OUDE ISRUL
Lysol, Carbol, Creolioe
(iiffii l itvfrlioop
•NNNWHMH
Dagmeisje,
Attentie I
£rwte n-H u i t e r s.
Bemest
Chilis alp eter
onze mere weereen.
Nc
de u
Adverteeren
doet verkoopen.
Advertentiën.
Typhus, Pest en Slankbacilleii.
Uit de hand te koop:
6i Mie siriiei MM
ROOKT
Sint Pancrassers
Prima 5etat Sigaar.
„V. -Wk
Buitengewoon Concert in den
Stedelijken Muziektuin te Alkmaar,
Uit voorraad leverbaar:
Turfstrooisei.
N.V. 6. J. KROL Co's Kunstmesthantlel, v.h. Fa. Joh. F. Morra, Alkmaar
m het heeki Uw Gr&slandin met 100 IJ.
VAN NELLE'S
GEURIGE TABAIS
25.20.I5CENTPER HALF ONS
De echte zuivere Insectenpoeder
De Gekroonde Drie" JAN DE VRIES,
MAANDAG 2 JULI
10 °|o extra korting.
J. G. ENGELN, Laat 114-116-118 en Vlaanderhof 5.
I j€ h
2)
Kende men in vroegere dageln een rijke ver
scheidenheid van biersoorten, ook de wijinmer-
ken waren talrijk, waarvan vele ons inauwelijks
nog bij name bekend zijin, als: ttialevezije, cla-
rette, morate, garnate, petauwe (ook putou en
poytiou geheeten) muskadel, canari^ch, alicante
enz. In de graaflijkheidsreken/iin-gen van 1340
vinden wij wijn „van Senta Jan" Vermeld en in
de rekeningen der heeren van Blois komen
Grieksobe, Spaansche en Italiaansche wijnen
voor, behalve de Rijnschë, welkte vooral in de
middeleeuwen sterk was gezocht en in de eer
ste .'helft der 17e eeuw bijna bij uitsluiting hier
te lande werd gedronken. De Bordeaux was
toen voornamelijk alleen in Engelland in trek,
en 't schijnt Jan de Witt t ezijn geweest, die
'dezen rooden wijn aanvankelijk wrang ge
heeten hier weer in eer herstelde. Onbekend
was de Bordeaux evenwel hier niet; zoo komt
hij o.a. voor in de Middelburgsohe stadsreke
ningen van 1589 waarin nog verder worden
vermeld: deelewijn, canariewijn, spaansche wijn
„gezeijt Piere chemeijmesv" xereswijin. „male-
•veseije muscadel" en „anseroys".
Behalve de gewone en de gekruide wijnen,
waaronder in 't bijzonder de hypocras is te ver
melden, dronk men in de middeleeuwen ook
gewarmde of gekookte wijnen, wijl ze dan
geestrijker waren. De clairet welke te Leiden
niet langs de huizen mocht wordein verkocht
werd bereid uit lichte wijnen, waaraan in
iplaats van suiker veelal honing werd toege
voegd. De hypocras verscheen zoowel vóór het
maal als aan het nagerecht, en volgens een
beproefd recept waren kruidnagelen, nootmus-
caat, rozijnen („van ieder drie o|ncen met sui-
'ker of honig in drie ponden Wijn tot twee ver
kookt") daarin onmisbaar, of wel men bereidde
haar uit kaneel, geStootte gember, senegalsche
peper en kruidnagelen („van ieder twee drag-
■men"), terwijl muscus en amber daarin niet
werden versmaad1.
Natuurlijk waren dergelijke fijne drankjes
niet voor de keuken bestemd; daar vergenoeg
de men zich met een lichter soort, den wijn
„per omnes dies" zooals hij in de bisschoppe
lijke rekeningen voorkomt.
In het laatste der 16e eeuw dronk men te
Amsterdam allerlei Rijnschë, Fransche en
Spaansche wijnen, en toen reeds was in eere
de witte wijn met suiker, na de hervorming als
menisten borstlap bekend.
Vele steden hadden het recht van den wijn-
tap, d. i. de uitsluitende bevoegdheid om den
wijn in 't klein te verkoopein. In 1394 schonk
Amsterdam dat recht aan de schutterijen ge-
durend edrie termijnen 'sjaars, en wel zulke,
waarin, veel wijn gedronken werd, n.l.le. van
den dag van Sint Maarten 10 dagen lang, 2e.
van den Zondag vóór vastelavo|nd 10 dagen;
van den Zondag vóór Sacramentsdag in den
zomer negen dagen. De verkoop in "t klein was
aan de stedelijke controle onderworpen en de
wijnhuizen hadden „vergunning" noodig, van
daar dat zoo lang nog te Amsterdam op de
tapperijen e.d. te lezen stond vrij wij|n.
Mocht nu te Amsterdam in 1483, toen het
loon van een werkman ongeveer 4x/2 stuiver be
droeg, het bier niet duurder worden verkocht
dan 2 duiten het mengel, de Rijnschë wijn en
de romenij gold toen 2 stuivers, de malevezy
drie stuivers en een oortje het mengel; en de
'goede huismoeders uit die dagen hadden zeker j
bedenkelijk het hoofd geschud, als ze hadden j
'geweten, dat honderddertig jaar vroeger een
heel vat Bourgonje 39 scilden deed; en nog
bedenkelijker zouden zij hebben gekeken, als
zij hadden durven vermoeden dat in 'het midden
der 17e eeuw de Delftsche burgemeesters in
hun logement te 's Hage, waar zij voor net
maal vari hun knecht 10 stuivers hadden te vol
doen, voor een flesch Berdherak van 3 in
een stoop 10 stuivers, en voor een flesch
rooden wijn eveneeins van 3 in een stoop
15 stuivers zouden betalen, terwijl een flesch
moezelwijn hen berekend werd tegen 20 stui
vers.
Nog in 1720 werd ip de Logementen te 's Gra-
ven'hage de gewone tafelwijn tegen f 1.— per
flesch in rekening gebracht; vijftig jaar later
was die prijs verdubbeld, ofschoon het logies
niet noemenswaardig duurder was geworden.
Reeds in de middeleeuwen waren de wijn
koopers zeer respectabele personen; zoo komt
als wijnleverancier van den Utreoh'tschen bis-
'sc'hop in de eerste helft der 14e eeuw voor
Henric van Leeuwenberch, die tot de voor-
naamsten in den Utrechtschen stedelijken adel
tverd gerekend. Zij vormden een afzonderlijk
gilde hetwelk te Middelburg in 1412 voor
komt als dat def wijnheeren; te Amsterdam wer
den zij de Romeinen geinoemd, volgens sommi
gen naar de romenij, doch in dienzelfden tijd
waren ook de apothecars wijnkoopers, en de
Amhemsche magistraten die in 1401 de Ham-
burgsche burgemeesters onthaalden, deden dan
ook de ypocras bij den apothecar ontbieden,
trouwens de artsenijbereiders hadden toen op
hun prijslijst niet alleen geneesmiddelen staan;
zij debitteerden met even veel succes als ,,cru-
deniers" allerlei kruidën voor de keuken, sui
kerwerk, ja zelfs pasteien. Of nu die apothe
cars zich bij het wijnmengen wel eens hebben
vergist, dan wel of zij opzettelijk de klad in het
vak hebben gebracht, is niet zeker, maar wel
staat vast, dat het vervalschen reeds in die
dagen een bekend kunstje was, niet alleen hij
de boeren die water in htm melk dede'n of de
goegemeente met de „ayeren verlack'ten", ook
niet enkel bij de waarden, die servetten in
hunne kanpe nstopten of wel het bier met water
aanlengden, maar ook bij de wijnkoopers.
Reeds Frederik III moest in een edict van
1487 herinneren aap de schandelijke wijnver-
Valsching, waardoor „menig Manps und Frau-
enspersonen in swer krapöheit und etlich vom
leben zum tod kumen, das erpermlich zu horen
und ein unmenschlich ding ist."
Jawel 1 de giftmengers stoorden er zich niet
aan, en een 17e eeuwsch blijspeldichter klaag
de dan ook:
„De Franse wijn wordt overal vervalscht
door zekere andere vodderij,
En daar vinden de wijnbouwers allegaar
tegenwoordig haar reekening bij."
Tiiskën van der Schilden wist het we]
,De geacihtste huijsen hanghen de beste
j teeckens uyt om prijs
I Sij doen, gelijck een deel, die met een
schoonen schii
Uiterlick toonen dat se inwepdich niet en
Vele waarden deugden niet, vele drank
werden vervalscht, en vele gasten We V(
melden het straks reeds bleven zitten,
dat 'het bier en de wijn haer verhitten ©ndè
niet meer laden en kunnen."
Het gebruik van brandewijn maakte het
niet beter op. Wel was die drank reeds in
middeleeuwen bekend, doch toen kWam zij h,"
te lande weinig voor, zooals blijkt uit de jnf0
matie van 1514 waar de „gebrandewijn" slechj
tot een klein bedrag onder de accijinsen w0rr
genoemd. In de. 16e eeuw werden de eersi
branderijen 'te Amsterdam opgericht, doch i
't midden van de 17e eeuw was de brandewjj
hier maar al te goed 'bekend. Zoo gaf reef
in 1673 een zoeielaar van 'f leger .voor Naard;
op zijn uithangbord te lezen:
„Dat is in de PrinCe veldmaat,
De duivel haalt hem die voorbij gaat,
Hier verkoopt men Brandewijn, Bier en
Toebhi
Koopt het, en haalt het, en drink het
met gemak.'
De Hollanders waren toen de meesters i-
brandewijnstokerijen en voerden groote hoe
veelheden Franschen brandewijn naar de Nice
we Wereld. Met zorg behandelden zij hun pro
duet, er voor wakende, dat het steeds hetzelfó
gehalte had, en niet te sterk of te zwak
De areometer of vochtweger was nog niet be
kend, en om het alcoholgehalte nauwkeurig
kunnen bepalen, kwamen zij tot een unifon
gehalte, waaraan nog steeds de naam „Hol
landsche proef" herinnert.
(Wordt' vervolgd).
„Dan z£
chaalspel
astelands
Frankrijk
en Duitse
men zegge
meer mop
sluiten ha;
Dat zij;
of nationa
vrol
oorlog, d:
uitlokte, 1
meer dan
noot, wie
op de slai
afweer va:
'het re
geschrevei
Franl
vreemdste
Engeland'
woorden 1
de naties
Het is all
sche bede
het, dat
"Engeland
De Fra
1
Alknr
Don
H
GEVRAAGD: een
Heden ontsliep, zacht en kalm,
ome innig geliefde Vader, Be
huwd-, Groot- en Overgrootvader
en Oom, de Heer
PIETER VISSER,
Weduwnaar van
Japikje Jacoba Anslijn,
in den ouderdom van bijna 84 jaren.
J. BOOD.
G. BOOD—Vissbe.
Kleinkinderen en
Achterkleinkinderen.
R'dam, 14 Juli 1923.
Zwaanshalskade 22 a.
liefst boven de 16 jaar.
Fr. brieven bureau v. d. blad.
De Gezondheids-Commissie 0111
den tuin geleid
Aangeboden gratis
Te bekomen in de sloot gelegen aan
het noorden van de Spoorstraat, einde
4de gedeelte van genoemde straat.
EENIGE PERSONEN.
I LEEG, dus te aanvaarden naar willekeur
VERLOREN tusschen Noordschar-
woude naar Broek op Langendijk
Verzoeke terug te bezorgen bij G.
KATER, Noordscbarwoude.
„VEREENIGDE ZANGERS" te Alkmaar
Directeur; de Heer L. C. KEEREWEER.
DINSDAGAVOND 17 JULI, kwart voor acht uur.
Entrée leden 10 cent, op vertoon van kaart, niet-lelen 25 eent, sted. belasting
inbegrepen. LIEFHEBBERS VAN MANNENZANG U KUNT GENIETEN.
N. B. Kaartenverkoop vanaf kwart voor zeven.
Sproeimachines, merk „Vermorel" en „Calimax",
Kopervitriool, Stuif kalk NORMAAL-PAPPOEDER
en alle soorten Kunstmest.
Yraagt onze zeer billijke prijzen voor zomerlevering van
Aanbevelend,
Prachtperceel
geheel nieuw te Zuidsckarwoude, wegens
vertrek. Koopsem zeer billijk.
BouwersbecHjf
te Heerhugowaard, met grooten Tuin,
1 wegens vertrek, Weetdijk bij de Ros-
I kambrug.
Flink Bnrgerwoonhnis
i te Heerhugoweard (Neord) met grooten
tuin bij de R. K. Kerk. Wegens vertrek
Peree 1 Spoorstraat
met verschillende Kamers en Tuin,
pracht voor Winkelzaak of Pension.
Alkmaar, f 9QOG.
Winkel- en Woonhuis
Nieuwesloot. Alkmaar, f 5500,
P.achtperceel
Statf nitraat, Alkmaar, f 4000.
Perceel v*n Tellingenstraat
zijnde Woon- en Winkelhuis. j
f 3000- Hypotheek besehikbaar.
Mooi Perceel
te Sint Paneras, f 3500! vrij op i
naam met tuin.
Mooi Perceel
te Oterleek, f 3000. i 2000 kan er
op gevestigd blijven,
j Voorts verschillende
Heeren- en Burgerwconhnizen j
in Alkmaar, Heiloo, Schoorl, Heiloo, 1
Limmen, Sehermtrhorn enz.
Groote keuze op ieder gebied.
Inlichtingen bij den Makelaar VAN
DIEPEN, Spoorstraat E 3, Alkmaar.
Telef. 574.
per ELA.
dan kunt Ge veel etgroen verwachten.
per liter en per vat, voordeelige aanbieding-.
beslist afdoend middel voor Wandluizen.
gelijk,
verwijten,,
gen de ai
daarin ter
komt niet
goéde, in
verhindèn
men. In
aanmerkit
met deze
schik gevt
verslagen
langer mi
ergeren i
land's gei
die zoozé
nooit op
Zaadmarkt 72-74.
Tel. 324.
Daar uitverkoop altijd georganiseerd wordt om inferieure goederen, welke men ge
woon niet kan of durft te verkoopen doch met zoo'n gelegenheid van de hand doet, daarom
houden wij geen uitverkoop doch geven vanaf
op al onze Heerenkleedxng, Manufacturen, Werkmansgoederen. Bedden. Ledikanten,
wollen-, watten- en Moltondekens
Vraagt het aan uwe vrienden en kennissen die op zulke extra dagen bij ons kochten of
zij ook ten volle bevredigd waren. Daarom ALLEN naar de zaak van de Firma
Daar koopt men goedkoop en profiteert men van de 10% extra korting die ook op de lappen wordt gegeven.
De leden der SpaarUsvereeniging krijgen op hunne zegels ook dezelfde korting.
Niemand kan ons evenaren alleen reeds daarom, omdat wij het meest gecombineerd magazijn hebben
en weinig exploitatiekosten.
Zegt het voort. Zegt het voert.
4)
„Dag
„God
oude vrt
vreugde
mede te
keerd; d
dichierbi
„'Hebt
vroeg IV
antwoort
woon wa
„Neen
droomd
komt in
„Ik h<
aan Boi
om gaf.
terugkor
„Ik w
riet, wa
„'Heb
levendig
POgen t
Welkt
geheerst
met ihari
„Ik h
haar ge
„Zoo?
Meisje
gevqeld.
„Slee
„Miss
verliefd
Sen ma
ongeluk
Maria
1 njfitu
