Lysol, Carbol, Creolios VHAYTIU! Sport- on Strand-Mantels. Geen Uitverkoop SPAART Sint Pancrassers 7HIÏIIU japonnen ROOKT 12 r w t e n-B niters. atMM BLOÜSEN Logeeren in vroegere dagen. J. VLUG Jr. Co., jongste BEDIENDE. Uit voorraad leverbaar: Turfstrooisel. N.V. G. J. KROL Co's Kunstmesthandel, v.h. Fa. Joh. F. Morra, Alkmaar M. MEIJER ZOON, Alkmaar. De echte zuivere Insectenpoeder „De Gekroonde Drie'' JAN DE VRIES, 10 °|0 extra korting. J. G. ENGELN, Laat 114-116-118 en Vlaanderhof 5. geen Chilisalpeter op KOOL en Najaarsgroenten. Prima 5 cents Sigaar. In Ihet jaar 1486 werd Maximiliaan van Beijerein tot Roomsch Koning verkozen, en vóór zijne kroning te Aken maakte hij met zijn vader ,den keizer, eein uitstapje naar Am sterdam. De stedelijke regeering 'had nauwelijks die heuglijk etijding vernomen, of zij lietofficieel afkondigen ,dat de genadige Heer en zijn allerdoorluchtigste vader door schutterijen en gilden zouden ingehaald en dat de huizen moesten versierd worden, terwijl ieder burger gehouden zoude wezen de vreemde Heeretn ,van 's Keizers gevolg, „die zouden komen om gelogeerd te worden, gewillig te ontvangen, 'zonder zich ziek te houden, of izoek te ma ken." Of er by deze gelegenheid veel Amsterdam mers zijn zoekgeraakt, heeft de historieschrij ver niet vermeld, en wat ^werkelijk te be jammeren valt ook omtrent het onthaal, dat de Duitsche edelen en ridders bij hunne Amsterdamsdhe gastheeren hebben genoten, is 'weinig of niets tot ons gekomen- Het zoude een zoo welkome bijdrage zijn geweest tot de ken nis van het meer intieme leven onzer voorva deren, waarvan wij nu eigenlijjk zoo weinig weten. Zoo rijst al dadelijk de vraag, waren er dan in die dagen te Amsterdam geen her bergen? Dr. Schotel zeide neen, althans geen 'herbergen „ingericht om edellieden en man nen van aanzien te logeeren," deze namen hun intrek in kloosters en kasteelen. De geleerde schrijver van het maatschappe lijk leven onzer vaderen had het evenwel mis, en in 't algemeen zijn de herbergen van veel ouder datum dan algemeen wordt aangeno men .Haast zou men kunnen zeggen, dat zij even oud zijn als de beschaving, 'en zonder voorbehoud mag men aannemen dat de aloud - ste herbergen de eerste baken zijn geweest op de handelswegen. Zoo vinden wij dan ook in de gewijde schriften melding gemaakt van herbergen, karavamsera, waar de gasten voo.r het genotene betaalden. Herbergen of logementen hebben de Egyp- fenaren gekend, wat later de Romeinen even goed als de Grieken en nog heden ten dage j kennen wij te Pompei minstens drie herbergen uit het begin onzer jaartelling, waaronder Oli fant in de Vialuparia. Hier stapten de voorname Romeinen af dje met hun carruca het elegante stads- en statie-rijtuig van die dagen reisden, of wel I de minder voorname, die zich met een rheda 1 tevreden stelden. i Hebben de Romeinen hier te lande geen particuliere herbergen aangetroffen, zoo is dit alleen het gevolg geweest van de omstandig heid, dat hoofdzakelijk slechts krijgsknechten herwaarts kwamen, die in militaire gebouwen onder dak werden gebracht, en van welke militaire logementen wij eene herinnering be waren in ons herberg, dat afstammende van 'het Hoogduitsche herberga, oorspronkelijk le gerplaats beteekende. Eigenlijke herbergen of logementen, waren natuurlijk bij een ur-volk als de Oude Ger manen-niet te vinden. Waartoe ook? De en kele vreemdeling, die geherbergd moest wor den, was overal welkom: de gastvrijheid was een der deugden van de Germanen, zooals zij het van vele andere volken heet te zijn. Daarentegen moet men zich evenwel van die gastvrijheid voor eeuwen her geen al te gioot denkbeeld vormen. Zoo was bij de oude vol ken de vreemdeling geheel rechteloos en nog door de Romeinen werd hij geheel uitgesloten van de voordeelen van het nationale recht (jus civile) al trachtten zij gedeeltelijk naar het voorbeeld van de Grieken de positie van den reiziger te verbeteren door hem onder de bijzondere hpede van de Goden te plaat sen, en tevens een zeker gastrecht voor te schrijven. Zonder te vragen naar naam of her komst werd den reizende verstrekt, wat men hem geven kon. Met vreemde volken werden dienaangaand etractaten gesloten, en daarbij van weerszijden geschenken aangeboden, het geen verder bij de Romeinen nog bezegeld werd door schriftelijke bescheiden (tabula hos pitalis). Zoo zijn nog heden ten dage de con suls eene herinnering aan die oude verdra gen betreffende het gastrecht. Dat de oude Germaansche deugd der gast vrijheid in de middeleeuwen nog niet verloren was, leert ons Dr. J. te Winkel in zijn schets van „het Ridderwezeft." Kwamen er gasten, dajn gebood de heer '„sinen knapen Dat men nine spare jegen hen" en dien edelfcnapen den ridders in den dop werd opgedragen, de aangekomenen te ontvangen, zooals zij bij; het vertrek hen zouden uitleiden. Vriendelijk gingen dan die pages den vreemden tegemoet, beleefd ont vingen zij hen en vroegen hun, waarmede ze hen konden dienen. Zij leidden hen op in de groofe zaal of in de een of andere kemenade, en deden dat naar middeleeuwschen trant, door den gast te nemen „bider glhere" of slip van zijn kleed. Ook nam men hem „bider hant" om 'hem „bovescelike inne te leedenen". Doch niet alleen bij deze plechtige intocht 'boden de knapen aan de gasten des huizes hunne diensten, ook verder stonden zij hen bij. Zoo waren zij den vreemden ridder even goed als hunnen heer behulpzaam in het afdoen van sporen en wapenrusting en het ömgorden van het zwaard. Zij brachten nieuwe, schoone kleederen aan, die de „waert"' zooals de gastheer werd genoemd, aan zijne gasten schonk ,en hielpen hen die aantrekken. Ge wonden en zieken werden liefderijk verzorgd en verpleegd, ja, zelfs vijanden werden ge herbergd, en als sprekend voorbeeld daarvan wijst Dr. te Winkel op den -Moriaein, waar de gastheer van Walewein het ondanks de aan sporing van zijn onderiioorigen, niet over zich verkrijgen kon den gast eenig leed te doen, als hij vernomen heeft dat die gast de moor denaar is van zijn eenigen zoon. Het gast recht wilde hij niet schenden. Stond alzo otijdens het ridderwezen de gast vrijheid zeer hoog aangeschreven, de groofe heeren die bij ridders of edellieden geher bergd waren, of aldaar verteringen maakten, schijnen voor het genotene eenige vergoeding te hebben gegeven althans voor „bellechjere en heusehheden, of wel voor de moeite aan het huisgezin veroorzaakt. In de kloosters werd voor een heilig doel geofferd, .en som migen leekebroeders bijv. den kok een gave geschonken. Ondanks die gastvrijheid der edelen en het logies dat in de kloosters werd aangeboden treffen wij niettemin reeds in de 13e eeuw hier te lande herbergen aan. De stadsrekenin gen van Dordrecht uit de jaren 1284/85 maken er herhaaldelijk gewag van; nu eens als „bed- 'hure", bijv. te „Eghemonde", dan weer „ven herberghe te Ghouda" enz., tepwijl wij elders op het einde van de 14e leeuw een herberg de Helm in die Haghe vermeld vinden, waar Hertog Albrecht twee vreemde ©delen vrij hield. Reeds in het midden der 14e teeuw ko:.a Guy van Blois klagen over de fantasie prij zen, welke sommige Duitsche herbergiers op drukke dagen in rekening 'brachten. En ook toen werden de logementen als restaurants ge bezigd, waar de gelukkige bezitter van een goed gevulde beurs zich kon tracteeren. Kur- liste Kende men nog nïet, doch (op zeer eb aardige wijze den volke van 't verblijf hooge heeren kond gedaan: het wapensHi van den gast werd vóór de herberg opgei, gen en de krijgsknecht, die het schild te waken kteeg, werd de schildwacht. e Wellicht mocht de waard dit wapen als aandenken behouden, althans Graaf Dirk v had er in 1408, toen hij pp reis zou gaap r,v Kleef, 120 noodig, welke door zekteren seh? der Dirckskin werden gemaald. Mag men dan zeer zeker beweren, dat logementen zoo oud zijn als de beschaving en werden zij in de middeleeuwen ook hier lande aangetrofefn, groot was 'het aantal en wel om de eenvoudige reden, dat het aa tal reizigers betrekkelijk zoo gering was althans in gewone tijdén. In de dagen en weken welke ide grw markten voorafgingen, was dat natuurlijk an ders, dan trokken de kooplieden naar de toer malige hoofdsteden van dep groothandel mt schuiten en schepen, met wagens en karren te voet en te paard. Onderweg iwerd veek in het voertuig of het sdhip (gelegenheid g» vonden om te rusten, en in Ide marktsteden vond men allicht een onderkomen bij den eer of ander burger, die voor eenige zuiverst^ ken gaarne een deel zijner woning tijdelijk aan -den vreemdeling afstond. Hooge 'heeren en hun gevolg wij zagen het zo'o straks - werden meermalen binnen de steden* ingekwar tierd, dan wel in de kloosters of naburige kas- teelen -geherbergd. Jan van Blois nam te Gouda 'gewoonlijk zijd intrek bij den pastoor, en lieden Van aanzien logeerden aldaar bij den stadssecretaris, dit den egeinaardigen naam droeg van Sonder- dank. De Bisschop van Utrecht hield tijdens zij-, reizen binnenslands op een zijner kasteelen verblijf, of wel- hij nam zijp jintrek bij een zijner rekenplichtige .ambtenaren op wier crediet lijj leefde. De Graaf van Holland daarentegen Jia 1 in versdhillende steden zijn herberg, die hij verder liet bewonen door een gegoed burger, tenzij hij den bouw van het huis gedeeltelijk had bekostigd onder voorwaarde, dat hij er steeds enkel ekamers beschikbaar zou vinden. Zoo schonk de Graaf in 1360 het grafelijk slot te Leiden, ook het „hof.'(genoemd, aai Gerrit van Egmond, mits het 's graven ,,ope# herberg" zou blijven en er altijjd 20 bedden te zijnen dienste zouden staan. (Wordt vervolgd) Heden overleed na een lang durig, doch geduldig lijden, onze geliefde Echtgenoot, Vader, Be huwd- en Grootvader, de Heer P. Zuidscherwoude, in den ouderdom van 68 jaar. Uit aller naam, Wed. P. ZUIDSCHERWOUDE- Rampin, Noordseharwoude, 4 Augustus 1923. Voor de belangstelling, ondervonden bij het overigden van onze geliefde Zuster en Tante, Mej. AAOTJK BALDER, Wed. C. Veosoop, betuigen 'wij onzen hartelvjken dank. Fam. BALDERVbobgop Froek op Langendijk, Aug 1923. ELECTROTECHN. HANDELMIJ. vraagt vow afd, Noordscharwonde Aanmelding schriftelijk. Sproeimachines, merk „Vermorel" en „Calimax", Kopervitriool, Stuif kalk NORMAAL-PAPPOEDER en alle soorten Kunstmest. Vraagt onze zeer billijke prijzen voor zomerlevering van Aanbevelend, Wij hebben steeds groote keuze: li VOILE, FKOTTE, IIIAITLIC;. per liter en per vat, voordeelige aanbieding-. beslist afdoend middel voor Wandluizen. Zaadmarkt 72-74. Tel. 324. Alkmaar, Daar uitverkoop altijd georganiseerd wordt om inferieure goederen, welke men ge woon niet kan of durft te verkonpen doch met zoo'n gelegenheid van de hand doet, daarom honden wij geen nitverkoop doch geven op al onze Heerenkleeding. Manufacturen, Werkmansgoederen. Bedden. Ledikanten, wollen-, watten- en Moltondekens Vraagt het aan uwe vrienden en kennissen die op zulke extra dagen bij ons kochten of zij ook ten volle bevredigd waren. Daarom ALLEN naar de zaak van de Firma Daar koopt men goedkoop en profiteert men van de 10o/o extra korting die ook op de lappen wordt gegeven. De leden der Spaarkasvereeniging krijgen op hirnne zegels ook dezelfde korting. Niemand kan ons evenaren alleen reeds daarom, omdat wij het meest gecombineerd magazijn hebben en weinig exploitatiekosten. Zegt het voort. Zegt het voort. Geeft 200 tot 600 K.G. per H.A.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Langedijker Courant | 1923 | | pagina 4