Lysol, Carbol, Creolios
VHAYTIU!
Sport- on Strand-Mantels.
Geen Uitverkoop
SPAART
Sint Pancrassers
7HIÏIIU japonnen
ROOKT
12 r w t e n-B niters.
atMM BLOÜSEN
Logeeren in vroegere dagen.
J. VLUG Jr. Co.,
jongste BEDIENDE.
Uit voorraad leverbaar:
Turfstrooisel.
N.V. G. J. KROL Co's Kunstmesthandel, v.h. Fa. Joh. F. Morra, Alkmaar
M. MEIJER ZOON, Alkmaar.
De echte zuivere Insectenpoeder
„De Gekroonde Drie'' JAN DE VRIES,
10 °|0 extra korting.
J. G. ENGELN, Laat 114-116-118 en Vlaanderhof 5.
geen Chilisalpeter op KOOL
en Najaarsgroenten.
Prima 5 cents Sigaar.
In Ihet jaar 1486 werd Maximiliaan van
Beijerein tot Roomsch Koning verkozen, en
vóór zijne kroning te Aken maakte hij met
zijn vader ,den keizer, eein uitstapje naar Am
sterdam.
De stedelijke regeering 'had nauwelijks die
heuglijk etijding vernomen, of zij lietofficieel
afkondigen ,dat de genadige Heer en zijn
allerdoorluchtigste vader door schutterijen en
gilden zouden ingehaald en dat de huizen
moesten versierd worden, terwijl ieder burger
gehouden zoude wezen de vreemde Heeretn
,van 's Keizers gevolg, „die zouden komen om
gelogeerd te worden, gewillig te ontvangen,
'zonder zich ziek te houden, of izoek te ma
ken."
Of er by deze gelegenheid veel Amsterdam
mers zijn zoekgeraakt, heeft de historieschrij
ver niet vermeld, en wat ^werkelijk te be
jammeren valt ook omtrent het onthaal,
dat de Duitsche edelen en ridders bij hunne
Amsterdamsdhe gastheeren hebben genoten, is
'weinig of niets tot ons gekomen- Het zoude een
zoo welkome bijdrage zijn geweest tot de ken
nis van het meer intieme leven onzer voorva
deren, waarvan wij nu eigenlijjk zoo weinig
weten. Zoo rijst al dadelijk de vraag, waren
er dan in die dagen te Amsterdam geen her
bergen? Dr. Schotel zeide neen, althans geen
'herbergen „ingericht om edellieden en man
nen van aanzien te logeeren," deze namen
hun intrek in kloosters en kasteelen.
De geleerde schrijver van het maatschappe
lijk leven onzer vaderen had het evenwel mis,
en in 't algemeen zijn de herbergen van veel
ouder datum dan algemeen wordt aangeno
men .Haast zou men kunnen zeggen, dat zij
even oud zijn als de beschaving, 'en zonder
voorbehoud mag men aannemen dat de aloud -
ste herbergen de eerste baken zijn geweest
op de handelswegen. Zoo vinden wij dan ook
in de gewijde schriften melding gemaakt van
herbergen, karavamsera, waar de gasten voo.r
het genotene betaalden.
Herbergen of logementen hebben de Egyp-
fenaren gekend, wat later de Romeinen even
goed als de Grieken en nog heden ten dage j
kennen wij te Pompei minstens drie herbergen
uit het begin onzer jaartelling, waaronder Oli
fant in de Vialuparia.
Hier stapten de voorname Romeinen af dje
met hun carruca het elegante stads- en
statie-rijtuig van die dagen reisden, of wel
I de minder voorname, die zich met een rheda
1 tevreden stelden.
i Hebben de Romeinen hier te lande geen
particuliere herbergen aangetroffen, zoo is dit
alleen het gevolg geweest van de omstandig
heid, dat hoofdzakelijk slechts krijgsknechten
herwaarts kwamen, die in militaire gebouwen
onder dak werden gebracht, en van welke
militaire logementen wij eene herinnering be
waren in ons herberg, dat afstammende van
'het Hoogduitsche herberga, oorspronkelijk le
gerplaats beteekende.
Eigenlijke herbergen of logementen, waren
natuurlijk bij een ur-volk als de Oude Ger
manen-niet te vinden. Waartoe ook? De en
kele vreemdeling, die geherbergd moest wor
den, was overal welkom: de gastvrijheid was
een der deugden van de Germanen, zooals
zij het van vele andere volken heet te zijn.
Daarentegen moet men zich evenwel van die
gastvrijheid voor eeuwen her geen al te gioot
denkbeeld vormen. Zoo was bij de oude vol
ken de vreemdeling geheel rechteloos en nog
door de Romeinen werd hij geheel uitgesloten
van de voordeelen van het nationale recht (jus
civile) al trachtten zij gedeeltelijk naar het
voorbeeld van de Grieken de positie van
den reiziger te verbeteren door hem onder
de bijzondere hpede van de Goden te plaat
sen, en tevens een zeker gastrecht voor te
schrijven. Zonder te vragen naar naam of her
komst werd den reizende verstrekt, wat men
hem geven kon. Met vreemde volken werden
dienaangaand etractaten gesloten, en daarbij
van weerszijden geschenken aangeboden, het
geen verder bij de Romeinen nog bezegeld
werd door schriftelijke bescheiden (tabula hos
pitalis). Zoo zijn nog heden ten dage de con
suls eene herinnering aan die oude verdra
gen betreffende het gastrecht.
Dat de oude Germaansche deugd der gast
vrijheid in de middeleeuwen nog niet verloren
was, leert ons Dr. J. te Winkel in zijn schets
van „het Ridderwezeft."
Kwamen er gasten, dajn gebood de heer
'„sinen knapen Dat men nine spare jegen hen"
en dien edelfcnapen den ridders in den
dop werd opgedragen, de aangekomenen
te ontvangen, zooals zij bij; het vertrek hen
zouden uitleiden. Vriendelijk gingen dan die
pages den vreemden tegemoet, beleefd ont
vingen zij hen en vroegen hun, waarmede ze
hen konden dienen. Zij leidden hen op in de
groofe zaal of in de een of andere kemenade,
en deden dat naar middeleeuwschen trant, door
den gast te nemen „bider glhere" of slip van
zijn kleed. Ook nam men hem „bider hant"
om 'hem „bovescelike inne te leedenen".
Doch niet alleen bij deze plechtige intocht
'boden de knapen aan de gasten des huizes
hunne diensten, ook verder stonden zij hen bij.
Zoo waren zij den vreemden ridder even goed
als hunnen heer behulpzaam in het afdoen
van sporen en wapenrusting en het ömgorden
van het zwaard. Zij brachten nieuwe, schoone
kleederen aan, die de „waert"' zooals de
gastheer werd genoemd, aan zijne gasten
schonk ,en hielpen hen die aantrekken. Ge
wonden en zieken werden liefderijk verzorgd
en verpleegd, ja, zelfs vijanden werden ge
herbergd, en als sprekend voorbeeld daarvan
wijst Dr. te Winkel op den -Moriaein, waar de
gastheer van Walewein het ondanks de aan
sporing van zijn onderiioorigen, niet over zich
verkrijgen kon den gast eenig leed te doen,
als hij vernomen heeft dat die gast de moor
denaar is van zijn eenigen zoon. Het gast
recht wilde hij niet schenden.
Stond alzo otijdens het ridderwezen de gast
vrijheid zeer hoog aangeschreven, de groofe
heeren die bij ridders of edellieden geher
bergd waren, of aldaar verteringen maakten,
schijnen voor het genotene eenige vergoeding
te hebben gegeven althans voor „bellechjere
en heusehheden, of wel voor de moeite aan
het huisgezin veroorzaakt. In de kloosters
werd voor een heilig doel geofferd, .en som
migen leekebroeders bijv. den kok een
gave geschonken.
Ondanks die gastvrijheid der edelen en het
logies dat in de kloosters werd aangeboden
treffen wij niettemin reeds in de 13e eeuw
hier te lande herbergen aan. De stadsrekenin
gen van Dordrecht uit de jaren 1284/85 maken
er herhaaldelijk gewag van; nu eens als „bed-
'hure", bijv. te „Eghemonde", dan weer „ven
herberghe te Ghouda" enz., tepwijl wij elders
op het einde van de 14e leeuw een herberg
de Helm in die Haghe vermeld vinden, waar
Hertog Albrecht twee vreemde ©delen vrij
hield.
Reeds in het midden der 14e teeuw ko:.a
Guy van Blois klagen over de fantasie prij
zen, welke sommige Duitsche herbergiers op
drukke dagen in rekening 'brachten. En ook
toen werden de logementen als restaurants ge
bezigd, waar de gelukkige bezitter van een
goed gevulde beurs zich kon tracteeren. Kur-
liste Kende men nog nïet, doch (op zeer eb
aardige wijze den volke van 't verblijf
hooge heeren kond gedaan: het wapensHi
van den gast werd vóór de herberg opgei,
gen en de krijgsknecht, die het schild te
waken kteeg, werd de schildwacht. e
Wellicht mocht de waard dit wapen als
aandenken behouden, althans Graaf Dirk v
had er in 1408, toen hij pp reis zou gaap r,v
Kleef, 120 noodig, welke door zekteren seh?
der Dirckskin werden gemaald.
Mag men dan zeer zeker beweren, dat
logementen zoo oud zijn als de beschaving
en werden zij in de middeleeuwen ook hier
lande aangetrofefn, groot was 'het aantal
en wel om de eenvoudige reden, dat het aa
tal reizigers betrekkelijk zoo gering was
althans in gewone tijdén.
In de dagen en weken welke ide grw
markten voorafgingen, was dat natuurlijk an
ders, dan trokken de kooplieden naar de toer
malige hoofdsteden van dep groothandel mt
schuiten en schepen, met wagens en karren
te voet en te paard. Onderweg iwerd veek
in het voertuig of het sdhip (gelegenheid g»
vonden om te rusten, en in Ide marktsteden
vond men allicht een onderkomen bij den eer
of ander burger, die voor eenige zuiverst^
ken gaarne een deel zijner woning tijdelijk
aan -den vreemdeling afstond. Hooge 'heeren
en hun gevolg wij zagen het zo'o straks -
werden meermalen binnen de steden* ingekwar
tierd, dan wel in de kloosters of naburige kas-
teelen -geherbergd.
Jan van Blois nam te Gouda 'gewoonlijk zijd
intrek bij den pastoor, en lieden Van aanzien
logeerden aldaar bij den stadssecretaris, dit
den egeinaardigen naam droeg van Sonder-
dank.
De Bisschop van Utrecht hield tijdens zij-,
reizen binnenslands op een zijner kasteelen
verblijf, of wel- hij nam zijp jintrek bij een zijner
rekenplichtige .ambtenaren op wier crediet lijj
leefde. De Graaf van Holland daarentegen Jia 1
in versdhillende steden zijn herberg, die hij
verder liet bewonen door een gegoed burger,
tenzij hij den bouw van het huis gedeeltelijk
had bekostigd onder voorwaarde, dat hij er
steeds enkel ekamers beschikbaar zou vinden.
Zoo schonk de Graaf in 1360 het grafelijk
slot te Leiden, ook het „hof.'(genoemd, aai
Gerrit van Egmond, mits het 's graven ,,ope#
herberg" zou blijven en er altijjd 20 bedden
te zijnen dienste zouden staan.
(Wordt vervolgd)
Heden overleed na een lang
durig, doch geduldig lijden, onze
geliefde Echtgenoot, Vader, Be
huwd- en Grootvader, de Heer
P. Zuidscherwoude,
in den ouderdom van 68 jaar.
Uit aller naam,
Wed. P. ZUIDSCHERWOUDE-
Rampin,
Noordseharwoude,
4 Augustus 1923.
Voor de belangstelling, ondervonden
bij het overigden van onze geliefde
Zuster en Tante, Mej.
AAOTJK BALDER,
Wed. C. Veosoop,
betuigen 'wij onzen hartelvjken dank.
Fam. BALDERVbobgop
Froek op Langendijk, Aug 1923.
ELECTROTECHN. HANDELMIJ.
vraagt vow afd, Noordscharwonde
Aanmelding schriftelijk.
Sproeimachines, merk „Vermorel" en „Calimax",
Kopervitriool, Stuif kalk NORMAAL-PAPPOEDER
en alle soorten Kunstmest.
Vraagt onze zeer billijke prijzen voor zomerlevering van
Aanbevelend,
Wij hebben steeds groote keuze:
li VOILE, FKOTTE, IIIAITLIC;.
per liter en per vat, voordeelige aanbieding-.
beslist afdoend middel voor Wandluizen.
Zaadmarkt 72-74.
Tel. 324.
Alkmaar,
Daar uitverkoop altijd georganiseerd wordt om inferieure goederen, welke men ge
woon niet kan of durft te verkonpen doch met zoo'n gelegenheid van de hand doet, daarom
honden wij geen nitverkoop doch geven
op al onze Heerenkleeding. Manufacturen, Werkmansgoederen. Bedden. Ledikanten,
wollen-, watten- en Moltondekens
Vraagt het aan uwe vrienden en kennissen die op zulke extra dagen bij ons kochten of
zij ook ten volle bevredigd waren. Daarom ALLEN naar de zaak van de Firma
Daar koopt men goedkoop en profiteert men van de 10o/o extra korting die ook op de lappen wordt gegeven.
De leden der Spaarkasvereeniging krijgen op hirnne zegels ook dezelfde korting.
Niemand kan ons evenaren alleen reeds daarom, omdat wij het meest gecombineerd magazijn hebben
en weinig exploitatiekosten.
Zegt het voort.
Zegt het voort.
Geeft 200 tot 600 K.G. per H.A.