NIEU WE
Donderdag 20 September 1828
82e J ar (ra
w Oüniiiuy ubi' MHut-amgm
F O 110. MYMUh YEi-SKrilWiS» 82
LlIflilDIJKER flURlVT.
DE UITKUK
Leeringen wekken, voorbeelden trekken. Deze
algemeene regel wordt zeker het veelvuldigst en
gemakkelijkst bewaarheid, waar het voorbeelden
'geldt, wier navolging geheel in den aard der men-
schelijke natuur en in den geest van den tijd ligt
Het Mussolinische voorbeeld is er zoo een.
Men heeft zich vaak afgevraagd ,wat het fas
cisme, dat in Italië zoo plotseling de regeermacht
wist te bemachtigen, eigenlijk is. De beginselen
leken in velerlei opzicht tegenstrijdig. En men
wist niet, of men het democratisch of reactionair
moest noemen, omdat het van beide levensopvat
tingen, elementen in zich. scheen te hebben en zoo
de bestaande grenzen bleek uit te wisschen. om.
er nieuwe voor in de plaats te stellen. Maar in een
opzicht behoefde men niet in het onzekere te ver-
keercn. Want er was één eigenschap, die het fas
cisme overduidelijk toonde en waarin het zijn af
komst ais te kijk droeg. Het fascisme was zuiver
oorlogsproduct. En het was dus natuurlijk, dat het
geloofde aan de heerschappij van het geweld en de
ze heerschappij herstellen wilde. Feitelijk whs dat
zijn groöte en waarschijnlijk ook zijn eenige ern
stige beginsel. De wereld had zich tot nu toe zoo ai
niet geheel laten leiden dan toch op duidelijke
wijze laten gelegen liggen aan allerlei overwegingen
en redeneringen van recht en redelijkheid en aan
wetten en instellingen, die uit die overwegingen
voortvloeiden. De oorlog had er geen rekening
mee gehouden en alleen de macht als beslissende
levensfactor erkend. En het fascisme nam deze
ooriogspraktijk ook als theorie over. Voor wie de
feitelijke macht had, was het onnoodig zich aan
wetten of regelingen en aan de hindernissen van
recht en redelijkheid te storen. Hij deed eenvoudig
en liet de wereld praten.
Mussolini dankt aan deze leer de feitelijke alleen
heerschappij over Italië. Het Grieksch-Italiaansche
geschil heeft getoond, wat de toepassing van deze
leer op het internationale leven beteekent. Maar
de Italiaanscbe dictator heeft zich toch vergist
in de kracht der begrippen en beginselen, die hij
meende te kunnen regeeren. De actie van den Vol
kenbond heeft zelfs in haar mislukking getoond,
dat het geweten der wereld weigert zich voet
stoots aan het geweld te onderwerpen. Want het
is in den drang van dit wereldgeweten, dat de
Volkenbond den moed gevonden heeft, zich, zij het
schuchter, tegen het Italiaanscbe geweld te ver
zetten. Het vepzet is vruchteloos gebleken en
toch niet vruchteloos. De Volkenbond heeft voor
den Italiaanschen geweldenaar de vlag moeten
strijken. En Mussolini had gelijk, toen hij trotsch
verklaarde, dat de standvastige houding van Italië
de actie van den Volkenbond op zij had geschoven
Maar hij, MMussolini zelf, heeft tegenover het
verzet der wereld moeten capituleeren. Want het
was ongetwijfeld zijn bedoeling om Korfoe niet
meer te ontruimen. Het is mogelijk, dat hij het
nog niet doet. De nota van den! Gezantenraad,
die de ontruiming op 27 September vraagt en zijn
eigen toesstemming geven hem nog een kleine
ruimte. Immers, wanneer op dien datum Grieken
land niet aan de gestelde eischen heeft voldaan,
of het gerechtelijk onderzoek geen voldoende re
sultaat heeft gehad, kunnen aan dit land nieuwe
strafmaatregelen worden opgelegd, waartegen het
zich zou kunnen verzetten, of die Mussolini niet
voldoende acht en die dus de ontruiming beletten
Of dit laatste geval zich zal voordoen, zal wel
voor een groot deel afhangen van de ontwikkeling
van het Italiaansch-Servisch geschil over Fiume.
Italië heeft en dit is zeker ook een gevolg van
het verzet, dat zich tegen Mussolini's geweldpo-
litiek overal in de wereld heeft geopenbaard
zijn strakke houding al een beetje laten varen,
spreekt niet meer van een ultimatum en laat rustig
toe dat Zuid S.lavië de verdragen van Santé Mar-
guerita en Rappollo bij den Volkenblond laat in
schrijven. Maar het zal toch zeker Korfoe wel in
handen willen houden, tot het zekerheid heeft dat
de Fiume-kwestie naar zijn. zin geregeld is. Wan
neer het dan daarna ontruimt, dan is dat het suc
ces van den Gezantenraad en van het wereldverzet.
Bijster groot is het niet. Mussolini blijft aan de
winnende hand, zoo tegenover den Volkenbond als
tegenover den Gezantenraad, die feitelijk de ei
schen, die hij aan Griekenland stelde, overnam. En,
het is zeker niet te verwonderen, dat zich onder
de kleine mogendheden een zekere ongerustheid
openbaart en de ernstige wil om de bevoegdheid
van den Volkenbond tot tusschenbeide komen bij
geschillen als het Grieksch-Italiaansche principi
eel vast te stellen. Onze afgevaardigde te Genève
heeft het duidelijk genoeg gezegd, toen hij sprak
van mogendheden, die de heiligheid der gesloten
verdragen niet erkennen.
Mussolini kan gerust zijn. Hij weet, wat onze
ïaadpensionnaris Johan de Witt al wist, dat het
papier niet tegen het zwaard bestand is. En déze
wetenschap is de kracht van Mussolini. en het
fascisme.
De Spanjaarden hebben haar op hun manier uit
gelegd. Wanneer zij het Italiaansche voorbeeld
willen volgen, dan hebben zij daarvoor geen zwart
hemden en geen fascistische organisatie noodig.
In hun leger- en officierenvereenigingen hebben
ze een kleuriger fascistische organisatie bij de
hand. En in het klassieke land der militaire pro-
nunciamento's bereikt men met een onwilligen ge
neraal evenveel als in Italië met duizenden fascisten-
De onwillige generaal is ditmaal de kapitein-,
generaal van Barcelona geweest, vroeger minister
en door de regeering feitelijk naar Barcelona ver
bannen wegens zij nonwilligheid. Over deze ver
banning heeft hij thans wraak genomen door de
regeering af te zetten en een militaire dictatuur
onder een directorium van generaals in te stellen
Het begon met een proclamatie te Barcelona, die
de regeering afzette vooral ook wegens haar poli
tiek en beleid in zake Marokko. En het is geëin
digd met het besluit van den koning om de re
geering, die zich verzetten wóu, niet te steunen,
maar zich naar den eisch der generaals te voegen.
Het is een einde, dat een nieuwe overwinning
van het geweld beteekent. En Poincaré kan. er
moed uit putten. Want deze leer van het geweid
is niet bij Italië en Spanje beperkt gebleven en is
ook niet door het Italië van Mussolini uitgevonden.
De vaders hebben destijds te Versailles vergaderd.
En het is van daaruit, dat de leer de wereld van
onzen tijd heeft weten te veroveren. Maar geschrok
ken van de gevolgen hebben de een na den ander
van het geestelijke vaderschap hun kind trachten
te loochenen. Alleen Poincaré is trouw gebleven
en heeft de Roer bezet. En het blijkt opnieuw,
dat zij, die aan het geweld gelooven, het bij het
rechte eind hebben. Het lijdelijk verzet in het
Roergebied begint ineen te zakken en de Franschen
houden zich gereed om den buit te bergen van hun
terrorisme. De Duitsche regeering probeert nog,
te onderhandelen, zoolang hij net wapen van het
verzet nog in de handen houdt. Maar Poincar Iziet
scherp genoeg. Duitschland Ineengezakt voor de
macht der Fransch ewapenen, zal zich te onderwer
pen hebben. Het beteekent een nederlaag ook voor,
Engeland. En het zal de tweede zijn in korten tijd.
Tegenover Mussoliniós geweld heeft het zich ge
wonnen moeten geven, toen de actie van den Vol
kenbond opzij werd geschoven, ais Mussolini het
uitdrukte. Straks zal het voor Poincaré's geweld
moeten capituleeren, wanneer de 'Roerbezetting
haar effect zal' hebben bereikt. Het is overal het
geweld, dat zegeviert en zijn zware handen op de
menschheid legt. En toch wanhoopt die mensch-
heid niet. Het geweld op Korfoe laat de ruïne
van den Volkenbond en het geweld aan de Roer
de ruïne van Duitschland, wellicht van Europa
achter. Maar bij ruïnes kan de menschheid niet
Leven. Wanneer straks de opbouw moet beginnen,
dan zal de wereld te erkennen hebben dat niet
dit geweld maar het recht en de redelijkheid de
leidsters en de levenskrachten der menschheid zijn,
En het zaï dan ook het voorbeeld zijn, dat strekt
en den weg wijst naar een nieuwe wereld.
In ide hedeii gehouden gecombineerde zit
ting der Staten-Generaal heeft de Koningin ter
opening dér Kamers, de volgende troonrede uit
gesproken:
Te midden v.an U, leden der Staten-Generaal
is het mij een behoefte God te danken voor
den zegen ons volk beschoren. Moge Hij ons
de kracht schenken om niet zonder hoop de
zeelszins duistere toekomst tegemoet te gaan.
Zwaar is de druk der tijden. Handel, nijver
heid, landbouw en scheepvaart kwijnen tenge
volge van omstandigheden, die veerkracht
noch vlijt vermogen te dwingeh. Werkloosheid
heerscht in ernstige mate.
Tengevolge van een en ander blijft' de fiman-
cieele en economische toestand des lands zorg
wekkend. De uitgaven gaan ver boven het be
drag der inkomsten uit. Zij hebben een peil
bereikt, dat ligt boven de draagkraoht van
'het volk', terwijl het doorwerken van verschil
lende der geldende regelingen' verdere stij
ging zal veroorzaken.
Een blijvend herstel van het economisch
leven wordt ook door sommige al' te drukkende
heffingen belemmerd.
Onder deze omstandigheden zullen ingrij
pende maatregelen getroffen moeten worden
om binnen korten tijd het bedrag der uitgaven
,met dat der inkomsten overeen te brengen en
zal met betrekking tot de uitoefening van de
Staatszorg naar beperking zijn te streven.
Onze betrekkingen met de andere Mogend
heden zijn van vriendschappelijken aard en
geven aanleiding tot voldoeinjitng. Intusschen
blijft de internationale toestand onzeker en
schrijdt de staatkundige en economische ont
reddering, die de wereldoorlog heeft achterge
laten, voort. Het belang der ge'beelie mensch
heid vordert, dat daarin verandering kome en
rechtvaardigt den wensch, dat voor de hangen
de vraagstukken eerlang oplossingen worden
gevonden, die den weg openen tot het herstel
waaraan, zoowel geesltelijlk als stoffelijk, drin
gende behoefte bestaat.
Aan herziening van de wetboeken zal ver
dere voortgang worden gegeven. Een wetsont
werp tot regeling van de invoering van het
nieuwe Wetboek van Strafvordering zal U
dezer dagen bereiken.
Tot het brengen van wijzigingen in het be
lastingstelsel zullen U verschillende wetsont
werpen worden aangeboden.
Een voorstel zal worden ingediend tot op
heffing van privaatrechtelijke belemmeringen,
die aan de totstandkoming en de instandhou
ding van werken in het openbaar belang be
volen of ondernomen,, in den weg woeden ge
legd.
Wetsvoorstellen, strekkende tot het brengen
van meer eenheid en vereenvoudiging in de
sociale verzekeringswetgeving worden voorbe
reid, mede om te komen tot vermindering van
de aan hare uitvoering verbonden lasten.
Een wetsontwerp, strekkende om bestuur en
[wetgeving van Nederlandsch-Indië te regelen
in den geest van de herziene bepalingen der
Grondwet, zal, U eerstdaags bereiken.
Ook zal spoedig Uwe medewerking worden
gevraagd voor een wet, krachtens welke de
verdere exploitatie der tinertsen van Bjllton
zal geschieden in gemeenschappelijk bedrijf
met de Billiton-Maatschappij met overwegende
zeggenschap van de Regeering.
De bevordering van de geestelijke en stoffe
lijke belangen der bevolking, ook van die der
Pverzeesche gebiedsdeelen, blijft, voor zoover
de benarde geldelijke omstandigheden dit toe
laten, een onderwerp van aanhoudende Regee-
ringszorg uitmaken.
Moge Gods zegen op Uwen arbeid "rusten 1
Ik verklaar de gewone zitting der Staten-
Generaal geopend.
üi f OtM Üïvn KfcK
Het kolf feest te Spanbroek.
Het aantal deelnemers in de wedstrijden van
den Nederlandsdien Kolf bond te Spanbroek
is zo ogroot, dat Zondag tot in den nacht ge
kolfd werd en Maandagmorgen alles reeds
weer vroeg in de weer was om de palen te
raken. De geest was uitmuntend; er heerschte
een ware kolffeeststemming. Deze dag had op
het gemeentehuis van Spanbroek de officieele
ontvangst plaats, waarbij hartelij|ke woorden
werden gewisseld. Aan burgemeester, secreta
ris en wethouders werdejn elk een paar man-
chetknoopen uitgereikt, waarop de attributen
van den Kolfbond zijn geplaatst.
Des middags had ook de algemeene verga
dering plaats. Woorden van droefenis over zijn
verscheiden werden gewijd aan de nagedach
tenis van het overleden hoofdbestuurslid, den
heer Bijpost van Schagen. Notulen en rekening
werden goedgekeurd. Er was een voordeelig
saldo, van ruimf 200. Tot hoofdbestuursleden
werden herkozen de heeren Eisma van Bols-
ward, Lunenburg te Tholen en Kalker te Am
sterdam. In de vacature Bijpost werd bij1 en
kele candidaatstell-ing gekozen de heer J. Stam
mes te N. Niedorp. Met alg. stemmen werd
'aangenomen dat volgend jaar het kolffeest zal
worden gehouden bij „Mik Wis" te Koog aan
\ie Zaan; plaatsv. is Utrecht. In 1925 ral het
"40-jarig bestaan van den Ned. Bond worden
gevierd op feestelijke wij|ze; de plaats werd nog
niet bepaald. Goes en Bovenkarspel stelden
zich alreeds beschikbaar. Mik Wis geeft het
hoofdbestuur in overweging de volwassen kol
vers in klassen te verdeelen en vraagt' meer
gebruik te maken va|n het officieel orgaan.
Krommenie vraagt een andere regeling bij ab
sentie der clubs. Zaanstreek vraagt hef zoeken
van een fabrikant in Nederland van sajètbal-
len. „Op maat" van Zuidscharwoude vraagt
als markeurs ook toe te laten korpsspellers en
personeele kolvers, zooals dat vroeger was. Dit
alles zal door het hoofdbestuur nader worden
overwogen.
Er was om 6 uur een gemeenschappelijke
Hunch. In het dorp hadden festiviteiten' plaats.
De uitslagen zijn als volgt:
Körps'kblvengummiballen: le prijs Onder
Ons te Krommenie met 445 punten, tevens dein
eereprijs (wisselbeker: (2e prijs Op Maat te
Zuidscharwoude met 437 punten.
Sajetballen: le prijs Barsingerhofn met 407
punten en 2e prijs Prins van Oranje te Goes
met 379 punten.
Personeele prijzen: le prijs S. Waagmeester
te Krommenie met 160 punten, 2e prijs T. Kos
telijk te Alkmaar met 158 punten, 3e prijs W.
Kostelijk te Qvidkarspel 155 punten, 4e prijs
'J. Schrieken te Oudkarspel met 155 p.; 5e
prijs K. Booijl te Krommenie met 150 punten,
6e prijs A. Berkhout te Zuidscharwoude met
149 p., 7e prijs D. de Smet te Bovenkarspel
met 149 punten, 8e prijs T. Pranger te Npp.rd-
scharwoude met 149 punten.
ST. PANCRAS.
Veel is er al over dezen postcheque en giro
dienst geschreven, doch thans is er weder een
nieuw verschijnsel. Sommige ingezetenen had
den het genoegen voor eenigen tijd terug een
waarschuwing der belastingen te ontvangen.
Dit per girodienst voldaan hebbende, ontvan
gen zij thans als gevolg van den chaos in dien
dienst ten tweede male een waarschuwing.
Doch als er eenmaal voldaan is, is 'tgoed
pietwaar I
ST. PANCRAS.
1 Passeeren de vele onweersbuien ons anders
.nogal eens, in den aflgeloopen nacht was dit
niet het geval. In de z.g. „hoek" werd bij
(ongeveer een vjjftal huizen de electrische ge
leiding geraakt en werd 't zilverdraadje van 't
,stopcontact verbroken. Doch hierbij bleef 't
gelukkig. In de verte zagen wij het branden,
waarschijnlijk wel van 'tonweer.
KOEDIJK.
Op 16, 17 en 18 September werd jn onze ge
meente de jaarlijksche kermis gehouden. Met
genoegen mogen wij cohstateeren, dat zijl pret
tig, ordelik en netjes is gevierd, geen wan
klank is gehoord, van de gelegenheid tot dan
sen ofp, 'Ide toonen van uitmuntende muziek
werd een ruim gebruik gemaakt. Maandag
avond werd door de topneelvereeniging „De.
Roos" een uitvoering gegeven in het lokaal
van 'den heer Jb. Groot, waar op vereerend ver.
zoek werd opgevoerd ^Gebroeders Kalkoen''.
'Mochten wij bij, de eerste opvoering bogen op
uitnemend spel, ook heden was alles weer in
de puntjes; voornamelijk de heeren P. Kok
en T. K. Beets als gebroeders Kalkoen en
Mej. Mol-Over als Truus de huishoudster de
den zich weer van hun beste zijde kennen,
waarom hartelijk gelachen is. Het was een.
flink bezette zaal voor het meerendeel gehuwde
personen waarvan vele met lof spraken over
het gepresteerde. Op het Noordeinde der .ge
meente bij hec café van den heer de Jong
'heeft men zich Maandag en Dinsdag bezig ge-
fhouden met het katgooien, wat vopr velen on-
/zer burgers nog een aangename bezigheid is
.en van elders ook bezoekers trekt; zoodat over
het geheel genomen de kermis prettig gevierd
is en wij zullen hopen dat zij| die de gelegen
heid gaven om kermis te vieren ook tevreden
zullen zijn. Dan is alles in orde.
PLAATSELIJK NIEUWS
DE KERMIS TE ZUIDSCHARWOUDE.
„Zwarte Griet".
Met dit tooneelspel in 6 bedrijven van Rooier
Faassen, kwam het ons bekende gezelschap
„De Wilsons" Maandagavond in de zaal van
den heer P. Kramer.
Meermalen is daar dit gezelschap opgetre
den en steeds heeft dit een aangename herin-
'nering bij ons achtergelaten.
En zoo ook nu weer.
Maar wij verwachtten ook niet anders of
er zo uweer iets gegeven worden, waarnaar
met genoegen zou worden geluisterd.
„Zwarte Griet". Een echt o,ud stuk', breed
uitgesponnen, maar daarom nog niet te lang,
omdat de inhoud van dien .aard' is, dat men er
,„m" is en er „in" blijft, wanneer daaraan een
goede vertolking wordt gepaard, en doet ver
langen te weten, wat het volgende bedrij fzal
brengen.
En zoo was 'het.
Men heeft gegeven een schets uit' hef volle
smokkelaarsleven ons eenigszins van nabij
bekend door een langdurig verblijf aan de
grenzen en al zijn de toestanden ook ver
anderd en gewijzigd, er ligt toch waarheid in.
Men heeft niet alleen getracht, maar is er
schitterend in geslajagd den haat te vertolken
van de vrouw wier man bij het smokkelen is
doodgeschoten en den grooten strijd van den
zoon, door zijn moeder tot wraak' aangezet, het
ambacht van zijn vader voortzettende en toch
verfoeiende. Bij wien tenslotte het goede over
het slechte zegeviert.
Zwarte Griet (mevr. Joh. Engel-Wilson) gaf
een meesterlijk1 evertolking van haar titelrol. De
vrouw die op wraak zint die haar zoon het