Dinsdag 80 October 1928.
82e JYargang-
De BasMoonsieiiing ie Amsterdam.
F O 127. IHTERfiTtUravOMS
NIEUWE
L4MËDMKER (OIRAYT.
VAN ALLES EN N06 WAT
(Naidruk verboden).
Die wijslick yder een.,
toe laten kan wat wils,
Die hout si oh seifs gerus t
en voorkomt veel geschils.
Je moet ieen beetje weten te geven en te
pemen heet dat in modern Hollandsch. Alles
gloed en wel. maar het gaat ook weer niet aajn
om Mies 'door de vingers te zien, wat je even
naaste uitspookt I Het kan zoo erg worden dajt
zelfs de ronde Brabantscbe gemoedelijkheid
het te har gaat vinden, ofschoon ze in Brabant
wel een stootje kunnen verdragen 1 Verleden
week hebben de bewoners van Geertruidenberg
enminste een stokje gestoken voor de escapa
des van een hunner dorpsgenooten, die het
geven en nemen wel een beetje te sterk in
repassing bracht. Vooral het nemen van an
dermans vrouwen was zijin fort, en dit had hem
onder zijn dorpsgenooten den bijnaam vanLan
dru verschaft. Niec alleen omdat „das ewig
Weibliche" hem steeds dwars zat,, maar ook
om zijn uiterlijk. Hij leek bepaald op dezen
X'roemden Franschem ladykiller, al stoofde hij
ijn dames dan ook niet op een fornuisje. Deze
Landru dan had zich voor ongeveer een maand
terug weer eens meester gemaakt van zijp naas-
:en huisvrouw en was met deze naar St. Oeden-
■ode vertrokken. In laatstgenoemde plaats had
men hem echter weldra in de gaten. Hoe het
zij, ©en feit was het dat hij zich eenige dagen
geleden wederom in Geertruidenberg trachtte
te nestelen met z'n onre'chtmajtig verkregen
ega. Weldra ging het dan ook van mond tot
mond dat „Landru" terug was. Dit scheen den
buurtbewoners te veel. Reeds in het vroeg vap
en avond trok een bende naar zijn woning en
bracht hem een ovatie met ketelmuziek.. Lan
dru vertoonde zich en de eerste steen vloog
idor de ruiten, en weldra volgden de sternen
elkaa rin vlugheid en grootte op. Geen ruit
bleef heel en toen daar niets meer aan te ver
nielen was, werden gordijpen en bloempotten
afgeworpen. De bewoner zocht langs een ach
terdeur de vludht en eerst nadat een versterkte
politiemacht was aangerukt om het woedende
publiek in toom te houden, kwam aan de ver
nielzucht een einde. 'tWas omstreeks midder
nacht dat onze Landru z'n voornaamste hebben
mi houden op een vrachtauto laadde om met
z'n pas verworven buit een njeuw heenkomen
:e zoeken.
Zong Vondel niet van de „opregte trou"
welke er tusschen man en vrouw gevonden
werd? D eman is hopeloos uit den tij|di Wèl
bad de juffrouw gelijk, die, toen haar gevraagd
werd, waarom ze niet trouwde, antwoordde,
dat ze geen man noodig had, omdat ze thuis
drie beesten bezat die haar het gemis van een
man volkomen vergoedden: een hond, die den
„ansohen dag gromde en met smerige voeten
door alle kamers liep, een papegaai die vloekte,
l kat die lederen nacht boemelde! Hoe
menig jongeling, vol hooge idealen, hoe menig
Bongedochter, vol zoet edrpomen, is niet hope-
oos ontnuchterd in het huwelijk, dat, volgens
.en oude volkszegwijze, een remedie tegen de
_iefde is. Droomen en mijmeren is een prachtige
lezig'heid, die veel genoegen verschaft, maar
de werkelijkheid voert den mensch soms zeer
wizacht terug naar de aarde.
Broekhuysde groot#' Willem Broekhuys,
kan d'r van meepraten I Hij was heusch van
plan om in Nice, in het heerlijke Zuiden van
Frankrijk te gaan droomen en mijmeren, heeft
teen tijdje gedaan ook zelfs, maar nou is ie
failliet verklaard en tot overmaat van ramp
zal hiji waarschijnlijk nog moeten brommen ook!
En nu moge het waar zij|n 'dat men overal kan
droomen en mijmeren, waar men wil, wij voor
ons prefereeren Nice en de Rivièra boven de
oei van een strafgevangenis.
In lang hadden we niets van Broekie ge
boord. Sinds „De Dag" in de nevelen van
den nacht verdwenen, is en sinds 'de „kleintjes
van Broekhuys niet meer aangeprezen worden
omdat de justitie tusschenbeide kwam, is Broek
buys zelf een stap teruggetreden en van het
'umoerig sdhouwtooneel verdwenen- Hij woont
hans in het afgelegen Heerlen. Baar voor
oen oogenblik is hij weer naar voren geroepen.
Hij moest zich voor het kantongerecht te Rot
terdam verantwoorden wegens de door hem
uitgeschreven „31e Rotterdamsdie premoelee-
ling". De ambtenaar van het O.M. noemde
deze premieleening, waarbij, de prijzen en pre
ien door een draaitoestel werden aangewe-
je reinste loterij. Rn daarvoor had Broek
huys geen toestemming. Broekhuys kwam niet
in persoon naar Rotterdam, om voor den kan
tonrechter te verschijnen, maar zond een ge
machtigde ,een rechtskundige, die op geen en
kele vraag antwoord geliefde te geven. Wel
deed hij zelf vragen stellen aan de getuigen.
Het O.M. eischte 6 maanden hechtenis met
verbeurdverklaring van de in beslag genomen
laterij-machines. De gemachtigde als pleiter op
tredende, betoogde, dat niet Broekhuys, maar
de Hollandsche credietbank de premieleening
had uitgegeven. Al moge dat een loterij zijn,
dan heeft niet Broekhuys ze aangelegd. Als
grand seigneur wilde hij. zelf niet voor het front
kOmen. Men herinnert zich nog zijjn uitloven
van een belooning van f 100.000 voor den eer
sten ambtenaar van het O. M., die hem veroor
deeld kreeg. Dat was blague. De 31e premie
leening stond hem even na als elke andere. De
winsten waren toch altijd voor hem. «De
f 100.000 belooning zijln er n uniet meer; jam
mer genoeg, zegt pleiter. Toen Bi. indertijd
uit de gevangenis kwam, heeft pleiter hem ge
raden: vestig je nooit meer te Rotterdam, daar
moet men je hebben. Ein zoo is het inderdaad
gegaan. En waarom» 6 maanden, hechtenis? Zijn
dan alle ambtenaren van het O.M. blind als
ze B. zien? Zes1 maanden voor een. eerste over
treding. Pleiter vraagt: waarom-moet een man,
die denkt iets te doen wat de wet toelaat, ge
straft worden met 6 maanden? Dat is de el
lendige atmosfeer in Rotterdam. Tegen Sou-
dijn werd indertijd een boete gevraagd. Mis
schien heeft deze meer overgehouden dan
Broekhuys. En tegen dezen, „het halve genie",
di efaet systeem uitvond, eischt men uijt
de lucht gegrepen 6 maanden I
Moge de kantonrechter het boetekleed aan
trekken en terugkeeren op zij|n vonnis; indien
hij echter tot de overtuiging komt, dat B. een
loterij heeft aangelegd, dan vraagt spreker, ook
in het belang van het vertrouwen der recht
spraak, een veel lagere straf.
Maar de ambtenaar van het O.M. was er blijk
baar niet toe te bewegen om water in z'n wijn
te doen, noemde Broekie ironisch een „gladde
jurist" maar bleef biji z'n 6 maanden! „Ze
zoJken me" zal Willem wel zeggen en voor het
zoover komt zal hij de kuiten wel nemen. Ge
vangeniskost ligt hem 'te zwaar op de maag.
Hij is ©en modem mensch, di eop moderne
wijze, d.w.z. door flesschentrekkerij, aan den
kost is gekomen en zich nu niet op ouwerwet-
eche manier in de doos zal laten stoppen. Zoo-
iets kan alleen nog maar voorkomen biji domme
lui, in de ©en of andere negorij. Noemen we
met name 'het eiland Ameland, waar de wereld
met krantenpapier is dichtgeplakt. Daar wa
pen heusch nog menschen. Dat ze bij hun tijd
25 jaar ten achter zijn is hun echter niet kwa
lijk te nemen, gezien de afzondering waarin ze
lieven, Om eens een staaltje te noemen. Van
'tlvoorjaar is de eerste auto op het eiland ge
weest. Met de postboot werd het wonder, eigen
dom van een meneer uit Sneek, overgebracht.
Dat was me een gebeurtenis! Men had op
'Ameland nog inooit een aütoi gezien! De groote
belangstelling begon al in' Nes, en overal waar
ze kwamen in Ballum en Hollum staak
ten de menschen hun dagtaak om van het on
gewone schouwspel te genieten, vooral als de
auto stil stond. Dan kwamen ze schuchter na
der, groepeerden zich om de auto, maakten
elkaar opmerkzaam op dit of dat, sommigen
lagen zelfs op den grond om al het moois te
zien. Maar zoodra de auto zich in beweging
zette stoof de menigte uiteen, en als in een
der dorpen om den hoek gereden werd, rende
de menigte de huizen in, om pas weer te voor
schijn te komen, wanneer het monster gepas
seerd was. Maar het aanpassingsvermogen der
Amelanders bleek nogal groot te zijp, nadat ze
van de eerste verwondering waren bekomen.
Want vrij| velen maakten van de uitnoodigipg
van den eigenaar gebruik om een eindje mee
te rijden en waren verrukt over dit nieuwe ver
voermiddel. Ep nu doet het Ameland weer
zonder auto.
Een gastentooinstelling en 'dat in de eeuw
van de Electriciteit? Ja en ook met een zeker
recht, immers de gasindustrie heeft niet sftii
gezeten en heeft ook weer op tal van nieuwe
vindingen te wijzen, die niet algemeen bekend
zijp en ik acht het daarom van belang aan
de lezers en lezeressen iets vap deze tentoon
stelling te vertellen.
Ter inleiding moge nog eens gezegd wor-
'dep, dat economisch gesproken het gebruik
van. gas te verkiezen is boven dat van electrici
teit ,daar toch beide „gemaakt" worden uk
steenkolen, maar bij de gasmakerij ropd 7ü'
pet .van de verbrandingswarmte dér steenko
len nuttig vrij komt in het gas en de bijprouuc-
ten terwijl bij de „electriciteitsmakerij" slechts
circa 13 pet. van deze verbranding,swarmte in
den stroom terecht komt, de rest gaat nutteloos
verloren. Bevordering der gasinaustrie is dus
voor dem economischem toestand zeer belang
rijk, zonder iets op het groote nut van de elec
triciteit af te dingen en waar op deze tentoon
stelling voor een zuinige huisvrouw veel te
.zien is en te leeren, daar meemide ik goed te
doen van mijp bezoek iets te vertellen.
Allereerst treffen wij| er natuurlijk een keur
.van gasfornuizen en komforen aan en is het
werkelijk aan te raden de verschillende stands
hiervan af te loopen, de exposanten zijp gaarne
bereid piles tot in bijzonderheden uiteen te zet
ten fmen ziet er branders, die gemakkelijk los
te nemen en schoon te maken zijp, zoo.dat het
gas Steeds goed blijft branden, gasbranders
voor waschketels, afzonderlijke gasoventjes
zeer geschikt voor het vlug en goed bakken
van brood enz., verde rvoor industrie de be
kende banketbakkersovens, molfelovems enz.,
terwijl bij allen gelegenheid bestaat om te proe
ven hoe de op gas bereide cake en koekjes sma
ken, alsmede te vernemen hoe groot het gas
verbruik voor de gedemonstreerde toestellen
is. Niet te vergeten zijp de gasfornuizen met
ingebouwde kolenhaard voor keukens, die des
winters verwarmd moeten worden, zoodat bij!
'koude het kolenfornuis en op de andere tijlden
het gasfornuis gebruikt kan worden.
'Op het gebied van geisers en baden zijn
zeer mooie stands, klein egeisertjes, ,die auto
matisch op de waterleiding werken en niet aan
gestoken kunnen worden als de waterkraan
gesloten is, een keukeninrichting met bad on-
derhet aanrecht, kleine warmwater-apparaatjes
voor afwaschwater en nog andere toestellen.
Een 'der belangrijkste toepassingen van gas is
tegenwoordig wel de kamerverwarming door
middel van gaskachels, waarvoor in de meeste
plaatsen een bijzonder tarief is vastgesteld (hier
8 oent per M3-), en is dit wel op deze tentoon
stelling te bemerken, daar er te kust en te keur
gaskachels te vinden zijn van de laatste ver
beteringen voorzien en uitmuntend door een
voud en gemakkelijke behandeling- Er zijn
kleine kacheltjes voor de verwarming van klei
ne kamers, die aan den muur kunnen opgehan
gen worden ,en daardoor geen plaats innemen,
verder de z.g. Sunray-kacheltjes, voorzien van
hangkous, straalkachels met vuurvaste gloei-
kous. Fransche kachels met vuurvaste staafjes,
idie een groote warmteudtstralipg bezitten, ge
combineerde gas- en kolenhaarden, die in voor-
en najaar als gashaard en gedurende strenge
winterkoude als anthraöethaard worden ge
bruikt, waarbij dan door de gasvlam de anthra-
ciet wordt ontstoken, te veel om hier alle op
te noemen, idaar de inzendingen zeer talrijk
zijp.
Ook op hef gebied van gasstrijkijzers nog een
pieuwigheid, een strijkbout met gloeikous, dde
na aangestoken te zijn binnen vier minuten op
temperatuu is, een wentelbout, die zoodanig
is ingericht ,dat wanneer de onderzijde te veel
is afgekoeld, ook de bovenkant kan gebruikt
iworden.
Verder zijp er nog wat betreft pannen ver
schillende inzendingen, waar vele soorten pan
nen te zien zijp, aaluminium, geëmailleerd, de
Columbus"-stoomkoker, die volgens de ge
gevens een aanmerkelijke besparing geeft,
„.wonderpannen'om zonder oven taart en cake
te bakken enz.
In het bovenstaande heb ik slechts een kor
te opsomming kunnen geven van wat er op
ideze tentoonstelling op gasgebied te zien en
te leeren valt, ik hoop echter hiermede velen
opgewekt te hebben eens een kijkje te nemen,
niet alleen de huisvrouwen, maar ook de kleine
en groote bedrijfsmenschen, de raadsleden, die
wat meer van het gasbedrijf willen weten, want
ook op het gebied van gasfabricage vindt men
er belangrijke inzendingen en verder allen,die
nog niet overtuigd zijn van het grooite gemak
en dé zindelijkheid en vlugheid aan de toepas
sing rap gas voor koken en verwarmen verbon
den.
Tot slot vermeld ik nog, dat de tentoonstel
ling met lijp 4 te bereiken is en gehouden wordt
in het gebouw van de R.A.I. aan het eind van
de Ferdinand Bolstraat. Als een bijzondere aan
trekkelijkheid heeft het bestuur der tentoon
stelling besloten, dat iedere 50ste bezoeker een
O pde tentoonstelling gebakken cake of faaijt
zal ontvangen, terwijl iedere 200ste bezoeker
uit een der stands een fornuis, komfoor of iets
dergelijks ontvangt. De tentoonstelling blijft
pog tot en met 11 November geopend.
Met dank laan den Heer Redacteur voor de
verleende plaatsruimte.
'Noofd-Scharwouhe, 30 Oct. 1923.
De Directeur der Lichtbedrijven,
W. J. SMIT.
De Toekomst
Vergadering der tuinbouwvereeniging „De
Toekomst" op Maandag n.m. 7 uur onder pre
sidium van den heer S. de Boer, ten lokale van
den heer P. de Geus. Na voorlezing notulen,
welke onveranderd worden goedgekeurd, deelt
de voorzitter mede dat de agenda dezen keer
niet lang is doch evengoed in ruime mate be
spre kings waardig is. We zijn zoo vrij allereerst
punt twee in bespreking te brengen, hetwelk
omhelst een voorstel van 't bestuur om 'Uinder
tijd geschorste lid R. Bergen, aie daartoe een
schriftelijk verzoek heeft ingediend, wederom
als lid aan te nemen. Iedereen ligt die onver
kwikkelijke geschiedenis nog wel in 't geheu
gen, -doch dat mag geen reden zijn, dat wie
eens steelt, altijd een dief blijft, en daardoor
de weg naar beterschap wordt ontzegd. Het
bewuste lid zal zich aan dergelijke praktijken
wel niet meer schuldig maken; voor ons is
'teen leer geweest, wat betreft het koopen van
zaan, om daarmee vooral goed u.t te kijken.
R. de G^us. 'k Stel evenwel voor dat dat lid
een boete betaald; hij heeft er voordeelenook
van genoten.
Vioorz. 'kWeet niet of de ledenvergadering
daar competent voor is om dat vast te stellen.
Op reglementen af 'kan 't niet. Hij, kan wel
weer lid worden met een intreegeld van zoo
veel. We zullen die boete moeten herleiden
tot vijf gulden entreegeld. Dit wordt aangeno
men.
Voorz. Dan zullen we Bergen berichten dat
bij voldoening van f5 en de contributie van 't
afgeloopen jaar hij weer in de rechten en ver
plichtingen van 't lidmaatschap treedt.
Volgt punt 3. wat betreft de juiste sorteering
der uien. De maten hiervan zijp. allen wel be
kend. De uien moeten gezond zijn. Geen schim
mel, geen dubbele. Voor de juiste sorteering
moeten de steelen worden afgetrokken', niet ge
sneden en vrij, zijn van grond. De meest ge-
wenschte verpakking zal hier de baalverpak-
'king zijn. Wij meenen dat de arbeid hieraan
besteed, ruimschoots zal worden vergoed. Hier
aan is verbonden een bij u allen welbekende
gedachte, en dit is het afleveren der uie'n on
der een verpakkingsmerk, als 't ware onder con
trole van den Vierbond. Wij zijn hierover in
overleg getreden met den handel en dit is wel
jammer, zij, gevoelt er niet voor, omreden zij
bang is 'dat zij als 'tware hier een brug legt
voor de tuinbouworganisaties, om in de toe-
'kjomst ,als zoo'n merk eenmaal goed ingevoerd
zo uzijn, de transport zelf ter hand zal nemen.
Doch dit is geenszins de bedoeling. De bedoe
ling in deze is ons product op de verschillende
buitenlandsche markten, door verbetering der
sorteering, meer invloed op die markten te heb
ben. En dit wordt niet door ons een voordeel
voor ons alleen, doch ook een voordeel voóir
den handel geacht. 'kZeg nogmaals onze mee
ning ,clat wiji meenen' dat onze arbeid ruim
schoots betaald zal worden. Evenwel moet men
niet meenen daarvan een direct profeit te trek
ken. 'tKan zijn dat daarvoor eenigen tijd noo,-
dig is. Evenwel zal dit niet zoo gemakkelijk
zijn als indertijd met de aardappelen, toen wij
gerugsteund werden door den phytho pathoJo-
gischen dienst. Maar nu dat het vrijwillig is, is
er alles voor te zeggen; elke handelaar zend
altijd niet onder het merk van hem en zoo
doende wil hij! geen merk van de veiling. En
wat hier de sorteering betreft, zal 'twel gaan,
doch wij willen voorkomen dat wij dupe van
een ander zijp nalatigheid worden.
Ook voorkomen wij dat een koopman met
onze uien kan doen wat hij, wil en soms een
product op de markt brengt, 'f welk niet de
aanspraak op Hollandsche uien verdiend. En
smeer 'dan eens is er betoogd, dat cxnze uien
wat de smaak betreft onder de fijhste wordt
gerekend. En als wij daaraan met sorteering
en verpakking de verkoopkracht verhoogden,
was dit een voordeel voor koopman en voor
ons. En veel is er al over gesproken doch het
moet bijl ons nog inburgeren, 'tmoet bij ons
ingroeien, ook zoo op de markt. Werkelijk het
sprteeren is «n ons belapig. Noprdschprwoude