I lilNieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
STER-TABAK
No. 141. m Zaterdag 1 December 1923 I* Blad 32e Jaargaa
per 3 maanden f 1,15
J. II. KEIZER.
71iets Heuer d een
NI EMEU ER.'5
NIEUWE
lameiukii iihhut.
Deze coarant verschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
ABOHNEHEHTSFKUB
REDACTEUR-UITGEVER
BUREEL:
Moordscliarwoude.
PKiJS DEB A.D) EKTESïli'lNl
Yam 1— 6 regels 75 et., elke regel meer IB et.
Groote letten of ugnetten «orden naar plaatsruimte berekend
Brieven reofatrtreeks aan den Uitgever
Dit nummer bestaat uit 2 Bladen.
EERSTE BLAD.
REVUE VAN DE WEEK
De Kabinetscrisis was een maand oud, toen
tijding werd geoubüceerd, dat de heer Koo-
ji op Zaterdag 24 November H. M. de Ko-
ingin was gaan melden, dat hij aan de op-
racht tot Kabinetsformatie geen gevolg kon
ven. Beweerd was, dat de verschillende be-
jrekingen, door mr. Kooien met de Rechtschc
actiën gevoerd, eenige hoop lieten op de mo-
lijkheid van succes. Reeds waren o.a. dooi
Vereeniging van Leeraren M.O., ten gunste
an het behoud van een departement van On-
rwijs, K. en W., adressen gericht tot
[r .K., dien men beschouwde als ,,the coming
n". Maar de heer H. Colijn deed begrijpen,
zijn „Standaard"-artikielen, dat hij en zijnt
riienden onverzoenlijk bleven, „volkomen
irstel" vorderend van 'hetgeen op 26 October
door de meerderheid van de Tweede Kamer
as afgebroken. Die eisch werd door het hoofd
gaan van de Chr. Historische Partij als on-
Uijk, elk eovereenkomst onmogelijk makend,
^brandmerkt. En de wijze, waarop „een Oud-
ediende" (zeer waarschijnlijk de grijze I.oh-
lan!) den heer Colijn in „De Nederlander"
strafte, was verre van malschl...
Hoe 't er mee zij, de antï-rev. bleven
nvermuTrwbaar. Met Katholieken en Chr.
igtorischen zo,u mr. Kooien wel tot een ac
cord zijn geraakt, de fractie Colijn was en
leef „ongenaakbaar". Daarmee verviel de
©gelijkheid tot vorming van een Coalitie-mi-
ijsterie. En toen heeft H.M. o.p 24 October
en 'heer Jhr. Mr. F. Beelaerts van Blokland
uitengewoon gezant en gevolmachtigd minis-
chef van Diplomatieke Zaken aain het De-
artement van B.uitenl. Zaken, opdracht ver
rekt tot het vormen van een extra-parlemen-
tir Kabinet. De heer Beelaerts nam deze op-
acht „in beraad". Vermoedelijk zal hij zich
dadelijk de vraag hebben gesteld, welke hou
tig de heer H. Colijn tegenover zijne pogin-
en zal aannemen?!....
Terwijl de nood der Schatkist met den dag
ijgt, werd de „crisis-atmospheer" dus meer
ewolk't dan het geval was sinds het oogenbUk
at door de verwerping van de Vlootwet alles
p losse schroeven is gesteld 1... En velen be-
onnen zich af te vragen, of ontbinding der
Tweede Kamer, beroep op de kiezers, ten-
otte niet het eenige middel zal: zijn om u/t
het moeras" te geraken, waarin de wagen van
taat nu diep is gezonken?...
I Ondanks de groote stagnatie, het stop-zetten
an de Staatsmachine was er toch nog eenig
:ven in de „Staatsbrouwerij". De Commissie
or Buitenlandsche Zaken uit de Tweede Ka-
r vergaderde met minister Van Kamebeek
aar aanleiding van de jongste avonturen van
en ex-Kroonprins. De heer Dresselhuys richt-
schriftelijke vragen tot minister Wester veld
ver het liquideeren van het commandement
eeland. De actie tegen het doen voortduren
an den wettelijken Zomertijd werd hervat,
tl men kan er zeker van zijn, 'flat straks de
eer Biraat met „vol geschut" zal pogen den
oor ihem verafschuwden Zomertijd te doo-
en... De Voorloopige Verslagen over de Oa-
erwijs en Marine-begroetingen, alsook over
et ontwerp—Fleskens (verlenging van het
choenenwetje) -verschenen. Zelfs werd aan-
'ekondigd, dat minister Colijn handhaaft zijn
■ntwerp tot belasting van het rijwiel met dr:e
ulden, uit welke bron de demissionaire be
windsman voor den Staat eene bate van drie
nil Hoen verwacht.
Voorts werd aangekondigd, dat van reor-
anisatie der Rijksveldwacht is afgezien.
Over de ontreddering van den Postcheque
n Girodienst kreeg men te hooren, dat er
aandeweg wat orde in den chaos komt, zoo-
lat heropening tegen Januari zou kunnen rao-
Xn verwacht. Int.usschen wacht ook hier alles
'P hetgeen straks door de tiiëuw-opgetreden
'cwindslieden zal worden „gewezen", beslist.
Straks... Wie 'tgoed en eerlijk meenen met
's'lands hoogste belangen, zullen den vurigen
wensch koesteren, dat het geduld der natie
niiet op al te harde proef moge worden gesteld!
Op de jongste doodenlijsi vindt men den
naam van den bekenden belletrist Frans Net-
cher, op 59-jarigen leeftijd verscheiden. Als
ook van het oud-Kamerlid Mr- Bichon van
IJsselmonde, die den leeftijd van 68 jaar be
reikte.
En qnder de jongste Personalia de tijding
dat de Vrijheidsbonder Mr. Visser van ijzen-
doorn zich, op grond van gezondheidsredenen,
in 1925 zich niet meer herkiesbaar zal stellen.
Wat ongetwijfeld een groot verlies voor de
Tweede Kamer beteekent.
Bovenaan in de misdadighdijdsrubriek der
week is te vermelden, het geval_ te Maastricht
der verduistering van geheime stukken, op de 1
eventueele mobilisatie van ons leger betrekking
•hebbend en op andere militaire belangen. Drie
onderofficieren te Maastricht werden in arrest
gesteld, alsmede een Belg, te Rotterdam ver
toevend- De meest-sensatiopeele geruchten wer
den verspreid over- deze zaak. Een conflict
met België dat N ederlandsche militairen rot
landverraad uitlokten zou niet 'te vermijden we
zen- Tal van officieren waren er bij betrok
ken... Een reeks arrestaties te wachten... Ge
lukkig schijnt de zaak' niet van zoo geweldige
proportion, terwijl van officieren-verraders ook
geen sprake schijnt te wezen. Het „opblazen"
van dergelijke dingen behoort nu eenmaal rot
veler liefhebberij en gewoonte.
Op de jongste criminal!tel,tslijst treft men ver
der aan: inbraak in het nagenoeg-onbewaakte
gem. museum te Arnhem, waarbij een kost
bare bracelet is gestolen. Aanslag op een veld
wachter té Volendam. Brutale diefstal, na het
inslaan van een ruit. bij een juwelier te Tilburg.
Evolution van een sinjeur te Amsterdam, die
vrouwen peper in de oogen tracht te strooien.
Een lange reeks van diefstallen in Achterhoek -
plaatsen. Ook 'daar krioelt 'tvan hongerende
Duitschers, uit hun rampzalig „heimat" her
waarts getogen en op buit azend. Het in voor-
loopig arrest stellen van den eigenaar van het
in de asch gelegde café-restaurant „Halfweg"
bij Oldenzaal. De Rotterdamsche recherche
legde beslag op alle „Tijdgeest" en „Utiile"-
loten, zoadat dit „geluksradje" tijdelijk is stop
gezet. De worsteling tusschen overheid en di
verse „gouden kalveren" duurt voort....
Tot de jongst eongelu'kken behoort dat met
een autobus te Rotterdam, waarbij een man
werd gedood, terwijl vier passagiers ernstige
kwetsuren opliepen. De 85-jarige oud-minus ter
van Marine J'hr. Roell werd te Den Haag het
slachtoffer van een te-haastiglijk voortrijdende
tram en brak het dijbeen. Natuurlijk vordert
het herstel van een patiënt van zul'ken leeftijd
vele maanden. Dat een grijsaard van die jaren
zulk een schok weet te weerstaan is op zich
zelf reeds verbazingwekkend. En doet denken
aan „natuurwonderen" als waarvan onze Louis
Bouwmeester er een is, de nu van het ziek
bed herrezen kunstenaar, die verrast werd dooi
de tijding,, dat de Fransche Regeering hem
het ridderkruis van het Legioen van Eer heeft
geschonken.
Uit de „branden-rubriek" noteer ik den on
deirgang, door het booze vuur van een grooten
cacao-molen, te Zaandijk', van den theetuin'
„Maaldrif" te Wassenaar, alsook van de sui-
kerwerkfabriek c.a. te Zaandam.
Tot de jobstijdingen moet gerekend worden,
het faillissement van de Hanze-bank te Ut
recht, terwijl haar zuster-ijnstelling te Haar
lem zeer „wrak" staat.
En nu nog een paar „lichtpunten", als naar
gewoonte.
Sympathiek is de warmte, waarmee men
steunt ondanks de misere der tijden, dc
pogingen van het Ropde Kruis en ook van
andere kongsi's, en particulieren om de hon
ger- en ellende-lijdenden (Nederlanders, in
den vreemde vertoevend, inbegrepen) m
Duitschland te hulp te komen In het Amst -
damsche Volkspaleis werd de tentoonstelling
van Volksvoeding geopend. Te Hilversum
(waar nu de Gooösche electridtepltsi(expositie
veel belangstelling trekt) worden grootsche
plannen gevormd tot viering van het 500-jarig
bestaan der „parel van het Gooi", het in bloei
zoo 'krachtig groeiende Hilversum, jn 1924-
En er is eene combinatie voor de uitvoering
van opera's in het Nederlandsch, uitsluitend
door Hollandsche artisten. Dirigent ijs de heer
Louis de Boer, directeur van de Kon. Mil itaire
Kapel.
December is in aantocht. De „Sinterklazen"
rijdien rond in allerlei steden,, cn zelfs wordt
overwogen, of 'tniet zaak wordt om in na
volging van den Bosscben burgervader, de
zen toevloed van „Sinterklaas" waaronder be.-
denkelijke elementen hier en daar schuiltn,
wat te temperen.
Wij zijn in de Sinterklaas-periode, ofschoon
,'t (op 19 dezer) onweerde zoo fel en geducht,
of wij nog mi'diden in de hit te-golf toefden.
Maar, de sneeuwvlokken zijn reeds neerge-
dwarreld. En wij kruipen genoegelijk in onze
winter-plunje.
De tijden zijn voor talloos velen zwaar, het
leven hard... Maar toch hechten wij er aan...
En zelfs de 102-jarige Rotterdammer en de
101-jarige TilburgsChe, die de afgeloopen
week hun geboortedag vierden, hopen nog ec n
poosje op aarde te toeven. Evenals de 100-
jarige gep. wachtmeester der artillerie T'ïhp,
te Tilburg, die ter gelegenheid van het behalen
'van zijn tiende levenskruisje, o.a. door generaal
Snijders met een felicitatie-bezoek werd ver
leerd. Ook deze grijsaard is beeld van levens
moed, goed exempel voor zoovele werkelijk-
xof kwasi-levensmooden dezer dagen!...
P.S. Een jeugdig vriend verzoekt mij met
aandrang, toch vooral niet te verzuimen, mijn
uitbundige vreugde te' ontboezemen over de
zege, op Zondag 24 November in het Stadion
te Amsterdam bevochten, waar Nederland met
4i Helvetia onder de 'knie kreeg bij den voet
balmatch.
ROOKT
SINTPANCRASSERS
Prima 5 cent Sigaar.
BUITENLAND.
Na Iden val van Stresemann heeft de Duit-
sc'he Rijkspresident Ebert den vroegeren mi
nister Albert opgedragen een nieuw kabinet,
extra-parlementa,r te vormen. Albert is daarin
echter niet geslaagd en heeft in het begin dezer
week de opdracht teruggegeven. Volgens de
laatste berichten zou Ebert thans de Kabinets
formatie 'hebben opgedragen aan den Rijks
dagafgevaardigde van het Centrum Stegerwald
Stegerwald heeft een langdurig onderhoud
met president Ebert gehad, President Ebert
verzocht Stegerwald zich de medewerking van
de Democraten te verzekeren.
Stegerwald heeft reeds een voorloopige lijst
van Ministers voor zijn Kabinet, dat als vólgt
zou zijn samengesteld:
Helfferich, Minister van Financiën; Strese
mann, Minister van Buitenlandsche Zaken, Jar
res Minister van Binnenlandsche Zaken; Gees-
ler Rijksweerminister.
Indien de Democraten tot het Kabinet toe
treden, wordt Wall raff vice-rijkskanselier zon
der portefeuille.
Stresemann is op verzoek van alle partijen
der Rechtschc Coalitie op zijn besluit terug ge
komen en zal als Minister van Buiitenlandsche
Zaken in het Kabinet zitting nemen.
Het nieuwe Duitsche Kabinet, -0 de eerste
regeering van Duitschland, die gebaseerd ;s
o pde Coalitie van alle Rechtsche partijen. Zelfs
de Duiltsdh-nationalen zijn van hun elschm,
welke een breuk met Frankrijk zouden betee-
kenen, terug gekomen en nemen aan de Coa
litie deel.
Wat de buitenlandsche politiek betreft, deze
zal worden voortgezet volgens de richtsnoe
ren van het Kabinet-Stresemann. De binnen
landsche politiek zal zich krachtiger uiten te
gen de Communisten en Socialisten. Een lan
gere arbeidstijd zal worden voorgesteld en alle
pogingen zullen worden gedaan om de fabrie
ken in het niet-bezette Duitschland weer op
gang te brengen. De financieele politiek zal
in hoofdzaak dezelfde blijven als die van het
Kabinet -S tresemann me tenkele kleine wijzi
gingen, welke door de bankwereld worden ge-
eischt. De hoofdzaak zal zijn het organiseeren
van een „goud-bank" steunende op buiten-
landsch kapitaal, welke bank ook voor het
buitenland waardevast geld zal uitgeven.
De nieuw eRij'kskanselier Stegerwald is 49
jaar oud- Hij was drie jaar minister-president
van Pruisen. Met Stegerwald zijn tot nu toe drie
Leden van het Centrum Rijkskanselier geworden
sinds 1918. Indien de democraten tot de Coa
litie toetreden, of in ieder geval een n ui ral
houding tegenover 'het Kabinet-Stegerwald aan
namen, zal Stegerwald in den Rijksdag over
een voldoende meerderheid beschikken. De
Rechtsche partijen, die gedurende geruimemtijd
in het geheim en achter de schermen het Duit-
sche Rijk bestuurden, treden thans openlijk
voor het voetlicht.
De FransChen zijn er eindelijk in geslaagd
met de Ruhr-industrieelen een overeenkomst
te sluiten- Te Parijs en Brussel juicht men
thans, dat het Ruhrgebied zal gaan wciken
voor de bezettende mogendheden. Dit is echter
twijfelachtig, want reeds hebben de arbeiders
verklaard hun medewerking niet te zullen ver-
Leenen.
In Engeland heerscht groote ongerustheid
over de overeenkomst. De Engelschen zien
daarin een schending van bet Vredesverdrag
en deskundigen van de regeering zijn thans
bijeen om d ekwestie te bespreken. Ook Brad
bury de Britsche vertegenwoordiger in de Com
missie van Herstel, die zich thans bezig houdt
met de kwestie der betalingscapaciteiit van
Duitschland, vooral in het bezette gebied en
Je Berlijn, neemt de comministische act« oe.
JDle Communistische Partij in Duitschland rs
verboden, doch het Partijbestuur heeft ver
klaard, dat zij den zetel van de partij >n het'
-buitenland zal vestigen en de actie zal' voort
zetten.
UIT DEN OMTREK
VALKOOG.
Ten locale van den heer A. Brink, trad op
als Cabaretier, de heer D. Pool', welke met
zijn voordracht en zang, de aanwezigen in
grooten getale opgekomen, als altijd volop .eed
genieten. Velen hebben, gedurende de enkele
jaren dat de heer Pool optrad, met onverdeeld
genoegen naar. hem geluisterd en om hem ge
lachen- Dat nu zal gauw tot het verleden be-
i hooren, daardoor Pool werd medegedeeld, dat
hii binnen korten lijd .het tomnoel vaarw. 1 zegt.
i \\ie willen hier wel aan toevoegen, dat ons dit
geen gelukkig besluit lijkt.