Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
H o. 8. «aTe»B. T«u.«mwHi m Zaterdag 19 Januari 1924 IBlad
88a Jaarga;
J. EL. KEIZER.
per 3 maanden f 1,15
SUCCES
PI
NIBU WE
ÜMDIJkER COURANT.
Deze courant verscMjnt^Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
REDACTEUR-UITGEVER
ABOHHKMEHT8PRS3B
BUREEL:
Noordschar woude.
FBUB 3EB|sl..ö..JSHTEH'S;i«Ht
Ta» 1— regale 75 et.» elke regel meer 15
firoote letters of ripetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven reefatetreeks sen den Uitgever.
Dit nummer bestaat uit 2 Bladen.
EERSTE BLAD.
ROOKT
pfra cx>q pQa j| D$a |[dÖÖ1| cfra 11 pQa
S i N TA
PANG RAS SËRS.
j pftq |1 pfra 1| pö^ll pQa 1| DÖall pQa pQq|
fPrima 5 xents
Sigaar.
REVUE VAN DE WEEK
15 Januari.
Hel voorlaatste bedrijf v.-'ti Je op 26 Oct-
1923 uitgebroken Kabinetscrisis is geweest, dat
pogingen, dooir mr. Cort van der Iilnden aan
gewend om ©en Nationaal B:ez uinigin gskabinet
te vormen .vruchteloos bleken te zijn. Waarna
de oud -premier en mjniste ryan Staat H.M.
den raad gaf om... het Kabinet-Ruys te do,en
weten, dat de Koningin den hoeren ministers
het op '27 'Octob ergev raagde ontslag niet kon
verstrekken. Dat advies werd door de Kroon
gevolgd. 1
En het Kabinet-Ruys de Bieerenbro.uck heeft
er zich naar geschikt. Samen uit, samen thuis...
Ook de heeren Aalberse en De Visser hebben
zih laten vinden voor het blijven zitten achter
de groene tafel. Daarmee behoort dus de cris.'s
tot het verleden. De soc. democratische fractie
had reeds tot president Kooien het verzoek ge
richt ,de Kamer zoo spoedig mogelijk bijeen
te roepen. Ook om mr. Troelstra in de gelegen
heid te s tellen,, een crisis-interpellatie te houdejn.
Doch ook zonde rdat verzoek zou de Tweede
Doch ook zonder dat verzoek zou de Tweede
Kamei natuurlijk al zeer ras na de mededeelmg
van het ministerie (bereids bij Senaaï en Lager
huis ingekomen) dat het zich weer voor
samenwerking met liet Parlemetnt beschikbaar
stelt, ter openbare vergadering zijn opgeroe
pen. Dit i|s nu geschied tegen Dipsdag 15 Jan.
jte 2 ure. Dan is allereerst aan de orde het ver
zoek van mej. Westerman om te mogen int er-
pelleeren over het ontslag der gehuwde ambte
nares (den 9en j.l. werd het Agitatie-Comité
door H.M. de Koningen op zeer vriendelijke
wijze ten Paleize ontvangen); daarna zal minis
ter Ruys een verklaring afleggen over het ver-
loo pder crisis, terwijl de Kamer dien 15 Janu
ari ook nog hare werkzaamheden zal regelen.
De beraadslagingen over de Regeeripgsverkla
ring en wat daarmee in verband staat,, zullen
op Woensdag 16 dezer een aanvang nemen-
Dat in de eerste parlementaire week na het
cirsiis -reces-. 'dat ruim zeventig 'dagen heeft ge
buurd de ^stormbal" op 'het Binnenhof zal
worden geheschen'tzal ieder wel zeer dup-
delijK zijn 1 Minster Colijn komt eerst den 20en
a.s. terug van een buit&nlapdscbe rer.s, we Lee
ondernomen is (gelijk de „Stand, meldde) met
het oog op den gezondheidstoestand der gade
van den Minister van Financiën. Aldus ontwijkt
Exc. Colijn den moeizamen tocht, dien het
herboren Kabinet in de periode 16—18 Januari
langs de parlementaire spitsroeden zal hebben
te maken. 1
Of het derde Ministerie-Ruys het eindstation
in 1925 zal halen, wie durft daaromtrent nu
een voorspelling wagen? Dp toop tusschen de
Rechtsühe partijen (speciaal tusschen de frac
ties-Schokking en -Rucgers) is verre van warm.
Uit 'de Limksche gelederen, althans zeker
van de zijde der vrijz. en sociaal -democraten
en de beide communisten), zijn extra-felle aan
vallen te wachten1, tegen het Kabinet gericht.
Er zijn velen in den lande, idqe een nieuw echec
voor het Ministerie-Ruys binnen zeer korten
tijd onvermijdelijk achten. En in 'dat geval zal
Kamerontbinding, beroep op het Kiezersvolk',
onvermijdelijk zijn. Dat het trachten bijeen te
kijgen van een „kompleet stel" rraadsleden
der Kroon, bij machte om met de Kamer van
'22 samen te werken, onbereikbaar is; -dat is
nu toch wel afdoende gebleken!... Wij gaan
dus, komt er althans niet reeds dadelijk
averij, aan den arbeid.
Naar het schijnt, wil men onmiddellijk de
Begrootingen voor 1923 (geen CredjietwetteP)
aanvatten en „ihet snoeimes" as aan de de
partementen inmiddels stevig gehanteerd er
moet op de Budgetontwerpen danig bezuinigd
zijn. Terwijl de staatsmachine vrijwel stop stond
is er 'toch gewerkt in de Regeeringskeukfen. Een
ingrijpende bezuiniging bij de pensdoneering (tie
militaire pensioenen inbegrepen), is op
komst- Onder de ontwerpen, die bij het Parle
ment inkwamen (een torenhoog stapeltje vor
mend) is o.o'k de Biegrootipg 1924 voor het Zui-
derzee-fonds, blijk gevend van den zin tot
kadhtig aanvatten; in lo24 wil men tot volledige
afsluiting van het Amsteldiep geraken. D,e hc r-
,'ziencng van het Bezoldigingsbesluit 1&20 voor
burgerlijke ambtenaren, aanvankelijk door den
heer van IJsselsteijn opgevat, zal door Minis
ter Westerveld verder worden bewierkt. Plan
nen 'tot bezuiniging op de uitgaven voor het
Rijksschocltoezicht zijn in „gevondenden staat
van voorbereiding". I n langdurigen buitenge-
wonen ministerraad, den llen Januari gehou
den, zijn allicht nog andere gewichtige plan
nen ter sprake gekomen, rijp om aap de Kamer
jte worden gemeld?
Men wil nu eerst alles afdoen met betrekking
tot die bezuiniging, vervolgens de defensie van
Indië aan de orde brengen. Op den koers, nu
door het Ministerieele scheepje gekozen, zal
het telkens „klippen", zelfs „ijsbergen" moe
ten weten te ontwijken. Zal het geen doodelijke
en finale averij oploopen? Deze vraag is nu de
meest actueele van het oogenbükl Dat 's lands
belang het althans tijdelijk vergeten van oude
en jongere veeten en geschillen vordert, nie
mand zal 'tin ernst durven betwisten...!
Wij hebben, in den loop van enkele dagen,
wederom doorleefd de sonsatiëp, opgewekt door
'felle vorst en plots invallenden dooi, die een
einde maakte aan bet reeds alom opgebloeide
^ijsvermaak, waaraan ook de Koningjp, haar ge
maal en de Prinses met volle „animo" deel
namen-
Natuurlijk heeft het ijs, schoon welhaast ver
smolten, verschillende slachtoffers gemaakt.
De tweede week van het nieuwe jaar bracht
een verbijsterend groote en bonte misdadig
heidsrubriek. In de Amsterdamsche Baambrug-
steeg moest iemand worden gepalet, verdacht
van brandstichting. Onder de reeks van „jong
ste inbraken", in de hoofdstad, ondernomen,
was er een op den Kloveniersburgwal, d.ie mis-
lute, terwijl de twee krakers" in 't net vlo
gen. Tegen den „desperado:", die een dokter
te Breda in diens spreekkamer wilde berooven,
is vier jaar gevorderd. In de Kinkerstraat re
Amsterdam is een magazijn van gouden en z-.l-
veren voorwerpen totaal leeggeplunderd. Te
Etten (Br.) had een afschuwelijke roofmoord
plaats, waarvan een 55-jarige landbouwer slacht
offer werd. Vijf verdachten bevinden zich in
arrest. In het gruwelijke geval van den dubbe
len roofmoord te Culemborg is reeds rechts
ingang verleend tegen drip verdachten. Tegen
een der meest-beruchte Haagsche inbrekers
(kort geleden met veel moeite gesnapt) is 8
jaar geëischt.
In bet Brabantsche plaatsje Budel hadden in
den nacht vain 8 op 9 Japuari liefst... vijf inbra
ken plaats. Er schijnt 'daar een wel-georgam-
seerde dievenbende „aan den arbeid" te zijn.
Trouwens, in groote en kleine gemeenten
wemelt en krioelt het nu van allerlei geboefte,
de zakkenrollers vooral niet te vergeten.
Bij de arrestatie van een dronkep man keerde
'de woede der massa op het Arnhemsche Vel-,
perplein zich tegen de politie. En de veront
waardiging over het inrekenen van den „po
inter" duurde tot laat in den avond. Van de
vele ongevallen der jongste week is een der
dorëvigste, dat met een auto, bij Ketbel door
eert drein gegrepen, en waarbij twee menschen
het leven verloren. Een dochter vap minister
Ruys raakte met haar fiets te 's Gravenhage
onder een. auto. Wonder boven wonder kwam
freule Ruys er met slechts niet-ernstige kwets
uren af.
In de Velu we-streek is een Arnhemsche auto
handelaar, die er met zijn „karretje" reed, ver
ongelukt. Een 84-jarige vrouw kwam in haar
huisje te Veendam, dat in brand raakte, op
jammerlijke wijze om 'het leven.
Het s.s. „Holendrecht", op weg van Rot
terdam naar Londen werd aapgevaren en zonk'.
Gelukkig kon de bemannjpg worden gered.
Uit de jongste branden-rubriek, een extra-
groote te Zwolle, waarbij de verf-fabriek der
firma Schaepman in de asch werd gelegd. Een
eveneens zeer zwar brand te Utrecht, waarbij
een .oeddenpakhuis in de Twijnstraat werd ver
woest. Verder: branden te Platfcn'burg bij Arn
hem; in een boerderij bij Harderwijk, een bak
kerij c.a. te Appingedam, een winkel- en pak
huis te Musselkanaal, een woonschip aan de
Nic. Witsenkade te Amsterdam, terwijl de be
•woners toevallig afwezig waren...
Die „roode haan" wordt voor de assurantie -
maatschappijen een steeds gevaarlijker beestje.
Tot de „dingen, waarover nu veel wordt ge
sproken", behoort de onthulling van het „Aïg.
Mil. Wbl." over vele millioenen ondeugdelijk
en gevaarlijk verklaarde patronen, die toch ter
uitreiking bij leger-mobilisatie zouden zijn op
gelegd. Prachtig appeltje voor den heer K.
ter Laan, om straks met ex. Van Dijk te gaan
schillen
Uit de jongste doodenlijstjhr. L. P. D. Op
ten Noort, pres.-commissaris van de Mpij Ne
derland" en de bekende, voortreffelijke jour
nalist H. J. S'tratemeijer, te 'S Gravenhage.
Uit de niet-sombere nieuwtjes (steeds helaas,
de kortste rubriek): na zes maanden is de sta
king bij het Amsterdamsche taxi-bedrijf geëin
digd.
Den 9en j.l. heeft de Koningen het Jubileum
geschenk ider Zuid-Afrikaanscbe Vrijmetselaars
(een prac'htigen waaier) aanvaard en dienzelf
den dag voor prinses Juliana een geschenk
van den Sultan van' Bioeloengan voor diens ver
trek, een drietal kostbare vazen. De Nederl.
Mij. voor Havenwerken ontving de belangrijke
bestelling tot het maken van een 1800 voet
langen kaaimuur te Hongkong. In den Haag
werd de 39e Internationale Pluimveetentoon
stelling, onder porverdoo.vemid gekakel' en gekir
geopend.
De opheffing van het Instructiebataljon te
Kampen staat nu vast. Den len October ver
buist de Centrale Cursus naar Breda.
Een Nederlander, den heer Duijze, vertegen-
owordiger van een buitenlandsche bank te Pa
rijs is het verblijf in Frankrijk ontzegd wegens
het verspreiden van alarmeereinde berichten in
verband met de idaling van dep franc. In den
ooooooooo
Thans DE 5 cents Sigaar.
Verkrijgbaar bij:
5. SCHOUTEN, Broek op Langehdijk,
j. KUIPER, Noordscharwoude
- .1 ,,/J/Jj's-
krijgen
aan
vreemde vertoevende landgepooten mogen op
hun hoede zijnl
Eindelijk, een raadslid in het zeer-landelijke
Posterholt, schonk zijn stem voor een lid ip de
plaatselijke commissie, voor de financiën aan
•Minister Colijn. Wat dus in strijd is met' het
oude gezegde dat „met het ambt ook het ver
stan dkomt"!
BUITENLAND'.
De toestand van het Schade ver goedings'-
'vraagstuk heeft slechts een geringe wijziging
ondergaan, welke, hoewel oogePschijnl'ijk niet
veel belovend, mogelijk belangrijke gevolgen
kan hebben. Wij meenep de in werking treding
van de Commissie van experts, die door de
•Commissie van Herstel is ingesteld, eft waarin
deskundigen zitting hebben, die in het bijzon
der belast zijn met een onderzoek naar den
financieelen toestand. Dit heeft' schijnbaar niet
èooveel te beduiden, wanneer mep in aanmer
king neemt, dat reeds jarenlang door tal van
deskundigen dergelijke studies ter hand zijin
genomen, doch momenteel heeft het allen
schijn, dat het betreffende partijen, en niet
in het minst Duitschland,, inderdaad ernst is.
De tweede commissie, die speciaal belast is
met het onderzoek naar de kapitaalvlucht u:t
Duitschland naar het butenliapd^ zal de vol
gende week bijeen komen.
Men is vrij optimistisch gestemd betreffende
de resultaten, van de bijeenkomsten dier com-
(missies en mep wacht met spanning op de hou
ding en de standpunten, die bij de beraadsla
gingen zullen worden aangenomen door de
deskundigen1, wier zienswijzen, al naar gelang
hunner nationaliteit bij vorige gelegenheden
nogal uiteenliepen eft dikwijls reden waren voor
afbreken der onderhandelingen.
Veel zal voorshands niet bekend worden om
trent het verloop der besprekingen, aapgeztien
volgens de ontvangen telegrammen, er geen
dagelijksch communique zal worden verstrekt.
Een ander brandpunt van aller belangstelling
is de toestand in de Paltz, welke nogal wrijving
.tusschen de mogendheden heeft teweegge
bracht. De officceele erkenning van de autono
me Paltz-republiek door de Hooge Rijnland-
Commissie ondanks protest van Groot -Brittajn-
nië,. gesteund door België, heeft niet plaats
gehiad en de Engelsohe regeering heeft thaps1
besloten in de Paltz een zelfstandig onderzoek!
in te stellen.
Dit draagt niet de goedkeuring weg van de
regeering te Parijs, want deze heeft er belang
bij, dat zekere kwesties in dit gebied niet aan'
het licht komen en heeft deswege als „modus
vivendi" oorgesteld een gemeenschappelijk ge
allieerd onderzoek te doen plaats hebben.
Ondertusschen heeft Engeland een onder
hoek doen instellen door zijin consulaeiren ver
tegenwoordiger Clives, naar de vraag of de
separatistische geste al dan niet' epn spontane
actie was. i