jj
V
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
Zaterdag 2Februari 1924.I" Blad 88e J «i» g
J. M. JELE1IZEQK.
per 3 maanden f 1,15
f Niemeueb
STER-
TABAK
jr O 14. *5HTfc«Uter *WL«rtWW0» BI
WE W
Deae soar ant vefscmjntDiiisdags, Donderdags en Zaterdags.
RiSDAGÏfiUK-UITGEVER
fSUS A» K JB£É,A,3Ifc. ütflËHi'lsaat
Vaa 1S regels 75 et., elke regel meer 15 et»
ABOHHEKËHTSPKUK
BUREEL:
II oorcasclmr woutie.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend
Brieven rechtstreek® snn den Uitgever.
Dit nummer bestaat uit 2 B Kaden.
EERSTE BLAD.
REVUE VAN DE .WEEK
29 Januari-.
Die metrisch wiktReeds waren groote en
;rootsche ijsfeesten uitgeschreven. Maar de
'orst is nu eenmaal zeker in den wjjnter van
.9231924 een oolijke, grillige kwant. Plot
seling jSteeg het thermometer kwik de dooi
rad in. Een vroeg voorjaarsgewei kwam in
le lucht, afgewisseld nu en dan ooor kille ntijsji
Sn lichte vorst wederom. 't Is in dezen txju
les jaars in de allerhoogste mate zaakin
xet land van „canaux, Canards, Canaillezoo
ils ide soms boosaardige Vohaire ons brave
3atria noemde op zijn hoede te zijn voor hei
nomstertje, genaamd griep of influenza!
De Tweede Kamer hervatte den 22e hare
werkzaamheden. Zij begon met zich snel door
:em groote „waschlijst" van öntwerpjes te wer
en, w.o. de wijziging der Land- en Tuifnbouw-
)ngevallenwet welke de strekking heeft om
eke.nmg te kunnen houden met sommiger ge-
noe-dsbezwaren tegen het instituut van v-erzeke-
iixg. Werkgevers, door zulke bezwaren ...ge
hukt, zullen voortaan inplaats van premie een
elijk bedrag in de Inkomsten-belasting 'kunnen
[torten. En wij kwamen tot de groote kwestie
/an 'het ontslag aan de. gehuwde ambtenares-
neti. Bij de Algemeene Beschouwingen over de
itaatsbegrooting, die vermoedelijk half Febru-
iri izullen aanvangen (intusschem wil de Ka-
ner trachten de Indische Begroeting, de soc.
lem. inotie ove rde Indische spoorwegstaking
ncluis, ;af te doen), 'krijgen wij het verleng -
tuk" -van deze bespiegelingen. Ik zou niet dur-
/ien jbewerein, dat de interpellatie over de ge
ruwde 'ambtenares, door Mej. Westerman aan
geboden, veel „tastbaar resultaat"' heeft
ipgeleverd... 'Men staat hier nu eenmaal tegen-
>ver leen van de vele „droeve onvermijdelijk-
iaden" iaain de inkrimpalng van Rijks -perso-
ïeel, welke de bezuinigifigseisch stelt, ver
mocht. Wie van het „benefiet van betwijfelen"
ril gebruik maken, dus: voor de twijfelachtijgt
fevallen It.oi. de vraag, wie al of niet kostivifnste]
werden door minister Heemskerk naai
le Commissie-Schepel verwezen. De volgord<
oor ontslag is: de 65-jarigen, rijp voor pensi/
len; (degenen, die wachtgeld aanvroegen; ch
jehuwde ambtenares, niet-kost-winster, zij
lie idertig jaar dienst hebben vervuld voor be
'Orldeeling van elk geval'.op zichzelf (door Mx
Dresselhuys gewild), was Exc. Heemskerk
liet Ite vinden. Op deze wijze, ziel Z.Exc. van
ustitie, zo urnen er nooit komen. Een moti
fej. 'Westerman, tot het instellen ©ener Com-
nissie Van appel voor de ontslagen ambtenares
5 Verworpen, evenals eene mode -Mej. Groene-
weg, (die den to estand van vóór de ontslag-
ilanmen wilde hersteld zien. Z.a. gezegd, over
mkele Weken komt de zaak weer op het tapijt,
det eene tweede mo, tie -Mej. Westerman, uit-
prekend idat de regeering geen uitvoering mo-
e ©even aan de plannen tot het ontslag van
imbxenaren op grond van gehuwd-zijn, zonder
lat rekening is gebonden met de billijkheid en
net jde economische gevolgen. Over 'de kansen
>ok va ndeze motie behoeven de medestanders
sters) van de Vrijheidsbondster Mej. Wester -
nan zich geen illusitën te maken...
De Kamer heeft nog goedgekeurd, in
tare 'zitting van Vrijdag, Ide ontwerpen, vol-
fetn is,welke op het Indische petroleumbedrijf
;ene heffing van 12 millioen wordt gelegd,
waartegenover 5x/2 millioen verlichting staat
ioor afschaffing van de aardolie-uijcvoerrech-
en. Tevens worden de producten-belastingen
net leen jaar verlengd. Minister De Graaff ver
zekerde dat de nieuwe aardolie-belasting
'lechts 'één jaar zal duren. Verschillende afge
vaardigden, die aanvankelijk „onoverkomelij-
ae" (bezwaren tegen deze voorstellen ontwikkel-
leji, slikten diezelfde bezwaren weldra weer
zij het dan ook met het leelijke gezicht van
iemand, die bittere pillen of a zij nzuur-drankj e moet
innemen. De iVimisier van Kolomen zegevierde met
52 tegen 13 stemmen. En net was een ncnteUjK-oii-
oenagciijK scnouwspel voor onpartijdige vrienden
vau „ruggegraat" en consequentie, iRjua de geneele
vergadering vauq 25 dezer werd veiuer gewiju aan
de interpellatie xvir Jluon over de ellchue uij den
Postcneque en Girodienst, die (za. men wectj, aeu
zqen Augustus j.l. werd gecentraliseerd, en uie op
4 Uctouer reeds op last ucr xtegeeruig moest wen
den stopgezet iVicii neen nier -zei nnuisfer van
dwaay te doen met „iets. aiscnuweiijKs'., waar
van iuj „nooit antecedent nad atuiseiiouwu.' De Mi
nister van V.vaterstaai gai ronduit toe, dat mj in
den aanvang der ccnuansatie „ueuot is. nuocn'
111J draagt lid eenmaal de Veiaiitwooruelijmiclu
V001 den gang der zaKcu. uus ook voor ae misère,
die seiiauc muKkefta onuei ue ilu.uuo ïekèirlhgiiuu-
üe.s. rtr is nu eciic couim.ssie uciioeniu, uie uc
gciieclc zaaK Van deil f. e.. er. nog eoiis g.OnUig
au nagaan. XViiiilsCer Van O ,.aay geiüOxt ua<- „ov e.
eiiKCle wcKeil de diens C zal Kunnen WOrdcii nci-
o^end. xvir xSüOii geiooit, dat ue KijKs-enro nooit
meer zaï worden wat zij was. dij drong o.a. aan
op arscnarrnig der reiite-uitkeernig, wat de heer
van JtJ.aamuecK integendeel net Iiuaie miduel acnt'
onx ue zaaK „neéiemaai" naar de weeriicnt te hel
pen zteKer is, dat net vertrouwen 111 den Rijks-
Giro bij velen een geweldigen Knauw heeit genre-
gen aisoOK dat van de zijde der bankiers alles
wordt Deproeiu om te coucurreeren. De kraait
van oen p. en G. scnuilt inden port-vrijuom, waai-
,y>ver ze rfftsscuiKt. .'.t.JBupt eenter de vraag,, or vair
uen schok, dien de KijKogiixj onderging ooit geneei
neistei zal worden vciKrcgen. Mr. hoon maaKte
een motie aannaiigig, waaroij de Kamer zou Detreu
ren de oiitwriciiunig - dij de reorganisatie van uen
P. ten G. als naar oordeel uitsprekend, dat eerst
nadat zeKerheid is verKregen omtrent de regelma
tige werking van den dienst, tot algeheele centra
lisatie zal worden overgegaan.
De mterpellant zeli geloott, dat algeheele decen
tralisatie net eenige redmiddel is. Eijn motie is
„tam'' genoeg. Dad minister van Swaay voor de
crisis (zooals immers net plan was) langs de par
lementaire spitsroeden moeten loopen, k.Kxc. zou
er allicnt minder „malscn" algeKomen zgn dan nu
vermoedeiijK net geval zal wezen.
Na de Giro-interpellatie komt dus de Indische
Begrootmg aan de orde. Dte ditmaal heel wat stol
zal doen opdwarrelen in het Parlement. Senator
van Kol heeft reeds een reeks Vragen tot de ke-
geermg gerichc over het Indische politie-schandaai.
ir. Alüarda zal inplaats van Mr. 'iroelstra, over de
indiscne spoorwegstaking interpelleeren. Er zijn
tal van meex of minder belangrijke punten: de
kwestie van het niet-verbeteren van den toestand
dei Indische verloigangers (oorzaak bekend), is
er een van. De vernooging van het invoerrecht op
sigaretten is strekKing van een zooveelste ontwerp
tot wijziging van de Indische l'arieiwet.
in ue Kegcerings-Keuken groote o-edrijvigheid bij
voortduring. bitgeKomen is een ontwerp tot ver
nooging van den leerplichtigen leeftijd van zes op
zeven jaar. in aantocht: een wijziging der lorensen-
Delasting, waardoor deze niet meer door het Rijk,
maar door de gemeenten zal worden geïnd. In de
geimeente ,waar de forens niet werkt, zal hij dan
•lorensenbelasting betalen vooi.zoover hij daar ver
dient. Het plan zou zijn om -de wijziging reeds op
1 [Mei a.s. van kracht te doen zijn.
De „weeknova" van algemeenen aard vul ik aan
met de herinnering dat de Nederl. Bank al hare
rentetarieven mét t/2 pCt. heeft vernoogd.
Eu met eene van gansch-andere soort. Namelijk
de herdenking van den honderdsten geboortedag
van wijlen Jozef Israels, onzen Remorandt der
vorige eeuw door tal van artikelen en door een
tentoonstelling, te 's-Gravenhage, van werken des
omsterielijken meesters.
Gelijk ik reeds aanstipte, bij het „groot-politiek-
debat", half Februari aan de orde komend, krijgt
men het eigenlijke verdere „samentreffen" tus-
schen Kabinet en Kamer. Ia antwoord op het V.
Verslag van het Lagerhuis over Hoofdstuk I ver
duidelijkt minister Colijn, dat het „snoeimes' 'nu
met volle kracht moet gehanteerdDe periodieke
verhoogingen der tractementen zal bij de jaarwed-
de-regeling worden aangevat. Van nieuwe onder-
wijs-inrichtingen is voorloopig geen sprake. De
Pensioenwet moet herzien. Tijdelijk en los perso
neel dient zooveel mogelijk door wachtgelders ver
vangen. Op .de ambtenaren-salarissen moet 10O/0
bezuinigd totaal tot 35 millioen. Art. 40 zal
er dus toch aan gelooven. Maar wèl zal zekere
selectie, schifting worden gehouden over de te ver
minderen salarissen. Een zeer ingrijpende bezuini
ging op onderwijs-gebied, behalve de zooeven ge
noemde Nog veel meei\„. Er zal w,arm „gevochten"
worden iri het Parlement, 't Heilige „moeten" zal
over de gansche „linie" den doorslag geven...
Nog (steeds vind ik weinig reden om de juistheid
m te zien der bewering van den Haagsclien politie
commissaris, die vermindering van de criminaliteit
Kon constateeren.... in de jongste week was er
uenaivè de ontvluchting van een inDreker uit de
naaKe^nscne gevangenis onder meer: een geval
van uraudsticiitiug in een üuisje te Biaricum, dat
u.oeuiest van ougerecntigneid Dleek te zijn; nog
uuopgeneloerd geval vau poguig tot vergutiging
cuu dame te Ainersioort; net arresteeren vau de
ueiue directeuren uer üneékscne MiuueustanasDank
uie laiihec is verMaard; een zien voor dOKter uitge-
veuucii KlccrmaKer te Amsteruam, die zijn hospita
viai. k jiuu wist op te iicntén; een alsciiuweiijKen
nvi.üiiilcul Le Vv ïusciiotcii, tegen wien gelUKKig
^.uuw-vuuuai is opgeinaair.t; een teKOrt la de Kas
geul.unlc DeliJCit aa 22 iiniie, Kort nauat de
ui..LVcriige. piutschng uas overleden; een urand-
aLieaitirrg a.an de Kinkei straat te Amsterdam, ge-
pieegu idoor een vrouw uit wraaKzucnt tegen naar
ouren; een verpleegster-aartsdievegge, te Eeist in
net net gevlogen; de beruchte „Haagscne Piet" en
zijné kornuiten-inDrekers stonden m Den Haag
tereciit. legen de hooiddaders werd zes jaar ge
vorderd. Een andere virtuoos-inbreker, Jan in 't
Hart, werd door de Haagsche Rechtbank tot vijf
jaar vej-oordeeld.
Van de jongste ongelukken vermeld ik het bij
eene aanvaring op de wester Schelde om het leven
Komen «aja een vrouw en vier kinderen. Te Nijme
gen rauKtc een 2ö-jarige opzienter orfder.een 4300
iv.G. zware brugdeur, die nem verpletterde.
van de jongste branden, een ernstige in de
Haagscne V os-in-Tuinstraat, waarbij een winkelhuis
grootendeels door hét vuur werd verwoest.
De moeilijke en netelige kwestie van de loons
verlaging bij-d's Spoorwegen is nog altijd niet in
een stadium van oplossing gekomen. De zaak
komt begrijpt men bij de Begrootingsdebat-i
ten op het tapijt. 1
Het Haagsche Raadhuis-vraagstuk is weer eens
„acuut" geworden. B. en W. .der hofstad willen het
nieuwe paleis der Gemeente nu weer op het Spui
zien verrijzen.
Het Leidsche tapverbod behoort tot het verleden
Tot smarte van degenen, die de richting van „local
option" wilden betreden.
Slot-nieuwtjes: ook curiosa: de heer Waller, bur
gemeester van Houten, vierde onder warme collegi
ale en verdere belangstelling zijngouden ambts
jubileum in het Utrechtsche dorp.
Onze vermoedelijk oudste landgenoot, een 104-ja-
rige Rijsberger (N.H.) is eindelijk de eeuwige rust
ingegaan. Wie is zijn opvolger als nestor in Patria?
Vv ij hebben een „Nationaal concours' 'gehad,
't Werd gehouden in een zaal van een der voor
naamste Haagsche hotels.
"t Was een concours in de edele kunst van
dameskappen.
Gelukkig, dat er in deze veelbewogen tijden ook
lust ai belangstelling voo rzulke „wedstrijden"
blijkt te bestaan. 1
'Zeer verstandig,
dan hebt U de
oeste en. goedkoopste.
BUITENLAND.
De eerstë arbeidersregeering in Engeland onder
leiding van Ramsay Macdonald en met Arthur.
Henderson als minister van buitenlandsche Zaken,
stond voor de moeilijke taak een spoedige oplossing
te brengen in de spoorwegstaking, die in het be
gin der vorige week uitbrak. Of zij achter de scher
men tot de oplossing medegewerkt heeft, is niet
bekend, doch een feit is, dat Dinsdagmorgen te half
vijl een zeer langdurige conferentie tusschen de
spoorwegdirecties en vertegenwoordigers der sta
kers eindigde met liet bereiken van overeenstem
ming. De bemiddeling van een commissie, benoemd
door den algemeenen raad van het Britsche Vak-
vereenigingscongres, heeft de beide partijen tot el
kaar gebracht en Dinsdag nog is de arbeid op de
Britsche spoorwegen hervat. De economische crisis
die tengevolge van deze staking reeds ernstig,
dreigde, kan dus worden bezworen. Intusschen
dreigt alweer een nieuwe staking op grooten schaal
De Britsche havenarbeiders, die een loonsverhoo-
ging éischen, hebben Dinsdag den dag, dat de
spoorwegstaking eindigde besloten op 16 Febru
ari a.s. in alle EngelscJhe havens in staking te gaan
als voor dien tijd geen overeenkomst tot stand
komt. Het Engelsche systeem van bemiddelen ken
nende, mogen wij verwachten, dat alle pogingen
in het werk zullen worden» gesteld, om deze sta
king te voorkomen. Intusschen is in Engelsch In-
dië een omvangrijke staking in de textielindustrie
uitgebroken. Volgens een bericht uit Bombay wordt
^de volledige stopzetting van alle textielbedrijven
gevreesd. Reeds zijn 60.000 arbeiders werkloos.
Nog een andere kwestie bedreigt het bestaan der
eerste Britsche arbeidersregeering. In Egypte is
nl. de extreme nationalist Zaghloel Pasja als pre
mier aan het bewind gekomen en het door hem ge
vormde ministerie bestaat geheel uit nationalisten
die de Volledige onafhankelijkheid Van Egypte en
Soedan eischen Voor de Britsche regeering zelf
is dit niet zoo'n groot bezwaar, doch de liberalen
en conservatieven, die in staat zijn de regeering van
Ramsay Macdonald in het Lagerhuis gezamenlijk,
een nederlaag toe te brengen als de Labourregee-
ring tegen hun zin zou willen toestemmen in de
eischen van Zaghloel Pasja, zouden er wel eens
anders over kunnen denken.
De Fransche Kamer houdt zich reeds geruimen
tijd bezig met de behandeling van verschillende
belastingvoorstellen) die de Fransche regeering in
gediend heeft om de daling van de franc tegen te
gaan. Verschillende moties der communisten en so
cialisten om deze voorstellen uit te stellen tot na
de verkiezingen, werden verworpen.
Do besprekingen van de Commissie van deskun
digen, ingesteld door de Commissie van Herstel,
te Parijs, zijn geëindigd en de deskundigen hebben
zich in het begin dezer week naar Belgis begeven,
om daar hun onderzoek voort te zetten. De Direc
teur van de Duitsche Rijksbank Dr. Schacht heeft
m verband met dit onderzoek te Parijs besprekingen
gevoer,d die blijkbaar geleid hebben tot het op
geven van het plan tot stichting van een bijzondere
circulatiebank voor het Rijnland.
Ook de Belgische minister Jaspar is te Parijs
geweest: en heeft daar Zondag met Poincaré ge
confereerd. Deze besprekingen staan waarschijnlijk
mede in verband met het aan.het bewind komen
der regeering-Ramsay Macdonald en de verhouding
tusschen de geallieerden.
Er ioopen intusschen weer geruchten over een
spoedig bijeenroepen van een internationale confe
rentie ter behandeling van de scbadevergoedings-
kwestie en die der intergeallieerde schulden. De
Duitsche regeering treedt intusschen krachtig op,
weet de rentemark op peil te houden zal 35 pCt.
inplaats van 25 pCt. van het staatspersoneel ont
slaan, voert op de spoorwegen den 81/2—urigen ar
beidsdag in, enz. f
De leider der Sovjet-republiek Lenin is over
leden. Reeds anderhalf jaar was hij lijdende en
heeft hij weinig aande staatszaken kunnen doen.
Toch was de invloed van dezen krachtigen figuur
nog zoo sterk, dat Rusland door hem en in zijn
gest bestuurd wordt. Nu is hij heengegaan én het
is alleszins mogelijk, dat daardoor in de Russisch*
Communistische Partij een scheuring zal ontstaan.
Zij'n principieele tegenstander Trotzki is door het
driemanschap, dat Lenin opvolgt, reeds uit zijn
macht ontzet.
PLAATSELIJK NIEUWS
OUDKARSPEL.
Hedenavond zal door de Operettevereeniging
„Caecilia" nog eens worden opgevoerd de vroolijke
operette „Jong Heidelberg." Wij kunnen, gezien
de vorige schitterende opvoeringen, een ieder die
de operette nog niet heeft gezien, aanraden nog van
dezen avond te profiteeren. Het is moeite en zeker
de laag gesteldè entrée van fo.75 ten volle waard.
OUDKARSPEL.
Door bovengenoemde operettevereeniging zal,
naar ons van bevriende zijde werd medegedeeld in
studie wordengenomen „Marijke van Schevenin-
gen." Een schitterende operette.
OUDKARSPEL.
Door de alhier pas opgerichte tooneelvereeniging
„Thalia" is in studie genomen „Papageno". Blij
spel in vier bedrijven yan Rudolf Kneisel.
