buitenland"-
se isöaad ene Eeoiuen door»
iven
•ten.
i ernstige 'hoofd.
LemmerSnee!;
ats. i
?eft een commis.
het onderwerp;
k van de N'.
Hoop" te Stok
ze geheel in dj
;gen middernacht
door. Toen dt
r na het uitbre.
niet te denken
voor de zagerij
alle zich daarin
ooi der vlammen
voortdurend: nat.
de schade pijl
ïtie gedekt wordt
niet voor.
irlem.
de.'dagmiddag tt
renverdieping van
npany aan het
at de brand ont.
van het aangren,
l en Noorweegej
en, welk gedeeht
:bruik is.
raarneoever
iverzijde bood
vlammenspel ga.
g het daar zwart
chen bond dt
gen op de water
en geraakte na
eester ,doch niet
ïide bovenverdie-
bekend. Vermoed
zon op een
ten, eenigje films
brandbare goedje
e bovenverdiepin-
vlammen boden,
blusschingswert
de veroorzaakte
ooperateur dade-
ijn camera vond
tens geen geïmi-
i in dit geval
m onderneming
emd hebben.
f
t werd Dinsdag
ichen Amsterdai
jn portemonnait,
Amersfoort woon
nabij het station
haar bezit wi
apig arrest
ide „dienstbode"
a verhuurde,
enning dan niets
ie
he
Iers.
dere Strafgeval
het „Vad."
tairisten omtrenl
waar is. Er
igbuis gestoken^
ijn bloed op dei
nde, geen in dei
niet.
dienstweigjerat
m. Dit ging gc
heeft zelf tegei
beid over de be
hter meenden
lierven den geesi
tcht. De hongja
i een vertooning
n wel uit
■ee dagen. Allei
het aangeboden
zij het oogenblil
t zou verkrijgei
toen had zij
zet.
c van haren neel
antipathie tegei
zij haar besehui
ijderd 'te hebbel
dit opzicht wi
och Lily had
er begreep als
ichtig in het 1»
dat zij 'de schal
vaderland' droej
.ter gelukkig wa!
ichied was, wij
haar geen enkel
lan.
hield Lily ov<
nen zoo dikwij
jezichtskring aai
.enkheelden hiel
e sympathie ha'
i Koert vereenig
ren zin als
elheid en onv,e_
tan, toch lag
ad over alles ui
bewustzijn, ho
?punt beschouw'
staat van zake
fde genoeg om
Moderne Rechtbankschetsen i
De man die lacht, en het koude j
leven.
Ook in Ooltgensplaat, een moeilijk te bereiken
gehucht op het Zuid-Hollandsche eiland Goeree,
schijnen dingen te kunnen gebeuren, die niet in
jen haak zijn. Een meisje werd moeder zonder
de vader officieel bekend was. Toch trouw-1
zij, maar niet met den vader. Jan kreeg wel
naam van den echtgenoot zijner moeder, maar
pleef in het groote huishouden er kwamen in
den loop der tijcfen een zevental werkelijk echte
:inderen bij toch altijd de verschoppeling. Zijn
vader zag in hem de „opvreter," dien hij nood-,
redwongen verzorgde doch met wien hij niets te
naken had. En ook zijn moeder bij wie de in haat
veranderde liefde voor den natuurlijken vader mis
schien op hem is overgegaan, liets zich niets aan
iet vóór-kind gelegen liggen, behandelde hem met
lardheid. Laten leeren hadden ze hem nooit iets;
bleef even stom, even vreemd tegenover alles
j in de wereld te koop is als de runderen en
pchapen op de landerijen, waar hij een'Vdeéï van
iet jaar bij den boer kon werken.
En toch gloeide in hem de vonk van den hu-,
mór. Van alles wat om hem heen gebeurde zag
hij de groteske zijde. Ook als er niets grotesk aan
ffas, doch hij' zoo alleen zag door de gebogen,
dazen van zijn niet naar normaal-geoefende her
sens functioneerend oog. Hij lachte bij ellende
en kommer, bij erger misschien en die lach haal
de hem den, haat van velen op den hals. Wee hem,
die zijn lach niet kon bedwingen. i
Maar ,als-ie begreep, dan waren er oogenblikken
„at h'ij niet lachte, maar in niets-ontziende woede
ontstak. Dit was bijv. ook het geval toen hij op
15-jarigen leeftijd door den Ooltgensplaatsche
jeugd werd gesard, voor „bastaard" uitgescholden.
Toen trok hij tegen een kinkel van 18, die een
paar kop grooter, was dan hij en die gemeend
had door zijn ruwe kracht alles straffeloos te
kunnen doen, het mes. En hij stak er als een 1
wilde maar op los, zoodat de veldwachter en de,
burgemeester er bij te pas moesten komen en de i
rechter hem voor een paar maanden naar een
tuchtschool zond.
Had men liem er maar kunnen houden! Maar
toen zijn tijd om was, kwam hij weer in Oolt
gensplaat terug, waar zijn moeder hem dwong
vruchten bij de boeren te gaan stelen, waar hij
„los" korten tijd hard op het land kon werken
en daarna weer honger 'en ellende leed.
Op 17-jarigen leeftijd werd deze ongelukkige,
die zijn ouders zooveel te verwijten heeft, het huis
uit er. de maatschappij ingesmeten. Hij moest zelf
zijn kostje maar zien op te zoeken. Hoè begrijpt
men: een paar kleine diefstalletjes, waarvan hij,
die door zijn moeder tot „roof" was aangezet, het
:waad niet inzag.
Werken deed hij graag, hoe harder hoe liever.
Hij was dus een zeer onmaatschappelijk mensch,
dien van „steun" of „stempelen" niets afwist en
nooit gestreden had om een verkorten arbeidsdag.
De boeren, die hem in dienst namen voor het
zwaarste werk, de Graaf in Hoofddorp en de an
deren waren buitengewoon over hem tevreden.
Maar zij hadden zijn goede wil en kracht slechts
korten tijd enkele weken noodig. En 't is
gek, den anderen tijd van het jaar moet men pok
leven, óók eten en dit is moeilijk als men niets
heeft geleerd, alleen maar kracht heeft en gosde
vil en een natuurlijk eerlijkheidsgevoel jegens mten-
schen, die ook goed voor hem waren.
Den laatsten winter was hij er goed doorgeschar-
reld. Toen was hij in dienst gekomen bij een
venter mét turf en andere brandstoffen. Hij werk
te er als een paard, liep met een zware zak op
de schouders trappen hoog, werd voor Jansen,
zooals ik het noemen wil, de rechter hand.
In zeker •opzicht was die Jansen zijn lotgenoot.
Ook deze had geen vak geleerd en nog veel min-
der iets genoten dat op een wetenschappelijke
opleiding geleek. Maar hij had een natuurlijk ver
stand, las veel, merkte op en kreeg daardoor een
kijk op hetgeen hij altijd noemde: het koude le
ven. Zijn gedachtengang concentreerde zich al
tijd op het spreekwoord: Alles weten is alles ver
geven. Hij die de ellende zelf van zoo dichtbij aan
schouwde en meegemaakt had, begreep Jan's zwak
heden, reikte "hem de hand. 1
Maar toen de kachel op zij werd gezet, wat
dit jaar „gelukkig" heel Laat gebeurde, kon hij
Jan niet te eten geven. Hij moest zelf scharrelen
en Jan moest de boer maar op. Maar daar was
geen werk voor hem. Hij bleef een goede veertien
dagen in het Toevlucht voor Onbehuisden. Kwam
een dag of wat later terug. Toen speelde die ver- j
schrikkelijke lach hem weer parten. Hij lachte
om iets, dat in zijn oog grotesk was, een oude
man meende dat het op hem gemunt was, be-
klaagde, zich. Een badmeester, die onder het
schuim der maatschappij geen doekje voor zijn
mond behoeft te nemen beléedigde en bedreigde
hem. Jaii reageerde door een oorvijg met het ge
volg dat hem voorgoed de toegang tot deze in
richting werd ontzegd.
Jan zwierf op straat, zonder onderdak, terwijl
de honger knaagde. HHij had niet kunnen slapen
op een der banken omdat het te koud was. Midden
overdag zag hij kans in te klimmen in het ontleed
kundig laboratorium op de Mauritskade. Nam een
viertal sigaren uit een kastje en stak er een op.
Tabak verdrijft het gevoel van honger. Toen kwam
een jonge arts binnen, die vroeg wat of Jan daar
moest doen. Jan von die vraag groteske: dat -
kan mijnheer toch wel begrijpen. De arts telegra
feerde de politie. Jan wachtte kalm af rookte
het sigaartje op. Werd meegenomen en was blij
dat hij kwam in een hok, waar hij liggen kon en I
het niet zoo, kwaad was als op straat, waar hij I
ook nog iets te eten kreeg.
Dinsdag 8 Juli stond hij te Amsterdam terecht j
voor diefstal en landlooperij. v
Jansen die als getuige 'h décharge ook een
j woordje mocht zeggen, hield een warm pleidooi
voor zijn gewezen knecht. Hij, die het leven kende
kon alles best' plaatsen. Als de heeren rechters dat
nu ook eens konden.
Mr. v. Heynsbergen, de substituut, vond het
blijkbaar een moeilijk geval. Erkende dat misdaad
1 veelal het gevolg is zoowel van maatschappelijke
j verhoudingen als slechte karaktereigenschappen.
Doch trad op als beschermer van de wet en eisch-'
te, daar zoowel de diefstal door inklimming, als de
landlooperij bewezen waren en Jan nu eenmaal
als recidivist te boek stond, zes maanden gevange
nisstraf, 3 dagen hechtenis en 3 jaar opzending
naar Veenhuizen.
I Mr. Leo Polak schetste in sobere woorden den
treurigen levensloop van z'n cliënt. Durfde voor het
kleine vergrijp, de diefstal van vier sigaren en het
honger en slaap hebben, geen invrijheidstelling en
geen voorwaardelijk te vragen, omdat de man, die
zelfs op de zitting nog, lachte, dan weer in het
j koude leven zal staan. Maar als de Rechtbank
i zoo goed zou willen wezen hem nog tot half
1 Augustus onderdak te geven het werd natuur
lijk heel anders gezegd en hem dan vrij zou
laten, dan kon hij in Hoofddorp zijn ideaal ver
wezenlijken: hard, heel hard werken. H'. H. Jr.
te doen springen, waardoor Ongetwijfeld het groot-
ste deel der stad zou zijn verwoest, heeft uitgewe
zen, dat de daders handelden op bevel der commu
nistische partij. Groote sommen waren hun beloofd
en hun vlucht naar Rusland was voorbereid, waar
zij officier zouden worden in het roode leger.
Grensgevecht.
Op de Albaneesche grens heeft een hevige bot
sing plaats gehad tusschen Komitadjis, die Servië
binnendrongen en Servische gendarmen aanvielen,
waarvan er 14: gedood werden. Van de roovers
werden er 120 gedood en de anderen op de vlucht
De boschbranden in Amerika.
Een telegram uit San Francisco meldt, dat dui
zenden worden opgecommandeerd) om de bosch
branden te bestrijden, die woeden van de Cana-
deesche grens tot Mexico en zich landwaarts tot
Idaho uitstrekken. De staatsambtenaren achten 't
geval uiterst critiek.
De boschbranden woeden ongebreideld voort
langs de Pacific-kust, Noordwaarts tot Washing
ton en Zuidwaarts tot Mexico, terwijl uit Centraal
Washington 25 branden worden gemeld. t
Volgens de autoriteiten zijn vele personen om-
Hevige gevechten in Marokko. j
Aan de „Matin" wordt uit Oudjda gemeld: Troe
pen uit het Riff gebied deden een hevige aanval
op de vijandelijke posten op de heuvels Checaouen
en Ouedlau, die zij omsingelden. Zij namen 200 per
sonen gevangen en een aanmerkelijke hoeveelheid
munitie viel in hun handen. Verschillende volks
stammen onderwerpen zich aan Abdel Krim. De
Spanjaarden verlieten de post Ouedlau. De inne
ming van Tetolan moet als aanstaande worden be
schouwd.
Door handgranaten gedood.
Twee agenten der Schupo werden gedood, an
deren gewond, bij het oefenen met handgranaten
in de buurt van Frankfort. Dit voorval toont dui
delijk de militaire training der Duitsche politie
De wereldvlieger MacLaren verongelukt?
De Japansche torpedojagers, die naar den Brit-
schen wereldvlieger MacLaren zoeken, hebben tot
dusver geen spoor van zijn machine ontdekt. Toch
geeft men nog niet alle hoop op, daar het moge
lijk is, dat MacLaren een noodlanding maakte op
een punt gelegen tusschen Ycturufu, vanwaar hij
vertrok naar Paramushir.
Een nieuwe wereldvlucht.
De Argentijnsche wèreldvlieger majoor Zanny
die zijn wereldvlucht vanaf Schiphol zal aanvangen
zal waarschijnlijk Donderdag 24 Juli vandaar ver
trekken. De datum is evenwel nóg niet definitief
vastgesteld.
Verijdelde aanslag.
De instructie inzake den tijdig ontdekten aan
slag, om door middel eener helsche machine het
munitiemagazijn te Lemberg (Polen) in de lucht
HET TESTAMENT VAN DEN HERTOG
VAN BOURBON. (1830.)
Voor haar toekomst behoefde zij intussehen
liet te vreezen. Reeds voor 'en na haar huwelijk'
net Feuchères had de prins haar rijkelijk bedacht
:n haar sommen toegekend, die tezamen zeker
iet bedrag van een millioen francs overschreden.
Bovendien had hij) haar reeds in 1824 testamentair, i
St. Leu en een ander landgoed met de daarbij be-
ïoorende inkomsten toegezegd, hetgeen haar in
staat zou stellen om minstens genomen op den-
celfden voet als zij bij den prins voerde te blijven
even. Maar zij wenschte, gelijk reeds gezegd, meier 1
weder in den hofkring te worden opgenomen. Bo-
vendien scheen zij er niet geheel zeker van, dat
de bepalingen van het testament, voorzoover zij
taar betroffen, door de familieleden van den prins
onaangevochten zouden worden gelaten. De prins
toch, kinderloos zijnde, zonder directe bloedver
wanten, had nog steeds geen opvolger aangewezen.,
De belangstelling van dat deel van Frankrijk, dat
nauw bij het. Hof was betrokken, was op deze i
vraag gericht. De Rohan's waren hem ongetwijfeld
het meest nabij van moeders zijde, maar om ver-
schillende redenen verfoeide hij dit geslacht, het
geen van hem, loyaal koningsgezinde, niet kon
verwonderen tegenover prinsen, die meer dan eens
aan de koninklijke familie bedenkelijke moeilijk
heden in den weg hadden gelegd. De Orléansen
waren hem even nabij, maar Bourbon kon niet
vergeten, dat het een Orléans was, die het eerst
voor den dood van Lodewijk XVI in de Nationale
Conventie stemde. Toch heette het een oógenblik
als zou zijn erfenis ten deel vallen aan den hertog i
van Némours, welk bericht spoedig,werd tegen-
gesproken. Mevrouw de Feuchères zag er echter
terecht een belang in, dat het testament, hetwelk 1
haar toekomst verzekerde, tegelijk belangen bood j
voor de koninklijke familie. En zij is het geweest,
die den prins, ondanks zijn aanvankelijken afkeer
van de familie Orléans, ertoe wist te brengen, dat
hij den hertog van Aumale, den jongsten zoon van
Louis Philippe (op dat oogenblik nog geen koning
van Frankrijk) tot zijn universeelen erfgenaam en
tevens tot den drager van zijn anders uit te sterven
titel maakte. Zij handelde met vrouwelijk overleg
en diplomatieke listigheid. Van den brief, dien zij
den hertog van Bourbon over deze zaak schreef,
zond zij tegelijk een afschrift aan de hertogin van
Orléans, die als een „goede en zorgzame moeder"
niet onverschillig kon zijn voor het groote fortuin,
dat op deze wijze aan liaar jongsten zoon in de
schoot werd geworpen. De hertog van Orléans,
°P bet punt staande om voor een tijd naar Enge
land te vertrekken, wilde in deze omstandigheden,
zulks niet doen alvorens een bezoek aan zijn oom
Een parel van groote waarde gestolen.
Een parel ter waarde van 15.000 gld. in Neder-
landsch geld is dezer dagen uit een étui in de
mijnafdeeling van het Australische paviljoen op de,-
Britsche wereldtentoonstelling gestolen, in tegen
woordigheid nog wel van eenige bezoekers, die
meenden, dat de goedgekleeden man, die den pa
rel uit het étui nam er mee heenging, bij den
„stand" hoofde. De parel is het eigendom van een
bewoner van Adelaide. Zijn dochter had het toe
zicht op het tentoongestelde, doch haar aandacht
werd 'afgeleid naar het andere eind van den stand,
door twee mannen, die blijkbaar belang stelden in
eenige ringen met opaal. Tenminste drie vrouwen
hebben den diefstal gezien, er is een belooning uit
geloofd als zij zich aanmelden en behulpzaam zijn
bij het opsporen van den dief.
DE MOUNT EVEREST-BESTIJGING.
Aan het laatste telegram van kolonel Norton
over de Mount Everest-expeditie. op den terug
tocht is aan de hand van de „Times" nog het vol-,
gende ontleend-;
Behalve de groote hoogte met al het lichamelijk
lijden daaraan verbonden aldus Norton was
steeds de koude onze ergste vijand. Men zal ge
neigd zijn, om, wanneer ik over ontzettende kou
de spreek, te denken aan de lage temperaturen,
die wel eens in Canada of in het noorden van de
Vereenigde Staten voorkomen. Maar wat zijn zij
in vergelijking met de koude, waarmede wij te
worstelen hadden! Wij registreerden temperaturen
die in de Poolgebieden thuis behooren. Maar de
Poolreiziger heeft ten minste nog het voordeel
op gelijke hoogte met den zeespiegel te kunnen
blijven, terwijl wij bovendien nog alle sympto
men der groote hoogte hadden te doorsstaan. Juist
dat gebrek aan zuurstof op die hoogten, dat is de
beslissende factor, dat is de oorzaak dat men zich
zijn krachten voelt ontglippen. Dit is iets, waaraan,
men, ik zou haast zeggen, iedere minuut wordt
herinnerd. Dit zuurstofgebrek beïnvloedt iemands
èetlust en ook den slaap en verhindert zelfs het
aansteken van een pijp, wanneer men tenminste
niét .een :groöt aantal lucifers wil vermorsen.. Het
maakt eén zwaar werk van aan- of uit-kleeden,
schoenen aantrekken en zelfs opstaan van een stoel
Het zuuirstofgebreki zuigt alle energie en alle en
thousiasme uit iemands lichaam weg. Al deze
moeilijkheden ondervonden wij reeds in het Hoofd-,
kamp, toen onze beklimming dus eigenlijk nog
maar eerst moest beginnen.
Onze strijd 'op 28000 vóèt hoogte was dan? ook
nog vrij wat zwaarder. Een van onze voornaamste
bezigheden, als wij halt maakten, bestond in het
sneeuwsmelten om water te hebben. Dit sneeuw-
smelten nam op het laatst zelfs zoozeer onzen
„vrijen tijd" in beslag, dat het een soort van nacht
merrie voor ons werd. Op zich zelf genomen is
het niet zoo een zwaar werk. Maar pp 28000 voet
hoogte staan de zaken er wat anders voor. Ikzelf
heb het meermalen gedaan en ik ken weinig din-;
gen die meer kracht en doorzettingsvermogen ei-
schen. Wanneer men den ingang van de tent nog
maar hefeft bereikt is men al dood-op. Men blijft
eenige minuten in de sneeuw zitten ,de vraag over
peinzende of men verder zal gaan of maar weer
liever terugkeeren. Want het is béter op eenigen
afstand van de tent sneeuw te scheppen. Gewa
pend met twee alluminium pannen gaat men dan
verder, vult ze met fijne sneeuw en tracht die met
de ahnd npg wat aan te stampen. Maar zoodra de
hand met de sneeuw in beroering komt, wordt zij
totaal gevoelloos dóór de koude. Het volgende mo
ment ziet men de pan de steile helling afrollen
ver beneden de tent en hef is slechts bij toeval,
dat het voorwerpt vijftig v.oet lager blijft liggen.
Men daalt het na en begint het op nieuw met
sneeuw te vullen. Weinige oogenbUkken later valt
men geheel uitgeput op !het bed neder, het aan
een ander overlatend het spiritusstel aan te steken.,
Al die betrekkelijke kleinigheden kosten haast
meer energie nog dan men zou noodig hebben
voor ee nbestijging van den Mont Blanc. j
De hoogte alleen zouden wij zeker overwonnen
hebben, ook de koude, maar "tegen de combinatie
van deze twee moesten wij het afleggen.
Twaalf boerenplaatsen verbrand.
Eergister nacht is op een boerderij te Granzow
bij Kammin hrènd ontstaan. Door den sterken
wind greep het vuur snel om zich heen, .zoodat er,
binnen korten tijd 12 boerenhofsteden met 38 gp-i
bouwen in de aseh werden gelegd. Er zijn geferi'
mensc-henlevens te betreurten.
De bezuiniging.
Uit een oogpunt van bezuiniging zijn een vrij'
groot aantal leden van de Berlijnsche magistraat
van hun functie ontheven. E!
want dat was de hertog van Bourbon te
hebben gebracht. Of deze laatste aanvankelijk met
het plan was ingenomen, deed nu minder ter zake,
ijh kon het onderhoud met den hertog niet wei
geren. Wel speelde deze de nobele rol; verzocht
zelfs aan de barones om bij den hertog niet te
willen aandringen op eene beslissing, die de oude
reeds vrijwel vast, dat ten gunste van den Hertog
man moeilijk scheen te kunnen nemen het stond
van Aumale zou worden beslist. Wat inderdaad
geschiedde.
Het testament was nauwelijks een jaar oud,
toen het moest worden geopend. W|ant toen mjen
in den vroegen ochtend van 27 Augustus 1830
als'gewoonlijk aan de deur van de slaapkamer
van den hertog' van Bourbon gelijk hij zich
was blijven noemen ook nadat tengevolge van den
dood van zijn vader de titel van prins van CondMt
op hem was overgegaan aanklopte, kwam er
geen antwoord. Men waarschuwde aanvankelijk
de edellieden van den hertog1; men waarschuwde
daarna mevrouw de Eeüehères; men was ten leste
genoodzaakt om met een bijl de aan den binnen- j
kant gesloten deur in te slaan. Daa,r zag 'men
een droevig schouwspel; de grijsaard had van een
der afsluitingen van de vensters gebruik gemaakt
om zich aan een zakdoek öp te hangen; een nabij-
staande stoel was blijkbaar door hem weg'ge-
schoven. Niets in de laatste dagen had een djerge
lijk voornemen verraden; wel had hij een zijner
bezoekers met groote hartelijkheid de hand ten
afscheid geschud; wel had hij kort tevoren de
huldebetuigingen, hem ter gelegenheid van zijn
verjaardag gebracht, met evenveel verwondering
als erkentelijkheid aanvaard; wel ook had de
Revolutie te Parijs hem uit zijn evenwicht ge- i
bracht maar overigens was er niets, dat dit
einde deed veronderstellen. De hertog had de
gewoonte om des avonds bij het naar bed gaan,
'zichzelf te helpen, de deuren van zijn ovierigens
kleine slaapkamer sloot hij' aan den binnenkant i
af; de ramen waren eveneens goed gesloten, en
niets, geen enkel uiterlijk teeken, deed zien, da,t
men was binnengedrongen. Niets in zijn kleeding
,noch in zijn bed, noch in de kamer, was in wan
orde; alle kenteekenen waren aanwezig, dat van
misdaad geen sprake kon zijn; niets ook hadden
de mede-inwonenden gehoord. D;at werd gecon
stateerd door allen, die verschrikt in het vertrek
binnenkwamen; door den plaatselijken magistraat;
door de vertegenwoordigers van de arrondisse
mentsrechtbank; tenslotte door de justitieele ver
tegenwoordigers, die Koning Louis Philippe on
middellijk na het vernemen van de tijding her
waarts zond. (Misdaad was, zoo meende men, ge-'
heel uitgesloten, niet alleen omdat men meende,
dat niemand belang bij den dood van den grijs
aard hebben kon, doch tevens, omdat elk uiter
lijk spoor ontbrak en practisch de mogelijkheid
van misdaad niet bestond.
Slechts luttele dagen na den dood van den
hertog werd diens testament geopend. En dit
gaf aanleiding tot niet geringe verrassing; die
voor het ovefgroote deel van de omgeving van
den hertog niet aangenaam was. Immers, wel
wist men, dat de hertog zijn neef Aumale tot
universeel erfgenaam had benoemd. Dat bleek
ook uit het testament, Maar een som van 'itwee
millioen francs werd bestemd voor mevrouw del
Feuchères, die tegelijkertijd St. Leu en het kasteel
van dien naam; Boissy met geheel de omgeving,
•ja zelfs het uitgestrekte woud van Montmorency
en het domein van Monfontaine verkreeg. Zelfs
liet .paviljoen, dat door haar en de haren werd
(bewoond in het paleis Bourbon te Parijs, waar de
hertog zijn intrek nam wanneer hij zijn functies
aan het hof „uitoefende, werd haar gelegateerd,
terwijlt egelijk'ertijd werd bepaald, dat te Ecouen
een school zou worden gesticht voor de kinderen
en kleinkinderen van de vroegere officieren, en
soldaten van het leger van Condé en van dë
Vendée, waarvan aan mevrouw de Feuchères het
directoraat werd opgedragen. Aan de overige le
den van zijn hofhouding en omgeving liet de her
tog niet anders na dan het volle bezit, gedurendte
hun geheele leven gegarandeerd, van de inkom
sten ,die zij in zijn dienst hadden genoten, tot
bedragen, in dalende lijn afgaande naarmate zij
korter in dienst hadden doorgebracht. Men denke
-niet gering over een fortuin als dat van dezen
laatsten Condé, die een bedrag van twee milli
oen francs met al de daarbij behoorende bezittin
gen voor mevrouw de Feuchères afzonderde; aan
èzijn hofhouding dan toch in elk geval tractemen-
ten voor het leven toezegde, die de interest' van
zeer behoorlijk kapitaal vertegenwoordigde, en
die, na aftrek van dit alles, zijn neef Aumale tot
een der rijkste edellieden van Frankrijk maakte,-
Fortuinen van dien aard, wij hebben ze in Hol
land nooit gekend, en wij mogen ons democra
tisch land gelukkig prijzen, dat het zoo is. Want
gaat men na, hoe deze fortuinen zijn bijeengte-
hracht, dan danken zij hun ontstaan in den regel
aan jammer en ellénde van véle duiztenden ter
wille van één.
Toen het testament bekend werd, brak liet
schandaal los. Aanvankelijk binnenskamers, Mevr.
de Lavillecomtier, die tijdelijk in Bretagne ver
toefde, kwam vandaar met een extra post aansnel
len om madame de Feuchères te vragen bemidde
laarster te zijn bij den Koning", als voogd van den
minderjarigen Hertog van Aumale, opdat deze
alsnog voor de leden der hofhouding van den
Hertog van Bourbon, die zich door dit testament'
deerlijk teleurgesteld gevoelden, iets, zoo mogelijk'
veel te doen. 1
libén mevrouw de Feuchères de stoutmoedig
heid, noem het ook de fierheid had tefweigeren,
zWeeg men niet meer. Verschillende geschriften
zagen het licht, rechtstreeks tegen haar gerichtif
en waarin men niet aarzelde te spreken van im-
móreele pressie, die zij' op den oud'en hertog -zou
hebben geoefend, en' waarin zelfs het woord mis
daad door de regels door te lezen viel. Elen dezer
geschriften' werd haar door den uitgever in. proef
toegezonden met de mededfeeling, dat het over
veertien dagen in druk zou verschijnen. Mevrouw
de Feuchères ging, terecht, niet op dezë stilzwij
gende' uitnoodiging in. 1 j t
Niet alleen echter de leden der Kofhouding
gevoelden zich benadeeld; vooral de Rohans, dié
nog immer gehoopt hadden erfgenamen te zijn,
zoo niet van alles dan toch van een,;aanziënlijk
deel, waren teleurgesteld. Achter de v.erontwaar-
sdigde officieren van het huis van den hertog
stonden deze Rohans en zij spanden tegen me
vrouw de Feuchères processen aan, eerst van straf-
rechtelijken, daarna van civielen aard. Het straf
rechtelijke proces trouwens lokte zij zelf uit;
men beschuldigde haar in geschriften en zij ge
voelde, dat een vervolging wegens smaadschrift'
haar niet de gewenschte voldoening kon bren
gen. Daarom wendde zij zich tot de rechterlijke
macht; verzocht haar te vervolgen wegens mis
daad, een 'onderzoek, zoo omvangrijk mogelijk,
in te stellen. Dat onderzoek had plaatsniett'egfen
staande niet minder dan vier processen-verbaal!
den ochtend zelf waren opgemaakt, dat men den
Hertog van Bourbon levenloos in zijn kamer had
gevonden; niettegenstaande de toestand, waarin
hij verkeerde en waarin hij zijn kamer had achter
gelaten, nauwkeurig was opgenomen, weken ver
schillende getuigenissen van de toen afgelegde
af. Wat er intussehen niet toe leidde, dat de rech
ters ook maar eenig spoor van misdaad aanfwezigi
rekenden; wat geen ander gevolg kon hebben
dan het tevoren vaststaande, dat de rechters uit
spraken, dat van misdaad niet was gebleken, en
dat men mitsdien moeilijk mevrouw de Feuchè
res, hoezeer zij ook belanghebbende mocht zijn,
van deze misdaad, die niet had pla,ats gehad,
kon beschuldigen. .1 'ij
