Dinsdag 2 December 1924
39a Jnargaag
Wo. 141a l«TKIS@s TELEmMM M
NIEU WE
LAMEDIJOR
UIT ONS PARLEMENT
Politiek' van rechts 'en links. Kos
ten van openbaar en bizonder onder
wijs. De Justitiebegrooting.
Volksgezondheid, mogelijke ophef
fing der Huurwetten en de Roomsch-
Katholiëke kweekschool voor vroed
vrouwen te Heerlen.
Bescheidenheid moge, naar het Duitsche ge
legde, den niter) sch sieren, in de politiek blijkt men
haar dergelijke versierselen niet zieiear ernstig te
streven. En in de Tweede Kamer doet men dan
ook gewoonlijk ijverig zijn best zichzelven, althans
zijn, partij, de noodige pluimen op den hoed te
steken. Zoo zag de heer Dresselhuijs in alles wat
ei? ift den loop der tijden, goeds tot stand gebracht
was, uitwerking der liberale beginselen en blieief
de heer Schouten bij zijn meening, dat alleen de
politiek van rechts ons volk voor ellende behoeden
kan, minister Ruijs, merkte ter dezer gelegenheid
op, dat de bevordering van de ontwikkeling der
zelfstandige kracht een der oude liberale begin
selen was, maar dat de schoolstrijd bewees, dat de
rechterzijde den eisch dier ontwikkeling béter had
begrepen, 'dan haar tegenstander. En de heer
Kersten gaf de voor een van rechts merkwaardige)
uitspraak ten beste, dat hij den dag zou zegenen,
waarop de samenwerking met Rome verbroken:
werd. Over de duurte van het bijzonder onderwijs
bleek men het al evenmin eens. Die heer Dness'el-;
huijs becijferde, dat de onnoodige bijzondere school
splitsing de aanstelling van iooo extra onderwijzer^
had noodig gemaakt, wat 2l/2 millioen meer aan
salarissen kostte, waarbij dan nog de sommen kwa
men, door gemeenten voor' schoolbouw. en leer
middels uitgegeven. Maar de heer Rutgers stel
de daar tegenover dan in 1920 voor bouw van bij
zondere scholen was uitgegeven f 5.925.000 er
voor stichting van openbare f 18.600.000,
Minister Colijn verdedigde ten slotte nog eens
zijn finantieel beleid door er op te wijzen, dat het
wennen aan een jaarlijks tekort een groot gevaar
inhoudt. Hij herinnerde er aan, dat in 1923 de uit
gaven met 361/2 millioen waren verlaagd, daarna
met 62 millioen, terwijl maatregelen in voorbe
reiding waren van nog eens - 45 millioen. In deze
omstandigheden bleef er voor den arbeid der ver
schillende bezuinigingscommissjes geen uitgestrekt
gebied meer over. En het resultaat van haar ar
beid zou dan ook slechts de bezuiniging van en
kele millioenen kunnen bedragen.
Nadat hiermede de algemeene beschouwingen ten
einde gebracht waren, kwam èerst de begrooting
van Justitie in behandeling. De hervorming van
het strafstelsel, een spoedige behandeling van 't
phyciatenontwerp, kortere proeven bij voorwaar
delijke veroordeelingen, uitbreiding van het in
stituut van den kinderrechter en verbetering van
de positie van het natuurlijke kind bleken daarbij
bizonder de aandacht der kamerleden te hebben.
D:e heer Kleerekoper kwam bovendien nog op te
gen het optreden van beklaagden als getuigen te
gen mede-beklaagden en de heer Ketelaar tegen
opheffing van rijksopvoedingsgestichten. In ant
woord op diens opmerkingen, deelde minister
Heemskerk mede, dat er altijd dergelijke gestichten
naast de particuliere zouden blijven bestaan.
De begrooUng van Arbeid in de avondvergaderin-.
gen behanaeld, bracht vooral de volksgezondheid
en. wat daarmee samenhing en den woningbouw
en de huurwetten aan de orde. Wat die laatste
aangaat, de heer Van der Waarden meende ver-,
nomen te hebben dat de minister opheffing over
woog en verzette zich daartegen op grond van het
feit, dat woningbouw productief, is, immers de
volkskracht bevordert en dat de particuliere bouw
nog enkel voor woningen met hooge huren zorgt,
waarom hij een motie voorstelde, de wensch uit
brekend, dat opheffing der wetten niet zou. plaats
nebben, zoolang de Kamer na overlegging van de
noodige gegevens daarover haar oordeel had uit
gesproken. Minister Aalberse gaf hem in overwe
ging liever wijziging der huurwetten voor te stel
en, omdat deze wetten zelf de regeering opdragen
;e beoordeelen of opheffing gewenscht is. Blijk—
naar achtte de minister die wenschelijkheid wel
latiwezig, al had hij tot de opheffing nog niet
nesloten. De zorg voor den woningbouw had de
nïtaat alleen in :den abnormalen crisistijd op zich
fenomen, maar lag niet in de bedoeling van de
woningwet, .die alleen op verbetering der Volks
huisvesting uit was. En nu de woningnood, behal-
'e in de groote steden, overwonnen was, was het
lus natuurlijk, dat men tot den normalen toestand
erugkeerde. Waarschijnlijk dacht de Kamer er
n meerderheid ook zqo (over. Zij verwierp al-
hans de inge diende motie. Uitvoerig werd daarna
tet amendement van den heer Boon besproken,
ue de subsidie aan de Roomsch-katholieke kweek-
chool te Heerlen met f 80.000, het bedrag,- waar-
nede de minister haar verhoogen wilde, wenschte
e verlagen. Mevrouw BakkerNort had op deze
'erhooging al de aandacht gevestigd,- die schel af
tak tegen de bezuiniging ten nadeele van de
olksgezondheid 'door allerlei beperkingen. En de
eer Boon, betoogde nog bovendien, dat de bp-
eiding er te wenschen overliet, het aantal pa
tenten te klein was en het finantieel beleid slecht.
subsidie bedroeg reeds f248.789 en de totale
°sten van de rijkskweekscholen te Amsterdam
n Rotterdam daarentegen slechts f72.000. Maar
Q minister wees er op, dat bij intrekking van deze
erhooging de school gesloten zou moeten worden
tt beloofde maatregelen ter vermeerdering van 't
htrtal patiënten. De verschillende bezuinigingen
hfltte hij overigens door den drang der omstan-
tgheden beslist geboden. ,f I
Plaatselijk Nieuws
ZUIDSGHAKWOUDE.
yergadering van de Coop. Boerenleenbank II te
Zuidscharwouie op Zaterdag 29 Nov., des avonds
7 uur bij H. Stoffers aldaar. Tegenwoordig 39
leden.- De voorzitter, de heer C. de Boer Cz. opent
met een gepast woord ie vergadering, waarna
door den kassier de notulen der vorige werden ger
lezen, die hierna onveranderd goedgekeurd wer
den. De voorzitter zegt, dat op het convocaat staat'
bespreking opheffing coop. Centrale Landbouwb.
te Alkmaar; en tweede punt: bespreking aanslui
ting coop, centr. boerenleenbank Eindhoven. Naar
aanleiding van de voorstellen van. de Centr. te
Alkmaar, wil de voorzitter de vergadering eenige
inlichtingen geven, en zegt ongeveer het volgende;
het aantal banken te Alkmaar is teruggegaan tot
40 en meerdere afbrokkeling is niet uitgesloten.
Hiervan is het gevolg, dat exploitatie niet wel
mogelijk is daar een te hooge rente, geëischt wordt
van de banken, die voorschotten hebben van de
Centrale en deze soms hooge bedragen van andere
instellingen moet leenen. Men is hiervoor aange
wezen op de hulpvaardigheid van de Centr. van
Eindhoven, waar echter geen vermetel vertrouwen
in gesteld mag worden. En omdat in den loop der
laatste jaren door den drang der omstandigheden
de meeste aangesloten banken bij Alkmaar een cre-
dietverleening hebben gehad, waartegen de Gientr.
niet in voldoende mate over middelen beschikt|e
om het juiste evenwicht te houden, heeft dezie
gemeend, in het belang der locale banken, dit l
voorstel te moeten doen niettegenstaande de winstf
'van Alkmaar ook dit jaar niet onbeduidend is. N:a
onderhandelingen met de Centr. van Eindhoven
deze zich bereid verklaard, na gehouden inspéctils
door deze van de locale banken, deze bij haar te
laten aansluiten. Men kan zich hiervoor opgeven,
wat voor de vlugge afwerking zeer gewensëht is, op
dat deze banken ongestoord kunnen doorwerken.,
Daar in den beginne gezegd werd van een fe hoo
ge rente en deze bij Eindhoven, mede door het
groote aantal aangesloten banken en de grootere
winsten die daar gemaakt worden,, voor ons bij
eventueels aansluiting belangrijk lager zal zijn,
meent ons bestuur de vergadering in overweging
te.moeten geven, deze voorstellen aan te nemen.
Er werden door verschillende leden vragen ge
daan; hoe het stond met de drie uitgetreden ban
ken, die hurr schuld niet wilden betalen; wat er
gebeurt met den winst van '23 en dit jaar, die
volgens geruchte een belangrijk bedrag kan zijn;
hoe de regeling der effecten zal zijn; en of hier al
een inspectie heeft plaats gehad. Het bestuur be
antwoordde de verschillende sprekers. De drie
banken zullen betalen. De winst van '23 zal der
locale banken uitgekeerd worden, en van '24 na de
opheffing denkelijk ook gelijkelijk verdeeld wor
den, maar hiervan kan niets met zekerheid gezegd
worden. Men hoopt met Eindhoven een regeling
te treffen wat het effectenbezit betreft, die voor
onze bank zeer aannemelijk is. Ook zijn een hoofd
inspecteur en een inspecteur teil huizie van den
kassier geweest en hebben de inspectie gedaan.,
Na nog eenige discussieën wordt over de voorstel
len der Centrale gestemd, en wordtl met algemeene
stemmen vóór besloten,, het bestuur vrij mandaat
te. verleenen op de algemeene vergadering, te hou
den te Alkmaar, in den loop van December, waar
deze voorstellen zullen behandeld worden. Hier
na sluit de' voorzitter de vergadering, de leden
dankende voor de aangename en zakelijke bespre
kingen.
ZUIDSCHARiWOUDE.
Tot kerkvoogd der Ned. Herv. Kerk alhier is
herbenoemd de heer J. Kroon, die tevens is her
kozen tot secretaris-penningmeester van de ban
me Zuidscharwoude.
OUDKARSPEL.
Gisteravond kwam het bestuur van „Hulp in
Nood" met de regelingscommissie bijeen, ter na
dere bespreking en regeling van den feestavond ter
gelegenheid van het 25-jarig bestaan van genoem
de vereeniging.
Uit de mededeelingen die door het bestuur ge
daan werden, bleek, dat reeds verschillende per
sonen hunne medewerking hebben toegezegd, om
dezen avond naar wensch te doen slagen, terwijl
nog eenige anedren zullen worden, verzocht hunne
hulp te verleenen. De tooméelclub „Jong Leven"
zal een één-acter ten tooneele voeren, terwijl an
deren zich opgaven 'voor muziek, zang, voordrach
ten en wat dies meer zij.
Het bestuur en commissie hebben in het ge-
heeel niet te klagen over gebrek aan belangstel
ling.
De herdenking van het jubileum zal plaats heb
ben Donderdag 5 Februari in het lokaal van den
heer Vis alhier.
Het voorloopig programma zal in de volgende
vergadering wórden opgesteld. 1
Nadat deze zaak was afgehandeld, besloot het
bestuur nog, dat voorloopig als wijk-commissaris;
in de plaats van den heer Ruijs zal optreden, de
heer K. Bakker, penningmeester der vereeniging.
miSie1?eD ^eesteï ««maait. 'da-en ee njaiet-alledaagech en' in zekeren zin
4en November jl. lagen de twee Brazili- zelfs gevaarlijk avontuur meegemaakt. Het be-
aansche slagschepen, de „Sao Paulo" en de „Mi- hoort tot zijn „dagelijksch brood" om zich ver-
nas Geraes", in de haven, Gediurende de afwe
zigheid aan land van het meerendeel der oudere
officieren beschen vijf tweede-luitenants van de
„Sao Paulo",. gesteund door cadetten en leden
der bemanning, de roode vlag en verklaarden
voornemens te zijn zich bij1 de revolutionaire par
tij' aan te sluiten. Zij zonden een ultimatum aan
het zusterschip „Minas Geraes", waarin zij ver
klaarden dat het slagschip „Sao Paulo" had be
sloten een vijandige houding tegen de eischen der
aan het bewind zijnde regeerinjg aan te nemen.
Het slagschip „Minas Geraes" werd uitgenoodigd;
zich bij den kruistocht aan te sluiten. Het ant
woord diende binnen tien minuten te worden ge
geven.
De „Minas Geraes" echter stemde niet toe,
waarop de „Sao Paulo" alleen het anker lichtte
diens lelijk te maken bij de vossenjacht.
Tot dusver had hij zich. bij dat werk zelfs
een zekere vermaardheid verworven onder zijn
meesters en een beruchtheid onder zijn slachtof
fers. Totdat zich dezer dagen het- zonderlinge
geval voordeed, dat hij wel in een vossenhol ver
dween, maar niet meer bovenkwam. Zelfs lang
fluiten en roepen mocht niet baten. En de jacht
ging verder.
Den volgenden dag verscheen hij evenmin weer
ten tooneele. Timmy was en bleef weg.
Den derden dag kwam aan liet geduld zijner
meesters een eind en zij besloten zich zekerheid
te verschaffen omtrent zijn lot. Met groote spa
den gewapend, begaf men zich naar de plek,
waar Tim in zijn graf was verdwenen en na
lang delven vond men het arme dier eindelijk
en de haven uitvoer, na eerst nog een uur halt terug, die ponder den grond, met wonden over-
te hebben gehouden voor het paleis 'van den dekt. De hond had zich bij de achtervolging zoo
president, dat aan de baai is gelegen. De „Minas
Geraes" bleef neutraal. 1
Om elf uur 's ochtends koos de „Sao Paulo"
zee onder het vuur der verschillende forten in
de haven. Het fort van Copacabana schoot met
zwaar geschut, doch de „Sao Paulo" werd niet
geraakt. Om halftwee was het schip uit zicht!
vast in den grond gewerkt, dat hij zelf onmoge
lijk weer naar hoven kon komen. Had men het
dier niet uit zijn netelige positie verlost, dan
zou "het daar levend begraven den hongerdood
zijn gestorven.
Nog dieper vond men het lijk van een vos,
waaruit bleek, dat daar heneden een gevecht op
Den lOen November liep de „Sao Paulo" de leven en dood was geleverd tussehen de twee
haven van Montevideo binnen en gaf zich aan doodsvijanden.
de regeering van Uruguay over. Kort daarop
kwam de „Minas Geraes" aan met den minister Op de Dioenhoffplatz, in het hart van Ber-
van marine, Alexandrine, da Alencar, aan boord, is 's middags om 2 uur toen het verkeer daar als
:die sedert den 6en November het rexbellenschip. steeds buitengewoon druk was, een wissellooper.
xachtervolgde.
Be onlusten in Egypte. 1
Donderdagavond verlieten, naar Reuters cor
respondent te Kaïro seint, de muiters hun ba
rakken; zij werden in de nabijheid van -het hos
pitaal tegengehouden door een compagnie der
'Argyll and Southerland Highlanders. Luit.-ko-
ionei Iluddleton, de waarnemende sirdar, die ovèr
deze Britsche troepen het bevel voert, verscheen
eerst later. Hij gelastte den muiters naar hun
kwartieren terug te keeren, hetgeen deze wei
gerden .Nadat den rebellen ruimschoots gelegen
heid was gegeven te .gehoorzamen, werd van
die juist 150.000 mark van de bank had gehaald,
die poogden hem den zak met geld te ontvreem
den. De looper verdedigde zich dapper, maar de
aanvallers lieten hem niet los, hoewel natuurlijk
onmiddellijk een aantal menschen toesnelde. Twee
van de aanvallers sloegen den looper voortdu
rend, terwijl de twee anderen poogden met een
mes den zak los te snijden. Zij slaagden er ten
slotte in een pakje bankbiljetten uit den zak t'e
nemen en er vandoor te gaan, gevolgd door hun
twee kameraden. Voorbijgangers, die eerst een
Gcgenblik aarzelend hadden toegezien, achtervolg
den het viertal. Twee der dieven slaagden er
Britsche zijde het geweervuur geopend, hetgeen dadelijk in te ontkomen door een plantsoen, de
door de muiters werd beantwoord met geweren
en machinegeweren. Onder zware verliezen trok
ken de opstandelingen zich daarna terug, gebruik
mkend vn de duisternis. Bij deze botsing werden
majoor Carlyle van den Britschen geneeskun-
.'digefl dienst en twee Syrische militaire artsen
'igedoody; een assistent werd gewond.
Dten volgenden morgen werd de 'hoofdmacht
'der muiters door de Britsche troepen in een der
gebouwen van het hospitaal van het Egyptische
leger gedreven. De muiters openden het vuur,
toen de Britsche troepen naderden, zoodat men
genoodzaakt was het gebouw door artillerievuur
derde sloeg een zijstraat in en kon zich even
eens in veiligheid brengen, de vierde echter vlucht
'te het warenhuis van T,ietz binnen, achtervolgd
door de menigte. Juist toén hij1 in een lift wildé
- stappen werd hij ontdekt en aangehouden. Hij
bleek toevallig in het bezit van het geroofde
pakje bankbiljetten.
Vermoedelijk zijn er 12 mijnwerkers om
gekomen tengevolge van een plotselingen over
strooming in een mijn bij Diunvant bij Swansea.
Er bevonden zich 70 a 80 man in de men toen
de oversfvooming plaats had, doch tengevolge van
te vernielen. Een officier en veertien man van de onmiddellijk aangewende pogingen tot red
de muitende Soedaneesche troepen, die 'in liet ding, konden allen op 12 na naar boven worden
gebouw waren achtergebleven, werden als dood gebracht. Een lijk is gevonden; men is nog steeds
gerapporteerd. D,e overlevenden der muiters heb
ben zich na dit bombardement overgegeven, met
uitzondering van enkelen, die door de politie
werden omsingeld. De overig eArabische en Soe
daneesche troepen gedroegen zich voortreffelijk.
Nader wordt gemeld, dat ook een Italiaansch
advocaat werd gedood. Men verwacht v ieder
oogenblik, dat de staat van beleg zal worden af
gekondigd. Ook te Londen verzekert men in of-
ficieele kringen, dat men den toestand in den
Soedan volkomen meester is. Deze toestand wordt
ernstig, maar niet kritiek genoemd.
bezig te zoeken, naar de andere elf.
Rechtzaken.
Middagzittiug van Maandag 1 December.
Opzitten en pootjes geven. 1
Een beklaagde, thans te Amsterdam werkzaam
als kok, die_ in een aanval van acute portemonS
naiezwakte, zich te De Rijp voorstelde als col-,
lectant van de vereeniging „Het leger Gideons''
en deze goede opoe een dubbeltje wist af te trog
gelen, alhoewel het Leger v. Gideon reeds lang in
i 4e pan was gehakt, werd heden op advies van de
reclasseering te Amsterdam voorw. veroordeeld tot
De jonge ex-keizer van China heeft een 3 maanden gev. met 2 proefjaren en op te leg-
onderhoud toegestaan aan een vertegenwoordiger gen bijzvoorwaarden.
Buitenland
Een romantische muiterij.
Een oorlogsschip vermeesterd
De „Times" bevat een eigenaardig verhaal van
zijn correspondent te Rio de Janeiro over de
muiterij, welke onlangs op het Braziliaanschei
oorlogsschip „Sao Paulo" heeft plaats gehad ten
waarvan wij destijds melding maakten. Hij noemt
het gebeurde eenig in de annalen, der geschiede
nis ter zee, nl. het feit dat vijf jonge broekjes
beneden det wintig jaar zich van het machtigste
Zuid-Amerikaanache slagechip, geheel gewapend
en met een koienvsorraad yoor een rijs van £000
-van Reuter, waarbij hij zeidè, dat Twan Tsji-
joei en Tsjang Tso-lin hem hebben medegedeeld,
dat bij naar de keizerlijke stad kon terugkee-
ren, doch dat hij niet van zins was, weder „in
die kooi te kruipen". Hij verklaarde niet van
het regime te houden, dat ten opzichte van een
keizer moet worden, gehandhaafd. Hij zeide, heer
te verlangen naar het leven van vrijheid, dat hem
wacht en dat hij zich voorstelde, een bezoek
te brengen aan de graven zijner Voorouders in
Mantsjoerije. Daarna hoopt Phoe-i zoo spoedig
mogelijk wat van de wereld te zien.
Men zal zich herinneren, dat de beide di
recteuren van de Brusselsche Bank, toen het met
die instelling spaak liep, de wijk hebben geno
men naar het buitenland. Zij werden in Diuitsch-
land gearresteerd en te Bonn in verzekerde be
waring gesteld. De bewaking waa daar van dien
aard, dat Briedee wist te ontsnappen, en nadien
niet meer gevonden is. Men vond het toen vei
liger om zijn collega De Jong over te brengen
naar Keulen, totdat de formaliteiten yoor zijn
uitlevering in orde waren gebracht. Die forma
liteiten zijn enkele dagen geleden afgeloopen en
De Jong is aan de Nederlandsche justitie over
geleverd. Hij is thans ingesloten in het huis van
bewaring te Amsterdam. f j
Die kleine Tim, een jachthond op een land
goed in Longleddale, in Engeland, heeft dezer
Niet zijin handen, maar zijn mond misbruikt.
Een onordelijk persoon werd in den nacht van.
28 op 29 Sept. ter gelegenheid van de kermis te
ïfurgerbrugi door den rijksveldwachter Kranen
burg uit een café verwijderd. De uitgewezene ver
zette zich wijselijk niet, maar roerde zijn groote
mond in zoodanige mate, dat hij heden veroordeeld
werd tot 10 gulden boete of 10 dagen, wegens be-
leediging van een ambtenaar.
Een solide lotendebitant.
De heer J. Lind zadelmaker in de Heerenstraat,
te Alkmaar, had aan een gebrekkelijk man een
aantal loten van de Holl. Mij. van Landbouw in
depot gegeven, met het doel die loten te verkoo-
pen, de provisie af te trekken en het restant te
verrekenen. De debit an t bleek echter geen solid
adres te zijn, althans hij heeft tot dusver nog. altijd
verzuimd af te rekenen en deed alsof hij een" vlieg
machine zag, wanneer de heer L. hem om verant
woording vroeg. De snaak moest nu terechtstaan
wegens verduistering van f 22, want de heer li., het
gesukkel moede, had een klacht ingediend. D;e
beklaagde was niet verschenen, alhoewel hij door
den politierechter speciaal was uitgenoodigd. De
verdere behandeling werd nu uitgesteld tot a.s.
week en alsdan zou beklaagde door de politie ter.
terechtzitting worden geleid. Een tijd later bleek
de man toch nog gearriveerd te zijn, maar nu was
het te laat. Het verstek was gegaan en geen men-
schelijke macht is in staat, dat verstek nietig te
verklaren. It a lex et scripta. Zoo is de wet ge
schreven. Hij behoeft nu echter niet te komien
en kan als baliekluiver de behandeling op de
publieke tribune meemaken. i
