NIEL WE
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
Zaterdag 28 Februari 1925
m
per *3 maanden f 1,15
J. H. KEIZER
Gereedscha p pen
Fa, HOUWING - Mient 7
BraïaïS
HIKE BREIJER's
NO. 26 laren», vkuphmi as
LAHIJKER COMIAE
Deie courant^verschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
&BOHRIMEHT8PK19S
B£DAOTSUB-(JITesVBfi:
BUBIIIi,
Voordicharuoudr.
e KI S ÜÉK _,i 1. JtRT E Sï 1 ft
Tm 1-1 '"f*1* c*«» elkt regel meer 18 ct
Griiti letters of vignetten vordn our plaatsraimte berekend.
Brievee rechtsreek* m dee Uitrer.r
Dit nummer bestaat nit twee Bladen.
HEESTE BLADu
REVUE VAN DE WEEK.
24 Februari 1925.
A.b. Woensdag 25 dezer werkt de Tweede Ka
mer den ganschen dag in de afdeelingen. Er is
dan een dikke "stapel wetsontwerpen aan de orde,
*o.m. de jongste financieele voorstellen van Minis
ter Colijn. Terwijl een stuk of wat, o.a. de wij
ziging van de Faillissementewet en dat betreff-
fende de geldboete als straf, naar speciaal
daarvoor samengestelde commissies zijn verwezen.
Wie zich de illusie heeft gemaakt, dat wij
met de Stembus in zicht (eigenlijk reeds 'onge
veer aan het einde van de parlementaire cam
pagne zijn gekomen, althans wat de Tweede Ka
mer betreft, zal nu wel gaandeweg tot het besef
zijn geraakt, dat hij zich deerlijk heeft bedro
gen I In den jongsten tijd zijn keel wat „duistere
gen. In den jongsten tijd zijn heel wat „duistere
stippen" aan het politieke firmament verschenen
Ook met ongewapend oog kan men „donderkop-
jes" onderscheiden, waarvan men zich afvraagt,
of en wanneer ze tot uitbarsting zullen leiden?
Tegen Minister Colijn's voorgenomen weeldebe
lasting vormt zich geduchte oppositie in den lan
de. Esc. -de Visser's denkbeeld om een millioen
Staatssubsidie aan de Olympiade, welke in Neder
land zal worden gehouden, vindt o.a. in de anti-
rev. sfeer (doch niet slechts daar) tegenkanting.
Het pas-ingediende ontwerp om vijf ton gouds
te bestemmen voor een nieuwe ambtswoning van
den Minister van Buitenlandsche Zaken, aan het
Plein-1813 te den Haag (en dat voor half Maart
de parlementaire spitsroeden moet gepasseerd zijn
dreigt iets als hen „stormpje" te zullen ver
wekken. Er is beweging tegen het voorstel der
Regeering om den Zomertijd af te sdhaffen. Plots
is. opgedoken n.a. van „onthullingen" der „N.
Rett. Crt." het op „ontkiemend schandaal
.gelijkend geval van het Bemiddelingsbureau voor
reclaeseering, directeur de heer Veenstra, waar
van beweerd wordt, dat het emigranten, die hun
hoop op Canada hadden gericht, zou hebben uit
gebuit. wat het Kamerlid-Kleerekoper aan
leiding gaf om Vragen te richten tot den Minister
van Justitie. Vermoedelijk als „praeludium" van
een interpellatie. Nog is er een voorshands lich-
telijk-onbegrijpelijk geval te Ameide, waar de
burgemeester (die van orthodoxe zijde zou wor
den gedwarsboomd), op tyranniek-draconische ma
nier heet te zijn opgetreden tegen een arts in
zijn gemeente. Ook deze „perkara" zal wel straks
in het Parlement ter sprake worden gebracht.
[Wel bestaat er dus aanleiding om de „zwarte
stormbal' 'te hijschen in de parlementaire sfeer
En op 25 Febr. begint in de Eerste Kamer --
het groot-politiek debat. Waarbij Minister Co
lijn's weigering om eenige opheldering te ver
schaffen ove rde historie der vorming van de
schaffNaaml. Vennootschap tot exploitatie van
het Leereumsche landgoed „De Hoogstraat" on-
igetwijfeld door de loyal opposition" zal worden
aangevat als middel om „den sterken man in het
Kabinet Ruijs III" dwars te zitten
Tegen veler verwachting vatte de Tweede Ka
mer in do afgeloopen week de behandeling aan
der zeker hoogst gewichtige ontwerpen tot her
ziening van het Indische Regeerings-reglement.
Oftewel: het scheppen van een „nieuwe Indische
Grondwet", in plaats van de Bestuursrtegeling,
van 1845 dateerend. Men weet, deze voorstellen
houden ten nauwBte verband met de Grondwets
herziening van 1922. Geestdrift vinden zij feite
lijk bij geen enkele politieke groep. Dea een
gaan ze in het verstrekken van meer zelfs tan- j
digheid van Indië, niet ver genoeg; den ander I
zijn ze ongewenscht, juist wijl ze, volgens die
opvatting, -door Buitenzorg veel onafhankelijker
te maken van „het Haagsche Plein" dan thans
het geval is de band tusschen Nederland en
Insulinde dreigen te verbreken. Van Chr. Histo
rische zijde werden (o.a. bij monde van mr. Rut
gers v. Rozenburg) zwaarwichtige bezwaren ont
wikkeld. Ook van Vrijheidsbondsehen kant kwam
vrij sterke oppositie, wier woordvoerder mr.
Gerritzen was. De anti-Kevolutionairen bleken,
schoon dan met eenige „restrictie", minister 4e
voor alle Rouwvakken.
VERKRIJGBAAR BIJ DE
Tel. 644 Alkmaar
Graaff te steunen, terwijl van Katholieke zijde
wel op eenige wijzigingen in de ontwerpen werd
aangedrongen. Ir. Feber verzette zich b.v.
zeer sterk tegen het in 't leven roepen van een
Wet.gevenden Raad naast den Indischen Volks
raad, maar van dien kant was „de toon" toch
heel wat vriendelijker dan de Chr. Historische
woordvoerders deden hooren. Tal van amende-
mente nzijn aanhangig gemaakt en zonder eenige
„toenadering" zal de Minister van Koloniën er
zijne voorstellen zeker niet doorkrijgen. Z.Exc.
heeft Donderdag en Vrijdag j.l. een uitvoerige
rede gehouden, waarin hij o.m. verduidelijkte, dat
G.-G. Fock heeft aangedrongen op het spoedig
tot stand brengen van de ontwerpen, daar hij
anders vreest het in de Oost toenemen van onte
vredenheid en verbittering. Voorts kondigde de
Minister aan, dat na deze partieele herziening
van het Regeerings-reglement door sommigen
„visch noch vleesch" genoemd! een veel uit-
gehreider reorganisatie van de Indische Bestuurs
inrichting zal worden aangevat. De Algemeere
Beschouwingen zijn Vrijdag j.l. afgeloopen. A.s.
Donderdag 26 Febr. begint de Kamer met de ar
tikelen en amendementen. De 24e werd bestemd
o.a. voor de interpellatie-Weitkamp over den toe
stand in de Drentsche en OverijsSelsche venen,
waarbij de heer Schaper ook de Groningsche
wenscht besproken te zien.
Gelijk hierboven aangeduid, de 25ste is voor
afdeelings-arbeid aangewezen.
fr' de Katholieke gelederen is althans „uiter
lijk" de vrede in zoover hersteld, dat de Bond
„St. Michaël" het compromis met den Algemee-
nen Bond van R. K. Kiesvereenigingen heeft
aanvaard.
De Rijksmiddelen brachten in Januari j.l.
f 40.854.547^ op tegen 'f35.965.263 in de eerste
maand van '24. Een mooi accres, wa.arbij in tus
schen niet moet worden voorbijgezien, dat de
Rijwielbelasting alleen f4.284.588 in het Rijks-
laadje bracht.
De jongste doodenlijst bevat den naam van
het soc. dem. Eerste Kamerlid Jhr. de Jonge,
op 58-jaxigen leeftijd overleden.
Uit de jongste Personalia teeken ik aan:
Mr. Th. B. Pley te, onze gezant te Rio de Ja
neiro schijnt voor den post te Madrid te zijn aan-
gewezen. Onze landgenoot Dommering heeft het
Europeesch amateurs-kampioenschap op het bil- j
jart veroverd. Verzekerd wordt, dat mr. J. B.
Kan, de secretaris-generaal in algemeenen dienst, j
zal optreden als Voorzitter der Commissie voor
Georganiseerd Overleg in ambtenaarszaken. De
Utrec-htsche Senaat heeft den tachtigjarigen heer I
R.D.M. Verbeek, oud-chef Mijnwezen te Utrecht,
verheven tot doctor honoris causa in de wis- en. i
natuurkunde. De in verschillende bladen ver-
melde tijding, dat Ir. Albarda qp Ihet jongste
Wie res van de S.Di.A.P. gekozen tot lid van het 1
P.B. in plaats van mr. Troelstra, ook diens op
volger zal worden als leider van deze partij, I
is door den heer Albartta zelf voorbarig ge-
noem-d. Maar als Y°°rbarig-gebrandmerkte „pri-
meurs' blijken achteraf soms zelfs vaak
toch op juiste „waarneming" te berusten!
Hagenaar verkocht zijn auto voor f 7400 en ont
dekte, dat de chèque, hem door den „kooper"
(die is aangehouden) in ruil voor het karretje ge
geven, valsch was.
Een lange reeks van ongevallen, waaronder zeer
ernstige. Op de Maas werd een kleine motorboot
aangevaren. Zee personen zijn daarbij om het le
ven gekomen. Op de Haagsche Weteringkade is
een motorrijder in botsing geraakt met een auto,
met doodelijk gevolg. Bij een proefrit bij de Rot-
terdamsche tram had aanrijding met een vracht
auto plaats, wat twee mensehen 't leven kostte.
In den Haag had dergelijke botsing plaats tus
schen tram en motor-brandspuit. E,en hoogbejaar
de vrouw en een agent werden gedood. Wederom
ga ik tenslotte over tot het memoreeren van en
kel eniet droeve gebeurtenissen, van de week.
In het huis aan de Haagsche Trompstraat, waar
■wijlen de Savornin Lohman, de groote chr. his
torische staatsman, bijna dertig jaren woonde en
in Juni 1924 overleed, is een eenvoudige gedenk
steen Zaterdag j.l. onthuld. Plannen zijn ont
kiemend tot huldiging van het wakkere drietal
dat den vliegtocht Amsterdam-Batavia volbraeot
De zomervacantie voor de openbare scholen te
Amsterdam zal eenige weken worden vervroegd
Juli wordt dus eerlang de vacantiemaand.
'■Er is door een Hagenaar een nieuw mid
del ontdekt tot genezing van mond- en klauw
zeer. Moge ditmaal de blijde verwachting niet
besehaamd worden....
En Katchen, het Diuitsche dienstmeisje, blijkt
mi'" *JPolm - f
A.J.PS ÖOMA PUDDING
SMAflKr ALS ROOM
Speciaal
Corsettenmagazijn
Ruime sorteer ing:
CORSETIEN m. elastieken binnenbaud
HEUP-CORSETTEN
SPORT-CO RSETTEN en BUSTE
HOUDERS - BUIKBANDEN in alle
soorten - RECHT HOUDERS en
RECHTHOUDER-CORSETTEN
SOUS BR AS en ROKBES^HERMERS
ELASTIEKEN KOUSEN
Dames-Verband
JARRETELLES en ELASTIEK
Alle onderdeden voor reparatie.
(Depót Palthe Almelo)
Van de misdadigheidsnova teeken ik aan:
Het te^ Antwerpen arresteeren van den Postbe
ambte, die f 11.000 uit een geldtrommel had ge
stolen. Op den man werd nog... vijf gulden ge
vonden.
Te Biervliet werd uitgebreide fraude bij bie
tenlever ingen ontdekt. Acht personen worden ver
dacht, drie zijn in bewaring gebracht.
Bij de gemeente-administratie te Veenend'aal
zijn onregelmatigheden aan den dag gekomen.
Den secretaris is niet-eervol ontslag gegeven. Een
terug- te verlangen naar de Hollandsehe vleèsch-
potten. 't Schijnt haar dus in „Heimat" Rechte
lijk te zijn tegengevallen. Goede tijding voor som
mige Hollandsehe huismoeders, die zich de „luxe"
van dienstbode kunnen veroorloven en die na
den „exodus" van de Katchen's hebben ctvh-
ren, dat de Hollandsehe Keuken-prinsesjes heel
wat meer noten op haar zang hadden gekregen,
dan toen de „Duitsche concurrentie" er nog was
BUITENLAND.
Toen wij de vorige week schreven dat de regee-
ringscrisis in Pruisen tot een goed einde was ge
komen-, hebben wij niet voldoende rekening ge
houden met de politieke grondslag der Duitsche
partijen, want Marx, die met een tamelijk groote
xmeerderheid tot Rijkskanselier door den Pruisi-
xscben Landdag was gekozen, moest in dienzelf*
den Landdag met zijn Kabinet een nederlaag
lijden, toen hij zich voorstelde. Marx kon niets
anders doen dan onmiddellijk met zijn regeering
ontslag nemen, doch wel was hij zoo verstandig
om niet den weg te banen voor de reactionairen,
die het Pruisische .Jonkerdom vertegenwoordigen,
doch hij besloot-.opnieuw zich tot Minister-Presi
dent te laten verkiezen. Hoe de politieke crisis
m Pruisen zal aflóöpen is een groot vraagteeken.
want rechts is immer met behulp der Communis
ten in staat een eventueel links kabinet ten val te
brengen, terwijl links ook met de hulp der Com
munisten in staat is een rechts kabinet ten val
te brengen. En nu Streseman de politieke fout
begaan heeft om Marx tegen zich in het harnas
to jagen, is ook den gulden middenweg versperd.
Gok Landdagontbinding kan geen oplossing bren
gen, want de verschuivingen in dit lichaam zou
den niet groot genoeg zijn om aan links of rechts
de meerderheid te bezorgen. Zoolang de verschil
lende partijen elkander niet de hand der verzoe
ning reiken, is een uitweg onmogelijk.
In Engeland ziet men het eigenaardige gebeu
ren dat alle drie politieke partijen innerlijk aan
verdeeldheid te lijden hebben. In de conservatieve
partij staan de protectionisten tegenover 'de vrij
handelaren. Ook op de z.g, vakvereenigingswet
welke het de vakvereeniging verbieden zal geld'
te verzamelen voor politieke doeleinden, is de
conservatieve partij verdeeld, doch ook in de
rijen van de arbeiderspartij is het geen koek en ei.
Daar staan de extremisten van de clyde scherp
tegenover de meer terughoudende leiders Mao-
donald en Thomas. Scherp kwam dte verdeeldheid
der arbeiders aan het licht, toen de stemming in
het Parlement plaats had over de subsidie aan
'den Prins van Wales voor zijn buitenlandsehe
reizen. De Partij-Commissie za ldezer dagen bij
een komen om dit conflict uit den weg te rui-
,men. En ten laatste is ook de Liberale Partij ho
peloos verdeeld. Hier staan tegenover elkaar de
meer Labour-gezinde richting en de Conserva
tieven. Tot dusverre hebbea deze laatste de over
hand in de Liberale Partij gekregen, door de be
noeming van Asquith tot Hoogerhuis-lid en van
Lloyd George tot leider.
In het dezer dagen gepubliceerde rapport van
de vakvereenigings-delegatie, welke een bezoek
heeft gebracht aan Rusland, komen ontstellende
.gegevens over dit land aan het licht. In het rap
port dat samengesteld is door een aantal pereo-
nen, wier sympathie voor de Sovjet-negeering
niet onduidelijk gebleken is, wordt erkend dat het
gezinsleven in Rusland verdwenen is, dat de par
ticuliere bedrijven wegsmelten, dat het leger
honderdduizenden arbeiders bevat, dat het hui
zentekort onrustbarend is en dat de arbeiders uit
de ïn-dustrieele bedrijven wegloopen om weer naar
het platteland terug te keeren. De pers wordt
onderdrukt en die Communistische Partij voert
de alleenheerschappij. Door dit rapport blijkt dat
de rooskleurige gegevens door de Communistische
pers gepubliceerd, op louter bedrog rusten.
I De Fransche regeering heeft het zeer druk
met de maatregelen, die genomen moeten worden
tegen die daling van de franc en de toenemendie
duurte. Herriot heeft drastische maatregelen ge-
nomen pn alle buitenlanders, die zich aan spe
culaties overgeven, met verbanning bedreigd. Het
Nationale Blok heeft de toenemende duurte na
tuurlijk aangegrepen om een politiek van agitatie
tegen Herriot te beginnen. Met belangstelling
moet men afwachten, hoe deze agitatie haar uit
werking zal hebben op de aanstaande verkiezin
gen voor de gemeenteraden en den Senaat, welke
in April zullen worden gehouden.
In België is eindelijk besloten, dat de ontbin
ding van het Parlement zal plaats hebben op
den 5en April, vermoedelijk zullen dan op dien
dag de nieuwe verkiezingen plaats hebben, wair-
bij gevochten zal worden om de suprematie in
het Parlement. De socialisten zullen een hevi-
gon strijd aanbinden tegen de Katholieken, ten
einde van deze partij een aantal zetels te winnen,
waardoor naar zij meenen de Katholieken eerder
geneigd zullen zijn een coalitie met de socialisten
te vormen.
