NIEUWE
il ie
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en -Omstreken.
isee
NO; 88. IITCHOü TEUfRSSI IB
Dinsdag 31 Maart 1925
34s Jaargang
J. H. KEIZER.
per 3 maanden f 1,15
Uit ons Parlement
eding,
ntels,
Dassen.
IWEN
str. 4
HOORN
NAT.
Is verheugen,
ons kochten,
LAniJKIR COURANT.
Dese oonrant^verseiujnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
aguAorsuB-arresrBB:
DU 4J ur KNJCIAÜI
Tu 1— S regel* 78 et., elke regel meer II at.
jAB0HHSHSHT8FKIJ8
BUBBBfct
Noordscfcarwoude.
fimti letten if Tijnetteo «rdw mr plutsrainti berekend.
Brievee reehtvtreeki iu dee Uitgever9
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD1.
Uit 11
Aktemappe
Politie en arrestanten. Onze
rechten en de dwang der noodza
kelijkheid. Het tekort in het Pen
sioenfonds en de wijziging der Pen
sioenwet. Het protocol van Ge-
nève en de Indische Begrooting in
de Eerste Kamer.
|De heer Kleerekooper heeft gelijk, we hebben
Nederland te verwachten, dat men met de
nden van ons afblijft. Met „men" bedoelde hij
eciaal de politie. Want daarover ging het in zijn
terpellatie over de behandeling van arrestanten,
eciaal van die, welke van brandstichting onder
hoten verdacht werden. Die interpellatie wekto
sterk het vermoeden, dat de politie aan die
rwachting niet beantwoordt. Om bekentenissen
verkrijgen, schijnt ze haar handen nog wel
ns te gebruiken, zelfs haar beenen. En een
n de verdachten te Schoten, zou daarvan in
n gewond been het bewijs mee naar huis hebben,
nomen. De minister ontkende het op grond
.n de inlichtingen, die hij van de beschuldigde
litie zelf ontvangen had, wat den heer Schaper
opmerking ontlokte, dat men niet allereeerst
de beschuldigden naar de waarheid derBeschul-
ging dient te informeeren. Maar hij bleek het
I eens met de meening, door den heer Kleere-
iper in de aan hem gestelde vragen verkondigd,
t het niet de taak der politie is, bekentenissen
te dwingen niet eens om verdachten te hoo-
voegde de heer Van Ravensteijn er aan toe
dat tegen zulk optreden en het uitoefenen van.
ssie, diende gewaakt te worden.
Maar niet alleen van ons lichaam, ook van ons
oed en zelfs van onze rechten mogen we ver
ichten dat men afblijft. Dat maakt een nieuwe
geling der ambtenaarssalarissen en ambtenaars-
nsioenen zoo moeilijk. Maar de noodzakelijkheid
ingt. Dat heeft Minister Colijn bij de behande-
Lg van het ontwerp tot wijziging der Pensioen-
:t trachten aan te toonen
De heer Tilanus had naar aanleiding van de aan-
llen o.a. van de heeren Van Braambeek en Kete-
ir, die van nieuwe verslechtering van de positie
r ambtenaren spraken en meenen dat verminde-
ig van pensioenwetten niet zonder medewerking
r belanghebbenden mogelijk was, al het een en
der in het midden gebracht en opgemerkt, dat
gezamenlijke pensioenkosten ad 500 millioen
'den, al bijna de helft der begrooting uitmaak-
II en dat de lasten der belastingbetalende bur-
rij sinds 1914 verdrievoudigd waren. Maar de
nister gaf de cijfers. Het tekort in het pensioen-
onds, zoo vertelde hij, bedroeg, uiterst gunstig
rekend, 103 millioen. Met de toekomstige lasten
r pensioenen der op 1 Juli 1922 in dienst zijnde
abtenaren en de pensioenen van de weduwen en
:ezen der militairen is het op ongeveer 200 mil-
len te schatten. In 1940 zal dit tekort aange
leid zijn tot 400 en 1958 tot 800 millioen. En
dat laatste jaar zal het bedrag der jaarlijksche
sioenen van 10 tot 40 millioen gestegen zijn,
Jeen wanneer we de boel laten loopen, zooals het
pt. Maar dat moest, meende de minister, on-
mijdelijk op een bankroet uitloopen. Daarom
Jin deze een nieuwe regeling gemaakt, dat jaren
Juli 1922 vergoed worden met 1.75 pCt.|
jaar, jaren van 1 Juli '22 tot 1 Juli '25 met 2
ent en jaren daarna weer met 1.75 procent,
tmee was het tekort niet geheel op de amb-
ren verhaald, want men moest 11 millioen
thjks bijpassen en met deze nieuwe regeling
'amen maar 3 millioen.
Niettemin bleken enkele heeren nogal bezwaren
hebben. De heeren Ketelaar en Van Braambeek
nden dan ook amendementen in. Van een der
«ndementen van den laatsten, nam de minister
regeling over, dat bij koninklijk besluit kon
tden bepaald, dat ook voor sommige gemengde
drijven de Pensioenwet zou gelden. De overige
i verworpen.
Van het ontwerp tot wijziging van de Beroeps-
1 werd de invoering ran het griffierecht ver-
rpen. 1
de Eerste Kamer bespraken de heeren Ane-
vakkundig, beken' «1 Polak uitvoerig het protocol van Genève.
'de bleken het beginsel toe te juichen. Maar de
rs^e meende, dat het niet veel practische waar-
uw non»,!? en dat DiJ sterke spanning een dergelijke
<phig onmiddellijk onaer de voet zou worden
'oopen en men naar de wapenen zou grijpen.
[Zeil. at de laatste de opmerking ontlokte, dat dit
EN
RS
IKKEN
de» tijde ingerich'
TS en het in voorj
•ten.glazen, kannen]
Nez, enz
9 verwaardig
1 gereed zij"1
juist een argument voor het protocol en voor ont
wapening was, omdat, wanneer die ontwapening
doorgevoerd was, de mogelijkheid om naar de wa
penen te grijpen, niet meer zou bestaan. Bij de
behandeling der Indische begrooting, kwam nog
eens de stichting der Utrechtsche leerstoel ter
sprake. En de heer Van Embden meende, dat de
minister geen ambtenaren moest aanstellen, te Ut
recht opgeleid, wanneer die stichting nog door
ging. De heer De Muralt pleitte tegen zelfbestuur
en de heer Cramer voor bevordering der Indische
cultures. Zijn moties, de eene den wensch uitspre
kende, dat geen speciale belasting op de uitvoer
van zoogenaamde volksrubber zou worden gehe
ven, de ander een vennootschapsbelasting op
voet der conclusies van de commissie Mores be
pleitende, werden beiae verworpen. De postbegroo-
ting bracht den heer Moltmaker op de tribune
vOor loonsverbetering van het personeel.
Rechtzaken
VOOR, DIEN POLITIERECHTER.
Zitting van 30 Maart.
Een slachtoffer der morUrne misdadigers
opsporingsteehnijek.
Aldus kan genoemd; worden een 26-jarig arbei
der aan de Zuiderzeewerken te Wieringen, die
in den nacht van 25 December was binnengedron
gen door een tuimelraampje in de woning van
den heer J. K. en daar had buitgemaakt een
ijzeren geldkistje. Ook aan de brandkast had hij
nog zijn talenten beproefd, doch hier waren zij
tekort geschoten.
Het ijzeren geldkistje verborg hij in het land,
om het eenige dagen later te openen en tot de
teleurstellende ontdekking te komen, dat het be
halve een spaarbankboekje, niets dan voor hem
waardelooze papieren bevatte.
De politie, had echter intusschen ook niet stil
gezeten. Vinger en vöetafdrukken werden geno
men en een en ander leidde tot arrestatie van
den dadter, die dan ook heden terecht stond' en
dank zij het zeer gunstige rapport der reclassee-
ring ,werd veroordeeld tot 5 maanden voorw.
gevangenisstraf met 3 proefjaren en strenge bij
zondere voorwaaiden, waaronder verplichte ge
heelonthouding en verbod tot cafébezoek. Voorts
werd de veroordeelde onmiddellijk in vrijheid' ge
steld.
In verzoeking g,ebr|acbt.
'Eten 21-jarig huismoedertje uit Winkel, dat
op 14 Nov. in de autobus van Schagten reisde, zag
nabij zich een taschje van een medereizigster lig
gen. Daaruit nam ze een portemonnaie weg, wel
ke portemonnaie f 35 bleek te bevatten aan zilver
bons en specie. Het jonge vrouwtje eigende zich
een en ander toe, maar de politie wist haar op
te sporen en nam f25, die nog van het bedrag
•aanwezig waren, in beslag. De portemonnaie had
de vrouw niet meer in haar bezit. Thans stond
zij voor dezen diefstal terecht en werd zij ver
oordeeld tot f 10 boete of 10 dagen, een zeer cle
mente straf, doch de politierechter nam in aan
merking dat de beklaagde gunstig bekend stond,
nimmer was veroordeeld en de geldelijke schade
inmiddels is vergoed.
Voor je koopt, eerst informeeren,
f Want dan zal geen kwaad' je dee ren.
Eten loswerkman uit Graft kocht op 30 Sep
tember op den openharen weg van een hem onbe
kend jongmensch voor f 5.50 een rijwiel, zonder
echter te onderzoeken of dit koopje wel rekening
kon velen. E11 dit bleek niet het geval te zijn,
daar gezegden jongen het rijwiel op oneerlijke
wijze in zijn bezit had gekregen. De roekelooze
koope rmoest thans terecht staan wegens schuld -
heling en werd veroordeeld tot f 15 boete of
15 dagen hlechtenis. Zoo wordt het g'oedkoope
fietsje nog 'n leelijke strop voor dit mannetje.
Goedkoope meelvocrziening.
Een te Helder wonende werkman zag kans
van een botter, die dienst deed het gestrande
stoomschip „Promus" te lichten, 'n zakje meel
weg te nemen. Op zijn weg naar huis werd hij
echter door de schep rondloerende politie aange
houden en in- plaats van zich te vergasten aan de
eventueel goedkoope pannekoeken, werd hem een
gratis onthaal van rijksroggemik in 't vooruit
zicht gesteld. De man stond althans heden te
recht en werd veroordeeld tot 2 maanden gtevan-
genssitraf, maar gelukkig; voorwaardelijk met 2
proefjaren.
Genoegens van een voetbalscheidsrechter.
Een 24-jarige scheepsmaker te Helder, aange
steld als scheidsrechter op het voetbalveld, icreeg
op 22 Febr. na afloop van een kampioen-wedstrijd
'n geweldige heibel met eenige ontevreden leer-
trappers, die door hem van het veld waren'ge
stuurd wegiens ruw spel. De scheidsrechter kon
ten slotte de hatelijkheden, die hem werden toe
gedrukt niet langer verduren en begon er op los
te slaan met het natuurlijk gevolg dat hij heden,
terecht stond wegens mishandeling en tot f10
boete of 10 dagen werd veroordeeld.
Geen publiciteit was hier lot plicht en de
rechter zei: de dieuren dicht.
E»a 53-jarig transportarbeider uit Warmenhui
zen stond terecht ter zake misdr. art. 247 Weth.
van Strafrecht, welke zaak met gesloten deuren
werd behandeld.
Plaatselijk Nieuws
STEMMINGSBEELD OP DE
BROEKER VEILING.
Het zakenleven alhier concentreert zich om
de veiling, onze beurs. Hier wordt gekoent, ver
kocht geconfereerd, gewikt en gewogen.
Onze beurs vertoont veel overeenkomst met den
Mercuriustempel op den broeden Amsterdamschen
boulevard, 't Damrak gelieeten. Is deze laatste
't Centrum van Hollandsch geld en goederenhan
del, mee toonaangevend op het continent, onze
groentenbeurs is eveneens zoowel van nationale
als internationale beteekenis.
In de koolbranche geeft Broek den toon aan;
de altoos bescheiden Duitscher zou in onze plaats
zeggen, wir „führen".
Ook uiterlijk hebben we iets met A'msterdam
gemeen. Loop 's middags omstreeks twee uur op
reeds genoemd Damrak. Plots davert de beurs-
klok zijn zwaar gedragen sombere klanken over
de stad.
I 'tls als wil die klok allen doordringen van
•'t gewicht der zwaarwichtige handelingen, die hij
Ünluidt.
Daar menig beursbezoeker niet let op het waar
schuwende geluid van die klok, moet deze 'tsoms
'erg bezuren. Dan wordt naar de zoo juiste
teekening van zeker bekend kamerlid de heurs-
klok een doodsklok.
Nauw zijn de eerste slagen uitgedreund, of van
alle zijden jachten de bezoekers te 'beurs. Altijd
gehaast en druk.
Loop nu 's morgens tegen achten eens in 't
Centrum van Broek. Weldra hoort ge 't vroolijk
helder geklep van 't noodend veilingsklokje;
eigienlijk meer belgeklep dan klokgelui.
Dan ziet ge ze komen, de kooplui op de fiets
en te voet met haast, belangstellende houwers
en burgers wandelend in rustige kalmte,
j Moet ieder beursbezoeker tc Amsterdam entree
i betalen ,hier betreedt niemand 't veilingsgebouw
voor niets.
i Ginds zorgen geüniformeerd esuppoosten voor
de goede orde, hier waken dienaren van Herman-
mandad in ruste en in functie.
De beurs in de hoofdstad heeft zijn afdeelin-
gen, zijn olie en scheep vaarthoek, zijn rubber en
verder indisch'e productenafdeelingen.
Hier doen we in dat opzicht niet onder voor
Amsterdam. Hebben we hier niet onze Ruige-
hoek, onze afdeelingen voor binnen- en buiten
land, onze groot-, klein- en commissiehandel en
onze scheepvaartafdeeling Zou er inderdaad te
Amsterdam wel zooveel muziek zitten in de bin-
nenvaarthoek als hier?
Oppervlakkige toeschouwers vinden het dage-
lijksch veilingegedoe saai en eentonig. Eiken dag
toch, meenen zij, eenzelfde beeld van aanbren
gende bouwers en koopende kooplui. Eiken dag
opnieuw eenzelfd egezicht aan laadplaats, spoor
en aan de motorschuiten.
iWie zoo ziet, blijft aan de oppervlakte der din-
m&zA A..J.P.
n fa/tzè
rUvn. ftcuuié
SZunXe nsydeni
^UDDtNOlJ
QLAn-GQONiNGCH
gen. Eiken dag opnieuw ziet ge hier in bonte
afwisseling 't volle bruisende leven, hier klopt
't hart van ons zakenleven, hier ziet ge den
strijd om het bestaan.
Let toch eens op en zie naar gindschen koop
man. Waarom kijkt hij "toch almaar achterom,
terwijl vóór hem geveild wordt Deze man zoekt
groente van bepaalde kwaliteit en grootte. Zijn
gedurig omkijken verraadt zenuwachtigheid. Diaar
komt een partij, die hem past, hij maakt bestek,
zet zich schrap, drukt en... een ander nummer
,als 't zijne komt voor.
Ge ziet lippenbeweging, de man mompelt bin
nen 'smonds. De spanning teekent zich af op
zijn gezicht. Hij moet toch klaar?
Daar aan den overkant zit zijn concurrent. Let
eens op, hoe dez ebij eiken keer dat geveild word|t,
met schuinschen blik toeziet of die andere óók
de duim aan den knop heeft. Toeschouwer, is
'tveilingsgedoe eentonig?
Ziet dan eens dat gejaag bij oploopende markt
naar de telephoon; is 't elders goedkooper of
duurder
Hier ter veiling doet men aan politiek, die
met staatskunde niets te maken heeft, maar aan
politiek in den zin van berekend, slim overleg.
Koopman A heeft van morgen veel noodig.
Hij zit kalm te kijken, quasie onverschillig. Klei
ne partijtjes negeert hij volkomen. Waarom? Hij
is bang voor prijsopdrijving. Daar komt een flink
quantum. Zijn concurrenten meenen hem van
daag te kunnen uitschakelen, en daar is 't hem
juist om te doen.
Met nauw bemerkbare armbeweging brengt hij
den duim aan den knop, voor één dubbeltje meer
is hij kooper.
Elke kooper heeft zoo zijn eigen wijze van
koopen, en dan de wijze waarop wordt afgedrukt.
Dit een volgende keer, anders overschrijdt ik de
mij toegestane ruimte.
Zie voor noteeringen naar rubriek marktbe
richten.
- OUDKARSPEL.
Gisteravond had ten lokale van den heer Vis
de eindvergadering plaats van het Bestuur van het
Departement Oudkarspel der Mij. tot Nut van 't
Algemeen met de Commissie, waarin rekening en.
verantwoording werd gedaan, betreffende het ver
loop der gehouden Huisvlijttentoonstelling.
Nadat de bijeenkomst met welkom door den
voorz., burgemeester Kroon, is geopend en dé nor
tulen door den secretaris, den heer VG. Prijs, zijn
gelezen en goedgekeurd, wordt door hem tevens
het financieel overzicht gegeven. De ontvangsten
hebben bedragen f901.35, de uitgaven f 1128.97
zoodat de rekening van de tentoonstelling sluit
met een nadeelig saldo van f227.62.
Deze rekening, nagezien door den heeren P.
fCroon A.Pz. en C. Wagenaar, wordt door hen in
volkomen orde bevonden en op hun advies door
de vergadering goedgekeurd.
Door den heer G. Hart wordt hierna rekening
en verantwoording gedaan over de ontvangsten en
uitgaven bij en voor de vermakelijkheden en ver
loting.
Deze rekening geeft een prettiger beeld te aan
schouwen en kon met genoegen worden geconsta
teerd dat het tekort op de tentoonstelling met
de winst hierop kon worden gedekt.
Deze rekening nagezien door de heeren K.
pekker en J. Keizer nagezien, werd ook in volko
men orde bevonden en door de vergadering goed
gekeurd.
Hiermede is het werk afgeloopen, en brengt de
vooorz. dank aan de commissie voor haar medewer
king, maar niet minder aan de dairies, die hun tijd
en krachten eveneens aan de tentoonstelling heb
ben gegeven om deze naar wensch te doen slagen.
De heer De Wijn spreekt hierna woorden van
warmen dank aan het adres van den voorz. voor
hetgeen ook door hem voor de tentoonstelling is
gedaan en aan den Secretaris voor het vele werk
dat door hem op zoo keurige wijze is verricht.
Zoo behoort de tentoonstelling weer tot het
verleden en kan het Departement met genoegen op
het welslagen daarvan terugzien.
