NIEU WE
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
J*o. 57 I.r«c ru-.p.Mi. u 'Donderdag 14 Mei 1926
34q
per 3 maanden f 1,15
J. H. KEIZER.
Oo
UNGRDUKER COURANT.
Deie courant veraeiiijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
IBOHHIHKHTSraiJR
8K0A.ÜT SUB-UITfltgVKB:
if HdA OA* kJA t HtI H i
lUBIILl
NoordKharwoHde.
Til 1—1 r«f«U 78 ct., tike regal Bear II ot. |j
Mi letters if rifoittn ?win utr ptaatsraiate Mini.
Brieves reehtatcoaCa aaa dee Ulteever'
bestaat uit twee bladen.
HEESTE BLADu
Buitenlandsch Overzicht
Nadruk verbadien.
Over de woorden zijn wij, menschen, bet over
't algemeen vrij goed eens. Wij vinden algemeen
•vooruitgang, vrijheid, vrede, broederschap, geluk,
bewonderenswaardige en met ijver na te streven
dingen. Maar wanneer we moeten gaan uitleggen,
wat we onder vrede of vrijheid of vooruitgang
verstaan, dan blijkt de oneenigheid. En die on-
eenigheid groeit meestal uit tot een twist, wan
neer we moeten gaan vaststellen, hoe en op weïke J
wijze we die bewonderenswaardige en Degeereps-
waardige dingen zullen trachten te bereiken en
welke wegen we daarvoor zullen inslaan.
/Wannéér een fascistisch minister uit Musso
ÏÏni's ministerie over de vrijheid van drukpers
praat als over een beginsel, dat niemand ooit
heeft willen ontkennen, dan 'lijkt hij het over cfe j
ftalTaanscKe opposite en met onze West-Europee-
sche opvattingen volkomen eens. Maar wanneer
hij dan vertelt, dat men, zoo dit beginsel erkend!
is, er zoodanig gebruik van dient te maken, dat
dc openbare orde niet gestoord wondt en dat de
openbare meening niet aan zich zelf kan worden
overgelaten, dan begrijpen we, dat hij heel wit j
anders bedoelt. En als met de vrijheid van druk
pers is het met andere vrijheid.
We weten nu al wat het beteekent, dat de
Italiaansche regeering de grondwettelijke vrijheid
niet heeft geschonden maar beperkt. Het is een
soort beperking, die wij qns niet plegen te laten
welgevallen en die merkwaardig veel lijkt op
vernietiging. Maar de Italiaansche regeering heeft
gelijk ,dat ze aan de woorden vasthoudt, Die oor- j
log heeft getoond, dat de massa aan de woorden
.genoeg heeft en zich om het wezen maar weinig
bezorgd pleegt te maken. Wanneer ze maar hoort j
van vaderland of vrijheid of diemocratie of voor-
uitgang dan is de zaak al in orde en ontbrandt
ze in geestdrift voor de goede zaak. En hieruit
ontstaat het groote gevaar "voor de menschheid,
dat ons altijd weer bedreigt.
De menschen, de volken, willen geen oorlog-
Hoe is het dan mogelijk, vraagt men zich af,
dat niettemin het oorlogsgevaar altijd en ook
nu nog als een belsche bedreiging boven onze
hoofden blijft hangen. De verklaring vindt men
in den invloed der woorden. En aangezien deze'
invloed nog in afzienbare tijd niet uit te schake
len zal zijn, is het begrijpelijk, dat men naar
middelen zoekt om het gevaar dezer bedreiging
zoo goed mogelijk af te wenden.
Maar daarbij stuit men weer op dezelfde eigen
aardige taalverwarring, die tot een begripsver
warring wordt. We hebben dat gezien aan den
Volkenbond, die geen bond van volken ter ver
zekering van vrede en broederschap werd, maar
oen maatschappij met aandeelhouders ter ver
zekering van het eigenbelang en handhaving van
den door de overwinnaars in 'dien grooten oorlog
ten eigen behoeve geschapen internationale toe
stand. Zullen we nu hetzelfde van de internatio
nale conferentie over den wapenhandel en van
het veiligheidspact beleven
Veiligheid is ongetwijfeld een woord, waarom
trent verscheidenheid van opvattingen als 't ware
vanzelf sprekend is. Immers de veiligheid van
den een wordt het zekerst gewaarborgd door de
machteloosheid, dat is dus (die onveiligheid van den
een wordt het zekerst gewaarborgd door dé mach
teloosheid, dat is dus dé onveiligheid van den
ander. En dit verklaart zeker de moeite, die men
met het veiligheidsverdrag heeft.
fHet zal er zeker niet beter op worden, nu ook
nog de kleine Entente, dat zijn Zuid-Slavië, Roe
menië en Tsjecho-Slowakije, zich er mee zijn gaan
bemoeien.
De werkelijke veiligheid zal natuurlijk het best
verzekerd zijn door een natuurlijken evenwichts
toestand, dat wil zeggen, wanneer de Duitschers
Duitsehera en geen Tsjechen, de Polen Polen en
geen Russen, de Bulgaren Bulgaren zijn en ieder
volk en staat de positie inneemt, waartoe zijn
aantftl levenskracht en levensgroei hem van zelf
aanwijst dat aan dien groei geen kunstmatige
belemmeringen in den weg worden gesteld. Mair
de positie der staten, die tot idle kleine Entente tie-
hooren, verzet zich zeer beslist tegen een derge-
lijken evenwichtstoestand.
Wanneer alle Duitschers Duitschers mogen zijn,
is Tsjeeho-Slowakije onbestaanbaar. En wanneer
Duitschland zijn natuurlijke machtspositie kan
innemen, is het met den invloed der kleine En
tente in Midden-Europa vrijwel gedaan. Het is
daarom zeer begrijpelijk, dat men in geen geval
van aansluiting van Oostenrijk bij Duitschland
wil hooren, hoewel dat fte eenig mogelijke oplos
sing der Oostenrijksche kwestie zou zijn, en oe
Oostenrijkers, die Duitschers zijn, die aansluiting
begeeren. Maar het is ook begrijpelijk, dat de
kansen voor de Europeesche veiligheid en voor
het veiligheidspact, dat die veiligheid' garandee
ren moet er niet beter op worden, wanneer de
conferentie der kleine Entente staten, die te Boe
karest gehouden zal worden, oen nieuw veilig
heidsverdrag bij de vergadering van den Volken
bond zal iedienen. Ongetwijfeld heeft Frankrijk
ook de hand in dit plan. Maar het is bekend,
dat Engeland er niets voor voelt verplichtingen
op zich te nemen ten aanzien van gebieden be
oosten den Bijn door de grenzen van ide Staten der
kleine Entente en Polen te garandeeren en aat
Duitschland wel de nieuwe grenzen in het Wes
ten, maar niet die in het Oosten als definitief
wil erkennen.
Wanneer dus binnenkort de besprekingen en
onderhandelingen over de tot standikoming van
een veilighcidsverdrag weer kunnen beginnen, is
het waarschijnlijk, dat de Fransche en Eugel-
schie opvattingen te zeer uiteen zullen locpen,
dan dat men een gunstig resultaat zou mogen
verwachten.
De presidentsverkiezing in Duitschland en de
Fransche en Belgische ministeriëele crisis heb
ben die besprekingen eenigen tijd stopgezet. Maar
Hindenburg is nu Duitsch Rijksprtesident, en
Painlevé Fransch minister-president. En het Bel
gisch ministerie schijnt nu eindelijk ook zoowat
in mekaar te zitten. Het heeft moeite gekost
en erg solide ziet de nieuwbouw er niet uit. Van
■de Vijvere, een Vlaamsch en democratisch Katbo
liek is minister-president en de overige minis
ters zijn ook allén katholieken. Mau de katholie
ken vormen slechts een minderheid in de Belgi
sche Kamer. Van de socialisten, die even sterk
zijn, hebben ze besliste oppositie te wachten.
Maar ze hopen op den steun der liberalen. Veel
meer dan die hoop schijnen ze echter nog niet te
hebben.
Plaatselijk Nieuws
NOORBSCHARWOUBE.
Statistiek van het Gas- en EPeetriciteUsverbrnik
over het eerste kwartaal 1925.
Het gasverbruik van particulieren steeg met
19994 M3. of 13.6 pet., terwijl het electriciteife-
verbruik van particulieren over hetzelfde, 'tijd
vak steeg met 4938 KWU of 13 pet. Het groot
stroomverbruik daalde van 10762 KWU tot 6110
K-W.U.
BROEK OP LANGENBIJK.
In de bestuursvergadering van de Provincialen
Bond van Ziekenfondsen in Noord-Holland' gehou
den te Amsterdam, deelde de secretaris mede dat
voor de propaganda f67 was ingekomen. Over het
verkrijgen van donateurs bestond eenig meenings-
verschil. De secretaris gaf eene korte uiteenzet
ting hoe hij de herverzekering van ziektegeval
len van langer duur dan 13 weken zich indacht,
uitgaande van den Prov. Bond. Eene circulaire
hieromtrent zal aan de aangesloten fondsen toe
gezonden worden. Besloten werd voorloopig geen
wijziging nog te brengen in de bestaande distric
ten. De heer Zeeman, voorzitter van den Prov.
Bond werd als zoodanig met 9 stemmen, 1 blan
co, van de 10 uitgebrachte stemmen herkozen.
Tot tweede voorzitter den heer Berg uit Weesp.
Eene commissie, bestaande uit de heeren Wester
ling Amsterdam, Berg, Weesp, en Visser, Nieuwe
Niedorp ,zal het Bondsreglement herzien, als
mede dat van het steunfonds.
Na uiteenzetting van de noodlijdendheid van
een fonds uit Amsterdam door den heer Wester
ling, werd met algemeene stemmen besloten dit
fonds te helpen, op de grondslagen van het be
staande steunfonds-reglement.
Ten slotte werd het punt „propaganda" toe-
gelciht door den secretaris, in den breede bespro
ken, en tevens den wensch geuit, dat het Nederl.
Verbond van Ziekenfondsen in hare vergaderin
gen er toe mochten komen zelf punten voor de
wetgeving aan te geven. De voorz. deelde nog
mede dat het reservefonds, momenteel f3465.64
bedroeg. f
- BROEK OP LANGENBIJK.
Onze vroegere plaatsgenoot den heer G. Keizer
is geslaagd voor eerste commies bij de belasting,
en overgeplaatst van Leutz naar 's Gravenhaag.
- ZU1DSCHARWOUDE.
De vereeniging voor ziekerihuisverpleging ver
gaderde Woensdagavond ten lokale van den hee*
P Kramer.
Voorzitter was de heer S. de' Boer Kz.
De notulen werden onder dankzegging goedge
keurd.
Als derde punt werd behandeld het voorstel
om zich bij de Federatie aan te sluiten.
Voorzitter zegt dat het de bedoeling is elkanders
leden over te nemen bij verhuizing en als de Fe
deratie samengesteld is b.v. gezamenlijk te con
tracteeren voor een ziekenauto enz. Besloten^ werd
zith aan te sluiten.
Het reglement der Federatie werd na eenige
discussie goedgekeurd.
Het reglement van de vereeniging zelve werd
aangevuld met de volgende twee punten: ten eer
ste dat de vereeniging aan haar verplichtingen te
genover de Federatie zal voldoen, ten tweede dat
de vereeniging leden van andere plaatsen overneemt
indien deze aan hun verplichtingen hebben vol
daan.
Hierna kwam aan de orde een voorstel van het
bestuur om ook entréegelden te heffen van vrijge
stelde kinderen beneden den leeftijd van ió jaar.
De heer Bekker vraagt of het bestuur denkt de
ze gelden noodig te hebben.
Voorzitter meent van wel, en wijst b.v. op Oud
karspel, waar binnen enkele weken verscheidene
gevallen zijn voorgekomen. Het is in ieder geval
een steun voor de vereeniging.
De heer Bruin zegt dat besloten is om van de
groote gezinnen geen volle contributie te heffen,
waarom spr. dit niet goed vindf.
De heer P. Zeeman zegt dat entréegeld veelal
geheven wordt om de oprichtingskosten enz. te
bestrijden. Het is als het ware een premie om direct/
in een goede vereeniging te komen.
Na eenige discussie wordt het bestuursvoorstel
aangenomen.
Rondvraag.
De heer D. Laas vraagt of iemand die b.v.
2 dagen in observatie opgenomen wordt, voor één
geval aangerekend wordt.
Voorzitter antwoordt dat dit niet zoo is, al zal
dit zelfs drie of viermaal voorkomen.
De heer van Weert vraagt of de leden geen reg
lement der vereeniging kunnen krijgen.
Voorzitter zegt dat het reglement wel gedrukt
kan worden en tegen een zekeren prijs beschikbaar
gesteld kan worden.
Hierna sluiting.
- LANGEDIJK.
Zaterdag 9 Mei werd een vergadering gehouden
door „Schuttevaer." De opkomst was nogal goed.
Het Jaarverslag secretaris en penningmeester weru
goedgekeurd. Inplaats van den heer S. Bak welke
zich niet meer herkiesbaar stelde, werd de lieer
H- v.d. Heerik gekozen. Nadat eenige huishoude
lijke zaken waren besproken, kwam aan de orde
het deelnemen aan het feest ter gelegenheid van
het 100-jarig bestaan van het Groot Noordhol-
landsch Kanaal. Na eenige besprekingen werd
goedgekeurd zich te houden aan de regeling, welke
door de commissie, welke daarvoor was benoemd, is
ontworpen.
Die regeling is, dat schippers, welke hun motor
voor hun familie houden, 'geen andere passagiers
medenemen, terwijl de schippers welke wel passa
giers willen varen, daarvoor kaarten bij de Com
missie kunnen krijgen, en dan vrij zijn welke per
sonen zij mede'willen laten varen. Er werd op ge
wezen, dat de burgers, die per motor aan de fees
ten deel wenschen te nemen, zich dan hebben te
vervoegen bij de verschillende schippers. Er ga
ven zich 20 schippers op die met hun motor aan
de feesten wenschen deel te nemen. Van de vereni
ging „Beurt bevrachting" welke zeer spoedig zou
vergaderen, kon nog geen opgave worden verstrekt
Dit zal direct na de vergadering gebeuren. Er-
werd nog besloten een motor voor de vereeniging
„Schuttevaer" te versieren. In plaats van den heer
A. Hoogland, die bedankte als lid van de commis
sie, werd gekozen de heer G. Kooij, zoodat die
commissie thans bestaat uit de heeren G. Kooij, G.
Arends, Jb. Droog, M. de Waard en J. Kramer.
Bij deze heeren kan door de schippers opgave
worden gedaan, dat zij aan de feesten wenschen
deel te nemen.
UIT DEN OMTREK.
OUBIE NIEDGRP.
In de vacature C. Over is thans als raadslid;
benoemd de heer D'. van Zoonen.
Nieuwstijdingen,
De Wijnhuistoren te Zutphen.
Op 23 dezer zal de herstelde Wijnhuistoren te
Zutphen met het nieuwe carillon feestelijk in ge-
)ruik genomen worden in tegenwoordigheid van
len Commissaris der Koningni in Gelderland en
■enige Gedeputeerden. De heer Vincent, carillo-
ïeur te Amsterdam, zal de eerste zijn, die het nieu-,
-ve kunstwerk zal bespelen. Klokgelui van alle
torenklokken in de stad, zang van Zutphen's Man
nenkoor en de muziek van het Stedelijk Muziek-
:orps zullen het hunne er toe bijdragen om dien
iag zoo goed mogelijk te doen slagen.
Ter herinnering zullen twee gedenksteenen wor
den aangebracht en op dien dag door den Commis
saris der Koningin en den burgemeester ingemet
seld worden. Zij dragen het opschrift:
Door het vuur in duist'ren nacht
Zonk ter neer mijn oude pracht.
27 Jan. A. D. 1920.
Burgerdeugd eendrachtig streven
Voert mijn bouwval weer tot leven.
23 Mei. A. D. 1925.
De Hanzebank.
Naar wordt vernomen, zijn door de Hanzebank
in overleg met de commissie, die eenigen tijd ge
leden gekozen is door de crediteuren der N. V.
Hanzebank te Delft, reeds verschillende ingrij
pende maatregelen getroffen. De meeste bijkan
toren zijn thans opgeheven en aan een groot ge
deelte van het bij de bank werkzame personeel
is ontslag gegeven. De afwikkeling der credieten.
wordt met kracht ter hand genomen, waarbij ech
ter zooveel mogelijk overeenstemming wordt ge
zocht tusschen het belang harer bank of hare
crediteuren en debiteuren. Het toezicht op de li
quidatie zal, teneinde de kosten zooveel mogelijk
te beperken, in hoofdzaak door een kleine com
missie van 3 leden geschieden, gekozen uit de
geheele commissie. Het aantal der crediteuren, die
nog niet tot de onmiddellijke liquidatie toetraden,
wordt steeds kleiner, zoodat thans ruim 95 procent
van het bedrag der vorderingen de voorgenomen
liquidatie steunt. Met de overige crediteuren gaan
de onderhandelingen nog steeds door. Zoolang
echter niet alle crediteuren zijn toegetreden, acht
de commissie het niet gewenscht een, zij het ook
geringe, uitkeering aan de crediteuren, waartoe op
dit oogenblik de mogelijkheid bestaat, te doen.
Ongevallen.
Op een terrein aan de Vlaggemanskade te Rot
terdam speelden twee buurjongetjes P. J. G. en
W. F. F., beiden 3 jaar oud. Zonder uit te kijken
satken zij de rails over, die gebruikt worden voor
het vervoer van hout, juist toen drie lorries nader
den De bestuurder B. B. kon den wagen niet
spoedig genoeg tot stilstand brengen, en het ge
volg was dat de beide knaapjes onder de lorrie
geraakten. Voorbijgangers schoten toe en haalden
de kleinen onder den wagen weg. De twee kin
deren werden naar het dichtstbijzijnd ziekenhuis
vervoerd, waar bij aankomst het knaapje P. J. G.
reeds bleek te zijn overleden. Zijn buurjongetje
W. F. F. moest ernstig gewond in het ziekenhuis
opgenomen worden. 1
Het jachtvliegtuig D 20 van het vliegkamp
De Kooij vloog tegen den stalen kabel, die op
(ngeveer 12 meter hoogte den bij Petten gestran-
den ouden Engelschen kruiser met den wal ver
bindt. Het vliegtuig sloeg tweemaal over den kop
en viel toen totaal vernield op het strand. De be
stuurder milicien-vlieger De Knegt, kreeg lichte
verwondingen en werd per ziekenauto naar het
marinehospi:aal te Willemsoo d vervoerd.
Te Budel is het vierjarig dochtertje van den
heer P. J. v. V. in een regenput verdronken-
Te Wormer is op het Zwet de 16-jarige J.
Bruijn door het omslaan van de kano verdronken.'
>rmen van
>ecteren.