Donderdag 28 Mei 1926.
84e Jfe-rgarg
Arpad Moldovan
If a. 03. IHTKRB. TWRBO! B|
ielijk uit te strooit
mmige andere sti
rnaamst «relden, on
lilisalpeter in dire,
inwezig is, wat
oals zwavelzuren
>f, niet het geval
:n, worden de vroe
Bijgevolg laat soi
e) nog veel ie we
enatte weer. 't G
n bijn ao fheelema
e stikstof in dire
het in chilisalpe
idat de planten daa
Ldi de stikstof op
was geweest, indii
zwavelzuren amn
ibruikt. Immers do
:an de omzetting v
rstiksitof niet of bij
de aardappelplan
eeren. Door chilis
jr groeien, wat vo
ders zeggen of ehi 3u jtenla ndsch Overzicht
ezen stikstofmestsi
k steeds ondervonj
eigenheimers, die
Nadruk verboden.
Iet gaat met de internationale samenwerking
- i i altijd .niet, zooals w!e ons «dat hadden voor-
beteeMó oppervlak toen de oprichting van den Volkenbond
!el groen worden
als boven beschrev
oed opschiet, geef
ili kan ik, indi
de verschrikkingen van den oorlog plotseling
ongedacht verschiet van vrede en broeder-
ip scheen te openen. Nu eens wilde een niet
—edoen, dan de ander niet eri soms willen ze
de weersgesteldhed imaal niet. Natuurlijk is het heel vaak Sovjet-
iland )(tat roet in het eten werpt. Het ziet
andere staten als verdorven bourgeois-staten,
wie het zich slechts nood eencannailleert on
ter wier handelingen en plannen het allerlei
litalistische bedoelingen vermoedt. Ein aange-
i het ook de Volkenbond niet vermag te zien
een bond der volken, die werkelijke vredes-
oelingen nastreeft maar slechts als een ver-
Sint PancrMiging van regeeringen, die zich zelfs de vetste
ifjes willen verzekeren, en waar imperialis ti-
e motieven handelen, is veelal het initiatief of
deelname van dezen bond al een reden om zich
internationale conferentie te onttrek-
ollen verwachten.'
l we nog aan een pi
even, om te besluil
op het land van
genomen hebben.
ïdstrijden
ik u maar geen ov
it al heeft ontvang
geschreven, het
u mijn schrijven
ts van in de. cour
ier Zondag voor
tegen Vrone II,
i. Er was aardig
Hoewel S.DpW. h lukking bedreigd. Er was namelijk bepaald
mg
toch voor Vro
:e maken, echter
ne won met 3—2
gelaten, er stond
n de courant van
t er zijn er pas
Holland-Dames. Mi
ook de Vrone-Dan
in. Schudt u ze
s altijd de verkee
rony, dat weet jij
de linksbinnen op
doelpunt te maken
t tegen Vrone op
aa een mooi samens
ten en komt de
ïervatting heeft Vr
itsbuiten een bal
eler kalm in het
met een andere
benauwd te
lende wegwerkt en
ardt. Bij een goed
iarop een voorzet v
1 opnieuw te doelp
op al te zetten
ijd, die nog rest,
en en komt het e:
oor S.D,.W., wier
meen niet meeviel,
harwoude, Mei 192!
lag met twee elfti
rrëin. Tot onzen
onderspit delven,
iet zoo erg veel
:etje lui gelooven
viel op, die heelt
ij bij dezen voortj
imen. Het eerste
die de twee wedstfl
:st net als het t#i
ons niet verwond'
.r ons inziens wel
dlandspelers was.
iet eerste tegen
rloren met 4u'
r de Zaandammers
te winnen. Ze W
kon e rwel van |e,
NIEUWE
lamijor courant.
)at is ook het gevolg! geweest met de inter-
ionale conferentie over den handel in wapens,
deze onttrekking heeft die conferentie al met
de te treffen overeenkomst
kracht zou
maar na de rust jgen, zoolang ze niet door een aantal meit name
oemde staten, waaronder ook Rusland, door
staten, die wapens pradueeeren, zou zijn ge
kregen we onze p®ficeerd. En nu Rusland niet meedleed, was
n het veld. Die mo
uiten uit Heerhugi
lest, maar ze moes
over D.T.V. Nu,
ze pas één maal
Ze verloren dan
ratificatie uitgesloten. Maar de andere sta-
bedaehten terecht, dat men zich door Rus-
d's onwil niet op die wijze kon laten dupeeren.
er werd daarom voorgesteld Rusland oen-
dig uit de opsomming te schrappen. Maar
u heeft ons verlei rtegen verzetten zich Rusland's buren die
r zichzelf gevaar vreesden, immers invoer van
lens voor revolutionaire elementen, wanneer
pet u uw vriendira jlanc[ njet door de algemeene overeenkomst
■effende den handel in wapens gebonden was.
wilden dan ook vrijgesteld! worden van dte
emeene verplichtingen, die productie, invoer
uitvoer zouden beperken en openbaarheid voor-
■ijven. Maar dat leek de andere staten te ge
jou er voor bekijki irlijk. Zo oscheen men voor een onoverkome-
ïaar de werkelijke ehinderpaal, toen de Franschman Clauzel
ïteraan, tot de volg stelde, deze nabuurstaten gedurende b.v. 2
vriendin „ZAL f stellen. En hierover zal nu een bi-
dere commissie advies uitbrengen,
daar het is niet enkel Rusland, dat de inter-
Sint Pana
speelden Vrone II
.gwedstrijden. Of o ionale samenwerking hindert. Op de inter-
r de oorzaak was, ionaje arbeidsconferentie, die te Genève ge
it de°voorhoede 1 'den fordt' opnieuw ffbl«ke"> dat ar"
Als na eenigen iersafgevaardigde van alle landen van nun
duel met de S.Dl cistischen collega, door Italië gezonden, niets
len weten. Zijn boycot werkt natuurlijk op
houding van Italië terug, dat reeds met ont-
kking van zijn medewerking gedreigd heeft,
nu toe hebben de afgevaardigden van de re
ap te zetten en Pdt, waarover de arbeiders zeggingschap heb-
Een groot land als HItalië kan een derge-
e uitsluiting natuurlijk moeilijk acoepteeren.
zoolang het fascistisch blijft, blijft daarom
ijd een gevaar ook voor deze internationale
enwerking dreigen.
het eigenlijk wel zoo'n wonder, dat het
Jmee niet vlotten wil? De nationale samen
dring laat n0g maar al te vaak te wenschen
t. Diat toont nu opnieuw België op wel over-
delijke wijze.
*a.n de Vijvre, de Vlaamsche katholieke lemo-
tt had er een ministerie gevormd van katho-
®n, omdat de pogingen van Van dier Velde
vorming van een ministerie uit socialisten
katholieken mislukt waren en het na 36 dagen
i eindelijk wel eens tijd werd, dat er aan dé
isteriëele crisis een einde kwam. Maar de
holieken tellen slechts 78 van de 180 leden
Belgische Kamer. En aangezien noch de so-
isten, noch de liberalen, noch ook de fron-
>dat zijn de Vlaamsche nationalisten, en een
communisten van een katholiek ministerie
iend waren, heeft Van de Vijvere's miuis-
ïen andere keer W ie zijn i>gstaan siechts over een paar dagen
n was als altijd^ m6n rekken. Nu wacht België op een nieuw
■fêterie, tot welks vorming Max, de liberale
genees ter van Brussel, pogingen aanwendt.
geen der partijen beschikt over een meer
heid en tot een coalitie schijnt men niet te
:n gespeeld tegen l?en komen. Zoodat de eenige oplossing een
einduitslag- ,,u J- «a»« ,n "«t.
mooi, als die van
noeten heusch bet
e van jullie ook
in. Je staat daar
ippen, maar tof®
l de club waar J«
an het publiek van
Holland er ook nr
zullen jullie eens
jullie op hebben.
HOLLANDrDA»
^et uit de drie partijen schijnt te zijn. Het
schter de vraag, of de katholieken zich hier
na de geleden nederlaag zullen laten vinden,
een samengaan van liberalen en socialisten
ook uiterst onwaarschijnlijk, waar de libe-
in België 'sterk anti-democratisch en over
gemeen ook sterk anti-Vlaamsch zijn.
ant dit is een tweede tegenstelling die de
gen verdeeld houdt. Het gaat niet enkel tus-
liberalen, katholieken en socialisten, maar
gaat ook om de rechten der Vlamingen. En
•kjjd doordringt het heele politieke leven
van België en laat zich zelfs in de Congo kolonie
voelen. Nog onlangs hebben zoo gematigde
Vlaamschgezinde bladen als „Laatste Nieuws"
en „Standaard" nog ernstig geklaagd over de
achterstelling der Vlamingen daar en de totale
verfransching der kolonie, zoodat men feitelijk
geen onderscheid merkt tusschen de naburige
Eransche koloniën en de Congokolonie. Vanaf de
Middellandsche Zee kan men dus tot aan Rho
desia, dat bij de Zuid-Afrikaansche Unie be
hoort, door een Fransch Afrika wandelen. En
wanneer (Je Spanjaarden niet nog in een deel van
Marokko zaten en de Italianen Tripoli niet oe-
zet hadden, zou het feitelijk enkel Fransch en
Engelsch zijn dat in Afrika de klok slaat.
De Spanjaarden hebben trouwens heel wat
moeite zich in hun Marokkaansch gebied tegen
Abd-el-Kxim te handhaven. Era. tengevolge daar
van hebben nu ook de Fransehen een aanval van
dezen hoofdman dier Rif-kabielen te verduren ge
kregen. 1 j
Allicht is hun dat niet eens erg onaangenaam.
Ze kunnen nu misschien die haard van onrust,
aan hun grenzen uitroeien, waartoe dé Spanjaar
den niet in staat bleken, wanneer ze het recht
krijgen den strijd tegen Abd-el-Krim ook op
Spaansch gebied voort te zetten. En allicht kun
nen ze dan ter belooning voor bewezen diensten
nog een stukje Spaansch gebied meepakken. "Want.
da nlukt samenwerking altijd nog het best, wan
neer er ter betaling van die samenwerking voor
den sterkste wat op kan overschieten.
UIT DEN OMTREK.
og wordt een pe# ringen en de werkgevers, door den fascial i
en vakvereenigingsleider, als Italiaanschen ver
enwoordiger te erkennen, dat nog weten ce
•rkomen. Maar ze hebben niet kunnen verhin-
en, dat Lossoni uit alle commissies geweerd'
f- ST. PANGRAS.
Voor den keuringsdienst op aardappelen ter
verkrijging van goedgekeurde planters, ingesteld
door de L. G. Centrale te Broek op Langendijk
»zij nopgegeven ongeveer 25 H.A. hoofdzakelijk
Schotsche muizen. Voorwaar een mooi sucoes.
ST. PANCRAS.
Dinsdagavond passeerden een dame en heer
"per rijwiel de plaats, waar de Ren eden weg zich
in den Heerenweg aaneen sluit bij de bakkerij
van den heer Brouwer, toen juist de heer Burger
per motorrijwiel den hoek om reed. Noodgedwon
gen wilde deze binnendoor (links) draaien, ten
gevolge waarvan hij in botsing met den wielrij
der kwam, wiens fiets deerlijk gehavend' werd.
'Gelukkig hadden geen persoonlijke ongelukken
plaats. Overeengekomen werd de schadte geza
menlijk te vergoeden.
- HEERHUGOWAARD;.
In het lokaal van den heer Rus vergaderde de
vereeniging ter bevordering van getrouw school
bezoek. Door den voorz., den heer P. Wonier,
werd de vergadering geopend, waarbij met ge
noegen werd geconstateerd, dat de vergadering
goed bezocht mocht heeten, terwijl een speciaal
welkom werd toegeroepen aan de aanwezige da
mes en de nieuwe leden. Voorts wordt medege
deeld, 'dat vóór den aanvang der vergadering ie
rekening reeds is nagezien en de inteekenlijsten
zijn ingeleverd. Door den secretaris, den heer A.
Kooij Cz., worden hierna de notulen gelezen,
welke worden goedgekeurd. De heer Liefhebber
deelt echter mee, dat niet de heer Piers zitting
heeft genomen in het bestuur van wijk 4, doch
de heer Koopmans. Door den heer Jac. van Sloo-
ten wordt, namens de commissie, belast met het
nazien der rekening, verklaard, dat deze in orÜie
is bevonden, zoodat tot goedkeuring wordt be
sloten. De heer Molenaar brengt nu financieel
verslag uit; we stippen hieruit aan, dat de to
tale ontvangsten hebben bedragen f440.15, de
totale uitgaven f3.70.81, zoodat de rekening sluit
'met een batig saldo van f75.31. Penningm. en
de commissie ontvangen den dank der vergadering
Aan de orde is nu de bestuursverkiezing. De
uitslag hiervan is, dat voor wijk 1 wordt gekozen
de heer H. Wuijs, voor wijk 2 de heer W. van ider
Meulen, voor wijk 3 de heer Jac. Kostelijk en
voor wijk 4, waar een vacature is, de heeren K.
Haringhuizen en. Jac. Kooij. Vervolgens zal wor
den vastgesteld ho een wanneer het schoolfeest
zal worden gehouden. Hierbij herinnert de voorz.
er aan, dat tot nu toe cfe regel gold om de d^ie
jaar met dë oudere leerlingen naar Amsterlam
te gaan. Spr. vraagt of die gewoonte zal worden
gehandhaafd. Algemeen is men daarvoor. De be
sprekingen over de vraag, hoe dan die reis zal
worden gemaakt, nemen geruimen tijd in beslag,
aangezien hierover de meeningen nogal blijken
te verschillen. Sommigen zijn van oordeel, dat de
todht met een boot te veel tijd van den feestdag
in beslag neemt, terwijl anderen daartegenover
stellen, dat een bootreis Voor het jonge volkje
itoch vrij wat aangenamer is, dan een spoorreisje.
,Ook wordt nog de vraag geopperd] of de reis
niet met autobussen kan worden gemaakt. Dit
blijkt bij onderzoek echter voor de vereeniging
veel te duur te zijn, zoodat lang en breed gedis-
cusseerd wordt over boottocht en treinreis. Na
dat vrijwel alle aanwezigen hierover hunne mee
ning te hebben gegeven, wordt de discussie ge
sloten en tot stemming overgegaan. De grooto
meerderheid verklaart zich voor de tocht per
boot, doch vooraf was bepaald, dat dan zoo mo
gelijk een boot zal worden afgehuurd, welke de
reis in den kortst mogeiijken tijd kan doen. Men
meentj hiervoor wel een geldelijk offer over te
mogeri hebben. Deze reis zal worden onderno-
j men Donderdag 11 Juni, terwijl het feest der
jongeren op 18 Juni wordt bepaald. Uit ie op
gaven der Hoofden van scholen blijkt, dat voor
de reis naar Amsterdam 91 leerlingen in aan
merking komen, voor het andere feest 84. Beslo
ten Wordt met deze jongeren een rijtoer te ma
ken naar Bergen aan Zee en Schoorl. Bij de be
cijfering der kosten blijkt, dat de kas dan wel
niet toereikend zal zijn om aan alle kinderen een
prijsje uit te reiken, weshalve besloten wordt
daarvan uit te zonderen de leerlingen, die mee
naar Amsterdam gaan. Het reglement wordt in
dier voege gewijzigd, dat een prijsje ook zal wor
den uitgereikt aan de nieuwe leerlingen, aange
zien de prijsuitreiking in de vorige vergadering
is vastgesteld op Sint Nicolaasdag. Nadat bij
de rondvraag nog eenige zaken ter sprake zijn
gebracht, gaat de voorz. tot sluiting over, daar
bij dank zeggende voor de aangename wijze, waar
op de zaken zijn besproken en den wensch uit
sprekende, dat feesten naar genoegen zullen sla
gen.
Kinderportretten
Pa mi liegroepen
Basten
•n alle andere soorten fotografische op
namen in zuivere en artistieke uitvoering
Geopend alle dagen,
(ook op de beide Pinksterdagen)
van 9 tot 6 uur.
FOTOGRAFISCH ATELIER
Noord char wonde. Dorper. 104
Rechtzaken
ARRONDISSEMENTSRECHTBANK.
Zitting vaa Dinsdag 26 Mol.
UITSPRAAK.
Gerrit B„ Hoorn, appèlvonnis kantongerecht,
overtreding .Warenwet f150 boete of 50 dagen.
NIEUWE~ZAKEN.
Gevaarlijke bijverdienste.
Het ging miserabel slecht met de motorschip
perij van de gebroeders O. te Katwijk. Eir werd'
dus moeite gedaan om bijverdienste te vinden. En
die vond de 24-jarige Klaas O. dan ook, maar op
een manier, di ehem in den sukkelamolen bracht.
Hij probeerde namelijk ,toen hij met z'ijn motor
in de haven van Medemblik lag, een partij val-
sche rijwielplaatjes, die hij voor fl per stuk
had gekocht, uit te scharrelen a f 1.50 en het ge
lukte hem dan ook er eenige liefhebbers voor te
vinden. Een hunner was nog wel een onbezoldigd
'(gemeenteveldwachter. Waar zaten dien man zijn
hersens? Heel lang duurde deze gevaarlijke ne
gotie niet, want Gerrit zat al spoedig in de lik
en zijn broer Leendert, die zich ook voor dien
rijwielplaatjesverkoop had geinteresseerd, verge
zelde hem aanvankelijk, doch werd' later op vrije
voeten gesteld. Broer Gerrit echter werd in voor
arrest gehouden en stond nu terecht. 'tWas wer
kelijk jammer voor de ongejns, ze hebben fat
soenlijke gezichten en de familie staat in Kat
wijk heel goed bekend. Maar het was een ern
stig feit ,dat den officier aanleiding gaf, 6 maan
den gevangenisstraf te vorderen. De verdediger
mr. Sluis, was van meening, dat een voorwaar
delijke veroordeeling hier goed geplaatst zou zijn.
Die moest ook opzitten en pootjes geven.
Na Gerrit kwam zijn jongeren broeder Leen
dert op de zondiaarsbank.
Hij had één valsch rijwielplaatje afgeleverd
voor fl.75.
Maar dat was al genoeg om den heer Officier
1 maand gev. te doen vorderen, dus ook dleza
enkele leverantie verdiende geen aanbeveling.
Geen openbaarheid.
lEen zekere G. R. uit Bergen, stond terecht
met gesloten deuren voor een hem ten laste gelegd
zedenmisdrijf. Een zenuwarts was thans als ge
tuige gedagvaard. Mr. H. P. M. nam die belangen
van beklaagde achter de aldlvocatenlessenaar waar.
Wat hadden ze 'm weer bijuin gebaken.
'n Viertal bolleboozen in de beoefening der
practische aardrijkskunde uit Casitricum stonden
terecht omdat ze met hun vieren 'n beschonlcen
stooker uit Beverwijk, met name Spek, hadden
afgedroogd. Een biljartkeu was op zijn beneveld
hoofd aan stukken geslagen. Proost Spekl
Zooals gezegd, was meneer Spek aan den rol
en trakteerde de Castrikummers in het café van
Piet La Sage. Toen Spek nog rondjes gaf, was
hij de gevierde man, maar zoodra hij begon le
kankeren over zijn verloren portemonnaie en een
van z'n klaploopers in z'n strot greep, draai.i^
de wind van het Zuiden naa rhet Noordoosten en
sloegen 8e eerzame dorpelingen met roerende so
lidariteit op Spek los. Hij vluchtte naar buiten,
ma#r dat was .geen bezwaar om hem de rest
te geven. Eindelijk kwam de politie en toen gin-
gen de ensemble-knokkers op de vlucht, achter
latende den bloedenden Spek, 3 petten en 1 stuk
van een biljartkeu, welke laatsgemelde voorwer
pen door een belangeloos toeschouwer werden op
geruimd. De heeren hielden zich vandaag be
wonderenswaardig. Je zou gezworen hebben, dat
ze geen van allen van den prins geen kwaad wis
ten. Zelfs de achtergelaten petten werden door
hen met de heldhaftigheid1 van Petrus verloo
chend.
Ronduit gezegd, was deze taktiek nóg zoo heel
stom niet. Het getuigenbewijs was niet sterk
en de aanwijzingen heel zwak. Met groote moeite
'trachtte de officier de eerste beklaagde Cornelis
V. er voor 40 piek boete of 40 dagen in te luizen,
maar voor de drie anderen moest hij met een
bloedend hart vrijspraak vragen.
Hij kom! geen snars voeder.
De tuinder Gerrit R. te De Rijp, die dóór den
kantonrechter te Alkmaar veroordeeld was tot
f3 boete of 3 dagen, omdat hij in gebreke was
gebleven zich t edoen aansluiten bij de prov.
gebleven zich te doen aansluiten bij de prov.
waterleiding, had aan den laatsten galg willen
hangen en was tegen het vonnis in hooger oe-
roep gegaan.
Natuurlijk met hoegenaamd geen kans op suc
oes. De kwestie toch was dat de appellant wel
was aangesloten, maar weigerde het abonnements
geld te betalen. Daarmede houdit natuurlijk alles
op en de officier vorderdie dan ook bevestiging
van het vonnis in eersten aanleg.
A.s. Vrijdag in alle zaken uitspraak.
Nieuwstijdingen
Spoorwegpersoneel
In de gehouden conferentie tusschen de di
rectie van de Nederl. Spoorwegen en de verte
genwoordigers der vijf erkende vakbonden is na
afhandeling van een aantal persoonlijke zaken
door de directie bezwaar gemaakt, het personeel
hij te staan in het treffen van een regeling, ter
voorkoming van beslaglegging bij belasting
schuld, aangezien zij meent zich niet te moeten
mengen in de huishoudelijke zaken van het per
soneel.
De directie deed toezegging van zoo groot
mogelijk etegemoetkoming om personeel dat af
gekeurd is wegens invaliditeit, aan andere ge
schikte be rekkingen te helpen. Vervolgens kwam
ter sprake de loonregeling na 1 Juli 1925. Of
schoon de eerste vier maanden van 1925 voor het
bedrijf financieel ongunstig zijn te noemen, deel
de de directie mee, dat er harerzijds geen wijzi
gingen in de loonregelenig van 1 Juli 1925 tot
1 Januari 1926, den datum waarop een nieuwe
'loonregeling moet tot stand komen, zullen wor-
Men ingediend.
Wat e«n Inlander noodlg heeft.
Het „A%. Ind. D|gbld." schrijft:
In Sedia Oetomo votiden wij een berekening
van hetgeen een inlander per jaar, per maand en
per dag noodig heeft.
Wij vonden deze opgaaf interessant. In derge
lijke opgaven vindt men een basis. En wanneer
die door anderen dan inlanders wordt gemaakt,
mag er gesproken worden van partijdigheid. Doch
indien een commissi evan de vereeniging „Boedi
Oetomo" zulk een opgaaf laat publiceeren, wordt
de zaak geheel anders.
Wij lezen dan, dat de Inlander per jaar noodig
heeft: vijf werkbaadjes van 75 cent per stuk,
5 broeken voor dagelij ksch gebruik, twee bam-
boehweden, een mooie jas, die f 4.50 kost, twee
hemdjes, eveneens voor de wandeling na afloop
van het werk, die ruim twee gulden per stuk
kosten, twee saroengs van vier gulden per stuk
twee hoofdoeken van een rijksdaalder per stuk,
twee ligmatjes voor een gulden, een bantal (kus-
(sen), een bu kband, een deken, èen muurlampje,
een ijzeren ketel om te koken, een stelletje om
iets" te bakken een pannetje, drie borden, twee
drinkbekers, een theepot, een zakmes.
Dat is alles. Nu krijgen wij de uitgaven voor
een maand te zien. Er moet hier even worden
toegelicht, dat in het hierboven genoemde or
gaan een pleidooi wordt gehouden voor een lichte
verhooging van koelieloonen, toe te passen op
geëmigreerde Javanen, die thans op de Oostkust
van Sumaira werken. Dat zijn dus Javanen, wier
behoefte iels hooger moeten worden geschat, dan
'die van den gemiddelden Javaan.
Per maand zijn de uitgaven als volgt:
Drie flesschen klapper-olie, vier flesschen lamp
olie, 20 kilogram rijst, drie kati zoute visch,
twee gulden koffie, thee en suiker, zout en sa-
joeran voor drie gulden, rooken en lucifers f 1.50
waschzeep dertig cents, haarknippen idem.
In totaal wordt dus per maand aan dagelijk-
>sch «gebruiksartikelen uitgegeven een bedrag van
even dertien gulden. Per jaar is het totaal af
betaling van voorschot en belasting inbegrepen
'f 156.72 of vier en oestig centen per dag.
De:e opgaaf, het ,.Alg. Ind. Dgbld." zegt het
nogmaals, is niet afkomstig van onszelf. Zij is
gegeven door een ernstige commissie. En nu
wordt er betoogd, dat dus de Inlander van vijftig
oents per dag in het buitenland (voor den Ja-
waan is namelijk Sumatra het buitenland, het
„tanah seberang") niet kan leven.