aaitdejfuid
Uit den Omtrek.
Stemmingsbeeld op de Broekerveiling,
fflfeB «teüuwt fle openbaarheid. miefi BcKuwt de
neutraliteit. De raad van commissarissen duet uit
spraak op een mededeeling van den dokter der
maatschappij, welke mededjeeling niet op weten-
éeLapppèhjJien grondslag is gebaseerd.
De klachten over de behandeling door „Boer-
haavé'' zijn érnstig en het aantal gedupeerden is
groot. Er zijn thans nog vele mensohen, die op
de reclame van de maatschappij, ingaan, er daar
door invliegen en later er Bpijit van hebben, dat
zij1 dit gedaan hebben.
Voor de Verzekeringsmaatschappij! trad op mr.
de K-at van 's U-ravennage, die zich voorname1 ijk
be2ig hield met het onderhavige geval en betoog
de, dat de raad van commissarissen bij zijn bes'is-
sing naar goede trouw heelt gehandeld.
De raad heeft beslissing genomen op mededee-
Üugen van den oontroleerenden dokter, dat ook
n&a rzijn meening in het onderhavige geval de
ziekte chronisch was, door welke mededeeling
uitooodiging van. het Bestuur van „Het Witte ze in massa gevangen en gedood te worden, hetzij
f„ 7' a^ler' d,1®,ro?if)r®°c ïaten vertoonen door middel van den stofzuiger, hetzij door be
en deze persoonlijk heeft verklaard. Er waren, sproeiing met lysol ë.d.
niettegenstaande het slechte weer, een tamelijk
groot aantal bezoekers. Of het de belangstelling
beteekende voor de zaak, waarom het, ging of
geprikkeld door een zekere nieuwsgierigheid Jat
men den gang naar „Concordia" had gemaakt,
het doet er niet toe, -gedurende de vertooning
was men vol belangstelling en keek men, als het
ware, z'n oogen uit. De onderhoudende en ge
zellige causerie daarbij gehouden, werkelijk, het
was een leerrijke avond.
Wij hebben het boek van Dr. Jac. P. Thijsse:
tln iM T tWOe andere dnk" »Van en malaria" voor ons liggen. Wij
Pa 1?6enm? kan hebben het met de belangstelling cn
öernalve de beslissing van den raad van .*>m- j aandacht gelezen, om daarbij telkens kan de filrn-
m~t Ta I Prent te WOTd&a ^rinnerd. Alles leefde en bewoog
Keeds uit de data blijkt, dat het hier betrof een zjeh weder voor onze oogen: de muggen, de lar-
chromseh ziektegeval. Wanneer nu de raad van ven. de poppen. En te verklaring kan Dr.
CnmmiSHflTlSSP.n iri P*Vn /IPTOAnilr fWAXral xrrza mr T^. j i
commissarissen in een dergelijk geval wel een uiu
keering Zou toekennen, zo uzulks gescnieden ten
koste van de andere aangeslotenen.
Verscnii van meening, 't zij zoo, maar dan geen
eigen rechter zijn, zooals een vrouw in den Haag,
die zich aanmeldde om bedeeling, doch werd af
gewezen. Ze ging hevig te keer en schold den
ambtenaar uit, die daarop den aanwezigen po
litieagent gelastte haar u.t 't lokaal te verwijde
ren. Haar man, die buiten stond, wilde net lo
kaal binnendringen en geraak ie slaags met een
tweeden agent Koster, die zijn gummistok ge
bruikte. De man riep de hulp van eenige vreem
den in. Gezamenlijk drongen zij het gebouw bin-
nën en overmanden den agent Koster. Deze werd
op den grond geworpen, en zóó op het hoofd ge
slagen, dat hij ernstige verwondingen kreeg. Toen
de agent 'door den geneeskundigen dienst naar
het ziekenhuis was gebracht, bleek, dat zijn sleu
telbeen gebroken was. Intusschen waren meer
agenten ter assistentie gekomen en de vechtlus-
tigen werden uit het gebouw verwijderd. Dit ging
echter niet zonder moeite en de politie was ge
noodzaakt, eenige schoten te lossen. Niemand
werd echter getroffen. Twee personen zijin ge
arresteerd. 't Kwaad loont zijln meester, de afre
kening komt gewoonlijk onverwacht. Aan te co a
atructiewerkplaats te Zwolle was een bankwer
ker die uit hoofde zijner werkzaamheden op een
zeker aantal vrijbiljetten per spoor recht had'.
Dat voorrecht wist hij en z'n vrouw te benutten
en menig slippertje maakte het echtpaar naar
Groot Mokum. Als ze in hun heimath terug wa
ren .hadden ze ook telkens koopjes, nu eens vul
pennen, dan weer andere snuisterijen, en tegen
civielen prijls. Dat leek den collega's en er werd
heel wat verhandeld als er weer wat „ingekocht"
was. Maar nu is uitgekomen dat dat inkoopen
heel eigenaardig in de Bijenkorf gebeurde en
de eassière er buiten bleef. Toen de vrouw weer
de gelegenheid te baat nam was ze d'r bij. De
staat van vrijbiljetten van den man is opge
vraagd, en gebleken moet zijln, dat telkens op de
dagen, dat hij naar Amsterdam ging, diefstal in
de Bijenkorf werd vastgesteld. De directie der
Nederl. Spoorwegen heeft den diefachtigen em
ployé die locomotief-bankwerker was met een sa
laris van f 34, ontslagen.
We besluiten ons overzicht met eenige cita
ten uit: „Catechismus van de hovelingen of vra
gen van het lot", een boekje in 1868 te Keulen
verschenen. Het Fransche Hof van de 17e eeuw
wordt hierin gehekeld met scherpzinnigheid,
wereldkennis en hatelijkheid.
Vraag: Wat is een koning?
Antwoord: Een man, die altijld bedrogen wordt;
een baas, die nooit zijln ambacht verstaat.
Vr.: Wat is een beul?
A.: Een moordenaar, die niet misdadig is.
Vr.Wat is een geneesheer?
A.: Een achtenswaardige beul.
Vr.: Wat is een procureur?
A.: Een grijlpvogel, die al kakelend de beurs
van zijn cliënt weet te ledigen' zonder er in te
pikken.
Vr.: Wat is een financier?
A.: Een royale dief.
Vr.: Wat is een dienstbode?
A Een noodzakelijk kwaad. (Dus toen-ook al).
Vr.: Wat is een acteur?! -
A.: Een bezoldigd leugenaar.
Vr.: Wat zijn kleeren?
A.: Lompen, die onze schande bedekken en
onze ijdelheid ontblooten.
Vr.: Wat is de dood?
A.: De gelijkheid.
Vr. Wat is het huwelijk?
A.: Een aaneenkopppeling van levende mar
telaren.
Vr. Wat is een bibliotheek?
A.: Een magazijn van gedrukte dwaasheden
en grillen der menschen.
Vr.: Wat is Parijs?
A.: Het paradijs der vrouwen, het vagevuur
der mannen en de hel der paarden.
En nu het laatete, met niet zeer vleiend ant-
wooord op de vraag:
Vr.Wat is Holland
A.: Een land, waar de vier elementen niets
deugen en waar de goudduivel, met een krans
van tabaksbladeren om het hoofd zetelt op een
troon Van kaas.
Doyer stemden zoo volkomen overeen met de
populaire en wetenschappelijke gegevens van .Dr.
Thijsse. Welk een hardnekkig, geduldig en lang
durig onderzoek is er uoodig geweest om de ver
kregen resultaten te kunnen boekstaven, een on
derzoek, dat tot ontdekkingen hoeft geleid, die
de mensenheid tot een zegen en tot een heil zijn
geworden.
Wij vullen het eerste artikel in hoofdzaak
'met het laatste hoofdstuk van Thijlsse's boek:
Eene korte samenvatting.
1. De malaria in haar verschillende vormen
heeft het menschdom reeds sinds overoude tijden
geteisterd.
2. Malaria wordt veroorzaakt door de aanwe
zigheid in het bloed van parasitaire ééncellige
wezentjes, die zich sneil door deeling kunnen
vermenigvuldigen en hun ontwikkeling volbren
gen binnen in de roode bloedlichaampjes, die ze
daarbij vernielen.
3. Deze oeldeeling geschiedt telkens om de 48
cf 7-2 uren. De omstandigheid, dat da,n duizen
den nieuwe parasieten vrij komen veroorzaakt
een min of meer hevigen koortsaanval.
4. Men onderscheidt drie soorten van malaria:
de derdedaagsche (quartana), de andjerdaagseh©
der warme landen (tropica) en de gewone ander-
daagsche (tertiana). Alleen de laatste is voor ons
land van beteekenis.
5. Onze malaria is in den regel niet dkx> lelijk,
maar kan in verband met andere ziektetoestan
den noodlottig worden. Zij veroorzaakt, bloed
armoede en lusteloosheid' en berokkent dus door
verlies aan werkkracht reeds ontzaglijk groofe
schade.
66. Het ziektebeeld van malaria is niet altijd1
even duidelijk en kan verward worden met dat
van andere aandoeningen. Door bloedonderzoek
is echter met groote zekerheid die diagnose te
stellen. Dit onderzoek wordt op groote 3chaal ver
richt door de Gemeentelijke Geneeskundige Dien
sten te Amsterdam en te Zaandam.
7. De malariaparasiet kan na het oogenschijn-
lijk herstel van den patiënt geruimen tijd in
het bloed aanwezig zijin zondier koortsaanvallen
te veroorzaken en te kwader ure door snelle
deeling weer een nieuwen aanval (recidieve) te
weeg brengen.
8. Behalve door dieeling, vermenigvuldigt ue
parasiet zich ook door geslachtelijke voortplan
ting, die plaats heeft in het lichaam van be
paalde muggensoorten, bij ons zo ogoed1 als uit
sluitend in d'at van de vrouwelijke malariamug.
Anópheles maculipennis.
0. De vrouwelijke malariamug is dadelijk te her
kennen aan haar kaaktasters, die even lang zijn
als de zuigsnuit zelf. Zij heeft duidelijk gevlek
te vleugels en ongevlekte pooten en een karak
teristieke rusthouding.
10. De verschillende muggen voeden zieh met
allerlei sappen, maar de wijfjes hebben, voordat
zij eieren leggen, bloed noodig, hetzij van men
schen, fee of vogels. Ontneemt zij dat bloei
aan een malarialijder, dan raakt zij zelf besmet.
11 Dat bevruchting van de vrouwelijke mala
riaparasiet heeft plaats in de maag van ie mug.
Het bevruchte wezentje dringt door den maag
wand heen en vormt ee ngroot aantal kleine le
vende celletjes, die in 't muggebloed worden uit
gestort en zich ten slotte ophoopen in de speek
selklieren. Dit gebeurt alleen bij temperaturen
boven 16 gr. Celsius.
A Is een besmette mug een mensch steekt, brengt
ij m$t zijn speeksel meteen de malariakiemen
in diens bloed.
1.3. De ma laria pa ra? ie ten in het menschelijk
bloed kunnen gedood worden door kinine, dat dus
oen specifiek geneesmiddel is tegen malaria.
14. De malariaparasieten worden aangevallen
en vaak vernietigd door de witte bloedlichaam
pjes. Goed bloed1 verschaft dus eenige bescher
ming tegen malaria.
15. Het is niet zeker, of het geregeld innemen
van kinine wel een afdoend voorbehoedmiddel
is tegen malaria.
20. In Maart en April vliegen de malariamug-
I gewijifjes uit en gaan eieren leggen in helder wa
ter met eenigen plantengroei. Die eieren liggen
los van elkander en lijken kleine bootjes.
21. De larven van de malariamug liggen lang
uit aan de oppervlakte van het water. Ze hebben
korte ademhalingsbuizen.
22. De duur dor ontwikkeling van ei tot vol
wassen insect is zeer ongelijk, maar kan afloo-
pen binnen drie weken. De pop toestand' duurt
slechts enkele dagen.
23. Onze Hollandsche muggelarven kunnen, een
tamelijk hoog zoutgehalte in het water verdragen.
24. Wij weten nog maar weinig van de betrek
king tusschen de malariamuglarve en de dieren-
en plantenwereld om haar heen. Hét zou van het
grootste belang zij'n, om haar natuurlijke vijan
den te leeren kennen.
25. Men kan zonder schade voor vee of visscherij
de malariamuglarve dooden door het water te
besproeien met fijn verdeelde paraffine.
26. In Denemarken is malaria tegenwoordig
onbekend, hoewel de mug er talrijk genoeg is,
maar deze vergenoegt zich daar met het bloei
van het vee.
27. In Engeland komt malaria tegenwoordig
bijna niet v'oor.
28. 'tls nog al bedenkelijk, dat de knappe Ne
derlanders nog steeds door malaria geplaagd wor
den. Door samenwerking van buurtschappen en
gemeenten, zoo noodig met steun van het Kijk,
maar ook en vooral door verdelging van muggen
en larven in eigen stal en sloot zou dat spoedig
anders kunnen zijn.
29. Ik hoop het nog te beleve.
In een volgend nr. iehs over de bestrijding*
16. Wie nooit door een malariamug gesteken
wordt, zal ook nooit malaria krijgen.
17. Malariamuggen rusten overdag op beschutte
plaatsen en beginnen hun werk kort voor zons
ondergang. Het is dus van het allergrootste be
lang, om slaapvertrekken te beveiligen tegen
mngg°n. Bij den bouw van huizen dient men er
ST. PANORAS.
P nsdagmiddag vergaderde de vereen, de [Tuin
bouw in het lokaal van H. Gerritsen. Deze verga
dering was uitgeschreven, nadat van 10 leden
een verzoek daartoe was ingekomen ter bespre
king van het „tonnenstelsel" zooals dit thans
wordt toegepast. Met genoegen constateert de neer
Kloosterboer de flinke opkomst, niettegenstaande
het toch op den dag is. Spreker hoopt op een
zakelijke bespreking en verzoekt een der aanvra
gers het onderwerp te willen inleiden.
De heer H. Gerritsen zegt het niet noodig te
achten den toestand met feiten of voorbeelden
te ïllustreeren, daar toch een ieder, welke den laat
sten tijd de markt bezoekt, zelf kan zien hoe
door het tweeslachtige verkoopsysteem onza v
ling, waaraan zooveel duizenden guldens todeeu
zijn geworden, zoo vlug als het kan wordt ver
trapt,. En waar het Murktbestuur, dooo net mis
bruiken van haar macht, hieraan mede schuldig
is„ wilde spreker en medeonderteekenaars traeh
ten hieraan een einde te maken en zoo mogelijk
door te voeren het verplicht veilen, (applaus).
Na deze inleiding komen in de eerste plaats
klachten over het feit, dat men met het veilen
zoo aan banden wordt gelegd; als het niet mogen
ophouden met monsterveiling, terwijl v. d. Wou
de nog een geval noemt, dat zijln zoon, welke
kool per vaartuig ophield, door den veilingleider
werd toegevoegd: We zulten jou vandaag maar
niet meer veilen. Waar net dien dag ongeveer 1
gulden minder was, vindt v. d. Woude di' geen
manier van optreden. De veilingleider is daar om
ons en wij niet voor hem.
De heer Hoogland beantwoordt deze klachten
met te zeggen dat S. de Boer volgens besluit der
A. V. der L. G Centrale, gehouden te Heerhugo-
waard, gerechtigd is naar zijn persoonlijke op
vatting uit te maken of ite hoog wordt opgehou
den. Hoewel deze toen al zelf wees op het moei
lijke daarvan, is hem dat recht toch verleend.
Thans wordt dieper op de kwestie „bonnen-
stelsel" ingegaan. Verschillende personen bren
gen hun meening naar voren, de een al krachtiger
geargumenteerd dan den ander, echter unaniem
voor het verplicht veilen, met als uiterste nood
zaak uitgifte van een aanvullingston van ten
hoogste 2000 K.G. voor verladmg op den/elfden
dag.
Be heer Kuijis achtte net nog wel mogelijk met
dit stelsel door te gaan, indien een zeker per
centage van den prijs der op ton verkochte kool
als boete werd gegeven, zoodat deze dan natuur
lijk heel wat boven marktprijs gekocht zal moGten
worden. Dit foorstel achtte de heer Gootjes wei
aannemelijk.
handel zoowel als tuinbouw, sinds het invoere
van de veiling. Door den voorzitter wordt
krachtig pleidooi gehouden voor het veilen; wan
bil deze de zomermarkt als voorbeeld neemt. Dj
hoort men ook geen klachten over het niet kiu
nen uitvoeren van bestellingen en heeft de has
del zich ook aan te passen aan de veiling.
De heer Wagenaar. Maar dan is ook van onze,
kant een natuurlijke noodzaak aanwezig, terwji
het in den winter zal gebeuren, dat bij! vriezeoi
weer de boel juist, wordt vastgehouden. S,-haf
men het tonnenstelsel af, dan zal men een bete,
stelsel daarvoor in de plaats moeten stellen, waw
do kool moet zoo vlug mogelijk weg. r,
Voorzitter. Maar u is toch ook niet genegen u»|
kool maar te verkoopen, om een bestelling t,
doen uitvoeren. Laat een ieder toch van het al
of niet verkoopen zelf de risico dragen. In iedci
pval, zegt Schuur, zouden we nu eens 3 jaat
kunnen probeeren met alles veilen, zooalsWe
thans 3 jaar hebben geknoeid met tonnen.
Gootjes meent nog een waarschuwend, woord
te moeten laten hooren over het laten pas-ieem
van een onuitgevoerde order om kool. Hoe in den
winter van '21 op '22 soms gespot werd <wer
het feit. dat tegen flö.— soms bestel lings n>t
konden worden uitgevoerd, terwijl de kool lat»
in het voorjaar slechte f5.— opbracht.
Voorzitter stelde hier echter direct tegenop
de winter van '23 op '24, hoe toen vele, hoof*
zakelijk kleine touwertjes de dupe zijn gewor
den van het op bon verkoopen. Thans zij'n door
dc goedgeefschheid van het Marktbestuur tal vaa
leden verraders van hun organisatie. Verschil-
lende argumenten totdoorvoering van verplicht
veilen worden nog naar voren gebracht. Tenslotte
wordt door den voorzitter voorgsteld in dezen
geest een motie te zenden aan het Marktbestuur,
Als ze het dan maar niet bijl hun zij laten neer
zakken, zegt Bakker.
Ben stem: Volgens Mussolini's systeem.
Voorzitter zegt hierover gerust te zijn, daar
ook de heer Tromp als afgev. van Heerhugowaard
(Auid) het huidige stelsel ook al te berde heefi
gebracht. r
De heer Tromp meende het beter te vinden, om
gewoon op monster te veilen. Om dan het te hoo-u:
ophouden tegen te gaan, wilde hij daarop een
boete stellen, om misbruik te foorfeomen. In elk
geval, aldus voorz., begint het onder de tuinders
te. leven, daar ook op Koedijk stemmen opgaan
tegen dezen gang van zaken. Tenslotte wordt
de volgende motie aangenomen:
„De Vereen. „De Tuinbouw" in vergadering
bijeen geeft het Marktbestuur der L.G C? in era
stige overweging, den veilingleider op te dragen
staken Perkt V6r3trekken van »k°opbonnen" te
dringt er met den meesten ernst op aan dit te
beperken tot ten hoogste 2000 K.G. .aan elk
erkend koopman als aanvulling bij het verladen'
van een wagon producten, waar dit noodzakelijk
ilijkt; hieruit volgt-, dat dit moet geschieden na
ai loop der veiling met directe levering;
besluit eenparig deze motie aan het Marktbe
stuur te richten met verzoek spoed te betrachten
ter behandeling."
Tevens wordt besloten deze motie te zenden aan
de zusterverenigingen. Met een woord van dank
v'tor het aangename verloop volgt sluiting.
OUDE NIEDORP.
Bij de Ned. Herv. Kerk alhier is benoemd tót
notabel de heer C. Slijboom en tot ouderling de
heer P. KooijL
OUDE NIEDORP.
Bij de gehouden aanbesteding voor het herstel
len van de Oude N'iedórperbrug was laagste in
schrijver de heer Ei. van Leeuwen te Zijdewind
HFIERHUGOW AARD'.
Aan het Oranje-Comité is uit onze gemeente
afgedragen een bedrag van f52.35 voor het hul-
deblijk aan het Koninklijk echtpaar,
voor f 413.50, aan wien het werk is gegund.
De heer J. Wagenaar deed zich kennen als
tegenstander van verplioht veilen. Biji alles vei
len zal het voorkomen dat niet alle aanvraag kan
xvorden voldaan, wat hij niet goed achtte, aange
zien de kool wel in de schuur aanwezig is en
deze toch van de hand moet.
Echter scheelt het toch veel, zegt Madderom,
voor welken prijs en als het voorkomt, dat soms
tekert kool wordt aangevoerd, zonder dat de koop
man op een andere manier kan bijkoopen, zal dit
zeker aan den prijs ten goede komen en behoeven
wij ons niet bezorgd te maken over de achterblij
vende hoeveelheid, Waar toch de veiling zoo in
Wij verkeeren nog onder den indruk van het-
een we hebben gezien bij de ver toon ihg van
3 malaria-film.
Wij zijn er wat laat mede, er nu nog de aan
dacht op te vestigen, Jat de neer Dr. Doyer, op I hokken, veestallen en
voor te zorgen, dat gemakkelijk ijzergaas-afslui- orde wordt gebracht, vond spreker het een 3>hai
tingen kunnen worde naangebraoht. j de, dat op zoo'n tweeslachtige manier wordt ver
18. Men vangt en doodt de muggen (alle soor- kocht. Op deze manier dient de veiling; o-eheel
ten) gemakkelijk door middel van ton prop wat- i voor aanvulling. Echter wil Madderom de' bou
ten, gedrenkt met petroleum op een stok of een wers niet vrijpleiten. Er zijn er nog te veel die
glas, dat met petroleum is omgespoeld'. j op ton verkoopen, want dan weten ze, wat zii
19. In October—November sterven ^de manne- krijgen. De eene touwér bedriegt daar den ander
tjes en de wijfjes gaan overwinteren in varkptis- Een stem: 8. de Boer zijin schuld.
op zolders. Daar behooren Gewezen wordt dan op de ontwikkeling van
(Nadruk, ook met vermeldhg van de bron, verbod-n.)
Even een kort bericht, 'n momentopname
vaf een bijzonder evenement ter veiling.
'kWil een bokkenpraatje houden; neen-, jon
ge dame, haal uw welgevormd neusje maar niet
op, laat eau de cologne of parfum maar in uw
chique handtaschje, deze bokken, (ik wil het
netjes zeggen) rieken niet kwalijk.
En mocht ik soms een Amsterdammer onder
mijn lezers tellen, ook hem wil ik nadrukkelijk
zeggen, dat ik 'tniet hebben zal over dat vier
been ig dier, voor enkele jaren zoo geestdriftig
bezongen en wiens melodieus geluid hij met
zoo groote virtuositeit in het „bokkie bè, bè"
wist na te bootsen.
We zullen het hebben over bok (of bokken?)
in de kool.
Ja, daar heb je nu weer een Langedijker vak
term; geen mensch ter wereld buiten ons kool
kringetje, (zoo stel ik me voor), weet wat dat
zeggen wil, bok in de kool.
Maar ik schrijf voor koolmenschen, en ook
zij die er buiten staan, in onze omgeving, we
ten wel wat er mee bedoeld wordt.
Nu is^ het een akeligheid met die bokken;
zoo op 't oog is het een kwaad, dat inwendig
zit, in 'thart van de kool, bijna niet te zien.
't Binnenste van de kool is soms geheel ver
rot en van buiten is 't kooltje schitterend mooi
voor 't oog, een prachtexemplaar.
De waarde is door dat gebrek zeer garing.
De vorst schijnt toch nog heel wat bouwers
