GISTISLEVEN!
Propaganda-Avond
Gymnastiekvereen. „Hercules" en „Hygiéa"
Lecerf Bloemkool
iz
IIENT
No
irma
i
Re
Adves*tentiën
Jh. de Beurs
A. de Beurs-Swager
TRIJNTJE, vanden
20% Besparing
meLu&ztufitC
a
J. JELLEMA
HUISMOEDERS
I. JELLEMA-Bouma g
Firma Gebr. Smilde
DANKBETUIGING.
Voor winkeliers verkrijgbaar bij de H.V. v.h. M. DE HAAS, Luttik-Oudorp 93, Alkmaar
UITVOERING
op Zondag 21 Februari 1926, des avonds half 8,
Mot medewerking van „Onderling Genoegen" uit Alkmaar met Homo-trainers.
BAL NA.
IRVINB'S GIST-TANIINE tabletten
NIEUWE WONDERVOLLE BIST-VITAMINEN BEHANDEL!
N V. Algemeene Hollandsclie Handel- en Industrie-Maatsciiapp)
Schotsche-, Baks
en Idealpoters,
WIT ZONE
BROEK OP LANGENDIIK. No. B
de waterwegen een groeten invloed op dat grond-
o-el.mik en mitsdien op het bevolkingscijfer uit
oefenen, is van algemeene bekendheid.
Fen vriend' van schrijver dezes bezociht het vo-
jaar een familielid, die 'n groote farm heeft, in
Noori-Amerika.
Gaat Piet aldus mijn zegsman ploegen,
dan gaat dat op zijn Amerikaanseh. De ploee
heeft°niet één, maar zes scharen, bovenop is een
zitplaats voor den ploeger aangebracht. Een der
gelijk werktuig vereischt heel wat trekkracht,
hij spant er dan ook twaalf paarden voor.
'De akkers zijn zoo lang, dat 'hij niet meer dan
vier maal per dag een omgang doen kan. De af
standen voor d«ti afvoer van producten zijn zoo
groot, dat hij een vollen dag noodig heeft om eten
spoorlijn te bereiken.
Gevolg daarvan is, dat van de melk alleen de
too in geleverd wordt, op de boerderij wordt room
en ondermelk door de centrifuge geschenen, en
de laatste voor de varkens bestemd.
Dat in zulk een landbouwbedrijf, zoo intensiet
gedreven, geen sprake is van kant ophalen, kan
ten of hoekeinden spitten, spreekt vanzelf.
Maar in ons eigen land zijn er voorbeelden te
over, die bewijzen, dat de verkeerswegen te land
en te water van overwegenden invloed zijn op de
bodemcultuur. Zoo b.v. de Brabantsohe Pee1, die
enorm vooruitgegaan is door den aanleg van wa
terwegen en verharde wegen.
In Haarlemmermeer en IJpolders wordt in de
bedrijven de beteelde oppervlakte suikerbieten
eenerzijds bepaald door den prijs, maar anderzijds
floor de ligging der grondeD ten opzichte van het
vaarwater.
De waarde van de gronden en de pachtprijzen
houden verband met die ligging.
In onze onmiddellijke omgeving geeft de polder
H-erhugowaard hiervan eveneens een klaar en
duidelijk voorbeeld. Voorheen toch had het ver
voer van de producten grootendeels plaats pér
as, en thans bijna geheel te water.
Is eenmaal behoorlijk vaarwater voorhanden,
dan leert Heerhugowaard, dat het verkeer uit ie
streek zich geleidelijk aan het bestaande aanpast.
Het vervoer van een massaproduct als groenten
en suikerbieten vraagt waterwegen, in 't belang
der bedrijven.
'kHeb voor me een staatje dat een overzicht
«Toeft van 'tg rondgebruik in jWestfriesiand. Hoe
deze opgaven hier thans tot Btand komen, is nog
onbekend, de ervaring elders opgedaan. doet schrij
ver dezes een weinig gereserveerd zijn.
Voorheen werden deze opgaven gemeenlijk aan
het hoofd der gemeenten gevraagd, die versch-.l-
lende vooraanstaande personen om hun meaning
vroeg, en ntftir de meening van zijn raadgevers en
ei-ren meening de gevraagde getallen schatte. Is
deze methode nog in gebruik, dan hebben Ie cij
fers alleenlijk waarde als globale schatting.
Ook de opgaven in de rapporten, in bijlage 2,
wüzen hier «enigszins op; volgens het provinci
aal iaarboekje bedraagt toch de totale oppervlakte
van'Westfriesland 672.10 H.A., terwijl deze vol
gens de bijlage 6G630 H.A. zou zijn.
Eenige typische voorbeelden wil ik aanvoeren.
De kwaliteit van de gronden b.v. te Koedijk en te
Midwoud verschilt weinig of niets.
Ook het aantal inwoners in 1890 toont weinig
v. rschil. Koedijk 1087 en Midwoud 969. De hoe-
veelheid cultuurgrond is voor de eerste plaats
827 H A., voor de tweede zelfs heel wat gunsti- 1
•ger 1139 H.A. Koedijk echter vertoont een ge
heel ander cultuurbeeld. Het vele water "n zijn i
gurystige ligging ten opzichte' van marktplaatsen
doet- zijn werking; het grasland wordt bouwland;
het aantal inwoners van Koedijk stijgt van 1087
tot 1871 in 1920; de cijfers van 1925 zijn jam
mer genoeg niet aangegeven. Midwoud echter,
niet aan 't vaarwater gelegen, en op betrekkelijk
langen afstand verwijderd van de spoorlijn Hoorn
Medemblik, geeft weinig of geen verandering
te zien in grondgebruik. Het aantal inwoners
blijft vrij stationair, het was in 1890 969 en in
1920 slechts toegenomen tot 1092, een zeer ge
ringe toename dus.
Heerhugowaard, om een ander voorbeeld te noe
men, en waarvan de metamorphose op cultuur
eebied zie hin betrekkelijk korten tijd voltrok,
geeft een veel grootere bevolkingsaanwas •te zien,
van 3215—4148 in 1920.
Winkel behoudt zijn oude cultuur, landtouw
en veeteelt en ziet zijn bevolkingscijfer in die
zelfde tijdruimte dalen van 1824 1586 zielen.
Ook Zwaag vertoont eenzelfde verschijnsel pis
Winkel, en ziet zijn bevolking verminderen.
Bovenkarspel daarentegen, dat goelé waterwe
gen neeft voor z'n markt, en hoewel de afvoer
te water via Broekerhaven te wensehen overlaat,
gaat in zielental sterK vooruit, van 1671—2664.
In onze eigen omgeving blijkt, dat Me beide
marktplaatsen Noordscharwoude en Broek in de
zelfde periode van 30 jaar in vergelijking met
.de andere dorpen aan den Langendijk het meest
vooruit gingen in zielenaantal.
Iets waarop te Oudkarsfpel reeds gewezen is,
toen men meende te moeten protesteeren om die
gemeente in een hoogere klasse te brengen.
De markten zijn dus wel van buitengewoon be
lang. (Wordt vervolgd).
Overspannen Zenuwen
vragen een Kalmeeren en Zenuwsterkend
middel. Mijnhardt's Zenuwtabletten be
antwoorden volkomen aan dit doel.
Glazen buisje 75 ct. Hij Apotli. en Drogisten
Land- en Tuinbouw.
WAT ELKE MAAND TE DOEN GEEFT.
(2e 'helft Febr.)
Nadruk verboden.
Er zijn veel natte gronden dit voorjaar. Men
lat eze goed opdrogen. Zulke gronden te bewer
ken, is verkeerd, vooral op de klei. eHl water
heeft de structuur bedorven, terwijl veel kalk
zal zijn uitgespoeld. Bemesting met kalk, welke
goed doo rde ngrond worde gewerkt, zal noodlig
zijn. En ook overigens zal krachtig bemest moe
ten worden met stikstof, phosphorzuur en kali.
Onze gedachten gaan hier uit naar de velen in
de geteisterde streken, wier middelen niet zullen
toelaten, om flink te bemesten. Misschien zijn
se van alles beroofd van huis en have. En hoe
is hun grond er aan toe:
„De vloed was over 't land gekomen,
En had verscheurd, vernield, gedood
Toen moest hij haastig henen vluchten,
Met 't laatste avondrood."
„Hij kwam terug, toen 't water daalde,
Toen hij weer droog er heen kon gaan,
Maar voor zijn moede stille oogen,
Zag hij een natte puinhoop staan."''
Door H. van Heerde.
Tegenover dien jammer en ellende blijft nie
mand ongevoelig. Er is reeds veel gegeven, maar
de meeste en ergste nooden blijven ongelenigd,
als niet nog meer wordt gedaan. Op de landbou
wers is een extra beroep gedaan door de dria
grootxe Centrale landbouworganisaties. Fr wor
den gevraagd voor hun collega's levensmidde
len voo rmensoh en vee, vooral voor het laatste:
aardappelen, rogge, bieten, stroo, enz. Landbou
wers, laat dezen oproep niet onverhoord, geeft
met een warm hart, met ruilde hand!
Wijd tnans uw aandacht vooral aan den stal
mest! Indien'ge dezen vermengt met kruimelige
humusrijke aarde (wat minider grond dan mest),
dan voorkomt ge verlies aan voedende bestand,
deelen, en verkrijgt ge een mengmest welke in,
zonderheid geschikt is voor weiland, dat te opet
wordt. Een goede mestbewaring is op een boa.
derij van groot belang, en hiertoe is een fli^
gierkelder onmisbaar. Er mag niets vérloren gaaa
van den mest; daarom zij de gierkelder goed) afgfr
sloten, en moet de mestvaalt een ondoorlatenden
bodsm hebben.
Tn den tuin: De tuinarbeiid begint later Ja
adders. Waar de grond niet te koud erf te nat is
maar normaal mag heeten, kunnen we een
rijtjes erwten leggen, maar men gaat wel ZOl
zeker, als men ze in een bak uitzaait,, dicht ope^
en ze later uitplaut; men kan dan vroeg pl^,
ken. Hetzelfde kan men doen met tuinboonea
groote boonen). Heeft men zijn tuin in den herfst
niet gemest, dan dient dit thans te gebeuren;
dadelijk na het uitstrooien onderspitten. Bij bj
spitten alle onkruid dat een wortelstok Ijpz»
kweekgras, grootbladige brandnetel) uitroeier;
Vooral voor de wortelgewassen de aarde goed loS
maken; bij deze gewassen geen ruigen mest aai
wenden daar dit vertakking der wortels in j,
hand werkt. Na het spitten komt de verdedig
in bedden. Houd zooveel mogelijk de peulgewa.^
bij elkaarop een ander deel d*e wortel-, en koolgt
wassen; op een derde de hladgewassenop een
vierde de vaste planten: asperges rhabarber, aarj
beien en specerij kruiden. Zoo krijgt men een g»
wenschte vrucht wisseling. Veel is er overigen
in den hof nog niet te doen. Wie bakken heef
loope er eens lang3 om na te gaan, wat er nog
aan te rloen is. Kool- en slaweeuwen worden m
gezien. Op droge dagen goed luchten om er 4
schimmelziekte de „wolf" uit te houden. De joj
ge koolplantjes moeten lucht hebben anders wot
den ze te ijl. Staan ze te dicht, dan is uitdunnen
goed en verdient het aanbeveling die uitgedtind
te verspenen.
Voor de huisvrouw: Wie bloembollen binnen,
huis heeft gehad b.v. 3 of 4 inl een bloempot ij,
ze straks op een lentedag, naar buiten brengen
nu echter vooreerst, na den bloei in een lichte
koele kameT, waar geen kachel brandt. Is
weer luw, dan mogen ze gerust voor het
raam staan; ze kunnen dan van de doorgedani
warmtekuur herstellen. Na 2, 3 weken komen
in den tuin; de kluit wordt voorzichtig uit
pot geklopt en geplant in een vooraf gereed
maakt plantgat, enkele centimeters dieper
de hoogte van den 'kluit. Grond aandrukken,
alles even aangieten. In den zomer sterft
loof af; later kan men de bollen weer opnemei
die dan opnieuw tot bloéi komen
<1;
1 8)
loor
Dit nur
99
Onmisbaar ii
Op Zaterc
i eer, dag
itond, heeft
aig-democra
ormateur, z
.de Koni
roof vormir
nnen ben
In liet pe
het T
en leider v;
leeft deze e
lurende de
oen achter
Niet v
jachten he
£öodat het
óe moest gi
teken, op c
n de leder
ionairen sta
jevormde n
jelke flïögd
ven genoer
leeft gewaai
Inderdaad
n duistere n
lat het ontw
iaal was vo<
ormatie te g
Heiligste teg
;een andere
ngkeer van
ïiij genoemic
Dat men
;gon te wc
in geheimzi
ie heer Dre:
Er is hi
onze pari
tremming c
>ns Parleme
leelig of be
lechts toe,
leer deze w
van mijr
•indelijk licl
'e duisterni
jmburg en
linetsformat
de W;
uilen hebbe
In deze e
'waalhof lij]
lw, de stru
Men weet
éweest: de
eenhoofdig t
Minister v
'weg met s
,euf-generaa
wist mer
'e Kroon v
een dire
Onder bep
lch daarmc
an Waterst
1 zijn ge!
°P zich ze
en demissie
fer gewichi
'ngaerts d
1 Maart
Mysterie...
eval.
Prachtig c
Boon aa
he in het 1
'ntusscher
hnnen miet
Hoewel d'
26 daar n
wij gege
ende week!
lx in tenet
Den 21 sten Februari a.s.
hopen mijne geliefde Kinderen
en
Kennermerstrnatweg 48
te Alkmaar, g
hunne 25-jarige Echtvereeni- gg
ging te herdenken. gg
Wed. P. SWAGER Czn. gj
Noordscharwoude,
Februari 1926
Geboren:
Dochter van KÜSTELIJK> 10HGEUEDED GEHEEL-OHTU. BOND.
11. KOSTELIJK- in de zaal van den HeerP. Kramer
Noordscharwoude, 1, Feb'" »S ZuidSCharWOUde.
Entrée 35 cent. Aanvang 1% uur.
Zoo de Öeere wil en zij
leven, hopen onze geliefde
Ouders
Herv. Predikant te St. Pancras
tg op 28 Februari a.s. hunne 25- gg
£g jarige Echtvereeniging te her- gg
gg denken. gg
SB Hunne dankbare Kinderen, 95
j|j St. Pancras, Febr. 1926. gg
95 Ontvangdag: Maandag 22Fe- ffi
95 bruari a s. van 3-5 en 7-10 uur tg
üs 95
laat nu eindelijk
eens het idee varen
dat vet alleen zuiver kan
zyjn,alsühet byj denslager
haalt en zelf smelt 1
DE EERSTE FRIESCHE VETSMELTERIJ
ie Heerenveen
jloet het voor U veel goedkooper dan
U het kunt! Wenscht het' beste van het
beste, koopt dan bij Uwen winkelier
Smilde's zuiver gesmolten Rnndvet
Openlijk betuigt ondergeteekende
bij dezen zijn hartelijken dank aan
het Bestuur, de Beambten en het
Personnel van den Polder Geestmer-
Ambacht (O. en Malsmede aan
Vrienden en Bekenden, voor de vele
blijken van waardeering en belang- j
stelling bij zijn 25-jarige Ambtsver- j
vulling als Penningmeester van ge-
noemd Waterschap op den 11 Febr. j
j.l. ondervonden.
Met gevoelens van erkentelijkheid
zal hij steeds met vreugde op dezen
dag terugzien
Ook mede namens zijne
Echtgenoote,
C. BRINKMAN,
Penningmeester v5d. Polder
Geestmer-Ambacht (O. en M
Noordscharwoude, Febr. 1926.
MET ©OUD
BEKROOND
Oudkarspel-Noordscharwoude-
ten lokale v.d. heer J. de Bakker te Noordscharwoude
Entrée f0.75 Na 9 uur geen toegang. Rooken verboden.
Recht van toegang voorbehouden.
GR00TBTE MEDISCHE ONTDEKKING DEZER EEUW
EEN SNEL WERKEND MIDDEL 1
Wetenschappelijk is thans vastgelegd, dat het verstand noch het li
chaam zich ontwikkelen kan zonder vitaminen in het voedsel. Irving s
Gist-Tamine Tabletten bevatten het maximum aan vitaminen, in ver
binding met zuivere (96 o/0) gist en zijn hst meest krachtigste mid
del, bekend in de medische wetenschap. „T XI_CMT
BIJ NIET WEL ZIJN OF VERMOEID GEVOEL'EN 1NEEM
ÉÉN OF TWEE GIST-TAMINE TABLETTEN EN U GE
VOELT U FRISCH EN OPGEWEKT NA EENIGE MINUTEN
Irving's Gist-Tamine Tabletten helpen y bij het volgende:
Hoofdpijn, neuralgie (zenuwstoringen), etc. t t 10 min.
Maagstoornissen in 10 tot 15 minuten.
Influenza, Gevatte Koude, Koorts, m 24 uren.
Eer; voortreffelijk middel bij
ADERVERKALKING.
Het brengt natuurlijk geen genezing, doch het houdt ontegenzeggelijk
het proces tegen. ZENUWLUDEN.
Dagelijks komen ongevraagde B?tuig»chnften binnen van lanktan
gebruikers van Irving's Gist-Tamine Tabletten. „d n!
Meer dan 20.000 getuigschriften kwamen in 18 maanden tijd
be/lt' PRIJS f 0.75, f 1.50, 12 50, f "6 00
Eenige Importeurs:
(afd. „YEAST VITE") Denneweg 140 DEN HAAG.
Verkrijgbaar bij de voornaamste Apothekers en Drogisten.
iog
leren
'e,
sc« sHf.;'
TE KOOP:
voor zuiver soort wordt ingestaan,
bij Jn. VAN STRALEN, Voddenweg, j
Heerhugowaard.
(tusschensoort).
