NIEUWE
Hike Breijer
Zaterdag 1 Mei 1926
85e Jaargang
Revue van de Week
Firma R. J. HOUWING,
Nieuwstijdingen
Speciaal Corsetten-Magazijn
NO 52 INTERC. TELEPHOON 52
LANGEDIJKER COURANT
DU nummer bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
HUEEEINö MMl MM
&REL II
J.SCMDT 1 -I
ElKELETt BERGSTRAAT 28 j
ALKEAAR,
De Tweede Kamer maakt van de Indische Be
grooting ditmaal veel werk. De behandeling van
het Indische budget is ongetwijfeld veel degelijker
en deugdelijker dan in vroeger tijd. Waar tegen-
'ove' staat dat de discussiën zeer beduidend beknop
ter konden wezen.... Vooral de communist1 L. de
Visser is oorzaak van dat langdradige. Hij heeft in
buitengewoon harde proef gesteld... De vergadering
'de afgeloopen week het geduld der hamer op een
van Dinsdag 20 April begon met de interpellatie
|L de Visser over „de vervolging van cothmunisten
door de Regeering in Ned. Indië en het onderdruk
ken van ~de vakbeweging in Indonesië". Minister
Koningsberger maakte bij de beantwoording van de
feeks vragen welke de communist tot Z. Ex. van
Koloniën richtte een zeer sympathieken indruk.
Deze bewindsman beschikt over een duidelijkgn
levendiger! voordracht; zal ongetwijfeld het ver
trouwen van bet Parlement veroveren. Hij vergeleek
het communisme in de Oost met de moeraskoorts,
de malaria, door bepaalde mugsoorten berokkend.
Het is, zei dr. Koningsberger, zuiver destructief
een verkap: despotisme, 't moet ver blijven van
heet gezonde, jonge levenskrachtige land Indië.
Van belemmering der politieke en vakbeweging
door de regeering is geen sprake. Wel zal Buiten
zorg bij de bestrijding van die revolutionnaire woe
lingen op zijn steun kunnen rekenen.
De soc .-democraat Ir. Cramer verduidelijkte dat
een sóvje-republiek in Indië onmogelijk is. De
communisten begrijpen zeer wel aldus de heer
Cramer dat hun „leger" geen vat heeft op de
Oosiersche ziel. Daarom dienen zij zich' aan in
godsdienstige secten als de Barekat-Islam. Zij
trachten in het Oostpn te bereiken wat hun in het
Westen mislukt is. Voor de bespiegelingen door
ds woordvoerders der verschillende fracties over
het Indische budget verder gehouden, verwijs ik
naar de verslagen. Donderdag hield Minister Ko
ningsberger zijn tweede groote rede. En ook deze
'maakte een voortreffelijker» indruk. Z. Ex. erkende,
dat Nederland tegenover Indië een achterstand
heeft in te halen, de eereschuld tegenover Insu-
linde verder af te lossen.
Eenmaal, aldus de Minister, zal Indië als vol
maakt gelijke in den kring der oudere natiën wor
den-opgenomen Z. Ex. deelde mee, met den nieuw
benoemden. Landvoogd, die einde Mei in Patria
aankomt, te zullen bespreken de wenschelijkheid
van eer. staatscommissie voor herziening van de
Indische Staatsinrichting. Over Atjeh deelde Dr.
Konit gsberger mee, dat de jongste „klewang-inci
denten" zich tot een district beperken. Militaire
maatregelen tot localiseering zijn getroffen. Tegen
over de vakbeweging "zal de Regeering eene „libe
rale welwillende houding" aannemen. In.de verga
dering van Vrijdag 23 dezer werd een motie-Cramer
tot afschaffing van het artikel in het Indisch Straf-
v etboek, gericht tegen de leiders van stakingen
ven> or pen. De vrijz. en soc. democraten, Mr. Arts
van de Katholieke Volkspartij en de communist
steunden haar. Een lintwurm-motie van laatst
genoemde kreeg slechts den steun van den gees
telijken verwekker L. de Visser. Terwijl 6 moties
door dezen aanhangig gemaakt niet in behandeling
konde.i komen, wijl niemand ze wenscht te onder
steunen. Dit is een merkwaardig „novum" in het
Parlement. Edoch, het optreden van den heer L. de
Visser had zulk een bejegening dubbel en dwars
verdiendOp Dinsdag 27 April zette de Kamer
de verdere behandeling van de Indische Begrooting
voort.
Er wordt nu spoed achter gezet. A.s. Woensdag
28 en Donderdag 29 April vergadert de Tweede
Kamer ook des avonds. Wij komen nu aan de
uitgestelde Algenteene Beschouwingen over de reeds
goedgekeurde Staatsbegrooting 1926, welke de Se
naat deze week in vliegensvlug „tempo" voor de
.Koninklijke sanctie rijp zal maken.
En wij hebben voor de variatie weeren minis-
terieele crisis gehad. Vrijdagochtend verscheen in
ochtendbladen de zeer verrassende mededeeling,
MIENT 7 - - IEL 644 ALKMAAR
Vertegenwoordiger: S.K.F. Kogellagers
dat Prof. Royen was afgetreden als Minister van i
Oorlog en ad int. van Marine, terwijl H.M. tot zijn j
top volg er had benoemd den heer Lambooy, dei^
Deyfendie-Minister uit het Kabinet-Colijn.Prof,
van Gijn heeft over dit merkwaardig en zeer ver- j
rassend geval (dat voor tal van „ingewijden" in- i
tüsschen „oud-nieuws" beduidde) Vragen tot de
IRegeering gericht. Welhaast zullen wij er dus wel
iets naders van hooren van officieele zijde. Ik kom
er in mijn eerstvolgend Weekoverzicht op terug.
Tot de dingen waar met spanning naar wordt uit-
gezien behoort minister van Karneb'eek's Memorie
van Antwoord op het Voorl. Verslag over het trac-
taar met Belgic. Tot de jongste „nova" daarover
moet gerekend de mededeeling van „Het Volk",
dat de bepaling betreffende het Moerdijk-kanaal
in het verdrag ongewijzigd zal blijven. Wat be-
teekent, dat de S.D.A.P. er beslist tegen zal stem
men. Zoodat Minister van Karnebeek het wonder
bare zal moeten bereiken door het tractaat te doen
goedkeuren. f
Uit de jongste Personalia: Jhr, Mr. Rutgers van
'Rozenburg het chr.-hist. Tweede Kamerlid is afge
treden teneinde Mr. Schokking gelegenheid te ge
ven wederom lid van het Lagerhuis te worden.
Tot burgemeester van Goor (O.) is benoemd het
soc.-dem. Tweede Kamerlid W. v.d. Sluis.
In de plaats van Mr. J. Limburg, die Staatsraad
is geworden, is gekozen tot Deken der Hoogste Or
de van Advocaten, jhr. Mr. M. W. de Brauw.
Amsterdam is aangewezen als zetel van het Int.
Juweliers-congres met den heer C. J. A. Begeer
als voorzitter.
Uit de jongste doodenlijst: P. Westbroek, dir.
van de plantsoenen, den Haag, 62 jaar oud. Mr. J.
TTh. F. Filz, oud-vicepresident van het Hoog-
Gerechtshof in Indië, 88 jaar. H. L. Bekker, dir. J
van de „Rotterdamsche Lloyd".
Aan de criminalia-rubriek van de afgeloopen week
ontleen ik: de moordenaar van de vrouw, die in een
hotel aan de Noordermarkt te Amsterdam gewurgd
werd gevonden, is te Haarlem gepakt en heeft be
kend in jalou'zie-razernij gehandeld te hebben. Te
Lunteren is een geheime stookerij ontdekt. Een
25-jarig ambtenaar van de secretarie te Wehl is
in arrest gesteld onder verdenking zich aan op
lichting en verduistering te hebben schuldig ge-
maakt. Op den Katendrechtschen Langen Dijk te
Rotterdam is bij een goudsmid door inbraak voor
f 1100 waarde geroofd.
Te Leerdam heeft een 28-jarige jonkman moord-
aanslag gepleegd op zijn stiefvader. De poging mis-
lukte. Te Amsterdam werd een zooveelste „drama
de jalousie" afgespeeld, 't is lente schoon nog
steeds Novemberguur, door een versmaden min
naar, die zijn 29-jarige aangebedene met mes
steken levensgevaarlijk verwondde. Men wist den
man in arrest te krijgen.
Te Maastricht is de directeur van een coöperatie
ve melkinrichting in hechtenis genomen, verdacht
van malversatiën.
Uit de ongelukken-rubriek: In de Govert Flinclc-
straat te Amsterdam zijn bij een brand twee jonge
kinderen op afschuwelijke wijze in de vlammen
omgekomen. De moeder wist een derde kind met
overgroote moeite te redden. De vader door smart
waanzinnig geworden moest in verpleging worden
opgenomen.
Het „roode haantje" heeft in de jongste week
geweldig gespookt. Te Rotterdam woedde brand
in een olieboot, waarbij 20 ton petroleum en 100
vaten benzine ontploften. Gelukkig werd slechts
stoffelijke schade aangericht. Te Zwammerdam is
een bakkerij in de asch gelegd. Te Meppel werd
een uitgestrekte boerderij een prooi der vlammen.
Te Neede is het bejeende hotel „Coops" afgebrand.
Over de staking bij den spoorweg Zutfhen-v
Emmerik komen ver van bemoedigende tijdingen.
De pogingen tot bemiddeling zijn afgestuit op de
weigering der werkgevers, 't Blijft hard tegen hard
gaan.
In de plannen tot bouw van een nieuw stadhuis
in de residentie is een „zwenking" gekomen. Thans
schijnt te worden aange'stuurd op het kiezen voor
het nieuwe Raadhuis op de plaats waar het oude
zich bevindt.
De groep der Actualisten in Nederland heeft zich
vereenigd met het nauw aan haar verknochte Va-
deilandsch Verbond. Velen in den lande blijven
kracht en invloed van dezen „kongsi", ook na de
samensmelting problematisch verwachten.
De jongste collecte met de Emmabloem lever
de zeet bevredigende resultaten op. De ijverige
collcctantje? presenteerden het kunstbloempje in
wintel kiedij, verlangende naar het koesterende
hoekje bij den haard. Terwijl de schoone Meimaand
reeds in zicht komt
BUITENLAND:
f Het belangrijkste feit van de afgeloopen week
is wel het tot stand komen en de onderteekening
van het Duitsch-Russische verdrag. Naar uit den
thans gepubliceerden tekst blijkt, bevat het ver
drag niets tegen het Pact- van Locarno en is het
slechts een neutraliteitsverdrag dat bepaalt dat
beide landen elkaar niet zullen aanvallen. Hier
mede is dus het sprookje in de Fransche pers ge
lanceerd, als zou dit verdrag ingaan tegen den
geest, van Locarno, weerlegd. Het moge wel een
uitzondering zijn in Je politiek der Republiek
dat dit verdrag door de commissie van buiten-
laiidsche zaken met algemeene stemmen vanaf <te
Volkischen tot de Communisten is aangenomen.
De Rijksdag zal eveneens wel zijn toestemmend
veto uitspreken, zoodat binnen niet te langen
tijd het verdrag geratificeerd zal worden.
Een ander belangrijk feit is de ratificatie van
de sehuldenovereenkomst met Italië door den
Amerikaanschen Senaat. Met belangrijke meer
derheid van stemmen heeft de Senaat tenslotte on
danks alle aanvallen op Mussolini, de regeling
goedgekeurd. In tegenstelling hiermede is met
Frankrijk nog geen overeenstemming bereikt.
Wel zou de Regeering belangrijke toezeggingen
gedaan hebben, welke neerkomen op een betaling
door Frankrijk van 63/4 milliard dollar doch de
Amerkiaansche fundeeringisoommissie zou 71/2 mil- j
liard dollar eischen hetgeen nog wel een groot I
verschil uitmaakt. Briand heeft in de finaneieele
Kamercommissie verklaard dat hij alle hoop heeft
dat het Frankrijk gelukken zal eveneens met
Amerika tot een accoord te komen. Reeds heeft
Frankrijk een regeling getroffen met den Engel-
schen Kanselier van de Schatkist welke hierop
neerkomt dat Frankrijk aan Brittannië een eerste
betaling zal doen van 4 millioen Pond Sterling
te betalen in twee gedeelten waarvan de eerste
twee millioen nog in dit jaar en 3e andere twee
millioen in het eerste kwartaal van 1927. Dit
aldus in afwachting van een definitieve regeling
van de schulden metGroot-Brittannië. En ten
slotte zij nog medegedeeld dat de Amerikaansche
Senaat ook de schuldenregeling met België heeft j
goedgekeurd.
In Zuid-Slavië areigt eveneens eien parlemen
taire crisis. In de Partij van den ouden Paschitschi
is een breuk gekomen cn een splitsing is onver
mijdelijk. Dat de aloude tegenstander Raditsch
hiervan zal profiteeren is nog al duidelijk doch
bevorderlijk voor de rust op den Balkan is dit
niet.
Tenslotte zij nog vermeld dat 3e Economische
Conferentie te Genève een aanvang heeft geno
men en dat. de Socialistische leden een formeel
plan hebben ingediend dat nu aan een nauwkeu
rig ouderzoek zat wordeu onderworpen.
2 EVÏienft 17 Tel. 526
I ALKMAAR
CORSETTEN.
KINDERLIJFJES.
BUIKBANDEN.
BUSTEHOUDERS.
RECHTHOUDERS.
RECHTH. CORSETTEN.
ELASTIEKEN KOUSEN.
DAMESVERBAND.
SOUSBRAS en
ROKBESCHERMERS.
ALLE SOORTEN ELASTIEK
Depót PALTHE Almelo.
Het conflict in de Britsche mijnindustrie is
momenteel nog niet tot een oplossing gekomen.
Van beide kanten is geweigerd concessies te doen,
zoodat de Eerste Minister heeft moeten ingrijpen.
Hij voert thans besprekingen met de vertegen
woordigers der mijnwerkers en eigenaren zoodat
het verloop hiervan dient te worden afgewacht.
Ondanks het succes dat de Diuitsche regeering
geoogst heeft met het sluiten van het verdrag
met Rusland is haar positie toch gevaarlijk ge-
wordea. Het lijkt thans wel onwaarschijnlijk dat
het compromis inzake de vergoeding aan de vor
stenhuizen zal worden aanvaard. Derhalve wordt
reeds van een naderende crisis en zelfs van Rijks
dagontbinding gesproken. De „Vorwarts" merkt
terecht op dat het ontbinden van het Parlement
niet telkeus moet geschieden, wanneer de regee
ring in gevaar komt. Dit brengt het parlementaire
stelsel slechts in discrediet.
iWinston Churchill de Kanselier van de Brit
sche Schatkist heeft zijn millioenenrede gehouden
en 'het blijkt dat zelfs de Britsche begrootingl
noodlijdend is en een deficiet aanwijst van bijna
8 millioen pd.st. Dit deficiet wil de minister
nu dekken uoor het heffen van nieuwe rechten'
en Hoor het instellen Van nieuwe belastingen,
w.o. een belasting op het wedden. Het Britschja
publiek is immers wedder in hart en nieren.
Een ernstiger crisis is uitgebroken in Polen
waar het kabinet van Skrzynski door het uittre
den van de Sociaal-Democraten op wankelen ba
sis is komen te staan. E(en meerderheid heeft het
feitelijk niet meer, zoodat Skrzynski zelfs zijn
ontslag heeft aangeboden dat door den President
niet is aanvaard. Ook in Polen is sprake van ont
binding van den Rijksdag, doch hier zou zulks
geschieden om een dictatuur te voorkomen.
De ministerwisseling.
Op vragen van het lid der Tweede Kamer den
heer van Gijn:
Kan de minister mededeelen:
i. Waarom de afgetreden minister van oorlog,
minister van marine, a.i., gemeend heeft zijn ont
slagaanvrage te moeten indienen?
2. Welke nieuwe omstandigheden er toe hebben
geleid, dat de eerst voor kort afgetreden minister
van oorlog Lambooy de portefeuilles van oorlog en
marine a.i. wederom kan aanvaarden?
heeft de minister van financiën, voorzitter van den
raad van ministers geantwoord:
1. In de Regeeringsverklaring van u Maart jl.
werd o.m aangekondigd:
„Samenvoeging van de departementen van oor
log, en marine tot één departement van landsver
dediging; nadere overweging van het vraagstuk
van de splitsing der marine".
Eenig verschil van gevoelen is gerezen, of deze
beide punten in dien zin „onafscheidelijk aan el-
kaa- verbonden" waren (woorden uit de rede van
den minister van marine a.i. in zijn Kamerrede van
23 Maart j.l.), dat bij een ongunstige beslissing op
het tweede punt ook de aannemelijkheid van het
eerste twijfelachtig zou worden, dan wel of de sa
mensmelting der departementen in ieder geval zou
behooren te worden doorgevoerd, c.q. zonder split
sing, b.v in den geest van het Kon. besluit van 27
September 1920, Stbl. no 759, en van het nog bij
dc Kamer aanhangige wetsontwerp van 15 Novem
ber 1920.
Hoewel de ondergeteekende dit verschil niet
acuut achtte en daarvan aan zijn ambtgenoot blijk
gaf, heeft deze, wegens uiteraard te eerbiedigen
en voor hem afdoende redenen, met name wijl hij
zich in geen geval zou kunnen vereenigen met een
oplossing in den geest van het bovenbedoeld wets
ontwerp, in dit latente geschil aanleiding gevonden,
zijn ontslagaanvrage bij Hare Majesteit de Ko
ningin in te dienen.
2. De beantwoording van deze vraa gligt min
der op den weg van den ondergeteekende. Hij heetf
bij het zoeken van een opvolger, die in de huidige
onzekere situatie bereid en geschikt zou zijn de
zware vóórliggende taak op zich te nemen, met
deigelijke overwegingen geen rekening kunnen hou
den. 1
Hij moge, na ingewonnen informatie bij den
betrokken bewindsman, mededeelen, dat als „nieuwe
omstandigheden" ten deze zijn aan te merken, de
zelfde, die genoemd zijn in de verklaring, door het
Kamerlid, den heer Nolens afgelegd vóór de stem
ming over de begrooting van buitenlandsche zaken
op Vrijdag 19 "Maart j.l. met name deze: de aard
van het huidig Kabinet en de verhouding waarin
dit kabinet staat tegenover de fracties in de Kamer
Om te knikkeren. De recherche te Delft
heeft vijf jongens van 7 tot 10 jaar opge-»
spoord, die eenige honderden leege kogel-
fleschjes van ee nbier- en limonadehandelaar
hadden stuk gesmeten om zich van de daarin
aanwezige glazen knikkers meester te maken.
Te Waalre (N.B.) heeft de landbouwer
v. d. Hurk, bij het spaden, ee naarden pot
met 13 stuks groote zilveren munten opge
dolven, dateerende uit de tweede helft der
17de eeuw. De pot brak bij het opdelven aan
stukken.
!j