NIEUWE
Dinsdag 8 Augustus 1926
8te Jaargang.
Algemeen Overzicht
Uit ons Parlement
STIHM1HCSIEELD BIT ERDEHTEHLÜHO
NO. 91 IMTERC. TELEPHOON 52
LAMODUKËR COURANT
BINNENLAND'.
Het Netlerlandsfli-Duitsfh'e Verdrag,
Het Nedierlandsch-Duitsche Verdrag is er in
die Eerste Kamer zender hoofdelijke stemming
dioorgegaan niet omdat aa ©dit tract aait' geen
haken en oogeh zijn, zooals aan elk andier ver
drag maar omdat het nu tóch al zoo ver was,
want onze heeren onderhandelaars waren reeds
in de zoo handig door de Dfuitschers opgezette
val der „Stundung" (de reeds bij voorbaat ingaan
de verlaging der laodbouwtarieven) geloopen.
Ware dit niet het geval geweest hoogstwaar
schijnlijk zou er dan nog menig woordje over dit
Verdrag in ons Hoogerhuis gevallen zijn.
lntusschen hebben eenigé der Eerste Kamer
leden toch 'nog even hun meening ten beste ge
geven. Eoo zeidie de heer Van den Bergh dat hij
zich nu wel verplicht zag vóór te stemmen
maar niet, omdat hij zoo hard met dit verdrag
wegliep. Spreker wees nog op een anderen han-
digen zet der Duitschers, waarbij vergeleken de
meegaandheid van onze onderhandelaars wel wat
simpel aandoet. Vóór de Diuitschers nl. met. ons
aan het onderhandelen gingen, zetten zij, heel
listig, de landbouwtarieven ongelooflijk hoog op,
o.a. '60 pet. van witte en 100 pet. van roadie kool.
Toen nu de besprekingen met ons gaande waren
konden zij in schijn een geweldig zwaar offer
brengeiïd die tarieven tot op de helft redu-
ceeren... met het resultaat, dat ze toch nog lek
ker hoog bleven!
Wanneer men het verloop der onderhandelingen
nagaat, vraagt men zich af, waarom deze onder
handelaars geen gebruik hebben gemaakt van
het crediet om iets van beteekenis te bereiken, en
hoe het komt, dat. onze politici de gelegenheid
hun aoor den geldmangel van Duitschland tij
dens de onderhandelingen geboden, ongebruikt
lieten voorbijgaan. De heer van dien rseign
er verder op, dat van October tot vóór enkele
weken door Duitschland rond 135 millioen hier
te lande geleend is. Als onze Begeering nu eens
onze groote financiers in den arm genomen had,
dan zou men op deze wijze de Duitschers wel
„ka.lm" gekregen hebben. Maar ook dit werd
nagelaten. En wat de „Stundung" betreft, het
zoo veel beter zijn geweest, aldus de heer Van
dien Bergh, als onze onderhandelaars die hadden
afgewezen en geweigerd het Verdrag te ondertee-
keaeu en als onze Begeering dan met een crediet
aanvrage bij de Generale Staten was gekomen
om het verlies voor te schieten en aan den Lancl-
in Tuinbouw te vergoeden, waarna dit bij slui
ten van het Verdrag op Duitschland verhaald
had kunnen worden.
De Minister merkte daartegenover op, dat de
Bloombollen en de Vleeschexport dan ongetwijfeld
met eenzelfde maatregel zouden zijn gekomen,
hetgeen tocli niet goed in het kader van Vrijen
Handel scheen te passen. Over het algemeen vond
Minister van Karnebeek, dat er niet veel meer
bereikt had kunnen worden, dan thans het ge
val is.
Het voorgaande is in het kort de samenvatting
van de geheele zaak, de kern van hetgeen in de
zitting der Eerste Kamer behandeld werd. Uit
het feit, dat. niettegenstaande de bemerkingen
van den heeer v. d- Bergh en eenige anderen, het
Verdrag zon Ier hoofdelijke stemming er door
ging, bewijst toch wel, dat er veel goeds in moet
zijn, want ware dit niet het geval, wij twijfelen
niet, of onze Eerste Kamerleden zouden het Ver
drag zonder meer hebben verworpen-
W ij vertrouwen, dat dit Tractaat in zijn uit
werking gunstige resultaten voor onzen handel
in het algemeen moge hebben, want nog steeds
zijn de tijden verre van gunstig en een opbloei van
alle takken van handel en landbouw, van binnen-
landsehen verkoop, zoowel als-van export, is de
"xkortste weg om tot een minder ongunstigen toe
stand te geraken. Gelukkig zijn wij een natie van
veerkrachtige en werklustige menschen, zoodat
ons land- zich langzamerhand wel aan de moeilijke
omstandigheden zal weten te ontworstelen.
BUITENLAND^
Duitschland zucht onder een nijpend gebrek
geld. België worstelt eri kronkelt zich in alle
mogelijke bochten om toch maar tot een sanee
ring van den franc te gbraken; Frankrijk ja,
Wat van Frankrijk te zeggen? Kabinetten, Pre
miers, zij volgen elkander op met de snelheid van
den bliksem, financiers houden besprekingen met
staatsmannen en nauwelijks zijn zij tot iets geko
men ,wat op overeenkomst of gedragslijn lijkt
E óf boem! de staatsman is zijn portefeuille al
weer kwijt- Engeland zit ook voor schulden van
beteekenis en verheugt zich bovendien nog .steeds
in een zeker iets, dat „mijnwerkersstaking" heet;
Italië -- lage Lire stand wrijving in de gods
dienstige richtingen, welk land in Europa kan
er zich op beroemen in even gunstige omstan
digheden te verkeeren als. die, waarin het was
vóór de verschrikking van 1914 zich als een alles
verwoestenae lawine óver Europa stortte; vóór
het gruwelijk monster van den oorlog zijn ver
pestenden adem liet gaan over alles wat daar
bloeide en groeide, over oogst en gewassen, over
fabrieken en mijtten, over handel en nijverheid,
over landbouw eu veeteelt, over vaders, moeders,
zonen en dochters, over vrouwen en kinderen,
over alles wat leefde en werkte en gelukkig was!
„Oorlog!" Hoe ontelbare malen is dat woord al
uitgesproken door sommigen hoe is het
mogelijk! juichend, door anderen onverschillig
door weer anderen -de neutralen met een
glimlach, doch door verreweg de meesten met
een klank van woede en haat en smart of droef
heid in de stem om alles wat zij er door verloren
hebben.
En daarom worden allerwegen de pogingen
om tot een langdurigen vrede te geraken met
vreugde begfoet; de Vrouwenbeweging voor den
Vrede, de besprekingen te Locarno, alles wat
kon bijdragen tot het bereiken van het doel:
„Geen oorlog meer!"
Diaarom d'oet het ons goed te zien, dat er thans
weer een nieuwe stap gedaan is op den goeden
weg, die men reeds door het instellen van hef
Hof voor Internationale Justitie was ingeslagen.
Dezer dagen n.l. is Professor Walter Sehücking
benoemd tot, Hoogleeraar in het internationaal
Becht aan de Universiteit te Kiel en deze benoe
ming ging gepaard met de bijzondere opdracht
ooilege Ie geven in de „Geschiedkundige Ontwik
keling va.n de Internationale Vredesbeweging".
Bravo! Dit is de eerste opdracht van dien aard
in Pruisen en het Duitsche Bijk, waardoor aan een
reeds lai>g bestaande en diep gevoelde behoefte
van de voorstanders de rvredesgedachte tegemoet
gekofien wordt.
Nu is het te hopen, dat. spoedig aan alle hoogle
den ingesteld en dat deze bezet zullen worden
door Professoren, 'die bekende en erkende voor
standers zijn van de volksverzoening. En de mo
gelijkheid daartoe is lang niet uitgesloten- Beeds
eenigen tijd geleden immers, werd in Duitsch
land opgericht de Bond voor Europeesche Toe
nadering eu deze Bond heeft thans een oproep
gepubliceerd, waarin er op gewezen wordt, dat,
wil men tot het doel, de algemeene ontwapening
komen, de mcroele waarborgen, welke in de plaats
der militaire zullen komen, ook van geen enkele
zijde geschonden zullen worden. Dit nu kan men
slechts bereiken door dieper in de idee der gron
dige samenwerking door te dringen, vooral op
economisch gebied. Voorzitter van den bond is
dezelfde Professor Sehücking, terwijl de oproep
onderteekend is 'door vooraanstaande mannen, als
Marx, Stresemann, en Gessier, den voorzitter van
den Rijksdag Löbe, Graaf Bernstorff, enz. zoo
mede door verschillende vertegenwoordigers van
handel, finautiën, wetenschap, landbouw en gees
telijkheid.
Laten wij den wensch uitspreken, den diep-
gövoeldeti wensch, dat- dit de stoot moge zijn
tot het beerikeu van het hooge-doel:: verbetering
van den algemeeuen toestand, oorlogsverklaring
aan den oorlog, het geluk, de rust en den vrede
voor de menschheid!
Iinternationale rechtspraak.
Het Nederlahdsch-Duitsche Han
delsverdrag eln de wijziging der
Mariinebegrooting 1926. De
geritnge voordeelen van het ver
drag. Onze vloot en de ontwa
pening.
De Eerste Kamer heeft tot slot nog het ont
werp tot wijzgiing van de Mgrinebegrooting
voor 1926, dat tot goedkeuring vain het Neder-
landsch-Duitsche Handelsverdrag, dat tot aan
vaarding van de verplichte rechtspraak over
eenkomstig het statuut van het Hof van Inter
nationale Justitie en enkele .andere kleine ont-.
werpen aangenomen.
Over het laatstgenoemde sprak de heer Ane-
ma zijn waardeering uit, daarbij wijzende op de
enorme ontwikkeling der verplichte rechtspraak
iin de laatste 25 jaar. Het Nederlandsch-Duitsch
Handelsverdrag vond daarentegen1 maar matig
waardeering. De heer Van Lanschot meende
zelfs, dat men het bekende Engelsch'e versje,
volgens hetwelk het de fout der Hollanders is*
altijd teveel te vragen en te weinig te geven,
inu gerust kon omkeeren. Voor het crediet aan
Duitschland, van welks waarde onze onderhan
delaars zien blijkbaar niet bewust waren, kregen
we slechts weinig in ruit. Hadden we met in
trekking van het crediet gedreigd voor het ge
val de Ausiiahme-tarieven niet waren ingetrok
ken, dan zouden die allicht ingetrokken zijn.
Bovendien achtte de' heer Van Lanschot het
een fout, dat de directie der spoorwegen en
andere organisaties in het beslissend stadium
hiet gehoord waren.
- De minister verklaarde hiertegenover, dat zij
vóór October wel gehoord waren, maar later
daarvoor geen tijd meer was. Hij vond o0k, dat
we vergeleken met andere landen, met het be
reikte tevreden konden zijn, al was dat dan
geen 100 procent.
De wijziging van de Marinebegrooting over
1926 betrof de aanstelling van een raadsadvi
seur, de verplaatsing van de matrozenopleiding
van Gorcum naar Vlissingen en den aanbouw
van twee torpedojagers. Over ieder dier onder
werpen werden opmerkingen gemaakt. De over
plaatsing naar Vlissingen scheen men wel een
vereenvoudiging en bezuiniging te achten. En
de minister noemde' een sterke bezetting van
Vlissingen noodzakelijk. Bovendien werd de ont
wapening weer aan de orde gebracht. En de
heer van Embden wees er op, dat een slagschip
van Engeland ten Amerika 80 millioen kostte,
dus tweemaal meer dan onze heele marinebec
grooung en we dus met onze scheepjes maar
weinig konden uitrichten en wees op den nieu
wen geest, die bij het geschil tusschen Bulga'-,
rije e,n Griekenland in de behandeling van den;
Volkenbond gebleken was. Maar de minister;
meende, dat onze vloot bijvoorbeeld tot be
scherming onzer petroleumhavens in Indië wel
degelijk waarde had en verklaarde, dat de Ne-
Oerland.sche regeering alles deed voor ontwa-,
ptomg, un»;- die in overeenstemming was met.
onze veiligheid.
scAlfi-sï, vit, wirn.*df |i. !«a
ken, is het thans. Kom thans 'smorgens ter vei-,
ling; bij de veilingsbrug staan gewoonlijk de;
au niet werkende transportarbeiders.
Hun stemming leest ge - van de gelaatstrek
ken, somber kijken ze voor zich,' bitterheid is
er bij' veler.i op te merken. In dagen van strijd
en spanning, waarin we thans leven, wordt bij!
velen zelfs de burgerlijke beleefdheid niet in
acht genomen, men gaat elkaar zonder groet
voorbij, al moet er dadelijk eerlijkheidshalve op
volgen, de niet-arbeidende „spoorders" heb
ben tot heden zich in het generaal genomen,
uiterst correct, gedragen.
Gaan we naar binnen en zien we de stem
ming der bouwefs, óók deze is bepaald slecht
te noemen. Kan het verwondering wekken, als
ge ziet dat de aardappelen f 3.3.70 kosten
voor export, de mooiste partijen, voor het bin
nenland bestemd, nauwelijks een prijsje van
5 cents per kilogram noteeren?
En dfi kool. Dezen winter schreven we (zoo
als, naar we ons vleien, de meeste lezers zich
herinneren) over den verwachtten invloed van
de tarieven door Duitschland op onze produc
ten toegepast.
Het natuurlijk evenwicht tusschen hoeveel
heid zomer- ein winterkool stond te worden ver
broken. Immers alleen in tijden, dat men in 't
buitenland niets had, in den winter alzoo, bleef
den Noordhollandschen tuinders een 'goede
kans. We verwachtten derhalve een meerden-
re aanplant van winterkool en een afneming*
van verbouw van zomerkooi. Bij normaal ge
beuren ert teelt in het buitenland van bladgroen
ten, zouden de Duitsche buren goeddeels in
■eigen behoeften kunnen voorzien, wat niet na
laten zou een zeer ongunstigen invloed uit te
oefenen op de prijzen hier. Nu zijn we zoover
dat er een hoeveelheid kool van beteekenis!
wordt aangevoerd. i
De prijzen! daalden niet gestadig, neen het
ging bij sprongen terug. En zoo is er alweer
zeer goede kool verkocht voor f0.90 per 100.
kilogram, roode kool, wel te verstaan.
Ee|n prijs, zóó laag, dat daar zeker, naar dq
bouwers nogal eens plegen te zeggen, geld bij
moet.
Met de bloemkoolprijs is het vrij wat beter,
hoewel de oouwers ook over de opbrengst van
dit gewas klagen. Door de vele draaiers is
het gewas immers zoo, dat er van een goeden
-opbrengst geen sprake-is. 1
Me'n zegt wel eens: buurmans leed troost.,
welnu het gaat de tuinbouwmenschen zoo on
geveer nergens goed. De cijfers geven voor de
maand Juni over de geheele linie, en over ge
heel Nederland, een somber beeld van den.
toestand. Ik wenschte, onze tuinbouwvriend.-
de Hoefijzercorrespondent van het „Handels
blad" name eens notitie van het volgende-
De hoeveelheid salade, ruim 18.2 millioen k g
besomde in Juni 1925 5.6 millioen gulden, in
de Junimaand van dit jaar werd uitgevoerd
bijna 21 millioen kg. en bracht een half mil
lioen minder on. Bijna alle producten geven
grootere Hoeveelheden, tegen minder opbrengst.
Alleen de tomaten geven betere cijfers, enorm
is de uitvoer van dit artikel. Tegen -het vorig
jaar gerekend is de uitvoer van dit artikel ver
dubbeld. De totaaIopb,rengst echter niet, zoo
dat de prijs toch ook weer lager ig dan hef vo
rig jaar.
Ook de aardbeienexport is aanzienlijk ver
minderd .en daalde van 3 millioen kilogram het
vorig jaar tot nog geen driekwart millioen kg.
dit jaar. Opbrengst ongeveer als het vorig jaar
per kilogram. jjjj
Vraag dus niet, hoe de uitkomst voor de te-'
Iers is geweest.
Zoo is er allerwege depressie.
Opmerkelijk is verder, dat de uitvoer onzer
artikelen naar Duitschland tegenover het vo
rig jaar niet is toegenomen, in sommige artike
len zelfs sterk is gedaald, met name aardappe
len, waarvan bet vorig jaar in Juni naar dat
land verzonden werden 24 millioen kilogram en
dit jaar in Juni slechts 14 millioen kilogram.
Hedenmorgen is er veel drukte aan de laad-'
plaatsen. De vereeniging „De Koophandel"
heeft werkwilligen aan den arbeid gezet, naar
we vernemen pl.m. 25 te Broek en 20 te Nrd.-
scharwoude. Naar men ons meedeelde, zijn
niet allen, die opgeroepen zijn, verschenen. De
toestand is uiterst gespannen, we hooren dat
er reeds eenige oneenigheden hebben plaats
gehad.
In deze rubriek treden we in geenerlei be
schouwing, maar geven alleen de gebeurtenis
sen weer.
Valn sympathiestakingen elders is nog niets
yjenoomgn, wel vernamen we dat pogingen in
verkrijgen.
Plaatselijk Hieuws
- ZUIDSCHARWOUDE.
Wie oiaze gemeente passeert en een oogen-
blik den tijd heeft, blijve even staan voor de
etalage-afdeeling bij de Firma Bottger. Be
halve het vele bezienswaardige, dat de firma
uitstalt, is daar iets bijzonders, iets merkwaar
digs te zien, iets wat men niet iederen dag
kan te zien krijgen. We bedoelen het vaandel
van het Fanfarecorps „Kunst na Arbeid,,. Niet
om het vaandel op zichzelf (ook dat is trou
wens het bezien wel waard), doch om datgene,-
waarmee het letterlijk bedekt en behangen is.
Er is nu haast geen plekje meer te vinden, dat
plaats biedt voor in de toekomst te verwerven
prijzen. Medailles van allerlei edel en ander mq-
taal, vorm en kleur, kransen, palmen en lauwer
takken vertellen den bewonderaar van vele en
i velerlei overwinningen, door deze benijdbare
j vereeniging behaald .in haar nu ongeveer 30-
jarig bestaan, van harden en moeizamen strijd
en heerlijke, verdiende zeges. Zij doen den be
schouwer onwillekeurig denken aan de vele
1 avonden waarop de Kunst, na moeitevollen Ar
beid, dooi velen onzer-eenvoudige werkers is
beoefend. Zij roepen terug in het geheugen, de
feesten ter gelegenheid van het I2V2,'- en 25-
jarig bestaan en doen den wensch in hem op
komen, dat dit corps, waarop de gemeente
met recht trotsch kan zijn, de gelegenheid zal
aangrijpen, om zijn zesde lustrum te vieren
door het houden van een concours, dat weer
ecnig vertier kan brengen in ons dorp, dat
voor haar geen overdadige weelde of genot kan
worden genoemd. Het zien van al die prijr
zen, als zoovele erkenningen van verdiende hul
de, doet den bewonderaar beseffen, dat door
inspanning veel wordt verkregen. In al die
eereblijken weerspiegelt zich den geest van
ijver, volharding en toewijding, die zoo goed
aandoet in een tijd als de onze, waarin die
goede eigenschappen ook vaak miskenning oog
sten. Dat dan dit fiere eir ferme Fanfarecorps,,
nog steeds blijk moge geven, dat het.niet wil
blijven stilstaan op deze hoogte van zijn met,
eere afgelegde© weg, doch dat het in den steeds
voortschrijdenden tred naar muzikale volmaakt
heid het „Excelsior" in zijn vaandel zal mee.-,
"voeren.
ZUIDSCHARWOUDE.
Toen de arbeider K. zich met een schuit!
met bloemkool naar Noordscharwoude begaf,
in dienst van den koopman P. B., werd hij gert
noodzaakt door stakende transportarbeiders, hef,
vaartüig te verlaten, daar volgens de transport
arbeiders omdèrkruiperswerk werd gedaan.