Wat er om ons heen gebeurde
FEUILLETON
De Wenteltrap
van wien men eenvoudig niet af kan komen.
Daar heeft men b.v. het geval in VBosch
De Commissaris daar was een heel strenge baas.
Uit het politiecorps rezen telkens klachten over
Uoverdreven controle en ook in de Pers werd cri-
Utiek uitgeoefend over het optreden van dien com-
Umissans, toen bleek, dat hij agenten berispte,
Het t ractaaf met België geniet! weer volle be
langstelling in de Nederlandsche Pers, nu de Belgi
sche Kamers het met zoo goed als algemeeno
stemmen hebben aanvaard. In ons land is er tot
heden een s'cherpe oppositie tegen gevoerd en
scheen het een oogenblik, dat het toch zou wor-i
den aanvaard, doordat een deel der sociaal-demo
cratische tegenstanders na de mooie woorden van
hun Belgischen partijgenoot, minister Vandervelde.
was bekeerd,1 thans blijkt, dat het verzet ook
under de S:DiA.P.ers nog lang niet geluwd is/
De Sociaal-Democratische Partijvoorzitter, de heer
Henn Polak, publiceerde dezer dagen nog ,,'n ar
tikel op pooten" tegen het genoemde verdrag.
Een deiel der pers tracht de actie te bezweren
door er op te wijzen, dat we dit verdrag dankw
baar aanvaarden kunnen, omdat het zooveel min
der offers van ons vraagt dan de Belgische annexi-
onisten in de dagen na den oorlog eischten. .w.no,Uvw
Zulke redeneering lijkt ons al weinig steekhou- 1 dTn Tngestefd
dend. Het nieuwe Verdrag biedt ons land niets i h;; Ji
behalve dan de vriendschap van België, voor zóóver maar in SS RosT** °P Z!J^P<>St terUg komen>
men een gekochte vriendschap een voördeel kTn l waai: 2lch een met-onduidelijke
noemen Daartegenover staat, dat België machtige I fsVT gevormd heeft,
voordeelen verwerft, in het bijzonder door de mo- I Men kan den man alle™,nst 'ngenomen.
gelijkheid tot aanleg van nieuwe kanalen, ons land CVenWel met kwiJt' De Mlmster'
doorsnijdende en voor een groot deel door ons te
betalen, teneinde aan Antwerpen betere verbin
dingen te verleenen en... onze havens, in 't bijzon,
der Rotterdam, concurrentie te kunnen aandoen.
En nu moeten we nog dankbaar zijn, omdat de
Belgen vroeger méér geëischt hebben!
Stel eens het geval: ge hebt twee buren, die ruzie
,met elkaar krijgen en elkander bevechten. Ge be
moeit u niet met *het geval, maar als de een is
neergeslagen, komt de ander bij u aanbellen en
,,eischt" op grond van zijn overwinning, op den
derden bewoner een stuk van uTw tuin op. Na
tuurlijk wijst ge zoo'n eisch af. Uw buurman een
'beetje moe van zijn eerste vechtpartij, laat 't er
dan maar bij.
Maar over een poosje komt hij terug, doet.
erg vredelievend, geeft u z'n woord, dat hij nooit
meer een stuk van uw tuin zal opeischen, maar
vordert nu alleen maar", dat hij een duren uitweg)
uit zijn woning over uw grond heen naar de anP;
dere burep krijgt en dat ge dan maar zoo goed)
moet zijn-om de kosten yan het aanleggen van dien
weg te betalen.
D&n moogt ge, volgens de opvatting van sommi-
ge^menschen, niet meer weigeren. De man vraagt
immers minder dan de eerste keer!
Politieke logica is dikwijls niet te vatten door
menschen met een... normaal goed verstand.
heid van politioneele en justitioneeie autoriteiten het geval, dan gebeurt er heel wat in Rus-
vraagt well dringend eenige herziening land: revolutie, burgeroorlog, vonnissen ver-
De berichten uit den Balkan klinken wel erg banningen enz. Mag men de "bericht™ Her
onheilspeonheilspellend; 't is of daar oorlogs- Russische regeering gelooven maar dm is
gevaar dreigt. De Joego.-Slaven (Serviërs) kla- evenmin het geval, dan is het'volstrekt veiliir
m het land.
Een commissaris van politie is een gemeentelijk
functionaris; hij is er om de gemeentenaren binnen
de lijntjes van de wet te houden en de gemeente.-,
naren mogen hem betalen. Maar benoeming en
ontslag geschieden door de Koningin; dus door de
Regeering.
Die toestand is aanleiding, dat men in sommige
gemeenten wel eens opgescheept zit met' een com
missaris, die men lieve rkwijt dan rijk was, maas
is in de zaak gemengd, maar 't is te bezien, of die
een uitweg zal weten te vinden.
Men kan hier dus voo rhet geval komen te staan,
dat een gemeente wordt of blijft opgescheept met,
1 *en Commissaris van Politie, die bij de bevolking:
geen respect bezit en toch geroepen is om daar
wet en recht te beschermen.
Eenzelfde toestand bestaat in Culemborg, waar
pen commissaris als de paladijn van Vrouwe Jus-
titia fungTeert, terwijl de justitioneeie autoriteiten
.nog kort geleden op niet onduidelijke wijze gede
monstreerd hebben, dat ze den man in staat ach
ten, op een of andere wijze betrokken te zijn inzake
een luguberen roofmoord.
Natüurlijk kan men zulke menschen, als er geen
wettig bewijs tegen hen te leveren valt, niet zonder
meer heenzenden; er zou een geldelijke regeling
met herri getroffen moeten worden. Maar in geen
geval zijn ze te handhaven op een post, welke een
pnbeperkt vertrouwen en het geloof in een on
kreukbare eerlijkheid vereischt.
Die onafzetbaarheid" van den functionaris is
in zulke gevallen dus geen Waarborg voor een
goed recht, als hoedanig de maatregel toch is be
doeld. f
In Duitschland blijkt dezelfdemoeilijkheid op
I't oogenblik met het geval-Haas, den joodschen
industriëel, die óf door een, .bekrompen anti-se-;
mitisme, óf door volstrekte onbekwaamheid van
rechterlijk ambtenaar 8 weken lang in voor-arrest
gezeten op een onhoudbare beschuldiging van
moord.
V/eken lang eischte de Pers, eischten volksver-
tegen-,'voc.jd'egrc de invrijheidstelling van het slacht
offer, maar de betrokken ambtenaar negeerde vol
strekt tde publieke meening. En hij trok op va-
cantie, terwiji hij zijn slachtoffer in de cel achter-
het. Hij was immens toch' onafzetbaar.
Dat goed bedoelde instituut van onafzetbaar^,
gen dat ze voortdurend te lijden hebben van;
invallen van Bulgaarsche benden en nu 'drei
zullen achtervolgen, als de invallers niet op
houden. De groote mogendheden treden be
middelend op.
We meenen, dat de toestand niet zoo drei
gend is, als hij lijkt. Bulgarije speelde voor,
den grooten oorlog een belangrijken rol op den
Balkan. Het was een noodlottig besluit vans
de Regeering om de zijde van Oostenrijk le
kiezen, want met dat land leed het de neder
laag en groote brokken gébied gingen bij
den vrede aan Griekenland en Servië, die Ma
cedonië opslokten en aan Roemenië, die de
Dobroedzja annexeerde, verloren. Nu is Bul
garije economisch kapotgemaakt erf het is
een gemeenschappelijk belang van de drie om
liggende vriendelijke buren, Griekenland, Joe-
gó-Slavië ,en Roemenië om het land er onder
te houden.
Nu zijn er eenige aanwijzingen, dat het den
laatsten tijd in Bulgarije een beetje beter ging
en de regeering was op het punt in Engeland
een leening van 2,5 millioen af te sluiten ten-
behoeve van de honderdduizenden vluchtelin
gen uit het vroeger Bulgaarsch gebied.
De buren vreezen, dat Bulgarije de gelden
niet alleen voor het-aangewezen doel zal aan-
wenden, maar ook voor het economisch her
stal en daarom trachten ze Bulgarije te compro-
miteeren door, aan het Bendewezen, dat op
nen een bepaalden tijd een zeker aantal overtre-
dingen te constateer^. De Bosschenaren moesten
met niets ontziende hand worden aangepakt.
Tot opeens bleek, dat de kas met gemeente-gel
den, waarover deze strenge heer beschikte niet
fdopte. Het tekort in defi loop van enkele jaren
ontstaan, bedroeg circa 5000 gulden. De Commis-
sans erkende, dat hij alleen over de kas ging maar
hoe het tekort ontstaan was, dat was een mysterie
voor hem. De Commissaris kreeg ziekte-verlof"
pndertusschen onderzocht de Justitie de zaak. Nu
heeft het gerechtshof eindelijk beslist, dat er géén
I rechtsvervolging tegen den Commissaris zal wor-
tera. De' waarheid is op weg en niets zal haar
tegenhouden. Zoa luidt een spreekwoord maar
eer de waarheid de Russische grenzen gepas
seerd is, gaan er gewoonlijk een paar maanden
over heen.
Buitenland
Het spoorwegongeluk in Beieren.
Omtrent het ongeluk met den sneltrein uit
Regensburg deelt de machinist van den ver
ongelukten trein het volgende mede:
De trein reed op de plaats van het ongeval
met d evoorgeschreven snelheid van 72 K.M.
De locomotief, de postwagen en drie wagons
waren een wissel gepasseerd, toen blijkbaar
door een loshangend stuk van een volgende
wagon dj wissel in anderen stand werd ge
bracht.
De trein werd tengevolge hiervan in twee
deelen gesplitst. Het voorste deel reed door,
terwijl de volgende wagons ontspoorden en
links van den spoorweg terecht kwamen.
Doordat de reminrichting waarschijnlijk niet
gelijkmatig werkte schoven eenige wagens in
elkaar, ten gevolge waarvan zoovele slacht
offers zijn te betreuren. De laatste zeven wa-
HU |^v g'-ns van den trein bleven onbeschadigd op
heel den Balkan altijd welig getierd heeft, ra''s st:aan- Alle dooden gewonden zijn he-
een overdreven beteekenis toe te kennén én ednmiddag geborgen. De gewonden zijn naar
in Engeland vrees te wekkertl voor de veilig
heid der te leenen millioenen.
Dat schijnt de ondergrond der Balkant-ge
schillen.
t
het hospitaal overgebracht. De beide perso
nen, die nog tusschen de wagens bekneld za
ten zijn bevrijd. Zij waren ernstig gewond.
Naar gemeld wor'dt draagt een arbeider,
die met het herstel van den wissel belast was,
De nationale eendracht houdt in Frankrijk, schuld van deze ramp. "Hij had vergeten
nu reeds eenige weken aainj. De regeerimgs- het signaal op langzaam te zetten,
maatregelen zijn ook in1 een vereenigde zitting1 man 1S gev'ucht. Het parket heeft zich
van Kamer en Senaat goedgekeurd en de - nfar Lajngenbach begeven om de zaak ter
franc houdt zich voorloopig nog kranig. Plaatse te onderzoeken.
Maar d eF.ranschen voelen wel, dat een her- Volgens de laatste berichten uit Munchem
stel uit zal blijven, zoolang de drukkende oor- zËn 5r tot dusver uit de verongelukte wagens
logsschulden een finantieél evenwicht onmo- 15 lijken geborgen.. Het aantal gewonden be-
geiijk maken. 'Met aandrang wordt sinds jaar draagt 25, waarvan zeven zoo ernstig, dat men
i
34)
„Ik ben bereid om die verantwoordelijkheid op
me te nemen," zei ik koel.
„Ik geloof dat hij mij toen opgaf als een hope-,
loos geval. „Hij vroeg of hij mocht zien waar wij|
het lijk van Arnold Armstrong gevonden hadden,
en ik bracht hem er heen. Hij bekeek alles nauvW
keurig en onderzocht de trap en het slot. Toen
hij tenslotte weg ging wist ik éen ding zeker: Dok
ter Walker zou alles in 't werk stellen om mij van
Zonnehoek weg te krijgen.
HOOFDSTUK XXI.
Olmstraat no. 14.
Toen we het lijk van Thomas vonden was het'
Maandagavond, 's Maandagsnachts was er niets ge- prachtige uitzicht.
hem gauw uit dg onzekerheid.
Ik vond hem een aardigen man. Hij had Thomas
goed gekend en had beloofd om den begrafenis*
'dienst in het kleine Afrikaansche kerkje te leiden*
Hij vertelde mij meer over zichzelf, dan hij wek
wist, en voor hij weg ging, beloofde ik hem tof
zijn verbazing en eerlijk gezegd was ik er zelf
ook verbaasd over een nieuw kleed voor zijn
kerk. Hij was zeer geroerd en ik bemerkte wel
dat het armoedige aanzien van zijn kerkje hem
evenveel verdriet deed als het een moeder doet,
wanneer ze haar kind- niet behoorlijk in de kleeren
kan steken.
„Gij kondt geen betere en veiliger plaats voor
uw gaven bedenken, juffrouw Innes," zei hij.
„Het is er vast veiliger dan op Zonnehoek",
<gaf ik toe. En de gedachte aan het kleed maakte/
dat hij er om kon glimlachen.. Hij stond vlak bij
de deur en keek van de weelde in h"uis naar (het
voor hun leven vreest.
De vreemdelingenbelastingen in België.
De Belgische Staatscourant zal een K. Bj.
publiceeren, waarbij met ingang van 16 dezer
voor vreemdelingen, wonende in landen met
niet-gedepricieerde valuta, de verblijfs- en con
sumptiebelasting in hotels enz. wordt ver
hoogd van 10 tot 20 pet. voor het huren van
een kamer of een appartement en van 10 tot
15 pet. voor volledig pension.
Voorts zal deze Staatscourant het K. B. pu-
bliceeren, waarbij aan. buitenlanders, behalve
Mag men de berichten uit Duitschland eni Luxemburgers, die motorrijtuigen bezitten voor
de Oostzeestaten gelooven, maar dat is met het verblijf dezer vervoermiddelen in België
een belasting wordenopgelegd van 10 francs
per dag voor auto's en van 4 francs voor mo;-
torrij wielen.
en dag een beroep oj5 Amerika gedaan om
d eschulden uit den oorlog kwijt te schelden
en zelfs de oude heer Clemenceau, de Tijger,
die zich in de eenzaamheid had teruggetrok
ken. heeft getracht Uncle "Sam's hart te ver
teederen door nog eens te wijzen op al het
geen Frankrijk reeds aan goed, maar vooral
aan bloed in oorlogsschuld heeft afgedaan.
Amerika is echter nog afwijzend. Zaken zijn)
daar zaken en bloed is geengangbaar be
taalmiddel.
was. Toen ik aan onze kerk in de stad een nieuwj
zilver avondmaalstel cadeau gaf, was ik lang niet w
zoo voldaan en was men mij ook lang niet zoo
dankbaar. j Het was geen vernielzucht. Hiet was in alle stilte
Ik had een heeleboel dingen om over te denken gebeurd en zeker met 1 een bepaald doel. Als ik
in die dagen. Ik maakte een lijst van vragen en (maar begrepen had, waarvoor die opening diende,
mogelijke antwoorden, maar ik scheen altijd wel zo umij heel wat angst en onrust bespaard zijn.
m een kringetje rond te draaien. Ik eindigde altijd Waarom was Louise van haar familie wegge-
beurd, het was overal in huis rustig geweest en
wc hadden niets aan de bedienden verteld van dei
eigenaardige manier waarop de oude man gestorven
was. Rosie nam een deel van zijn werk'over en
behalve de waarschuwing van den dokter uit Ca
sanova, was alles „pais en vree".
De afwikkeling van de zaken bij de Handels
bank ging heel langzaam. Vooral de kleinere aan
deelhouders hadden een klap gehad, tot hen be
hoorde ook de dominé uit Casanova. Als legaat var,
een oom had hij een paar aandeelen in de Handels
bank gekregen en nu was zijn vreugde daarover
veranderd in teleurstelling; het was alles wat hij
bezat en hij moet wei bitter gestemd zijn geweest
tegen Paul Armstrong. Hij was uitgenoodigd om
[e spreken bij de begrafenis van den bankier op)
„Rijke menschen moesten allemaal braaf zijn,"
zei hij op droevigen toon. „Ze hebben zooveel
moois en schoonheid werkt veredelend. En toch
hoewel ik van de dooden niets dan goeds beLf
hoorde te zeggen heeft meneer Armstrong dit
mooie uitzicht nooit gezien. Voor hem waren deze
boomen en gazons niets meer dan een eigendom,
dat zooveel per vierkante meter waard was. Hij
eet waar ik begonnen was. De lijst was ongeveer
zoo: -
„Wie was er in, den nacht vóór den moord het
huis binnengedrongen?"
Thomas beweerde dat het meneer Bailey was,
dien. hij op het voetpad had gezien en die de eige
naar was van de paarlen manchetknoop.
Waarom was Arnold Armstrong in den nacht,
dat hij vermoord was, weer teruggekomen nadat
hij eenmaal weg was gegaan?
Geen antwoord. Was het om de opdracht die
Louise zei, dat ze hem gegeven had?
Wie liet hem in huis?
Gertrude zei dat ze de deur aan den oostkant)
op. slot had gedaan. Op de deur zat geen sleute$
en de doode had ookj geen sleutel bij zich. Hij
moet dus binnengelaten zijn door iemand, die in
huis was.
Wie was er in de waschkelder gevallèn?
Blijkbaar iemand, die niet goed op de hoogte
was gek op geld juffrouw Innes, en offerde alles 'was met het huis. Er ontbraken op dat oogenblik
'op aan zijn gouden kalf. Om macht en eerzucht;
gaf hij niet zooveel maar om geld". Toen veran
derde zijn toon en hij glimlachte vriendelijk tegen
me. „Niettegenstaande al deze weelde zeiden de
tnenschen-hier in de buurt_ altijd, dat meneer Arm
strong op zijn geld zat. In tegenstelling met de
meeste andere zomergasten gaf hij nooit iets aan
wmaar twee menschen, Rosie en Gertrude. Rosie
was in de portierswoning. Düs maar was het
Gertrude? Zou het niet dezelfde geheimzinnige
inbreker geweest kunnen zijn?
Wie had Rosie in den tuin aangesproken?
Misschien weer die nachtelijke bezpeker. Het
leek anders waarschijnlijker dat het iemand was,
bet kerkhof te Casanova, maar de goede man was de kerk en nooit aan de armen. Hij hield van hetl 'die iets geheimzinnigs vermoedde in de portiers-
20 overstandig om ko ute vatten en er moest een,
Plaatsvervanger komen. i
t Enkele dagen daarna kwam hij mij opzoeken,
vriendelijk oud mannetje met' halfversleten
woning. Zouden Louise's gangen nagegaan worden?
loopen en had ze zich in de portierswoning ver
stopt? 1
Voor deze en de volgende vragen wist ik nog
geen antwoord.
Waarom waarschuwden zij en dokter Walker
ons allebei dat we maar liever uit het huis moes
ten gaan? r
Wie was Lucien Wallace?
Wat had Thomas gezien op den avond dat hij
stierf?
Waarom was Gertrude zoo veranderd?
Was Jack Bailey een -medeplichtige of een
slachtoffer van de catastrophe van de Handels
bank?
Wat kon Louise er in 's hemelsnaam toe doen
besluiten om met dokter Walker te trouwen?
De accountants waren nog steeds bezig met
de boeken van de Handelsbank en waarschijnlijk
fcouden er nog wel énkele weken voorbijgaan voor
alles opgehelderd was. Dé experts die ongeveer
itwee maanden te voren de boeken hadden nage
zien, verklaarden dat alle effecten en alle waarde
papieren er op dat oogenblik waren. Kort na dat
onderzoek was de directeur, wiens gezondheid niet
al te best was, naar CaLifornië vertrokken. Bailey
\was nog steeds ziek en ook in dit opzicht begreep
ik Gertrude's houding niet. Ze keek bnverschillig,
weigerde over de bank te spreken en voor zoover
ik weet schreef zij nooit en ging hem nooit op-;
zoeken. Langzamerhand begon ik te denken dat
Wie was Louise gepasseerd op de wenteltrap? j Gertrude hem ook er van verdacht schuldig te
Zou het Thomas geweest zijn. Dat ieek niet zijn en hoewel ik er zelf precies zoo over dacht,
geld zelf
„Maar in zijn graf zal hij er niet veel aan Jiebh
ben" zei ik cynisch. v z.ou net ihomas geweest zijn. Dat leek niet zijn en hoewel ik er zelf precies zoo over dacht,
Ik liet hem rhet den auto naar huis brengeii pnmogelijk, omdat hij een sleutel van de ooste- ergerde haar onverschilligheid me. In mijn tijd
en gaf hem een bos rozen mee uit de kas, voor) lijke deur bleek te hebben. Maar als hij het was, I waren de meisjes anders.
everre ik iets te maken had met de familie; 'ziin vrouw. Hij was er heeiemaal van in de war, wat deed hij daar dan? I Maar-kort daarop gebeurde er iets waaruit ik
En ik had een gevoel van edelmoedigheid dat voor Wie had het gat in den muur van den koffer- afleidde, dat Gertrude's kalmte alleen maar aan
éen nieuw kleed in zijn kerk niet te duur gekochti z,older gemaakt? I de oppervlakte lag. (Wordt vervolgd)
ren. Ik geloof dat hij er niet zeker van was in
rerre ik iets te maken had met de familie;
Atmstrong en of de dood van den heer Armstrong
'oor mij een verlies was of niet. Maar ik hielp