Donderdag 80 September 1926
See Jaargang
Buitenlandsch Overzicht
Harmonie „EXCELSIOR"
MATINÉE
op Zondag 3 October
's Avonds 7 uur Bal
NO. 116 mTERC.TELEPHOON 52
NIEUWE
UNGEDIJKER COURANT
Nadruk verboden.
Hebben werkeliik de toetreding van Dtfitsch-
land tot den' Volkenbond en de Framsch-
Duitsche tosnaderirag, die er het gevolg van.
was, tezamen met de verdragen va nLocanno,
die door deze toetreding bevestigd werden,
Frankrijk vain de vrees bevrijd, waarin hèt ina)
den oorlog, schoon overwinnaar, gevangen zat?,
Iiedereen in en buiten Frankrijk begreep;
dat dit land een positie ininam en inneemt, did
met zijn beteekenis en kracht niet in overeen-,
stemming is dn dat deze positie alleen te hand
haven bleef met de hulp van allerlei bondge
nootschappen en zoolang Duitschlaind machte
loos bleef. i
Dit feit maakte het machtige Frankrijk af
hankelijk. Het moet zijn bondgelnootschappeni
kweeken dn veelal de gewonden bondgemootem
naar de oogeu gezien. Maar het moest boven
dien tein koste van alles den toestand trach
ten te handhaven, die Duitschlalnd's krachte-j
loosheid borgde.
Vooral deze laatste noodzakelijkheid baarde*
het groote en voortdurende zorg. Ben kunst
matige toestand is op dein. duur niet te hand-'
haven. Eia Frankrijk moest voortdurend de mo
gelijkheid onder de oogen zien, dat een her
steld Duitschland wraak ging netoietn niet zoo-,
zeer alleen over de geledjein. nederlaag als veel
meier over den druk, waaronider de overwin
naars, en Frankrijk in die eerste plaats, het ge
bukt hieldeti
Deze mogelijk hield 't,.*waar het niet vol
ledig op eigen kracht vertrouwen, durfde, in,
voortdurende vrees. E» deze vrees uitte zich
in het versterken van den op Duitschland ge
oefende druk m in het paraat blijven voor den)
oorlog. De jongste gebeurtenissen toornen dat
deze vrees aan het luwen is. In de ontwape
ningscommissie van dep Volkenbond heeft
vooral Frankrijk voor eteint spoedig bijeenko
men van de .ontwapening-s-conferentie ..gepleit.
En wanneer daar een motie 'is aangenomen,
dat deze conferentie voor de a.s. Volkenbonds
vergadering moet bijeeni komen, dan is dat
voor een groot deel Framjkrijk's werk.
Men moet zich vain de gevolgen daarvan'
geen al te groote voorstelling maken. Het vert
drag van Versailles bepaalde, dat de hand
having van den vrede de vermindering der na
tionale wapeningen eischt tot het minimum,
dat vereenigbaar is met nationale Veiligheid
en met naleving van Üe internationale ver
plichtingen, opgelegd door gemeenschappelijk
optreden. Maar tot nu toe, dat is 8 jaar nadat
liet verdrag tot stand kwam, heeft geeni der
overwinnende staten er aan gedacht aan deze
eisch voor den vrede gevolg te geven. Zii'
hebbeh de overwonnene tot ontwapening ge
dwongen, maar z'ijn zelf in volle wapenrusting;
gebleven. Het bewijst zeker niet den ernst,
van bet streVen naar ontwapening. Maar daarj
tegenover kan men ook beweren, dat, wanneer
men acht jaar lang deze uitspraak van het
vredesverdrag een doods letter heeft, latein|
blijven, het wel op een merkwaardige veran
dering in, de toestande|n en de stemming wijst,,
wanneer men thans met deze ontwapening!
ernst ein haast gaat maken. Het blijft echten
de groote vraag, wat men onder ontwapening
zal verstaan.
'Niemand delnkt aan volledige ontwapening:
Waarschijnlijk zal het al velel zijn, wanlneer toen1
öeinige vermindering van de tegenwoordige be
wapeningen wil voorschrijven. En mogelijk'
komt men niet veel verder dan een verbod van
uitbreiding deir bewapeningen. Al mag Fran-
rijk zich wat veiliger voelen door de ver
dragen van Locarno ein Duitschland's toetre
den tot den Volkenbond 'en de nieuwe Fransch-
Duitsche verhouding, niemand in Europa voelt
zich nog heieil zeker van den dag van mor
gen. Vooral in MiddieÈi- en Oost-Europa blijft
de toestand zeer gespannen. En het nieuws
Russisch-Litthausch verdag is zeker weinig!
geschikt aan deze spain(m'lng een einde te ma
ken.
Want het is duidelijk dat dit verdrag recht
streeks tegen Polen' gericht is. Tusscben Po
len m Litthauen bestaat hog altijd een toestand
wan stille vijandschap.
En wanneer Litthauen niet zoo machteloos'
was zou- een ooflog nog ieder oogenblik te vree
zen zijin,. Door het gesloten verdrag, waarbij
het dooi' Polen veroverde Wilna nog hij Lit
thauen wordt getekend, en de tegenwoordige!
grenzen tusscben Polen en Litthauen niet
worden erkend plaats Rusland zich nu open-
»jk aan Litthauein's zijde en dus beslist tegen
over Polen. Tot ©ai Russisch-Poolsche oor-
'°g zal dit voorloppig wel niet leiden.
Maar een dergelijke verhouding tusscben
tolen iel "Rusland, dat feitelijk nog altijd Po
ten s onafhankelijkheid niet geheel erkennen,
wul, levert een blijvend gevaar bij alle conflic
ten, die in Midden- en Oost-Europa kunnen
ontstaan
Polen's innerlijke toestajnd zelf maakt bo-
vendicii een dergelijk ^gevaar nog meer ur-j
jjent. De staatsgreep van Pilsudski heeft inder
tijd de verhouding in Polen grondig gewijzigd;
En sinds dien is de toestand nog niet in het
juiste evenwicht terug kumheh keeren. t
Dë kabinetscrisis van het oogenblik bewijst,
dat feitelijk nog altijd Pilsudski de macht in
handan. houdt en het parlement nog heel wei
nig heeft in te brengen.
Het verzet, dat tegen een dergelijke direc
torial© macht levendig blijft, houdt het land)
in onrust en kan ook gemakkelijker op de ver
houding tot het buitenland influenceeren. Al
leen wanneer het Pilsudski lukt zijn gezag ab
soluut en stevig te vestigen, kan Polen's po
sitie ev wellicht aan kracht bij winlnen. Maar,
ook dan zal die winst wellicht slechts tijdelijk;
zijn, omdat tenslotte een dictatuur moet ten
onder gaan onder, het verzet, dat elk volk[
van nature tegen onderdrukking van zijn vrii-
heid biedt.
Noordscharwoude
Aanvang half drie.
in de zaal van den Heer J. DE BAKKER.
Plaatselijk Nieuws
NOORDSCHARWOUDE.
Blijkens een in dit no. voorkomende adver
tentie geeft ons Harmoniegezelschap „Excel
sior" Zondag a.s. een. matinée.
Voor de vele. muzieklief heb hgrs., dps weer
een mid3ag van genót
OUDKARSPEL.
Door de duisternis misleid, geraakte de heer
F. B. te water, en verdronk.
- ZUID SCHARWOUDE.
Gedurende de kermisdagen is gevonden:
een zilveren speldje bezet miet diamantjes,
vermoedelijk behoorende bij een stel bloedko
ralen.
Inlichtingen verstrekt de gemeentepolitie.
- OU D|KARSPEL.
Bij het echtpaar B. alhier, deden zich tamelijk
ernstige verschijnseleu van vergiftiging voor.
Hoewel beiden nog bedlegerig zijn, schijnt het
gevaar geweken.
De oorzaak schijnt te zijn het eten van scha-
penvleesch, vermoedelijk gekookt in een niet gift-
vrije pan.
NOORD,SCHARWGUDiE.
I-n 'de afd. verg. Langendijk van Volksonder
wijs, welke door 12 leden bezocht tvas, werd;
meegedeeld, dat de collecte te Zuidseharwoudiei
f 59.50 en te Noordscharwoude- f 165.75 heeft
opgebracht.
Ter voorziening in de vacature Posthumus,
werd als bestuurslid gekozen de, heer P. Heer
tjes te Oud karspel.
Als 2e secretaris werd gekozen de heer Jans-
sonius en als afgevaardigde naar de algemeene.,
vergadering, 'de' heer Gorter.
Die 'beschrijvingsbrief werd behandeld, waar
voor de afgev. vrij mandaat kreeg.
Bij de rondvraag werden besproken de ma
lariafilm, de propaganda en het aantal kinderen
per onderwijskracht teOudkarspel en Broek op
Langendijk. („Alkm. Crt.")
- OUDKARSPEL.
Door d e tuinbouw vereen. .„De Eendracht"
wordt een cursus ia het leven geroepen in
tuinbouw-boekhoudein. Deze cursus is ech
ter alleen toegankelijk voor hen, die ifi het
bezit zijn van een diploma tuinbouwcursus en
den leeftijd va'.n 21 jaar hebben bereikt.
Men leze de lalninottice.
ZUID SCHARWOUDE.
Bij de gehouden Landbouwtentoonstelling
te Alkmaar behaalde onze plaatsgenoot de heer)
E. Vonkeman, den 2©n prijs met zijn inzending
Plymouth Rocks in de afd. Hoetnders (2 kip
pen met haan)
NOORDHOLLANDSCHE VEREENIGING
„HET WITTE KRUIS",
AFDEELING LANGENDIJK.
Dinsdagavond vergaderde bovengenoemde af-/
deeling, ten huize van den heer Kramer te Zuid:-
scharwoude. j
Aanwezig waren in clusief bestuur, 21 leden.
De voorz. Dr. J. G. Vogelenzang opent de ver
gadering met welkom en spreekt er zijn vreugde
over uit, dat er, behalve het bestuur, zooveel
anderen ter vergadering zijn gekomen.
Door den Secretaris, Ds. O. J. Staal, worden'
hierna de 'notulen van de vorige vergadering ge
lezen, die onder dank aan den samensteller on
veranderd worden goedgekeurd.
Bericht is ingekomen van de Gascommissie,
dat 'goedgunstig is beschikt op het verzoek van
de afd. om een gedeelte van de oude gasfabriek
af te staan voor het aldaar inrichten van een
badgelegenheid. Deze vergunuing is verleend tot
wederopzegging toe.
Da voorz. brengt hierna in behandeling den
beschrijvingsbrief voor de algemeene vergadering,
te houden Dinsdag 5 October te Amsterdam.
Op de vergadering komt o.m. een voorstel in
behandeling van het hoofdbestuur, om het' tekort
groot f 10413.751/2 over 5 jaren te delgen. Van
dit tekort komt voor rekening van de feesten ter
gelegenheid van de herdenking van het 50-jarig
bestaan een nadeelig saldo van f 8541.34. Op de
rekening komt voor een ongespecificeerde post
van ruim f6000.
De voorz. kan zich niet begrijpen, dat derge
lijke hooge kosten gemaakt worden 'door een ver-
eeniging, die zelf collectes gaat houden. Men
had de teering naar de nering moeten zetten.
Door den heer Zaagman wordt de geste van het
hoofdbestuur scherp bocritiseerd en zegt dat. men
toch niet zoomaar gaat feestvieren, doch eerst
een begrootin'g opgemaakt wordt.
De Secretaris deelt mede dat op de algemeene
vergadering door de afdeelingen aan het hoofd
bestuur toestemming is verleend tot feestvieren;
men verleende als 't ware vrij mandaat. Wat de
tentoonstelling betreft, deze dekt zich met een
tekort van f 500, en zeker zou hier een overschot
zijn geweest, wanneer men niet zoo'n haast met
de loten had gemaakt.
De heer Zaagman is van oordeel dat men een
overzicht had moeten geven van een ongespeci-
fieerden post van ruim f 6000. Wij zullen er toch
aan moeten meebetalen.
De heer Berkhout antwoordt dat de afdeelingen
hieraan niet betalen. Het is een bloote mededee-
ling van het hoofdbestuur, iu wiens eigen kas
dit tekort is ontstaan.
De voorz. voegt hier aan toe, dat het hoofdbe
stuur zijn eigen bronnen van inkomsten heeft.
De voorz. leest hierna het rapport voor van
de Commissie, belast met het onderzoek der re
keningen- In de allereerste plaats wordt er hierin
op gewézenvdat ef grenzen moeten worden gestéld
aan feesten van philantropische instellingen, die
zelf een beroep doen op den particulieren beurs
en de overheid om steun. In dit geval is de grens
verre overschreden. Het feest is sterk overdreven,
waar soberheid betracht had moeten worden. Er
zijn uitgaven gedaan, die den naam van „verkwis
ting' 'zeer nabij komen. In het comité is een
groot gebrek aan zuinigheid geweest. Waren alle
uitgaven door kwitanties, gedekt, er waren zeer
hooge bedragen bij, die ongespecificeerd op de
rekeningen voorkwamen. Die wensch wordt ge
uit dat bij eventueel in de toekomst voorkomende
feesten, het hoofdbestuur meer de teugels in han
den zal houden.
Die voorz. meent dat hier een woord van pro
test volkomen op zijn plaats is.
In de vacatures (in het hoofdbestuur) Dr. v.
,d. Berg en Freesen is voorzien door de herbenoe
ming van de beide aftredenden, terw'ijl in de va
cature Dr. van Leeuwen 3 candidaten zijn gesteld,
n.l. de heeren Bakker, v. Diam en Staal. In ver
band met de laatste vacature, leest voorz. een
aanbeveling voor van den Kring Alkmaar voor
de eandidatuur-Staal.
•Verkiezing van 2 afgevaardigden voor dfe alge
meene vergadering.
De heer Du Burck meeut dat het niet absoluut
noodzakelijk is om 2 afgevaardigden te zenden.
Laat men ook in deze zuinigheid betrachten,
temeer, daar 1 van de 2 afgevaardigden dqor het
hoofdbestuur- wordt vergoed.
Anderen meenen dat het in het belang van,
de algeme.ene zaak is om 2 af gé vaardigden te
zenden, vooral in verband met de 1 candidatuur
van Ds. Staal.
De meening van den heer Du Burck wordt,
niet ondersteund, waarna tot afgevaardigden wor
den gekozen de heer D|s. O. J. Staal en J. Heman
en tot plaatsvervanger de heer J. Keizer.
Tot kasnazieners worden hierna aangewezen
de heeren E. Zaagman en Chr. Olthioff.
Bestuursverkiezing, aftr. de heeren Dr- J- G.
Vogelenzang, Jac. Wagenaar en S. Wagenaar.
De laatste' 2 zijn niet herkiesbaar.
Ter vervulling van de 2 open gevallen plaatsen
worden voor Broek op Langendijk genoemd de
heeren C'. Slot Kz. en C. Oijevaar.
De uitslag "van de hierna gehouden stemming
is, dat dc voorz. en de aanbevolen heeren wor
den her- en gekozen.
De voorz. dankt de aftredenden voor hun tijd
en moeite, gegeven in het belang van de afd-, en
voor de dcor hen verstrekte adviezen. Spr. hoopt
dat de afd. zrch in hun belangstelling mag blij
ven verheugen.
Salaris verhooging van den magazijnmeester.
De voorz. memoreert, dat dit punt in de laatste
algemeene en tevens in de laatste bestuursverga
dering is besproken. Dioor het bestuur werd wel
voor een verhooging gevoeld, maar op eeii andere
wijze dan dat waarschijnlijk bedoeld werd. Het
bestuur stelt nl. voor voor ieder nieuw lid een
premie van fl.te geven, met dien verstande
dat de magazijnmeester steeds kan rekenen Op
een minimum van f50 per jaar vast. Zijn er geen
nieuwe leden, ontvangt hij toch f 50, maar zijn er
smaakt ah room
60 nieuwe leden, ontvangt hij f 60 en zoo ver
volgens.
Over het afgeloopen jaar zijn er 70 nieuwe
leden bijgekomen en is het de bedoeling om over
het afgeloopen jaar nog een toelage te geven van
f 50.
Dc heer Du Burck vindt dit niet de manier
om tot verhooging over te gaan. Als de heer Koe
man zijn plicht doet, dan moeten wij zijn salaris
zoo verhoogen. Nu zie ik in het voorstel een aan
wijzing Jat hij zijn plicht niet doet, en waar wij
aller den heer Koeman kennen, die zich geheel
aan Het Witte Kruis geeft, daar mag deze ge
dachte niet door dit voorstel worden opgewekt.
Laten wij zijn salaris met minstens f100 verhoo
gen. Hij heeft thans een salaris van 'f 600.
f300 toelage en vrij wonen, dus ongeveer f1100,
maar van fUOO kan hij niet leven, dat mag in
den tegenwoordigen tijd nog een hongerloon wor
den genoemd. Laten wij desnoods allen wat meer
contributie betalen.
Op het laatste wordt geantwoord, dat' er velen
aan den Langendijk zijn, die met een minder
salaris boe moetèu en verhooging van contributie
voor hen tot een van de onmogelijkheden be
hoort.
De zoon van den heer Koeman zegt dat zijn
vader door het in het leven roepen van de aan
brengpremie veel meer van huis zal zijn, terwijl
hij zijn tijd thuis toch hard noodig heeft voor
het in orde. houden van het magazijn.
Dé Secretaris acht het een prikkel voor den
j magazijnmeester om nieuwe leden aan te werven,
hetgeen door hem gedaan kan worden bij het in-
uen der kwitanties.
De .heer,D'u Burck vraagtJjoeveelJejien. er zijp.
De Secretaris antwoordt van ongeveer 1650;
De heer Du Burek meent dat er dan nog weini
gen iu aanmerking zullen, komen, die lid kun
nen worden, en zal de magazijnmeester het moe
ten hebben van inkomende personen en van hen
die gaan trouwen.
Geantwoord wordt dat hij toch gemiddeld kan
rekenen op 60 a 70 gld. per jaar.
De heer Bouman bepleit ook een zelfstandige
j salarisverbooging van f 100.
Door den heer Berkhout wordt hierna voor-
J gesteld een vaste sal ar is verhooging van f-50.
I en voor ieder nieuw lid een extra-premie van
f 1.te geven, zoodat, wanneer er 60 nieuwe
leden komen, de heer Koeman daarvoor f 60 ont-
vangt, buiten zijn salarisverhooging, dus in totaal
daarmede f 110.
j De Secr. zegt persoonlijk voor het voorstel van
den heer Berkhout te zijn.
j De heer De Boer. Ik ook.
j Die heer Hart. Het spijt mij dat de Secr. zoo
weinig ruggegraat bezit en het voorstel van het
bestuur loslaat.
Ook andereu ziju -van oordeel dat dit niet ge/'
zegd had moeten worden.
I Nadat het bestuur zich een oogenblik verwii-
derd 'had voor een kleine bespreking van dit
voorstel, zegt voorz. bij terugkeer in de verga-
dering ,dat het bestuur zijn voorstel laat vallen
en 'dat van den heer Berkhout in stemming zal
worden 'gebracht.,
Die uitslag van deze stemming is, dat het
voorstel met bijna algemeene stemmen worcft
aangenomen, terwijl tevens wordt besloten een
uitkeering te doen van f 50 over het afgeloopen
jaar.
Namens de Commissie, bestaanide uit de heeren
Mallekote en Hema.n, belast met het nazien dér
rekening van de wijkverpleging, brengt de heer
Mallekote verslag uit, eu rapporteert alles in
orde te hebben bevonden, waardoor de rekening
kan worden goedgekeurd.
De ontvangsten hebben bedragen f 1670.aan
contributie, in totaal f 2173.45. De uitgaven be
liepen een bedrag van f 2321.66, zoddat het na
deelig saldo, bedraagt f 148.21.
Dit tekort is echter gedékt door de Comm.
voor de Wijkverpleging uit „Het Witte Kruis",
Wolke Comm. de helft geeft van de door de Lan-
gedijker gemeenten verstrekte subsidie.
Die rekening wordt goedgekeurd en ontvangt
i de Penningm. een woord van dank voor zijn;
gehouden beheer.
I Rondvraag.
j In verband met de te stichten badinrichting
zegt de Seer. zich in verbinding te hebben gc-
1 steld met de fa. Stokvis voor de levering van
1 kuipbad en 4 douchebaden. welke aanleg vol
gens verkregen opgave f850 zal kosten. Volgens
den' gemeente-opzichter van Noordscharwoude, is
de geheele inrichting gemakkelijk gereed voor een
bedrag van f 2000.
De heer Berkhout wenscht dat het- bestuur
op de volgende vergadering met een afgerond
plan komt en daarbij tevens begroeting en exploi
tatierekening zal overleggen.
De Secr. zou hu ook willen, doorgaan. Al zou
