NIEUWE
Dinsdag 19 October 1926
35 e Jaargang,
Uif ens FarSement
STEMMIKGSB£ELO_ DIT BRBEHTENLNO
Plaatselijk Nieuws
Langedijker Groenfencenfrale
Oif den Omtrek
NO. 124 WTERC.TELEPHOOM 52
De Indische regeering en de poli
tiek-oeconom'ische bond. Doel van
de actie van den bond en onvoorzich
tigheid der regeering. De wet tot
uitoefening der tandprotexe en 'die
tot goedkeuring der opium-overeen
komst.
Blijkbaar heeft dé Indische regeering,
minister Koningsberger heeft het zelf erkend
een beetje onvoorzichtig gehandeld. En die!
heer Cramer heeft daarin aanleiding gevonden!
tot een interpellatie eh het stellen van een»
tiental vragen, 't Ging over de houding der
Indische regeering ten' opzichte van de pd-
litiek-oeconomischen bond, die met steun van
den Java-suikerwerkgeversbond een anti-com
munistische actie wilde ontplooien, wat vol
gens den heer Cramer feitelijk bieteekende,
dat hij vertegenwoordigers van den Bond in
den Raad wilde brengen. Door het zenidejnj
van circulaires aan de residenten als anders-}
zins had de regeering deze actie gesteund. En!
de heer Cramer was van meening, dat het
niet op den weg van; een regeering lag een
politieke partij te steunen.
Minister Koningsberger erkende, dat het
doel van den bond aan de regeering bekend
was, maar niet, dat hij bevordering van par-»
ticuliere belangen, incasu die van het groot
kapitaal nastreefde, en eveneens, flat het van
de regeering voorzichtiger was geweest zich,
met deze actie niet in te laten, maar weer niet;
dat zij de bedoeling had gehad -eenige poli
tieke partij te steunen, ezonden circulaire bleek
de minister echter niet te willen overleggen
Het slot was een motie van den heer Kramjer,
waarin d!e Kamer als haar oordeel zou uit
spreken, dat het ongewenscht was, dat de In-i
disch eregeering bijzonderen steun verleende!
aan politieke partijen en den minister ver
zocht werd er bij deze regeering op aan te
dringen zich in het vervolg overeenkomstig
dat beginsel te gedragen. Maar de Kamér-
bleek tot dat oordeel en dat verzoek niet ge-»
neigd en verwierp de motie
De amendementen die op het ontwerp tot
herziening van de wet van 29 Juni ingediend!
werden, hadden al evenmin succes. Genoemde!
wet regelde de toelating van tandtechnici tot!
het uitoefenen van de tandprothese, een on
derdeel der tandheelkunde, maar deed dat op
zoodanige wijze, dat er met die toelatingen:
door den minister allervreemdst is omgespron
gen De heer Marchand wilde nu in het
nieuwe ontwerp de wet wijzigingen, niet al
leen de considerant veranderen, maar ook al
de toelatingen verleend krachtens die wet van'
29 Juni maar eenvoudig ongeldig doen ver
klaren. En de commissie van rappporteurs
stelde voor de nieuwe bevoegden in plaats
van tandheelkundige, tandmeesters te noe
men. waartegen de heer Duys heftig in ver
zet kwam. Maar de Kamer verwierp alle drie
de amendementen ien nam het wetsontwerp
aan evenals dat tot goedkeuring van de opium
overeenkomst.
Be tuinbouw vereenigingen in den omtrek ver
gaderden en hebben, voor zoover bekend 't voor
stel, om de nitschotkool te doen vernietigen, als
de prijs beneden f 0.60 per 100 Kg. loopt, met
groote eenstemmigheid aanvaard.
Er is in de pers nog al wat over te doen ge
weest. De he,eren correspondenten der groote dag
bladen hadden blijkbaar voor de zoove-elste maal
eens de klokken hooren luiden, wisten weer van
de klepel uiet; ze hebben de indruk gegeven,
als wilde men aan den Langendijk naar Ame
rika,ansch ultra kapitalistisch mo'del, alle kool,
beneden dien prijs vernietigen.
In ons blad stonden reeds eenige staaltjes, hoe
t publiek op eea dwaal^oor was geleid, en daar
van olijk gaf.
t Voorstel ging sommige belanghebbenden niét
ver genoeg, er waren er toch, die radicaal d!e
uitsehotkoo l, welke prijs die ook vermag op te
brengen, niet meer verhandeld te zien.
Zijn we wei ingelicht, (ook de verslagen gaven
aanleiding tot dien indruk) dan is 't voorstel in
zijn beperkenden vorm, als overgangsmaatregel
bedoeld. Voorzichtigheid is een oud-Hollanclschë
gelukkig nog veel beoefende deugd; 't lijkt me
zeer goed gezien, het voorstel aldus in te kl-êe-
den. Het zwaartepunt moet vallen op den slech
ten invloed die de uitschotkool op den prijs cler
goede kool uitoefent. Al verwachten we (weten
doet niemand iets)» in 't komende winterseizoen
geen abuormalen prijs, voor 't winterprodUct, 't
zou zeer goed mogelijk kunnen zijn, dat de kool
een hoogen prijs opbracht.en 't uitschot alsdan
een begeerd handelsartikel zou zijn en een aardige
cent epDracht. Wo zouden de gezichten der radi
calen wel eens willen zien, als dan hun uitschot-
hool ter vernietiging werd prijs gegjeven. De 60
ets. per 100 K.G. is een goede veiligheidsmaat-
regel; men kan de uitwerking nu eens zien, zon
der ©enig gevaar.
Ook de kooplui zullen wel geen bezwaar ma
ken, zij toch hebben 't vorig seizoen nog al wat
gemopperd op de slecht, voorziene markten, met
volop uitschot, wankleurig goed, kortom rommel.
Een bestelling op prima goed kon dikwijls niet
eens worden uitgevoerd.
Men dieue van tuinderszijde er wel eens acht
op te geven, dat toen 't verplichte veilen is uit
gesteld, de kooplieden daar aanvankelijk niet zoo
heel veel voor voelden. Ze vreesden toch, dat
de aanvoeren zich niet spoedig genoeg naar de
vraag zouden regelen.
De handel heeft zich thans volkomen aan 't
nieuwe systeem aangepast, de groote kooplui ver
klaarden meermalen, niets liever te doen, dan het
benoodigde ter veiling te koopen. De vraag is
gewettigd, of de bouwers zich wel voldoende aan
't nieuwe systeem hebben aangepast als de kooplui
deden. Tot heden is het met de aanvoer ter veiling
vóór. Januari gewoonlijk niet best geweest.
Zou liet geen aanbeveling verdienen, nu reeds
de aandacht te vestigen op de wenschjelijkheid
van esu systematische aanvoer over 't gehoede
seizoen verdeeld?
Nog te veel vertoont het tuinbouwbedrijf, voor
al in den winter, een speculatief karakter. Van
een dwingend voorschrijven is m.i. weinig an
ders dan ellende te wachten, meer heil verwacht
ik vau de methode Van overreding en overleg,
De vorige week wezen we in een kort stukje
op het dit jaar zoo veel zich vertoonend kwaad
van 'rand in de witte kool.
Een aantel witte-koolbouwers hebben een ver
gadering belegd, en van deze vergadering 'gjal
ons blad een uitvoerig verslag. Als er nu één ver
slag is geweest, dat ik met verwondering las, dan
was 'het dit. Wie nu toch maar een ietsje organi
satie-bloed in zijn corpus heeft, moet zich heb
ben afgevraagd, wat willen die witte-koolbou
wers nu? Af gaan breken, wat met zooveel moei
te, zorgen en kosten is opgebouwd? Prijsgeven
't mooie resultaat, na jarenlangen arbeid, 't werk
van twee geslachten, te niet, doen?
Werkelijk, mij indenkend in de plaats .van een
warm organisatorisch voelend bouwer, kan ik
niet anders schrijven.
B-enk het; u maar eens even in, wat men wilde.
Ik vertrouw natuurlijk, dat het verslag juist is,
trouwens nimmer heb ik daarop afgaande, (ter
oorzake van verkeerde verslagen), 'n bokje ge
schoten.
De witte kool is randig. Om 't dit jaar zeer
veelvuldig voorkomend euvel te onderkennen, is
den tuinbouwers in overweging gegeven (niet
opgelegd) een vijftal kool-en- door te snijden.
Of dit ook voor den Noorder-Marktbond gelat,
is me onbekend, de Langedijker O. C. heeft in
dezeu geen bindend voorschrift. Wie dus te Broek
geen witte kool wil doorsnijden, behoeft zulks
in 't geheel niet te doen; wenscbelijk is het ech
ter wel, aangezien het begrip rand randje
klein randje, al zeer rekbaar is. Veelal toch
plaatst d-e bouwer, om geen „soeza" te hebben,
maar wat op 't veilingsbordje erger als 't is,
wordt 't niet genoemd, gewoonlijk1 is het 'n
randje, wat op 't genoemd bordje prijkt.
Om nu een beeld te geven, waarbij getracht
wordt zoo getrouw mogelijk dit van de partij
te doen om dep kooper te laten zien, hoe groot
't euvel is, worden dan een vijftal kooien als
monster gesneden. Van de tien aanvoerders te
Broek zijn er zeker negen, die de kool snijden,
een bewijs van welwillende medewerking der bou
wers en ik durf zeggen, algemeen aanvaardt men
't als eea ongeschreven recht, dat de koo
per kan zien, wat hij koopt.
De zuurkoolfabrikanten kunnen zwaar randi-
ge kool nu eenmaal onmogelijk gebruiken. Hen,
(zooals de witte koolbouwers willen) dwingen
voetstoots te koopen, zonder dat ze weten wat
ze koopen, is toch absurd;. 'tZelflde geldt ook
voor de kooplieden, die wel niet zelf inmaken,
maar toch voor inmakers koopen.
Moeten de laatsten, de kooplui, dan maar aan
huu afnemers berichten: ,,ja ik kan wel witte
kool koopen, maar alleen voetstoots, het recht
van keur op rand is vervallen Dus moogt gie er
mij geen verwijt van maken, als ge straks totaal
voor u onbruikbare kool ontvangt!"
Trouwens zou ik gaarne eenS zien, als één
van de heeren, die op de nu gevolgde metihoido
zoo afgeven, (er deugt natuurlijk niets van) eens
zuivere kool had. Zou hij er dan genoegen mee
nemen, dat zijn product óók voetstoots verkocht
werd?
Bij invoering van 't geen «ij willen, treedt deze
toestand in- Wat voetstoots wordt gepresenteerd-,
wordt voor -dóór en dóór randig gehoifden, en
brengt 'n schijntje op.
Dit zal den houders van goede kool een prik
kel zijn, hun produet voor goed te v-erkoopen. De
keur blijft hoe ge 't keert of wendt toch be
staan. Geen zuurkoolfabrikant of koopman, Hie
witte kool moet hebben, die gaaf is, zal vrede
nemen met koopen zonder keur.
Of hij doet 't vóór aankoop, of daarna. Is het
„daarna" uitgesloten, dan kan hij maar voor
eenmaal genomen worden. In ernst, hij zal het
gevoel hebben, genomen be zijn, en dat onder 'n
schijn van recht.
Tot hedea gold de goede regel voor alle kool
veilingen, dat de afwijkingen bekend moeten zijn
de koopers en de consumenten moesten op de
veilingen aan kunnen. Daarvoor is dure propa
ganda gemaakt, voor den goeden naam der vei
lingen op dat gebied heeft men veel over gehad!.
Nu -door natuurlijke oorzaken een euvel in 't
gewas optreedt, zou men dat alles, voor twijfel
achtig gewin, dit uitnemend beginsel verzaken?
Zoo nu en dan nfoet men zich toch verwonderen,
ats men de uitingen van bouwers eens vergelijkt.
'In de bonnenkwestic heette het op bon ver
knopen drukt den veilingsprijs.
fNu durft men n.b. vragen laat de witte
kool h-eelemaal vrij. Drukt dit den veilingsprijs
dfcn niet?
De aanneming van het voorstel der witte-
koolbouwers, het laten vallen van keur
(daarop komt 't aan) en het vrij laten van het
produet om twijfelachtig voordeel, (van 't tegen
deel houd ik me overtuigd) schijnt me van orga
nisatorisch standpunt, fataal te zijn.
- BROEK OP LANGEND|IJK
Vrijdagavond 15 October had alhier een verga
dering plaats in het lokaal va.n den heer Vijze
laar, welke onder leiding stond van den heer P.
v. d. Moleo.
5pr. opende de vergadering met een hartelijk
welkom aan de aanwezigen en zeide verder dat
deze bijeenkomst tot do-el had, hier weder een
Plaatselijk Nut te stichten Diaar de aanwezigen
ter vergadering hiervoor zeer veel gevoelden,
werd alzoo tot oprichting overgegaan. De ver-
eeniging zal de zinspreuk dragen van „Plaat
selijk Nut". Als bestuursleden werden gekozen
de heeren P. v. -d. Molen, voorz. P. Sc'hager,
secret., Jb. Dirkmaat Az. penningm., H. Kamp
en C. Smit Jz. Verder werd besproken dat-het
doel was, minstens 2 maal 's winters een ge-
zelligen avond te organiseeren, waarvan de eer
ste avond zal worden gehouden in December a.s.
Verder werd besloten propaganda 'te maken._tot
het winnen van nieuwe leden, welke zich op
kunnen geven bij -den Sec.r. Personen beneden
21 jaar worden niet als lid opgenomen.
De contributie werd. bepaald op f 2.50 per jaar,
welke in 2 gedeejten zal worden geind.
Ter sprake kwam nog dat men het betreurde
geen grooterc lokaliteit hier te hebben, om der
gelijke gezellige a vonden te organiseeren. Verders
werden nog eenige besprekingen gehouden tot
het vaststellen van een reglement waarna de
voorz. de vergadering sloot, met den wensch dat
alle leden medewerken om het Nut goed te door
slagen.
BROEK OP LANGENDIJK.
Gied-urend ede eerste helft van de" maand Octo
ber werd reeds 73.7 m.M. regen inv den meter 'ge
vonden, zooidat de gemiddelde regenval der maand
73 m.M. reeds overschreden is.
- BROEK OP LANGENDIJK.
Mej. G. W. Kuijk, onderwijzeres aan de open
bare School alhier, heeft tegen 1 Jan. a.s. eer
vol ontslag aangevraagd, wegens huwelijk.
- BROEK OP LANGENDIJK.
Het avondschool-onderwijs aan de Openbare
School alhier, is aangevangen met 9 leerlingen',
7 jongens en 2 meisjes.
ZUIDSCHAPWOUÜE.
Onlangs besloot de gemeenteraad om in het
Reglement van Orde de bepaling op te nemen,
dat voorstellen, die een uitgaaf van meer dan
f 100 ten gevolge hebben en die niet op de op
roepingsbrieven voor de vergaderingen van den
Raad zijn vermeld, eerst in de volgende vergade
ring kunnen worden behandeld. De Burgemeester,
die dit besluit in strijd achtte met de Gemeente
wet, heeft bij Ged. Staten voorziening gevraagd,
welk college het besluit op grond van art. 42
hebben vernietigd. Art. 42 der Gemeentewet luidt
n.l. „De oproepingsbriefjes worden, spoedeischen-
de gevallen uitgezonderd, ten minste tweemaal
vier en twintig uren vóór het houden der ver
gadering, aan de leden van den Raad bezorgd.
Zij vermelden, zooveel mogelijk, de zaken waar
voor de vergadering is belegd. De Raad kan
steeds, behoudens de slotbepaling van art. 49
over andere zaken beraadslagen èn besluiten."
ZüIDiSCHARWOUDE.
De prijs van de melk is alhier weder met 1
oent verhoogd, en geldt nu 14 cent per Liter.
Vergadering van het bestuur der Langedij
ker groenten veiling, gehouden Vrijdag 15 Oc
tober, des namiddags 2 uur.
De voorzitter, burgemeester Slot, opent de
vergadering met een woord van welkom aan!
de leden en geeft het woord aan dien secre-l
taris, den heer S. de Boer, voor bet lezen'
der notulen van de vorige vergadering. DezaC
worden na lezing onveranderd vastgesteld en
geteekend.
Tegenwoordig waven 21 leden, waaronder
een lid van Koophandel. De haer Kramer)
(Koophandel) was met kennisgeving aïwezig
I- 1 t «W 98) m fc; IE- B 'WWl'PI
cn het eerelid Zeeman. Zonder kennisgeving1
de afgevaardigden van de Schermer, de Rijp;
L. T. B. en de Rijp en Omstreken.
De keurlijst, welke 20 keuringen bevatte;
wordt nagezien zonder op- of aanmerkingen.
Bii het uitbrengen van het rapport over het
nazien der boeken van bet Kantoor, wordt
medegedeeld, dat alles in goede orde is be
vonden en dat er in de maand September
geveild is voor een bedrag van f 129.829.39;'-
waarvan voor Broek op Langendijk f42.750.17,'
St. Pancras f26.415.40. Koedijk f 19.153,16,
St. Pancras Zuid f 1.038.83. Zuid-Scharwoudei
f6.638.53, idem R K. f 187.81, H. H. waard
f 6.656.60, idem R.K. f8.511.36. Ursum f3179.28
Schermer f8.036.21, Schermerhom f292.53,
Hensbroek f4.937.01, Oterleek f330.02. de
Rijp L.T.B. f289.76, idem. omstr. f291.25, Di
verse f322.96.
Schrijven ingekomen van Z. Scharwoude,
St. Pancras, de Schermer de Rijp en Omstr.,
de Rijp L.T.B. en Oterleek allen met bericht,
dat het voorstel van de Vierbond inzake „ver
nietigen van uitschotkool" op hunne ledenver
gaderingen is aangenomen. De overige veree-
inigingen brachten staande ter vergadering
verslag uit van hunne leden-vergaderingen,
waaruit bleek, dat allen voor het voorstel wa
ren, behalve de vereeniging tie Hens broek;
Alzoo hebben 13 van de 14 vereenigingen zich'
voor het voorstel verklaart.
Van de „Toekomst" te Zyid-Scharwoude
was tevens nog het verzoek mgekomien om'
ook het uitschot-bloemkool er bij te betrek j
ken, wat in den Vierbond nog besproken moet
worden.
Schrijven ingekomen van de v-eilingsvereon.
Warmenhuizen en omstreken met de uitnoo-
diging voor het geheele marktbestuur om op
16 October a.s. te vergaderen.
Punten van behandeling: Het vernietigen uït-
schotkool en het afgeven van koopvergunnin-
gon voor onderhandsche verkoop.
Een schrijven ingekomen van den secre
taris -de? Prov. Commissie dat voorstellen vooi;
hun algemeene vergadering ingewacht wor
den tot 5 November a.s..
Hiervan wordt geen gebruik' gemaakt.
In bespreking werd gebracht het tweedia
punt van de Vierbond-vergadering, n.l. het
uitgeven van verkoopsverguinningen. Een de
finitief voorstel aangaande dit punt is er niet;
zoodat het op de Vierbond-vergaderipg enkel;
in bespreking gebracht zal worden.
Voorgesteld wordt om 'de gebouwen tegen
stormschade te verzekeren. Een onderzoek is
ingesteld bij de vereeniging van Nederlanidsche
gemeenten, waaruit bleek dat de premie heel:
waarschijnlijk zal bedragen 20 cent per f 1000
verzekerd kapitaal. Dit kan de goedkeuring
dei vergadering wegdragen.
Bij de rondvraag vraagt de heer Kloos-'
terboer naar de wortelen-sorteering. Dg voor
zitter deelt mede dat bet U.C.B. besloten;
hééft dat voor het voeren van het merk da
sorteering moet zijn: van een half ons tot
een ons en van het ons tot het pond, zoodat;
ook heele grove peen boven het pond apart,
geveild moeten worden. Tevens zegt de voor
zitter is er nog geen schrijven over gekomep,
zoodat nog geen beslissing genomen kan wor
den. i
De secr. merkt op dat wanneer het nu,
komt, het dezen winter vrij te geven en d-ap'
b.v. in Maart er een definitief besluit over te',
nemen.
De heer Visser vraagt naar het doorsnij
den der witte kool, of dat verplicht is. De!
secretaris zegt, dat het vrijwillig is, doch dat.
het haast door allen welke "hun belang be--
grijpen, gedaan wordt. De heer P. Smit vraagt:
naar het fooien gevten, naar aanleiding van
het verslag der Tuinbouwvereeniging te 'St.
Pancras. De voorzitter-zegt, dat er'hier niets,
van bekend is.
De heer Gootjes stelt voor om uit de Vier-'
bond een commissie te benoemen, welke een'
onderzoek instelt naar den afzet op Amerika.
De "voorzitter antwoordt hierop dat de han-,
del op Amerika thans de- volle aandacht van[
het Hoofdbestuur heeft, doch dit niet alleen,
zij is thans ook krachtig werkzaam met me-;
de-werking van enkele vooraanstaande koop
lieden om dien hand-el zooveel mogelijk te be
vorderen, zoodat het voorstel Gootjes óverbó,-
dig wordt geacht.
Nog wordt medegedeeld dat in de maan
den Juni, Juli en Augustus verzonden zijn;
naar Zwitserland 5209 balen nieuwe aardap
pelen.
Hierna werd de vergadering onder dank
zegging door den voorzitter gesloten.
- OUDE NIEBiORP.
Woensdag 27 October a.s. zal de eerste nut-s-
avond van het onderling nut „Nut en Genoegen'1
in het café van den heer P. Krouwel worden ge
houden.
