Ons Koloniaal Bezit
Uit ons Parlement
Plaatselijk Nieuws
Uit den Omtrek
Belangrijke onderwerpen. Het
verdrag met België, onze souvërei-
niteitsrechten. Rotterdam en
Antwerpen en België's vriend
schap. De wegenbelasting, haar
tarief, aanmerkingen én amende
menten!
Het zijn ongetwijfeld belangrijke onderwer
pen geweest, die den laatsten tijd in onze Twee
de Kamer zijn behandeld. Het eene, het ver
drag met België, waarvan thans de goedkeu-,
ring aan de volksvertegenwoordiging gevraagd!
wordt,«houdt al zeer lang de publieke aandacht
bezig en daarovver is al zooveel gesproken eni
geschreven, dat de Kamerleden, die het woord
voerden, er feitelijk weinig nieuws over kon
den zeggen. Maar vrij algemeen bleek men
van .oordeel, dat hier België ten koste vamv
Nederland wordt bevoordeeld en dat het er
feitelijk om gaat Rotterdam's natuurlijke voor
sprong, die het door zijn waterverbinding met
het Rijnland tegenover Antwerpen heeft, te
niet Je doen en Antwerpen dat toch al de
tweede plaats onder de havens op het vasteland
heeft, nog meer te bdvoordeelen. De heen
Brautigam wees daarbij op de toch al zwakke;
positie van Rotterdam, dat geen industrie in
zijn nabijheid heeft en weinig overzeesche han -
del en meende, dat Antwerpen zich oyer de,
resultaten van het thans heerschende regiem
niet te "beklagen had en dus geen verbetering
van noode. Hiet verjet richtte zich vooral tegarj
het kanaal Antwerpen—Moerdijk en het nieu
we Schelde-regiem, waarbij Nederland afstand
zou doen van zijn souvereiniteitsrechten eb
zijn recht over dragen aan een beheercomi-j
missie. De vriendschap tusschert beide landani
achtte men dan ook door een dergelijk eenzij-,
dig België bevoordeelend tractaat niet te
vestigen en allerminst waar België dat onder
den invloed van de overwinning in den groo-
ten oorlog ons als 't wane had trachten af
te dwingen.
Het tweede ontwerp ,,de wegenbelasting'!
was zeker minder besproken en leverde dan:
ook overvloedig stof voor allerlei bemerkingen,
Men bleek over 't algemeen met een dergelijks
wegenbelasting, waar zij dienen moest om een
wegenfonds te scheppen, waaruit nieuwe we
gen aangelegd en oude verbeterd konden wor
den, wel ingenomen. Maar op -de uitwerking;
van het plan had men toch wel wat aanmer
kingen. De >een vond het tarief te hoog, de anj,
der had inplaats van het gewicht der wagens
liever het aantal kilometers als grondslag van
de belasting gezien. Ook betreurde men het,
dat er geen algemeenen regel was vastgesteld
voor overdracht van den onderhoudsplicht der
wegieh, dat geen Wégenraad was ingesteld, dat
de paardentractie niet belast was en de land
bouw boven de industrie "bevoordeeld, dat er
voor de provinciale en buurtwegen zoo weinig
zou overblijven, waardoor b.v. in t-Joord-Bra
bant 2/3 van de wiegen niet van de belasting
profiteeren zou en dat de autobussen te zwaar
belast wanen. Een enkele noemde ook de be;
lasting onbillijk en e'en nieuwe last op het
bedrijfsleven. En de heer Hiemstra wenschte
afschaffing van "de rijwielbelasting, en stelde
dien overeenkomstig een motie voor, die ech
ter verworpen wierd, terwijl een tweede mo
tie om die belasting van f3 op fl.50 te
brengen, werd ingetrokken, nadat de minister
verklaard had, dat hiet plan was, die belasting
fater tot f2.— te verlagen.
Waar zooveel in het ontwerp werd afge
keurd, kon het wel niet anders of er moestem
calrijke amendementen worden ingediend om
vvai men verkeerd achtte te verbeteren. Zoo;
sstelde de heer Van der Waerden verhooging
van de belasting op motorrijtuigen voor, want-
neer die als trekkracht werden gebruikt, welk
amendement werd overgenomen en afschaf
fing van de provinciale rijwielbelasting, waar
van de Kamer bleek niet te willen weten.
s Heeren Knottebelt's amendement om de
belasting tot 1/3 te vermitfKleren op wegen m
é(ém g emeente gelegen, waarmee hij; vooral Rot -
terdam's havenbelangen op het oog had, werd
vei worpen. Eveneens het amendement van;
den heer Ebels om de uitkeeriijg uit het We
genfonds aan We provincie hooger te stellen én,
dat van den heer Schaper om de uitkeering
te doen plaats hebben tot een bij algemeenen,
maatregel' van het bestuur te bepalen gedeelte,
van de wegen en van de rijwielbelasting. Een,
amendement van den heer Van Rijckevorsel'
om krachtens provinciale verordeningen thansl
geheven wordende rijwielbelasting te hand
haven en twee amendementen van de comi-
missie van voorbereiding, nadere bepalingen
vaststellende omtrent motorrijtuigen van open
bare lichamen, werden door den minister over
genomen. Minister De Geer vertelde verder
nog, dat de Staat aan "het Wegenfonds voor-,
schotten zou deen, dus als zijn bankier op
treden, en dat hij het tarief voor vrachtauto
zou brengien van f 10.— op f6 en 'dat van
autobussen van f 12.50 op f8.—
r$ ffi m m f*® iw i/ r
OUDjK ARSPEL.
la de gisteravond, ten huize van den heer Vis
gehouden vergadering vaat de IJsclub „Volhar
ding" was de opkomst zeer gering.
De voorz. spreekt hierover bij de opening zijn
teleurstelling uit, maar hoopt niettemin dat.de
besprekingen van a an ge namen aard en in het be
lang der vereniging mogen zijn.
Het winterverslag 19251926, hierna door den
Secretaris voorgelezen, kan aller goedkeuring
verwerven, en ontvangt de samensteller daar
voor een woord van dank.
De Penningmeester doet hierna rekening en
verantwoording van zijn gehouden beheer.
Begonnen werd met een saldo van f 199.49 W
De totaal-ontvangsten hebben bedragen f 1033.75,
de uitgaven daarentegen f808.651/2» zoodat de
rekening sluit met een batig saldo van f 225.181/»
Het elubgebouwfonds vormt met bijgeschre
ven rente ec ubedrag van f 59.59.
Door de IJsclub werd in het afgoloopen sei
zoen aan arbeidsloon uitgekeerd een bedrag van
f341.70.
Wat het aantal leden betreft, hiervan werden
er 7 afgeschreven, 6 door bedanken en 1 door
vertrek, terwijl op nieuwe leden werden ingeschre
ven 74.
De Penningmeester ontvangt een hartelijk
woord van dank voor zijn gehouden accuraat
beheer.
Tot leden van de Kas-Commissie worden hier
na benoemd de heeren P. Heertjes en H. Bakker.
Bestuursverkiezing aftredend de heeren C. J.
de Wijn, J. Schrieken en C. Bakker.
Met het oog op het geringe aantal opgekomenen
acht de vergadering zich niet gerechtigd toti
verkiezing over te gaan, en wordt besloten een
nieuwe ledenvergadering uit te schrijven.
Evenzoo geschiedt met de benoeming van een
hoofd-Commissaris, aftredend de heer Jb. de
Boer.
Tot afgevaardigden naar de vergadering van
den hoofdbond worden hierna gekozen de heeren
C. J. de Wijn en C. Paarlberg met als plaats
vervanger de heer J. Keizer. Waar de heer
Paarlberg verhinderd is, wordt in diens plaats
aangewezen de heer Keizer en als plaatsvervan
ger de heer J. Schrieken.
Hierna wordt behandeld de beschrijvingsbrief
voor die alg. vergadering en wordt op verschil
lende punten vrij mandaat gegeven.
Dan komen de ingekomen stukken ter tafel,
waarvan het eerste is, het bedanken als hoofd
commissaris en commissaris van den heer H.
Joman.
De voorz. zegt da4 de heer Joman jaren hoofd
commissaris en commissaris van de IJsclub is
geweest. Op de hoofdcommissarissen rust een
zware en koude taak, hebben zij zeker het on
aangenaamste werk te verrichten. Spr. brengt
den heer Joman.namens „Volharding" dank voor
hetgeen door hem voor de vereeniging is gedaan.
Outvangen is de nieuwe verordening op /Le
Vermakelijkheidsbelasting in deze gemeente, en
is men het algemeen eens over de onbillijke hef
fing van deze belasting.
In verband hiermede is van de V.V.V.V.V.
een uitnoodiging ontvangen om deel te nemen aan
een gecombineerde vergadering ter bespreking!
van deze verordening.
Als afgevaardigden worden naar deze verga
dering aangewezen de heeren C. Paarlberg en
Jb. de Boer.
Nog worden als afgevaardigden naar de verga
dering van den Ijsbond Holl. Noorderkwartier
aangewezen de heeren'C. Paarlberg en S. Tim
merman.
Hiermede zijn de belangrijkste punten van de
agenda afgehandeld en wordt de rondvraag ge
houden die niets van belang oplevert.
De voorz. gaat hierop tot sluiting over met een
woord van -dank voor de aangename besprekin
gen.
BROEK OP LANGENIHJK.
Vrijdagavond hield de Ziekenvereeniging
„Steunt Elkander" hare halfjaarlijksche verga
dering in het lokaal van den heer Vijzelaar.
Alvorens de vergadering te openen, wijdde de
voorzitter, de heer P. Stammes eenige waaridee-
rende woorden aan d m overleden Secretaris, den
heer J. Bakker, welke staande de vergadering
werd aangehoord. Spr. herinnerde er voornamelijk
aan, dat Bakker 15 jaren lang met hart en ziel
als Secr. de belangen der vereeniging heeft be
hartigd en wenschte hem tenslotte als tolk van
de vereeniging een zalig© rust toe.
Hierna riep hij de aanwezigen een hartelijk
welkom toe op de ledenvergadering en hoopte
dat de besprekingen kort en zakelijk mogen zijn.
De waarn. secr. de heer Giltjes, kreeg hierna
gelegenheid tot. het voorlezen der notulen. Door
een der aanwezigen werd d© opmerking gemaakt
dat er in do notulen staat van aanneming van
nieuwe leden tot 35 jaar en in het nieuwe regle
ment van den Boni tot 50 jaar. Gevraagd werd
01 deze leeftijdsgrens door de vereeniging ook
overgenomen werd.
Door den voorzitter werd medegedeeld dat
men zich houdt aan de notulen, zijnde 35 jaar,
daar men de gelegenheid lang genoeg heeft open
gesteld, dat personen, welke lid wenschten te
worden, hiervan gebruik hadden kunnen maken
Uit het verslag van den Secretaris bleek dat
er in de laatst gehouden vergadering, zijnde 2
Januari 1926, 9 bestuursvergaderingen zijn ge-
1 houden waarvan 1 buitengewone, staande in ver
band met het overlijden van den secretaris Bak
ker. Verder bleek dat het afgoloopen tijdperk
niet ongunstig is geweest voor de vereeniging.
Kleine moeilijkheden werden door het bestuur
opgelost en gewichtige besluiten behoefden er
niet genomen te worden.
Uit het verslag van den Penningmeester bleek
j dat er op de laatstgehouden ledenvergadering
i een bedrag in kas was van f2804'.19. De ont-
vaugsten bedroegen tot en met Sept. f 2589.301/2»
de uitgaven f2167.70, voordeelig saldo f421.60,
alzoo einde September in kas f2804.19 plus
f 421.601/» is f 3225.791/2.
Bij monde van den heer J. v. d. 'Welle, als
Commissie van Rapporteurs werd medegedeeld
dat de boeken en bescheiden in de beste orde
werden bevonden. In plaats van den beer v. d-
Welle, werd aan de Commissie toegevoegd den
heer Jb. Pik,, plaatsvervanger den heer B. Kamp.
1 Bij de vaststelling der contributie, was nog
al verschil van meening in deze, daar enkelen van
meening waren dat deze door den Bond werd
vastgesteld.
Daar door den voorzitter opgemerkt werd, dat
zulks niet- het geval was, maar dat hierover
de algemeenc vergadering besliste, werd goedge
vonden met de bestaande regeling door te gaan
tot het eiade van het boekjaar en dan zal de
boekhouding uitwijzen of zoo doorgegaan kan
worden.
Tot lid van het bestuur ter voorziening in de
vacature Bakker werd als zoodanig gekozen den
heer H. Vinke.
Hierna bracht de heer Jn. Weder verslag uit
van de Bondsvergadering, gehouden te Alkmaar,
hetwelk onder dank werd aanvaard.
Bij de rondvraag werd door P. J. de Boer
naar voren gebracht, of de vereeniging ook bij
ongevallen uitkeert. Hierop werd geantwoord dat
de vereeniging bijbetaald tot 100 pet. van het
loon, in het bedrijf. Buiten het bedrijf geschiedt
de gewone uitkeering als bij ziekte, behalve bij
gevallen door eigen schuld, dan zal geen uitkee
ring volgen, maar wordt art. 26 der Statuten
in practijk gebracht. Door denzelfden spr. werd
alsnog gevraagd of bij opname in ziekenhuizen
ook uitkeering volgt, waarop bevestigend werd
geantwoord.
De heer F. v. d. Molen vraagt of de wed. van
den overleden secretaris Bakker nog lid is van
de vereeniging en zoo ja, of deze dan niet vrijge
steld kon worden van het betalen der contri
butie, wegens de vele diensten welke Bakker voor
de vereeniging tijdens zijn leven heeft verricht,
werd aangehouden tot een volgende vergadering.
Door den waarn. Secr. werd nog medegedeeld
dat het Hoofdbestuurslid Zeeman, verhinderd was
de vergadering bij te wonen.
Hierna werd de vergadering onder dankzegging!
voor de opkomst en betoonde belangstelling door
den voorzitter gesloten.
In de nagehouden bestuursvergadering werd
de heer Vinke benoemd tot Secr. der v'ereeni-
ging.
- BROEK OP, LANGEDIJK.
Aan het postkantoor te Broek op Langedijk
en de daaronder ressorteerende hulppostkanj-
toren werd gedurende de maand October 1926
ingelegd f3043-44, terugbetaald f7077 39.
Het laatste door dat kantoor uitgegeven,
boekje draagt het nurtimer 1009.
- OUDKARSPEL.
De Reciteer- en Voordrachtwedstrijd uitge
schreven door het Departement Oudkarspel
der Mij. tot Nut van 't Algemeen, zal binnen,
korten tijd worden gehoudienZooals reeds
eerder was bekend gemaakt zal de eerste avond
16 November zijn.
Het aantal deelnemers(sters) bedraagt thans
16 zoodat met voldoening dit feit kan wordieni
vermeld, en met verwachting de wedstrijd kan
worden tegemoet gezien.
De deelnemers(sters) komen van Langedijk,
uit de omgeving en van verre.
Het Nutsbestuur besloot 2 avonden te hou
den, zoo dat men aanstonds waarlijk genieten
kan.
In verband met plaatsbespreking en nadere
oijzonderheden leze men de binnenkort ver
schijnende advertentie.
BROEK OP LANGENDJJK.
De heer J. C. de Vries, stations-ambtenaar hier
ter plaatse, is in gelijk ebetrekking overgeplaatst
naar Borne (G.).
BROEK OP LANGENDJJK.
Gedurende de maand October werd op 26 da
gen neerslag in den meter' gevonden tot een ge
zamenlijk bedrag van 105 m.M.terwijl de ge
middeld eval der maand 78 m.M. bedraagt op 11
dagen viel minder, op 15 dagen meer dan 1 m.M.
De regenrijkste dag der maand was 9 Oct. met
19.5 m.M. In 't geheel is dit jaar al 602 m.M,
regen afgetapt tegen 571 m.M. 'gemiddeld.
Schrijnende Handen
na de Wasch
verzacht en geneest men spoedig met
Doos 30-60-90 ct. PUROL
- H. HUGOWAARD.
;Iin d ekom der gemeente, tegenover de R.
Kath. Kerk, ontstond Zaterdagmorgen in dei
vroegte brand in het woon- en winkelhuis v,ajn(
den heer Min. naar men vermeldt doordien
kleeren te dicht bij de kachel te drogen hin
gen. De bewoners hebben zich bijtijds in vei
ligheid kunnen brengen, doch overigens is
van den inboedel en den winkelvoorraad krui
denierswaren en galanteriën weinig gered kun)-
nen worden. Door de spoedige aanwezigheid!
van den brandweer en vooral ook' door de gun
stige windrichting bleven de aangrenzende pan
den, de manufacturenhandel van den heer P01-
lard en de doorrijdstal van dien heer Webter,
gespaard.
Er is êen tijd geweest, dat we voelden on
machtig te zijn, een onvoldoende weermacht)
te hebben, om ons uitgebreid koloniaal beziti
te kunnen verdedigen en dus te behouden
het niet te kunnen verdedigen was synoniem
met het te verliezen, want we wisten, dat vami
vete zijden begeerige blikken op Insulinde ge
worpen werden en dat we leefden in een tijd,
dat het recht was aan "de zijdie van de sterk
ste, leen recht trouwens, naar welker grond
beginselen ook wij eens de overzeesche gewes
ten tot de onze gemaakt hebben.
Maar wat we vreesden, gebeurde niet. Dé
sterken der wereld werden steeds machtiger,
maar tenslotte durfde niemand toeslaan, omdat
de leen den ander hét bezit misgunde van de
gebieden, welker natuurlijke rijkdommen ïn
staat waren een groot volk economisch te ver
heffen en tot een gevaarlijke macht te maken.
We behielden dus ons koloniaal bezit bij de
gratie vande wangunst der groote mo
gendheden. Elk dezer voor zich prefereerde
het bezit der rijke gebieden in Indië te laten'
in handen van een klein land, dan het te zien
overgaan in het bezit van een grootmacht, die
daardoor tot een al te welige ontwikkeling zou
kunnen geraken.
De „evenwichtspolitlek" echter ligt ook al
weer achter ons en de wereld staat thans „in
het teeken" van de Volkenbondsgedachte, een
ideëel principe, dat de Volkereh verzoening
beoogt door overleg en samenwerking. Het
ideaal is mooi, zeer mooi zelfs. Men kan hopen
op verwezenlijking, maar doet voorzichtig met
voorloopig goed uit te zien om na te gaan
of het mooie ideaal niet misbruikt wordt om
tot hetzelfde doel te geraken, als waarvoor
eertijds machtige legers en obscure diplomatie
werden aangewend; de vergrooting van macht
en uitbreiding van grondgebied door z.g. „lei
dende mogendheden".
Al wat imperialistische doeteinden nastreef
de en eer- en heerschzucht trachtte te bevre
digen met geweld van kruisers en kanonnen,
heeft plotseling een schapenvachtje aangetrok
ken en propageert de volkeren-gemeenschap.
Als dat alles echt is, zijn wij, Hollanders, uit
traditie en overtuiging verplicht om het ge
stelde ideaal te helpen verwezenlijken, maan
een weinig voorzichtigheid, en een kleine her
innering aan het spreekwoord: „Als de vos
de passie preekt, boer pas op 'je 'kippen",
is niet misplaatst.
Wie gelooven, dat deze tijd van geforceerde!
samenwerking der volkeren gevaarlijker vooj-,
het behouden van ons koloniaal bezit is, dan
vroeger, toen men niet geschroomd zou heb
ben onze kolonies met geweld in te palmen,
als men niet weerhouden was door een macht
neen niet van ons, maar van andere begee-
rigen.
Wie het oor te luisteren legt, hoort de vo-
gelaai fluiten.
Daar zijn twee groote rijken in Europa, die;
een renaissance doormaken: Italië, fascistisch
herboren, waar een te groote bevolking huis',
aan hetwelk door het fascisme nieuwe energie
is ingepompt en Duitschland,. lam gesla
gen, zich oprichtende en herstellende, nu eersf
goed het verlies gevoelende van de gebieden,
vanwaar eat waarheen het vroeger brengen kon,
en waar de geest van duizenden nijvere onder
danen tot vruchtbare expansie leidde. Italië
voelt thans de behoefte aan koloniaal bezit,
dat het weleer nooit in beteekënde vorm heeft
gekend; Duitschland streeft een herstel van
de vroegere voorrechten na. De eenheid van
het verlangen beeft deze vroegere vijanden tot
elkaar gedreven. Engeland en Frankrijk heb
ben een welwillend oor voor hun wenschen,
want ze weten wel, dat een herlevend Italië en
een hersteld Duitschland tot de economische
wedergeboorte van Europa belangrijk kunnen
medewerken, maar ze zijn toch ook weer ego-
istisch genoeg om de hand op eigen zak te
houden, denken er eenvoudig niet aan om de
verlangens van Italië en Duitschland te be
vredigen door het afstaan van een deel van
eigen koloniaal bezit, maar achten de zaak er
een, die ter regeling aan den Volkenbond moet
worden toevertrouwd.
En nu komt uit het land, dat laatstelijk tot
dien bond is toegetreden, het liefelijk gefluit.
Ja, zingt de vogelaar, er zijn landen met eeni
uirgebreid koloniaal bezit, die voor een vrucht
bare exploratie in 200 jaar niet konden doen,
wat Duitschland in vijf jaar wist te 'biereiken/
En dan gaat het zoet gefluit voort; het twinkelt
over volkerengemeenschap, lispelt over man
daten »en jubelt over de internationale taaW
om de rijke gebieden in verre gewesten ten
bate der volkerengemeenschap te exploreenen.
Let er op, het zal er van komen, dat mieln'
Portugal en Nederland duidelijk maakt, dat
ze een plicht van internationalen broedernrai
te viervullen hebben door 'n deel der bezittin
gen ter vreedzame exploratie aan een geplun
derde grootmacht over te doen. En de plun
deraars, zulten wel zop vriendelijk zijn om de
geplunderde' in zijn „rechtmatige verlangens"
te steunen.
Wij zijn geen buitengewone bewonderaars
van de wijze .waarop wij onze bezittingen ver
kregen, welke wijze echter in het licht dec
toenmalige tijden hebben te bezien, maar w?
zouden er toch niets voor gevoelen om dat
bezit op de boven aangeduide wijze in handen
van anderen te zien overgaan.
Eerstens niet om ons zélfs wil, betere rech
ten dan wij kan tenslotte niemand laten, gelden,
want onze rechten zijn geconstitueerd door df
historie en de groote opofferingen, die staat
en particulier zich voor de exploratie van In
dië betoond hebben. Tweedons niet om 'Je wille
der inlanders. Mleer en meer is ons volk zich
haar cultureéle taak ten opzichte der inlan
ders bewust geworden, we weten, dat we het
Indische volk moeten opvoeden tot zelfstandig
heid; dat onze meesterschap zal moeten over
gaan in een broederschap; dat ons heerschen
zal moeten worden een samenwerken met een
volk. dat vrijt worden moet door en met ons»
En of het Indische volk dat doel eerder berei
ken zal, wanneer het door een Europeesche:
