30
Plaatselijk Nieuws
Uitvoer van aardappelen
Groentevervoer
'1
KERKNIEUWS
De basis van ons gezag in Indië
i18
Marktberichten
Predikbeurten
de Chineezcii verspreid, dat de vreemdelingen
kindermoorden in het geheele land zouden heb
ben gepleegd. Het is evenwel niet te hopen,
dat de strijd, wat bloedigheid betreft, in hoe
danigheid den Bokseropstand zal gaan even-
ren, want dat beteekent onder de huidige om
standigheden en met die tegenwoordige strijd
middelen voor China een ramp, welker om
vang niet te overzien zal zijn.
De kabinetscrisis in Duitschland behoort nog
altjjjd niet tot het verleden.
Zooals wij verwacht hebben, kon Dr. Cur-
tius de hem verstrekte opdracht tot het vor
men van een nieuwe regeerihg niet ten uitvoer
brengen.
Zaterdag heeft de president der republiek,
Von Hindenburg den Rijkskanselier Dr. Marx
verzocht de mogelijkheid van een te vormen'
kabinet te overwegen, voornamelijk daarbij
doelende op een regeering der middenpartijen.
Aanvankelijk hield Marx deze opdracht in
beraad en zegde later toe pogingen in die!
richting te zullen doen.
In politieks kringen acht men de kansen
van Dr. Marx, die als we dit schrijven
juist aan het confereeren is met de leiders dier
sociaaldemocraten, niet bijzonder hoog.
Ook spreekt men in sommige kringen van'
een aanstaande ontbinding van den Rijksdag,
doch algemeen heet het, dat de partijen die nog
niet wenschen.
MIJNHARDT'S
Hoesftabletien
tegen hoest en verkoudheid
Bij Apoth. en Drog. Doos
fit.
-OUDKARSPEL.
Blijkens bekendmaking van den burgemees
ter dezer gemeente wordt ter kennis van be
langhebbenden gebracht, dat het jaarlijjksch
onderzoek voor de gewone dienstplichtigen der
landmacht, van de lichtingen 1915 en 1918, inf
Juni a.s. zal plaats hebben.
Datum en plaats van het onderzoek zal naid-en
worden oekendgemaakt.
- OUDKARSPEL.
De jongelieden, die voor den dienstplicht
moeten worden ingeschreven herinneren wij
er aan dat Woensdag a.s. des voormiddag»
912 uur de gelegenheid daarvoor bestaat^
ter secretarie.
- ZUIDSCHARWOUDE.
Het winkelpand, tot voor korten tijd be
woond door den heer S. Voogt, was verhuurd
aan den heer J. Koopman, die er later echter
van afzag. Daama werd het' verhuurd ami den
heer De Bruin, die er zijn winkelwaren reeds
in had opgeslagen, doch ter elfder ure besloot
zijp winkel niet te openen.
Wie volgt nu?
- ZUIDSCHARWOUDE.
De openbare schóól alhier is weer geopend,
na, wegens de griep, een week gesloten te zijn
geweest.
- ZUIDSCHARWOUDE.
Van de opleidingscursus van den heer Du
Biurck alhier is geslaagd voor het diploma
Boekhouden van de Vereeniging van Leeraren
in de handelswetenschappen de heer A. J.
Reiinders te Warmenhuizen.
Voor Huis en Hof
In de moestuin.
Doperwten, peulen en groote boonen moeten
worden voorgekiemd. We strooien daartoe het
zaad dicht opeen in een koude bak uit en be
dekken het met een paar c.M. aarde. De bak wordt
voor de ergste koude beschut, maar mag in geen
geval te warm worden gehouden. Men ban aan
nemen, dat de nu ia een bak uitgezaaide zaden
ongeveer in de tweede helft van Maart gereed zijn
om naar luiten te worien overgebracht en dat
het om dien tijd nog wel winter wezen kan waar
door uitplauten onmogelijk is en uitgesteld moét
worden.
Wie niet over een bak kan beschikken, kan
de zaden in platte kistjes of schotels uitzaaien
en de zaden in eén vorstvrije doch niet warme
kamer tot ontkieming brengen.
Om goede resultaten te verkrijgen, is er in een
kamer meer kweekkunst noodig dan wanneer er
in een bak gezaaid is. Droog mogen de zaden
niet liggen, en te veel vocht geeft, vooral in den
aanvang, licht kans tot rotten.
Op den kouden grond bepalen zich de werk
zaamheden nog in hoofdzaak tot, bemesten en
spitten. Op gunstige plaatsen kan begonnen of
doorgegaan worden met wat spinazie uit te
zaaien.
Bodem bowork i ng.
Menschen met kleine tuintjes, die niet meer
van de groote wereldruimte bezitten dan dat
eene stukje grond van ©enige honderden vierkante
meters ter zijde of achter de nederige woning,
lachen in den regel dit lapje grond toe wanneer
het gedurende den zomer wat aanbiedt, hetzij in
den vorm van groenten, vruchten of bloemen,
maar zoodra dit ophoudt en het dankbare plekje
grond het winter kleed omhangt dan acht men
het blijkbaar geen blik waard.
Men zal het wel roerend met Ons eens zijn dat
dit niet zoo is zooals het behoort en zoo men
cIk jaar van het tuintje wit profiteeren, moet
men het met meer ernst behandelen en den bo
dem niet vergeten, Wat wij hieraan ter verbete
ring kuanen doen, gaan wij vertellen.
*Een van de hoofdvoorwaarden van goede plan
teneultuur en daaronder verstaan wij vruchten,
groenten en bloemen, is zonder twijfel het voort
durend loshouden van den bodem, dat wij het
tx^te in dea winter kunnen doen.
In een omgewerkten, lossen bodem kunnen de
wortels Jer planten zich veel gemakkelijker ver
spreiden, terwijl lucht en warmte Veel beter kun
nen inwerken. Een bodem die langen tijd vast
heeft gezeten, in jaren geen spade voelde; wordt
zuur eu geeft slechts aan weinig planten oen
standplaats. Neen ,de aarde, waarop wij willen
teelen moet nu en dan los, soms diep los gemaakt
worden, een wiuterwerkje bekend als diëp-spit
ten.
Door het spitten komt de bovenste laag grond,
die een langen tijd aan zon en regen is blootge
steld geweest, daar, waar de wortels der planten
komen om voedsel te zoeken en waar "het dan wél
te vinden is. En de groiM waar de wortels alles
uitgehaald hebben komt weer aan de oppervlakte
en kan dan weer geschikt gemaakt worden.
Op zandgrond komt het dikwijls voor dat zich
op een diepte van een meter, hoogier of lager een
„bank" vormt, een oerlaag, die de communicatie
verbreekt van boven naar beneden of omgekeerd.
Op dergelijke stukken grond is het in den herfst
en winter veel te vochtig, verrotten de wortels,
der planten terwijl in den zomer alles slap han^t
van droogte.
Het spitten is een uitstekend winterwerkje,
echter onder zekere voorwaarden, en die zijrJ
de grond mag niet bevroren, niet beseeuwd
en niet te nat zijn. Dagelijks geven we toe dat
dit lastige voorwaarden zijn en toch moeten
we er streng de hand aan houden en de grond
niet laetn bewerken, voor dat hij daarvoor
geschikt is. Spitten we sneeuw onder den grond
dan blijft die zeer lang liggen en men kan'
later aan de gewassen precies de grens aan
geven van den met sneeuw besmetten grond.1
Men spit dieper, naarmate de grond vaster
is, in~den regel is onze stadtuintjes 39 cm.
voldoende, daar' de bodem tamelijk wel door
werkt is en bovendien, door puin en steenenj
gedraineerd is.
De spitter moet zorgen, dat net omgespitte
vlak komt te leggine, tenzij het anders gewild
wordt, hij gooit de stesnen aan den kant,-maakt!
harde kluiten stuk en verwijdert de wortelstok
ken van gekruid. Heeft hij een stuk grond
dit jaar van Oost naar West gespit, dan doet
hij dat een volgend jaar in omgekeerde rich
ting. Heben we al eenig: voordeelen van het
bewerken van den grond medegedeeld, we
hebben nog niet gezegd, dat men deze grond
in het voorjaar eerder kan bezaaien, vroeger
de vruchten of groenten oogsten en fraaier
en langer bloemen snijden. Goed bewerkte
grond droogt neit zoo spoedig uit en hoewel
iedereen de groote waarde daarvan begrijpt,
is het moeilijk in cijfers uit te drukken.
Het hakkelen en schoffelen in den zomer
gebeurt niet alleen om het onkruid te verdel
gen, neen, ook om den boiem, die door slag
regens vastgeslagen is, los te maken; dit een
voudige werkj everwekt de grootste verbazing
bij leeeken. en men moet het zien, om te kun-
en twintig uren, na het losmaken, is gegroeid,
nen gelooven wat een plant in twee maal vier
De eenigste voorwaarde die, aan het Jtakke-
leh en schoffelen verbonden is, is droog weer
en bij voorkeur maken we den grond los bij
zonneschijn. Dan slaan we twe evliegen in één
lkap: het onkruid gaat dood en de groeiwek-
kende warmte kan de grond indringen.
Kan men den grond aan de oppervlakte
nu tamelijk ruw laten liggen, waardoor de vorst
er dieper kan inwerken, in het voorjaar moet
hij met de hark geeffend worden, opdat, warn
neer wij zaaien, het; zaad in aanraking komt
met moeder aarde, waardoor een gelijkmatige
kiemnig bevorderd Wordt en het zaad niet
onder een harde kluit aarde komt te Rggan.
Naarmate de culturen zich verfijnen, moet
die arbeid beter uitgevoerd worden, zoodat er
geen zaadje verloren gaat.
Wanneer wij ons afvragen, wat is bodem-
of grondbewerking, dan zouden wij kunnen-
antwoorden: het oordeelkundig in orde maken
van den grond tot ontvangst van plant en zaad.
Deze arbeid loont zich door een spoediger
ontkieming van het zaad en het bevorderen
van den groei van jonge planten, of het ge
makkelijker aan den groei kómen van deze.
De bodem waarvan steeds meer gevergd wordt,-
laat zich vlugger bearbeiden, wordt poreus en
verschafat beteren toegang aan water en lucht.
In kringen van den aardappelhandel schijnt de
meening te heerschen, dat met ingang van ,15 Fe
bruari a.s. het invoerrecht op aardappelen in
Duitschland aanzienlijk zal worden verhoogd. Som
mige berichten noemen zelfs een bedrag van f 135
per wagon.
Naar aanleiding daarvan vestigt de directie van
den Landbouw er de aandacht op, dat bij het Ne-
derlandschDuitsch handelsverdrag het invoerrecht
op aardappelen na den i5en Febr. is vastgesteld
cp 1 Mark per 100 kilogram f60 per wagon van
10.000 kilogram, mits die aardappelen vergezeld
gaan van een officieele verklaring, inhoudende dat
zij in Nederland gegroeid en voor 1 December van
het vorig jaar gerooid zijn.
Met de afgifte van deze verklaringen zijn belast
het hoofd van den plantenziektenkundigen dienst
te Wageningen, alsmede de rijkslandbouwconsulen-
ten in de onderscheidene provincies.
In staatkundig opzicht is veel goed werle
gedaan door het onder ons rechtstreekse!*
bestuur brengen van tal van streken, waardoor
aldaar orj<*. en rust zijn gekomen in plaats
van vroegere onveiligheid, onderlinge oorlog
jes en ondulbare toestanden.
Maar vooral in maatschappelijk en econo
misch opzicht hebben de Nederlanders door
hun schitterend werk in Indië een grooten
dienst aan de wereld bewezen. Want de wereld
heeft behoefte aan thee, suiker, rubber, koffie,
petroleum, kma en andere producten, die
door Nederland'3 werkkracht uit den Indische»
bodem zijn en nog steeds worden gehaald.
De basis van het Nederlandsche gezag in
Indië bestaat dus uit onze prestaties. Het is
derhalve onze eerste plicht, door krachtige
handhaving van ons gezag in Indië zelf ons
waardig te toonen om dit goede werk te blij
ven voortzetten.
Nederland moet er dus op bedacht zijn om-
de overwegende positie, die het in Indië tot
dusver had en nog heeft, te behouden door
een doelbewuste handhaving van het gezag.
Katholieke Kwk, LangondtJk.
Voorm. 7 uur .Vroegmis zonder preek
Voorin. 10 uur Hoogmis niet preek van
kap. Standemeijer. Ondetvverp: Onze waarde
en onze onwaardigheid.
aNm. 6 uur Lof met preek van past. vhn
Noord. Onderwerp: Zonder Christus II.
BROEK OP LANG END IJK.
Zaterdag 15 Januari
15
Wagons.
Maandag 17 Januari
16
Dinsdag 18 Januari
24
Woensdag 19 Januari
15
Donderdag 20 Januari
21
Ynjdag 21 Januari
21
Totaal
112
SLUIS BROER OP LANG ENDIJK.
Ongetwijfeld steunt het Nederlandsche ge
zag in Indië niet op de kracht van onze wa
penen naar buiten. Nederland's gezag steunt
op het vele goede werk dat zijn zonen in
Indi ëverricht hebben en nog verrichten en
op de goede leiding welke aan de groote
inlandsche bevolking is gegeven.
Netf. Herv. Kerk.
Zestal te
Leeuwarden: J. G. Haselager te Weesp;
Dr. W. Lodder te Doom;
C. M. Luteijtn te Apeldoorn;
J. C. Romeijn te Workum;
Joh. Stehouwer te Weesp;
C. de Vries te Oosterend.
Drietal te:
Gouda: Joh. H. H. van Beem te Nieuw-
Vennep;
Dr. W. Lodder te Doom.
Mr. Dr. N. G. Veldhoen te Alphen aan
de Rijn.
Beroepen te:
Nieuweschans: Joh. Bender te Westerlee.
Durgerdam: P. v. Lelijveld, cand. te Din-
ther (N. Br.).
Bedankt voor:
Krabbendijke: N. Lu ij end ijk te Nieuwer-
kerk aan de IJsel.
Geref. Kerken.
Tweetal te:
Haarlem: Dr. C. Bouma te Zwolle.
J. Wijmenga te Charlois.
Beroepen te:
Delft: A. J. Bouma te Wanswerd a.d. Strelk
Aangenomen naar
Amersfoort: E. Schouten te Alphen aan de
Rijn.
Lopik: C. Steenblok ,cand. te Nieuwdorp.
Bedankt voor:
Goënga: H. de Jong te Boerakker.
Oir. Geref. Kerk.
Tweetal te:
Hillegom: K. Groen te Baarn.
J. W. van Ree te Schiedam.
Beroepen te:
oordloos: K. H. v. d. Meiden te Dordrecht
I 17
19
-20
'21
15 Januari 4' motoren
7
Totaal 23
NOORDSCHARWOUDE.
Zaterdag 15 Januari
Maandag 17 Januari
Dinsdag 18 .Januari
Woensdag 19 Januari
Donderdag 20 Januari
Vrijdag 21 Januari
Totaai
'±02 ton.
*180 J
50
15
120
?0
18 wagons.
16
25
23
16
Herv. Gemeente Ouldkarspel.
Geen samenkomst.
Oer. Kerk Noordscharwoude.
9.30 uur cand. Jager van Appingedam.
4 uur dezelfde.
Ned. Herv. Gem. Noordscharwoude.
Geen opgaaf ontvangen.
Ned. Herv. Gem. Zuidscharwoude.
10 uur Ds. van Meurs.
Chr. Geref. Gem. Brack op Landendlijk.
9.30 uur en 2.30 uur Ds. J. Drenth.
Doopsgez. Gem. B. op Langendijk.
10 uur Ds. A. de Jong.
Ned. Herv. Gemeente Broek op Langendijk.
9.30 uur en 2.30 uur Ds. Jukema.
Ger. Kerk Broek op Langendijk.
9.30 uur Leesdienst.
7 uur Ds. van Amdel van St. Pancras.
Ned. Herv. Kerk St. Paneras.
9 30 uur Leesdienst.
6.30 uur Ds. Jellema.
Geref. Kerk, St. Paneras.
9.30 uur Ds. van Andel.
3 uur Leesdienst.
Herv. Gem. Veenhuizen.
10 uur Ds. Jellema.
Geref. Ksrk, Heerhngowaard.
Geen opgaaf ontvangen.
Herv. Gem. Heerhngowaard.
Geen opgaaf ontvangen.
Ned. Herv. Kerk, Koedijk.
Geen opgaaf ontvangen.
Geref. Kerk Krabbendam.
9.30 uur en 2.30 uur Preeklezen.
Geref. Kerk DtirksAorn.
Zondag voorm. 9.30 uur en nam. 2.15 uur
Ds. B. Bouma.
Hervormde Gemeente Dirkshorn.
Geen opgaaf ontvangen.
- LANGEDIJKER GROENTEMARKT,
j Vrijdag 21 Januari
125 stuks Dloemkool, reuzen 6.10, 50.000 kg.
I roode kool 2.20—3.90, kale 0.90—2—, 21.000
I kg. gele kool 2.10—3.60, kale 0.80—2.—, 41000
i kg. deensche witte 2—3.70, 7300 kg. uien 3.7O
—430, drielingen 2.30—3.20, 2650 kg. peen
i 3.—3.20, 1400 stuks grone kool 2.90 per 100
Zaterdag 22 Januari.
370 stuks bloemkool reuzen 8.2e soort
i 2.80, 80.000 kg. roode kool 2.50—4.70, kale
j 1 2.20, 53.400 gele kool 2.40—4.30, kale 0.90
J —2.20, 79000 kg. deensche witte 2.—3.80, 4100
kg. uien 3.90—4.40, nep 2.40, 2100 kg. peen
1 1.60—3.20, 3700 stuks grone kool 3.20—3.30
j per 100 stuks.
- NOORDERMARKTB.OND.
Vrijdag 21 Januari
12200 kg. uien 3.50-4.30, drielingen 3.10
—3.30, grove uien 4.—4.40, 4300 kg. peen 2.90;
i 130800 kg. roode kool 1.70—4.10, doorschot
1.10—3.40, 43100 kg. gele kool 1.903.80,
doorschot 1 903.20, 550 stuks bloemkool 6.10
j 2e soort 1.60—1.70 per 100.
Zaterdag 22 Januari.
13800 kg. uien 4 20—4.50, drielingen 3.201
3.30, nep 2.40, grove uien 4.20—4.80, 132400
kg. roode kool 1.80—4.70, doorschot 1.70—:
3.10, 62070 kg. deensche witte 2.5'0-x4'.10,,
doorschot 2.20—3.30, 30 stuks bloemkool 8.—
I per 100 stuks.
- WARMFNHUIZEN, 21 Jan.
Roode kool 2.20—4.10, 2e soort 1.40—3 80, uit-
schot 0.30—0.60, gele kool 1.70—3—, 2e soort
j 1.30, Deensche witte kool 2.403 70, 2e soort
1.80—1.90, uitschot 1.10-1.30, nep 2 20, uien
j 4.10, aanvoer: 63400 Kg. roode kool, 3300 Kg.
j gele kool, 21400 Kg. Deensche witte kool, 700
Kg. uien.
- ALKMAARSCHE EXPORT VEILING.
21 januari.
Spruiten 5.26.— witlof le soort 2540,
2e soort 16.24.—, roode kool 0.30—3 70, gele
kool 0.20—2.80, uien 2.-3.20, alles per 100
Kg. bloemkool 3.35.groene kool 1.80
4.80, kropsla 5.205.90, Bloemendaalsche köol
3.205.70, boerenkool 0.604.10, alles per 100
stuks, wortelen 6.50—7.60 per 100 bos.
- ALKMAAR 21 Januari. Granen,
Aanvoer 1026 hl., waarvan 267 hl. tarwe,
14.25—14.75; 190 hl. gerst, 11.50—12.621/2; 401
hl. haver, 10.5011.50, 105 hl. boonen, paarden-
booneu 12.50—13.—, bruine- 16.20—citroen
boonen 20.22.—, duiven- 14.—14.50, 16 hl.
kanariezaad, (1'3.14.25, 12 hl. mosterdzaad
rood 42.45.—, geel 28.——30—lijnzaad
18.50, 5 hl .blauw maanzaad, 55.58, 30 hl.
groene erwten groote 44.48.—, id. kleine 29
—30.grawe 46.54.alles per 100 Kg.
- BOVENKARSPEL, Station, 21 Januari.
Groote gele uien 1.75—2.10, drielingen 1.15
—1.30 per baal, aanvoer 200 baal. bloemkool
le soort 6.10, 2e soort 2.60—4.20, 3e soort^
1.30—2— per 100 stuks, aanvoer 11.300 stuks,
rood ekool 1.303.10 per 100 kg. aanvoer
1/4.000 kg. gele kool 1.30 2.40 per 100 kg.
aangevoerd 6300 kg. witte kool 1.70—3.20 p.
100 kg., aangevoerd 1U00 kg.
-- SCHA GEN, 20 Januari.
24 paarden f150—350, 78 geldekoeien vette
f 250-400, 8 kalfkocien f2?0—340, 41 nuchtere
kalveren £1225* 431 overhouden f24—29, 3
bokken eu geiten f 1420, 12 varkens magere
f28, 58 idem, vette per Kg. f64—66 ct. 125 big
gen f 14—20, 43 konijnen 0.503.25, 62 kippen
0.75-2.75, 47 Kg. boter 2.10—2 30.
