NIEUWE
3
Dinsdag 25 Januari 1927
86 e Jaargang
HET IS MIS MEI DE ONTSPANNING
FEUILLETON
Nacht en ftlotujen
SPORT EN WEDSTRIJDEN
Plaatselijk Nieuws
NO. 10 INTERC.TELEPHOON 52
LAMDUKER COURANT
Deze courant verschijnt -t» -r 111 TT 11 "IVT 11 J Advertentie, van 1-5 regels 75
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag x\| leUWSOllKl V. MOll. JN DOmei'l* >¥01*1161* -nt, elke regel moer 15 cent.
Abonnementsprijs Groote letters naar plaatsruimte
per;'» maanden f 1.15. - KedaCt.-Uitg*. J. II. KEIZER. - Blireel HTOOrd8CliarVI'OUUe Blieven rechtstreeks aan den Uitgever
Dti numnwr btstaat uit twee bladen.
EERSTE BLAIK
De jeugd leest niet meer. Bij de geestelijke
lurven pakken. Een oppervlakkige
generatie groeit op.
We leven met steeds versnelden pas .en het
wordt een geforceerd: marsch. Alles om ons
heen verandert in wild tempo, en zoo is het
te verklaren, dat ,le vermaken, de ontspanning
der jeugd van dit geslacht, andere zijn, dan die
uit onze jeugdjaren. Is het beter, is het minder,
goed dan voorheen? Het is maar niet zoo. in
eens te zegen. Maar het is nu eenmaal zoo.
,,Waar dansen wij' heen?" vroeg dr. De
Vletter een aantal jaren geleden. De jeugd
leest niet meer, zegt dr. Spoelders in een ar
tikeltje Lezen" in „Gezin en School".
Zoo is het, gelooven we, niet geheel juist
gezegd, maar er wordt veel verkeerds gelezen,
door vele jongelui, wat nog erger is dan heele-
maal niet lezen. Vele populair-wetenschappe-
lijke geschriften zijn daaradn mede schuldig en
eenigen tijd geleden hebben we het geval me
degedeeld van drie 17 a 18-jarigen die psy
choanalyse „studeerden" en vermoedelijk heel
lustig elkander analyseerden.
Dit is een van de bewijzen, dat het er met
de ontspanning der jeugi van heden niet
goed uit ziet. Maar er is meer.
Dr. Spoelder schrijft
„De ontspanning, als dit woord er althans
voor deugt, bestaat nog: maar daar is het nu
eenmaal mis mee. Thans niet meer de. beoefe
ning van een of meer branches, goede sport
of goede muziek, maar in misselijk mengelmoes
alles tegelijk; thans sport (zomer en winter
sport, liefst van lalles eein beetje), muziek, dans
club en bals, jeugdkerk, kampkring, school-
muziekuitvoeringschooltooneelvereeniging,
schoolnatuurhistorische vereeniging, school
raad en schoolkrant, handenarbeid, padvinderij,
radio, bioscoop, bridge, autostudiën maken of
chauffeeren.
„En de huiskamer? Ja, daar hoor je eigen
lijk niet zoo veel meer van; vader zit in be
sturen, moeder doet aain sociale dingen en
ze moeten toch ook eens naar concert of
schouwburg, of dansen? De enkele hopeloos
ouderwetsche type's die nog een huiskamer
hebben, gelden toch eigenlijk niet voor vol.
„Weg concentratie, weg rust, weg eenvoud,
weg heerlijke uren, zelfs wel eens ten koste van
huiswerk, gewijd aam het boek. Is het gek of
29).
Door een inwoner van St. Grass werd-ver
klaard. lat hij omstreeks acht uur een vreem
deling met een mars op den rug tusschen het
dorp on het ooschje ontmoet had; deze kramer
was wel schamel gekleed geweest, maar had er
zeer kalm uitgezien, en den getuige op c:en
wijze, die niet de minste gejaagdheid verried,
goeden avond gewenscht.
De zitting werd daarna opgeheven, en dé
gevangene in verzekerde oewaring gehouden.
ondanks het beweren van Arthur Lovell dat
hiervoor, ook na dit tweede verhoor, geen
genoegzame aanleiding bestond.
De heer Buiham trachtte opnieuw de vrij
lating van zijn compagnon tegen borgstelling
te bewerken, maar deze verzette zich hiert
tegen even krachtig, als hij den vorig'en avopri
gedaan had.
De beambten der gevangenis behandelden
Henry Walther met alle onderscheiding. Men
had hem het beste vertrek ter bewoning afge
staan. en zijn compagnon en Arthur Lovell
mochten hpm elk uur van den dag bezoekpi.
Dit alles belette niet, dat zijll gevangenneming
door .de openbare meening ten sterkste werd
gewraakt. Het was ongehoord, meende men,
dat de rechterlijke overheid, zonder eenige re
delijken grom!,' de hand durfde slaan aan een
geëerd en aanzienlijk man, op het oogenblik,
waarop hij na een vijfendertig jarige afwezig
heid voor het eerst weder den voet op Brit
se-hen bodem zette.
Arthur Lovell zat intusschen met stil. Hij
onbegrijpelijk, waarde lezer, dat onze kinderen
als regel matelooze belangstelling voor alles
toornen., maar toch gear fond hebben, altijd
werken, maar niets verwerken, niets wetein,
niet? kunnen probeer het eens met een versje
uit het 'hoofd laten leeren, schromelijk slor
dig en oppervlakkig zijn? In hun geestelijke
lurven gepakt worden zij niet meer (dat deed
het oude „hok"'wel, oord van plicht en
dwang i: hun ontspanning is door en door be
dorven, een centrum van rust bestaat voor
hen nagenoeg niet.
„Wat kan school en huisgezin hier tegen
doen? Zou. vraag ik mij af. een: campagne, een j
gezamenlijk optrekken der simpelen, der ouder- j
wetsche gezindten, of hoe ge ze noemen wit,
nifet mogelijk zijn?
„Laai ik mij. om niet zelf in de fout der op
pervlakkigheid te vervallen, nu maar eens cvietn I
tot een onderdeel, het lezen, beperken.
„Zou het verwerpelijk zijn, wanneer de leer 1
van hel lezen geregeld en systematisch op onze i
middelbare scholen gepredikt werd, wanneer
diverse leeraren in de eerste plaats die der J
talen, propaganda maakten voor het lezen en I
eerbied aankweekten voor het boek? Niet door
lectuurdwang natuurlijk, maar door te vertel-
len en met voorbeelden te illustreeren, wat j
voor 'n neder 'in zijn leven het boek beteeketnr I
en beteekend heeft. Zou eeiti geliefde docént j
niet eens nu en dan met een groepje leerlini- j
gen bijeen kunnen komen, om, gelijk wij als j
gymnasten deden, elkander treffende f ragman- j
mennen uit pasgelezen boeken zonder mooi- j
doenerij voor te dragen, teneinde anderen te
laten dcelen in het genot, wat onze eigen ziel
trof? En zou dan naast de school ook het
gezin niet eens grondig den strijd gaan aan
binden 'tégen de verderfelijk.- a.andachtsver
st rooiing en oppervlakkige belangstellings -
zucht onder kinderen, en onze jeugd redden
van verdrinking in de veelheid van afleiding?
Wij. ouders „zullen dan ook wel eens de hand
in eigen boezem moeten steken, maar het gaat
ook om groote belangen, het geldt de men-
sxnen van de toekomst.
.Vooruit, leeraren, cn niet-minder gij, ouders
durft hel aan en vecht dien strijd.
,.Hiei valt wat te winnen; ons loon zal eens
zijn de dankbare herinnering van het thans
toekomstig geslacht".
Dr. Spoelder vraagt, of niet de ouders een
dam kunnen opwerpen tegen den veelarmigea
stroom van vermaak. Het antwoord moet mee-
nen we luiden, dat zij in de eerste plaats lat
kunnen en moeten doen. Vrijwel alle nrokjes
van het amusements-mozaïk der jeugd zijn door
tié volwassenen uitgevonden en aangebracht
en zij allen kunnen die terugnemen. Geruimen
tijd geleden wezen we er al op, dat ouderavon
den van middelbare scholen een geschikte ge
legenheid kunnen zijn voor het uitspreken van
..moties" om te komen tot wijze versobering
van het leven der jeugd. Dat het daartoe ge
komen is hebben we nog niet vernomen.
ZUIDSCHARWOUDE.
Bij „den gehouden kolfmatch tusschen de
\ijf kolfsociëteiten aan den Langendijk. waar
van Zondag -Ie tweede ronde werd gespeeld,
in de kolfbaan van den heer P. Kramer, wer
den de volgende punten behaald.
Concordiaclub, Noordscharwoude: T. Kos
telijk 156 punten, C. Dekker 136 p.. C. Pran
ger 147 p., J. Timmerman 171 p.. P. Langen -
dijk 196 p.. T. Pranger 181 P- Totaal 987 p.
..Op Maat", ZuidscharwoudeP. Molcnaar
191? punten, R. Luijting 187 p.. j. Reine 170
p.. P.i Glas 155 p., W. Kostelijk 185 p., A.
Berkhout 203 p., Totaal 1090 p.
„Ons Genoegen", Noordscharwoude: J.
Goudsblom 139 p.. O. Langedijk 216 p., G.
Bpkkej- 141 p.. D. Blom 180 p.. P. Jes 170
p.. P.; Batder 142 p.. Totaal 988 punten.
Bijfben als vrienden Oudkarspcl: P. Kos-
t» lijk li'94 p.. K. Kwant 203 p.. J. Evers 163
p., K. Kroon 140 p.. O. Bakker 149 punten.
Schrieken 178 p. Totaal 1027 p.
..Vojharding. Oudkarspel: Vlug 135 p..
S. don 139 p.. P. Kat 142 p.. A. Aarts 128
p.. B. Paarloerg 152 p.. 'P. Gelder 158 p.
Totaal 854 p.
- ST. PANORAS.
In den uitwedstrijd tegen Hoogkarspel verloor
Vrone li met 1—0.
ODDKARSPEL.
Zondag speelde het eerste elftal van D.T.S.
rc Hoorn tegen Hollandia 4. Ohlanks dat zij;
met 3 invallers uitkwamen, behaalden zij toch
een 7—2 overwinning, waardoor D.T.S. haan,
positie weer heeft versterkt.
BROEK OP LANGENDIJK.
Vrijdag 21 Januari, 's avonds half acht hield
de Ziekenvereeniging ..Helpt Elkander" haaf
2ste jaarvergadering in het lokaal van den heer
Vijzelaar. i
De voorzitter, P. Hammes, opent de verga
dering met een hartelijk woord van welkom;
on spreekt er zijn vreugde ovei' uit .lat er
zooveel Belangstelling is en hoopt dat de be
sprekingen kort en zakelijk mogen zijn en n
het belang der vereeniging.
De secretaris leest de notulen, welke onder
dank, zonder op- of aanmerkingen worden 4
drong er pij den sheriff op aan, om onverwijld
pogingen in het werk te stellen, teneinde de
marskramer, die op den dag van het mis
drijf in den omtrek van het boschje gezien
was, in handen te krijgen, en begaf zich zelfs
op weg om het verblijf van Sampson Wilmot
op te sporen in de hoop, dat diens verklaring
ecnig meerder licht over de zaak zou ver-
-preiden. Van station tot staiotn gaande, kwam
hij den 24en Augustus te Bosingstoke. Hier
vernam hij, dat den 17den tevoren een oud
man, met zijp broeder reizende, in een ho-
peloozen toestand in de herberg aangekomen
en den eigen nacht, zonder zijtn bewustzijn
wedergekregen te hebben, overleden was, ter
wijl de broeder des overledenen nog voor
dic-ns dood verdwenen was. Het lijk van den
grijsaard was, na gerechtelijk geschouwd te
zijn. op kosten van het gemeentebestuur be
graven geworden.
De laatste hoop van Arthur Lovell, om licht
in deze geheimzinnige zaak te bekomen, was
dus vervlogen. „Maar", zeide hij bij zichzelven
„al had Sampson geleefd, wat zou zijne ge
tuigenis hebben kunnen afdoen? Geldt het hier
iets anders -dan een moord uit roofzucht ge
pleegd; en hoe kan het bij- iemand opkomen
een schatrijken bankier van het plegen van
zulk een euveldaad te verdenken?". Hij wends
;dc zich terstond na zijne terugkomst te Win
chester opnieuw tot sir Arden Westorphe, en
mocht er thans in slagen deze in zijn over
tuiging te doen deelen ,dat het verschil tus-
«chen de verklaringen van Henry Walther en
van den bejaarden koster, en de omstandig
heid, dat de verslagene het laatst met dein
bankier gezien was geworden, geen genoegza-
men grond opleverden om dezen laatste langer
in hechtenis te houden.
HOOFDSTUK XVI.
Mathilda's reis
Een volle week was er reeds na het ver*
j nek van Mathilda's vader verloopen, en nog
zag zij tevergeefs naar zijné terugkomst uit.
Zeker zou hare ongerustheid over zijn weg-
blijven op den avond van den 17den Augustus
nog veel grooter zijn geweest en zou ze, toen;
Jozef ook den volgenden morgen niet terug
kwam, in den wanhopigsten angst verkeerd
te hebben, wanneer hij niet altijd stipt zijn
woord had gehouden.
Zij maakte zich wel niet bevreesd lat hentj
eenige onherstelbare ramp overkomen was,
maar betreurde het innig, dat de onrust van;
zijn gemoed hem zoo lang van haar en zijne!
woning deed omdolen. Het berouwde haan
titans, dat zij het gesprek over zijn verleden!
slechts niet, zooveel van haar afhing, voorko-;
men had, laar zij hierin maar al te zeer de re-,
den zjjner noodlottige omzwerving meende te
moeien zoeken.
Zij had het in die dagen zeer druk, en dit
schonk over 't geheel een heilzame afleiding)
aan hare smart en onrust.
Den 24en Augustus begaf Mathilde zich
in den namiddag naar het halfweg tusschen
Wanthsworth en Londen gelegen Capham, om
(en kleedje thuis te bezorgen bij mevrouw.
.Austin, de kassier van het kantoor 'der heeren
Walther en Burham, met wien de lezer reeds
kennis heeft gemaakt. Hoewel mevrouw Austin
een van Mathilda's oudste en beste klanten
was was het deze onbekend lat Clement Aus
tin tot hel bankiershuis in betrekking stond.
Zij wist alleen dat de zoon van hare begunsti
ger op een voornaam Londensch kantoor werk
zaam was.
goedgekeurd
Uit 't verslag van den penningmeester bleek
dar over het afgeloopen jaar de ontvangsten
hebben bedragen f 3359.64
Uitgaven 1926 f 2686.20
Saldo over 1926
Bezit op 1 Januari 1926
Totaal Dezit op 1 Januari 1927 f 3477.63
Bij monde van den heer 'Bakker Cz. als
rapporteur der commissie, werd medegedeeld
de boeken en bescheiden in orde te hebben be
vonden en werd den penningmeester dank ge
bracht voor zijn accuraat beheer.
Daar de heer Bakker aan beurt van af-;
treding is, wordt als nieuw commissielid toe
gevoegd de heer H;. Kamp, reserve J. Kaas]
Uit het jaarverslag van den secretaris bleek
dat de vereeniging op 1 Januari 1927 telde
205 leden. Over 1926 hebben zich 37 ziekte
gevallen voorgedaan, welke 944 ziektedagen-
doorgemaakt hebben, waarover uitkeering is
verstrekt. Er zijn behalve 2 gewone vergaderin
gen 10 bestuursvergaderingen gehouden.
Bij de gehouden bestuursverkiezing werden
de heeren W. Giltjes, A. Schoon en J. Voort
huizen met groote meerderheid van stemmen
herkozen.
Als afgevaardigde naar de bondsvergadering;
welke te Amsterdam gehouden wordt, werd
gekozen den heer J. Smak, reserve P. Bakken
Terwijl voorstellen voOr deze vergadering in-
igedien 1 kunnen worden voor 1 Maart bij den
secretaris.
Idliema kwam aan de orde het voorstel van
den heer F. v. d. Molen om de weduwe van
den overleden secretaris vrijstelling te geven
van contributie, -rarrwege de vele werkzaam?
heden welke haar echtgenoot tijdens zijn leven
voor de vereeniging heeft gedaan.
Gezien de onoverkomelijke bezwaren welke
hieraan zijn verbonden en den wensch der
weduwe dat er in geen geval aan gevolg zal
worden gegeven, daar zij ten allen tijde in
deze wenscht vrij te blijven, wordt het voor
stel door v. d. Molen ingetrokken.
Bij de rondvraag wenscht de heer H. Kamp
dat er op .de bondsvergadering ter sprak ei
wordt gebracht, of het werkelijk verplicht is,
da: U vereeniging aangesloten is bij. de Kamer
van Koophandel en of er van terugwerkemidei
kracht contributie betaald moet worden.
Besloten werd deze zaak aanhangig te maken
ter bondsvergadering.
Verder niets meer aan de orde zijnde sluit
cle voorzitter .de vergadering met een woord
vaat dank voor het genoegelijk samenzijn en;
brengt tevens dank aan donateurs en plaat
selijk arts voor hun steun aan de vereening.
Eiken keer als Clement Mathilda bij zijne
moeder had gezien, hadden de schoonheid en
edele uitdrukking van haar gelaat en de fier
heid en waardigheid van hare houding zulk
een indruk op hern gemaakt, dat hij zich voor
het eenvoudige naaistertje bij haar komen en
gaam deftiger had gebogen dan hij gewoon
was voor de voornaamste bewoners van Chap-
üam te doen. Hij had echter nog nooit een
woord met haar gewisseld.
Toen Mathilda dan 24eti Augustus bij zijne
moeder werd aangediend, bevond Clement zich'
weder in het huisvertrek en maakte bij haar
binnenkomen een éven beleefdeini groet als al
tijd Nadat al wat het kleedje betrof af
gehandeld was, knoopte mevrouw Austin als'
naar gewoonte een gemeenzaam gesprek met'
haar gunstelinge aan, die zij in dé eerste plaats'
mededeelde, dar zij weder eem nieuwe klant
voor haar gewonnen had. Gij verdient in allen
deel, dat mar moeite voor u doet", zeide zij,
toen Mathilda haar bedankte. „Ik vind het
maar jamfnev, dat gij uwen ijver en talenten
aan geen beter en waardiger vak dan aan hef
slaafsche en ondankbare bedrijf van naaister
I wijdt."
Weldra roerde zij ook het onderwerp aan,
hetwelk haar en velen op^hiet oogenblik ge
heel vervulde.
„Zeker hebt gij al van dien gruweltjken
moord gehoord, die zooveel opschudding1
maakt?" vroeg zij.
„Een moord? Neen. mevrouw ik heb in de
laatste dagen niemand gesproken.
..Hét verwondert mij; zeer, Mathilde, dat gij
er niets van vernomen hebt", hernam me
vrouw Austin, ..orpdat een ieder er van spreekt
en de he ?r Walter er in betrokken is".
(Wordt vervolgd)..