NIEUWE
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Opruiming
Restanten
Zaterdag k 6Februari 1927
36e Jaargang
Firma R. J. HOUWING
MIHI I - - IEL 644 ALKMAAR
Revue van de Week
HIKE BREIJER's
Volksonderwijs
doorgedrongen,
afleveren van
lat ons bedjrijf
a wiji met het
an en wel met
nog (hoi goed
)k beslist goedi
n het 3e soort
et volgend sei-
ber iet s beter,
r goed, zoodat
uitgezien naai'
hoop ge koes-
i vragen, doel)
re jaar schraal
veer gevestigd
nsten van ons
e van af.
14 vereenigin-
it bestuur ver
stuur 12 keer,
ijl er 1 Alge-
„De Vierbond-
i door de Vei-
mstreken, wel-
jr uitechotkool
n en wanneer
i, het product
het "hier spoe-
ïimum-prijs te
>ij vernietiging
ïg 30 cent per
roorstel is ge-
fvereenigingen,
ad is.
eze maatregel
minder slecht
t door de tuin-
11 it is zeker
handel en de
nders is zeker
r goed zijn als
Igend jaar bij
an „De Vier-
Veilingkring
al.
ende veranda-
voorzitter, de
dood ontval-
Sehermerhorn,
r den beer C;.,
-.Moerbeek, en
Bijp. dei heer
a waren steeds
gden van „De
ig, wat zeker
root belang is.
naderingen gc-
iamenwcrking,
s doel voor
n de welvaart
rd van d!a.nk
is.
ring gekomen
:rmeester, den
l ik er in dit
ech is het mij
dat het ons
van den heer
r vriend, van
n allen tijdig
i. Hier is dan
dank aan dien
sollicitanten
gebleken; dat
g opvat, zoo-
keurmeester
l post en huh
enheidj, waar-
i. Het aantal
ijl het vorige
gevonden. De
taan, doordiat
lc orders uit-
trole van het
ons van zeer
lien naam die
3t merk van
n wordt aan
ïeer en meer
nauwlettend
eester is nog
dat de keur-
gd te keuren.
3le jubileums
stelling voor
Koophandel"
heeft her-
i de besturen
getuigd van
en handel,
•de haar 50-
roote belang-
nocht onder-
jroote waar-
rma vereerd
oemstuk als
lardeering.
ïerdacht zijn
;uur zijin be-
bij het 25-
r, die steeds
;diend.
n Ed.Achtb,
derscbeiding
tot Bidder
is zeer ver-
de werk be-
n den Tuin-
ieerd Wordt.
1 aan zijinen
aangeboden
it hij thans
imer).
NO. 24 IMTERC.TELEPHOON 52
LiiUËDUkEft mum
Deze courant verschijnt x -ML X -WL
Deze courant verschijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnementsprijs
per 3 maanden f l.15.
Kedact.-Uily. J, H. HEIZEB. - Bureel IVoordscliarwoude
Advertentiën van 1-5 regels 75
cent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
Briov< n rcclitstroeksaan den Uitgever
DB nummer bestaat uit 3 bladen.
EERSTE BLAD.
22 Februari.
De eerste week na de hervatting van werkzaam
heden door de Tweede Kamer na het ruim zes
•weken geduurd hebbende Kerst-reces was een
korte. Het Lagerhuis vergaderde op Dinsdag 15
Februaii en de beide volgende dagen. De 18de van
Sprokkelmaand werd gewijd aan afdeelingsonder-
zoek. Ikt eeken aan, dat op 15 dezer de opvolger
van wijlen mr Dresselhuijs, den leider van den
Vrijheidsbond, dr. Bierema, zitting nam, na de
vereischte beloften te hebben afgelegd. Natuurlijk
werd al aanstonds een interpellatie geboren. En
wel van den Communist, die tot de regeering vra
gen wil richten over: de vervolging, veroordeeling
en massa-interneering van comTnunisten in Tndië-,
alsook over het zenden van de kruiser „Sumatra''
naai Shanghai. Den heer L. de Visser is deze inter
pellatie Woensdag toegestaan, nadat de Vrijz. de
mocraat mr. Joekes het zeer verstandige woord
bad gesproken, dat zij niet eerder moge worden
gehouden dan wanneer er stof is, voor vruchtbaar
debat over de hierbedoelde kwesties. De Tweede
Kamer heeft hare vergaderingen van 15 en 16 Fe
bruari bijna geheel gewijd aan de ontwerpen tot
Grenswijziging van de gemeente Haarlem, door
•toevoeging aan de oude Spaarnestad van bedui
dende deelen van Heemstede en Bloemendaal. ?t
Ging hier over de vraag, wat voorkeur verdient:
Annexatie van kleine gemeenten door groote of
wel federatie, samenwerking tusschen gemeenten.
De voorstanders van annexatie hebben met vlag
en wimpel overwonnen. Voo rden loop en de strek-
'king van de discussies verwijs ik naar de versla
gen. Ook Breda kreeg (in de vergadering van 17
dezer) zijn uitbreiding met gedeelten van Tete-
tingen, Ginneken, Bavel en Princenhage. In die
vergadering van Donderdag werd wederom een in
terpellatie geboren. Zij heeft Dr. Lovink tot vader
en betreft de geruchten, dat Amsterdam vergun
ning krijgt tot aanleg van een drinkwaterleiding
op de Veluwe. In den laten mjddag van den 17
dezer werd door de Kamer aangevat het ontwerp
opheffing van Privaatrechtelijke Belemmeringen.
Het heeft de strekking, getier, die eenig recht heeft
t.a.v. een onroerend goed te verplichten te gedoo-
gen, dat duurzaam of tijdelijk van zijn goed gébruik
wordt gemaakt ten behoeve van een 1 openbaar
werk. Als voorwaarde wordt daarbij gesteld, dat
-ijn belang naar het oordeel der administratie rede
lijkerwijze onteigening niet vordert. ,Ik kom in
mijn eerstvolgend weekoverzicht o.p deze „juristen
smulpartij" terug.
Wij staan nu inderdaad in den vooravond der be
slissing over het Nederl.-'Belgisch verdrag. Minis
ter van Karnebeek's memorie van Antwoord aan
do Eerste Kamer is gepubliceerd. Het argument,
dat het traktaat in strijd is met onze Grondwet
schijnt vrijwel ontzenuwd. Niettemin openbaart
zich de oppositie tegen het Verdrag in steeds hef
tiger mate. Dè senaat vat de ratificatie Kroesin
den 9en Maart a.s. in openbare zitting aan. Na
tuurlijk belet dit den minister van Buitenlandsche
Zitteen, de eerstvolgende Volkenbondsbijeenkomst
te Geneve te gaan bijwonen.
llit de voorloopige verslagen over de Staatsbe-
grooting, door de Eerste Kamer uitgebracht, stip
ik aan, dat uit den Senaat de klacht kwarn, dat bij
Posterijen T. en T. :a.l te groote inkrimping van
uitgaven ter bezuiniging plaats heeft. „Et pour
Couse" zullen velen uitroepen,, van dit bericht
kennis nemend.
De katholieke afgevaardigde Suring heeft cot de
regeering de vraag gericht, wanneer in ver
band met den stand der Rijksmiddelen het ver
plichte zevende leerjaar zal worden ingevoerd? -
weilicht zal deze vraag straks leiden tot een inter
pellatiedebat. En zij werd zeker geinspireerd door
de op zich zelf verheugende tijding, dat over Ja
nuari j.l. f3.067.067 meer in het Rijkslaadje stroom
de dan in de eerste maand van 1926. Terwijl de
uitkomst de raming niet eventjes zeven millioen
viei ton ovetrrof. r
Door H.M. de Koningin wordt nu het Huis der
pp 30 April a.s. meerderjarigwordende Kroonprin
ses georganiseerd. Mr. J. D. Baron Baudt, Ka-
mei heer i.b.d. is belast met de leiding van zaken
der Hofhouding van H.K.H. Prinses Juliana.
Personalia: De heer J. v.d. Molen, het oud-lid
det Tweede Kamer, burgemeester van Renkum,
heeft bedankt, als lid der a.r. partij, omdat hij z.i.
te laag nummer had gekregen op de Geldersche
lijst voor Provinciale Staten.
Den 15 dezer is mr. L. v.d. Sande Bakhuijzen
j geïnstalleerd als burgemeester van Leiden. Mr.
I Samuel van Houten, onze groote liberale staats
man is den i7en j.l. op grandioze wijze gehuldigd
I tei gelegenheid van zijn negentigsten verjaardag.
I Mr. H. J. Dijckmeester, oud commissaris der
j Koningin in Zeeland, bereikte den tachtigjarigen
i leeftijd.
Uit de doodenlijstJoh. v. Zwetselaar, pianist
op 47-jarigen leeftijd te Den Haag. De kolonel
b.d. O.W. Westerouwen van Meeteren. 78 jaar
te Den Haag.
Uit de criminaliteitsrubriek teeken ik aan, dat
bij Halfweg een kantoorbediende werd aangerand.
De. dader werd achterhaald.
Te Groningen raakten, vlak voor het politiebu
reau twee jongelieden aan het vechten. Een van
hen beiden werd zeer ernstig gewond. Beiden zijn
.gearresteerd. De gewezen politiebeambte, die
bleek een gevaarlijk inbreker te zijn, hoorde door
het O.M. bij de Dordrechtsche rechtbank zes jaar
- j p ,^rlfesSebie<l ingeboet. Vervolgens is Zijn er vele kinderen, die niet in staat zijn het
Jp t f1Jn NcroK*eelljke bondgenooten in deni voortgezet onderwijs te volgen, zoo zijn zij aange-
- e - gelaten en heeft een smadelijke neder- wezen op handenarbeid, en zijn meestal daarvoor
«aag geleden. Voegen wij daar nog oij ,dat uitermate geschikt. Echter is tevens noodig, dat
noen s troepen gedemoraliseerd zijn, dan valt men meer dan tot nu toe de handenarbeid zal ap~
_egr^pe.n' 1 Shanghai's val als aanstaan-. tpLrecieercn, ook al is men in de laatste vijftig jaar
de wordt beschouwd.
Inmiddels schijnt de veel besproken overeen
komst tusschen den Britschen O'Maley en den
Kantonneeschen Minister van Buitenlandsche
zaken toch geteekend te zijin. En natuurlijk
ging deze mededeeling in de pers weer veer-
gezeld van ie no'odige tegenspraken. Nemen:
we aan, dat op dit oogenblik de overeenkomst
wél geteekend is, dan zal de jaarlijksche al-
gemeene vergadering van belastingbetalers in
de concessie, die door de bevoegde Britsche
autoriteiten op 15 Maart a.s. bijeengeroepen!
wordt, het Engelsche gemeentebestuur ontbon-
den en het bestuur aan de nieuwe municipals
teit overgedragen worden. Dat wil zeggen,
dat er een ongekende verandering plaats heeft
welke ongetwijfeld de hoop op een herstel van;
eischen I„ ee» meubelfabriek i„ de.Haag»ch, Wal- rusl om
don wist de politie drie teer berttch.e beroetve,! SBPpen tha»s Chi*>»
■rpstraat werd inbraak gepleegd. Te LLeeuwar-
in het net ,e krijgen. Een man. die een dokte, in I oLS, do Tao, T™* ve's';hrik-
Zeeland voor fag.ooo had beroofd, werd op diens j taïïL.
■kiacht tc Amsterdam achterhaald. Er kon op
21.000 gld. van de roofbuit beslag worden gelegd.
Ie Antwerpen zijn drie personen in arrest genO'
men, die vele kostbaarheden in bezit hadden en
in wie men meende te hebben gepakt de schuldi
ge of medeplichtigen aan de inbraak onlangs, ge
pleegd bij den juwelier Davidson, op den Nieuwe-
dijk in de hoofdstad Het ble.ek intusschen, dat
de politie zich vergist had. De aangehouden per
sonen werden in vrijheid gesteld.
Uit de ongelukkenserieEen boerderij te Vaas-
sen is in de asch gelegd. Bij dezen brand kwam
een vijftigjarige vrouw in de vlammen om. Te
Spaarndam werd een groote hoeve door de vlam
men vernield. Bij den onbewaakten overweg
te Rilland had een botsing plaats tusschen een
trein cn een auto, waarbij de directeur-generaal
von de Spoorwegen Ir. Kalff en enkele hem verge
zellende personen lichte kwetsuren opliepen. Men
begrijpt tot welke „bespiegelingen en toelichtin
gen" dit incident geleid heeft.
Git de Vliet bij Rijswijk (Z.H. is het lijk opge
haald^ van een sinds enkele weken vermisten Haag-
srhen marktkoopman. Het vermoeden dat deze
zelfmoord verband zou houden met den nog steeds
onopgehelderden moord aan het Haagsche Bezui-
denhout is ongegrond gebleken. In de Scheve-
ïïingsche Badhuisstraat brandde het huis van een
electricien af. De vraag, in hoever hierbij kwaad
willigheid in het spel was, kon niet spoedig tot
klaarheid worden gebracht. In de .Loosduin-
sche vaart in Den Haag raakte een auto te water.
De 21-jarige chauffeur kwam hierbij om het le
ven. Te Leiden, aan de Hooigracht, werd een 81-
jjarige weduwe het slachtoffer van gasverstikking.
1 Den 21 Februari had in Den Haag, men ziet,
wij geraken weer buiten de grenzen van de „zwar
te rubriek" helaas elke week zoo lang de her
denking plaats der gaven en verdiensten van den
wijsgeer Baruch d'Espinoza, op 21 Februari 1677
overleden. Een jammerklacht kwam uit de ex-
^ra-noodlijdende gemeente Ememn. Zij kampt met
een tekort van 316.000 gld. Vader Staat zal hier
moeter. bijspringen. Bij de glasindustrie te Maas
tricht kwam massa-ontslag voor. Het perspectief
bij deze nijverheid is zeer somber.
Uit de Oost werd de 'jobstijding verspreid, dat
twee koelies die gelukkig bijtijds onschadelijk
zijn gemaakt de magazijnen van de Bataafsche
In de afgeloopen week heeft de „natuur"'
zich op verschillende deelen van den aardbol
op alle mogelijke manieren doen gelden. Op,
het Engèlsche Kanaal hing dezer dagen weer,
een ouderwetsche dikke mist, welke behalve
vee! last, ook aanvaringen en doodelijjke on-/'
gevallen veroorzaakte. Terwijjl te Genua, waar
duizenden voor hun genoegen vertoefden ter
bijwoning van de internationale zeilwedstrij
den, men hoopte op wat wind, blies een orkaan
op de Zwarte Zee zoo geweldig, dat vele ge-:
zinnen in rouw gedompeld werden.
In. Herzegowina heeft een aardbeving vele
gebouwen en menschenlevens vernietigd, Ook!
in de Vereenigde Staten hebben de natuur
rampen het hunne gedaan. Verschillende;
vloedgolven deden honderden menschenlevens,
runderen en huizen verloren gaan...
Spaciaal
Corsettenmagazijn
ALKMAAR
Mient 17 Tel. 526
Gisteravond hield de afd. Langedijk van boven
in de lucht hadden willen laten vliegen. Negen en genoemde vereeniging een bijeenkomst ten huize
twintig bommen werden gevonden. Men ziet ,-an den heer J. de Bakker, waarin optrad de heer
het „smeulende vuur' in Indië is nog niet gebluscht Lobstem van Hilversum om te spreken over het
Feitelijk blijven we met deze paargeestige
U.L. ONDERWIJS.
Nadat de voorz, de heer Joz. Zaal de vergadering
heeft geopend en door hem een inleidend woorcj
igesproken, verkrijgt de spr. het woord en begint
met te. zeggen, dat het zijn bedoeling is, het belang
Uvan het U.L. Onderwijs uiteen te zetten.
Spr. wijst er op, dat ons onderwijs in de laatste
jaren snel vooruit is gegaan, en dit mede een gevolg
is van de Leerplichtwet, die door Goeman Borge-
sins in het leven is geroepen.
Hoe men over den schoolstrijd van dezen tijdl
schen. De „staatsgevaarlijke" Chineezen kun< mag denken, in alle kringen is men het er over eens,
ner. daar hun pleizier wel op. Dat bij! het onN i dat het onderwijs in alle deelen moet worden
halzen van „landverraders" veel machtsmisJ vLooruitgebracht.
bruik in het spel is, spreekt vanzelf. Intus- j Had men vroeger „stands'-scholen, uitsluitend
schen vallen honderden terwille van het af- j voor hen, die het konden betalen, langzamerhand'
schrikwekkende voorbeeld onder het onverbid- j is men tot de overtuiging gekomen, dat het u.l,
delijke mes der orde-bewaarders. De hoofden j onderwijs voor een ieder toegankelijk moet zijn en
van de slachtoffers worden in wagentjes door j niet uitsluitend voor de beter gesitueerden. F.n zoo
de straten gereden als waarschuwing om voorn i dit onderwijs een zegeh geworden voor het;
al niet met den vijjand te heulen. Dit zijn o:n,-. volkskind.
geveer de toestanden binnen de muretn van de i Men voelde dat het kind niet genoeg had aan het
stad Shanghai in Februari 1927. 1 I gewoon lager onderwijs, en niet volstaan kon met
Maarschalk Soen, die de verdediging der, j zes jaar leeren. En is tevens noodzakelijk dat voor
stad tegen de Kantomneezen op zich heeft ge- de meerdere ontwikkeling een zevende leerjaar in-
nomen heeft sedert eejiige dagen veeel van zijlnj gevoerd wordt.
„nova" in de rubriek der ongeluksberichten. Ge
lukkig dat de „Carnavalsatmosfeer" onze zwaar
moedigheid kan doen vervluchtigen.
BUITENLAND.
De strijd in China woedt nog steeds met on
verminderde hevigheid voort. De val van;
Sjanghain in handen van /de Kantonneezen
wordt naar de bladen melden spoedig
verwacht. j
In Shanghai zelf schijnen op hetoogenblik
weer Middeleeuwsche toestanden te heer- j
op dit terrein ontzaglijk vooruitgegaan.
Het is zoo mooi dat er thans zoovele wegen open
staan voor het inteller^ da't sluimert in de lagere
volksklasse en bij de beter (gesitueerden, omdat
(door goede ontwikkeling daarvan in de maatschap-
jpij een goed gebrui kkan worden gemaakt.
Wat de kinderen tekort komen aan lager on
derwijs, 'moet bijgebracht wordet) op de scholen
voor voortgezet onderwijs.
En juist de u.l.o.-scholen zijn daarvoor zoo ui
termate geschikt, omdat de daaraan verbonden
onderwijzer is de onderwijzer die voortgekomen is,
suit het lager'onderwijs en het kind kan geven dat
gene wat het noodig heeft. Hij heeft niet alleen
voldoende wetenschappelijke kennis, maar is door,
studie en ondervinding volkomen op de hoogte met
den aard en het karakter van het kind.
"Er. van welk groot belang de u.l.o.-scholen zijn,
blijkt wel uit het feit, dat, hadden zich in 1904 27
candidaten voor het eindexamen opgegeven, dit
aantal het vorig jaar over de 4000 leerlingen liep.
En niet minder van belang zijn de-gunstige voor
waarden. vastgelegd .111 de onderwijswet, om tc
komen tot stichting van u.l.o.-scholen. De weg
werd geopend, dat in iedere gemeente een derge
lijke school zou kunnen worden gesticht.
U.l.-onderwijs is absoluut noodzakelijk voor het
vooruitbréngen van onzen cultuur en tot het ver
krijgen van meer levensgeluk. De geestelijke ont
wikkeling geeft meer cultuur aan de menschheid.,
Door het u.l.-onderwijs wordt de prikkel tot
'ontwikkeling aangekweekt, hetgeen blijkt uit de
statistiek van de Volksuniversiteit te Hilversum,
waar het meeste aantal leerlingen door de u.l.o.-
scholen werd geleverd.
Op' de u l.o -schölen wordt"de grond gelegd voor
het spreken van de vreemde talen, waardoor men
zich vrij kan bewegen in het buitenland, en de ken
nis nog meer wordt verrijkt door het in contact
kunnen treden met de daar wonende menscheri.
Echter moet de leerling goed beseffen, dat het
4e grondslag is, waarmee men zich moet redden, of
waarop een ieder, naar aanleg en karakter, verder
zeil zal moeten voortbouwen.
Een niet minder groot belang voor de u.l.o£
schuier, is. dat zij zich kunnen aanpassen aan
plaatselijke toestanden en omstandigheden, dank
zij de soepelheid van de wet.
1 Zoo ook in Noordscharwoude, past de school
zich aan, omdat' men in deze handeldrijvende óm-
gewezen is op de Duitsche en Engelsche taal.
Verder is het u.l.-onderwijs niet gebonden aan
een vhst programma en kunnen kinderen vrijgesteld
worden van die vakken, waarvoor zij geen aanleg
(hebben.
Wat het diploma van de u.l.o.-sehool betreft, dit
is van groote waarde.
De bekroning voor het werken is het diploma en
de ondervinding heeft geleerd, dat in de hoogste
.klassen weinig of niet aangespoord behoeft te wor
den tot werken, maar leeft bij de leerlingen zelf
■de prikkei" om het diploma te behalen.
De practische waarde van het djploma is, dat.
,tal van takken van dienst openstaan voor de be
zitters ervan, en wórdt gevraagd van jongens en
meisjes, wanneer zij zich in officieele betrekkingen
wcnschen te begeven.
Vele gemeentebesturen eischen voor toelating
tot hun bureaux het bezit van dit diploma.
Wordt het diploma B van de u.l.o.-scholen ge
vraagd voor Middelbaar Technische, Zeevaart-,
Koloniale- en Landbouwscholen, om daarop verder
te studeeren, echter de kinderen die het diplo
ma A der u.l.o.-scholen bezitten, dragen den
maarschalksstaf in den ransel, mits zij initiatief
(bezitten en woekeren met de verkregen kennis.
Wij kunnen onze leerlingen brengen tot een hoog
te in het leven, waarop zij kunnen voortbouwen.
Maar dan moeten zij de school geheel doorloopen
Bewondering moet men hebben voor die arbei
ders, die al die studiejaren de verdiensten van hun
Jrinderen willen missen, om hun meer te geven
aan zij ooit zelf hebben kunnen leeren, en bpter
opvoeding te doen krijgen, dan zij ooit zelf hebben
gehad.
Maar dan moeten de onderwijzers de helpende
hand bieden
Daarom kunnen wij alle kinderen, die geschikt
zijn, uit alle lagen des volks op onze u.l.o.-scholen
hebben, om hen het einddoel te doen bereiken.
En waar dat zoo is, daar heeft iedere u.l.o.-schoól
een groot cultureel werk te verrichten en wordt
'dit werk verricht.
Spr. hoopt* bij beëindiging van zijn rede, dat ook
het aantal leerlingen aan de u.l.o.-sehool te Nrd.-
scharwoude mag toenemen, omdat in de verhoo
ging van het aantal leerlingen ligt opgesloten ver-
hcoging van het groote nationale cultureele leven.
Nadat eenige vragen zijn gesteld en beantwoord,
sluit de voorz. met een woord van dank aan den
spr. en de aanwezigen deze bijeenkomst.