Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Donderdag 12 Mei 1927
36e Jaargang
Buitenlandsch Overzicht
FEUILLETON
Nacht en fttopgen
UIT DEN OMTREK.
NO. 56 IMTERC.TELEPHOOH 92
LARGEIUKEI COURANT
Deze courant verschijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 1.15. •-
Retfact.-Uftg*. J. H. HUiZEB. - Bureel Noordscharwoude
Advertentiën van 1-5 regels 75
cent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
Brieven rochtstreek'saan den Uitgever
Nadruk verboden.
De meeste verandering is vormverandering.
Een mensch ook verandert in het wezen der
zaak zoo' bitter weinig. Wanneer we maar wil
len en ons wat moeite geven, kunnen we in
.ons zeiven nog zoo gemakkelijk, alle uiterlijke
en schijn veranderingen! ten spijt, het kind her-,
kennen.
En tot op den laatsten dag van ons leven
zijn er in dat leven en iri: ons zelve<n de lijnen
aan te wijden, die vorm onzer kindschheid,,
ons geheele leven, in al zij|n ontwikkelingsstadia
doorloopen. Plotselinge gebeurtenissen, heftige
schokken kunnen soms veranderingen bren
gen, ons als 't ware omkeerend. Maar ook in
dien ommekeer spreekt zich van ons wezen uit.
En veelal blijkt, wanneer de schok voorbij is,
er in diepste werkelijkheid toch zoo heel wei-,
nig veranderd is.
Met een volk is het als met een individu.
Zijn wezenlijke aard blijft de eeuwen door on
aangetast. En zöo al in de uitingen van dat
wezen zich wijzingen voordoen, die op veran
deringen van de uiterste lagen van dat wezen,
van gedachten opvattingen, beginselen wijzen,'
die veranderingen! voltrekken zich langzaam,
groeien alleen onder den invloed van den ver-
anderrenden tijd en de veranderende vormen
van het leven.
Is he: dan wonder, dat de StahUielm-betoo-
ging te Berlijn een succes geworden is? Toen
na d geweldige bovenmenschelijike inspanning
van vier harde, uitputtende oorlogsjaren de
kracht van het Duitsche volk in de nederlaag
eindelijk in stukken brak, scheen in dat volk,
in diepste verslagenheid neerzittend, een nieu
we geest en een bitter verzet tegen het ver
leden, dat toch zoo glorierij(k geschenen had,
et ontwaken. Een plotselinge revolutie vaagde
al de oude vormen en keizers, koningen en
hertogen en Öost-Elkische jonkers" weg en
bracht een nieuw Duitschland en een demo
cratische republiek en andere menschen. Era
nieuw leven, nieuwe krachten en nieuwe toe
standen schenen iin aantocht.
Het is gegaan als het gewoonlijk gaat. Toen
de geestdrift der revolutie, plotseling, in de
mistig-koude werkelijkheid van de nationale ver
nebering en de maatschappelijke ellende lang
zaam verdufte en het Duitsche volk zijn won
den en de haat zijner tegenstanders bewust
werd, begon de blik zich als onwillekeurig
weer te richten naar het verleiden, waarvan mem
wei de glorie en den voorspoed, niet den dwang
en de onvrijheid zag en die men nog slechts
onduidelijk als de oorzaak der tegenwoordige
eliende begreep. En langzaam maar zeker kwa
men de oude liefde en de oude hervorming
weer terug. In de verbeelding van groote mas
sa's herleefde het keizerrijk met al zijn glorie
en schittering en met dat keizerrijk het ontzag
voor de oude militaire heerschers en de geest
drift voor den Duitschen roem en het Duit
sche vaderland.
Onder het keizerrijk en het oude regiem:
was Duitschland groot geweest. En groot wilde
72)
Nog vermoeid van de inspanning en ge
moedsaandoeningen vainl vorige dagen ont
waakte mevrouw Austin niet voor zeven
uur. Om Mathilda, wier ledikant naast het'
hare stond, niet in harem.' slaap te storen,
vermeed zij bij het opstaan alle gedruisch.
Terwijl zij zich kleedde, bespeurde zij dat de
deur vgn het vertrek aanstondmaar deze!
omstandigheid, die zjjl aan een toevallig ver
zuim toeschreef, verwekte niet den minstent
argwaan bij haar. Toen echter eenige oogen
blikken later haar oog op den stoel viel, diej
voor Mathilda's béd stond, waarop zij gewoon
was hare kleederen neder te leggen, be
vreemdde heti haar, dat deze ledig was.
Oogenblikkellijk sloeg zij nu de gordijnen van;
het ledikant open, en zag tot haren schrik
dal ook dit ledig was, en dat Mathilda zelfs'
niet 11 bejd gelegen had. Zonder verder in het
vertrek rond te zien, hep zij: de gang in, ver
onderstellende dat zij haar daar zou aantref
fen; maar zij' zocht haar ook hier te vergeefs.
In haren angst wilde zij nu maar beneden snel
len om te zien, of zij d.ddr mocht wezen; maar
boven aan de trap keende zij) terugen ging
naar de kamer van haar zoon. Clement, die
even te voren was opgestaan, verstijjfde van1
schrik bij 't vernemen van het bericht zijner
moeder. Hij! volgde haar op den voet naar hare
kamer. Zijn eerste blik viel op Mathilda's cas-.
sette, waarop een brief lag, dien mevrouvv
Austin voor lady Herbert achtte, maar die
aan Clement' gericht was. Meer was er niet
BIJZOND. VRIJW. v. d. LANDSTORM.
LA li D D A O
op ZATERDAG 14 MEI, op het GEMEENTELIJK SPORTPARK TE ALKMAAR.
Vrijwilligers: vrij entree met één Dame. - Particulieren: f 1.80, f 1.20, f 0.60.
Zie de Aanplakbiljetten en Programma's.
men het vernederde Duitschland weer zien.
De verdrukking Jvan buiten af wakkerde de
begeerte aan. De revanchegedachte kweekte
het oude opzien tegen Duitschland's militaire
macht, waarmee de republiek en de democra
tische gedachte zich maar moeilijk schenen te
verdragen. En het Du.,tsche volk, een oogen-
blik in het uur zijner verbijstering en onder den
drang der behoefte zij|n eigen zaak m eigeoi
handen nemenl emi zich zelf te verlossen op
revolutionaire paden gelokt, keerde, voo al niet
wellicht in zij|n meerderheid, dan toch voor
een groot deel, naar de oude paden terug.
Ock waar de oude tijd en het keizerschap
niet teruggewenscht werden, kwam toch de
oude bewondering en de oude liefde voor het
'verleden weer boven. En de verkiezing vara
maarschalk Hindenburg, den held uit den groo
ten oorlog, maar ook de getrouwe 'dienaar des
rijks den onvervalschten vertegenwoordiger vara
het conservatisme en den ouden tijd, en m
de wassende macht der Duitsch-nationale partij
kwam dit zeer duidelijk tot uiting. En in de
betooging van de nationalistische en op mili
taire leest geschoeide organisatie Stahlhelm te
Berlijn en het succes, dat zij bij groote lagen
cler hoofdstad, toch wel een der zuiverst repu-
blikc-insche en democratische plekken van het
rijk, ongetwijfeld had, sprak de liefde voor het
verleden en JDuitschlamd's vroegere macht zich
onbewimpeld uit.
Maar in dit versterkte aanzien van de monar
chale en nationalistische gedachte en de ver
sterkte lïelÖe" "voor" iïuïtschlanid' van eertijds
openbaart zich ook de afnemende kracht van
de r< publikeinsche en democratische beginse
len, waarop het tegenwoordig Duitschland was
opgebouwd en het afnemiend aanzien van de
republiek. De tegenwoordige Duitsche regee
ring, uit Duitsch-nationalen, Volkspartij en:
centrum samengesteld, is in meerderheid feite
lijk monarchistisch, maar de trouw van het
centrum aan de republikeinsche gedachte, die
ook in den Rijksdag een meerderheid voor zich
heeft, hecht haar hieraan in daden of openlijk
uiting te geven, al toonen dan ook Duitsch-nati
onale ministers wel eens neiging uit den band
te springen.
En de Pruisische- regeering - is onverdacht
republikeinsch. Het toestaan van de Stahlhelm-
belooging is dan zeker geen partijtrekken voor
het monarchisme en nationalisme. Maar wel
zullen de tegenwoordige partijverhoudingen enj
dsamenstelling der rijks regeering dit toestaan
hebben vergemakkelijkt. Opk het officieel©
Duitschland neigt meer naar het monarchisme;
en zeker naar het nationalisme dan eertijds.
Hec kan de voorzichtigheid van Duitsch
land's buren, speciaal van Frankrijk, die ook
nnodig om het ergste te doen vreezien.
,,Gena,dige Hemel 1" riep hyl, met den brief
in de hand op een stoel nedervallenlde. „Mijn-
voorgevoel heeft mij dus niet bedrogenHei
laas, lieve moeder, ik behoef niet naar beneden,
te gaan, Mathilda is zeker reeds ver van hier;
zy is gevlucht!"
„Gevlucht!" gilde mevrouw Austin, verblee-
kende uit. „Clement! om 's Hemels wil, wat
is er dan gebeurd? Welke aanleiding had adj
daartoe? Welk hartzeer hebt gij haar dan be
kend? Spreek! Ik had reeds gemerkt, dat tus-
schen u beiden alles niet was, zooals het be
hoorde. Die onzalige tocht naar Lisford is van-
alles de oorzaak. Ik smeek u, Clement, zeg!
mij wa'. er gebeurd is, en wat zij schrijft!"
Clement had den brief reeds opengebroken,
en liep den inhoud daarvan met een, verhijs-,
tend gelaat 'door. Zjj schreef:
„Dierbare Clement! Daar gij zeker nooit tot
het verbreken onzer betrekking zoudt kunnen
0esluiten, ben ik zelf to.t den stap overgegaan,
die zoowel voor uwe als voor mijjne rust noodigi
is, ik verlaa,t u, mijln vrien, noem mij niet wreed:
bedenk, wat ik zelve lijd, en wees in het diepst
van uwe ziel overtuigd, dat ik niet anders
handelen kan. Ik heb mij[ geen benijdenswaar
dige! loc kunnen voorstellen, dan te leven aan'
uw.: zijlde en in de nabijheid van de teederstei
aller moeders. Maar zulk een leven is voor mijl
niei weggelegd; het streven daarnaar zou op
dbitterste teleurstelling uitloopen.
Keert tot uwen ouden werkkring terug, en
bekommer u nielt over mijne toekomst. Ik heb
van jongs af voor mij zeiwen moeien zorgen;
en nu ik het zwaarste offeT aan mijn plicht
moet brengen, zal God mij zeker nog minder
verlaten dan ooit. Word ik door gebrek be
dreigd, dat zal ik mij alleen tot u om bijstand
wenden. Maar tracht mij|n verblijf niet op te
sporen: al slaagdet gij daarin, gij zoudt mij
onverzettelijk vinden in mijn besluit.
Ik omhels u, Clememit, en uwe geliefde moe
der in gedachten. Ofschoon van u gescheiden',
blijf ik u liefhebben èn voor u bidden. Kunt'
gij mij wederkeerig niet vergeten, blijf mij dan,
uw Mathilda noemen en laat ons leven zooda
nig zijn, dat mij elkander eens d-ldr terug
vinden, waar het onvolmaakte aardsche door
het volmaakte hemelsche vervangen zal wor
den. Vaarwel, Clement. De Hemel zij met u!
Uwe Mathilda."
Clement reikte den brief, dien hij met tra
nen besproeid had, aan zijne moeder over, en
liep, terwijl zij dien las, met saamgevouwen
en opgeheven haniden, de kamer op en neer.
„Wat moet dit alles beteekenen, Clement?"
riep zijne moeder, voor wie Mathilda's stap
,nog veel raadsetachtiger 'was dan voor haar
zoon. „Wat in 's hemelsnaam, kan Mathilda
bewogen hebben, om plotseling eene betrek
king te verbreken, waarin zij haar hoogste
heil zag, en waarop zij; wist, dat ook uwe toe
komst gebouwd was."
Een gril, een hersenschimmige vrees, lieve
moeder, bewoog haar aldus te handelen."
„Maar ,wat vreesde zij dan? Ik kan dit uit
haren brief niet opmaken."
„Helaas moeder! zijl vreesde, dat het mijl
vroeger of later berouwen zou haar tot vrouw
genomen te hebben."
„Om-dat zij u, naar hare meening, niet gei
neeg lief had?" i
„Neen... Ach, moeder! hare vrees was te
kleingeestig om er over te spreken: zij dacht
dat men laag op mjij- zou neerzien, omdat ik,
zooals zij het noemde, een vrouw beneden mijn;
stand getrouwd had."
smaakt ah room
op de vergaderingen van de voorbereidings
commissie voor de ontwapeningsconferentie tot
u'ting kwam, mede helpen verklaren Frank
rijk en België in het Westen en Polen, en Tsje-
cho Slowakije in he'f Oosten, voelen zich nog
niet heelemaal gerust. Ongetwijfeld heeft hum
eigen houding daaraan niet de minste schuld.
Maar een volk ziet evengoed als een individu
gemakkelijker den splinter in der broeders dan;
de balk in het eigen oog.
Op een vraag van eep Waalscbe senator Iieefi
minister Van der Velde nog onlaags bet be
staan van een Fransch-Belgisch militair ac-
coord bevestigd, daarbij' natuurlijk op het defen
sieve karakter den nadruk leggende.
En in het Oosten hebben nog pas de Polen
zich over uitlatingen van den Duitschen minis
ter Herge over Duitschland's Oostelijke gren
zen beklaagd. Den laatsten tijd heeft bevendien
Italië met zijn uitdagende Balkan-politiek zijn
best gedaan de onrust in de wereld te vermeer-
deren. Europa staat nog altijd met het geweer,
a^n den voet. Wat helpen dan voorbereidings
commissies voor ontwapeningsconferenties?
Njeen werkelijk de mensch verandert -niet
zoo gauw en de wereld ook niet. Daarmee zul
len we, ook al veranderen de vormen rekening
moeten houden.
Rechtzaken
ARRONDISSEMENTSRECHTBANK.
Zitting van 10 Mei.
UITSPRAAK.
Joh. S. Blokker, overtreding Leerplichtwet Hoo-
ger beroep). Het onderzoek wordt op Dinsdag
24 Mei hervat.
NIEUWE ZAKEN-
Hij had er geen tabak van.
Een polderwerker uit Beverwijk, Corn, de V,,
met een echte Abclinofacie, die vroeger te Wierin-
gen de Zuiderzee mee hielp dempen, was veroor
deeld! ot f50 boete of 50 dagen, omdat hij de
keetvrouw, Trijntje van I.ith, met wie hij een meer
inti.eme relatie had aangeknoopt, na het afbre
ken v^n die teedere verstandhouding had bedreigd
met een open knipmes en haar de sombere voor
spelling had toegebruld: „je gaat er aan". De
polderjongen hield zich sjakes totdat hij eindelijk
voor het alternatief stond: betalen of 50 dagen
de lik in. Toen herinnerde hij zich eensklaps dat
hij volmaakt onschuldig was en de vrouw, alle?n 'n
'paar onbeduidende opstoppers had verkocht. Hij
kwam dus tegen dit vonnis in verzet, maar hoor
de Devestiging van dit vonnis tegen zich requi-
reeren, zoodat hij ten slotte wel tot een beslis
sing zal moeten komen.
Ee electriciteitsleiding geraakt.
'De vrachtrijder Albert N., te Calantsoog, die
nogal eens 'n keer pech heeft, moest nu terecht
staan wegens beschadiging van de electrische lei
ding te Schagen. Hij reed op 7 October 1826 met
zijn vrachtauto, waarop een dresseerkar was ge
plaatst, met de spoorstokken de lucht in, op de
Lagedijk te Schagen en trof met die spoorstokken
de electrische draden in de boomen, waardoor
een defect ontstond en p.m. f 18 schade werd aan
gericht. Albert beweerde geheel onkundig te zijn
gewees tvan de aanwezigheid die rlijnen, maar een
chauffeur is, verplicht van alles wat onder en bo
ven, achter en voor en opzij van hem is, op de
- hoogte te zijn en derhalve was Appie weer de
sigaar en werd tegen hem maar eventjes f 40 boete
ot 40 dagen geëischt.
IXa; OLYMPIADE AMSTERDAM 1928.
Belangstelling uit Duitschland.
Telkens weer bereiken het Comité 1928 be
lichten waaruit blijkt dat de belangstelling voor
de Olympische spelen van Duitsche* zijde bui
tengewoon groot zal zijin.
De Consul van Duitschland te Duisburg ont-.
ving van de Directie van -de Krup-fabrieken te
Rheinhausen bericht, dat van uit dat ressort
circa 500 belangstellenden alleen reeds voor
de Olympische zwemwedstrijden de reis naar
Vin sterdam zullen ondernemen
Voorts wordt door de Allgemeine Alster Club:
in Hamburg een groote stoomboot ingericht!
voor de belangstellenden in de roei- en zeil
wedstrijden. Deze boot dient dan tevens voor
de huisvesting en blijft tijdens de Olympische
Spelen te Amsterdam voor anker.
ONGEVALLEN.
D,e 6-jarige Lena Millenaar te Leerdam
heeft Zondag ernstige brand wonden gekregen
doordat o n kwajongen op straat haar teen'
brandende sigaret in het schort had gegooid;
tengevolge waarvan haar kleeren in brand ge
raakten. Twee heenen hebben al hun best ge
daan om het kind te helpen en hebben daar-,
bij zelf ook brandwonden gekregen.
Des nachts is de kleine aan de gevolgen over
leden.
- OUDE NIEDORP.
Bij loting is de volgorde en het nummer der
lijsten voor de raadsveriezing op 18 Mei a.s.:
lc lijst R. K.; 2e lijst Protestantenbond.
An:lers niet, Clement? Ach, ongelukkige
MathildaHad zijl mij slechts in de verte haan
bezwaar te kennen gegeven, ik zou het haar
wel uit het hoofd hebben gepraat."
„Neen, beste moeder, dat zou u evenmin,
als mij gelukt zijn. Het einde zou niet anders
geweest zijn dan het nu is."
.Het einde? Maar, Clement,, gij; denkt er,
toch niet aan om in haren onzinnigen stap te
berusten?"
..Ik zal geene pogingen onbeproefd laten)
om haar op te sporen en haar van besluit te
deen veranderen. Doch zoo het eerste mij al
geiukken mag, mijin voorgevoel zegt mij, he
laas, dat het laatste onbereikbaar zal wezen!"
„Waar kan zij) zijn heengegaan? Zou zij zich
in tie nabijheid, te Lisford bijvoorbeeld kunnen)
bevinden? Zij kan hoogstens een paar urenj
weg zijtn."
„Ik vermoed,-lieve moeder, dat zij met den
vroegen trein naar Londen is vertrokken."
Het stuitte Clement zeer tegen de borst om
ruchtbaarheid aan Mathilda's vlucht te geven;
maar dit was onvermijdelijk, wilde hij te weten;
k- rrivn, waarheen zij zich had begeven. Uit de
inlichtingen, die hij 'bij den logementhouder;
en aan het spoorweg-station bekwam, bleek,
'dat zij kort na vijven „het Koningshert" ver
laten had. Een der bediende|n vara het loge
ment had haar de gang zien uitgaan, tegelijk
met een der reizigers, die met den van Bir-.
mingham komenden nachttrein vertrokken
waren, en dien hij aanvankelijk voor Clement;
had gehouden. Werkelijk was zij nagenoeg
gelijktijdig met die heeren aan het station ge
komen en had een plaatskaartje naar Londen;
gevraagd, waar de trein tegen tien uur des,
morgens zou aankomen.
(Wordt vervolgd.)' 1