DE OCEAANVLUCHT
New York-Berlijn.
ZES EN VEERTIG UUR IN DE LUCHT.
Wij, die de gemakken en voordeelen eener
groote stad moeten missen, hebben, en daarmede
zijn wij niets ten achter, onze Radio.
Zoo werden wij getrouw en vlug op de hoogte
gehouden van
CHAMBERLIN'S VLUCHT.
OVER DEN OCEAAN.
Deze is eveneens geslaagd en na Lindbergh/
komt Ghamberlin de eer toe hetzelfde te hebben
volbracht.
Het volgende vrij algemeen overzioht van den
tocht, nemen wij over uit het „Handelsblad":
Bet vertrek.
Bij het zwakke licht van den nieuwen dag klom
Ghamberlin in zijn toestel. De mensohenmassa,
on het Roosevelt vliegveld aanwezig, zag hem
knikken, waarop Levine, blootshoofds en onder
der zijn ooi bert jasje alleen een leeren vest, naar
hein toeliep en in het. toestel wipte. .Mevrouw
Levine werd lijkbleek, maar de' ohef-mecano stel
de haar gerust, door te zeggen: „Het is maar
een proefvlucht". De Wright „Whirlw,ind"-mo-
tor sloeg aan, waarop Chamberlin naar het eind
van het veld taxiede. Daar werd het toestel ge
zwaaid .Even later zette de „Columbia" zich in
beweging. Na een aanloop van een paar duizend
voet, kwam het zware toestel los, steeg langzaam
omhoog en ging de opkomende zon. tegemoet. Lang
nadat de „Columbia" achter .de heuvels was ver
dwenen, stond mevrouw Levine nog met ver-,
starde oogen naar het oosten te staren, haar rech
terhand bevend voor haar mond.
Alleen Chamberlin was 't bekend, dat Levine
hem zou vergezellen. Zelfs zijn beste vrienden
en evenmin dè monteurs die het hoest el vliegkiaar
maakten, wisten echter niets van het besluit,
van den miilionair af. Door vrienden naar huis
gebracht, vond mevrouw Levine èen brief van
haar man waarin hij haar om vergiffenis vroeg,
maar haar de'verzekering gaf, dat zijn daad de
vervulling was van zijn levens-ideaal. Den vol
genden dag had mevrouw Levine zich reeds met
het pirn van haar man verzoend. Aan een repor
ter verklaarde ze:
„Ik had hoegenaamd geen vermoeden, flat
Charlie mee zou gaan. Ik was dan ook geweldig
van streek, toen ik hem zag vertrekken. Nu voel
ik me echter heel wat beter. Ik ben er zeker van
dat ze „er over" komen, en dan kan ik me er
slechts in verheugen dat mijn man zijn grootste
verlangen in vervulling heeft zien gaan."
Aangaande de bestemming van de „Columbia"
wist niemand iets met zekerheid te zeggen. De
woorden New YorkParijs" waren den avond
voor het vertrek door een schilder weggewerkt.
Vóór hij, vertrok, had Chamberlin gezegd: „Het
is mogelijk dat- ik land in Londen, Parijs, Ber-
llijn, of in Rome. Of misschien zelfs wel in Mos-
kqu. Het hangt alles af van den benzime-voor-
raad."
Bij het vertrek woog de „Coluinbia" rond
2600 Kg. hetgeen aanmerkelijk meer is, dan het
gewicht van capt. Lindbergh's vliegtuig. Er was
2060 liter benzine aan boord, waarvan 1800 liter
in de tanks en de rest in blikken die opgespeld
waren in de fuselage. Chamberlin was van mee
ning, dat hij met deze hoeveelheid bedrijfsstof
onder gunstige omstandigheden een afstand zou
kunnen afleggen van 7000 Km.
De meegenomen proviand was rijker en van
grooter verscheidenheid dan de enkele sandwiches
wiehes en flesschen water waarop Charles Lind
bergh van Amerika naar Europa vloog. In de
„Columbia" bestond de voorraad voedsel uit twee
thermos-flesschen met kippensoep, een thermos-
flesch met koffie, oplosbare melktabletten, tien
sandwiches met kip en 'n dozijn sinaasappelen.
Een opvouwbare book met roeiriemen was gebor
gen achter in de fuselage. Zooals bekend, was er
geen draadlooze telegrafie'aan boorcj,
Die belangstelling in Nederland.
Evenals bij de vlucht van Lindbergh bestond'
er thans weer buitengewone belangstelling in
Nederland voor de prestatie van Chamberlin.
Waalhaven was zooals hieronder blijkt
voorbereid en den geheelen nacht op haar qui
vive, maar ook Schiphol bleef waken en was ge
deeltelijk verlicht.
In den nacht van Zondag op Maandag hebben
wij het vliegstation bij Amsterdam eenige malen
informaties gevraagd of er misschien iets naders
bekend was omtrent de route, die Chamberlin
genomen had- Men wist zoo ongeveer ,1 uur
's nachts slechts mede te doelen, dat de Ameri-
kaa nongeveer half elf boven de Normandische
eilanden gesignaleerd was, doch officieel werd
dit bericht niet bevestigd.
Het is natuurlijk niet uitgesloten, dat Cham
berlin boven die eilanden geweest is, doch aan
heeft hij een grooten omweg gemaakt, omdat hij
langen tijd de Eransche kust heeft moeten volgen
om boven Boulogne sur Mer te komen om vervol
gens dwars over Noord-Frankrijk en België te
vier uur 'snachts Dortmund te passeeren.
Vast staat, Jat Chamberlin niet boven Neder
land is geweest, hoewel dit zeer goed mogelijk
was, omdat de Amerikaan boven Plymouth is
gesignaleerd.
Ook werd door Waalhaven en Schiphol met
de mogelijkheid rekening gehouden, .dat Cham
berlin wegens gebrek aan benzine gedwongen
was in Nederland fe dalen-. Deze berekening ging
zooals thans wel blijkt niet op, omdat
Chamberlin toen nog veel benzine in voorraad!
had. i
Ongetwijfeld zullen echter Zondagavond om
streeks twaalf uur vele Amsterdammers en be
woners van andere steden in Nederland hun ooren
gespits hebben om te luisteren of er een vliegtuig!
iu de lucht zat!
j Welke gronden men daarvoor had weet niemand,
I maar een feit is,dat degenen in onze stad, die in
Oceaanvluchten belang stellen Waalhaven een goe-
j de kans gaven dat Chamberlin er met zijn „Co-
J lumbia" zou neerstrijken. In de stad werd zelfs
met veel zekerheid verkondigd dat 'hij hier zijn
benzinevoorraad zou komen aanvullen. De beter
ingelichten waren niet zoo positief in hun ver
wachtingen, maar toch hadden ook zij een vleugje
hoop, dat Waalhaven het eerste plekje Europee-
schen -grond zou kunnen worden, waar de „Co
lumbia" zou neerdalen. Het duurde lang met het
binnenkomen van berichten- Om vijf uur 's-mid-
dagf ongeveer kwam met zekerheid het bericht,
dat de vlieger 360 mijlen ten Westen der Scilly-
eilanden was gesignaleerd. De "belangstellenden aan
dezen kant loodsten hem toen veilig in gedachten
over het Kanaal en veronderstelden, dat hij orp
10 uiterlijk 11 uur boven de Nederlandscho
ikust kon zijn.
Om elf uur 's-avonds kwam de tijding, dat hij
'vóór tienen Plymouth was gepasseerd, voort vlie
gende in oostelijke richting. Het) uur van ver
wachte overkomst in ons land moest tot één uur
a half twee in den nacht worden verlaat. De hoop
dat zij hem hier zouden! zien werd echter nog
levendiger. Hoe zou de Amerikaan in den don
deren nacht zijn weg vinden van de kust naar de
Duitsche hoofdstad. En zou dan niet Waalhayen's
lichtende vuurtoren hem lokken naar een veilig
Hollandsch vliegveld, vanwaar hij 's-morgens zijn
weg zou kunnen vervolgen. Het zou volkomen
verdiend geweest zijn. Want op Waalhaven had
men erg zijn best gedaan. r
De voorbereidingen op Waalhaven.
Van den avond van Zondag tot den morgen van
(Maandag heeft het vliegveld in volle verlichting
geprijkt. De verlichting op het terrein wees een
cventueelen nachtelijken luchtreiziger duidelijk aan
waar hij zou kunnen landen en roode lichten duid
den de obstacles aan die gemeden moesten woo
den. En ook al zou de Amerikaan niet willen
lapden, hij zou- dan toch wel even boven het vlieg
veld kunnen cirkelen. Zoo hoopten velen.
Van twaalf uur 's-nachts tot vijf uur 's-morgens
hebben wij in Waalhavens radiostation gewacht op
de tijdingen, die zouden kunnen komen. Heel wat
berichten zijn er gemeld, maar het verlangde was
er met bij. Met onze positieve mededeelingen zijn
wij heel den langen nacht niet verder gekomen, dan
het feit, dat Chamberlin dan fcoch wel wis eij
waarachtig Plymouth was gepasseerd. Ook daar
aan begonnen, wij zoo langzamerhand te twijfelen,
maar ter officieele plaatse in Engeland kwam men
dat bevestigen. Heel den nacht door trouwens heeft
de telegrafist van Waalhaven door den aether ge
zocht naar Chamberlin. Alle stations die uitzonden
hebben wij 's-nachts op Waalhaven beluisterd en
verschillende hebben wij er zelf opgezocht. Na Ply
mouth kwam uit den aether de tijding, dat de „Co-
iumbia" gezien was bij de Normandische eilanden
Later dat zij door Engelsche vliegers naar Bretag-
ne werd geleid. Leelijk voor ons. Nu zou hij
Waalhaven toch niet aandoen.
Onze telegrafist, de heer Strijkers, weet uit er
varing echter, dat er ook door den aether canards
vliegen. Hij informeerde bij Le Bourget, het Pa-
•rijsche vliegveld, dat nu niets wist en ook des
nachts niet open zou blijven. Brussel bleef wel
open, maar was niet verlicht. HetvFransche vlieg
veld bij Calais, door Waalhaven ondervraagd over
de vlucht naar Boulogne, meldde!, dat het hee)
den avond posten had uitgezet, maar niets had
bespeurd. Oostende was eveneens waakzaam, maar
wist ook van niets.
De hoop flikkerde weer op.
Zou 'de Columbia dan toch nog boven de kust
zwalken, niet wetende waarheen te koersen? De
hoop werd echter ook gemengd met vrees voor
den koenen vlieger. Het duurde lang te lang
voor zijn benzinevoorraad, berekende onze des
kundige al. Daarbijwas het slecht weer. Het re
gende niet, maar het goot. Het zicht moest slecb
zijn. Velen dachten, maar weinigen zeiden, dat de
tocht van de Columbia wel eens in de wateren van
Het Kanaal geëindigd zou kunnen zijn. De hard-
nekkigen, die wilden weten, wendden zich dan
maar weer tot den stationschef, den heer Thom
son, die zoo ongeveer een etmaal lang vragen over
Chamberlin en zijn kansen heeft moeten beant
woorden en die steeds maar weer trachtte de
hoop levendig te houden, al vreesde ook hij.
Wij hadden er stellig op vertrouwd, dat de Ame
rikanen op de kust, die hij dan toch moest pas
seeren, zou worden opgemerkt. Van Boulogne tot
Helder, had men hem echter nergens kunnen sig-
naleeren. Wie nog wilde hopen, hield zich aan de
veronderstelling, dat de Columbia vermoeid en ver
dwaald ergens in Vlaanderen in het Boerenland
zou zijn gedaald en dat het wel tot diep in den
morgen zou duren voor wij meer zekerheid hadden.
Een nieuw bericht.
Duitsche grens gepasseerd zijn. Daar zouden ze
dan toch op het vliegvelS in Keulen van moeten
weten. Keulen bleek echter even wijs als wij en
had van Chamberlin niets gehoord of gezien. Waal
haven was niet de eenige, die in Keulen op infor
matie uitging. Wij vingen een telegram op, waar
in Berlijn Keulen verzocht nasporingen te doen,
aan weik verzoek men daar ook voldeed. Telefoon
gesprekken van daar met Essen, Duisburg en an
dere plaatsen van den Rijn maakten niemand wij
zer. Wij hoorden later, dat men van uit die plaat
sen negatieve berichten ontvangen had. Negens
bleek men iets vernomen te hebben. Na drieën
hoorden wij van Berlijn, dat alle Duitsche lucht
vaartstations om inlichtingen verzochten en tegen
vieren riep de stad aan de Spree alle Duitscha
luchtwachten in het geweer voor het 'doen van na
sporingen naar Chamberlin.
Niemand koesterde nu eenige verwachtingen
meer op de Fransche, de Belgische en de Neder-
landsche kust. Da duif, die van Amerika naar Mid
den-Europa wilde vliegen, had nooit aan de waar
nemingsposten kunnen ontsnappen, indie zij zich
daar vertoond had en nu West-Duitschlqnd haar
al evenmin had zien vliegen, dacht menigeen wat
nij niet openlijk zeggen dorst. ;Uit den zwarten
nacht werd een grauwe morgen geboren. In de
schemering ging de laatste hoop verloren. De om
standers gingen huiswaarts. Alleen de mannen van-
Waalhaven bleven wachten bij hun ontvangtoestel
len, tot zij te eeniger tijd de waarheid van den
nieuwen dag zouden hooren. De onzekerheid bleef
tot in de ochtenduren,.toen eindelijk de verlossen
de tijding kwam, dat Chamberlin, zoo niet tot Ber
lijn, dan toch tot het hart van Dui'tschiand was
doorgedróngen. De mededeeling, die van de draad
looze stations op de vliegvelden was verwacht,
kwam tenslotte van een predikant, die zijn radio-
preek even onderbrak, om de tijding te brengen,
■die aan allen twijfel een eind maakte. Zoo kwam
Chamberlin terecht, maar de luchtvaaritstations
van West-Europa, die een etmaal lang naar hem
hebben .uitgekeken en in den aether naar hem
hebben gezocht, heeft hij allemaal verschalkt.
De volgende telegrammen werden gepubliceerd-
De Amerikaansche "Vlieger is wegens gebrek aap
Jóenzine in de buurt van Eisleben (Thqringen)
gedaald. F.r is een vliegtuig van Tempelhof naar
Eisleben- onderweg. Men zal trachten de Amerika
nen te overreden met dit vliegtuig naar Berlijp
,te komen.
Slecht weier.
De Amerikaansche vlieger kon te 9.35 weer
opstijgen wijl hij 100 liter benzine kreeg van
een nabij zijnd landgoed. Chamberlin en Levine
voelden zich lichamelijk best. Onmiddellijk ma
den start begon h-et hard te regenen. Ook in
Btilijn is bet weer ongunstig. Te twaalf uur
werd bericht, dat de Amerikaan Berlijn weer.
niet gevonden! heeft en ditmaal bij Kottbus
moest landen wegenis eep breuk in de schroef.
100.000 Bcrliffiars op Tempelhof.
Een telegram1 van anizen Berlijnschen cor
respondent meldde,: dat Zondagavond bijna.
100.000 Berlijjners rondom het vliegveld Tem-1
pelhof op de beide- Amerikanen wachtten. De
afzettingen waren, zeer streng. Slechts duizend
personen werdemj na vertoon van kaarten op
het afgezette gedeelte toegelaten. Onder dezé
bevonden zich de rijkksmimister voor Econo
mische Zaken, eenige Pruisische ministers, de
burgemeester van Berlijn, de Amerikaainsche.
gezant, beroemde vliegers, luchtvaarders en de
pers.
Naar uit Kottbus gemeld werd, zijn Cham-,
berlin en Levine voornemens hun machine zelf
ter plaatse te repareerten en dara naar Berlijn;
door te vliegen.
Op het oogenblik staat het echter nog niet
vast, of dit gelukken zal.
Indien zij er in slagen, kunnen zij in den
loop van. den namiddag op het vliegveld te
Tempelhof aankomen.
Naar Kottbus.
Gisternamiddag 1.20 uur is een vliegtuig van;
de Duitsche Lufthanse naar Kottbus vertrok
ken. Aan boord bevonden zich de Amerikaan-
sche gezantschapsattaché Poole en den „Mini-
sterialrat," benevens eenige monteurs van het
vliegveld Tempelhof.
Het plan was de beide AmerikaneCi naar
Berlijn te brengen.
Poole sprak de Amerikanen. Chamberlin ver
telde hem bijideze gelegenheid, dat hij de Co-,
lumbia zelf naar Berlij|n wilde vliegen.
Men rekent ex op, dat Chamberlin morgein-
namiddag te Berlijn aankomt.
Die noodlanding.
ontnemen. Het toestel zou ergens bij Athen de
kwam evenwel deze veronderstelling haar grond
Een redacteur van de Lokalanzeiger is on-|
middellijk nadat bekend werd, dat Chamberlin
bij Eisleben een noodlanding had gedaan, met
een vliegtuig daarheen gegaan. Het bleek dat
het Amerikaansche vliegtuig om 6.15 des mor-»
gens op een weide, die geheel door bosch
omgeven was, had moeten landen. Boeren uit
den omtrek vonden de beide vliegers bij huin
toestel. Zij, hadden veel moeite om zich verstaan
baar te maken, daar alleen Levine een enkel
woordje Duitsch spreekt. Zij wilden zoo spoe-
j dig mogelijk benzine hebben. Chamberlin was
goed gehumeurd' en zag er goed uit; Levin
echter wijs ontstemt over het feit dat mqn
had moeten noodlanden. Chamberlin verklaarde
aan den correspondent dat hij tegen alle ver
wachting in; een gupistigen wind had gehad.
De tocht over den Oceaan had hij precies in
24 uren afgelegd. Ook boven Engeland had
hij nog wind achter gehad. Boven het Kanaal
echter was de wind zeer ongunstig geweest,
zware buien hadden hem
uit den koers gedreven.
Toen hij het vaste land bereikt had besloot
Chamberlin in Noord-Roste 1 ij|ke richting et 1
koersen. Op kaart en kompas vloog hij in, de
richting ivan Coblenz. Hij| weet echter niet of
hij deze stad inderdaad gepasseerd is.
Het verhaal van ide viucht.
Wel kon hij vaststellen, dat hij om 4.20 uur
Kassei gepasseerd was, en vervolgens had hij
zijn. weg langs de Zuidoostelijke rand van de,
Harz genomen. Tegen half zes merkte hij dat
zijn benzine opraakte. De landing had zonder,
incidenten plaats. Uit de aanteekeningen op
zijn. kaart bleek, dat hij over Keulen en Hamno-,
ver Berlijn had willen bereiken. Hij heeft zich; I
echter in de richting vergist. Dg vliegers wa- I
ren zoo weinig vermoeid, dat zij zelf meta-
hielpen, den boerenwagen, die de. benzine) g
bracht, door het drassige weiland te trekken, i
Onderweg hadden zij bijna niets gegeten. 'Na- 1
dat de tanks weider gevuld waren met de 100 I
liter oenzine, die men had weten machtig te, j
worden, verzocht Chamberlin dein burgemees-• I
ter van Eisleben om een certificaat, dat hij' I
daar een noodlanding had moeten maken, welk j
certificaat hem ter hand werd gesteld. Cham» I
berlin en Levin verzochten de,n burgemeester I
daarop, een telegram aan hun vrouwen t* zen-
den, wat eveneens geschiedde. Na de start I
was hij andermaal de richting kwijtgeraakt, I
waarna hij trachtte Leipzig te bereiken, maar I
was te Kottbus terechtgekomen, daar ander- 1
maal de benzine was ogeraakt. Hij was genood»
zaakt te landen en dat geschiedde om 11.50.
Door de een of andere omstandigheid sloeg, I
hel toestel echter met den kop naar voren, zoo-, I
aal de schroef kapot sloeg. De vliegers v,er I
klaarden nu dat zij honger hadden en zich; I
eens flink wilden wasschen.'*
VANDAAG IN DiE DiUITSOHE HOOFDEIADi
VERWACHT.
I
Aan de „Telegraaf" ontleenen wij de volgende I
bijzonderheden
Terwijl op het Tempelhofer veld, de groote
vlieghaven van Berlijn, de Amerikaansche Stars I
and Stripes geheschen werden, terwijl buikige
brandweerlieden op hun koperen instrumenten
marsch na marsch spjplden om de wachtende
autoriteiten wakker te nouden, terwijl duizenden
politiemannen sedert middernacht het weinig tal-
rijke Berlijinsche publiek als gold het een verga-
dering van zware misdadigers bewaakten, daalde I
de Amerikaansche vlieger Clarence Chamberlin I
met zijn „Miss Columbia" in het kleine Saksische I
dorp Bischoffsroda, niet ver van Luther's ge- I
boorteplaatè Fisleben. Zijn benzinevoorraad was
uitgeput en daar hij zijn vlucht niet als een tocht I
New YorkBischoffsroda in de geschiedenis wil- I
de vereeuwigd zien, besloot hij een beroep te I
doen op den benzinevoorraad van het Saksische I
dorp. r
Dit gebeurde Maaniagmorgjen om negen uur. 1
Blijkbaar was de bènzine, die Chamberlin daar
opdeed, een al te ingenieus mengsel, maar hij 1
slaagde er niettemin in 35 minuten later opnieuw I
op te stijgen. Hij; wilde tot eiken prijs Berlijn k,
hereiken. De Saksische benzine bracht weldra 1
de bougies van zijn motoren in de war. Om 12 I
uur ging de „Miss Columbia" opnieuw omlaag', 1
maar dezen keer in een moerassig veld nabij liet I
Pruisische stadje Cottbus. De machine zonk diep 1
in den grond en tte propeller brak af.
De Amerikanen hebben wel is waar onmiddel- I
lijk naar Berlijn getelegrafeerd om een nieuwen I
propeller, waarbij zijl de afmetingen nauwkeurig I
opgaven, doch het is uiterst twijfelachtig "of men I
nog heden er in slaagt te Berlijn een passend on- 1
derdeel voor de Amerikaansche machine te vinden. I
Zoo bleef het voorloopig bij een vliegtocht New I
York—Cottbus.
Het ouderwetsche stadje Cottbus met zijn ui- 1
terst conservatieve bevolking verbindt op deze I
wijze aan zijin naam een nieuwe merkwaardig- 1
heid- Tot nu toe kende iedereen in Duitschland I
den naam Cottbus uitsluitend als nuchterheids- 1
roef. Wie 's avonds wat laat thuis kwam, maar op
verzoek van zijn echtgenoote zonder stotteren do I
woorden: „Der Cottbuser Piostkutscher putzt den I
Coctbuser Postkutsch" kon uitspreken, gold als I
nuchter. De Amerikanen hebben hier voorloopig I
hun intrek genomen in een klein hotel en zonder I
teekenen van vermoeidheid te geven houden zij I
zich gereed om de reis naar Berlijn voort te I
zetten.
Nauwelijks "was in den middag op het vlieg- 1
veld te Tempelhof bekend geworden, dat Cham- I
berlin zcih te Cottbus bevond of de berichtgevers I
die den geheelen nacht en morgen op hem gle- J
wacht hadden, verschaften zich auto's om in een I
paar uur tijds langs den niet al te goeden weg I
de 150 K.M., welke Cottbus van Berlijn verwij.- I
derd zijn, af/te leggen. Daar in het ouderwetsche 1
hotel Ansorge trof men de vliegers in een klei- I
nen salon met rood pluces meubelen en Hohen- I
zollern portretten aan de wanden, waar iedereen
hen bestormde om mededeelingen.
Chamberlin had met behulp van zijn motor I
en zijn manager getracht zich los te werken, I
maar was er niet in geslaagd de machine uit den I
moerassjgen grond te trekken. Daarna hadden de I
Amerikanen zich naar het hotel hegeven om zich I
wat op te frisschen, en bij stukken en beetjes
vertejde Chamberlin zonder veel pathos zijn we
derwaardigheden op het laatste deelvan zijn
vlucht.
Cliamberlin vertelt.
Toen mijn machine in den grond wegzonk en
de propeller brak, aldus de vlieger, was ik aan-
