Abonneert U heden op dit blad - Tot I Juli gratis
Een stemming makend beeld uit Groentenland.
Nu eens iels onder een ietwat schreeuwerig,
aandoend hoofd; 't doet er minder toe; als 't
maai' gelezen wordt. Multatuli kon op de laatste
pagina van zijn beroemden „Max Havelaar" schrij
ven: „Ik wil gelezen worden.'" Fn 't publiek
werd als meegesleept door zijn levendigen stijl,
zijn uitbeeldend vér mogen, zijn gloeiende ver
ontwaardiging.
Heden ten dage hebben we pakkende, reel a-
me-aehtige hoofdjes noodig, liefst dik zwart ge
drukt, a 1", „Telegraaf", om 't verwende publiek
nog te trekken. Misschien ligt 't ook wel aan
onze courantiers; dat zij te weinig bieden.
Welke persmuskiet durft heden ten dage Mul
tatuli naschrijven: „Publiek, ik veracht je?"
Hij is gewoon zijn publiek te aaien, 't 'naar
den mond te praten, onze bladen druipen van
honig en zoetigheid. Behalve de kerkelijke pers,
daar kan 't onderling heel aardigjes onweeren.
Nu heb ik een begin, maar hoe krijg ik nu
verband tusschen 't geschrevene en wat ik te
zeggen heb?
In de niet stemming-makende stemmingsbeel
den uit Groentenland, is heel wat over handels
politiek geschreven. Het onderwerp is tegenwoor
dig buitengewoon urgent. Aan alle zijden wordt
onzen kooplieden moeilijkheden in den weg ge
legd- Fn nu mogen we nog1 zulke groote voor
standers zijn van vrijen handel, wat we in den
grond alten zijn, die hetzij 'direct of indirect
bij den bodemcultuur zijn betrokken, hoe langer
hoe. meer gaan de oogen open voor het feit, dat
we danig in 't nauw geraken.
Wc hooren in samenkomsten en in de bladen,
per vlugschriften en hoogstaande brochures aller
lei middelen bepleiten, om onze belangen te ver
dedigen. Gewoonlijk luidt ae eindconclusie, de
regeering moet dat of dat doen. Tot zelfwerk
zaamheid wordt zelden of nooit opgeroepen. En
tot die activiteit op te wekken, in een zeer
speciaal geval, waar de georganiseerde tuiubouw
nu eens niet de rogeering uoodig heeft, voor wat
bij zelf kan uitvoeren, dat is het doel van dit
artikel.
Wat. is het geval?
Ons bereiken uit 't. buitenland berichten, dat
't gure, koude voorjaar, inzonderheid in Duits h-
land, zeer schadelijk is geweest voor het sla
gen van den koolplantenteelt. i
Sinds eenige jaren bereizen de Duitschers ons
groentenland. Ze vragen zoowiat om 't in de
volkstaal te zeggen 't hemd van je lijf. Opdat
ze geenerlei wetenswaardigs zullen vergeten,
schrijven ze de bizonderheden op. Leeraren van
land- en tuinbouwscholen, leerlingen dier inrich
tingen, studenten, hoogleeraren, practische tuin
ders en boeren komen bij hoopen hier de boel
afneuzen.
„Hoe zijn jullie toch aan de „ausnahmsweise
schone Kohl gekomen?" En wij, goedbloeden van
Noord Hollanders vertellen, vertellen.
„Hoe behandelen jullie de kool in den winter?"
We noodigen de heeren in de koolboeten, zij, ae.
Duitschers, nemen ijverig photo's, en ze bedan
ken ons allervriendelijkst.
„Waar kun je van lat élite koolzaad krijgen?"
Wij bezorgen het hun en de Duitschers betalen
een paar rijksdaalders per pond boven den prijs,
wij meenen nu eens een heel goeden handel te
hebben gedaan. Maar in werkelijkheid handelen
we oliedom, geven 't zaad, waar onze bouwers
jaren en jaren voor hebben gewerkt, het zoo
te krijgen, door selectie, ver en ver beneden de
marde, eigenlijk voor niets weg.
Zoo handelt, de Noord-Hollander, tegenover d.e
Duitseher, die in de groote wereld wel eens „du-m
me Michel" wordt genoemd. Vraag de Duitschers
eens zakelijke bizonderheden. Zij sturen u met
'u kluitje in 't riet.
Maar nu is dit voorjaar de koude noodlottig
geweest in Duitschland voor het geïmporteerde
de koolzaad, die jonge plantjes hebben grooten-
d-eels 't loodje moeten leggen.
W.at zal daarvan 't gevolg zijn?
Weer zal straks het oog van den Duitschen
verbouwer op Holland gericht zijn. Zouden daar
niet van die „annahmsweise gute Planzen" te
krijgen wezen?
En NoorJ-Hollandsche tuinders, wat zult ge
dan doen?
Ge kunt het doen planten leveren, wie zou
het u beletten. Geen wet in Nederland legt u
eenige moeilijkheid in den weg. Ge kunt dan wei-
licht, zeg een honderd gulden extra maken van
den plantenakker, het als een buitenkansje be
schouwen; ge weet 't immers zeer goed, dat er
in ons groentenland een masse planten te veel
zijn, die anders te -water geraken.
En ge kunt ook redeneexen, kijk als ik het nu
niet doe, buur Jan doet bet vast, 't resultaat blijft
voor het gemeen 't zelfde, of ik of Jan de plan
ten lever. Maar voor mij maakt 't veel uit, of
ik die honderd gulden ontvang of Jan.
Zoo zoudt ge kunnen spreken en velen zullen,
als er straks vraag mocht komen (wat waarschijn
lijk is) zoo redeneeren.
Ge kunt ook zeggen ik lever geen planten
naai' Duitschland, 'k gooi ze liever 'te watèr.
En daar heeft het- Duitsche volk 't naar ge
maakt. Op alle mogelijke manier worden door
de Duitsche agrariërs onze belangen bedreigd,
-we ziju goed genoeg om hen te onderwijlen, goed'1
genoeg om'Duitsche artikelen „en masse" te ont
vangen, beneden dikwijls zelfkostendlen prijs, je
reinste dumping, waardoor weer andiere nationale
bedrijfstakken in 't nauw geraken.
Wij 'tuinbouwers vragen om behartiging van
onze rechtmatige wenschen en belangen, wij vor
deren van de regeering en Staten-Generaal, dat
daar rekening mee gehouden wordlt. We zijn geen
„-(Joetjes'' meer, die tijd is voorbij:, we zien op
vandaag gelukkig ook iets verder en meer d'an
-do enge kring van 't eigen bedrijf.
Leveren we nu de planten, dan snijden we als
't ware met 'n bot mes ons eigen keel door,
we zoujen dan dommer zijn dan -dom, echt osach-
tig handelen-
We kunnen er dan staat op maken, dat we 't
aan ons zelf te wijten hebben, dat we in Jen
komenden winter onze kool voor 'n spotprijsje
naar Duitschland kunnen leveren.
En in dit geval hebben we geen enkel uitvoer
verbod noodig, wij tuinders, gewend ons zelf te
helpen, zul Ion er zelf wel zorg voor dragen, dat
o- geen koolplanten naar Moffrika gaan.
En nu mogen straks de zeer geleerde heeren
hooggeleerde artikelen schrijven, onze handelwijze
aan ernstige critiek onderwerpen, kijk, dat laat
ons Siberisch koud, want wij zijn geen theoretici,
maar nuchtere, zakelijke, practische men9Chen.
Zie, zoo kan worden gesproken, gehandeld
Lezers, tuinders, wat is uwe houding in dit
gevalr
Wat ik u rad-en mag, houdt het toch met de
laatste redeneering, en levert geen koolplanten.
Misschien, -dat de tuinbouworganisatie zich
straks met 't geval bemoeit. Indien de vraag om
planten komt, dan is de organisatie m.i. zedelijk
verplicht,, er zich mee te bemoeien.
Laorge en mooie artikelen schrijven, 'n interes
sante redevoering houden over het wenschelijke
van afweermaatregelen is heel goed; hooger staat
in voorkomende gevallen zelf te handelen. En geen,
©ogenblik komt de twijfel bij: ons op, alsof de
tuinbouworganisatie in dezen nalatig zou zijn.
Bijtijds waarschuwen is gewenscht. Op de scha
delijke gevolgen van eventueele levering even
eens. Zoover mag het itiet komen, laat dit besef j
toch tot allen doordringen. En verspelen we de
kans niet, dat in het komende seizoen de Duit-
schers eens genoodzaakt worden, dubbel en dwars j
het invoerrecht zelf te betalen.
LUCHTVAART
Holland-Kndië.
Gisterochtend, 8.30, is het K. L. M.-vliegt«ig
HN-APP., met dien inilFionnair Van Lear
Black als passagier, van, Sdhüplial ver
trokken, mei bestemming: Batavia.
Het „Handelsblad" geeft omtrent deze vlucht
heit volgende verslag:
't Was gisterochtend drukker dan anders vóór
het K.L.M.-station op het Leidscheplein. Van
waar ongeveer zeven uur een drietal auto's van de
K- L. M. benevens twee van de gemeente ge
huurde bussen, vertrokken. Brengende een aantal
enthousiasten naar vliegkamp Schiphol, om daar
getuige te zijn van het vertrek van den heer Van
Lea rBlaek, van Amsterdam naar Batavia.
'Een wereldreis.
Maar dan -een wereldreis, die niet met veel
fanfares was aangekondigd, waarvoor niet maan
den van te voren de organisatie in orde was ge
maakt .Ook niet een reis met een speciaal voor
dat doel gebouwd of zelfs verbouwd toestel.
Neen, heel eenvoudig een wereldreis met een
gewoon toestel uit den dagelijkschen Iv. L. M.
dienst, een Fokker E VIIA, door een Amerikaan-
schen millionair gehuurd om er een trip mee te
mak-en van hier naar Batavia en "terug.
En juist omdat alles zoo heel gewoon gaat, juist
omdat omdat alles wat naar bijzondere maat
regelen zweemt, is vermeien, juist daarom betee-
kent u-ez evlucht alweer een 'mijlpaal in de ge
schiedenis van de luchtvaart. Dat het Nederland
is, dat, het onze goed-georgianiseerde K. L. M. is,
die in dezen alweer aan de spits gaat, dat moge J
tyis Hollandsch harte goed doen!
Verschillende autoriteiten op het gebied der
burgerluchtvaart waren bij het vertrek aanwe- j
zig. Daar was natuurlijk generaal Snijders, pro- j
pagan'-Hist voor de vliegerij als gOen ander, daar j
warer, meer leien nog van het Comité NederlaniJ-
Ilndië. Natuurlijk -drectieur Plesman; verder com- I
mandant H. Nieuwenhuis en de luchthavenmees- 1
ter Dellaert. Dan waren er dr. Wolff en ir. von j
Bauwliau-or van den Rijks studiedienst voor de j
Luchtvaart: ir. Stephan, dir. van de Ned. Vlieg- I
tuigenfabriek „Fokker"; en Er. Koolhoven, de J
bekende vliegtuig-constructeur. Voorts was de
Kamer van Koophandel te Amsterdam officieel j
vertegenwoordigd door de heeren Van Hek en Bol.
Die allen, mitsgaders natuurlijk de onmisbare
krantenmenschen en persfotografen, volgden allen
met belangstelling de voorbereidingen. Uiteraard j
was dat alles heel eenvoudig: er werd wat bagagte
ingeladen, daarna draaide de motor proef. Geysen- j
dorffer en Scholte, de beide vliegers, en Weber i
de mecano, wandelden er zoo rustig rond als gold
hun tocht niet een reis heel naar het verre Insu-
linde...
Van Lear Black, genoeglijk lachend, onderhield
zich met Plesman, liet zich onderwijl graag kie-
ken
Vijf minuten voor half negen stegen allen in
het vliegtuig; de millionair met z'n kamerdiénaar -
maakteft 't zich gemakkelijk. Weber zette zich
ook in de cabine. De beide piloten namen hun 1
plaatsen in.
Half negen.
De motor dreunt heftig nog, dan mindert G.ey-
sendorffer, die het eerst zal vliegen, gas...
De blokken worden weggenomen, meer gias
geeft Geys, de HNADP" begint u- mollen.
Hoejcngewuif en hand-gezlwaai: een spontaan
hoezeetje hier en daar,., dan taxiet het toestel
naar het Z.W.-deei vamTiet vliegveld.
'Even later zien wij de P. volle kracht vooruit
gaan in den wind op. Statig verheft Ihet Fokker-
toestel zich in de luchtde vlucht naar Batavia
is begonnen.
Na een korte vlucht over Amsterdam kwam
de HN—ADP gevolgd door de G., die een kort
stukje meevloog, benevens enkele militaire vlieg
tuigen, wederom over het vliegkamp Schiphol.
Laag vloog het toestel ove r-de hangars en ver
dween daarna in O.Zi.0.-richting.
Zooals we ook reeds in ons avondblad van eer
gisteren schreven, karakteriseert deze vlucht, on
dernomen twee en een half ja,ar na den roemrijken
tocht van Van -der Hoop en Van W,eerden Poel
man, wei heel duidelijk en zuiver den geweldigen
vooruitgang van het verkeer -door do lucht. Deze
vooruitgang moeten we echter niet alleen, of
beter gezegd, niet zoozeer zien in het vliegtuig-
technisch verband, doch vooral -ook uit.een oog
punt van grond-organisatie. Het is voornamelijk
door de groote rol die de Britsche Royal Air
Foroe in Azië speelt, en buiten de R. A. F1, ook
de militaire vliegdiensten der niet onder Britsch
bestuur of mandaat staande Aziatische landen,
dat zich van af Klein-Azië tot aan Nederlandjsch-
Indië een keten van goed geoutileerde vliegvel
den heeft ontwikkeld, welke reeds in het hui
dige stadium in alle behoeften voorziet, om een
tocht als vaji den heer Van Lear Black even
goed uitvoerbaar te maken als een luchtreis dwars
over Europa.
Deze vlucht getuigt echter niet alleen van een
grootere vervolmaking van het tegenwoordige
vliegtuig en de tegenwoordige grond-organisatie,
doen uok van oen wijziging in -de algemeene op
vattingen inzake 'de meteorologische en 'klimato
logische invloeden, die zich bij het vliegen over
Azië kunneD doen gelden.
Immers toen Van der Hoop naar Indië zou
vliegen, was men van oordeel, dat het vertrek
van hier zou moeten plaats hebben óf op 1 April
óf op 1 October. E'en vertrekken in den zomer
moest worden afgeraden, omdat Britscb-lndië dan
juist in de periode van den natten moeson zit. In
Karachi is bijv. de natste maand Juli, en in Cal
cutta Augustus. Het is natuurlijk de bedoeling,
dat de Fokker Indië zal hebben bereikt vóór i n
Azië de natte moeson invalt; op den terugtocht
zal men met dezen factor toch wel degelijk reke
ning hebben te houden. Al is men natuurlijk ook
in zijn opvattingen over -de vermeende moeilijk
heden minder Zwaar oj) de hand dan twee en een
hal fjaar geleden, voor een niet gering deel zijn
die gewijzigde opvattingen toch ook -weer moge
lijk door de perfectie van 'de grond-organisatie
en den beteren weerberichten-dienst tusschen de
vliegvelden onderling.
O-iize vooruistnsveinde en actieVe K. L. M.
mag dezein geweldigen tocht van twee maal
16.000 K.M. geenszins als een „stunt"' be
schouwen, doch veeleer als een soort „bezoekt;
de rijstveiden"-vlucht, om een kleine variatie
t-i gebruiken op het bekdnde K.L.M.-thema;
„bezoekt de bloembollenv-eM-en,toch is deze
vlucht, die voert over uitgestrekte' woestijnen!
en oerwoudeinf een zeer bijzondereon de rne->
ming. Wamt al mag grondorganisatie en tech
niek ai weer veel beitler zijn dan in 1924, d<(
onherbergzame streken waarover de luchtweg
naar ons Ilnsulind-e voert, hebben hun ernstig
karakter nog geheel en al behouden. En zoo:
blijf: een vlucht met 'n enkel-motorig vlieg
tuig over de honderden mijlen groote woestijn
vlakten in Klein-Azië, over de .woeste geberg
ten in P-erzië en de oerwoudejn in Achter-i
Indië, een, niet geheel ongevaarlijke onderne
ming. Indien Indië is bereikt, blijft ook nog
een zwaar stuk, de tocht langs of boven het,
m geval van -een noodlanding, al even weinig
goeds belovende Sumatra. Hopen: en vertrou
wen wij echt-er, dat de merkwaardige veine,
die de heer Black tot nog toe had op al zijfin
tochten met de K.L.M. hem ook op deze trip
van 32.000 K.M. niet in den steek zal laten.
De grootste etappe, -die -de vliegers hebben
af t-leggen, is de afstand tusschem Karachi
en Delhi, welke rond 1200 K.M. bedraagt.
Het vliegtuig.
Een non-stop vlucht van 1200 K.M. ligt ech
ter geheel binnen het bereik van den K.L.M.-
Fokker H.N.A.D.P., zooals trouwens reeds be
wezen werd door de prachtige non-stop vlucht
Napels-Parijs (1600 K.M.) die Geijsendorffer
en Scholte op 30 Maart met dein heer Black;
uitvoerden, en waarbij men bovendien te kam
pen had met een zeer zwaren tegenwind, zoo-,
dat de tocht 111/2 uur duurde. Ofschoon dit
toe s te. in algemeene uitvoering en afmetingen-
geheel gelijk is aan de normale Fokker F.
VII-vliegtuigen die de K.L.M. iin gebruik heeft,
is wel de hoeveelheid benzine, die deze ma
chine kan bergen, aanmerkelijk grooter. De
inhou-l der benzine-reservoirs van d-e H.N.A.
D.P. is echter npg precies dezelfde als toerai
dit vliegtuig de eerste Rotterdam—Marseille
non-stop post vlucht volbracht en toen uitge
rust was met drie tanks vaj\ elk 350 liter. Se
dert de heer Black het toestel geregeld char-:
terde, werden, afgezien van de inrichting der
cabine ge-en verdere wijzigingen aangebracht.
Alleen zijn inst-ede van één, twee oliekoelers'
onder den neus van den romp van het toestel
aangebracht. De motor is de normale lucht-,
gekoelde Jupiter'", die maximaal 4460 p.k.
ontwikkelt en het toestel een snelheid geeft
van maximum 185 K.M. per uur. Indien wij
bedenken dat de Fokker F. VII, waarmede;
Van der Hoop naar Indië vloog, maximaal nog
geen 140 K.M. per uur kon maken, dan springt
de groote technische vooruitgang van het ver
beterde type Fokker F, VII wel duidelijk in
hei oog.
Aan grootere res-ervedeelem zijn slechts en
kele stukken meegenomen, bestaande uit drie
cylinders lemi één bond. Verder vele kleinere
reserve-deelan. Naar ons werd medegedeeld,
is op de route geen reserve-motor gedepo
neerd. zoodat men den geheelen tocht met
denzelfden, motor hoopt te volbrengen.
De voornaamtse afmetingen van de H.N.A.
D.P zijn: vluchtwijdte 19.3 m., lengte 14.5
m. en dragend vleugeloppervlak 58.5 ra8.
NUNGESSER EN COLI.
Reuter meldt uit Quebec, dat den 12ieih Juni
tegen acht uur 's avonds een houtvester m
het berggebied der Saguenay-rivier, in het
j noorden van d-e provincie Quebec, geheimzim-
nig; seinen in den vorm van vuurpijlen waar
nam. De seinen do-en veronderstellen, dat zij.
door Nungesser en Coli zouden kunnen zijn
afgezonden. Zij werden door vier personen in
de bergen gezien, in een streek, waar het
hoogstonwaarschijinlijk is dat zich menschen be-
vinden, behalve Indiaan^che jagers.
De vuurpijlen waren van een modern model.
Men acht het mogelijk, dat Nungesser en Coli
in de ver-verwijderde gedeelten der bosschem
zijn verdwaald na een noodlanding.
De regeering van Quebec heeft al het hout-.
vesterp-ersoneel getelegrafeerd nauwlettend toe
te zien.
DE VLIEGTOCHT NAAR INDIë
Te Boedapest aangekomen.
Het toestel van de K. L. M., dat gistermor-
j gen uit Amsterdam voor de Nederland—Indië-
vlucht was vertrokken, is naar een zeer voor
spoedige reis te 15.40 uur Midd. Europ. tijd
te Boedapest aangekomen. Gieysendorffer heeft
dus in ,71/2 uur de 1200 K.M. afgelegd. De
vliegers hebben onderweg uistekend weer ge-
had. Zooals bekend, zullen zij heden naar Koin-
s'.antimopel vertrekken.
LINDBERGH TE NEW-YORK.
De tocht van Lindbergh in Now-York naar het
stadhuis, waar -hij officieel is ontvangen en ge
huldigd met de medaille van de stad New-York,
is een ware triomphtocht ^geweest. In en om
het Batterijpark had een menigte van 200.000
mensohen post gevat om den vlieger te ontvangfen,
wiens aankomst op het vliegveld Mitchel al werd
aangekondigd door vliegtuigen, -die in r-ookschrift
aan den hemel het parool van -den dag: „Heil
Lindbergh" schreven. Toen de gevierde, bijna
twee uur (l'ater aan de Batterij aankwam, don
derde. deze kreet hem tegen, zooals ze hem al
toegedonderd was van de schepen en de kaden
van Staten eiland. Aanvankelijk slaagde de po
litie er nog in de menigte in bedwang te hou-
den, zoodat ae vlieger ongemoeid zijn auto kon
bereiken. Zoodra de auto echter de Broadway
inreed, brak de muur en rende de menigte op
de auto in. Een oogenblik zag het er bedenkelijk
uit, maai- ten slotte -werd de orde toch in zoo
verre hersteld, -dat ernstige ongelukken uitbleven.
D epoiitie schat, dat meer dan vier millioen
menschen aan .den plechtigen intocht van Lind
bergh te New-York hebben deelgenomen.
In een interview met Lindbergh's moeder, deel
de zij mede, niet van plan te zijin haar betrekking
als leerares in scheikunde te Detroit op te geven
en dat Charles zelf wel zal weten, wat hij ver
der doen moet. Op de vraag of zij met Cihlarles
mee zou vliegen, antwoordde zij, dat ze éérst
maar eens zou afwachten of hij het haar vragen
zou. Een andere vraag, of Charles -wat voor haar
mee had gebracht uit Europa werd beantwoord
niet een „Ik heb er nog niets van gezien", eit
de vraag hoe de ontvangst te Washington was
geweest met een „wondierbaar".
COL LINDBERGH IN NEW YORK.
Hiel is ongelooflijjk zooveel ruimte als de
New Ycrksche bladen g-evön aan de huldiging,
van coioiniel Lindbergh. lm de eerste 16 blad
zijden van een der belangrijkste bladen komt
bijv. maar 'één heel kl-eiin berichtje voor, dat
niet -op Lindbergh of op diens moeder betrek-I
king heeft. Dat berichtje meldt de aankomst
van de Pime-do te Barcelona.
1 Om een idee te geven van de geweldige
1 drukte bij den f-eqstelijkem intocht van Lind
bergh, diene, dat omstreeks twee millioea per-
- sonen op de been waren; de New Yorksche
reinigingsdienst werkte den ganschen nacht en
ruimde in straten en parken ongeveer 1600
ton papier óp! 1
Rechtzaken
ARRONDISSEMENTS RECHTBANK,
j (Masrv. Kamer.)
Zitting van 14 Juni.
UITSPRAKEN.
Alber' N., Callantsoog, schuldvernieling.
1 Evert Jan H., Arhsterdam, zwaar lichamelijk
letsel door schuld, f 100 boete of 25 dagen.
[an B Bre-ezand, Kwaadwillige verlating,
nieuw onderzoek gelast.
Corn. S., Koedijk, mishandeling, f 100 boete
of 50 dagen.
Gerrit St. Helder, thans gedetineerd, Rijwiel
diefstal. 3 maanden gev.
St. S„ H. H. Waard, Hooger beroep vonnis
Kantongerecht, ontslagen om rechtsvervolging
jan de W., Egmond a.d. Hoef, Hooger be
roep vonnis wapenwet, f 8 boete of'4 dagen
met teruggave van geweer en patronen.
Jan S„ N. en Z. Schermer, Hooger beroep
overtreding Visscherij reglement. Vrijgespro
ken.
1 Heden geen nieuwe zaken.