TWEEDE BLAD
Zaterdag 2 Juli 1927
De Zon is onze levensbron i
De kanalisatie van West-Friesland
„Hiet morgenlicht in volle glore
Straalt over d'aard
In gloeiend goud,
En zendt zijjn lach, die levenskracht,
Tot levensvreugd in uwen gaard."
„Neen., zóó is het heden nog niet, nu ik
in den vroegen morgen mü, buiten neerzet tot
schrijven; in „volle glore" straalt het morgen
licht nog niet over de aard, al zijjn wij reeds'
den langsten dag gepasseerd. Maar de zon
is er en doet haar best zich te handhaven,,
en haar lach wekt ons op tot levensvreugd
en wij voelen het: zij geeft ons ook levans-J
kracht. Wij; gevoelen op dit oogenblik bij ver-'
nieuwing het groote voorrecht van „buiten"
te wonen, en wij verstaan de klacht, de ver-(
zuchting van den stedeling, geslaakt in den
stiijd om den Zomertijd. „Heel Amsterdam
snakt naar den zenuw-balsem van het extra
licht, vóór de avond daalt over het gewoel!
harer kinderen."
En hebben wij niet allen gesnakt, zieken1
en gezonden, ouden en jongen, in dit zonlooze
voorjaar naar een beetje zonneschijn? Is zy
niet ons aller liefde, ons aller vreugd? Is de,
zon niet de levenswekster, die ons jong maakt
en blij; die de schaduwen wegstrijkt van ons
voorhoofd, de zorgen bant uit ons hart? En als
na weken en maanden van triestheid en som
berheid. wjjl grijze, grauwe wolken het licht
der zon goeddeels onderschepten, deze ein
delijk toch weet door te breken en het wolJ
kenfloers weet te verjagen dan juicht ons
hart. Wamt de zon is dan voor ons als een:
koningin, die triumfeert; als een tooverfee, die
ons het donkere leven ,weer blij doet tegen
lachen; die haar gaven gelijkelijk aan ieder uitj
deeld. En zij; maakt ook ons hart ruim en
breed, onzen blik mild, en binnenin ons zingt
hei liedeken:
„Zonneschijn, zonneschijn!
Moest er altijd zijn!"
Ja, er is geen gelukkiger gemeenschap dan
de gemeenschap van de zon. De mensch hoeft
steeds van haar gehouden, en de wetenschap
van heü~n doet het zonlicht als middel tot»
behoud en herstel van gezondheid, tot ge
nezing van verschillende ziekten, meer waar-
deeren dan voorheen. Finsen's kunstlicht is
voor velen een uitredding, een" uitkomst ge-
weest. Maar het is toch slechts een surrogaat,
waarmee we geen genotegen mogen nemen. Zooi
denkt ook dr. C. W. Saleeby er over, dm
Engelsche kampioen-strijder voor zonlicht. In
woord eci geschrift strijdt hij er voor, dat wij
in ons klimaat, waar de natuur zoo weinig
zonnige dagen geeft, het zonlicht moeten uit
buiten. Hij bestrijdt dan ook de kwade mach-i
ten der duisternisden zwarten rook en het
vuile roet, die niet alleen de lucht van het
land bezoedelen, maar ook de genezende stra-
ten van het zonlicht weren. Lucht en licht
zijn in de Engelsche steden, die volgens dr..
Saleeby de smerigste, donkerste en meest door
rookte van de wereld zijn, verpest. En daarom!
ijvert hij voor betere stookmethoden in de
huishoudelijke haarden en de fabrieksvuren,
opdat de verontreiniging zoo min mogelijk geJ
schiedde. Hij spreekt steeds met groote over
tuiging van de kostbare eigenschappen van
het zonlicht voor het kweeken van een ge
zond lichaam en genezing van kwalen. De
Engelsche ziekte, zei hij, dezer dagen in een
lezing, zou bij kinderen geen kans krijgen,
indien zij in zon en buitenlucht werden, onder-;
wezen en verbleven. In Indië kent men die
ziekte niet, behalve bij; de meisjes der hooge;
kasten, die binnenshuis moeten blijven.
De zon bevat vele stralen, en 't zijn de.
ultra-violette vooral, welker bijzondere eigen
schappen worden geprezen. In ons klimaat
heeft het zonlicht van die stralen van één
tot zeven procent, in den zomer meer, in den
wipter minder. Zij, oefenen oen heilzamen in
vloed uit op ons gebeele gestel: op de stof-
wisseling en den eetlust, op de werkzaam-,
heid van het hart en de ademhaling; zij, ver
lagen den bloeddruk en verhoogen het weer
standsvermogen tegen besmetting. Jammer, dat,
j die ultra-violette stralen niet door het gewone:
vensterglas kunnen heendringen, en dat wij;
aderhalve bij verblijf binnenshuis de heilzame1
L inwerking er van op ons lichaam ontberen.:
Tenzij door open vensters en deuren aan:
.het zonlicht onbelemmerd toegang worde ver-
gleend!' Maar dat gaat niet altoos, en de
leesten onzer zijn, helaas, te zeer van do
inatuur vervreemd, dan dat zij; zoo iets durven
wagen. D:e ruiten-industrie heeft er iets op;
gevonden, zij heeft een nieuw soort glas: levens
as of Vita-glas, in den handel gebracht,;
waarvan gezegd wordt, dat het de ultra-vio-
lette stralen doorlaat. Voor dit Engelsch fa-:
brikaat wordt in den laatsten tijd in het bui-;
tenland veel reclame gemaakt. Of het ook in
ons land reeds verkrijgbaar is, en tegen wel
ken prijs, is ons niet bekend. In kinderiinl-
richtingen in Engeland moeten reeds proevemj
er mee genomen zijp, en met zeer gunstig
resultaat. Wij, lazen 'dezer dagen, dat ook in
H|Utrecht door onderwij,sautoriteiten, onder lei
ding van den bekenden Dr. Hingst, Inspec
teur van gezondheid der scholen in genoem
de stad, met het Vita-glas een proef zal wor
den genomen.
Het experiment wordt aldus ingericht: aan
drie klassen van jongens en meisjes van onge
veer denzelfden leeftijd en physiek zal onder
wijs worden gegeven in lokalen, alle drie ge
legen aan dezelfde zonnige zijde. Maar in het
eerste vertrek zullen de ramen voorzien zijn
van gewoon glas, in het tweede van Vita-glas,
terwijl het 'derde lokaal zonder ramen zal zijn.
Na een paar maanden zullen de leerlingen
worden onderzocht: hun gewicht, hun groei
(lengte) en de kwaliteit van het bloed. Met
belangstelling zullen velen voorzeker met ons
het resultaat dezer proefneming tegemoet zien.
Maar laten wij allen intusschen in dit zomer
seizoen al moge het misschien weinig zo-
mersch zijn zooveel mogelijk profiteeren van
licht en lucht! Naar buiten dus! 1
.X>e zon is de bron van alle leven,
Alle bacillen doet zij sneven,
Niet één die zij in het leven laat,
Als de mensch het maar niet tegengaat.''
YPSILON.
nsLiMin
rel west
fï k.
Lnkhu.uz
NStkw,
.JOoo
IroeJ:
AlJrwa
sas e si j> old t r
Schdjt TTioo o oo
.SelorjJ.
(Cliché welwillend afgestaan door de Redactie van de „Enkhuizer Courant.''
Onder leiding van den heer Dr. C. J. K. valnj
Aalst werd Woensdag 29 Juni des namiddags
2 uur ten stadhuize te Alkmaar een vergade
ring gehouden van belanghebbenden bij de
kanalisatie van West-Friesland.
Uitgenoodigd waren 57 Gemeentebesturen,
11 Waterschapsbesturen en 2 Kamers van
Koophandel. Hiervan waren slechts 5 Gemeen
tebesturen afwezig.
De Voorzitter dankt in zijn openingswoord
voor deze groote belangstelling. In de eerste
plaats spreekt hij zijn erkentelijkheid uit „de
eer te hebben, een vergadering te presideeren,
waar de bloem1 van Noordholland vertegen
woordigd is, van menschen, die straks leiding
moeten geven in gemeenteraden1 en andere col
lege's. Ook als oud-West-Fries is het hem aan
genaam, de leiding van deze vergadering te
mogen hebben.
Acht jaar heeft de commissie gewerkt en
veel arbeid is verricht, om te komen tot de
plannen voor een zaak, die reeds 40 jaar de
aanaacht van West-Friesland vraagt. Hulde
brengt spr. in dit verband aan Ingenieur Rin
gers, ook een Westfries. Deze vergadering
staat voor een belangrijke beslissing, n.l. het
in beginsel besluiten de gevraagde gelden toe
te zeggen. Over technische ^angelegemhedeps
wordt nu niet gesproken, maar wel kan wori
den gezegd, dat het met de speciale wen-:
scben van hen, die bereid zijin tot medewerking
rekening zal worden gehouden.
Bij de daarop volgende besprekingen was
van een bepaald verzet niet veel te bemerken.
Wel werden enkele districtsbelangen naar
De raad dezer gemeente vergaderde Donder
dagavond in voltallige zitting.
Na opening met welkom aan leden en.Pers,
worden de notulen van 24 Mei 1.1. vastgesteld.
Mededeelingen
De Voorzitter deelt mede, dat
a. volgens mededeeling van den Commissa
ris der Koningin in deze provincie aan den
heer G. v. de Meulen, op zijp verzoek, eer
vol ontslag is verleend als veldwachter dezer
gemeente, ingaande 15 Juni 1927, wegens be
noeming, tot rijksveldwachter te Callantsoog.
b. Burgemeester en wethouders aan G. v.
d. Meulen, op zijp verzoek eervol ontslag heb
ben verleend als gemeen t-ebode, ingaande 15
Juni 1927.
c. de commissie tot wering van schoolver-
nader mededeelt, dat het niet in hare bedoel
ling heeft geleden enkele leden onvoldoenden
ijver aan te wrijven, doch de gemaakte zin
snede in haar jaarverslag houdt wel in de con
stateering van het feit, dat voor de leden pre
sentiegeld bijzaak, dat het doel der commis
sie hoofdzaak is. Voorts is de commissie van
meening, dat de wetgever niet heeft bedoeld,
dat bij ieder te behandelen geval de geheele
commissie aanwezig behoort te zijn. Het pre
sentiegeld is destijds verzocht, in hoodzaak
om de onbillijkheid ten opzichte van naburige
gemeente, waar sinds 1901 presentiegeld wordt
uitgekeerd, te doen wegnemen
Voor kennisgeving aangenomen.
d. Naar aanleiding van het verzoek van het
lid van den raad, den heer Bakker, in da
vorige vergadering tot burgemeester ©n wet
houders gericht om te mogen vernemen weik
bedrag er voor de lichtbedrijven mede ge
moeid zal zijn, wanneer mocht worden overge
gaan tot ^afschaffing van de meterhuur, de
directeur der lichtbedrijven hieromtrent inlich
tingen heeft verstrekt, welke bij de stukken
ter inzage hebben gelegen.
Voor kennisgeving aangenomen en zal circu-
voren gebracht, waarvan we noemen de door
trekking van het kanaal Rustenburg—Obdam,
naar Opmeer en zoo mogelijk naar Oostwoud
en werden inlichtingen, gevraagd, hoe men voor
sommige gemeenten gekomen was tot den ge-
raamden aanslag. Dat hieruit niet altijd moet
worden afgeleid een afkeerig staan tegenover
de Kanalisatie, bleek uit verschillende bespre
kingen. De Vier Noorder Koggen uitte ©ei}
principieel bezwaar, daar men meent, dat het
Waterschap de kanalen niet noodig heeft en
er weinig belang bij heeft. De grond wordt
extra belast, omdat men ook aan Gemeente,
Provincie en Rijk heeft te betalen.
Dcor de gemeente Hoorn werd ten zeerste
-pijl uitgedrukt, dat daar de richting der kana
len nog niet vaststond. Aan de Commissie werd
gevraagd, dienaangaande zoo spoedig moge
lijk zekerheid te krijgen.
Verschillende ooileges, waaronder zeer be
langrijke, deden toezegging den aanslag te aan
vaarden
D:e verschillende opmerkingen werden be
antwoord door den Voorzitter en door Ir. Riri-
gers. De eerste legde er den nadruk op, dat
het moeilijk is, iedersbelang op een weeg
schaal uit te meten. Men moet zich ook op Het
standpunt van het algemeen belang plaatsen-
Na een 8-jarige studie, is het sprekers over
tuiging, dat Noordholland een geheel andere
toekomst zal tegemoet gaan, als de kanalen
er zijn en dat Noordholland dan het beste deel
van het land zal vormen.
De heer Ringers behandelde het technische
gedeelte en kon daarbij verschillende bezwa-
leeren.
e. De openbare aanbesteding van het ver
bouwen van twee lokalen tot een lokaal voor
lichamelijke oefening in de openbare lagere
school heeft plaats gehad en de uitslag is
als volgt:
timmerwerk door K. Bruin Hz. alhier voor
f 533.—
metselwerk door J. Tromp, alhier'voor f 800.
schilderwerk door D. Nap, alhier voor f 175.
totaal f 1508.—
De raming der begrooting was: timmerwerk
f 550.— metselwerk f 730.—, en schilderwerk
f 220.— totaal f 1500.—
Het werk is gegund aan de laagste inschrij
vers, zijnde genoemde heeren
g. De Commissaris der Koningin in deze
provincie heeft bericht, dat dé colleges van
zetters voor 's Rijks directe belastingen wqr-
den afgeschaft en dat het Kon. Besluit van
4 Juni 1927 (Stbl. 170) bepaalt, dat de ophef
fing van colleges ingaat 1 Juli 1927.
De heeren, die dit college vormden, krjjr
gen ambtshalve ontslag en brengt voorz. hen'
een woord van dank voor de door hen ver
richte werkzaamheden.
Ingekomen stukken:
a. van den voorzitter van het hoofdstem
bureau
le afschriften van het procesverbaal dei-
zittingen, bedoeld in de artikelen 92 en 107
der Kieswet, van de processen verbaal der stem-
bureaux alsmede van het besluit van het cen
traal stembureau, betreffende de verkiezing
van den gemeenteraad.
2e. mededeeling, dat de nieuw benoemde
.eden van den gemeenteraad hun benoeming
als zoodanig hebben aangenomen.
Voor kennisgeving aangenomen.
b. brief van de afd. Langendijk van het
Centraal genoodschap voor Kinderherstellings-
en vacantiekolonies, waarin dank wordt be
tuigd voor de toegekende subsidie;
Voor kennisgeving aangenomen.
c. adres van de stichting R. K. Lyceum te
Alkmaar, houdende verzoek haar voor eiken
leerling die uit deze gemeente de inrichting
rer, wegnemen.
Maar ook van uit de vergadering klonk me
nig krachtig propagandistisch woord, waarbij
aangedrongen werd tot bevorderen, dat men!
tot een daad zou komen, opdat de nakomeling*
schap ons nimmer zal kunnen verwijten, dat wij
te kortzichtig zijn geweest. Er moet worden-
betaald, maar voor iets, waarvan men groot
voordeel zal trekken. Ook werd krachtig ver
zet aangeteekend tegen de houding van de
Vier Noorder Koggen. Gewezen werd op de
reëels voordeden bij, den aanvoer van materi
alen, kunstmest, enz., alsmede op de vermeer
dering der grondwaarde, terwijl van verschil-,
lende zijden werd tegengesproken, dat de land
en tuinbouw voor het vervoer der producten,
n'" t gebaat zou zijn door de kanaleh.
JVlet nadruk werd er nog op gewezen, dat
zal worden voorgesteld, dat de 40 jaren, waar
in jnen betalen moet, reeds zullen ingaan vanaf
het jaar, waarin men zich verbindt en dit door
de Provincie is aanvaard. Hierin kan voor hen,
die spoedig besluiten, een groot voordeel zijn
gelegen.
De Voorzitter dankte ten slotte voor de web
willende wijze, waarop de plannen zijn ontvan^
gen. Du is voor de Commissie een groote sa-,
tisfactie, Het resultaat stemt zeker tot vol-,
doening. Met een opwekking tot allen, mede
te werken aan een spoedig totstandkoming der
kanalen, sloot spr. deze zeer belangrijke ver
gadering. 1
(Officieel verslag zie binnenzijde.)|
zal bezoeken, een bedrag uit de gemeentekas
toe te kennen van f 1'50.—
Wordt aangehouden om tegelijk te behande
len met een verzoek van de R. K. fröbelschool
te Noordscharwonde
d. Verslag van het Westfriesch museum te
Hoorn over 1926;
e. idem van de vereeniging van Nederland-
sche gemeenten over 1926;
Voor kennisgeving aangenomen.
IV. Voorstellen van Burgemeesters en Wet
houders
1. wijziging van de gemeenterekening voor
den dienst 1925;
Overeenkomstig het voorstel wordt be
sloten.
2. wijziging suppletoire begrooting voor het
dienstjaar 1925;
Deze wordt in verband hiermede opnieuw
vastgesteld.
3. aangaan van een definitieve geldlejening
groot f 1500.—
De volgende toelichting wordt op dit voor
stel gegeven:
Bij besluit van Uwe vergadering van 10
Maart 1927 is besloten over te gaan tot ver-,
bouwing van het schoolgebouw in dien zin, dat
twee vrijgekomen lokalen worden vereenigd
tot één lokaal en dit te bestemmen voor bet
onderwijs in de lichamelijke oefening.
Zooals uwe vergadering bekend zal zijn, zijn
de kosten van dit werk door den gemeente-
opzichter geraamd op f 1544.
De bedoeling is dit bedrag te dekken door
een definitieve geldleening.
Naar ons college bekend is zal deze leaning
geheel moeten zijn afgelost in tien jaren.
Aanbiedingen voor bet plaatsen vain deze
leening zijn bij ons college ingekomen:
a. van de Boerenleenbank te Oudkarspel,
welk het bedrag wenscht te leenan tegen een
unievoet van 5 pet.
b. van het Departement Oudkarspel van de
maatschappij tot Nut van 't algemeen, welke
eveneens zich bereid heeft verklaard het be
drag te leenen tegen een remiteyoet van 5 pet.
Waar beide instellingen zeker alle vertrou
wen verdienen, meent oins college voor ditmaal
