OPRUIMIHG
J.B. KOSTER.Alkmaar
Voor Hoeren- en Kinderkleeding
De afsluiting der Zuiderzee.
Denkt aan onze
Langesfraaf
Magdalenenstraat
Buitenland
DE ZUfSACMZElIl
Haan voor- era nadeelen
Zij:, die van de afsluiting der Zuiderzee na
deel ondervinden zijjn die visschers en de be
langhebbenden uit de nevenbedrijven der vis-
scherij (werven, zeilmakerijen, vischrookerijen
enz.) en het bestuur van de vereeniging welke
door deze laatste groep gesticht is, beeft in
een dezer dagen te Amsterdam gehouden pers
bijeenkomst de hulp der dagbladen ingeroe
pen om aan haar klachten meer bekendheid
te geven.
Hetgeen de voorzitter der vereeniging uit
eenzette is in bet kort ongeveer het volgende:
de visscherij, en de daarbij behoorende bedrij-i
ven zijn ten nauwste samen verbonden; in eejn
plaats waar visschers wonen vindt men ook
steeds een of meer neven bedrijven gevestigd,
gaat het de visscherijj goed, dan gaat het de)
nevenbedrijven ook goed en omgekeerd. De
visscherij op de Zuiderzee gaat in de laatste
jaren steeds meer achteruit. De oorzaak kan
men vinden in do afsluiting van het Am stel-
diep; het water dat vroeger uit de Noordzee
door deze diepe geul in het zuidelijk gedeelte
van de Zuiderzee doordrong wordt nu door
een dijk gekoerd, de stroomingen hebben zich
reeds belangrijk gewijzigd, bet versche water
uit de Noordzee dringt niet meer zoover zui
delijk door, het zoutgehalte van de Zuiderzee
begint steeds minder te worden en ook de visch
die er vroeger voorkwam blijft uit. Als voor
beeld is te noemietn de ansjovis die vroeger tot
in liet zuidep van de Zuiderzee trok en thans
nog slechts in het Noorden gevangen kan wor
den. Hoe de visscherij afneemt kan blijken
uit het feit, dat de visschers in Volendam, Bun
schoten, Lemmer, Harderwijk, Huizen en Mar
ken in 1918 gezamenlijk 881 botters bezaten;
in 1927 was dit aantal gedaald tot 697. Een ver
mindering der vloot dus met 21 pet. Men kan
rekenen dat dit percentage nog aan den lan
gen kant is, daar sommige schepen niet vis-
schen er is dus ook minder werk voor de
nevenbedrijven.
Dit zelfde verschijnsel ziet men o.a. ook n\
de opbrengst van de vischvangst beneden Urk.
De ansjovis bracht in '26 rond 300.000 gld.
minder dan in '25. Een botvisscher verdiende
in het "tijdperk van half Mei—8 Augustus '25
1414 gld.; van half Mei7 Augustus '26 was
dit bedrag 948 gld. en van half Mei tot 6 Aug.
'27 was het slechts 842 gld.; voor een anderen
v'sscher waren deze opbrengsten 1101 gld.;
1029 gld.; 771 gld. Alles duidt dus op een te
ruggang van de visscherij in de Zuiderzee,,
hetgeen te wijten is aan het allengs verminde-,
ren van het zoutgehalte van het water.
Er is minder visch en dit heeft zijp invloed
op alle mogelijke bedrijven. In de eerste
plaats noemen wij] de scheepswerven en als
bewijs hoe hier het werk geleidelijk komt stil
te liggen, zij slechts vermeld, dat aan loon en.
van werfarbeiders in Huizen in 1918 werd uit
betaald 7500 gld., in 1927 600 gld.; in Bunscho
ten was het in 1918 10.000 gld.; en in 1926 7000
gld.; in Blokzijl werd '19 6500 gld. uitbetaald,
in '27 3leehts 15O0; in Lemmer in 'ia 12000
glden in '27 9000 gld. Diergelijke getallen kan
men geven voor alle nevenbedrijven der Zui-
derzeevisscherij, r.ettenmakerij, zeilmakerij enz,
Slechts zij nog medegedeeld dat het aantal ar
beiders in de zeilmakerij reeds met 50 pCt.
is verminderd vergeleken bij) 1918.
Het behoeft dus geen verder betoog dat een
aantal bedrijven langs de Zuiderzee op het
oogenblik kwijnende zijn. En het ergste hier
bij is dateen groep van niet zeer kapitaal
krachtige menschen getroffen wordt door.de
gevolgen van een arbeid welke de regeering,
ten bate van1 het geheele land laat uitvoeren.
Vele van deze menschien hebben alles wat zij,
bezaten vastgelegd in hun bedrijf. Wie geeft
er hun thans nog geld voor? Vele bezittingen
verminderen voortdurend in waarde de re
geering doet niets om deze waardevermindering
aan de bezitters te vergoeden. Een van de be
stuursleden van do Generale Commissie heeft
zelfs verklaard, dat art. 6 lid 2 van de Zuider-i
zeesteunwêf (waarin van vergoeding wegens
waardevermindering wordt gesproken) zoo wei-
nig mogelijk zal wonden toegepast.
Doch de Zuiderzeesteuïiwet, die er al lang
had moeten zijn, is er nog niet. De wet had
reeds in werking moeten zijn, doch steeds
wordt de zaak uitgesteld. Het bestuur van de
vereeniging der nevenbedrijven vermoedt dat
heir slechts de oneenigheid oorzaak van is,,,
welke hcerscht tusschen Generale Commissie
en Zuiderzeecnediiet vereeniging en welke gaat
over de vraag wie de macht in 'handdn zal
hebben. Is de wet er eenmaal, dan vreest men
dal op het gebied van vergoeding voor waarde
vermindering nog niets zal worden gedaan.
Wat de vereeniging der nevenbedrijven thans
wenscht? Invoering der Zuiderzeewet en ver-
dei vergoeding van de door de afsluiting der
zee veroorzaakte waardevermindering der be-
bedrijvtn, zoodat de benadeelden gelegenheid
hebben zich op iets anders toe te leggen.
De waardevermindering der bedrijven is ge
schat op IV2 millioen gulden; met de waarde
vermindering der visscherij erbij wordt het
ruim 13 millioen. Het voordeelig saldo der
droogmakerij is op 56 millioen geschat; de
schade kan dus wel vergoed worden en het is
niet meer dan de plicht van de regeering dit
ook te doen. Voor velemenschen is het op
het oogenblik met moeite den kop boven wa
ter houden, doch wat moet er geschieden als
over drie of vier jaren de visscherij niet meer
oplevert? Wat van de steunwet uitlekt belooft
niet veel goeds.
Er heerscht, een geest van verbittering langs
de Zuiderzee, juist door die menschen, die door
de regeering geprezen worden het gaat, er
dezen geest van virbittering niet nog meer aan
te kweeken.
DE PROEFPOLDER BIJ ANDIJK.
Wij vernemen dat heden de proefpolder bij
Andijk drooggevallen is. Slechts hier en daar
staat nog wat piaswater.
Thans zal een begin worden gCmaakt met
monsters onder leiding van dr. Hudig, direc
teur van het Bodemkundig Instituut te Gronin
gen. waarna zal worden overgegaan tot me
chanisch, chemisch en bacteriologisch onder
zoek der monsters, mede in vergelijking met
die, genomen op kwelders, schoren en inge
dijkte slikken.
Daarna zal allengs een aanvraag worden ge
maakt met de beproeving van verschillende
cultuur-technische maatregelen als wijze van
ontwatering, ontzilting, aard en tijdsttip der
grondbewerking en bezaaiing, gewassenkeuze,
vnachtopvolgkig enz.
Nog herinneren wij eraan, dat de droogleg
ging van dit 40 bunder groote proefveld rond
fl.4 millioen hoeft gekost, zoodat per bunder
dï grond op pl.m. f35.000 komt te staan.
Op zich zelf en oppervlakkig beschouwd lijkt
dit bedrag hoog, doch in aanmerking genomen
het feit, dat de vier Zuiderzeepolders een op
pervlak zullen hebben van 220.000 bunder,
komt men slechts tot een onkostenbedrag van
proefneming van f 6 per in te polderen bun
der, waarbij dan aanstonds natuurlijk nog ko
men de kosten der cultuurtechnische proef
nemingen, die daar verricht zullen worden on
der leiding van den heer W. A. Bosma l.i.
De ringdijk van den polder werd in elf maan
den tijds gelegd en werd medio Juli veltooid,
nadat in December een gedeelte van den dijk
door storm was weggeslagen, waarna spoedig,
ee.i begin werd gemaakt met het afmalen van
het water, ongeveer l1/4 millioen kubieke meter
de .pompen hadden een capaciteit van* 100 ku
bieke meter per uur.
Ten slotte vermelden wij nog, dat de polder
gelegen is bij het inspringend kustgedeelte tus
schen het stoomgemaal bjj| Andijk en den Broek
oorderhosk. De lengte van den aangelegden
dijk bedraagt 1.4 km., die diepte van den pol-.
jier i ppl.m. 31/2 meter beneden L.W. de grond
besraat uit klei- en zavelgronden van verschil
lende zwaarte.
Nieuwstijdingen
EEN INBOEDEL VOOR
DIERTIG CENTEN.
De Vosmaerstraat was vanmorgen vol nieuws
gierigen, die getuigen wilden zijn van een
openbare verkoopilng. Deze vexkooping betrof
den inboedel van het communistische raads
lid Van Burink. Men zal zich herinneren, dat
het Dep. van Koloniën van het raadslid een
bedrag van f 128.47 voorschot vorderde en dat
de deurwaarder voor den verkoop van den
in verband niet deze verordening in beslag ge
nomen inboedel reeds ten tooneele was ver
schenen, maar dat hijj onverrichter zake moest
terugkeeren, naar aanleiding van een fout in
de dagvaarding.
Vanmorgen werdén deurwaarder en veld
wachter met een dagvaarding zonder fouten
in den huize Van Burink ontvangen door een
schare wachtende getrouwen. De verkoop kon
beginnen. Van Burink leidde den deurwaar
der rond met de eerbiedwekkende woorden:
.Ruimte voor de wet!"
Er werden o.a. de volgende prezen gemaakt:
et tafel met kleed een cent, trapnaaimachine
twee centen, vijf stoelen een cent, een lamp
twe cent, een linnenkast een cent, een klok
een cent, een vloerzeil een cent, de keukenkip
ventaris tegen vier ceintcn, wandversiering een
cent. Bij het bieden voor de trapnaaimachine
deed zich een incident voor, toen een der aan
wezigen 'zich verstoutte vijf centen te bieden.
D'e reactie van de Van Burinksche getrouwen
was van dien aard, dat de bieder zijin koop
onmiddellijk annuleerde. De geheele inboedel
werd door het nieuwe communistische raads
lil H. Hoornweg gekocht, die alles in bruik
leen afsto|nd aan zijn 'edelachtbaren collega.
De geheele verkoop bracht dertig centen
op, 'van welken uitslag Van Burink aan de op
straat verzamelden kond deed met een „Sla
mat minister Koningsberger."
De politie had uitgebreide maatregelen geno
men. De Alberdingk Thijmstraat tegenover
Van Burink's woning was door twee berieden
agenten afgezet, terwij|l tevens zich agenten,
te voet, rijwiel-agenten en rechercheurs in de
Vosmaerstraat bevonden.
Van Burink raadde de aanwezigen aan rus-'
tig been te gaan, waaraan gehoor werd gege
ven, zoodat zonder onregelmatigheden de ver
koop zijn beslag vond.
EEN NIET ALLE DAAGSCH ONGELUK.
Dezer dagen is te Haaksbergen een niet alle-
daagsch ongeluk gebeurd. De melkrijder W.
wilde met paard en wagen, beladen met
meelkbussen, de z.g. „Onlandbrüg" overste
ken, toen plotseling paard en wagen met den
bestuurder door de brug zakten en- in de
Schipbeek terecht kwamen. Gelukkig waren eb
nog menschen in de buurt, die hulp kond an
verkenen. W. geraakte onder het paard en in
dien men er niet spoedig in geslaagd was omr
de strengen door te snijden, zou metn hemi
niet meer levend uit zij|n netelige positie heb
ben kunnen bevrijden. Gelukkig wist men nog
intijds zoowel paard als bestuurder op het
droge te brengen. Het paard had geen letsel
cpgeloopen. W. evenwel liep kneuzingen aan
zijn boenen op. Slechts enkele melkbussen heeft
men kunnen terugvinden.
WEER EEN ONGEVAL OP DEN
HAASTRECHTSCHEN DIJK.
Op den beruchten Haastrechtschen Dijk is
tusschen Haastrecht en Oudewater wederom
een auto van den dijjk gestort. Een auto ko
mende uit Rotterdam, en op weg naar Utrecht,
moest een van den anderen kant komelnde auto
pas see ren. Bij het uitwijken op de. berm zonk
deze weg en stortte de auto omlaag. Zij kwam
beneden aan den dijk in een moddersloot te
recht. De kop van de auto zit geheel in de mod
der. Van de drie inzittenden kregen twee
kwetsuren, aan het hoofd, doordat zij; tegen
de voorruit werden geslingerd. De gewonden
werden naar Gouda vervoerd.
Het ongeval had plaats op het gedeelte van
den dijk, waaraan nog geen herstellingen wa
ren gedaan.
EEN DRONKEN CHAUFFEUR.
Op den Rijksweg Weert—Eindhoven is de
ongeveer 20-jarige wielrijder Dé Graaf uit t
Weert, nabij) den overweg bij Hushoven door
een in volle vaart zijnde auto aangereden. De
jongeman werd op den weg geworpen en in
bewusteloozen toestand opgenomen. Hij had
een ernstige hoofdwonde en ook blessuren in
den rug bekomen.
De chauffeur van de auto was in dolle vaart
doorgereden. Later bleek, dat hij zeer beschon
ken was. Zijin nummer is bekend, zoodat mem.
hem spoedig zal te pakken krijigen, meldt de
„Tel."
PLOTSELING DEN WEG
OVERGESTOKEN.
Op het kruispunt Hoogeweg— Nieuweweg on
der de gemeente Bleiswijk heeft een ernstig
motorongeluk plaats gehad. Uit de richting
Mcercapelle nagerde een motorrijwiel waarop
als bestuurder gezeten was de heer Schönfeld,
waterbouwkundige bij de Mabeg te Utrecht
en als duo-zitter de heer Hoebe, uitvoerder bij.
de Mabeg, toen een oude vrouw met twee kin
deren aankwam.
Doordat een vrouw plotseling den weg over
stak, meldt de „Msb.", werd ze aangereden,
en zwaar gewond opgenomen. In hoogst zor-
gelijken toestand werd de vrouw naar haar
wening te Zevenhuizen vervoerd.
De motorrijder werd ernstig aan een der bee-,
nen verwond. Dé duo-passagier bekwam geen
letsel. v
Woensdagmorgen reed op den Rijksweg
Arnhem—Nijlmegen op zijn motor de kunst
schilder Schilt uit Arnhem met een snelheid
van circa 40 K.M. Op de duo zat de heer Stout,
wielrijder uit Arnhem, die daar de controle
had verricht, voor den Toer door Nederland.
Men wilde, meldt de „Msb.", de wielrijders
inhalen en kwam daarbij in .botsing met twee
dames, die uit de richting Nijmegen kwamep.
De motor sloeg.over den kop. De heer Stout,
bekwam kneuzingen en verschillende bloeden
de-verwondingen, de heer Schilt eveneens en
ontwrichtte bovendien een arm. Een der da
mes, mey. Hendrikse uit Zwolle, werd zwaar
gewond. 1
FIETSONGEVALLEN IN DE
HOOFDSTAD.
Per aute van den G. G. D. is een 15-jarige
fietser naar het O.L-V.-gasthuis vervoerd en
aldaar opgenomen. Hij had met groote snel
heid de Amstellaan inrijdende zijn bocht niet
behoorljjk genomen en was tegen een vracht
auto aangereden.
Met een bekkenfractuur is in het Bin-
n -gasthuis een 47-jarige wielrijder opgenomen,
die op de. Prins Hendrikkade door een per
sonenauto was aangereden, doordat hij te laat
het teeken had gegeven van richting te willen
veranderen.
Dinsdagavond is een gezelschap van vier
mannen en vier jongens uit Leeuwarden, dat een
zeiltocht naar Grouw had ondernomen, op xlen
terug-weg met hun boeier op de Kruisiwaters om
geslagen. Alle zeilers geraakten té water. Twee
van hen, die onder hét zeil waren geraakt, vér
keerden eenige oogien blikken in levensgevaar.
Door het zéér flinke optreden van den schipper
- - de man had nog wel slechts één arm kon
den de drenkelingen aan wal worden gebracht.
Omwonenden "verschaften zooveel mogelijk dro
ge kleeren, Waarna het gezelschap; laat in dén
nacht alhier arriveerde. (Tel.)
Op de ElsWoutslaan te O verveen reed een
auto tegen een boom, door het slippen in cte
bó'cht. De heer G. K. uit Velsen viel uit de
auto en geraakte buiten bewustzijn. Hij had
(wonden aan het hoofd door glasscherven beko
men. De auto moest naar een garagfe gesleept
worden.
EEN MAN OVERREDEN.
Op de Weteringschans bij het Frederi ksplein
is een 73-jarige man, die pen rijweg overstak,
door een tramwagen overreden. De ongelukkige
kwam tusschen de voorwielen terecht en d'e tram
moest opgevijzeld worden om hem te bevrijden.
Dè man is per auto van den G.G.D1. naar het
Binnengasthuis vervoerd, alwaar hij aan de.op-
geloopen verwondingen overleden is.
OVERBOOR|Di GESLAGEN.
Terwijl een aantal motorbooten voor de gesloten
spoorbrug over de GouWe te Alphen aan den
Rijn lagen te wachten, totdat zij..wederom vrijen
doorgang zouden hebben, is een 18-jarige schip
persknecht uit Rotterdam, die het roode voor
licht op een motorschuit zou aanbrengen, uitge
gleden en over boord gevallen. De schipper, die
den val in het water hoorde, sprong hem na, doch
kon hem in de duisternis niet' vinden. Na een
kwartier dreggen Is het lijk opgehaald.
SPOORWEGONGEVAL.
Op het rangeerterrein V. te Utrecht is een bin
nenkomend egrinttreni tengevolge van verkeerden
wisselstand op de locomotief van een gereed-
staanden goederentrein geloopen. Drie wagens ont
spoorden en werden vrij ernstig beschadigd. Per
soonlijke ongelukken kwamen niet voor.
MOTORONGEVAL.
Op den Maasdijk te Schiedam wilde de 20-
jarige motorrijder G. W., die op zijn duo had
Köster's Volkszaak.
zijn 36-jarigen broer J. W., den wielrijder J.
V., die- voor hem uitreed', passeeren. Daar hij hém
echter reeds te dicht genaderd was om naar links
te kunnen uitwijken, wendde hij naar rechts en
reed het trottoir op tegen een lantaarnpaal. Dte
motor- en duo-rijder sloegen over den kop van
den motor heen en werden eenige meters verder
tegen de straat geslingerd. De laatste bleef ver
suft liggen met een bloedende wonde aan het
hoofd. De motorrijder bekwam slechts eenige ont
vellingen. De motor was .geheel vernield. De ge-
Wonden werden naar hun woning vervoerd.
In de omgeving van Luik heeft Dinsdag een
ernstige botsing plaats gehad, tusschen een 'auto,
Waarin de heer Van Doelen uit Maastricht met
zijn echtgenoote en zijin ouders waren gezeten
en een auto komende van het Sorp Oppagne, en
bestuurd door 'den heer Cornet, wénende te Op
pagne.
Tengevolge van de botsing werd de eerstgenoem
de auto geheel ondersteboven .geworpen en de
inzittenden alle vier gewénd. De heer Van Dae-
len heeft een arm gebroken, zijn ouders hebben
eenige kneuzingen opgeloopen. Mevrouw van Dae-
len is ernstig gewond aan het, hoofd. Zij- werd te
Barvoux verbonden en vervolgens naar een zieken
huis te Lui"k vervoerd. De inzittenden van d'e
andere auto zijn er ongedeerd afgekomen.
KOPPELSTANG GEBROKEN.
De D-trein van Oldenzaal naar Amsterdam, 'die
te 9 uur het station Arnhem verliet, heeft ter
hoogte van-de Oranjestraat, nog op het stations-
esmplaeement ,een vertraging ondervonden doordat
een koppelstang van "den trein brak en drie wa
gens achterbleven. 'Het ongeluk werd opgemerkt
en door het personeel van den trein werd de kop
peling hersteld, w'aarna de trein ka ndoofrijden.
Een en ander gaf een vertraging van twintig
minuten.
AUTO-O NGiELUKKEN.
Na feestdagen zijn de oouranten telkens weer
gevuld met lange reeksen berichten over aufö-
ongelukken ,die tijdens de vacantièdagen zijn ge
schied.
Den 15e Augustus, Maria Hemelvaart, is in
Frankrijk voor tal van autorijders een droeve dag
geweest. De „Oeuvre" publiceert een geheele ko-
liom mét berichten over botsingen en aanrijdingen.
De balans voor geheel Frankrijk is: acht dooden
en 22 gewonden.
NACHTVORST.
Gisterenmorgen biji zonsopgang b}e>ek het te
Heerenveen en omgeving in den nacht vrij
wat gevroren te hebben. Het ging bij streken;
hier was allés uitgevroren, even verder min-i
dér schade aan land en akker.
EEN KRASSE GRIJSAARD.
Een bij|na 80-jarige landbouwer uit Woubrug-
ge, die eenigen tijjd geleden bij zijn kinderen
in Amerika op visite ging, heeft dezer dagen
ook een bezoek gebracht aari zijin kinderen
in Groningen en de krasse grijsaard maakte
het reisje... per fiets.
Het Hooggerechtshof van Massachusetts heeft
het beroep ten gunste van Sacco en Vanzetti,
geweigerd.
Het Hooggerechtshof verwierp de excepties door.
de verdediging opgeworpen tegen de beslissingen'
van rechter Sanderson en rechter Thayêr en wei
gerde een „writ of error" toe te staan.
De uitspraak handhaafde de beslissing van réch
ter Tayer, dat het, verzoek om een nieuw proces
te laat was gekomen, daar het vonnis reeds was
uitgesproken.
Noch de rechter, nocheen van zijn rechters
had rechtsbevoegdheid om een verzoek in over
weging te nemen tot herroeping van het vonnis.
Wat betreft het verzoek van een „writ of error"
zeide. de utspriaak: „De bewoordingen der wet
zijn duidelijk en moeten worden opgevat als .te
beteekenen, dat dge uitvaardiging van een „writ
cj error" in een geval, waarin doodstrafis uit
gesproken, wordt overgelaten aan het gezonde
juridische oordeel van den afzonderlijken rechter,
1 bij wien het verzoek wordt ingediend en ook „dat
het verzoek ten rechte werd afgewezen."
Het verzoek om een'„writ of error dat bij de
voltallige rechtbank werd ingediend, werd afgewe-
i zen, omdat de „writ.of error" volgens het gemeene
j recht verouderd is."
D'e verdediging is van plan rechter Hall te vér-
zoeken de uitvoering van het- doodvonnis op- te
schorten, daar zij van meening is, dat hij de be-
voegdheid heeft om deze opschorting toe te staan,
j Na eeen bezoek aan Vanzetti in zijn cel gebracht,
verklaarde de advocaat der verdediging dat Van-
zetti krankzinnig was geworden. De drie gevan-
j ge'ien Saco, Vanzetti en Madeiros werden naar
het „doodenhuis" overgèbracht. Verklaard wordt,
dat de drié gevangenen geen enkel teeken van
nn reele of physieke ellende aan den dag legden.
De politie heeft te Pittsburgh speciale voor
zorgsmaatregelen getroffen om misdadige onder
nemingen tegen openbare gebouwen te verijdelen.
