Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Donderdag 1 September 1927
86e Jaargang
Buitenlandsch Overzicht
NO. 103 INTERC.TELEPH0OH 51
NIEUWE
l,U lit II IJk Ell COIIRAIT
Deze courant verschijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnementsprijs
per 3 maanden fl.15. -■
Hedact.-üitg. J. H, KEIZER. - Bureel Hoordscharwoude
Groote letters naar plaatsruimte
Brieven rechtstreéks aan den Uitgever
Nadruk verboden.
Wij zijn tegenwoordig in bizondene mate in
ternationaal georiënteerd. De wereldoorlog
heeft ons blijkbaar geleerd alles internationaal'
te doen. Zoo behandelen we nu niet alleen!
de politieke en oeconomische aangelegenheden
internationaal, maar vrijwel alle bizondierheden,,
die wjj internationaal gemeen hebben.
Vooral tegen September, wanneer de Volken
bond vergadert, schijnt die internationale men
taliteit vaardig over ons te worden.
Zoo vergaderen nu te Genève de Interpar
lementaire Unie, de Verkeersconferentie, de)
Persconferentie. Helaas zijn al die intemati-|
onaliteit pogingjen er nog niet in geslaagd ons
internationaal te doen denkein ela voelen. Wij'
blijven ondanks onze internatioluale allures na
tionaal. En zelfs op Ide internationale conferen
ties komt die nationale gezindtheid telkens om:
den hoek kijke|n en trekt als een kwajongen,
leeljjke gezichten tiegiejx Ide deftige, vergaderen
de heeren. Die; trachten' wel te doen of ze er;
niets van merken. Maar midden in hun meest
internationale redevoeringen steekt die kwa
jongen zijn neus door de deur en schreeuwt er.
zijn nationale aardigheden tusschen door. Be
hoeft het te verwonderen, dat er op die manier;
van ware iinternationale regeling nog maar bit
ter weinig terecht komt.
Zij zijn ook maar men'schen, en mienschen
met een Duitsche, een Fransche, een Engelsch'e
en Nederlandsche geaardheid. En wanneer De
Jpuvenel en 'Magnette in het handhaven der
vredesverdragen en de verzekering der Dawies-
betalingen het doel zien van al ons inteimati-|
onaal gefonfereer en Loebe de ontruiming van
het Rijnland vraagt, dan begrijpen ze niet,,
dat ze het internationalisme zuiver Fransch en
Belgisch en Duitsch zien en alleen na vertellen,
wat Idie brutale rakker bij de deur, die de con
ferentie er buiben wil houden, maar die er nooit
buiten blijft, hem toefluistert. Dat is wel de
groote moeilijkheid, die ons belet de vruchten,
van on» internationalisme te plukken. Wij den
ken en voelen niet alleen nationaal, maar wij1,
weten niet meer, dat we het doen en verbeel
den ons daarom, dat we onze nationale be-i
langen verdedigend het internationale levenl
vooruit helpen en den vrede der wereld ver-;
zekeren. Zoodra we 'dat begrijpen, verwonderen)
we ons niet meer er over, Idat de oeconomh
scbe wereldconferentie geen ander resultaat
bëeft gehad, dan officieus© en officieele be
tuigingen van instemming, dat de maritieme
conferentie mislukt is ien dat op de vergader
ring der Interparlementaire Unie De Jpuvenel
en Loebe kissebissen over ide bezetting van.'
het Rijnlanid.
Eerlijk gezegid, die Rijjnlaïid bezetting is biet
opzie internationale mieigingein moeilijk in over-,
eenstemming toebrengen. Wij kunnen nu de
vraag laten rusten, of Frankrijk die voor zij(n>
veiligheid werkelijk noodig heeft.
Gezien de circa 100.000 man die Duitschland
onder de wapenen houden en de millioen^n,
die Frankrijk ieder oogenblik tot zijjn beschik
king kan krijgen, zouden we geneigd zij(n te
mieenen, dat de noodzakelijkheid der bezet
ting niiet zoo erg in1 het oog springt. Maar hoe
dit zij het handhaven dier Rijnland-bezetting,
blijft strijidig met de gedachte, dat we onsi
leven en onze politiek voprtaan niet meer wil
len richten naar de belangen van ©en volk/
maar naar ide belangen van het geheel, dat!
we daaarover gezamenlijk als gelijjken en vrien-i
den zullen beraadslagen en in internationale
eenstemmigheid de beslissingen zullen nemen,
die niet één volk, maar allen ten goede zullen
komen. Willen we Idat werkelijk, dan moeten
we de gedachte aan de uitsluitende verdedi-i
ging niet alleen voor de toekomst loslaten,
maar ook de internationale verhoudingen, die
in het verleden ontstaan zijn, zoo wijzigen, dat
ieder volk en ieder ras eerlijk het zijne krijgt.
En met die verplichting is de handhaving der)
vredesverdragen, maar ook van onzen gebee-
len internationalen toestand bezwaarlijk te rij
men. De conclusie is daarom, niet dat we den,'
Internationalen toestand wijzigen ein1 de vredes
verdragen schrappen, maar dat we die ver
plichting schrappen. Wanneer we dat nu maar
begrijpen, ook wanneer internationale neigin
gen ons plagen, idan staan we tenminste op een
bodem der werkelijkheid. En op dien bodem
staande loopen we geen gevaar meer, den
grond plotseling onder onze voeten te .voelen'
wegzinken bij onze pogingen om het interna
tionale leven van Europa uit bet moeras te?
halen. j
Dat hebben de mogendheden tenslotte ook
begrepen. En aan dat begrip danken we de
overeenkomst van Locamo, die de rust in W.-
Europa trachtte te vestigten op het nationaal be- j
lang der betrokken partijen. Frankrijk kreeg I
zijn veiligheid én Duitschland de belofte van de
vermindering der Rijnland bezetting. Die be-
lof te hindert de Franscben nog wel een beetje. 1
Maar waar ook de Engelschexi.er hen aan blij
ven herinneren, moeten ze haar wel helpen
inlossen. Zpo zal Duitschland toch nog de ver
mindering met 10.000 man van de bezettings
troepen krijgen.
Het is voor veel Franscben een hard gelag.
Zij hebben aanvankelijk gehoopt de Duitschers
zelf uit het Rijnland te drijjven en er zich zelf
te nestelen. Toen dat niet lukte, troosten zjj
zich met de gedachte, dat hun troepen daar
voorloopig bleven, dat 15 jaar een langen tijd
was en ze, als die 15 jaar om waren altijd nog
verder- konden zien.
Nu zijn de 15 jaar nog niet om' en moeten
zie al aan de ontruiming beginnen. E|u die)
ontruiming beteekent niet alleen het opgeven
vart het Rijnland, maar, ook het langzame op
geven van de machtspositie, die Frankrijk zich
door dien oorlog verworven had en die zoo
zeer strooktê met de Frdnsche begeerten. Want
Frankrijk kan de herinnering aan bet verleden,
toen het de groote macht van het Europee-',
scbe vasteland en een der grootste machten
dér wereld was, niet opgeven, zich niet neer
leggen bij de realiteit van het heden.
Er zijn er meer, die dat niet kunnen. Is
de vlagkwestie, die nu de BerlijUsche hotel
houders met de stad Berlijn en de Pruisische
regeering hebbe|n, omdat ze bij feestelijke'ge
legenheden de nieuwe Duitsche vlag niet willen
uitsteken, daarvan niet ook een bewijs? Want
achter deze simpele kwestie zit toch deze ge
dachte, dat er in Duitschland e-ijn, en velen
zijn, die de revolutie van 1918 en de republiek
nog niet als een voldongen feit willen erken
nen, die in de nieuwe vlag niet de nieuwe rijks
vlag, maar het symbpol van een partij blij
ven zien. 1
Er is tusschen deze kwestie dn de Rijnland
bezetting dus nog een ander verband dan dat
ze beide aan een verzet tegen, een nieuwe orde
van zaken doen denken. Wampeer Frankrijk
overtuigd was, dat de Duitsche republikeinen
het pleit gewonnen hadden, zou het zich wel
licht toch wel wat rustiger voelen.
Vergadering van den Raad op Woensdag 31
Augustus, des namiddags. 3 ,uur.
'Na opening door den voorz. met welkom,
worden de notulen van de vorige vergadering!
gelezen ;en onder dank goedgekeurd.
Inge kernen stukken.
a. verzoekschrift van A. van Dijk, ambtenaar
ter secretarie om verhooging van salaris.
b. verzoekschrift van het fanfarecorps St. Hil-
degaraus te fTuitjenhorn, om de subsidie aan
die vereenigingi te verhangen tot f 100.
c. Verzoekschrift van een R, C. Militaire ver-
eeniging te Amersfoort om finaneieelen steun
voor de exploitatie van een militair tehuis.
d. Verzoek van oe afd. H,arenkarspel van het
.Witte Kruis om de subsidie voor wijkverpleging
voor 1928 te splitsen in f 800 voor wijkverple
ging en f 400 voor "de tuberculosebestrijding.
Dloor B. en ,\Vzal worden voorgesteld deze
stukken te behandelen bij de begrooting voor
1928.
Die punten a., b., c. en d. zullen worden be-(
haiidield worden bij de begTooting voor 1928.
ie. Goedkeuring op de verordening tot bepaling
van het minimum-vetgehalte voor consumptie-
melk.
f. BeriCht van den Inspecteur der Diir. bel. in
de 2e inspectie Alkmaar, dat de opbrengst
van de gem. ink. bel. over 1926'27 bedraagt
f 19313.24.
g. Jaarverslagen ovér 1926 van den Keurings
dienst voor waren en het Prov. Waterleiding-
bedrijf.
De punten e., f. ien g. worden voor kennis-;
geving aangenomen.
Vaststelling suppletoire begrooting voor '27.
2. B. en W. brengen in herinnering, dat bij
de vaststelling Van het verm.cijfer voor de ge
meentelijke inkomstenbelasting voor 1927'28
reeds in beginsel is besloten om van het vermoede
lijk batig saldo van üen dienst 1926 een bedrag)
van f4500 over te schrijven op den dienst 1927,
teneinde aaaraoor het verm.cijfer te beperken tot
1.10. Voorgesteld wordt nu zoowel die overschrij
ving alsmede het aanbrengen van een paar aan
vullingen van de begtrooting suppletoir te regelen-
Benoeming personeel voor voortgezet lager
onderwijs. j
3. Voorgesteld worat in dien a.s. winter aan de
soliool te Dirkshorn wederom eon cursus voor
voortgezet onderwijs te doen geven en daarvoor
te benoemenvde heer R. van der Laan, hoofd' dier
school en mej. B. Joosten, onderwijzeres, laatst
genoemde uitsluitend voor het onderwijs in de
nuttige handwerken.
Die voorz. zegt dat mochten de bijzondere
scholen ook voortgezet lager onderwijs geven,
zij een gelijke vergoeding ontvangen.
Overeenkomstig het voorstel wordt door demi
Raad besloten.
Voorloopige vaststelling der rekeningen van
de Gemeente, het 'Burgerlijk Armbestuur enj
het G'. E. B'. j
De heer Dekker zegt naméns de Commissie,
van Onderzoek alles in volkomen orde: te heb
ben bevonden ien djat tot goedkeuring wordt giej
adviseerd.
De gemeenterekening sluit voor dm gewo
nen dienst in ontvangst of f 64046.IOV2, in uit-i
gaaf op 4 56709.87V2, alzoo een voordeelig sal
do van 7336.23. De kapitaaldiemst sluit in ont
vangst en uitgaaf met een bedrag van1
f 35120.69.
De rekening van het G. E. Bi. geeft aan een;
ontvangst en uitgaaf van f 55278.38, met een
winst van f 287.31. De kapitaaldienst sluit in
ontvangst en uitgaaf op f 1987.31.
De rekening van het Burgerlijk Armbestuun
sluit met f 8347.25 in ontvangst en f 6369.02V2!
in uitgaaf, zoodat het voordeielig saldo bedraagt?
f 1978.221/2-
Door den Raad worden' de rekeningen voór-
loopig vastgesteld.
Aan den Gemeente-Secretaris, den heer Dam,
aan den heer Kisbemaker, den administreerend
armvoogd en aan den heer Dekker als admmh
strateur van het G'. E. B. wordt dank gebracht
voor hun financieel beheer.
Aanbieding van de Gerrieentebegrooting.
Deze sluit voor den gewonen dienst met een'
bedrag in ontvangst en uitgaaf van f 58926.28
met een post onvoorzien groot f 1252.81 en een!
bedragaan gemeentel, ink. belasting vaii
f 21000. De kapitaaldienst geeft aan een be4
drag van f 21000 in ontvangst en uitgaaf.
Eveneens wordt aangeboden de begrooting
van het Burgerl. Armbestuur, die aangeeft een
bedrag van f 7881.25 in ontvangst en uitgaaf
en een post onvoorzien groot f 566.25, terwijl}
gerekend is op een gemeente-subsidie van
f 4300. j
De begrooting van het G. E. B'. sluit in omt-t
vangst en uitgaaf op f 5065.82, waarbij reke->
ning is gehouden met een verlaging van 3 cept
per K.W.U. voor de gegarandeerde hoeveel*
beid en een verlaging van 5 oent voor de meer*
der verbruikte hoeveelheid.
De benoeming van die Commissie van nazien
wordt uitgesteld tot de vergadering van Dins
dag 6 Sept., waarin de nieuwe raad wordt ge-
installeerd.
Voorstel van B'. en W. tot uitbreiding van de
school te Waarland.
6. Aangezien door den jM, v. O. K, én .W. aan
het R. C. schoolbestuur te .Waarland is toege
staan een vijfdie leerkracht aan die school aan
te stellen voor Rijks rekening, is het in het be
lang van het onderwijs noodzakelijk, dat tijdelijk
over een hulp lokaal wordt beschikt.
Door B. en W- wordt voorgesteld daarvoor te
huren een lokaal van C. van Ophem tegen èen
nader te bepalen vergoeding, de som van f 10.—
per week niet te hoven gaande.
Voorgesteld wordt voorts te besluiten:
a. tot aanbouw van twee lokalen aan de school
te Waarland;
b. tot- het verstrekken eener opdracht aan don
architect Saai te Alkmaar tot 'het maken van
het bestek.
c. tot het 'houden eener openbare aanbesteding
van het werk en tot benoeming van den Ge
meenteopzichter J. Wurtenhorst tot dagelijkseh
opzichter.
De voorzitter herinnert aan de plannen die
in 1924 werden gemaakt, em hoe bekend is dat
die plannen geen voortgang hadden door den
tteiuggang van het aantal leerlingen. Thans
bedraagt dit aantal meer dan 193 en heeft de
min. van O, K'. en Wi. toestemming gegeven
tol het aanstellen' van een 5de leerkracht. 'Dit
is een uitzondering, omdat de basis wordt ge/
nomen van het gemiddelde van het vorige jaar.
Ook weet men dat de aanbouw is opgehouden,
omdat éérst plannen bestonden tot stichting
van een jongens- en een meisjesschool, terwijl,
daarna door andere redenen de plannen geen,
voortgang vonden.
Nu is men in overleg getreden mét den inspec
teur van het L. O. en komen B. en W-, met de
plannen tot aanbouw.
Deze plannen zijn in zooverre gewijzigd, dat
thans zooals B. en W- het steeds wenschten, in
rechte lijn met de bestaande school zal wordfen
gebouwd en zuilen de localen voldoen aan de
minimumeischen, bij de L.O.-wet gesteld.
De 5e leerkracht is thans reeds aangesteld en
het hulplokaal in gebruik genomen, omdat de
inspecteur niet langer een overcompleet in de
andere lokalen kon 'toestaan.
Nu zal men misschien vragen, of er niet vbl-
staan kan worden met den aanbouw van 1 lo
kaal. B. en W. vonden het echter praetiséher om
direct 2 lokalen aan te bouwen, omdat, wanneer
nu 1 lokaal wordt gebouwd, over een paar jaar
het geval zich zal voordoen, dat toch een '2e lo
kaal moet worden aangebouwd; en zal dit gr00ter
uitgaven vorderen.
Ook moet men niet vergeten dat er iederen mid
dag een 50 a 60 kinderen overblijven, en zoucllen
zij bij aanbouw van 1 lokaal, in 't lesgebouw moe
ten overblijven en kan dit niet voldoende worden
ontlucht.
Wanneer men nu 2 lokalen aanbouwt, wil men
't meest Zuidelijke van ide oude lokalen inrich
ten voor overblijflokaal.
Ook moet niet vergeten wórden een evtentueel
spoedige invoering! van 't verplichte 7e leerjaar
waardoor een sterke toename van het aantal leer
lingen is te waehtam
In verband met deze feiten lijkt 't B. en Wl
beter om thans direct 2 lokalen aan te bouwen.
Dan worden door dien voorz. de begrootingfecij-
fers voorgelegen en deelt hij nog mede dat half
November met het werk aangevangen zal wor
den, dat minstens 4 maandien zal vorderen.
De heer Dekker deelt dan mede, den voorz. van
het schoolbestuur bij zich gehad te hebben, die
gaarne de speelplaats met teglels zag belegd en
ook graagi een gedeelte had overdekt.
De voorz. antwoordt dat hierover toch niet
beslist kan worden. Dan zou een officieel ver
zoek moeten worden gedaan. De Pastoor gaat ech
ter aeooord met de plannen, zooals die door B.
en W- zijn klaar gemaakt. Spr. meent, dat wil
men het onderwijs bevorderen, men in dezen geest
moet handelen.
De 'heer Francis acht 't ook voorzichtiger m)et
't oog op 't aantal loerlingjën en 't 7e leerjaar, om
nu direct 2 lokalen aan 'te 'bouwen. Gelukkig
is 't vorig jaar het schoolplein niet veranderd,
omdat Uit nu weer gewijzigd) zou moeten wórden.
Spr .meent nog, dat 't zgjn. schaftlokaal ver
warmd moet worden en iwijst tevens 'op "t toezicht
in het middaguur.
De heer De Vries aclit 't ook geraden om 2
lokalen aan te bouwen. Laat men den toestand
direct radicaal verbeteren; als dan 't schoolbe
stuur tevreden is.
De heer Dekker is van oordeel, dat, wanneer
de plannen doorgaan, men er voor jaren af is.
Spr. verklaart zich voor de plannen, en hoopt
dat 't dan voor altijd voor elkaar ia
Do heer Duijves. Er is lang glenoeg óver ge
zanikt. 'tZal nu wel goed wiezen, en vraagt daarbij
of 't niet beter en goedkooper is om nu maar
meteen de speelplaats in orde te maken.
De voorz. dankt den raad1 voor het royale stand
punt dat wordt ingenomen. Wat de overdekte
speelplaats betreft, daar voel ik niet voel voor.
Het kost een massa geld. Ein wanneer wij het in
't Waarland doen, moet 't ook bij die andere scho
len worden gedaan. T Schoolbestuur moet nu
voorloopig maar tevreden zijn.-
Wat betegeling van een gedeelte van de Speel
plaats betreft, daarvoor wordt een begrooting) ge
vraagd. Geheel met tegtels beleggen zal niet gaan,
omdat dit een kapitaal aan geld1 zal vragten.
Wat 't overblijflokaal betreft, is spr. ook van
meening, dat dit verwarmd moet worden.
Het voorstel van B. en Wj- wordt hierna met
allen voor aangenomen.
Wat de huur van het hulplokaal aangaat, zegjt
voorz. dat het bedrag voorloopig) op f 8 is be
paald vandaar dat een maximum' van f 10 wordt
gevraagjd-
Algemeen is men van gevoelen, dat dit bedrag
zeer hoog is, waarop voorz. antwoordt dat men
niet moet vergeten, dat de verhuurder er ook
veel last van ondervindt.
Gewezen wordt nog op het feit, dat waarschijn
lijk nog een hulplokaal zal moeten worden gfe-
huurd, wanneer de veranderingen aan de oude
school worden aangebracht-
De voorz. meent dat die kinderen dan nog wel
in dezelfde lokaliteit kunnen worden onderge
bracht.
Het voorstel Van B. en W;- wordt hierna met
allen voor aangenomen.
Rondvraag.
De heer Borst zegt, dat dit de laatste vergade
ring is, die hij bijwoont. Spr. wenscht den Raad)
in het algemeen en den voorz., secr. en wet'h.
Groot in het bijzonder te danken voor die 'lang
durige aangename samenwerking.
De heer Groen, die eveneens liet college gaat
verlaten, sluit zich bij deze woorden aan.
De voorz. zegt, dat hij aan 't einde der rond
vraag van plan was nogi even op dit scheiden
terug te komen, maar nu de heer Borst deze
woorden van dank spreekt, wenscht ook hij zich'
te uiten. Vanaf 10 Juli 1909 is de heer Borst
onafgebroken lid van den Raad) geweest en sedert
28 Mei 1913 heeft hij het wethouderschap be-
bekleed. In dien tijd héb ik hem leeren kennen
als lid van den Raad en als wethouder eh heb
ben wij in hem gé'had steeds een gjoeft vertegen
woordiger in het Gemeentebestuur. Op een kalme
en eerlijke wijze heeft hij steeds zijn denkbeeldfen
naar voren gebraohht. Mocht er dj eens verschil
van meening bestaan, steeds beeft "hij zaken van
personen weten te onderscheiden, dienende steeds
het algemeen belang).
In dien tijd is door hem medegewerkt aan het
nemen van belangrijke besluiten en het tot stand
brengen van zaken, tot bloei van onze vfemeente.
Ik herinner aan de overeenkomst in 1913 met
iWflrmenhuizen gesloten inzake de gaslevering aan
onze gemeente. De waterleiding. De elec-
tiificatie van verschillende deelen der gemeen
te. De aanbouw en verbouw van soholen.
Overtuigd als ik ben dat de ingezetenen hem'
dankbaar zullen zijn voor de medewerking aan
de besluiten, die waren in het 'algemeen belang'.
Als voorz. weet ik, dat de heer Borst veel tijd1
aan de gemeente heeft gegeven, véél heeft opge
offerd, iets dat niet in geld valt om te zetten.
Steeds was hij een trouw comparant op onze ver
gaderingen. Zeker ben ik dan ook den tolk van
de ingezetenen en in het bijzonder van den Raad,
Wanneer ik hem hartelijk, hartelijk dank: breng
voor wat hij. heeft gedaan voor de (gemeente
Harenkarspel.
Nu gaat de heer Borst van ons scheiden. De
kiezers hebben uitspraak gedaan- Daar is niets
aan te doen. E.chter gelukkig), /gaat hij niet hét
