Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Donderdag 22 September 1927
36e Jaargang
Buitenlandsch Overzicht
Plaatselijk Nieuws
„Als 'n kind regeert"
Uit den Omtrek
NO. 112 INTERC.TELEPHOON 52
NIEUWE
L4MED1JKËR ill HM
Deze courant verschijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnementsprijs
per 3 maanden fl.15.
Bedacl—UHg. J. H. KK1ZKB. - Moreel Yoordscharwoude
Advertentiën van 1-5 regels 75
cent, elke regel meer 15 cent.
Nadruk verboden
De gedachte aan de beginselen van het pro
tocol van Genève van 1924, door bet voor
stel van onzen minister Bieielaerts van Blok-'
land gewekt, beeft de Volkenbonds vergadering;
niet losgelaten. En de dieird-e commissie, waarï
heen het Nederlandsche voorstel verwezen was
heeft ernstige pogingen gedaan om aan deze
gedachte een practised effect te verzekeren/
Die gedachtengamg is bij de mleeste voorstan
ders voor de ontwapening steieids geweest, dat
deze ontwapening slechts te, bereiken zou zijn
door de verzekering van de veiligheid der ver
schillende staten en dat deze veiligheid het
best gewaarborgd zou zijtn door het verplicht
stellen van arbitrage. De Fxanschpin vooral heb
ban dezie redebeering telke|ns wanneer er van
verzekering van den vrede door middel va|n
ontwapening sprake was, steeds naar voren
geschoven, en zich tegten elke beperking van
de bewapening verzieit, zoolang niet door mid
del van verplichte arbitrage de veiligheid ge-
waaarborgd was.
Frankrijk's positie geeft van deze houding:
de duidelijke, verklaring. Deze positie steunt
toch o,p de vredesverdragen, die den wereld
oorlog beëindigden. Wil Frankrijk zich in de
ze positie, die feitelijk op de rechten- van an
deren! inbreuk maakt, handhaven, dan staan,
bet daarvoor twee wegen open, het verzeke
ren van de onaantastbaarheid van de status
quo door middel van internationale verdragen
en een arbitrage, die van de handhaving van
dezen status quo uitgaat, of een verdediging;
van den status qup door wapengeweld, wat-
het onderhouden van een sterke weermacht;
eischt. Die sterke weermacht bezit Frankrijk
op 't ©ogenblik. Militair is het alle landen va|n;
het Europeesche vasteland verre de baas. En
door 'bontgenootschappen met staten, wielr
zelfstandig bestaan van de handhaving van dien
status quo afhangt, wier bon d genoot s chap pe--
lijke trouw dus do,or den drang naar eigeju-
levensbehoud absoluut geboden wordt, heeft
het deze macht terdege versterkt.
Wil het nu dit verdedigingsmiddel loslaten
door zich te ontwapenen, dat moet bet zeker,
zijn dat het andere middel bruikbaar is, dat
wil zeggen, moet het de arbitrage verplicht
weten, die, in de vredesverdragen haar uit-,
gangspunt nemend, de handhaving van den
status quo tot basis van het internationale
recht maakt. Wet voorstel van den F-ransche(n
gedelegeerde, Paul Bpncour, is dan ook een
poging om zich die zekerheid te verschaffen.''
Het beveelt het sluiten van arbitrageverdragen'
aan en verzoekt den Volkenbond de maatregelen
te bestudeeren,, die in staat zijn alle staten
de noodige waarborgen voor hun veiligheid
te geven. Aan dit voorstel sluit zich dat van'
Nan sen, den Noors'chen gedelegeerde, aan.
Maar waar het ontwerpen van een tractaat
voor wereldarbitrage door den Volkenbond'
wenschte, waarbij dan alle staten zich zou
den kunnen aansluiten, ging het nog verder
En het bleek rejeds ter vergadering der com
missie, dat sommige staten huiverig zzijn, zich
te ver op dezen weg te wagen- Dat komt
niet voort uit afkeer van vredelievende bijleg
ging van geschillen, maar uit vrees meerdert
verplichtingen OP zich te ndmen.
Daarnaast doet dan ook het verzet tegen
een arbitrage dia in den status quo haar uit
gangspunt zou vinden zich gelden bij die sta
ten, die zich door de vredesverdragen veroin-"
gelijkt en benadeeld achten. Daartoe behoort
natuurlijk ook Duitschland. Dit land verdedigd
mede daarom wellicht, een andere gedachten-,
gang ten opzichte van de veiligheid. i
Wiet meent, dat de veiligheid het best ge
waarborgd zal worden door ontwapening en
dat op deze ontwapening de arbitrage als van
zelf zal volgen. Eigen toestand is ongetwijfeld
aan deze voorliefde niet vreemd.
De Fransche rediepeering geeft het boven
dien een niet bedoeld middel aan de hand om
het onredelijke van hun gedwongen ontwape
ning aan te toonen. Wanneer het immer^ waar
is, dat eerst de verzekering van de veiligheid
de ontwapening mogelijk maakt, dan gaat het
feitelijk niet aan Duitschland"s ontwapening
te blijven eiscben, terwijl zijn veiligheid op
geen enkele wijze verziekend en zijln centrale
ligging het als 't ware voor aanvallen open-
9RfJ lil IfHi114I «flIi-i 1
gelegd, bewijzen, hoewel ze de volle bereid
willigheid om aan het gemeenschappelijk doel
te blijven meewerken, uitspreken, niettemin de
macht van het nationale eigenbelang en- 'hoe
natuurlijk men het vindt, dat dit eigenbelang
de leiding heeft. Anders moest immers een der
gelijke bereidverklaring totaal overbodig zijln.
Het ,miet-verktezen van België was ongetwij
feld voor dit land nog in bizondere mate on
aangenaam. België is door zijn lange zitting
hebben in den Volkienbondsnaad en zijn be
moeiingen met de leiding der internationale
politiek ook buiten dien raad om zich zelf
zoowat als groote mogendheid gaan beschou
wen1 en maande, dat het ook door de anderen
als zoodanig wel geaccepteerd was. Het niet
herkiezen was zelker voor een deel het gevolg
van een verzet tegen deze gedachte. Maar nog1
duidelijker kwam erin het verzet tot uiting
tegen de poging om naast de vaste raadszetels'
der groote mogendheden nog een aantal semi-
vaste zetels te scheppen en zoo den invloed'
der kleine statejn nog meer neer te drukken.
Zoo werd deze nielt-h-erkiezing van België een
manifestatie voor de werkelijk internationale
gedaante van dien Vplke(nbond en het interna-'
tionalisme. i
i®!
Zoo heeft de vakbond in de, kl eed in g ind u s t rie;
een „onderzoekingsibureau" dat betere arbeids-
melhoden bestudeert ein de ondernemers daar- 1
over adviseert. ij; 1
Fr bestaan „arbeidersbankien." Deze zijn
door en door „kapitalistisch" ingericht en de!
directies bestrijden ook in geen enkel opzicht
hét bestaande productiestelsel.
Nadrukkelijk verklaart het verslag, dat de
groote vakbonden de le!uze van een „living, 1
wage" verwerpen en het beginsel huldigen, dat
het loon afhangt van- de economische verhou-i
dingen. Al deze omstandigheden hebben het
mogelijk gemaakt, dat in de Amerikaansche
bedrijven -eien doelmatige organisatie van ge
meenschappelijk ovörleg ingevoerd kon wor
den. i I i
Ziehier eelnige Amlerikaansche verhoudingen
die wij nu stellen tegenover de Duitsche. Daar:
OUDKARSPEL.
De collecte vjor het Huis voor Alleenstaande
Blinden te Woifhezen, heeft alhier opgebracht
f 32.70.
OUDKARSPEL.
Op verzoek van den Burgemeester heeft zich al
hier een dames-comité gevormd tot het houden
eener collecte ten behoeve van de stormramp in
den Achterhoek. Het comité bestaat uit de
dames M. WijnveidtHelder, R. KroonB:orst,
P. PaaribergHartland, en M. E. Vogelenzang
Renime.
De collecte zal worden gehouden Zaterdag
aan de woningen der ingezetenen, terwijl Zon-
Zondag 25 September, 2 uur: j
'dagnamiddag ter gelegenheid van de kermis in
wordt van overheidswege ander den drang der. 'het Noordeinde, ook gelegenheid zal worden ge-
verpolitiekte vakvereeinigiiagende industrie ge- geven zijn penningske te offeren,
dwongen tot de doorvoering van maatregelen, 1 Het collectceren zal geschieden door jonge
die de p ro-du c t ie ca pac i telt en de productiekos- \dames, die zich, ais altijd, gaarne beschikbaar stel
ten nadeelig ha-in vloeden. Zooals in het Ruhr- 1 den, en met gesloten bussen,
gebied. I
Begrijpelijk is bet dan ook, dat de schrijver
in- „Der Arbeitgeber" tot de volgende slotsom-
komt: j 1
Amerika en wij
FEITEN, DIE TE DENKEN GEVEN.
In een der laatste nummers van het Duit*
scbe tijdschrift „Der Arbeitgeher" komt eenl
beschouwing voor over den toestand van de
Duitsche staal- en ijzerindustrie, in welk ar
tikel eenige, feiten vermeld worden, die ook
van belang zijn voor ons, hetgecfn ons vooral;
duidelijk zal worden, wanneer wij de door demi
Duitschen schrijver gemelde feiten vergelijken)
met de Engelsche staatscommissie, die kort
geleden de resultaten van een onderzoek inaar.
den toestand van het industrieele leven
Amerika, openbaar maakte.
Tiaen in December 1923 in het Ruhrgebied
de Duitsche ondeimetoers konden beginnien met
het herstel van hunne bedrijven, werd na over
leg met de vakvereenigingen de arbeidstijd
van vóór den oorlog (10—12 uren) ingevoerd.
Sindsdien zijn door de Rijjksregeiering nieuwe
voorschriften ten aanzien van den arbeidstijd
gegeven en zal de hoogovenindustrie een aan
zienlijk verkorten arbeidstijd moeten invoeren.
En. dit op het oogenblik, dat de export van
ijzer hard terugloopt. (In 1926 ging 35 pCt. van
de productie naar bet buitenland, in 1927 zal
niet meer dan 20 pCt. voor export bestemd
zijn.) Worden de Duitsche industrieielen ge
dwongen een achturigejn arbeidsdag in te voe
ren, 'dan zal de uitvoer nog meer verminderen,
daar d-e stijging der productiekosten -een can-
curreerende prijsberekening onmogelijk maakt.
Bijzonder sterk doet de Amerikaansche con
currentie zich geldetn. Van de 40 millioen ton
geproduceerd ijzelr, gaat 1 millioen ton naar
buiten Amerika. De winst per ton op de in
het binnenland geplaatste hoeveelheid is zoo
hoog, dat het voor export bestielmde ijzer zeer
laag genoteerd ka|n wordetn. De Amerikaan
sche ijzerindustrie kient geen achturendag, geen
ziekteverzekering (waardoor het ziektecijfer in
Amerika V2 pCt. is, tegen in Duitschland 4
pCt.), of and-ere zware lastie|n van sociale wet
geving. 1) i
Zeer juist is het, dat hiielr een vergelijking
met Amerika getrokken wordt, want den laat-
sten tijd wordt, ook i|n ons land, veel propa
ganda gemaakt voor „aanlokkelijke" Amieri-
kaansche toestanden- e|n verhoudingen. En wat
verbeet mien hierbij? De Vereemigde Staten zijn
nog zeer dun bevolkt. Die bodemschatten wor
den nog lang niet alle gieexploiteerd. Verreweg
het grootste deial van de industiueelie opbrengst
kan door de eigen bevolking opgenomen wor
den. De bevolking der Vereenigde Staten be
droeg in 1920 116 millioen zielen en neemt
jaarlijks met IV2 millioen toe. Men kan er
derhalve zeker van zïjin, dat de Amerikaansche
-Ce,—o - - - ondeilnemingen de productiecapaciteit van hun
stelt. Voel oone|r>i zullen de Fraixschen nog we bedrijven voortdurend zullen opvoeren, maar
i- „_j_„W-cjinln^tpr 7ie i
niet naar die redeheering hebben. Wainheer ze
over veiligheid praten, dan bedoelen ze eigen
veiligheid, die van anderen gaat hun niet aain.
En als zij, zijln ook de andere volkdn. Het is
de nationale gedachte, die ook in den Vol
kenbond het internationalisme blijft overheer-
scben. - I
Heeft ook de verkiezing voor een zetel in
deni Volkepbondsraad dat niet te zien gege- j
ven? Allerlei lapden dingen naar een dierge
lijken zetel, omdat het bezetten ervan hun meer
invloed in het int-ernatioatel 1-evem verzekert en
hun beter gelegenheid geeft eigen nationale
belangen te verzekeren. Daarom intrigeerden
Canada en Finland en Cuba en Griekenland
eh Portugal en België. En de verklaringen,
dopr België en Portugal pa hup nederlaag ai-
ook steeds happiger zullen worden op de we
reldmarkt. Nu heeft men in Uncle Sam's sa
menleving geieln in Europeeschen zin ontwik
keld vakvereienigingswezen. De organisaties,
die er zijn, streven naar verbetering der ar
beidsvoorwaarden, maar verwierpen den klas
senstrijd en de leiders toonen zich, vooral in
den laatsten tijd, bereid tot samenwerking met
de ondeipemlelrs, wanneer daarmede het be
drijfsleven gediend is. Frappante staaltjes van
dia samenwerking heleft het verslag van de
hierboven gepaeimde Engelsche oom-missie.
Zpoals bekienid draagt de Amerikaansche
werkman alle ongemakken 'des levens zelf. Een
der oorzaken- van den hoogen loonstandaardl
„Het is te betre,uren, dat in een kring
van verantwoordelijke personen nog steeds
niet beseft wordt, dat heit economisch leven
vóór alles rust behoeft teneinde op krachten-
te komen-. En dan geen rust van enkele
maanden, maar van jaren. Eerst na verloop
van geruimen tijd zal de industrie zich zoo
ver hersteld hebben, dat zij de gevolgen van
de conjunctuurschommelingen kan doorstaan.-
Men zou gaan wenschen, dat de leiders der
vakvereemigimglem.- vertrouwen gingen stellen
in de ondernemers, zij zouden niet word-ecu
teleurgesteld." -
Ziehier het verschil tusschen Amerika en
ons. „En ons," ja, want wat hierboven van de
'Duitsche hoogovenindustrie gezegd wordt,
geldt feitelijk voor heel het Europeesche in
dustrieele teven. i
„Het is de geiest in de werkplaats, waarop
alles aankomt" schrijft de Engelsche- commis
sie in haar rapport. In Amerika is die over het
algemeen goed, in 'de oude wereld hapert er
nogal wat aap, terwijl bet toch anders kan.
Want lat-ep wij dit nu ook eens eerlijk be
kennen d-e Europeesche arbeider is als
miensch geen gnein minder dan zijn Amerikaan
sche collega.
Bij den dood vap den koning van Rumenië,
die door zijn minderjarigen kleinzoon opge
volgd werd, heieft men aan het Bijbelwoord:
„Wee het lainid, dat door eiep kind geregeerd
wordt," herinnerd.
Maar geldt deze ernstige vermaning niet
even gtoe-d eep land dat bestuurd wordt door
een regeeripg, -die even zwak en laf en onna
denkend is als: een kimdi?
Wij denken hier vooral aan de Fransche
regeering. j 1
Mijnbeer Crémiet, die veroordeeld was tot
d-e gevangenis, blijft rustig in Parijis, en ver
leent interviews aan journalisten... wat ieder
een weet; alleen de politie weet 't niet??
Léon Dpudet moet vijf maanden uitzitten
de prefect van politie gaat in optocht naar hem
toe, houdt een korte redevoering tot d-en ver
oordeelde, doet een beroep op diens vader
landslievende gevoelens, smeekt hem geen
Fransch bloed te laten vloeien... tot de schul
dige uit medelijden met zijp rechter in eigen
straf toestemt; daarna volgt d-e opzienba
rende bevrijding van Daudet uit de Santé
en... Daudet is overal en nergens, Daudet
schrijft en redevoert en pubiceert... ten de
Fransche regeering doet allsof ze den alom-
tegettwoordigeh niet vinden kan.!
Minister Sarraut wide -energiek tegen die
communistische afgevaardigden optredenmaar
de Kamer beschermde haar leden met het
vo-orrecht van onschendbaarheid en Doriot, die
bij zijn terugkeer uit China in Moscou gear
resteerd mqest word-e(n, doet weer ziju intreé
in de Kamer.
9 April onthult d-e Figaro bijzonderhedien
omtrent den garagehouder Donoart, die mi
trailleuses, geweren en brownings verborg; 't j
antwoord der regaering was: Dpncart is een I
coltectionneur monomane... eien liefhebber van
oud roest! Kan 't onschuldiger!
En terwijl de regepring op zulk een laffe en
kinderlijke wijze koketteert met het Consulaat
der Sowjets in de Ruie,1 de Grenelle, werken d-e
Communisten* ijverig voort aan- hun militaire
en rustverstorepde- doeleinden675 millio-en roe- J
bels. voor 't leger e|n 65 millioen roebels voor
zijn politie. Ge-en wonder als de brutaliteit van I
d-en ©en, geholpen door de lafhartigheid van
den ander, nog eiens voor Frankrijk zal uit-
loopen op ©en vervulling der prophetie: „Wee
het land, waar een kind regeert."
HEERHiUGOWAARD;
Dinsdagavond vergaderde in het lokaal van den
heer Wester het comité ter viering van Koningin
nedag, onder leiding van Dr. Spierings. Deze ver
klaarde in zijn openingswoord met genoegen, te
mogen wijzen op het welslagen van de proef om
het kinderfeest en de volksspelen tegelijkertijd te
doen plaats hebben. Het onderwijzend personeel
verklaarde dat het ditmaal veel gemakkelijker was
geweest dan voorheen om de verschillende groe
pen bijeen te houdèn. Ook voor het publiek bleek
de terreinindeeiing zeer doeltreffend te zijn ge
dweest. Na lezing der notulen, door den secretaris,
tien heer Hoogland werd de rekening aan de ver
gadering voorgelegd. Deze werd onder dankzegging
taan den penningmeester, den heer Langerijs, goed
gekeurd, terwijl mede een woord van dank werd
gebracht aan den heer J. de Jong, die zich had be
last met de inzameling der bijdragen van de bur
gerij. Aangenaam stemde het 't comité', dat ditmaal
de rekening sloot met een batig saldo. Temeer gaf
dit reden tot blijmoedigheid, daar uit de inteeken-
lijst mocht blijken, dat door de burgerij steeds meer
wordt, gevoeld voor deze algemeene feestviering.
Tevens werd opgemerkt, dat verschillende maat
regelen al doende leert men hebben kunnen
leiden tot het vervallen van sommige min o meei)
belangrijke uitgaven. De aanschaffing van een
'poppenkast met toebehooren en vooral ook be*
diening daarvan doo reigen krachten, kan aan cory
poraties voor kinderfeesetn ten zeerste worden aan
bevolen. 'Door de vergadering werd het bestuur;
gemachtigd, om intijds aan de gemeente voor 192S
weer te vragen, het bedrag, dat voor deze feestvie
ring op de begrooting is uitgetrokken. Hiermede
was men genaderd tot de rondvraag, waarbij nog
yer^chilelnde opmerkingen werden gemaakt, waar
mee Jiet comité zooveel mogelijk z'n voordeel hoopt
te doen, teneinde de feestviering zoo goed mogelijk?
'te doen slagen. De voorz. sloot de vergadering met(
'den wensch, dat de in deze vergadering gebleken
eensgezindheid blijvend zal mogen zijn.
Ineen napraatje kwam naar voren de wensche-
lijkheid van een vast gebouw op het sportterrein.
Het telkens weer moeten opbouwen en afbreken
van tenten is -tamelijk kostbaar voor de corporaties
\welke het sportterrein voor het een of ander doel
'noodig hebben. Algeemen deelde men het gevoelen
dat zulk, een gebouw daar hoogst gewenscht zou
zijn, d^ch de groote vraag is maar: hoe komt
'het er? Het eindresultaat dezer gedachtenwisseling
was een opdracht aan het dagelijksch bestUur
om de dagelijksche besturen van belanghebbende
corporaties uit te noodigen hierover met elkaar een
vborloopige bespreking te houden opdat dit zou
mogen leiden tot een groote vergadering van be
langhebbenden en belangstellenden^
- WA RMENHlU IZEN. 1
Asinwijzintg Dienstplichtigen.
Van de lichting 192$ der gemeente Warmen-
huizen zijn als gewone dienstplichtigen aan
gewezen die, volgende personen:
G. Biersteker, C. Moerbeek, A. Groot, A.
J. Huibers, A. Nicolai, K. H. Frankvoort, J.-
die Jong, J. Latenst-ein, C. N. Hof, J. W. Gut-,
k-er, en als buitengewone dienstplichtigen:
W. Sevenhuijs-en, C. Hiepian, Th. Zutt, J. H.
I HL Akkerman, H. C» de Vries, A. Ligthart,
Jonker, J. M. Pronk, R. Biersteker, J. Beu
kers, M. de Mpor, K|. Frans-.
- WARMENHUIZEN.
Wijkverpleging.
Met ingang van October a.s. is door het be
stuur d-er Gezinsverpleging tot wijkzuster be
noemd M-ej. A. M. ter Burg, thans te Hens
broek, in de plaats van M-ej. M. W. tier 'B,urg.
- WARMENHUIZEN. 1
Straatwerk.
Naar wij vernemen is het herstellen van het
straatwerk en het leveren van nieuwe straat-
steenen opgedragen aan de firma KK. Westra,
alhier. j i