Nieuwsblad y. Holl. Noorderkwartier
Dinsdag 15 November 1927.
36e Jaargang
Stemmingsbeeld Groentenland
NO. 135 IMTERC. TELEPHOOM 52
NIEUWE
LMGEDIJKER III Mil VI
Deze courant verschijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnementsprijs
per 3 maanden fl.lö. -
Hedact.-Uitg. J. H. HEIZEK.
Bureel IVoordscharwoude
Advertentiën van 1-5 regels 75
cent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
Brieven rochtst reeks aan den Uitgever
De stemming eens menschen wisselt sterk naar
de omstandigheden, gebeurtenissen.
Fietst, eens langs den Twuijverweg en let eens
goed op en weest met mij verwonderd. Dat is
nu een hermetisch gesloten weg, bij Oudorp staat
een hord, cljat den reiziger in de auto waarschu
wend meldt.Hier niet langs naar den Lan-
gendijk, stoot uw neus niet. Aan 't TWuijverweg-
beginpunt, zijde St. Pancras, word't die waar
schuwing herhaald, te Broek op Langenüijk bij
de Spoorstraat staat eveneens een hord' met hel
der opschrift, dat bij avond allerhelderst word|t
belicht. Geen auto's op den Twuijverweg.
Geen enkel goedgezind Nederlander krijgt 't
in zijn hoofd na zooveel waarschuwing de .wet
te overtreden.
Fietst, zeg ik, den Twuijverweg aT. Eir zïj'n
verdachte gaten in den weg, en men is voor de
zooveelste maal bezig deze 1e vullen.
Zouden de kraaien e!r die gaten inpikken?
'tls een rare geschiedenis, gaten in een afge
sloten autoweg en dat de kraaien die er in g)e-
niaakt hebben, kan ik zoo maar niet aannewen.
'kBen verwonderd. De gaten in den weg zijn er.
!i i
Er is nog meer reden tot verwondering in ons
groentenland.
Men sta met mij s.v.p een oogenblik verwon
derd over een alleszins verwonderlijk geval, 't Be
treft een ófficieele zaak, die zoowat 45000 men
schen aangaat, woonachtig in Noord-Hollandsehe
polders. Die polders moeten geregeerd worden,
er moét gezorgd voor dijken, kaden, bemaling.
In ons goede laad voelen we er veel voor, dat
belanghebbenden zelf hun mannetjes kiezen, om
de 'daken te besturen. E.r zit aan zob'n geschie
denis nog al wat vast: men zie maar eens naar
de mooie briefjes, die elk jaar worden thuis ge-
stuur. Zooveel ingeland, hebt ge te dokken. Par
don wordt niet gegeven, die bestuurders hiebben,
eenmaal gekozten, nog al wat macht.
Onze poldermenschen bekijken die briefjes eens,
vinden altijd dat- het een heele boel kost; ze
mopperen daarover, neen maar dat kennen ze
allemaal opperbest.
Als we met mopperen wat konden verdienen,
werd ieder Nederlander milliomair.
Nu zoudt ge meenen, voor een zaak, die zoo
veel vordert, waarvoor men zooveel heeft op te
brengen, wat zal daar een belangstelling voor
wezen.
Als voor dat hooge ooilege gestemd moet wor
den, dan zal dat hèt onderwerp van den dag zijn.
Een verkiezing voor den gemeenteraad b.v.,
waar velen niet half zooveel financieel belang
bij hebben, daar maakt men een drukte voor,
als gold het een levensbelang. Wat macht heeft
vandaag na.g een gemeenteraad?
Gaan we nog een paar stapjes verder op dat
gebied, dan beleven we weldra, dat Aldus die toe
stand wordv Ik ereef ter illustratie maar een
correspondentie weer 'die ik zie, dat straks
zal gevoerd worden.
DIENST op de enveloppe. Provinciaal Be
stuur Noord-Holland.
Aan den Raad der gemeente X.
Wij maken er u attent op, dat bij besluit dd.
Provinciaal blad no.is bepaald,
dat de weg naar A. wordt verbreed en behar.il
Uwe gemeente dient daarvoor op te brengen
een som van fWij belasten U met de in
ning dezer gelden en zien toezending ervan
vóór den te gemoet.
Hierop haast de Gemeenteraad van X met ver-
Sehuldigden eerbied te kennen'te geven Rat
de missive is ontvangen en dat aan de last
geving tijdig zal worden voldaan.
Maar 'k ben aardig bezig van Langgendijk
Haar Alkmaar mijn weg te kiezen over Heerhugo-
tvaar ,wat anderen 'óók wel eens doen, b.v. de
autobussen, maar dit geschiedt nu eenmaal niet
vrijwillig.
'kHeb het over mijn verwondering over 't feit,
dat de Noord-Hollanders, van de centen heusc'h
niet vies, zoo weinig belang stellen in de ver
kiezing van menschen, die over een deel van
hun duiten beschikken.
Misschien dat 't op dien dag van morgen nog
meevalt.
In deze geschiedenis is nog iets, dat verwon
dering wekt.
't Betreft, als reeds gezegd', een zaak waar
45000 menschen belang bij hebben.
Aan de verkiezingsreglementen moet ook wat
haperen, zou ik zoo meenen.
Zoo'n verkiezing kost een schat geld, de óffi
cieele begrooting is maar eventjes f28000. Geen
kleinigheid voorwaar.
Ein nu blijkt, dat 75 van die 45000 kiezersi in
staat zijn voor het waterschap een verkiezing
4e doen plaats hebben, die 28000 goede Hol-
landsch gave Colijn-guldjens kost.
Een gaaf staaltje van hedendlaagsehe demo
cratie.
Ëii als ze er niet bij gehaald worden, dan, ver
wonderen. die N.-H. poldermenschen zidh niet eens
ever zoo aller verwonderlijkst feit. Waaruit men
vrijelijk de conclusie trekke, doe maar raak, zelfs
dwaas. Herhaal dit en 't mensehdom zal 't rare,
dwaze, heel gauw normaal en goed vinden.
ÖYje leven toch in een wonderlijke wereld.
Met belangstelling heeft menige bouwer in de
afgeloopen week ook een groote, erg officieel
uitziende enveloppe geopend, hem door ófficieele
mensehen, die er gewoonlijk Wat streng uitzien,
uit hoofde van hun beroep (ze vallen anders
erg mee!) aan huis bezorgd.
Den Croesussen onder ons worden door deze
ófficieele menschen op hooger order, deze soort-
missives wat eerder bezorgd; een eer, die hen
toekomt.
Chapeau-bas pour l'or; daaraan ontkomt zelfs
de niets en niemand! ontziende, ongevoelige fis
cus niet.
Zoo zijn we zoowat allemaal er mee in kennis!
gesteld, wat we in het reeds lang ingegane belas
tingjaar 1927'28, eindigend den laatsten April
1928, aan vader Staat, hebben te offeren, en
hoeveel de moederlijke zorgen van Provincie en
Gemeente ons kosten.
Ieder zal nu zoo ongeveer wil -wetien, hoe
hoog officieel is vastgesteld het zuiver inkomen.
't Staat daar heel keurig getypt op uw aan
slagbiljet en menigeen heeft daar eens met ge
paste eerbied naar gekeken.
'tls uit den aard der zaak ook besproken,
niet hoe hoog men wel is aangeslagen, neen, daar
praten we gewloonlijk niet over, daar loopt nie
mand mee te koop.
Maar wat wordt er weer gemopperd. W;at
klachten worden geuit, 'hoe verschillend zijn de
gewaarwordingen der aangeslagenen.
Zoudt ge sommigen mogen gelooven, dan is
de fiscus het meest wreede monster, dat bestaat.
Dat met innig genot een mensch uitkleedt, en
behagen schept in de zuchten en klachten van
zijn slachtoffers.
Hoor b.v .een bouwer mopperaar aange-
Hoe moet 't nu? Bloemkool verdraaid, twee
goede kooltjes op 'n snees, vroege aardappelen ver
ziekt ,wiu1erkool geen teling. Hoort ge zoo'n
klaagzang, dan wellen van louter medelijden de
tranen in uw oogen, maar 't fiscushart is een
steenen hart, en 't fiscusoog blijft droog bij 't
aanschouwen van een vloed van tranen uit de
oogen van belastingplichtigen.
De goeie man is uit zijn evenwicht en vergleet,
dat 't zuiver inkomen van 1926 '27 is vastge
steld. De uitkomsten van dit jaar worden eerst 't
volgend jaar door den fiscus met argusoogen be
keken.
Onderwijl verdenk ik dien klagenden bouwer
dat hij den fiscus draaihartigheid, maatjerigheid,
knolvoet, 'n galmuggen- en koolvliegenplaag toe-
wenseht. 'k Meen zoo iets op z'n gezicht te lezien,.
Verwonder u niet over de gedachten van een
belasting-slachtoffer in eigen oog.
Er zijn ook andere tonen te beluisteren; er zijn
zelfs tevredenen, 'ja heusch tevredenen over den
aanslag. Die een vorig maal vergeefs poogden
die verminderd te krijgen, nie ophielden met re
clameeren, en au hun pogingen met sudces be
kroond zieu.
?e zijn echter in de minderheid, mijn indruk
is, dat het reclames rekenen zal. De kooplui zijn
over 't algemeen zeer verstandige menschen, die
praten over geen belasting. Die zijn erg gietapt,
worden door den fiscus altijd geloofd!!!
'kHeb me onder de bouwers van Noordschar-
wou weinig bewogen den laatsten tijd. Ook hun
gezicht zou ik graag eens gezien hebben, bij 't
ontvangen van hun officieel aanslagbiljet. Want
óók zij zien voor zich het resultaat van het oogst
jaar '26'27; de winterkool moet bij hen zoo
veel goedmaken.
'kDenk aan bonnen, aan kbolop'houden, kool
vasthouden.
Gij, bouwers van N.S., wat ik u vragen en
verzoeken mag, zet dat biljetje van uw 'Inkom
stenbelasting in een lijstje. Hangt het op een
plaals, waar niet ieder komt, maar gij allen
dag. 'kHeb 'n idéé!
Hangt het in uw slaapkamer en 'denkt daarbij
aau de in uwe kringen zoo verfoeide bonnen. Mis
schien zie.- verband tuésehen be" d.ngion.
Zoo niet, laat de Stemmingsbeelder u dan zijn
indrukken mogjen meedeelen. Hij gelooft, dat van
heel onze koolcountry in uw midden de zwaarste
klappen zijn uitgedeeld; gij zijt 't ergst gekant
tegen middelen, die een tijdigen koolafzet be
oogen. Ge zijt tegen het hulpmiddel bonnen, en
meent, dat de bonnenverkoopers den veilings-
prijs drukken. Gij N.S doet daar niet aan, en ge
wacht het maar af, tot TTuli toe.
Wat 'ik u vragen mag kijkt naar dat g!e-
typte getal van uw officieel biljet.
Maar 'n mensch is hardleersdh. Allicht ergert
ge u |weer, als ge leest, dat te 'Bi. o. L. nu al wjeer
kooi uit de huizen wordt verkocht, 'k Kan ar
niets aan doen, maar geef de Broekers grool
gelijk. 'tZou me heelemaai niet verwonderen, of
menig N S.er haalt medelijdend de schouders op
Zoo'n couranten-berichtje. Wat 'n verbeelding. Nu
hij 't eens een Keertje geraden heeft!
'k Verwonder me nergens meer ovier.
Waarom ook, als ge er oog voor hebt. dat
er nu niets geen nieuws onder de zou is?
Neem het marktbeeld van den huldigen dag.
Slecht gaat 't werkelijk niet. Uien zijn duur
en de kool brengt tegenover 't vorig jaar 'n ba
teren prijs op.
Men verwacntte, dat 't van 't jaar niet noodig
zou wezen, om iets te idoen om goöde kool aan
veiling U brenaen. De prijzen waren zoo mooi,
dat er in October reeds knappe kool ter markt
■werd gebracht.
Maar nu, half November, blijkt zonneklaar, dat
men zich danig vergist heeft. Goede rooie kool
komt zoo goed als niet- ter markt
De kooplui gaan alweer den boer op en mogen
't. twijfelachtig genoegen smaken, soms twee da-
dagen de huizen af te loepen als bedelaars, 'tin
voorgekomen, dat zij na twee dagen zoeken en
scharrelen geen koolblaadje vermochten te -kno
pen.
Bij 'n veilingsprijs vati 61/2 b.v. voor rood. wil
menige bouwer bij wijze van gunst den koop
man wel helpen; heipen wieët je. De hulpvaardige
bouwer vraagt dan b.v. 8 gld alles her wille
van den koopman. Gelukkig - dat fiscus ea koop
man zulke goeie vrienden zijn!
'k Verneem, dat het binnenhalen van de kool is
gefilmd; als straks in 't buitenland de 'film'
wordt afgedraaii, dan krijgen de toeschouwers
om dezen tijd des iaars 'n zuiver beeld van den
toestand
Wat 'n prachtgoed volgens -de rolprent. Ea
vergelijk er de markt eens mee! 'tKlopt als
'n tang op 'n varken, als een uiteohotje in de
voorsteven van 't bouwersschuitje op de kool
exemplaren ter Eraakforter-Ausstellung.
Zelfs daarover vermag de stemmingsbeelder
'zich niet te verwonderen.
Door die belastingbiljetten krijgt men vanzelf
allerlei gedachten en als ik die met elkander
verbind, dan moet ik me, hoewel schier niet
meer voor verbazing vatbaar, toch weer verba
zen, verwonderen.
'kHeb voor me een lange lijst van cijfers. Be
lastingaanslag en cijfers honden met elkaar ver
band en voor al de cijfers, die ik op 't oog tieb.
'tZal wel al ge mee i! bekend iwiezen, dat door den
fiscus genoodzaakt, tal van boeren aan 't boek
houden zijn gaan doen. 'tLeven weet zich altijd
aan te passen, en een pientere boekhouder kwam
op de idee, dit boekhoudwerk voor de boeren op
te knappen. De man slaagde boven verwachting!.
Bit vond navolging en zoo zijn er thans door 't
heele land landbouwboekhoudkantoren.
Nu hebben de statistici in de gaten gekregen,
wat kostelijk materiaal daar op die kantoren, ter
verwerking voor hun doel uiterst geschikt, ge
reed lag. Ze kregen welwillend de globale cijfers,
over 4 jaren; cijfers over grondigebruik, winsten
en verliezen.
Als basis voor de winstberekening nam men
aan, dat van de bruto opbrengst diende afgetrok
ken naast de gewettigde afschrijvingen en oe-
drijfsonkosten als pacht, arbeidsloon etc. oók de
rente over het bedrijfskapitaal. Wat alleszins bil
lijk is. 'jij
En wat blijkt nu? D'at in de gecontroleerde
boerderijen over 't heele land verspreid, veehou
derij en bouwbedrijven, in de jaren 1923en
met 1926, geen duit- is verdiend.
Nu 't is wel erg jammer, dat deze cijfers' voor
den tuinbouw niet bestaan, maar geloof vrij te
mogen neerschrijven, dat evenals in de boerderij,
ex ook in de tuinbouwbedrijven in de laatste
jaren niet is verdiend.
Wat is er van kapitaalvorming terecht ge
komen
Laat ieder dat maar eens voor zich zelf uit
maken! 1
Verwonder u nu met mij, deze nuchtere din
gen u voor oogen stellend over velerlpL
Neem b.v. de laatste gebeurtenissen in 't par
lement. Nauwelijks is de gulden veilig, 't gevaar
van. de lucht, of men meent, dat er mui wel -weer
op los kan geleefd. Onder de burgerij, het pu
bliek, leeft zeer sterk het besef, dat met het| zoo
moeizaam verkregen geld slordig wordt omge
sprongen.
Men dient met deze publieke opinie te rekenen;
de volksvertegenwoordiging, staten en raden. On
ze plattelandsgemeenten voeren over 't algemeen
nog een wat men noemt conservatieve bedrijfs-
en huishoudpolitiek.
Maar neem nu "b.v. de uitspraken van Mr Mar-
chant inzake de ambtenaars-salarissen. Zeker hier
in deze rubriek geen politiek, 'kwil deze zaak
niet uit politiek, maar van zuiver zakelijk ge
zichtspunt bekijken.
Men moge nog zooveel schimpen op clen poli
ticus Braat, één zaak is er, die hij begrepen,
heeft, n 1. de afkeer van 't platteland van de
ambtenarij.
't Wordt hoog tijd, gezien den toestand van
land en tuinbouw, dat aan salarisopschroeverij,
baantjes-sehepperij, door 't onder malaise zuch
tend bedrijfsleven (neemt er de industrie maar
bij) een gebiedend halt wordt toegeroepen.
Dat zulks nog niet met meer kracht is ge
schied, daarover ben ik 't allermeest verwonderd.
Uit den Omtrek
- SINT PANCRAS.
Vergadering van „Volksonderwijs" afd. St.
Pancras op Zaterdag 12 (Nov. ten lokale va|n|
den Heer Gerritsen onder leiding van den Hieen,
Sinjewel. Door den voorzitter wordt in zijn
openingswoord de geringe opkomst betreurd,,
wat zeker een gevolg is van de mindere gisJ
schikthsid van den avond. Gememoreerd wordt;
de groei der afdeeling, benevens -die toenamO
der leerlingen op de 'O. L. School, welk aan-;
tal momenteel 102 bedraagt. Spreker hoopt;
spoedig te kunnen vaststellen, dat de O1. L.r
School hier weer no. één zal worden, wat ze
ker haar recht is, daar op deze school het
eenige Openbare Onderwijs wordt gegeven.
Nog wordt door -den voorzitter het feit afge
keurd dat geen verslag.was verschenen van,
het reisje van het kinderzangkoor naar Den,
Helder, hetgeen direct door den betrokken
verslaggever wordt 'weergelegd, daar deze in
dertijd te laat met bet reisje was in kennis|
gesteld en deze met geien nieuws van 3 dagen,
oud wilde aankomen.
Hierna kwam in bespreking: aanschaffing
van een huis-bioscoop of omzetting van de be
staande projectielantaam in een filmtoestel.
Waar het benoodigde bedrag al voor 2/3 aan
wezig is^ vraagt het Bestuur machtiging, deze
zaak af te wikkelen. Die heer Van Kampen zou
het beter achten, als het benoodigde toesbei
door het Gemeentebestuur werd geschonken,
daar het dan tot de ófficieele leermiddelen zal
behoonen. In zooverre wordt machtiging ver
leend, dat een onderzoek naar de kosten zal
wordén ingesteld.
De rekening over 1927 gaf aan een ont
vangst van f 156.24 met inbegrip saldo 1926.
Uitgaven fi 147.49. Boeken efa bescheiden wa-
'•ren in orde. J
Als bestuursleden werden herkozen de hee-
ren A. T. Blok, M. Zeegers en A. Hoogland.
Besloten werd een feestavond te houden op
2 Febr., met behulp van „eigen krachten",
terwijl „Kunst naar Kracht" verzocht zal wor
den hare medewerking te! verleenen
Goedgevonden wend het houden van een
lichtbeeldenavond in het lokaal van den heer
Gerritsen, door deze gratis beschikbaar ge
steld op Vrijdag 18 'November.
Naar aanleiding eener opmerking van den
Heer Gerritsen werd besloten voortaan wieer
een afgevaardigde naar de A. V. te zenden.
Die heer de Vries bepleitte nog bet instellen
van een propagamdacommissie. Genoemde spr.
protesteerde ernstig tegen eien vermeende ach
terstelling van het Openbaar Onderwijs tegen
over het Bijzonder Onderwas door het Ge
meentebestuur. Toen echter de heer Van Kam
pen naar positieve bewijzen yroeg voor ©era
dergelijke beschuldiging, bleef de Vries in ge
breke en uitte toen de veronderstelling, dat
als ooit een nieuwe O'. L. School moest ge
bouwd worden, er nimmer zulk een gebouw
als thans de Chr. School is, zou verrijzen. Ten
slotte 'bleek een politiek addertje onder hef
gras te schuilen, waarom het debat werd ge
sloten. iji, 1
Besloten werd dit jaar wederom e'en St. Ni-
colaasfeest te geven, waarvoor een commissie
werd benoemd, welke voor financiieielen steun
bij de burgerij zal rondgaan.
Nadat nog zaken van meer huishoudelijken
aard waren behandeld, volgde sluiting.
- SINT MAARTEN.
Bij de alhier plaats gehad hebbende kerkfei
lijke verkiezing is tot kerkvoogd herkozen de
heer C. Peetoom en tot notabel de beer Jb.
Schermerhom. 1 p-
- SINT PANCRAS.
Onder leiding van scheidsrechter Snijders,
welke zich dezen middag niet van zijn beste
zijde liet zien, speelden Vroffue I op eigen ter
rein tegen West-Frisia III.
Tot rust werd een blanco stand behouden;
Na hervatting maakten de gasten vlug na el
kaar 2 doelpunten, terwijl Vrone uit een penal
ty haar ©enigst doelpunt maakte. Een tweede
doelpunt werd geannuleerd wegens buitenspel.
Vlak tegen het einde werd door de gasten'
nog eenmaal gescoord, zoodat bet einde kwam'
met 3—1.
Plaatselijk Nieuws
- NOORDSCHARWOUDE.
Bij het op 12 dezer te Utrecht door de Ne-
derlandsche Veneemiging van Leeraren in de
Stenografie „Groote" gehouden examen, slaag
de onze plaatsgeraoote mej. Annie Balder als
kantoor stenograf© voor de Duitsche taal met
lof voor correct werk en goede uitspraak.
- BROEK OP LANGENDIJK.
Gevonden voorwerpen.
Een schippershaak.
Een portemonnaie met inhoud.
Inlichtingen bij den Gem. veldwachter.
- OUDKARSPEL.
Blijkens de in dit nummer voorkomende ad
vertentie houdt de IJsclub „Volharding" Vrij
dag a.s. een ledenvergadering.
- OUDKARSPEL.
25 Nov. a.s. houdt het Nutsdepartement zijn'
le buitengewone vergadering. Mej. Nelly Me
nagé Challa zal dien avond voordragen „Char
lotte Löwensköld" van Selma Lagerlöf.
