Nieuwe Lanaedijker Courant Woensdag IS Januari 1928
Gemeenteraad OUDIMBSPÉL
EXTRA HUMMER
m
De Raad dezer gemeente vergaderde Maan
dagavond te 7 ure ten giefhiaentehuize onder
voorzitterschap van den EdelAchtbanen heer A.
J. Wijnveidt, Burgemeester.
Tegenwoordig waren de heer.sn: C. Paarl-
berg. J. Kroon, Jb. de Boer, P. Kostelijk, P.
Groen, B. Bommer ien H. Bakker.
De voorzitter opient de vergadering met Ida
volgende woorden:
Mijne Heerlen, ik wensch u met uwe gezin
nen een zeer gelukkig en voorspoedig jaar toe
en ik hoop dat 1928 zoowel voor de gemeente
in het algemeen, als voor u ieder in het bijk
zonder aen voordieelig jaar zal mogen zijl».
Mogen wij met elkander in eendrachtige sa
menwerking dit jaar voel goeds voor de ge
meente tot stand kuinnjen brengen Ook de ver
tegenwoordigers van die pers onze beste weim-
schen. Mogen zij voortgaan hun. leziers getrouw;
op de hoogte te houden van de besprekingen!
en besluiten, wielke in dezie zaal zulle» worden
gehouden en genomen.
Ik open de vergadering en stel voor onmid
dellijk over te gaan tot het trekken van heflt
stemmingscijfer, Als stemnmingscijfer wordt ge
trokken no,. 2, zijnde de heer J. de Boer.
van den directeur tie hooren.
De memorie van toelichting, welke deze hes-
gereserveerd? Het kan toch algemeen bekend
fcijn, dat het publiek onrustig is en bet alleen
daarom reeds nooidig is, zoo. mogelijk en zoo
spoedig mogelijk een klaar bewijs van schuld
ot' onschuld binnen te krijgen,. Er is thans ieen
prachtige gelegenheid voor degascommissie
en voor den directeur om het vertrouwen terug
i te winnen, dat zie by velenj reeds lang verloren;
hebben.
Laten zij die 'gelegenheid aanvattal, en niet'
,bij tun voorsMi hebh» smkkïn voor w
ie nemen, ook al komen ze da» maar van twee
iTT^f f I soc. dem. raadsleden.
gelegenheid ontnomen zagen om te zeggen, dat
we in verband met die eventueele gascorrupti.
aan de fabriek te Noordscharwouda meenden'
naar voren te moeten breinlgen, heeft ons aan
leiding gegeven "deze vergadering aan te vra-
igen.
Het z.g.. ondier zoek door die gascommissie of
never door den directeur Ingesteld bevredigt
ons zoo weinig, dat we het niet verantwoord
achten te berusten. In bet justitioneel onder
zoek hebben wij zoo weinig vertrouwen, omdat
dit uit den aard dar zaak al te zeer beperkt
moet worden ingesteld, dat we toen reeds
meenden mist het voorstel te moeten komia» mm'
een meer uitgebreid onderzoek te dom in
stellen.
Ons (doel was dan ook niöt om de notulen SÜIierp mos3flJ
Ms zoodanig in bespreking te brsingen, doch ingesteld; hij is voorstander
"viaigaderwB onderzoekTC
van 18 December 1927.
Deze worden zonder op- of aanmerkingen
goedgekeurd.
2. Mededealinjgan
De voorzitter doet da mavolgetnidie mededeja-
lingen
a. van Gedeputeerde Staten goedgekeurd is
terug ontvangen, het Raadsbesluit tot bet slui
ten van een Rjskeiniing- Courant o'vereenkomsf
met de Boerenleenbank alhier;
b. van hetzlsilfde college goedgekeurd is te
rugontvangen heit Raadsbesluit tot aanvulling
van het Reglement van het Burgerlijk Armbe
stuur;
c. hetzelfde college bericht, dat, aangezien
(het onderzoek omtrent de Gemeente Beg roo
ting voor 1928 nog niet is af geloop,en, ds be
slissing ten aanzfón daarvan wordt verdaagd
me©V te wijzien op de onvolledigheid van het:
daq
er tegenover te staan zooals men er tot heden
tegenover gestaan heeft.
We wenschen dan ook oen zoo volledig mo
gelijk onderzoek |en bevelen daarom de aan
neming van het voorstiel tm zeerste aan.
De voorzitter zidgt.dat dit voorstiel bij baan1
is ingediend en tie vaas is verzocht een verga
dering te beleggen. Spr. heeft aan dit verzoek
volgaarne voldaan om de meaning te weerleg-,
'gen, dat in deze gemeente de domperpolitiek
wordt gebruikt. Als bewijs dat dit laatste niet
het geval is, heiaft hij deze vergadering bijeen-
(geroepen.
De heer Bakker zegt er niet veel meer van1
te zullen zeggen, want het staat reeds in de
toelichting. Hij stelt het ten zeerste op prijs
'dat een zoo scherp mogehjk onderzoek wordt
van bed rijven, zoo
door den Éeter Bakker de vorige vergadering
is aangekondigd.
We hebben d|e overtuiging, dat het onder
zoek op de wijze zooals thans geschiedt niet
een zoodanige bevrediging kan brengen, dat
na beëindiging daarvan de onschuld of de
schuld kan worden vastgesteld.
We willen absoluut elke gedachte van schuld
mogelijk in gemeenschappelijk beheer, maar
dan moet er ook voor gezorgd worden dat die
bedrijven, wie hebben er nog wal slechts één,
maar spr. hoopt, dat er in de toekomst riteer
dere^ zullen, komien, zooals het in de volksmond
wordt geze'gd", geien dievenbende wordt.
De kwestie aan de gasfabrieken heeft hun,
laanleiding gegeven de zaak goed te doen on
derzoeken. Hij dwieept niet met v. d. Stel,
maar vindt het van gewicht dat het goed wordt
kunnen niet de overtuiging van de gascom
missie deelen, dat het tot heden gedane onder
zoek aanleiding geeft om1 den directeur in elk
opzicht te verdedigen.
Immers: f
Enkele firma's plaatsen- een bericht in de
bladen, idat door hen geen steekpenningen enz
aan wie ook zijn uitbetaald. I
Daarnaast gaat de directeur van dezie zelfde
met machtiging om over de postien van uitgaaifi firma's aanschrijven vragen, dat aan hem gren
op die Begrooting voorkomendie, tot op de uitbetalingen als bovenbedoeld zijn gedaan
heili der aanfgevraiagdie sommen te beschikken- p..u_~ u_:j.
d. de heer J. H. Bosch bericht zijn benoe
ming tot lid van- de plaatselijke Commissie van
Toezicht op het Lager Oinderwijs aan te neme»;
e. alle leden der Commissie tot Wering van
Schoolverzuim hun herbenoeming hebben aan
genomen
f. de beerten F. Moeijles Fz. en Jb. de Wit!
de benoeming tot hooistiebers hebben aang-e
nomen;
g. dankbetuiging van delni opzichter der be
graafplaats voor de hem verleende vergoeding
voor 1928;
3. Ingekomietn stukken.
a. adres van den bond van bedrijfsautohou-
ders in Nederland houdende verzoek adhaesie:
te willen betuigen aan een, door dien bond'
aan den Minister van Waterstaat gericht adres
betreffende het RijkswegenpLan
De voorzitter stelt voor op hst verzoek gun-
stig te beschikken omreden in het adres mefc
Zulke brieiven worden nu als bewijsstuk naar,
voren gebracht, Terwijl tóch in zulke gevallen
het antwoord vooraf bekend kan zijn. Ook)
als zouden door die firma's wel bedragen- uit
gekeerd ziijn, zouden toch zeer zeker niet ai
ders zijn geschreven-. Niemand zal dan ook
aan een ander antwoord gedacht hebben en
toch het is thans een van de bewijzen.
I Een derde vraag is eveneens door dan di
recteur verzonden, natuurlijk met hetzelfde re-
j sultaat. Welke- firma zou aan zijn eigen galg
willen hangen? Nog tien brieven naar tien ver
schillende firma's en zeker komen van allen
J dezelfde antwoorden binnen, ook al hadden ze
allen steekpenningen uitgekeerd. Zou de firma
Gautzsch een nader antwoord gegeven hebben,
ook als de directeur wiel iets ontvangen heeft?
Niemand zal het kunnen gelooven; althans
niemand buitien 'de gascommissie. Aan den di
recteur zijn volgens leigen mededeel ing bed ra-
'gen aangeboden, doch niet geaccepteerd. Hier,
grooten nadruk wordt aangedrongen op ver- heeft men den directeur op gezag geloofd;
betering van rijkswegen, doch eveneens van althans een leienigszins afdoend onderzoek is'
provinciale wegen, ten wegen bij andere oor- j niet ingesteld.
poraties in beheer en onderhoud. Jammer ge-. Een nieuw punt is thans weer de 5 pCt.
I
neeg wordt er in het adnes niet gerept van
den Twuyverweg. Wellicht, dat in den briefi
aan den Minister van Waterstaat, waarin ad-
haesie wordt betuigd, een clausule kan worden
opgenomen, waarin op afwerking en weder-
openstelling van dien weg wordt aangedrongen
De heer Kropn kan zich volkomen met de
woorden en het voorstel van den voorzitter
vereenigen, want er mocht iets', met betrek
king tot den Twuijverweg zijn tie bereiken. In
dertijd is door den Minister van Waterstaat
een spoedige vergadering toegezegd, ten daar
om meent hij -dat het zeer zeker zijn nut zal
hebben aan het adres adhaesie te betuigen.
Die heer Groen vraagt inlichtingen omtrent
ide breedte der wegen en of daaromtrent in
het adres nog iets wordt gezegd.
D.e voorzitter zegt dat er verschillende pun
ten in het adres naar voreh worden gebracht
ien o.a. wordt betoogd dat zoo een wegdek
ê-oein groot-ene breedte heeft dan 6 M., daar
naast geen rijwielpaden aan te leggen daar dit
m het belang is van de veiligheid van het!
verkeer. Geschiedt dit laatste wel, dan wordt
eerder het verkeer in gevaar gebracht, dan
dat de veiligheid wordt bevordert.
I Met algefmeeme stemmen wordt besloten aan
het adres adhaesie tie betuigen.
DE GASCORRUPTI E.
b. Voorstel van del ledian van den gemeente-
te-ad C. Paarlberg, H. Bakker en Jb. die Boer,
om zelfstandig een zoo volledig mogelijk onder
zoek in te- stellen in verband met de mededee-
®g in de bladeln, 'dat de directeur van het
iasbedryf bij .dia gascorruptie zou zijn betrok
ken |eln dan in de eerste plaats de b-eschub
diiger, de heter v. d. Stel in tegenwoordigheid]
dochon^;
lioenen zijn benadeeld. Hiet heeft hem leed ge
daan dat de commissie in van der Stiel geiei»
vertrouwen haeft gesteld. Hij acht het zoowel
'in het be-Ianjg van dein directeur als van de ge
meente, omdat hst een algemeen verschijnsel
is. Is het niet waar dan kalm de directeur ge-
rt-habilieerd wordien. Hij kan zich wel niet
met de, nota van dien burgemeester van Zuld-
scharwoude ve,roentgen, maar het heeft toch
groot© verwondering gewekt dat ef dingen naar
voren kwamen die hem onbekend warem Er
werd wel etens gezegd dat de cjpjecteur iets ge
noot, maar dat wilde hij niet gelooven en on
derzocht heeft hij het niet, maar als de 'direc
teur b.v. oen aandeel in de winst had gekre-
gien, zou dat zoo erg niet zijn geweest maar
provisie van uitbreidingen of aankoop van
nieuwe materialen gaat die perken te buiten.
Bij de salarisverhooging werd er niet bij
verteld, dat de directeur op andere wijze nog
iets ontving, want als dat het geval zou zijn-
geweest. zou men misschien met den bouw van-
de "kamerovens nog wiel iets gewacht hebben
en zou er misschien wel een onderzoek zijn
ingesteld of het werkelijk noodig was dat die
er kwamen. Er waren destijds ook nog raads
leden die het betwijfelden of aanschaffing van
kamerovens wel noodig was.
Met dit onderzoek wil hij tegelijkertijd aan
gesneden zien de kwestie of de directeur recht
had op die 5 pCt. Als wordt uitgemaakt dat
dit met het geval is, zou hij van dien directeur:
terugstorting ontvangen. In andere gemeente
raden is de. commissie verzocht een nieuw
londerzoek tie verlangen. Modht het voorstel vai
spr. en zijn medevoorstie 11ers niet worden aan
genomen, dan is hij wel voor het eerste ta
vinden, maar dan ©(en aparte commissie uit den
raad, zoodat wanneer de gascommissie het on
derzoek niet dpet naar het genoegen van den
raad, een afzonderlijke commissie wordt be
noemd om opnieuw en zelfstandig een onder
zoek in te stellen'.
.Wetih. Kroon meent als lid van de gascommissie
zijn -meening naar voreen te moeten brengen-
Toen destijds de kwestie van de gascorruptie in
de -vergadering van de commissie aan de orde
werd gesteld, heeft hij den directeur zijn volle
vertrouwen 'geschonken. Waar hij niet voor het
belang ivan den directeur, doch in het belang
van ide gemeente Oudkarspel in de gascommissie
zit, heeft spr. volkomen kunnen instemmen met
het instellen van een justitieel onderzoek. Hij'
vond dat de aangewezen Weg. Met het voorstel
van de heeren om nu een ajparte commissie in te
stellen kan hij niet mede gaan. Dat er opnieuw
een onderzoek wordt ingesteld, vindt spr. Wel
goed, tmits het dan maar geschiedt door 'de gas
commissie. Blijkt later dat het onderzoek niet op
doeltreffende wijze is geschied, welnu, dan kuntoen
we altijd nog een onderzoek instellen. Mocht dan
blijken dat de dierecteur, wat hij niet hoopty
niet vrij uit gaat, dan zou spr. niets anders wen
schen dan dat de directeur het genotene aan de
gemeenten terugbetaalde.
De heer Kostelijk wil even terugkomen, op de
notulen van de oommissie-vergadering. Er is des
tijds gezegd, dat een onderzoek zou worden inge
steld, waarmede hij volkomen aceoord kon gaan.
i maar er is toen tevens aan toegevoegd, dat wan
neer dit onderzoek ons niet bevredigt, wij zelf
een onderzoek kunnen instellen.
1 Spreker kan er niet in mede gaan, dat we op
het onderzoek vooruitloopen door nu reeds zelf
■een onderzoek in te stellen.
van uitbreidingen.
We latien buiten1 beschouwing of dit preceni-
taige ten rechtte of ten onrecht© door da» di
recteur is gemotisn; wel wetem we, dat daar
voor door gee|n einkiele gemeenteraad toestem
ming is gegietven. O-vier dit punt, door dein
burgemeester van Zuid scha rwoude aangesne
den, zal zieker mog wiel het eeni ei» ander naar
'-oren gebracht worden, doch wie zijn vaa oor
deel, dat dit als losstaaridie van die corruptie
waarvan de directeur beschuldigd is, thans
hierbij niet in het geding behoeft te worden!
gebracht. Toch willen we van dieze plaats ons'
genoegen .uitspreken over de publicatie va»
genoemde nota, want al zij» wie het ook nietj
ten volle eiens met de wijzie waarop de hear
Van Spengler zijn aanvalspunten "beeft naar
voren gebracht, mogelijk omdat we daarvan
de oorzakietn niet keninen, toch zal het zeker
voor sommi,ge gascommissiialedien aanleiding
zyn, meier aandacht aan de zaak tie schenken,
dan er tot heiden aan geschonken is. We heb
ben ons ook afgevraagd of in de i» beslag ge
nomen boekjes g)een a»dere bedragen voor
komen, dan die f 75 en of miani er zeker van
is, dat op kolen enz', geien kortingen zijn ge
noten. Ook ryst bij ons de vraag of de inliet
aanwezigheid van bet bestek van de kamer-
ovens op zuivere gronden berust, terwijl we
ookmaar laten we eindigen ei» besluiten
met de vraag: Is het bewijs geleverd, dat dei
directeur onschuldig is?
Volgens onze overtuiging is dat absoluut]
niet bet geval.
Maar 'dan is er ook niet de minste nediemi
om den directeur hemelhoog op te beffen als er
nog kans is, dat tot de diepste diepten moet
worden afgedaald. Waarom staat de gascom
missie tegenover een volledig onderzoek zoq
Wat die 5 pCt. betreft, meent spr., dat de heer
Bakker, eenigen tijd geleden teglen hem heeft ge-
zegd:. „zon dat waar zijn", waarop spr. heeft
geantwoord dat hij dit zou onderzoeken en hij
deelt dan ook mede dat dit inderdaad waar is. Of
dit terecht of ten onrechte is genoten, wil hij
niet bespreken evenmin de kwestie of het goed
geweeest is dat het niet in de raden is besproken.
Spr. -verklaart volkomen accoord te gaan met het
geen gesproken is door wethouder Kroon. Hij
vindt het eigenaardig om naast de jgfascommissie
nog een ander© 'commissie te benoemen.
De heer Groen zegt, dat aan hét onderzoek, door
de oommissie, om den heer v. d. Stel te hotoren
in tegenwoordigheid van den (directeur, zeker wel
onkosten zullen zijn verbonden; idodh die komen
dan zeker voor rekening van. de 5 gemeenten. Hij
betreurt het echter dat men nu by zoo iemand'
advies moet inwinnen, maar het is misschien!
de ©enigste weg, hij betwijfelt of dat bok wiel
afdoende zal zijn, die man staat zelf ook' niet
zuiver. Spr. voelt ©r ook niet Veel voor, om uit
den raad een oommissie te benoemen die zelfstan
dig een onderzoek' zal instellen, en wil eerst het
justitioneel onderzoek' afwachten. 'Bevredigt dat
ons niet, dan kunnen we weer zien- De vorig©
vergadering is daartoe besloten en hij wil zich'
daarom niet terugtrekken, want het 'ligt op den
weg',Van de commissie een onderzoek in te stellen'
en waar dit is geschied, iwil hij het resultaat daar
van afwachten.
De heer de Boer zegt dat de memorie Van toe
lichting zijn meening weergieeït. Spr. Vindt het
ook absoluut noodzakelijk dat de beschuldiger,
v. d. Stel wordt gehoord, en hij zou zeer gaarne
zien, 'dat, ingeval een onderzoek wordt ingesteld,
de heer v. d. Stel wordt gehoorid.
Wefh.. Paarlberg wil eer iets van zegigfen, hoe
wel het niet noodlig is, daar Üe memorie van
toelichting volkomen zijn meening te kennen
geeft. Fr wordt thans naar voren gebracht, dat
dé oommissie het moet doen, maar idan is het
'mogelijk dat het onderzoek den - een wel, den
ander niet bevredigt, terwijl weer een ander zegt
dat de tijd om een onderzoek' in te stellen nog)
niet is gekomen. In het belang vab het bedrijf,;
gemeente en directeur acht hij een spoedig on>
derzoek noodzakelijk en hij wil het justitieel on
derzoek niet afwachten. (Waar er "hier een be-,
schuldigttng ,is, ziet. hij niet in waarom de be
schuldiger niet gehoord zal worden.
De heer Groen informeert nog o'f er dioor de
commissie nog een onderzoek' wordt ingesteld in
zake die 5 pet.
De Voorz. wenseht er niet veel van te zeggen;
en wijst op andere gemeenten,, iwa,ar hét onder
zoek geschiedt door de commissie voor de be
drijvfen, wat slechts een adviseerend college is,
hier is het een commissie Van beheer, die dus
Veel meer macht heeft en wanneer nu alle vijf
gemeenten zelfstandig een onderzoek gjaan in
stellen, samengesteld uit raadsleden, buiten de
commissie om, dan mag er wel een plaatsvervan
ger worden gesteld voor den directeur, want het
is dan onmogelijk, dat de directeur zijn ambt
behoorlijk kan waarnemen. De commissie uit de
eene gemeente wenseht b.v. dan den directeur te
hooren om 10 uur, een andere weer Om 12 uur^
enz. zoodat dan de 'directeur zich onmogelijk' met
toewijding aan zijn taak kan geven. Bovendien,
het instellen van een zelfstandig onderzoek',
geeft toch zeer zeker een sterke blijk van wan
trouwen tegenover de gascommissie, die toch be
staat uit de vertrouwensmenschen uit den raad.
Spr. meent dat de voorstellers de draagwijdte van
hun voorstel niet kennen. Stelt u nu eens het ge
val, dat de commissie, als gevolg van dat wan
trouwen, heengaat, dan zult u zeggen, dan komen
er andere voor in de plaats, maar wat moeten
dan die burgemeesters, die ambtshalve lid van
die oommissie zijn, en die dus verplicht zijn die
vergaderingen bij te wonen Hoe zal dan de sa
menwerking in die commissie zijn? Is men met
het justitieel onderzoek niet tevreden, goed, maar
dan moet men zeggen hoe het wel moet g^beuen.
Het is in deze kwestie net als met alles: De beste
stuurlui staan aan wal, en het is heel gemakke
lijk om onder het genot van een kopje thee en het
lezen van een courant, critiek op een ander
mans (Jaden uit te oefenen, maar als het onderzoek]
geen bevrediging geeft, laten zij, die ontevreden
zijn, dan maar zeggen, hoe het wél moet, maar
daar staat niets van in de memorie van toe
lichting, en wat die 5 pet. Voor uitbreiding be
treft, dat is een verschil van meening tuasche»
de oommissie en den directeur, daarover zullen
we niet spreken, en dan wil ik den heer Groen
wel even antwoorden, dat ik die kwestie bespre
ken zal, op die plaats, waar ze naar mijne mee
ning behoort te worden besproken. Het hooren
van den heer v. d. Stel za,l ook' het noodige kos
ten. JTel wil ik hier even aan toevoegen, dat zoo
als u juist in de couranten heeft kunnen lezen;
de directeur een tegen-nota aan den burgemeester
van St~ Pancras heeft gezonden, waarin wordt
verklaard, dat die 5 pet. tot! 1 pet. kan worden
teruggebracht.
Spreker geeft tenslotte de voorstellers in over-
(weging hun voorstel te iwijzigen in den geest
als waartoe door den raad van (Noordscharwoude
is 'besloten en moet een zelfstandig onderzoek'
ten sterkste ontraden.
De heeer Kostelijk kan volkomen meegaan met
hetgeen de Voorz. heeft gezegd- Hij1 wil ook niet
hebben dat er gezegd wordt: „de gfascommissie
doet er niets aan". Djoet de commmissie het niet
goed, dan kunnen we 'Weer zien en dan nemen.'
we tenminste een zuiver standpunt in. Als dan
een voorstel ingediend wordt kan hij daar wel
