Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Donderdag 19 Januari 1928
37 e Jaargang
Buitenlandsch Overzicht
Stemmingsbeeld Groentenland
e raack-
riohten
i, welke
is geuit,
tgenoote
eft hem'
ilea, dat
de leer-
zijn ^ge-
provisie
Se boek-
sproken,
dat er
i Noorid-
>ct. heb-
iit Oud-
[e •winst
ïkt hier-
•nderzoe-
;aderingl,
Spr. ge-
goot, in
dan de
den be
ll komen'
n sdhrij-
tol hefc
'Hij 'wil
rtoe wel
(Huigen
gedeelte.
,nd met
■aderingf,:
l als gje-
:t verbe
enden is
iel thans
.teel uit-
iie voor-
NO 8 INTERC. TELEPHOON
NIEUWE
LAIGIIUKM mum
nmnrnnt vptcpiIi nut A -
Deze courant verschijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 1.15
Bedact.-üitg. J. 11. KEIZER - Bureel ÜToordscliarwoude
Advertentiën van 1—5 regels 75
cent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
Brieven rechtstreek»aan den Uitgever
Nadruk verboden.
Leeringen wekken, voorbeelden strekken. En
het zijn niet alleen de goede, wellicht die juist
niet in de eerste plaats. De Brusselsche studen
ten hebben deze waarheid ook bevestigd. Niet
lang geleden nog hebben de Roemeensche stu
denten in het veroverde Zevenbergen Hongaren en
Joden doodgeknuppeld en synagogen en winkels
geplunderd, en'daarmee blijkbaar willen toonen
hoe de intelleetueele élite zwakkere tegenstanders
behandeld en zich aan voor anderen waardevolle
en heilige dingen vergrijpt. Hun Brusselsche col
lega's hebben de les ter harte genomen ein op
de tentoonstelling van Russische kunst 'hun leer
zaamheid geloond. Russen cm dood te knuppelen
waren er niet. En daarom hebben ze zich tevre
den gesteld hun vandalisme bot te vieren aan
Russische kunstvoorwerpen. Of de gelijkenis met
de Roemeensohe wandalen zich ook in het verier
verloop der historie zal openbaren? Roemeensche
rechtbanken hebben, waarschijnlijk wel ter wille
van den inlruk in het buitenland, vrij strenge
straffen aan de vapdalen uitgedeeld. De Belgische
justitie is eens wezen kijken op de vernielde
Russische tentoonstelling, maar heeft er geen stu
dent meer kunnen vinden evenmin als in het club
gebouw van de „Jeunesse Nationales Beiges",
de fascistische vereeniging, waarvan de helden
lid waren. Of ze nu hier uit zal ooncludeeren,'
dat de daders niet op te sporen zijn
De justitie, den blinddoek wegduwende die haar
oogen bedekt, pleegt in onzen tijd maar al' te vaak
den persoon aan te zien, voor ze straft en vonnist.
De Vlaamsche nationalisten blijven nog in do
gevangenis. Het nieuwe gerucht, dat Dr. Berms
Want daarom gaat het toch eigenlijk. Frankrijk
fcn Amerika discussieeren uu over de vraag; aan-
vals- of verdedigingsoorlog. Maar de vraag is of
we het geweld willen uitschakelen als beslis
sende factor in het internationale leven. En daar
op is nog heel weinig uitzicht.
Het geweld heeft juist na den oorlog weer oen
bevoorrechte plaats in ons leven gekregen. Steeds
duidelijker wordt het streven het geweld, de brut»»
macht als het groote steunpunt van het gezag te
beschouwen. Het Ttaliaansche staatsgezag steunt
op dat geweld en laat het zijn tegenstanders vaak
duchtig voelen, en het Spaansche, het Russische
het Poolsche, het Lithausche. Hoe zouden we da,n
in het internationale leven van dat geweld willen
afzien.
Be Manchester Guardian heeft zeer terecht de
vraag gesteld, of Amerika, dat nu in het met
Frankrijk en de andere groote mogendheden te
sluiten verdrag zelf den verdedigingsoorlog wiJ
buiten sluiten, niet naar de wapens zou grijpen
wanneer het aangevallen werd.
Het Amerikaansche vlootprogram, nog pas door
minister "Wilbun in de oommissie van marine
uit het Huis van A fgievaardigden toegelicht met
de mededeeling, dat de regeering voorloopig 750
millioen dollatf vroeg, is op deze vraag het dui
delijk antwoord. Want waarvoor zou Amerika j
een zoo reusachtige vloot bouwen, als het zich
zelfs niét verdedigen wilde De Engelschen wö
ten trouwens wel, waarom Amerika zoon groote
vloot bouwt. En dat maakt juist, dat ze zich1
voor die vloot zoo interesseeren,
De Amerikanen hebben in den oorlog van de
Engelsche vloot en hun eigen zwakheid ter zee
te veel last gehad, om zich niet op de toekomst
voor te bereiden. De voorbereiding voor den oor
die nu al tien jaar in de gevangenis zucht, zou log, aanval of verdediging, is nog vrijwel do voor-
rm rwln-afa,, oii^ naamstc bezigheid van iedere regeerin^ van on
zen tijd.
Dat geeft aan de positie van hiinister van
oorlog een bizondere gewichtigheid en maakt nu
het optreden van Dr. Gessier voor Duitsehland
van zoo groote beteekenis. Die beteekenis wor'dt
in dit geval nog verhoogd, doordat de partijen
van links de rijks weerbaarheid niet gaarne in na
tionalistische handen zen en Dr. Gesier, van huis
uit democraat, maar later partijloos zoowel bij
rechts als links genade kon vinden. Men schijnt
er aan te denken hem voorloopig maar niet to
vervangen en daarmede te wachten tot ha afloop
der verkiezingen, die in den herfst van dit jaar
moeten plaats hebben. Tot zoo lang zou dan een
der andere ministers, of wellicht de rijkskanselier
Dr. Marx, de portefeuille van oorlog nemen. Het
is weliswaar hechts een verschuiven van de moei
lijkheid. Maar wanneer de verkiezingen óf aan
rechts óf aan links een beslissend overwicht ge
ven en het centrum zich dan óok duidelijker
verklaren wil, is deze moeilijkheid allicht gemak
keiijker op te lossen.
worden vrij gelgaten, blijkt allen grond te mis
sen. Maar de bedrijvers van fascistische wan
daden blijven gewoonlijk onvindbaar. Tenzij dan
dat de Russische regeering zich ernstig met de
zaak gaat bemoeien. Heel veel ontzag hebben
de andere Europeesche regeeringen we'l niet voor
haar Sovjet-collega. Maar wanneer de Belgische
regeering met een kleinigheid als de vervolging
van fascistische heethoofden een diplomatiek eoo
flicht zou kunnen voorkomen, zou ze zich wel
licht nog wel ie moeite getroosten de justitie op
haar plicht opmerkzaam te maken.
Het voorval zelf toont intusschen opnieuw, hoe
weinig we nog in staat zijn den weg naar den
vrede te vinden, die ook de onderhandelingen
tussehen Beigxë's bondgenoot, Frankrijk, en de
Vereenigde Staten thans zoeken. "Wanneer we het
geweld nog als een overtuigingsmiddel zien, als
deze Brusselsche fascisten en hun Roemeensche
er Itaüaansche collega's en het goed van anders
denkenden niet in vree kunnen laten dan is er
nog weinig kans dat we in het internationale
leven van 't gebruiken van geweld willen afzien.
1360 wagons vertrokken te zijn en hu hechts 780
of 580 wagons te kort.
Nu dateert de voldoende aanvoer vanaf na Ja
nuari; toch is het o.i. nuttig eens te laten zien,
hoe groot dadelijk de opeenhooping is, deels door
te felle kou en deels door wagongébrek veroor
zaakt. Voor de artikelen rood en 'geel beteekent
dit niets, maar geheel anders staat het er met
de Denen voor. Hier mag men wel terdege oppas
sen, dat het fiasco van Mei—Juni 1927 zich niet
herhaalt, 't Lijkt ons zeer dienstig de verzend'cij-
fers elke maand te geven, waartoe we in het al
gemeen belang een beroep doen op heeron Secre
tarissen van de vier veilingsvereenigingen.
Drommels ja, nu moeten we ook nog vertellen),
wat die Potsdammer landbouwstudenten van dé
Broeker veiling vertellen in hun „Reiseberieht".
De naam is toch maar alles,.
Broek, altijd weer Broek. De Potsdammer hee-
ren wisten dat daar de eerste veiling was, 'n
prachtgebouw, roemen ze. Maar Broek moet toch
oppassen, of N.S. krijgt wel niet de oudste, maar
heeft toch de hoogste brieven als winterkoolvei-
ling.
Vergelijk maar eens de cijfers Van "de laatste
telling
Wagons kool enz.
Rood Geel Deen. Uien. Peen. Totaal
Broek 407i/2 817 867 61i/2 19 2172
N. S. 1018 468.50 1-443 77i/2 29.80 3036.130
Enfin, voorloopig komen de hooge oomes nog
naar de oudste, mooiste juffer aan denLangendijkl,.
'n eer die N.S. waarschijnlijk de oudere zus, beter
gezegd aan mama, wel gunnen zal.
Zoo ontaard is de stevig uit de kluiten gegroei
de dochter niet!
Nu gaan we niet verder vertalen, Wat de Duit-
sche heeren schreven, dit epistel wordt anders
veel te lang.
Laat het genoeg zijn op twee dingen te 'wijzen.
In de eerste plaats, dat het zelfs Duitsche intel- I
lectueelen onmogelijk is, aJ. neuzende, vragende
en noteeronde en ondanks de best mogelijke des- 1
kundige voorlichting van manhen, die er wezen
mogen, in enkele uren tijds zich" een juist "beeld
van onzen tuinbouw te vormen.
De Deensche witte kool laten ze na Vroege aard
appelen groeien en zeggen, dat zulks hier gewoon
te is. Van zulke dingetjes staan er nog wel een
paar in. Doch dat is niet zoo slim; anders is,
dat in dat boekje tot in de kleinste finesses heel
onze organisatiee ten voeten uit ge teekend wordt.
Wat hier tot stand is gekomen, ten koste van
véle offers, moeiten en zorgen van nu bijna twee
mensdhengeslachten, wordt zoo maar mir nichts
dir nichts, onzen concurrenten als 't ware cadeau
gedaan. Zij kunnen profiteereu van onze ondervin
ding, en dat achten we van beteekenis.
We vinden in het boekje afgedrukt een vol
ledig veiüngsreg-lement. We vragen, hoe vele),
vele jaren zijn noodig geweest, eer men tot die
hoogte is gekomen. Zou omgekeerd ooit tegenover
ons zoo gehandeld worden?
We herinneren ons een leerrijk' voorbeeld, van
Vóór den oorlog, nu van Duitschen kant. Onze
artillerie had geschut noodig, en de kanonnen
waren besteld bij Krupp; eenige Hollandsche ar
tillerie-officieren werden belast met inspectie ter
plaatse in Essen. Reeds toen was de Duitsche
|,achtarkousigheid" algemeen bekend, en geloof
de elke vreemde, dat Duitscihland militaire ge
heimen had te bewaren, wat de artillerie aangaat).
Nu hadden de Hollanders er alles op "gezet, om
de Duitsche ingenieurs aan 't praten te krijgen,
men ging gezellig uit, en naar onze zegsman be
weerde, was men na 't goede der aarde te hebben
genoten, in buitengewoon vroolijke, zelfs luid
ruchtige stemming gekomen. Nu of nooit, dachten
onze militairen en ze poogden langs een omwegje
hun doel te bereiken.
Plotseling werden de heeren ingenieurs zeer
stil, de vroolijkheid was geweken, en in enkele
oogenblikken waren ze, allerminzaamst groetend^
Vertrokken. De Hollanders keken sip.
En wat dunkt u, zou iemand in staat zijn, Duit
sche organisatie-geheimen te weten te komen"?
't Is geen onbeleefdheid, als men weigert zijö
economische wapenen af te staan. Ze zonder meer
aanbieden, is toch eigenlijk te dwaas om los te
loopen.
Allereerst willen we een belofte inlossen.
Een bouwer heeft verzocht, kort nadat het re
sultaat van de jongste kooltelling was gepubli
ceerd, om de gegevens van "de laatste jaren in
de courant te willen meedeelen. Gaarne voldoen
we, indien ons zulks mogelijk is, aan zulke ver
langens en we herhalen nogmaals, dat we ons
voor verzoeken, op- en aanmerkingen ten zeerste
aanbevolen houden. Ziehier de getallen van de
jaren 1919—1927:
jaar. Rood. "W,it Deen. Uien. Wortel. Totaal
1919 1166 1802 1147 1154
1920 1441 1077 978 3496
1921 72U/2 8621/2 12561/2 62 29i/2 2932
1922 2268 1675 1737 740 440 6860
1923 1564i/a 844 2052i/2 203 173 6437
1924 3048 1449 2337 288i/2 304i/2 7425
1925 4010 2555 2366 329 115 9375
1926 4120 2377i/2 3191 462 156 10306i/2
1927 2140 1575i/2 31351/2 208 78 705)4
ln 1919 en 1920 is voor uien en wortelen niet
opgenomen.
Nu is dit zeker een aardig en ook wel interes
sant lijstje. Doch wie wat voor statistiek voelt,
gaat aan 't vragen.
Op hoeveel H.A. is die massa gegroeid? 't Ant
woord van wie ook zal luiden: 'kWeet het niet.
Hoeveel heeft die massa opgebracht vraagt ge
geïnteresseerd. En het antwoord zal moeten lui
den: „Dat kan u niemand zeggen."
In die richting is er nog gloed werk te ver
richten en is ons bekend, dat men in deze richting
werkzaam is.
1918 f 33.041.163.411/21919 f 26 598.j965.58;
in 1920 f21.237.304; in 1921 f23.755.397.186
in 1922 f 14.509.172.16; in 1923 f 13.693J509
in 1924 f22.522.495;" in 1925 f 22.460.712.:37;
in 1926 f 18.384.048.26.
Het bedrag van 1927 is niet bekend; het boek
jaar van de Provinciale Commissie loopt tot en
met 30 Juni. Wel mag worden gezegd, dat tot
Januari '28 het bedrag een paar millioen hooger
was ,dan het omzetcijfer op 1 Januari 1927.
t Schijnt ons niet onaardig deze cijfers eens
te doen afdrukken, ze zijn in staat het verleden
voor den geest te roepen; let maar eens op de
cijfers b.v. van de jaren 1922 en 1923, den tijd
van de Duitsche Marken-misère. We hopen hier
mee aan 't verlangen van onzen belangstellen
den abonné te hebben voldaan.
Nu we toch aan cijfers onze aandacht besteden,
willen we nu het verleden laten rusten en een
blik s laan op het heden.
Dank zij de welwillende medewerking van de
verschillende secretarissen van de diverse markt-
besturen zijn we in staat óók op te [geven, "hoeveel
kool uien en peen in het tijdvak van 15 Dec. '27
tot 10 Januari '28 aan de veilingen van den Vier
bond zijn verkocht.
N.M>B. Warmenh. Obdam. Tot.
Rood
Geel
Deen
Uien
Peen
L.G.C
119
113
67
130
1021/2
13
364
55
251/2
10
203
57
42
13
179
12
51/2
1
271/2
2
0.70
0.50
5.20
't Zou me niet verwonderen, als menigeen, dit
staatje bestudeer 1 hebbend, uitriep: Maar dat is
Wel bekend zijn de totaal-opbrengsten van alle veel en veel te weinig. In 3i/2 Week 780 wagons
"°"k 1 J ju dl in totaal over de vier veilingen, waar moet dat
heen? Becijferde „een bouwer" laatst niet, dat
er eiken werkdag 68 wagons dienden te vertrek
ken, wilden we op tijd „los" zijn?
Drie en een halve week of een en twintig wferk-
da^en- (waarvan een "feestdag, tweede Kerstdagt
moét afgetrokken) dus in 20 dagen behoorden
groenten, inclusief vroege aardappelen van de
kij de Provinciale Commissie aangesloten vei
lingen; de secretaris van dat college was zoo
welwillend bovenstaande en nu vólgende cijfers
verstrekken.
Opbrengsten in totaal van alle in de Noord-
Hollandsohe veilingen verhandelde producten:
Plaatselijk Nieuws
OUDKARSPEL.
EEN TUINBOUWTENTOONSTELLING.
In de gisteravond gehouden gecombineerde Be-
sturenvergadering van de V.V.V.V.V. en de tuin-
bouwvereeniging „De Eendracht," werd principieel
besloten tot het organiseeren eener Provinciale
Tuinbouwtentoonstelling, te houden in September
1929 in deze gemeente.
De tentoonstelling wordt dat jaar gehouden om
verzekerd te zijn van een goede organisatie en
voorbereiding.
Den Secretaris van de 5 V.'s werd opdracht
verstrekt, inlichtingen in te winnen op andere
plaatsen, terwijl daarna de diverse commissies zul
len worden gevormd.
OUDKARSPEL.
BEGRAFENISVEREENIGING
Deze vereeniging vergaderde Dinsdagavond ten
lokale van den heer M- Visser des avonds 7 uur.
De voorz. opent met welkom, daarbij zijn spijt
uitsprekende over de geringe opkomst.
Door den heer van Dok, worden hierna de no
tulen van de vorige vergadering gelezen, die onder
dank aan den secretaris voor uitgebreidheid en
nauwkeurige weergave worden goedgekeurd.
Denzelfde wordt dan het woord verleend voor
het uitbrengen van zijn Jaarverslag.
Hieruit blijkt dat er 4 bestuursvergaderingen
zijn gehouden; er een kleed is aangeschaft voor
bedekking der kisten in het sterfhuis; er zijn -18
begraefnissen uitgevoerd, waarvan 9 voor leden, en
9 voor niet-leden; 6 maal zijn de uitkleeders ge
vraagd, terwijl 12 maal de klok werd geluid.
Bedroeg het aantal leden einde 1926 666' dit is
thans 691. 9 leden ontvielen de vereeniging door
overlijden, terwijl er 27 vertrokken.
Bij de gehouden inspectie wérd de kleeding voor
het personeel in volkomen orde bevonden.
De samenwerking tussehen Bestuur en Perso
neel kan uitstekend genoemd worden.
Ook dit Jaarverslag wordt onder dank aan den
samensteller .goedgekeurd.
In bespreking komt thans het punt, het verze
keren van het personeel.
eD voorz. zegt dat dit punt in de Bondsverga
dering is besproken, en men met voorstellen zou
komen om het personeel onderling in den Bond
te verzekeren.
Van een verzekeringmaatschappij is een tarief
ontvangen waaruit blijkt, dat per verzekerde gul
den f1.25 aan premie moet worden betaald.
Deze premie wordt heel hoog gevonden, temeer
waar het ongelukkenrisico heel gering is.
Besloten wordt dan ook af te wachten welke
voorstellen door het Bondsbestuur zullen worden
gedaan. Mochten deze niet worden aangenomen,
zoo zal een voorstel van den heer Gt. IJff in be
handeling worden genomen om het personeel van
vereenigingswege tegen ongelukken te verzekeren.
Door den Penningmeester, den heer P. J. Kat,
wordt rekening en verantwoording gedaan. De
totaal-ontvangsten hebben bedragen f 1217.63I/2,
de uitgaven f 1x19.031/2, zoodat de rekening sluit
•met een voordeelig saldo van f98.6ov
Het bezit der vereeniging bedraagt f 1566.05,
waarvan op de Spaarbank is geplaatst een bedrag
van f 1165.99.
Bij monde van den heer G. IJff, adviseert de
commissie, die de rekening heeft nagezien tot
goedkeuring, daar alels in orde werd bevonden.
Overeenkomstig wordt besloten onder dank aan
den Penningmeester voor het gevoerde beheer.
Voorgelezen wordt dan nog het verslag van de
laatstgehouden Bondsvergadering.
Als reserveklokluider wordt benoemd de heer
D'. Kist, terwijl tevens de bepaling wordt gemaakt
dat bij vertrek of anderszins van den klokluider,
de reserve automatisch in diens plaats treedt, en
er weder een reserve wordt opgeroepen.
Dank wordt aan den heer Moeijes en aan zijne
echtgenoote gebracht voor de wijze waarop zij de
'kleeding van het personeel bewaren.
Besioten wordt dat eenige nieuwe hoedendoozen
zullen worden aangeschaft.
Medegedeeld wordt, dat tegen het voorloopen
door de politie bij begrafenissen, niets gedaan kan
werden. Dit is een maatregel van orde.
Door den voorz. wordt aangedrongen op het
handhaven van het besluit dat geen fooien door het
personeel mogen worden aangenomen. Spr. brengt
dit naar voren naar aanleiding van een voorgeko
men geval met iemand, behoorende tot het per
soneel van den uitvoerder der begrafenissen.
Dan doet voorz. namens het bestuur het voor
stel om met de andere Langedijker gemeenten een
kring te vormen teneinde daarin meer plaatselijke
belangen gezamenlijk te regelen.
Na eenige discussie wordt besloten, dat aan 't
Bondsbestuur medewerking zal worden verzocht
vcor het vormen van kringen.
Men is van oordeel dat hierdoor meer band en
belangengemeenschap zal ontstaan.
Mocht de Bond hierop niet ingaan, zoo zal toch
getracht worden, dezen kring voor Langendijk te
vormen.
Bij de hierna gehouden Bestuursverkiezing wor
den de aftredende heeren A. Swager, K. Schuit en
J. Keizer met resp. 20. 20 en 19 van de 21 uitge
brachte stemmen herkozen, en aanvaarden zij
hun herbenoeming.
Tot afgevaardigden voor de Bondsvergadering
worden hierna gekozen de heeren W. van Dok en
J. Keizer, met als plaatsvervangers de heeren C.
Paarlberg en G. IJff.
Tot kasnazieners worden aangewezen de h.h.
G'. IJff en A. Visser met als reserve de heea A.
de Boer.
Besloten wordt aan den heer Ruijs, oud-voor-
looper der vereeniging een toelage voor 1928 te
verleenen van f ?o.—
Nog wordt besloten een grootere reservehoed
dan de aanwezigen voor het personeel aan te
schaffen.
Vanuit de vergadering wordt gewezen op de
hooge kosten voor een afgehuurde begrafenis,
zijnde f60.en gevraagd wordt of dit bedrag
niet eenigszins zou kunnen worden verlaagd.
