PUROL er op! Plaatselijk Nieuws - ZUIDSCHiARWOUDE. In het begin dezer week, (het verslag moest wegens plaatsgebrek blijven liggen,), werd in het café van den heer Kramer een vergadering get-i houden van den Vrijheidsbond, waar als spreker optrad de heer Hj. Groenewoud. i Deze bijeenkomst werd gepresideerd door den, heer S. de Boer Kiz., die in een kort speechjej'dei slechts weinige aanwezigen hartelijk welkom heette en daarna het woord verleende aan den spreker vam> hedenavond. Deze begon met te zeggen, dat de voorz. het juist had uitgedrukt, dat het in zijn voornemen lag enkele woorden te spreken. De film!, die nog geh geven zal worden, neemt zooveel tijd in beslag, dat een lange rede niet zou passen. Hij zal dus een keus moeten doen uit de stof op velerlei gebied, en wil dan het eerst stilstaan bij het beginsel, waarop 1*2 vanouds liberale partij steunt. 1. De Vrijheidsbond dan is niet anders dan een voortzetting van de liberale partij van 1848. Van wat de liberale partij heeft gewenscht en wil, voort te zetten en te vermenigvuldigen. De-voortzetting van een partij, die reeds drie kwart eeuw heeft gebracht: vrijheid op geestelijk 'gebied, vrijheid in het handelsverkeer, vrijheid in godsdienst en op kerkelijk gebied. Het ligt dus voor de hand, dat deze partij veel voor het Nederlandsche vólk in al zijn lagen,-heeft kunnen doen. Toen in 1848 Thorbécke verscheen als grond legger van de liberale partij, had deze partij zich tot doelwit: gesteld, het aan het het Nederlandsche 'volk waarborgen van de vrijheid op velerlei gebied Maar zooals met zoovele dingen, de waardes- schatting hiervan loopt terug, naarmete de tijd voortgaat dat men het bezit. jEr zijn echter verschillende Staatkundige groe-> pen, die een opvatting over die vrijheid hebben,, glie ingaat tegen het liberale standpunt. 1 De liberale partij neemt ten opzichte van die vrijheid op geestelijk gebied haar eigen stand-, punt in. 1 Toen wij voor ons de geestelijke vrijheid op- eischten, hebben wij daarmee gezegd, geef het aan 'de anderen in gelijke mate. Wij hebben verkregen vrijheid van drukpers, vrij heid van vereenigingsleven, vrijheid van het verga- .derrecht, vrijheid in het verkeer der volkeren, tot- het bereiken van een elkaar meer waardeeren en begrijpen en hebben gezegd, snij dóór die duizend voudige band uit het verleden, die aan de overheid dwingende orde oplegt. ,Een dergelijk beginsel moet wel gezond zijn tot in zijn uiterste lagen. Deze oproep van ons heeft een volk tevoorschijn geroepen, dat een positie is gaan nemen, bevoor recht boven vele anderen. !De handhaving van die geestelijke vrijheid is de eerste voorwaarde voor het voortbestaan der lib. partij. 'Overgaande tot het tweede punt, welk vraag stuk wel het meest de aandacht van belangstellend Nederland heeft en hoe de Lib. partij erover denkt is wel dat van de landsverdediging en ontwapening hetzij nationaal of internationaal. IHet is sinds een paar jaar mode geworden, dat .eenige partijen de verkiezingen ingaan met die Jeuze van ontwapening. Een speculatie op het Ne derlandsche volk, dat bekend staat, zich weinig ote fers te willen getroosten voor landsverdeginig. Na den achter ons ïiggenden oorlog is dit nog sterker gaan spreken. Maar zij, die nog jong zijn, kunnen het niet we ten, dat nog kort geleden alle partijen voor de landsverdediging waren. Dat allen tot 1921 op dien basis stonden. iNu is ér één dier partijen, die den indruk gaat wekken, alsof zij er zoo sterk tegen ia. Maar wie het program der S.D'.A.P. opsloeg! weet, dat deze partij geen recht had om te spre ken, zooais zij gedaan heeft „Geen man en geen cent." j IJ jïjjj ®Ji]H Tot 1921 heeft op haar program steeds do eisch gestaan van landsverdediging. Een eisch voor een groot en talrijk leger, duurder dan door 'an deren werd géëischt. Tot 1921 heeft de S'.DLA.P. steeds den eisch gesteid van algemeene volksweerbaarheid. Toen kwam de groote oorlog in 1914, De S-.D.A.P., opgericht in 1894, heeft in die tusschenliggende 20' jaren nooit anders gedaan dan het Nedenandsche- volk de gedachte trachten bij te brengen dat het ieger niets beteekende en fde vióöt onbekwaam was. Dat ieder offer onvrucht baar zou zijn. Daardoor is het haar gelukt bij velen de gedachte te doen postVatten van: Weg meftl leger en vloot. Daarmee systematisch het verl-j i trouwen ondermijnend. Toen in 1914 door Min. Cort van der 'Linden, tijdens de historische Kamerzitting werd medege deeld dat Nederland had gemobiliseerd en vroeg of de Kamer deze daad kon goedkeuren en zool ja, of zij dan ook wilde stemmen voor (de mobi-, lisatieciedieten, toen is van rechtsche zijde door lden neer De Savornin Lohman hierop het bevesti gend antwoord gegeven, en was het Troelstra die zeide het schitterend te vinden wat docr hot Mi nisterie was gedaan en men daar ouitengewoonj dankbaar voor was. Hiermede had men een waar borg van veiligheid geschapen en vervulde men een duren plicht. In de jaren van den oonog heeft de S'.DJ.A.P, steeds gestemd ais één man voor de credieten. Toen is er niet gesproken van een sinertvloojtf 'èrt het rotte leger. Niet zoodra was in Nov. '18 de wapenstilstand geteekend of in „Het Volk" verschenen dezelfde, artikelen van voor den oorlog. Echter heeft de S^D.A.P. nog drie jaar nadien haar legereisch ge handhaafd, een eisch, zoo die in vervulling was gegaan, een veel grooter leger zou hebben gebracht dan de Liberaien vroegen. Toen is men gekomen met den eisch van een zijdige ontwapening Desnoods wij aileen en het allereerst. Dus geen uitgaven meer voor leger en vioot. Thans schrijven wij 1928. Wie zijn krant leest weet, dat waar er sprake van rust mocht zijn, dit niet het geval is in Europa. Daar gis't en roert het. (En toch zijn de beste mannen uit alle partijen bezig te zoeken naar samenwerking tot goede verstandhoudingen, om het wreede oorlogsmonster, te keer en. .Een is er hier echter in ons land in de liberale partij geweest, die in zijn positie meer heeft ge daan in deze richting, dan iemand and,ers. Het is de thans ontsiapen Mr. Dresselhuys, die een toe stand, mede door de stichting van het Hof van Arbitrage, heeft geschapen, dat er in de toekomst waarborgen zuden zijn, die zullen maken dat een ooriog wordt voorkomen. Langs den weg van overeenkomst te bereiken, datgene te bereiken, wat miilioenen menschen wne- schen. Het is de eenige weg die uitkomisjt ibiedtt Een ideale weg. Het is de Liberale Partij van dezen tijd, die al haar kracht concentreert op den eisch van inter- 'nationale ontwapening. Noorwegen, waar sinds kort de arbeidersregee- ring aan het bewind is geweest, wensebte geen nationale ontwapening, alleen vermindering van gaven voor leger en vloot. f ,Zoo komt spr. in zijn rede ook op den schóól- strijd. een vraagstuk, dat lange jaren de aandacht trok van ons volk. In de groote iijnen is'deze thans opgelost). jEr is gekomen de finantieeie gelijkstelling tus- -schen het 1.0. en bijz. l.o. onde/hvijs. Dte -vrede^ die zou maken, dat men kon strijden voor jdd belangen van het kind. lEn is het nu in orde? Er worden thans zooveel offers gevraagd voor deze gelijkstelling uit de rijkskas, dat de buiten lander, die dit hoort, de handpn in elkander slaat van verbazing. Hij staat verstomd. Zoover is net gekomen, dat wanneer de wet in al naar consequenties zou worden doorgevoerd, iedere gtoep menschen, ja ieder ouderpaar recht heeft op een school. De gelijkstelling, die beoogde een einde te ma ken aan de verwijdering, aan den tweespalt. Maar het is thans de ontbinding die knaagt aan ide een heid van ons volk. ,Dc vrede is op papier gesloten. Op staatkundig, gebied is de schoolstrijd :g(eëindigld. Maar thans woedt hij ondergrondsch. Vreet door. Drukt op de gemeentelijke politiek. Ruïneert Nederlandsche kassen. We geven 150 tot 160 millioen gulden uit voor het onderwijs, maar hebben nog niet meer ver kregen dan zes leerjaren en een opleiding voor. onderwijzers, die veel te wenschen overlaat. J (En daarom is het voor mij zoo'n groot genóe- gen te mogen verklaren, dat het de Lib. Partij is geweest, die altijd is opgekomen voor het Open baar Lager Onderwijs. En thans is het „De (Standaard" die terugschrikt, voor den geest, die zte zelf heeft opgeroepen. Zij dringt er thans bij haar engen lezerskring op aan. de schooleischen stop te zetten. Zij roept hen toe: houdt het splitsen en verdeelen nu eens op? ,De Standaard voelt, daJt cfl een geest aan het opkomen is van wanstaltigheid, waardoor niet meer op samenwerking kan worden gerekend. Systematisch wordt vanaf de wieg de jeugd uit elkaar gehouden. Deze boodschap' heeft men echter niet verstaan. Hoe kan het ook anders, bij een volk, dat de drager is geworden van den waan, dat de Christel. School de eenige goede school is Dat laat zich; niet direct door zulke sobere woorden terughouden In het 4de gedeelte van zijn rede wijst spr. op de sociale wetgeving. Noemt eenige wetten, die te danken zijn aan het kabinet Goeman Borgesius Spreker vestigt in dit verband ook nog de: aandacht op de Staatspensionneering, en. zegt, dat mocht deze in een wet worden vastgelegd, men zeker op den steun van -den Vrijheidsbond zal kunnen rekenen. ,Na nog een korte samenvatting van de vier, gesproken punten, wordt gelegenheid gegeven tot gedachtenwisseling, waarvan door den heer P'. Zeeman gebruik wordt gemaakt. Een debat, waarin beide heeren elkander zeer. beleefd van antwoord dienen. Nadat nog het filmwerk de „Vrijheid" is ver toont (plaatsgebrek laat ons niet toe, dit aan een nadere bespreking te onderwerpen), sluit de voorz. met woorden van dank aan spreker en aanwezigen deze bijeenkomst. - ZUIIKSCIIARWOUIIE. Kooltelling -der Tuitbouw Vereeniging ,,De j Toekomst" ,15 Februari 1928. Het H.K. Eerste Kamerlid HaazeVoet heeft ontslag genomen als lid der Eerste Kamer. De Heer J. Keymer, Burgemeester van Hil versum, volgt hem op. Roode kool Hele kool 35 wagons. 55 Deensche witte kool 64 Uien 4 Peen I.V2 f Totaal '1591/2 15 Deoember 1927. Rood ekóol 84 wag Gele kool 92 Deensche witte k'ool «7 Uien 14 Peen 12' Totaal 289 - OUDKARSPEL. Het wegenplan. In verband met het wegenplan is Maandag te Zuidscharwoude de oommissie welke benoemd is in verband met een geprojecteerde weg Zuidschar woudeKoedijk voor de tweede maal bijeen ge weest, na vooraf een kijkje te nemen Waar de weg in deze omgeving zou moeten komen, ge projecteerd is. We vernemen dat' alle gemeentebesturen het er over eens 2ijn, dat de weg vöor deze streek' een groote verbetering zal beteekenen. Hoewel verschillende gemeentebesturen om trent de ligging van den weg uiteenloopend wen schen, schijnt men deze wijselijk in de eommissie- vlergaderingen niet te zullen bespreken, doch meer de wenschelijkheid en de finantieeie mogelijk heid'. Nieuwstijdingen 1KB ZOMERTIJD. Bij K. B. is bepaald dat in 1928 de vervroe ging met één uur van den wet te lijken tijd, be doeld in art; 1 der wet van 23 Juli 1908, zal aan vangen 15 Mei en zal eindigen 7 October. CiOLL. ARBEIDSOVEREENKOMST. Bij K. B. Van 7 Febr. (St."bi. 19) is bepaald), dat de Wet tot nadere regeling van -de collectieve arbeidsovereenkomst van '24 Dec. 1927 (St.bl. 415) lin werking treedt op 1 Sept. 1928. Dit moet uw eerste gedachte zijn bij Brand- en Snijwonden, Ontvellingen er allerle i Huidverwondingen HET VERZACHT EN GENEEST Uit den Omtrek KAMER VAN KOOPHANDEL HOLLANDS NOORDERKWARTIER De Kamer van Koophandel voor Hollands Noor derkwartier hoopt 1 Mei haar 75-jarig bestaan op feestelijke wijze te vieren. Ten stadhuize te Alk maar wordt receptie gehouden, alwaar de heer G. Grondsma de herdenkingsrede zal uitspreken. - ST. PANCRAS. Aanwezige voorraad stapelproducten. Bij de gehouden inventarisatie van Stapelpro- ducten was op 15 Februari bij de leden van de tuinbouw aanwezig: per wagon van 10000 K.G. roode kool 6 wagons, gele kool 59 Deensche witte kooi 80 uien 2' ONZE HOLLANBSCHE SCHAATSEN RIJDERS TE ST. MORITZu Een zeer waardeerend verslag in „Het Alge meen Handelsblad". Wij hebben nu eigenlijk eerst achter den rug den eersten dag van -lie wedstrijden, die ons spe ciaal belang inboezemen: den dag van -ie schaat- sönwedstrijden: over 500 en 5000 M. Vermoedelijk zullen er ondanks de bekend heid, die er door de kranten aan gegeven is maar weinigen zijn, lie weten, dat de Neder- landlsche schaatsenrijders eerst in Oslo en later in Davos getraind zijn voor de wedstrijden die thans de geheele wereld in een rechtmatige span ning houden. Van Laer, de groote, de „machtige" Van den Nederlandschen Schaatsrijd-ersbond, was daar boven in Davos om uit te maken, onder an dere want zijn werkzaamheden in het schaat senrijders ver bond zijn vele welke dér Neder landsche deelnemers mee zoti doen aa.n de Olym pische Spelen. Zijn oog viel daarbij op Kos en Heiden. En wij, die heden de wedstrijden meemaakten, zijn hem dankbaar geweest, dat hij juist deze twee had uitverkoren om mee te dingen feitelijk zonder eenige kans naar de Olympische zege! Wij Nederlanders, thans in St. Moritz, wij die de 500 M. maar vooral de 5000 M. gezien hebben, wij allen zijn Van Laer dankbaar voor zijn keuze. Want met andere rijders dan d'e beide gekozenen, met Kos zoowel als met Heiden, had den wij zeker niet die spannende oogen blikken meegemaakt, die ons met dez'e twee hardnekkig- vechtende rijders bereid zijn. De 500 M. was een teleurstelling I Eensdeels wijl Heiden eigenlijk' nog beroerder ging, dan van hem verwacht werd; anderdeels wijl Kos, op wien onze hoop op een behoorlijké plaats natuurlijk vau den aanvang af gevestigd was, in zijn serie tegen den Canadees Gormas, na het aanraken van een piket k'warn 'te valllen en de kans van dezen overigens hfeel snellen Nederlandsehen sprinter tot niets maar -dan ook heelemaal niets werd gededuceerd. Maar hoezeer was de 5000 M. ons een genoeg doening daartegenover! Want èn Kos èn Heiden hebben daarin in hun serie een strijd te zien gfegeven, die -ie toe schouwers als vanzelf op toeren 'bracht en die oorzaak werd van een tweevoudige ovatie, onzen rijders gebracht na een moeizaam bevochten zege, die hun door iedereen van harte werd gegund. Ik wil hier niet gaan uitweiden ovter de span ning die bij sommige van deze series h'eerscbte. Integendeel. Ik zou onwaar worden, indien ik gewag maakte van eenig enthousiasme, bij wélk?, serie dan ook. Etn daarom is het mij des te aan genamer, dat ik spcreken kan Van een w'erke lij k heerlijk enthousiasme, dat waarlijk niet al leen onder de aanwezige Nederlanders heersch- te onder de vele toeschouwers die sneeuw en wind getrotseerd hadden om deze belangwekken de wedstrijden te gaan zien. Want inderdaad, de series van de 5000 M. waarin de beide Hollanders Kos en Heidén mee liepen, waren de meest belangrijke uit sport- inzicht gezien. De meest spannende, de meest opwindende... En aan onzen Willem Kos en onzen Siem Heiden valt de eer te beurt, te hebben gezorgd voor een werkelijk spannend verloop van de ove- gens vrij taaie vertooning. Waarde Handelsbladlezers en lezeressen, hebt ge wel eens 'n 5000 M. schaatsen-wedstrijd mee gemaakt, waarbij telkens een der rijders door het lot aangewezen steeds véél en véél sterker was dan de ander! Is dat niet om eens en vooral genoeg te krij gen van een sportevenement, dat op een zoodanig intens vervelende manier tot oplossing wordt ge bracht Maar zoo ja, dan zult gij met mij die uit hoofde Van mijn beroep reeds de meest onmoge- lijk-Vervelende wedstrijden meemaakte instem men als ik een bijzonder woord ga wijden aan de twee Hollandsohe schaatsenrijders, die, tegen wer kelijk sterke tegenstanders, een prachtigen ster ken en volhardenden strijd hebben geleverd en daardoor den geheelen wedstrijd hebben gehraeht op een niveau van belangstelling en e^housiasme, waarop deze zonder hen zeker niet zoude gekomen zijn. De kamp van mijn jongen vriend Willem Kos tegen den als zeer sterk afgeschilderien Hongaar Eötvös, was waarlijk grootseh. Zeker, Willem had dezen zelfden tegenstander in Davos reeds geklopt, 'zij 't met gering verschil, maar men meende algemeen dat de Hongaar zooveel ver beterd was, dat er geen sprake van kon zijn of die „Hollander" zoo'n beetje medelijdend uit gesproken, u kent ide intonatie wel! zou thans het onderspit moeten delven. Hoe zijn dezen zwartkijkers de schellen van de oogen gevallen! Hoe zijn zij überrascht". Hoe „zcrschlagen" 1 Want de jonge man uit Oudk'arSpel, die 's mor gens iu de 500 M. gevallen was gij weet dit uit de telegrammen gaf op den langen afstand] een strijd, die bewondering afdwong. Bewonde ring, neeneerbied! Kos bleef z'n tegenstander belagen. Hij leek uitgeput enhij was nog frisöh. Zóó friseh, dat hij in de laatste twee ronden de lange Noor.l- holllandsche armen uitzwaaide en de tanden op elkander zette. Streek voor streek kwam „onze Willem" naderbij. Voet voor voet heroverde hij het verloren terrein. 'tWas of zijn tegenstandier hem voelde komen, want Eötvös verslapte iet wat, gaf Kos gelegenheid tot naderkomen in de bocht. En nog zie ik met m'n geestesoog, boven de planken van den ijshockey-ring; uit, de als mo lenwieken bewegende armen va.n mijn stoeren Noord-Hollander, die.met een Meter voorsprong als eertse de eindstreep passeerde. Ik heb geroepen, geschreeuwd, gebruld onder weg, met de waarachtig goeie bedoeling om on zen Kos op te zweepeu tot grooter krachtsinspan- maar zeker nooit van m'n leven is 't gebeurt^ dat ik door 'n politieman op m'n plaats moest worden teruggebrachtomdat ik' eenvoudig dol was van opwinding en in die oplwindjing den dood-oppen Willem Kos wel aan m'n hart hak kunnen drukken. Om z'n even onverwachte als prettige zege op den reeds vooruit als overwinnaar uitgekreten] Hongaar behaald Maar nog maar 'n peuleschilletje was dit, Ver geleken bij dat, wat onze Heiden ous vermocht voor te tooveren. Ssjjt, tsjjt, klonk het reeds voordat wij wisten, dat Heiden en ie Fin Baehman iden strijd had den aangebonden. Daar gingen ze reeds: de stoere Hollander met z'n ge decideerden langen slag en de koele Noor derling, de Fin, wien het schaatsenrijden als het ware aangeboren is en die niet de minste moeite behoeft te doen voor bet aannemen der meest geschikte lichaamshouding. Een strijd van giganten, van reuzenEen strijd, die zelfs Noren en Zwitsers opwond en hun inspireerde tot aanmoedigingen, die bij alle andere series waren achtergebleven. Die Heiden reed als een duivel. Hij was achter, acht ronden lang. Maar toen het psychologisch moment kwam hij al- lengskens inloopen op den verslappenden tegen stander ,die nochtans schaatsehkampioen genoeg was om tot het bitiere einde te vechten. Want voorwaar, Baehman heeft in elk' opzicht, wat men gelieft te noemen, een ,,'highting spi rit". Dat toonde hij metterdaad; edoch tegen ie energieke aanvallen van onzen echt-Hollandschen Heiden bleek hij niet bestand. Elnde Fin werd geslagen. Door Heiden, den dappere, den onversaagde, den sterke! Het was een zege van den inboorling der lage landen aan de zee over den getrainlden en sterken Noorderling. Een zege, die misschien onmogelijk geacht werd in het kamp der Noren en der Fin nen, getuige de verklaring van mijn vriend An dersen ,den sportreiacteur van „Aften Posten" in Oslo, die zeide„Du, mein dicker Freund. der Heiden ist ein Teufel. der hatt den „Fechter" Baehman hinten sioh gelassen, Das ist einfacb tadellos!" Bravo, driemaal bravo Heiden. Wij allen Hollanders langs den kant hebben jouw zege meegeleefd. Wij hebben geblèrd als gekken. Allen! Een dame Van m'n kennis was. nijdig toen ik zeide, dat wij zoo geschreeuwd hal- den, zóó dat ze zei: „Maar ik ook". Wat heel wat zegt m'n waarde! Zeker Ballangrud is kampioen geworden en Skutnabb was 'n goede tweede. En Heiden? De elfdeMaar hoe Vóór een man van de ver maardheid van een Thunberg! Is 't niet om echt trotsch op te zijn? Inderdaad deze dertiende Februari zal voor eeuwig 'gegrift blijven in ons aller herinnering als een dag van hoog sportief genot, van echt Nederlandsch nationaal-voelen. En dat, m'n jongen, hebben wij aan jou, aan onzen Siem Heiden te danken Vriend Van Laer, die zich zoo oneindig veel moeite voor z'n jongens gegeven heeft, glun derde met recht en ging tevreê terug naar z'n rustige Davos. Marktberichten LANGEDIJKER GROENTEMARKT. 15 Februari. 620.-0 kilogram roode kool 16.7021.80, id. door scnot 17.10—21.50. 110500 kilogram gele kool 11.50 - 15.20, idem doorschot 9.1013.60. 47800 ki logram deensche witte kool 3.404.90, id. door schot 2304.40. 5600 kilogram uien. Uien i5.io 1540, drielingen 13.8c14.90. 1100 kiolgram peen 7.10, kleine peen 4.70. 675 kilogram bieten- 7.408.80. 16 Februari. 5300,0 kilogram roode kool 16.8021.40, id. door schot 16,5020.80. 113000 kilogram gele kool 8.15.10, idem doorschot 7.14.40. 80000 ki logram deensche witte kool 3.305.idem door schot 2.904.50, 4700 kilogram uien 15.4016.20 1 drieüngen 13.1013.50, stek 7.40. 1000 kilogram bieten 7.40. I NOORDERMARKTBOND. 15 Februari. 2700 kilogram uien. Uien i5.—15.30, drielingen 14.10—14.40. Grove uien 15.2015.30. 57O0 kilo gram peen 5.6.30. 106800 kilogram roode kool >16.20.90, idem doorschot 14.5020.40. 49400 kilogram geel kool 9.2014.50, idem doorschot 8.14.95600 kilogram deensche witte kool 3.40'4.80, idem doorschot 3.204.20. 16 Februari. 8100 kiiograrn uien. Uien 15.5015.90, drielingen 14—14.20, nep 5.50. Grove uien i5.6o16.10. 2600 lci.ograw peen 6.406.90. 137400 kilogram roode kooi 14.7020.30, idem doorschot 13.70 19.54800 kilgoram gele kool 8.5o15.10, idem

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Langedijker Courant | 1928 | | pagina 2