MEDE DUD
Donderdag 16 Februari 1926
Uitersten
Uit den Omtrek
UKer
,Een eigenaardig verschijnsel toch, dat men bij
personen, persoonsgroepen en geheele volken, ze
kere voorliefde voor uitersten kan opmerken.
Steeds weer is het de leus, alles of niets. E'n-
kele voorbeelden uit de praktijk mogen dit verdui
delijken.
Voor 30 k 40 jaar was het een (uitzondering,
dat zoon of dochter uit den middenstand meer
dan gewoon lager onderwijs ontving'. Zoudejn er
toen minder heldere koppen te vinden zijn geweest
onder den boeren-, burgers- en tuindersstand dan,
nu?
Men dacht er niet aan, zijn kind naar Hj.jBl.1S4
of .Gymnasium te zenden; ook in dien tijd waren
er toch zeker heel wat ouders onder hen, die dit
onderwijs konden bekostigen.
De zoon ging, na den schooltijd te hebben door
gemaakt, in den handel, kwam op de boerderij, liep
in het gunstigste geval nog wat op de winteravond-
school, een enkele profiteerde van het onderwijs
aan land- en tuinbouwschool en daarmee was het
uit.
,Een toevioed van leerlingen, uit den midden
stand afkomstig, aan Middelbare scholen, als
thans, er was geen sprake van.
Van het eene uiterste, negatie van middelbaar
en hooger onderwijs, verviel men in het andere,
een boven mate waardeering van schoolgeleerdheid.
Met als gevolg, dat voor alle z.g.n. intellectueele
beroepen, als onderwijzer, leeraar, jurist, dokter,
ingenieur, een onevenredige animo ontstond, en
men tnans met bezorgdheid moet vragen, hoe al
die geletterden aan een positie kunnen komen.
't Is nu al reeds niet mogelijk, alle gegradueer
den, akte- en diplomahouders te plaatsen, wat
tot gevolg heeft, dat menschen met een academi-
schen graad solliciteeren voor politie-agenit, voor se
cretaris in kleine plattelandsgemeenten. Toen de
bekende fabriek van Philips sollicitanten opriep
voor de betrekking van portier, meldden zich n.b.
ingenieurs als gegadigden.
L
Voor veertig jaar was de invloed van de arbei
dersklasse uiterst gering. De daglooner op de
groote boerderijen, op tal van plaatsen in ons land,
was weinig in tel. De afstand tusschen baas en
knecht was- - geweldig--groot, persoonlijke-vrijheid
kende d e arbeider nietde dagtaak begon gemeen
lijk des morgens vier en eindigde des avonds om
zeven uur, tegen een loon, dat in Zuidholland en
Zeeland beneden den gulden en in andere plaatsen
een ietsje er boven per dag bedroeg. De .arbeider?
had geen stem in het kapittel, hij had niets ip te
brengen, geen stemrecht voor Gemeenteraad, Pro-
yinciaie Staten of Tweede Kamer. Hij werkte heel
vaak zeven dagen "in de week, jaar in jaar uitj
kinderen gingen naar de fabrieken, men leze de
Regeeringsenquete, in de 9oer jaren uitgebracht
ovei de. arbeiderstoestanden in Twente.
Het volksgeweten werd wakker geschud, men
bestudeere eens het aangrijpend geschrift van Dr.
A. Kuiper over Christus en de sociale nooden. In
dat boekske komtde eminente schrijver er voor
uit, dat Christelijk Nederland zijn roeping tegen
over de arbeidersbevolking schromelijk heeft ver
zaakt.
Zien we den tegenwoordigen toestand.
Van weerloos is de arbeidersklasse machtig ge
worden. In sterke bonden heeft zij zich georgani
seerd, naar invloed is geweldig, haar stem wordt,
dank zij het algemeen stemrecht voor mannen
,en vrouwen, gehoord bij monde van eigen afge
vaardigden in schier eiken gemeenteraad, zoowel
als in de vergaderingszalea van de Staten, Provin
ciaal als in die van Eerste en Tweede Kamer. Van
niet geteld, is zij bijna politiek overmachtig ge
worden; in de wetgeving speelt zij een rol van
.groote beteekenis.
Ja, de bekende oud-burgemeester van Rotterdam
de heer Zimmerman durft zelfs verklaren, dat we
door de super-democratische volksvertegenwoordi
ging zoover gekomen zijn, dat de gezonde ver
tegenwoordiging van het bedrijfsleven er onder
lijdt. 1
Nu wonen we in Nederland op een duurte-eiland
in Europa; waar geen oorlogsgevolgqn te dragen
zijn. Wel zijn we ook hier van het eene uiterste
in het andere vervallen.
'En is men er eenmaal beland, dan is het een'
heele toer uit het moeras te komen. Hoe weinig,
begrip er is over het economisch mogelijke, over
?de roeping van de overheid, over de verhouding
van overheid en bedrijfsleven, toont duidelijk een
artikel van den heer Straub, rijksambtenaar te Am
sterdam in „De Gids", orgaan van het Christelijk
Nationaal Vakverbond.
"t Is precies of die menschen met een blinddoek
vóór oogen rondioopen. Uit de hóóge belasting-
ophrengstcijfers leidt men „mir nichts, dir nichts"
een algemeene welvaart af.
O ogenblikkelijk is men daar met zijn oordeel
gereed, wat ni. de Staat met dat geld moet doen-
Belastingverlaging? Dwaasheid, want wat is het
gevolg van belastingverlaging? Dat de Staat dan
het overschot overhevelt in het goudreservoir der
bezitters, en dat is wel het verschrikkelijkste wat
gebeuren kan.
Laat die hooge belastingen blijven, adviseert
de heer Straub; van dat geld moet ten eerste in
hóg vlugger tempo de Zuiderzee drooggelegd; (de
goeie man mag hier wel eens beter informeeren)
het TwenteRijnkanaal gegraven; en de
rijksambtenaren en werklieden, slachtoffers van de
bezuiniging onder het vorige ministerie, moeten
volledig worden schadeloos gesteld..
Geiukkig is de heer Straub nog geen minister
van financien.
O, gij landbouwers die zwoegt en tobt en in
5 jaren geen inkomen hebt gehad, gij tuinders,
die in dito omstandigheden verkeert, betaalt zon
der morren uw belastingpenningen, 'k Begrijp niet,
dat gij, plattelands-gemeenteraden de zuinigheid
nog betracht, luistert toch naar de nieuwste econo
mische wijsheid des heeren Straubs;. Schroeft de
belastingen op, vordert toch meer, dan ge noodig
hebt; laat dat goud economisch besteden, legt
wegen aan, bouwt, verlicht, rioleertl, ge schept
welvaart. Wist ge het nog niet?
't Komt vast daar vandaan, dat ge nog te con
servatief, te landelijk zijt, gij mist stellig het diep
economisch inzicht van dezen rijksambtenaar.
Doch ironie ter zijde.
Niemand zal, als hij kennis neemt van de eco
nomische toestanden van omstreeks 1890, deze ge-
wenscht achten. Het groote voordeel mee uit die
dagen is echter, dat in de tweede helft der negen
tiende eeuw, naar het woord van den bekenden,
reeds genoemden Zimmerman, toen het kapitaal
is gevormd, door uiterste krachtsinspanning en
sober ieven, waarvan het tegenwoordig geslacht de
vruchten piukt.
Wat is het voordeel van onzen tijd, daartegen
over, ondanks betere sociale verhoudingen? Heeft
het andere uiterste ons volk, als geheel genomen,
haat gebracht? En al meer gaan de oogen der eco
nomen en staatslieden, er voor open, dat er ver
andering zal moeten komen. Hoe? Een geweldige
vraag.
- SINT MAARTEN.
JAARVERGADERING van de Tuin-
bouwVereen. „De Groenteteelt", Dins
dag j.l. in het café van den Heer P.
Schrijver, alhier.
(Een 'groot aantal leden was ter vergadering aan
wezig, wat wel verband hield met de belangrijk
heid van het program, daar dit een paar verstrek
kende puntjes bevatte.
De heer D. Swart, voorz., opende deze verga
dering met een welkom aan leden en pers. Voorz.
sprak zijn genoegen uit over het feit, dat 'deze
vergadering, in tegenstelling met vele voorgaande,
in opgewekte en hoopvolle stemming plaats vond
D;e reden niervan zijn de hooge prijzen 'onzer
groenten, netgeen spreker doet zeggen, dat dit op
de gezichten der leden te lezen staat. De hoop uit
sprekende dat 1928 voor leden en hun gezinnen
goed mag ztjn, geeft voorz. aan secretaris het
woord, die de notulen der vorige vergadering leest
en zonder aanmerking werden goedgekeurd. Eén
ingekomen stuk van den Plantenziektenkundigen
Dienst betreffende desinfectie van zaaizaden. Na
lezing werd besloten dat zij^ die er belang üp
stellen, ten huize van den secretaris nadere inn
zage en voorlichting hieromtrent kunnen verkrij
gen. Hierna volgde een goed gestyleerd Jaarverslag
waarmee secretaris applaus en dank verwierf.
Tot leden der commissie nazien rekening werden
benoemd de heeren D. de Geus, P. Breed \en S^
Korf. Uit de rekening bleek een ontvangst van
f663.44, een uitgaaf van f515.21, een voordeelig
saldo groot f146.23. De rekening aardappelsproei
er gaf aan een ontvangst groot f308.11, een uitgaaf
f280.96, voordeelig saldo f27.15.
(De heer D. de Geus, lid der commissie tot na
zien der rekening, deelde mede, dat hem bij (het
nazien hiervan niet gebleken was, dat door pen
ningmeester retourcommissie of steekpenningen
'waren genoten ,dus adviseerde tot goedkeuring.
De neer P. Breed bracht hierna een uitgebreid ver
slag der op 11 Me,i 1927 gehouden algemeene ver
gadering uit, waarvoor hem door voorz. dank ge
bracht werd. Bij de behandeling salarissen bleef
voorz. zijn f15.secretaris zijn f25.behouden
terwijl de penningmeester van f 10 op f15 werd
gebracht.
Bij de bestuursverkiezing werden de aftredende
leden D. Swart, L. Batten en Jb. Roos/herkozen
welke dit allen aanvaardden. Gedurende deze stem
;ming werd door velen gebruik gemaakt om de tee-
kening der te stichten nieuwe veiling te bezichti
gen. Als bestuurslid voor het Cjentr. Bestuur,
werd bij acclamatie herkozen de -heer C. de
"Geus, die zich deze benoeming liet welgevallen^
Thans komt een belangrijk puntje aan de orde
en wei „bouw warenhuis." Voorz. deelt mede dat
door den heer S. van Dfunen alhier, een aanbod
gedaan is om voor eigen rekening een warenhuis
te bouwen en dit aan de vereeniging in ihTur af
te staan voor een nader over "een te komen huur
prijs van f 500 k f 600 en tevens dat de vereeniging
zich verbindt om de huur voor vijf jaar jop zich
te nemen. Daar het den leden allen voldoende bek
kend is, waarom tot dusdanigen bouw zoo hier en
daar wordt overgegaan, zal hij dit nader memoree-
ren. Op een ongeveer 2 maanden terug gehouden
bestuursvergadering, is een nadere bespreking met
den heer van Drunen over genoemd plan gehou
den. De plaats waar te bouwen is nog niet gerei-
geld, doch dit moet aan De Stroeit plaats vinden
Het warenhuis zal 120J ramen groto worden en
wordt berekend met den grond op pl.m. f 70CO.
Hoe of de exploitatie hiervan moet plaats vinden
is nog niet door het bestuur opgelost, daar .dit
voor hen en ook voor de leden alhier, !niet zoó'
maar gezegd is. Voorts moet nóg een nadere be
spreking met de zustervereen. te Valkkoog en
(Eenigenburg over dit punt gehouden worden, die
ook als belanghebbenden worden aangerekend.
Na velerlei besprekingen werd in beginsel be
sloten t ot het huren van het te stichen warenhuis
eq werd het bestuur dezer -vereen, aangewezen als
comm. voor de nader te regelen werkzaamheden.
Vóórts om als vertegenwoordiger deze c< vereen.,
overleg te plegen met de zustervereen en een
conferentie te houden met het gemeentebestuur
en het Centr. Bestuur om deze te bewegen bij een
minder gunstig finantieel verloop, een gedeelte
voor hunne rekening te nemen.
Thans kwam in bespreking het plan stichting
nieuwe veiling e.c. Voorz. licht toe dat in, klem
afgeioopen zomer een terrein is aangekocht be
stemd om aldaar een nieuw veilingsgebouw met
overdekte goot te stichten. Door den heer W.
Dirkmaat te Broek op Langendijk is een schetsje
ontworpen. Het te stichten veilingsgebouw op deze
teekening wordt; lang 20 M. en blreed 13.5 M. Djatj
is nog iets grooter dan de Brodker veiling|. Do
gooten hierop zullen ruimte bieden itot ligging
van ioo vaartuigen. D.e begrooting van helt gehee>
met inbegrip wegvaren grond, komt ruim bere-,
kend op pl.m. f 50.000. Voorz. wijst er op dat dit'
een grootsch plan is waar hij als lid van het! Cfj
B. eerst bezwaren tegen had, maar bij nadere be
schouwing dit geheel moest steunen, daar men,,
genoodzaakt zijnde te bouwen, dit op niet te be
krompen wijze moest doen, daar het vele groene
land aldaar ons de verzekering geeft, dat in den
loop der tijden, de groenteteelt zal uitbreiden.
'Bij de bespreking bleek, dat een elk voor nieuw,
bouw voelde, maar door enkelen werd naar vo
ren gebracht, dat met het in gebruik nemen dep
oiieuwe veiling, het systeem na- of monstterveilen
moest worden stopgezet daar anders èn nieuwe
veiling èn nieuwe gooten een paskwil waren. Voorz.
èdeelde mede dat hij het volste vertrouwen had^
dat dit euvel, als er ruimte voor ligging der vaar
tuigen was, vanzelf zou ophouden. Tot stemming)
overgaande wordt met 25 voor en 3 stemmen te
gen in beginsel besloten tot den nieuwbouw vei
ling. Een algemeene vergadering ter bespreking
van nieuwbouw veiling zal gehouden worden, waar
voor benevens de heeren D. Swart, C. de Geus en
L. Batten gekozen worden de heeren P. Breed,
G. Bijpost, W. Bijpost, P. Jonker, Jb. Roos. 'en
Jn de Geus en als plaatsvervangers de heeren
Bakker, D, Barten, T. de Geus en S. van Drunen.,
Bij de bespreking voorstellen voor de algem.
vergadering, zal op voorstel van den heer G .Bij-V
'post als punt op den beschrijvingsbrief komen*
om vanaf het volgende seizoen alles te veilen
per vaartuig.
iEen aandeel groot f 50 wordt hierna uitgeloot.
De gelukkige was A. Groet Cz.
Bij de rondvraag 'deelde voorz. mede, idat de
veiling vanaf Woensdag om 8.30 begint. Voorts
drukt voorz. na een inleiding door D. de Geus, de
'leden op het hart om de formulieren der ;,Tuin-t
bouw-Onderlinge goed in te vullen, daar dit an-,
ders tot netelige gevolgen kan leiden. 'De heer
L. Barten deed verslag over de resultaten van de
aardappelziektebestrijding met pota, welke in ver
gelijking met sproeiing, volgens Barten, beter re-
ssultaten had. Niets meer te verhandelen, sluit
de voorz. te 11 uur deze druk bezochte en belang
rijke vergadering.
VALKKOOG.
Bij onderhandschen verkoop is het perceel van
den heer P. de Boer uit Schagen op den bewoner,
den heer Jn. Kuiper, overgegaan.
Vergadering van het bestuur der Langen dijker
Groentencentrale te Broek' op LLangendijk, op
Dinsdag 14 Februari 1928, des middags 2 uur,
irt het betaalkantoor.
De voorzitter, burgemeester Slot, opent met
een welkom, waarna door den Secretaris de no
tulen werden gélezen, wielk© onveranderd wer
den vastgesteld en ge teekend.
tegenwoordig waren 27 leden, waaronder 2
leden van Koophandel. Afwezig de heer Munt-
jewerff van Schermerhorn.
Uit het rapport over het betaalkantoor bleek,
dat er in de maani December was geveild voor
een bedrag van f 260.929.62, waarvan voor Broek
op Langendijk f 69272.40, St. Pancras f 30055.77,
St. Pancras R.K. f 4893.68, Zuidscharwoude
f 27511.34, Zuidscharwoude R.K. f4575.26, Koe
dijk f55021.90, Heerhugowaard f 19840.72, H.H.
Waard R.K. f34162.59, Ursem f 1082.98, Hens
broek f3491.88, Schermer f8538.97, Oterleek
f 109.66, Diversen f 2366.47.
In de maand Januari is geveild voor een be
drag van f 586068.51, waarvan voor Broek op
Langendijk f 121433.36, St. Pancras f 114160.07,
St. Pancras R.K, f 14323.01, Koedijk f 118592.76,
Zuidscharwoude f80794.58, Zuidscharwoude R.K.
f 9065.34, Ursem 4362.70, Hensbroek1 f5079.37,
Schermeer f29230.77, Oterleek f3928.81, Diver
sen f7753.54. De keuriijsten Van 'December en
Januari, welke resp. 15 en 10 keuringen bevatte,
werden geen op- of aanmerkingen otter gemaakt.
Schrijven ingekomen van het Centraal Bureau
over het aanleggen van een ledenlijst op zegel,
waardoor de leden wettelijk verbonden zijn aan
hun vereeniging. Deze lijsten zullen op de alge
meene vergadering gepresenteerd worden. levens
schrijven ingekomen van het O. B. met bericht
dat voorstellen ingediend kunnen worden voor
haa ralgemeene vergadering vóór 20 Febr. a-S.
Hiervan werd geen gebruik gemaakt.
Schrijven met rekening ingekomen van den heer
Wartenhorst, aangaande zijn bemoeiingen inzake
den Twuijverweg.
Schrijven ingekomen van de Schippersvereeni-
ging, met verzoek' om een bijdrage voor het open
houden van de vaart gedurende den winter. Daar
de schippersvereen. nog een batig saldo, heeft,
werd besloten thans een bijdrage te verkenen van
f 50.—.
Ingekomen schrijven van een koopman met een
klacht over den keurmeester.
Hierover ontstaat een heele discussie, waaruit
bleek Jat en tuinder eu koopman wel eens onte
vreden zijn over de keur. <T
De heer C. Wagenaar Kz. merkt op dat wij
een zeer serieusen keurmeester hebben, die zijn
taak ernstig opvat, doch klachten zullen er al
tijd wel blijven. Wat het schrijven aangaat, werd
in handen gesteld van het dagelijks bestuur, wel
ke leen onderzoek zal instellen.
Schrijven ingekomen van de vereen. ,,de Koop
handel waarin vermeld dat "één van haar loden
de klacht lieeft geuit dat zijn schuit met kool
zonder kennisgeving ouder de overkapping van-
daa ngehaald was én verzocht of dat niet meer
plaats zal hebben.
Hierop is een schrijven teruggezonden aan
„Koophandel", dat nooit een schuit zonder ken
nisgeving onder de overkapping verwijderd is
en dat steeds schuiten, welke geveild moeten wor-
dien voorgaan, doch dat producten van "kooplie
den, die op den "dag zftjn overgehouden, voor den
nacht steeds een plaats onder de kap kunnen krij
gen. Tevens is de waarschuwing gedaan, dat wan
neer iemand zich niet houdt aati 7de bepalingen
van den beambte of den veilingleidier, de k3n<a
beloopt, dat steeds zijn schuiten geweigierd zul
len worden voor een plaats onder de ovierkapping.
Met dit schrijven werd de goedkeuring der
vergadering uitgesproken.
Schrijven ingekomen van 'de secretaresse van
het huldigings-comité voor wijlen den 'Weled.
Gestr. Heer Mr. H,. C. Dresselhuijs, waarin be
dankt wordt voor de gift welke de L.G.C. heeft
gegeven en tevens dat uit vele kringen, doch'
vooral uit de tuinbouw, zooveel steun en sym
pathie betoond werd.
Schrijven ingekomen van den Uitgever van het
Tuinbouw-jaar boek, met verzoek de leden op te
wekken dat boek te koopen. Het bestuur wil
hiertoe gaarne medewerken, daar ze overtuigd»
is van het nut, dat elke tuinder dat boek iu
zijn bezit heeft. Alle opgaven "kunnen gedaan
worden bij den Secretaris van de L.G.C., daar
bij een flink kwantum de prijs zeer laag is. Me-
bij een flink kwantum de prijs zeer laag is.
Medegedeeld werd dat cite bascule's die reeds 3
jaren gebruikt zijn, niet beet meer aan de eischen
v'oldioen. Dienaangaande is een fabrikant gevraagd,,
te komen zien welke gebreken aan de bascule's
zijn; b.v'. het uit de messen loopen en oók dat
de weegbrug vaster moet liggen. Die gebreken
zijn door den fabrikant opgenomen en zal met
het maken van nieuwe bascule's, hiermede reke
ning worden gehouden. Ook zal iemand aangesteld
worden, welke speciaal voor de bascules en ge
wichten zal zorg dragen.
Door den penningmeester, de heer C. Spaans,
werd: de jaarrekening uitvoerig voorgelegd, wel
ke was nagezien en door het dag. bestuur en door
2 leden van de vereeniging Schermerhorn.
De voorz. bracht dank aan den penningmeester
voor zijn accuraat beheer.
Vastgesteld werd dat de algemeene vergadering
gehouden zal worden op 'Donderdag 8 Maart a.s.,
aanvangende 's morgens half elf in café „de
Roode Leeuw" van den heer Schoeuder te Scher
merhorn.
Vervolgens werd de agenda voor deze verga
dering klaar gemaakt en de voorstellen van be
stuur en vereenigingen voorloopig besproken.
Bij de rondvraag brengt de heer Kloosterboer
in bespreking de fietaweg St. Pancras—Koedijk
en zegt dat die weg van groot belang is voor de
Koedijker tuinders, zoodat het ook beschouwd
kan worden als een marktbelang en zou willen
voorsteUen dat de L.G.C. er hare steun en melte-
/werking zou willen verleenen.
De Secretaris steunt dit voorstel ten volle en
zegt dat op de agenda der alg. verg. in 1925,
welke gehouden is te Koedijk, een voorstel ge
plaatst was om steun te verleenen aan een n&uw
te maken weg St. PancrasKoedijk. Dat voor
stel is daar met algemeene stemmen aangeno
men, zoodat ik meen dat daarop door ons kan
doorgewerkt worden.
■Wordt algemeen goedggvondlen.
De heer Kramer (Koophandtel), zou het in
overweging willen geven dit besluit bij de ge
meenten St. Pancras en Koedijk schriftelijk ken-
baa rte maken. Zal aan voldaan worden.
De heer Glas (H.H.Waard) vraagt of de ge
wichten, die aangeschaft zijn, alle nog aanwe
zig zijn.
Gevreesd werd van niet en daarom zal ook
een- andere regeling getroffen worden.
De heer Schaap brengt klachten ter sprake
over het wegen bij' het spoor.
Aanbevolen werd dat als iemand meent dat
er niet goed gewogen wordt, deze dan zelf de
bascule nakijkt of idat hij den keurmeester
den veilingleider vraagt dit te willen doen, dan
komt het direct in orde.
De heer Hoogland zou het zeer gewenscht ach
ten, als de vaart dicht vriest, de vereenigingen
ovierleg plegen inzake het openmaken. Het komt
nu wel eens voor, dat met het oog op" het open
hakken, 'de v'aart bij een vereeniging wel eens
dicht blijft, terwijl het door een andere vereeni
ging opengemaakt wordt, waardoor de vaart zeer
slecht bevaarbaar wordt. De vergadering is het
hierover eens en besluit bij voorkomende geval
len ovierleg te plegen.
De heer Glas (Br. op L.) vtaagt hoe of de
reuzenbloemkool, waarvan wij thans zaad heb
ben, zich in Italië hebben opgedaan.
De voorzitter deelt mede, dat de bloemkool in
Italië, afkomstig van hetzelfde zaad, dat wii
zitter dat professor Brigant de verzorging van
thans hebben, heel best waren, verder zegt voor-
het zaadwinnen zoo uitstekend leidt, dat hem
daarvoor alle lof toekomt. Hierna werd de ver
gadering door den voorzitter gesloten, welke zegt
dat hij met voldoening deze vergadering heeft
geleid en dankt hartelijk voor de aangenamja
samenwerking.
