De Langedijker Groente-Centrale
Algemeene Vergadering van de Langedijker
Groenten-Centrale op Donderdag j8 Maart, des
voormiddags 10.30 uur, teti lokale van den Heer
Schreuder, Caf£ „De Roode Leeuw" te Scher-
merhom.
Aanwezig zijn de afgevaardigden van de 14 aan
gesloten vereenigingen.
Als gast zijn tevens aanwezig de heer Balk,
Secretaris van de Prov. Commissie, de E. A. Hr.
P. Slot A.Pz., Burgemeester van Broek op Lan-
gendijk, tevens, voorzitter van het Marktbestuur,
de vertegenwoordigers van de vereeniging „De
Koophandel" de heeren C. Wagenaar Kz. en J.
Kramer, de betaalmeester de heer W. Dirkmaat,
de keurmeester de heer Jb. van Die en de Bur
gemeester van Schermerhorn, de E. A. Heer Mein-
dertsma.
Ongeveer een kwartier na het verstrijken van het
uur van aanvang, trekt de voorz. der ^farktver-
eeniging, de Heer S. de Boer Kz., van Zuidscharf-
woude, met hamersalg aller aandacht tot zich en
spreekt de volgende openingsrede uit:
f
Mijne heeren, afgevaardigden en gasten, na
mens het bestuur heet ik u allen hartelijk mei-
kom op onze jaarvergadering, ook de pers van
harte welkom in ons midden.
Het is voor het eerst dat wij onze jaarvergade
ring houden te Schermerhorn. Trotsch dat het
vorige jaar .werd voorgesteld om voortaan deze
vergaderingen in Alkmaar te houden, was de
Vergadering heel spoedig bereid toen het verzoék
van het bestuur vau Schermerhorn kwam, om
in 1928 op te trekken naar deze gemeente die
bijna het verst van het centrum verwijderd is.
Het .was met het oog op de zaairuimte dat het
vorige jaar het voorstel kwam om in Alkmaar te
vergaderen, maar mij dunkt dat .wij daar toch
niet over te klagen hebbenT~hiei is het HTetk
geval heel ruim en groot en ook op andere plaat
sen wordt alles gedaan om het de vergadering
aangenaam te maken.
Het is ons dan ook een genoegen dezen dag
hier zaam te wezen en wij danken het bestuur
van Schermerhorn voor hq.ro nette voorbereiding.
In ons 'jaarverslag staat heel kort omschreven
het toen en thans aangaande het 40-jarig bestaan
van het veilen van groenten. Het verschil óp
het gebied van veilen en ook het verschil wat de
gebouwen aangaat, is enorm.
Velen onder ons hebben den groei en de Voor
uitgang jaarlijks kunnen gadeslaan, maar jongere
tuinders hebben dat niet gekund en zullen zich
maar amper een voorstelling kunnen maken hoe
het vroeger was. Hit is ook wel het gieval op
organisatiegebied. Het begin van het tuindiers-
vfereenigingsleven dagteekend enkele jaren later,
dan het begin van het veilen en ook in dat insti
tuut is heel wat verschil van toen en thans.
Velen onder ons zullen het zich ook niet kun
nen voorstellen hoe moeilijk het toen was om
toen zelfs een gewone plaatselijke tuinbouw ver
eeniging op te richten.
Diegenen die de eerste jaren als bestuursleden
optraden, hadden geen gemakkelijke taak, want
algemeene samenwerking was er niet en het nut
van saamhoorigheid was nog niet bij .de menschen
doorgedrongen. Bij herhaald vragen lieten enkelen
zich als lid inschrijven, nog niet direct omdat ze
daarin zagen hun algemeen voordeel, neen want
voor het algemeen daar voelde men weinig voor,
ieder was op zijn eigen voordeel bedacht.
Toch is het ten slotte de eerste besturen ge
lukt om eenig verband te brengen onder de tuin
ders, door op verschillende plaatsen tuinbouw-
v'ereenigngen op ite richten, welke ten slotte
werden samengevat in een boud, welke al spoe
dig een heelen omvang had.
Doordat de vereeniging eenige beteektenis kreeg,
kwamen er natuurlijk ook meer eischen naar
voren, waarvan ïk ten eerste wil noemen het
afschaffen van de toetallen.
Het zal misschien wel noodig zijn om van ,,het
afschaffen van de toetallen", een verklaring te
geven, anders zouden er zeker wel zijn, die niet
wisten wat het beteekende.
Voorheen verkochten wij onze kool per stuk,
maar dan moesten wij op elke 100 stuks 12 stuks
toegeven, dat was gewoonte, op 100 bos wortelen
4 bos toe, de uien werden verkocht per mud,
maar geen mud zooals het graau verkocht werd,
d.w.z. gestreken maat, neen elk half mud, want
er werd per half mui gemeeten, moest een kop
opgestapeld worden zoo groot als het kon en
mengieen geraakte dan ook in de maat, want
dan was de kop op het half mud niet groot
genoeg geweest. Een keurmeester bestond er niet,
zoodta men zich- aan het oordeel van den koop
man moest onderwerpen. (T
Wat een strijd het gekost heeft om dat klaar
te krijgen is niet direct te omschrijven. Vooral
van de zijde van den handel kwam natuurlijk felle
tegenwerking en velen zullen het thans wel niet
kunnen begrijpen, maar ook van de zijde van de
tuinders was nog veel tegenwerking door, al
was het dan ook besloten enkelen toch doorgingen
met de toetallen te geven, meenenje dat zij bij
den koopman dan op een good blaadje zouden
staan en daardoor hun eigen voordeel zouden die
nen. Ook de contante betaling heeft heel wat
moeite en strijd gékost om 'het te krijgen zooals
het thans is.
Ook weer van de zijde van den handel, maar
ook van de eigen tuiniers werd nogal tegen
werking ondervonden.
Zeggenschap over de leden was er nog niet
veel en het eigen ik' bleef steeds bij enkelen op
den voorgrond- Dit is gelukkig thans heel anders
het saamhoorigheidsgevpel is thans sterk bij de
mensehen doorgedrongen en ieder is er van over
tuigd dat men door eenheid veel kan bereiken
en alleen niets.
Aan den grooteu wereldoorlog hebben wij wel
iets te danken voor de eenheid onder ae tuindlers.
Van bovenaf kwamen er verschillende bepalin
gen, die ons noodzaakten om als een man op te-
komen voor onze belangen, want al waren wij
wel eens ontevreden, toch heeft onze organisatie
veel voor ons bereikt. En zoo ook thans, de tuin
bouworganisatie in Nederland 'is van dien aard,
dat schier allen als één man te zamen ge~bracht
zijn.
Bij het Centraal Bureau voor de veilingen in
Nederland zijn haast alle veilingsvereenigingen
aangesloten en dan de Nederlandsche Tuinbouw-
raad .waarbij de verschillende takken van bedrijf
zijn aangesloten, zooals onze vereeniging die is
daar - ondergebracht als de af deeling Groenten-
teelt en vervólgens de Bloembollenteelt, de Plan-
tenkweekerij en de Boschbouw.
Was het vroeger moeilijk om als bestuurder de
organisatie in het rechte spoort te houden, ook
thans is het niet gemakkelijk, niet wat de orga
nisatie betreft, maar omdat er meer van de be
sturen gevraagd wordt. Het gaat alles maar re
gelmatig door en er zullen er misschien wel
zijn die meenen .dat alles van zelf gaat en dat
is hun ook niet kwalijk te nemen, want ieder
maakt er geen studie van. Maar als wij regelma"
tig ons vakblad ,,de Tuinderij" lezen, dan ko
men wij tot de overtuiging dat ons bestuur alles
in het werk stelt om de rechten die de Tuin
bouw heeft of toekomt, te verdedigen of trachten
te verkrijgen.
Wanneer wij nu enkel maar de aandacht ves
tigen op hetgeen ons Provinciaal Bestuur thans
voor ons doet, het verkrijgen van soortecht bloem
koolzaad. Het is nog maar een jaar of drie gela
den, dat het denkbeeld geopperd werd om te
trachten goed reuzen bloemkoolzaad te verkrijgen,
daar wij de ondervinding hebben dat wij uit den
handel steeds slecht zaad krijgen. Dat is toen
door ons Provinciaal Bestuur aangepakt en thans
zijn wij al in het bezit van soortecht zaad, ge
teeld op de plaats van herkomst (dat is Italië),
waar onze eigen menschen heentrekken om de
bloemkool zoo sterk mogelijk te selecteeren om
het zaad zoo soortecht mogelijk te verkrijgen.
Zonder een goede organisatie was zooiets zeker
niet direct te bereiken.
Vergadering, in het jaarverslag van den Secre
taris staat aan het begin dat de stemming onder
de tuinders heel goed is, waarmede de boog© prij
zen van onze producten zeker verband houden.
Dit kunnen wij zeker allen onderschrijven, want
als onze arbeid gewaardeerd of goed betaald
wordt is de stemming goed en wordt er weer
meer voor het vak gevoeld.
Het is dan ook' wel een verblijdend teeken, dat
de prijzen van onze producten goed zijn, dat is
wel een teeken dat ouze groenten al meer en méér
gevraagd worden, waar wij uit kunnen concludee-
ren dat onze winterkoolcultuur wel recht van
bestaan heeft.
Het vorige jaar heb ik de Vraag gesteld of ons
verkoopsysteem in den winter wel goed was, dat
was hiermee in verband gebracht, dat b.v. tot
Februari zoo weinig goede kool aan de veiling
kwam, dat het tot dien tijd toe haast alles door
schot was dat aan de veiling wefd aangevoerd.
Dit werd in verband gebracht met het reclame
maken voor onze kool.
Steeds wordt reclame gemaakt voor onze puike
kwaliteit en dan beginnen wij de campagne met
steeds tweede kwaliteit aan te voeren.
Dit punt heeft de Vierbond den vorigen zomer
ernstig onder de oogen gezien en men was tot
het besluit gekomen om een premie te stellen op
het aanvoeren van goede kool. Dat besluit is
later aangehouden, omdat de toestand zich wij
zigde d.w.z. dat de prijzen van de kool veel
beter werden, zoodat gehoopt werd dat er wiel
goede kool aan de markt zou komen. Dit is dan
ook goed uitgekomen, de prij'zen werden van dien
aard, dat ieder wel eens wat verkoopen wilde.
Het is dit jaar dan ook' buitengewoon zooveel
mooie kool als er aan de veiling gebracht is.
In tegenstelling met het vorige jaar, toen alles
haast doorschot was, is het nu alles haast mooie
kool geweest. Zouden wij dat ieder jaar kunnen'?
zeker niet, het zijn ook al weer 'de omstandig
heden lie daar veel aan kunnen af- of toedoen.
Het vorige jaar alle schuren propvol, met zacht
weer zoo zelfs, dat er in Januari nog "heel wat
bloemkool aan de veiling k'wam en dan daarbij
lage prijzen, zoodat enkel het minderwaardige
product werd opgeruimd. Het zachte weer maak
te dat het haast onmogelijk 'was om de kool vrij
van rot te houden, zoodat de kwaliteit dan har.l
achteruit gaat-
Dit jaar echter waren de schuren over het
algemeen niet zoo vol en zoodra de kool gebor
gen was, kregen wij vriezend weer, zoodat ie
kool haast bleef zooals ze was en er bijna geen
rot aan kwam.
Daarbij kwam nog dat de prijzen spoedig be
langrijk omhoog gingen, zoodat ieder er toe over
ging om te verkoopen.
Daarom zal het wel moeilijk zijn om bepalin
gen te maken, omdat wij van zooveel oorzaken
afhangen.
Ook in onze bedrij fsuitkomsten hangen wij van
vele oorzaken af. In het afgeloopen jaar zullen
er 'wel geweest zijn die een vrij goed jaar hebben
gemaakt, maar van velen Was de uitkomst niet
goed. De oorzaak, tenminste een van de oor
zaken 'was wél de verschillen/de ziekten in onze
producten. Het is reeds begonnen met de ziekte
in.de aardappelen en dan vervolgens de draaihar-
tighedi en de vallers in "de kool.
Op het gebied van het bestrijden 'wordt van
wetenschappelijke zijde alles gedaan om midde
len te vinden ter bestrijding of voorkoming van
'de ziekten.
B.v. voor de draaihartigheid, daar is door zeer
wetenschappelijke menschen reeds jaren naar ge
zocht, doch het is tot heien toe nog niet mogen
gelukken om het middel te vinden.
Er is zelfs door onze Provinciale Organisatie
eon belangrijke premie uitgeloofd voor diegene,
die het middel kon aangeven ter bestrijding van
de draaihartigheid.
Toch is door .Je wetenschap wel ontdekt welk
insect de ziekte veroorzaakt en ook is door de we
tenschap een middel aangegeven ter voorkoming
van de draaihartigheid. Dat middel is wissel
bouw en daarbij in den herfst het land schoon
maken, d.w.z. alles wat op het land blijft liggen,
zooals bladen en struiken er af halen, zoodat er
geen beschutting meer overblijft voor de larven
die daarin een schuilplaats zoeken. Wordt dit
middel wel opgevolgd zeker wel niet, althans mij
is het niet bekend.
Voor het verbouwen van uien is altijd bekend
geweest, dat men maar niet uien op uien kan
teelen op hetzelfde land, ja- het voorschrift luidt,
dat wil men z'n land zuiver houden voor uien,
men slechts eenmaal in de vier jaar op "hetzelfde
land uien kan teelen.
Dit middel, voor zoover ik weet, wordt steeds
stipt opgevolgd en de resultaten zijn goed.
Ook voor onze bloemkool en koolteelt zou het
zeker een stap in de goede richting zijn als er
eens wat meer aan Wisselbouw gedaan werd en
ook zal het zeker nuttig wezen als men in den
herfst het land schoon maakt.
Dit zijn welmoeilijke di.ngen, maar als de draai
hartigheid en de vallers zoo sterk optreden als
het vorige jaar, dan kost het schatten gelds en
kunnen wij ons daarvoor wel eenige moeite ge
troosten.
De verschillende ziekten in de aardappelen wor
den bestreden door een strenge selectie toe te pas
sen op het pootgoeü. De te velde gekeurde aar d
appelen welke gedaan Wor,dt door den keurings
dienst van de Maatschappij voor Tuinbouw en
Plantkunde, geven groote zekerheid dat ze ziekte-
vrij zijn, «hetgeen de opbrengst ten zeerste bevor
dert en voor de gewone aardappelziekte welke
door de weersgesteldheid ontstaat, daarvoor is
een middel gevonden en wel 'de Bordeausche pap.
Het besproeien met deze pap geeft groote zeker
heid dat men vrij blijft van de ziekte.
Wordt het besproeiingsmiddel algemeen toe
gepast? mij dunkt van niet- Vooral de Schotsche
muizen, wat hier toch een belangrijke teelt is,
worden over het algemeen te weinig besproeid.
Over het algemeen wordt gedacht dat de aard
appelen vroeg genoeg gerooid zullen zijn, zoodat
men wel voor de ziekte uit is.
Jaar op jaar ondervindt men eóhter teleur
stelling en toch gaat men het volgende jaar
weer niet sproeien.
Wat was het verblijdend toen het middel ge
vonden was en het is voorheen ook wel sterker
toegepast dan thans, doch het schijnt de laatste
jaren steeds minder 'te worden-
De kosten van besproeien zijn gering, dus zou
het enkel de moeite zijn die de menschen weer
houdt om het zoo kostelijke middel toe te pas
sen? ik weet het niet, maar 'toch zou ik het
hier ten sterkste willen aanraden om alle aard
appelen, waarvan wij weten dat ze vatbaar zijn,
voor de ziekte te besproeien.
In verband hiermede zou ik' ook naar voren
willen brengen het veilen van de te velde goed
gekeurde aardappelen.
Zoodra men zulke aardappelen heeft, dan lijkt
men wel te meenen, dat dat andere aardappelen
zijn en dat men 'die niet behoeft te Veilen, al
thans zoo gaat "het-
In de meeste gevallen maakte idle keurings
dienst er zelf een handeltje Van, die verplichte
de teelers om ze te bewaren, dat "ging dan wel
zoogenaamd vrijwillig, maar Je voorspiegelingen
waren wel zoo mooi, dat de teelers het deden.
Daardoor is eigenlijk het doel voorbijgestreefd-
Het was toch niet de bedoeling om een keu-
ringsdienst in het leven te roepen, om daardoor
de buitenlanders zuiver pootgoed te bezorgen,
neen de bedoeling" was dat ten slotte al onze
eigen kweekers dat pootgoed zouden kunnen be
trekken.
Door het kunstmatig uit den handel houden
van dat product, gaat daarvan thans het meeste
naar het buitenland en onze eigen mensehen blij
ven er vrij van.
Daartegen zal wel gezegd worden dat onze
mensehen er niet om vragen of dat ze niet dien i
hoogen prijs willen betalen, maar daarvoor heb- j
ben wij toch eenige ondervinding opgedaan, om
dat het kwantum dat de proeftuin jaarlijks kan
beschikbaar stellen, niet alleen g&arne gekocht
wordt, maar dat de proeftuin meestal veel te
kort heeft en die bedingt toch ook een goéden
prijs.
Het vorige jaar is het besluit genomen 'dat
ook de goedgekeurde aardappelen over de veiling
verkocht moesten worden.
De resultaten van dat besluit waren nog niet
schitterend, maar wij willen hopen, dat het in
gezien wordt dat de veiling de plaats is waar al
onze producten moeten komen, wal beslist ons
voordeel is. Dat hebben wij toch ook al zoo
lang met elkaar besloten om ai onze producten te
veilen, maar dat is bij allen nog niet in voldoende
mate doorgedrongen.
1 Zoo bestaat het b.v. ook nog dat leden een
gedeelte van hun bedrijf cp oom tract gaan be-
i bouwen, d.w.z. Jat ze zooals uien en ook wel
'witte kool vooruit Verkoopen en het product la
ter vice versa aan den kooper leveren.
De oorzaak daarvan is om persoonlijk zekerheid"
te hebben van een bestaan, maar daar wordt,
neti bij bedacht dat men claardoor zijn buurman
gaat bcconcurreeren, wat toch beslist een feit is.
Zooals wij nu hier te zamen zijn als één ver
eeniging, laat het tot ons doordringen dat wij
allen met al onze producten op de veiling ko
men, want dat is de plaats waar de hoogste prijs
gegeven 'wordt.
Mijne heeren, het was voor mij een behoefte
om deze zaken eens onder uwe aandacht te bren
gen, het is zoo heerlijk als Wij ondervinden, dat
iedeeer de besluiten, die genomen zijn, ook na
komen en dat niet doen omdat het nu eenmaal
besloten is, maar 'ómdat het algemeen voordeel
gevoeld wordt.
Alles wijst er wel op dat het seizoenteeltjaar
goed zal zijn, enkel de Deensche kool is nog laag
in prijs, maar de overige producten brengen allen
een goeden prijs op.
Dit is echter geen reden om de toekomst niet
ernstig onder de oogen te zien en dat is dan ook'
niet het geval.
Er komen er steeds meer 'die hun bedrijf wijzi
gen in dien zin, door waxephuis of druivenserre
te bouwen, om daarmede zijn producten te ver
meerderen. 1 1
Ik geloof ook dat daardoor Je bestaanszeker
heid grooter wordt, daar men meer kansen van
ontvnagst "heeft.
Over het algemeen is onze teelt 'wel wat een
zijdig, want de hoofdzaak gaat over grove- of
wel stapelproducten.
In de streek die onze vereeniging omvat, ligt
over het algemeen best land waar alles op ge-
teelt kan worden.
Hiermede heb ik ook op het oolg ideBloembollen
teelt. De bewijzen zijn ai lang geleverd, dat de
bloembollen hier heel goéd willen groeien en:
dat ze gaarne gekocht worden omdat ze hier
op vers land gekweekt kunnen worden, hetwelk
gezonde bollen voortbrengt.
Ook de teelt daarvan maakt de bestaanszeker
heid grooter. Voor het bouiwen van kassen is
nogal belangrijk wat geld noodig, zoodat lang.
iedereen dit niet kan uitvoeren, maar mét bloem
bollen kan men "beginnen net zoo. groot als het
beschikbare kapitaal toelaat.
Buitendien"^willen wij echter hopen, dat onze
tegenwoordige cultuur loonend mag blijven, want
dat blijft toch in eik geval nog onze hoofdcul
tuur, waar wij ons bestaan in "hoofdzaak door
moeten verkrijgen.
Mijne heeren, toen ik in 1923 kort voor de al
gemeene vergadering gekozeu werd als voorzitter,
Was het natuurlijk mijn taak om de algemeene
vergadering te leiden. Daar begon ik met te
zeggen, dat ik het met gemengd egevoelens dteedj
zeggen, dat ik het met gemengde gevoelens dleed',
waar toen dan 00 kjreden Voor was, thans is dat
heel anders, het is mij thans een waar genoegen
om "hier als voorzitter op te treden.
Het is nog maar een paar dagen geleden dat ik
mijn 25-jarige edit vereeniging herdacht heb,
waafop ik zooveel uiting van waardeering van
de zijde van onze vereeniging heb ontvangen,
zoodat het voor mij een genoegen is al mijn
krachten te wijden aan de vereeiliging. Van deze
plaats ook namens mijn vrouw onzen hartelijken
dank.
Mijne heeren, nogmaals hartelijk welkom, ik
hoop en vertrouw dat ook deze vergadering zal
staan in goede samhooraigheid en dat er blijk"
iwordt gegeven van eensgezind willen.
Hiermede verklaar ik de vergadering voor ge
opend. j
Een hartelijk applaus klinkt op na het beëin
digen van deze, met klem uitgesproken rede.
Dc voorz. van het Marktbestuur, de E'. A,
Heer P. Slot A.Pz., verkrijgt hierna het woord en
zegt ongeveer het volgende:
Mijneheeren, Vergadering,
Groot genoegen heeft het mij weder gedaan eetl
uitnoodiging om op deze vergadering aanwezig te
zijn, te mogen ontvangen en als gast aanwezig te
zijn. Daarvoor breng ik het bestuur dank.
Waar mij thans het woord is verleend, zij het
mij vergund speciaal een drietal onderwerpen naar
voren te brengen, en wel:
In de allereerste plaats het jubileum dat door
uwen voorz. en veilingleider deze week is gevierd.
Het Dagelijksch Bestuur heeft gemeend, hoewel
het een huiselijk feest was, van zijn waardeering
moeten doen blijken, daarmede zeker handelende
in den geest van uw vergadering. Dit blijk van
medeleven en waardeering is getoond in den vorm
van het schenken van een buffet. Ook te died
opzichte is zeker in uwen geest gehandeld.
Reeds vele jaren vervult hij een functie, waar
door hij onze dagelijkscho man is geworden en.
nog is op onze veiling; een man die de vraagbaak
is van velen, de man die zorgt voor een goeder/
gang van zaken. Zeker zijn wij gelukkig in de
keuze geweest, want het is iemand, die zich ge
heel aan ons bedrijf geeft. Op deze vergadering"
wil ik hem ook complimenteeren voor den arbeid
ten dienste van onze organisatie verricht. (AppLj)
Voor vervolg zie 4e paginal)