NIEUWE
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Donderdag iö Maart iv#28,
87e Jaargang
Stemmingsbeeld Groenteniand
NO öi IMTERC. TELEPHOOIH 52
COURANT
Deze courant verschijnt
Einsdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 1.15
Hedact.-Uitg. J H. KEIZKH - Bureel Noordscharwoude
Advertentiën van 15 regels 75
cent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever
NHin-n i,
Buifenlandsch Overzicht
Nadruk vferboden.
De Volken bondsraad heeft dit jaar ongetwij
feld een succesvolle zitting1 gehad. Het waren
schijnbaar slechts kleine kwesties, die hem ter
regeling voorgelegd 'werden. Maar in een dezer
kwesties school een strijd tusschen beginselen,
die het wezen van den Volkenbond zelf en onze
gansche vredesactie zoo van nabij raakt, dat een
foutieve oplossing de gedachte, die deze actie
geheel beheerscht onvermijdelijk zou aangetast
hebben en het streven om onze internationale
verhoudingen op de basis van het recht te plaat
sen, jaren achteruitgezet zou hebben. Heeft de
Raad .dat begrepen tot nu toe scheen ze dat niet
duidelijk te hebben ingezien. Want het compro
mis, dat indertijd Chamberlain in deze 'kwestie
had voorgesteld, hiel met de beteekenis van het
'beginsel, dat in het geding was, in het geheel
geen rekening en ontwierp daarom een behande
ling der zaak. die voor de gedachte, dat ook
in het internationale leven het recht moet heer-
schen, een bespotting waa.
Gelukkig heeft de Eaad zich, dank zij den
tegenstand ook van onzen afgevaardigde, Jhr.
Loudon, zich destijds niet op dien noodllottigen
weg laten lokken. Fin thans bleek Chamberlain
zelf zoo geheel van de dwaling zijns weegs te
ruggekeerd, dat hij een beroep pp die dwaling
door Titulesco, Boemenië's minister van binnen-
landsche zaken, resoluut afwees en een regeling
voorstelde, die het rechtsbeginsel zijn volle kracht
liet.
Het hetr<>f eer. geschil tusschen Boemenië en
Hongarije over de onteigening van de bezittingen
van de Hongaarsche landeigenaars in het door
den vrede van Trianon aan Boemenië toegewezen
oud Hongaarsch gebied. De landeigenaars had
den zich tegen deze onteigening, die hun slechts
een minimale vergoeding toekende en waarna zij
niet alleen, maar ook Boemeensche landeigenaars
het slachtoffer waren, krachtig verzet en zich!
ten slotte tot het Boemeensch-Hongaarsche arbi
tragehof te Parijs geiwwend, dat van geschillen
met betrekking tot de likwidatie van eigendom
men van voormalige vijanden kennis moet nemien.
Boemenië betwistte de bevoegdheid van 'het
hof, omdat het hier niet een dergelijke likwida
tie zou gelden. Eu toen het hof zelf zich bevoegd
verklaarde, trok het zijn rechters uit dit hof
terug. Hongarije dat voor de landeigenaars op-
kiwam, verzocht nu aan den Volkenbondsraad,
overeenkomstig de aan den Baad bij het vredes
verdrag van Trianon opgelegde verplichting een
ex-neutrale rechter fee benoemen, ten einde dé
werkzaamheid van het hof mogelijk te maken.
Maar" Boemenië's verzet tegen 'de inwilliging
van dit verzoek deed ie Baad aarzelen. Eu het
was toen, dat Chamberlain, rapporteur in deze
aangelegenheid, voorstelde, dat de Baadi zijn mee-
ning omtrent het geschil zou uitmaken, en Boe
menië en Hongarije feitelijk zou dwingen, hun
rechters in het hof op te dragen overeenkomstig
die meening hun beslissing te geven. De beteeke
nis van dit voorstel was, dat het arbitragehof
dus afhankelijk zou gemaakt worden van 'den
Volkenbondsraad en niet overeenkomstig rechts-
maar naar politieke overwegingen vonnis zou
worden gewezen. Het hield dus niet enkel een
aantasting van het arbitrage-beginsel, maar ver-
morselde dit feitelijk. En dit had te ernstiger
beteekenis, omdat er zich zoowel de neiging in
uitsprak om den vroegeren vijand ter wille te
zijn, maar tevens Eugeland's streven om ten koste
van het arbitrage- en rechtsbeginsel aan den Vol
kenbondsraad rechtstreekschen invloed op de be
slissing van rechtsgeschillen te verzekeren. De
Baad is dan ook op dit voorstel niet ingegaan,
en Chamberlain heeft blijkbaar zelf het onjuiste
er van ingezien. Want nu de zaak opnieuw voor
den Baad kwam, stelde hij voor het Boemeensch-
Hongaarsch scheidsgerecht met twee neutrale le
den aan te vullen en het dan de regeling van het
geschil op te dragen.
Daarmee heeft de Baad zich eensgezind veree-
nigd, geheel juist was deze beslissing natuurlijk
niet, omdat ze een, hoewel dan niet gevaarlijke,
inmenging van den Baad in de rechtspraak in-
hieldT Het arbitragehof te Parijs had zich bevoegd
verklaard. Daaraan had Boemenië zich te on
derwerpen. Toen het dat niet deed maar zijn
rechters uit het Hof terugtrok en zoo de werk
zaamheid er van onmogelijk maakte had de Baad
enkel overeenkomstig de haar opgelegde verplich
ting voor de Boemeensche rechters nieuiwe moe
ten aanwijzen. Dat zij verder ging en twee extra
leden benoemde, was een tegemoetkoming aan
Boemenië, dat op het gebied van arbitrage een
gevaarlijk preoedent kan scheppen. Blijkbaar heeft
Boemenië deze tegemoetkoming nog niet voldoen
de geacht en feitelijk geweigerd zich naar 'lezie
beslissing te schikken. De Baad heeft niettemin
voet bij stuk gehouden en de zaak alleen tot
Juni verdaagd om Boemenië gelegenheid te ge
ven zich nog eens te bedenken.
Maa.r het lijkt niet waarschijnlijk dat het van
die gelegeiiheid gebruik zal maken. Maar de ge
dachte, dat het zich, tegen een beslissing van
den Volkenbondsraad keeren.de, zich in een hoogst
onaangenaam isolement zou breugen, zou het nog
tot andere gedachten kunnen brengen. De ver
houding tusschen de twee buurstaten zal er zeker
niet beter op worden. En die is al niet al te best
In een andere zaak, voor den Volkenbondsraad be
handeld, heeft de Hongaarsche gedelegeerde er
tot ergernis van de staten der kleine Entente aan
herinnerd, dat Hongarije's verhouding tot die sta
ten al heel weinig vriendschappelijk was. De
toestand van Zuid-Oost-Eiuropa dankt daaraan
voor een deel haar labiel evenwicht. Dat dit
ook de staten der kleine Entente voorzichtig maakt
en ze daarom op wapeninvoer in Hongarije nauw
keurig toezien, is begrijpelijk. Maar die toestand
is niet enkel te wijzigen door een herstel van het
onrecht, Hongarije door den vrede van Trianon
aangedaan. Zou de Volkenbondsraad daarvan wel
licht ook iets begrijpen In de andere zaak, waar
bij Hongarije betrokken was, heeft hij zich nogal
tegemoetkomend getoond, door feitelijk een mili
taire inmenging, die de kleine Entente gewenscht
had, af te zien en de zaak tot Juni te verdagen,,
wanneer wellicht tot een onderzoek door douane
deskundigen naar de wapvusmokkmelarij vae -St
Gothard zal worden besloten.
Het is niet de eenige daad van billijkheid, die
de Baad heeft verricht. De bevolking van 't
Saargebied heeft nu eindelijk door de benoeming
van den Fin Ehrnaste in plaats van den Belg
Lambers een regeeringscommissie gekregen, waar
in ze vertrouwen stelt en die in de eerste plaats
op de belangen van het gebied zal letten. Mag
men er de conclusie uit trekken, dat niet langer
het belang der overwinnaars uit den groeten oor
log de beslissende factor in 'sBaads besluiten is?
De beslissingen 'ten gunste van Hongarije en het
Saargebied, maar meer nog He beslissing ten gun
ste van het arbitrage-beginsel zouden het doen
vermoeden.
smaakt als room
't Ouderpaar alias de Boni was niet wei
nig „kuin" op zijn jonge spruit. Wat goede ver
wachtingen "had men er niet van, het zou een
goede verzorging krijgen, die kreeg 't ook- 't Jonge
wicht kreeg zelfs peten, heel hooge peten, die het
onderwezen in allerlei kundigheden, o.m. hoe zie
ke kersen van goede te onderscheiden, want die
zieke waren zoo uiterst schadelijk voor de gezond
heid. En de zoo uitnemende opleiding zou straks
vruchten dragen, want de jonge geleerde spreeu
wenstudent (niemand dacht nog aan *'t verborgen
koekoek-instinct) zou straks als spreeuwen-voe-
dings-dokter fungeeren.
Reeds in de eerste studie-periode was er bij
een enkele peet twijfel ontstaan, omtrent de ware
spreeuwenaard van den leergierigen leerling. Ein
toen deze met anderen daarover sprak', heette het:
Och 't zijn immers de wilde haren, hij is in zijd
vlegeltijd, straks wordt hij de steun van de fa
milie.
En wat men hoopt, gelooft men graag, welke
rechtgeaarde ouders verloochenen nu ook bij 'n
enkelen misstap huu zoo veelbelovendeu studee-
renden spruit
Gerust was men echter niet geheel en al. Er
kwamen meerdere klachten, sterker geworden on
dernam de laatste-jaarsstudent, zoogenaamd voor
de studie en in 't belang van de familie, zoo'u
kleine Europeesche rondvlucht.
Hoewel uitwendig troisch op Iden durf van
zijn spruit, was papa eigenlijk niet gerust- Er
waren andere vogels bij 't oude nest gekomen en
hadden ^gesjilpt: ,,'n Mooie jongen van jou, oude
spreeuwbaas, je denkt zeker, dat hij in den vreem
de voor de familie kundigheden verzamelt. Hij
houdt het met vreemde koekoeken, hij is zelf
l 'n echte koekoek."
Oude baasspreeuw werd spreeuwkwaad, en sjilp-
te terug, terwijl van verklaarbare nijdigheid zijn
kopveerkes rechtop gingen staan: Leelijke laste-
raar, leelijke lasteraar.
Maar de vreemde vogeltjes "lasterden niet.
j Zij hadden den jongen spreeuw-koekoek iu den
vreemde afgeluisterd, toen hij het den koekoeken
in den vreemde toefluisterde: „Ik zal je leeren,
goeie kersen te krijgen, o wat hebben jullie rot
te kersen."
Thuis gekomen, riep oude baasspreeuw zijn
spruit tot verantwoording: „Je weet toch, jö,
dat we voor onzen eigen bongerd zullen zorgen,
dat is toch! onze afspraak! Ik heb dat ook aan
mijn zuster (de L.G.O.) beloofd en aan dèn groo-
ten oom (Provinciale Commissie) heb ik ook mijn
woord gegeven."
„Ze kletsen maar wat, pa!" zegt de jonge koe
koek nu met spreeuwenstem. „Laat ze eens bewij
zen ,wat ze zeggen. Hebben we ooit zooveel goe
de vruchten gehad, sinds ik aan 't werk ben? En
gaan mijn broers en zusjes niet goed vooruit, zijn
ze niet tevreden? Hoor je van hen nu ooit éen
éenige klacht?"
Welke vader kan nu zulk een pleitrede door
staan: „Kom aan mijn hart, dierbaar spreeuwke,"
roept papa met zichtbaar bewogen gemoed en
omhelstzijn koekoeksjong.
En vader kijkt trotsch en kwinkeleert lustige
■wijsjes, en in 't refreintje komt iets voor van
de booze wereld, die je ook niks gunt.
Nog altijd gelooft 't 6preeuwenpaar in de soort-
Lezer, kent ge het in vele jeugdboekjes voor
komend verhaaltje van het koekoeksjong in '1
spreeuwennest
Hoe kinderachtig hoor ik sommigen al uit
roepen wilt ge Stemmingsbeelder ons nu met
fabeltjes in uwe immers zoo zakelijke rubriek
bozig houden?
Ik antwoord: „Toen we kinderen waren, ge
noten we als meester vertelde van Eeintje de
Vos. Eerst toen we ouder werden, kregen we het
in de gaten, dat die op 't oog zoo kinderachtige
verhaaltjes een diepen zin hadden, en onderdeden
waren van het fraaie episch gedicht der Mid-
del-Nederlandsche litteratuur „Van den Vos Rei-
naarde", geheeten.
Vergun me u ook 'n verhaaltje te vertellen van
een koekoeksjong in 't spreeuwennest. Maar aan
gezien ik geen dichter ben, slechts een zeer nuch
ter en gewoon proza-mensch, substitueer ik dade
lijk de vogelkinderen in mijn verhaaltje.
Het nuttige, zeer nuttige spreeuwengeslacht is
bij mij, schrik niet, goe-vrienden, de door mij
bizonder hooggeachte Noorder-Markt bond.
'k' Verzoek nu elk welwillend lezer, deze ont
boezeming niet gelijk te Stellen of te willen ver
gelijken met de spreekwoordelijke gevoelens van
zeker moederdier, dat volgens zekere categorie
van geleerden ons aller moeder heet te zijn.
Em 't koekoeksjong in 't warme N.M.B.-nest-,
dat zich daar koestert en voedt, zich gedraagt
als ware het een echt N.M.B.-spreeuwenkind en
toch 'n bastaard-spreeuw, 'n rasechte jonge koe
koek is dat is de pootgoedcommissie van
dien goeden Bond.
't Duurde lang eer de echte koekoek-natuur bo
ven kwam.
echtheid van den vondeling, en meent rotsvast,,
dat het jonge jong hun goeden aard heeft. Er
zijn nog altijd goede ouders, die hun bast aar dlzoneu
voor engelen aanzien.
Hebt ge 't verhaaltje begrepen?
De N.M.B. heeft indertijd, net als de LG'.C,
de pootgoedcommissie geinstitueerd, om voor ei
gen kring te werken. Om eigen leden te voorzien
van goedgekeurd pootgoed- Men kent 't verloop,
hoe inzonderheid de nu zelfstandige diochter van
den N.M.B. het ouderhuis met den nek aankijkt,
er maling aan "heeft. Zij ijvert voor het doel,
zooveel mogelijk aardappelen te keuren, en handielt
zelf in 't artikel; nu moge men het geregeld te
genspreken, ik houd vol eu weet, dat de pootgoed
commissie in haar boven den handel bevoorrechte
positie, voor rekening en risico van haar opdracht
gevers reist, adverteert, exposeert, kortom daden
van koophandel verricht.
Toen ik voor ruim een jaar schreef gij poot
goedcommissie en leden licht het buitenland ver
keerd in, hoe durft ge! kreeg ik een fel ingezon
den stuk op mijn dak. Praatjes, niets dan praatjes!
Ik publiceerde, wat in het Duitsche vakblad,
„Der Kartoffel grèszhandel" letterlijk stond. De
inzender zweeg, 't voorgewende praatjje bleek vol
komen op feiten te berusten.
't Vorig jaar is besloten, een 'proef te nemen
met veilen van de goedgekeurde poters. Van to
voren wist de pootgoedcommissie van den N.M.B.
„dat 't toch niks gedaan was."
Koekoeksliefde tot het spreeuWengeslacht.
O, de heeren werkten zoo mee- 't Gaat öm hand
having van de verkooporganisatie op ooöpera-
tie ven grondslag. Laat men toch met de volk
Waarheid voor den dag komen.
De secretaris van de Provinciale Commissie
moge in zijn jaarverslag al schrijven, dat hij
hoopt, dat in de toekomst de poters over de vei
lingen zullen verkocht worden, de voorzitter van
de L.G.C. iewat scherper, maar zeer terecht op
merken. „de Heeren maken er een eigen handel
tje van", de vader echter van dit koekoeksjong,
dat het organisatie-nest bevuilt, de goedgeloovige
N.M.B. zwijgt en gelooft nog aan de goede kwa
liteiten van zijn troetelkind.
Alles veilen en geen bonnen. Goed, vader N.
M.B., kijk naar uw dochterke, de pootgoeioom-
missiën.
Uw dochter maakte weer 'n snoepreisje en toog
ditmaal naar België's hoofdstad. Daar werd een
tentoonstelling gehouden van zaai- en pootgoed
en daar exposeerde de pootgoedcommissie, dlie gij
N.M.B. in 't leven riept, uw product, om 't straks
Weer buiten de veiling om, voor rekening eu risi
co van uw leden te verkoopen.
En de expositiekosten komen toch niet op de
rekening van papa!
Eenig koolweertje nu. 't Vriest, als waren we
in Januari, en er viel sneeuw. De jeugd w.as in
staat, sleetje te 'rijden en de Langendijker ziet
graag winterpret. Kou is je ware voor ons groen
teniand, wat is roode kool nu hoog in prijs, '25 a
29 gld., de denen rijzen ook wat, de gelen zijn
ook willig.
De veilingen zijn j.l. Maandagmorgen stamp
vol geweest, de bodem was hard gevroren, op
den akker was weinig uit te richten, dus toog
men ter veiling.
't Blijft dus uitstekend gaan, ons groenteniand]
beleeft een besten winter, ondanks toltarieven,
hooge belastingen en addere boeren op den zaken-
weg. :j'
Plaatsgebrek noodzaakte ons dit Stemmings
beeld tot dit Nr. uit te stellen. RED:.
Plaatselijk Nieuws
- LANGED1JK.
Bij de op Dinsdag jl. te Wognum gehouden
eindexamens van de Vereeniging voor Vakonder
wijs in West-Friesland, slaagden de volgende leer
lingen:
J. Bierman, Zuidscnarwoude. J. Bakhuys,
Oudkarspel, W. de Boer, Noordscharwouae.
J. Mulder, Oudkarspel, C. Moeijes, Oudkar
spel C. Nap, Oudkarspel, W. Dekker^ te
Tuitjenhorn.
OUDKARSPEL.
Bij de gehouden herstemming tusschen de h.h.
P. Visser en F. Moeijes Fz„ ter verkiezing van een
Notabel voor de Ned. Herv. Gem. alhier, werden
uitgebracht 148 stemmen, waarvan op den heer
P. Visser 85 en op den heer Moeijes 62, zoodat
gekozen werd de heer P. Visser. 1 stem werd blan
co uitgeDracnt.
- OUBKARSPEL-
Gevonden voorwerpen: 2 portemonnaie's met
inhoud. 2 belastingplaatjes. 1 ketting. 1 gladde
gouden ring. 1 zakmesje. 1 groene sjaal.
Inlichtingen verstrekt de Gemeenbe-politie.
- NOORDSCHARWOUDE.
Naar wij vernemen is het woonhuis van den hr.
C Stam aan de Pikstraat alhier, in eigendom
overgegaan aan Jb. Kos te Noordscharwoude.
- OUDKARSPEL.
Naar wij vernemen is het perceel van den hr.
,C- Leek, thans wonende te 't Zand, in eigendom
overgegaan aan den heer C. Stam te Noordschar
woude.