H 1 NIEUWE 9 tfi
MOEDER EN MARTELARES
Nieuwsblad y. Holl. Noorderkwartier srrvsws
Dinsdag 8 April 1928
37 e Jaargang
Stemmingsbeeld Groentenland
NO 40 IHTERC. TELEPHOON SI
LANGEDIJKER COURANT
nem n sprijs Groote letters naar plaatsruimte
- per 3 maanden f 1.15 -ReëaCt.-Uitg. J. II. KEIZER - ItlireCl Ifoordscharwoude Brieven rechtetreekaaan den Uitgever
'k Ben wel verplicht op hot blijkbaar in zeer
booze stemming geschreven ingezonden stuk aan
mijn adres, in 't no. van jl. Donderdag 29 Maart,
te antwoorden.
Qui se fache, a tort, zegt een Fransch spreek
woord. 'k Zou waarlijk niet iwleten, (Waarom ik
nu ook' zoo schrijven zou, 'k denk er niet aan,
ook maar 't geringste neer te schrijven, wat den
perspon des schrijvers van liet stuk raakt.
Ik wil het hebben ov.er de zaak, en die
wensch ik zeer scherp te «tellen, zóó scherp, dak
waar ik vorige week nog in betrekkelijken ziu
schreef, thans concreet ga worden.
Nu geen mogelijkheid meer om met jaartallen
te goochelen, 'k zal de jaren noemen. Juist ter
wijl ik hier mee bezig ben komt een koopman aan-
gteloopen, hij heeft 'n stuk opgesteld, waarin hij
zijn ervaringen met 'een pootgoedcommissie mee
deelt. Ik beveel de lezing hiervan zeer aan, nie
mand kan aan de waarheid hiervan ook maar
twijfelen.
Évten een kleine terugblik.
'tWas niemaud minder dan de Voorzitter van
de L.G.C., die in de laatstgehouden jaarverga
dering dier organisatie uitsprak, wat in de pu
blieke opinie leeft: „Gij pootgoed commissies
maakt er een handeltje van."
Op hoogen toon werd een bewijs gevraagd, ik'
Verklaarde mij berpid -dat bij te brengen.
Maar nu wordt den Stemmingsbeelder bijtend'
toegevoegd: „Bp leidende figuren lezen jouw
stokend geschrijf niet 'mper, ze 'zijn er beu van,
er komt eén moment, dat heit' gevoel van eigen
waarde daartoe noopt."
't Is fameus, dat- lijkt wel wait op Mussolini
over Zuid-Tirol. Die hoeft ook gevoel van ei
genwaarde, zeg!
Maar er is bij zoo min waardeenenid oordeel-een
groote troost, 'k bevind me in zoo buitengewoon
gezelschap, dat ik gevaar loop heuseh óók
iets Van eigenwaarde te gaan gevoelen. Dat gezel
schap wordt tot mijn niet geringe verbazing
steeds grooter. Mag ik u de Verschillende leien
even voorstallen?
Daar hebt ge het bestuur van de Provinciale
Commissie uit de Tuinbouwveilingen in N.-H.
Het oordeel dezer heeren is vastgelegd in het
jongste jaarverslag van den secretaris.
Of die heeren mijn geschrijf lezen? och dat
kan ik niet be, wij zen, maar wel, dat zij het met
mij eens zijn.
En daar staat het bestuur van "de L.G.O.
'k Ben zoo vrij te constateeren, dat het col
lege precies zoo over de zaak denkt als ik. Dat
is boven allen twijfel verheden.
Ja, 'k ben stout in mijn beweren vandaag, het
overgroote deel van het bestuur van den N.M.B.
denkt er niet anders over. Elen bestuur, dat' zoo
sterk op „alles over de veiling" aandringt, kan
niet anders oordeelen, en indien dit minder sterk
uitkomt als wel wenscheïijk is, oeh - - de heeren
hebbben er hunne redenen voor.
Voor den vrede in huis moet je wat over
hebben.
Verder noem ik de hoofdorganlsatie in den
Haag. Heeds citeerde ik den heer Vadstar in do
Tuinderij, hij moet niets Van z-elfexpori door
tuinders 'hebben.
Neem verder den handel. Ziet men kans, nu
één koopman te vinden, die bet standpunt van
de pootgoedcommissies deelt?
Jl. Zaterdag hield me een bekend groothande
laar aan, hij zei: „'t Is een onmogelijke zaak,
nog Wol te houden, dat die pootgotedcommi-ssies
niet zelfstandig handelen. De heeren loopen zoo
vast in hun redeneieringen als 'n muur.
FEUILLETON
5) c
Bedoeld kabinet bevond zich in een zoogenaamd
paviljoen, waar men tevens de rekenkamer, de
kas en de modelkamer aantrof.
Johanna Fortier was hare woning binnenge
gaan. Die woning, van de andere gebouwlen afge
zonderd, was 'een klein op zich zelf staand huis
aan den achterkant van het plein, links van een
groote deur, die alleen voor 'de vrachtwagens be
stemd was, en van een klein poortje, waardoor
het werkvolk der fabriek in- en uitgng.
Het bedoelde gebouwtje had slechts eene ver
dieping. Gelijkvloers (was een zitkamer en een
keuken, en daarboven een slaap- en ©en berg-
kamer, alles van de geringste afmetingen. In de
slaapkamer stond het ijzeren ledikantje van den
kleinen jongen bij Johanna's bed. Al was de in
richting van de vertrekjes zoo eenvoudig moge
lijk, er heersehte overal een netheid, die zelfs
eene Hollandsche huismoeder een knikje van te
vredenheid zou hebben afgadjwongen.
Zoodra Johanna zich van de tegentwoordigheii
des opzichters bevrijd gevoelde, 'trad zij haar
Wie levert die goedgekeurde poters aan den
Boerenbond te Miecheleu
Nauwelijks is deze mijnheer uitgesproken of er
komt een andere koopman op me af en valt als
volgt uit: „Hoe ter wereld kan de schrijver van
't stuk', de heer G„ doen als wist hij van niets-
Wie levert pootgoed te Bcnn?"
Waarlijk, 'k begin trotseh te worden op miju
gezelschap, daar zijn menscheen bij, die letter®
hebben gegeten, zelfs met een accaderaisehen
graad.
Een hunner zei: „Als ge in deze zaak iets kunt
doen, als uw pen eenig gezag heeft, gebruik haar
dan, ge bewijst heiel ons gewest er een 'dienst mee.
Zeg het dien tuinders, dat het' verkeerd gaat, dat
er allerwonderlijkst niet 't goedgekeurd pootgoed
wordt omgesprongen,
j De geacht© opponent moet wel heel erg boos
zijn geweest, toen hij schreef, zooals hij schreef
i Zie, ik durf de zaak miet een Volkomen gerust
hart aan die organisatiemenschen ter beoordeeling
voor te leggen, aan diezelfde menschen, die „van
i mijn geschrijf geen notitie nemen."
I Willen de pootgoedcommissies het Hoofdbe
stuur uitspraak laten doeen? Ze voelen immere
zoo voor de veilingsorganisatie, daar kunnen ze
todh niets op 'tegen hebben. Hier hebt ge ten
overvloede het adres: Javastraat 80, welbekend!
Dit is toch geen .gestook, och kam!
Prefereert ge soms de Prov1. Commissie uit de
tuinbouwveilingen in N.-H.? Ik zeg: „Acooord
van Putten, maar gij ik Weet het van te
voren, zegt niets, ge kunt niet en durft niet;
wantbeide organisaties hébben zich al uit
gesproken.
Voor zoo vér mij bekend, heeft de Vierbond
zich nog niet met deze affaire bemoeid. Kijk,
'kben buitengewoon schappelijk, breng de zaak
vöor die organisatie gij pootgoedcommissies
ik kan dat doen, omdat ik ;We©t, Volkomen gelijk
te hebben.
.Als iemand boos is, moet je hem wat toegeven.
Voor het mogelijke geval, dat de zaak voor
een der genoemde tuinbouworganisaties mocht
dienen ,kom ik thans al vast aandragen met
materiaal.
Geen keurmeester verkoopt, zegt', gé.
Ik zeg zelf kocht ik een wagon goedge
keurde poters van eeu keurmeester-verkooper, en
nu komt een tweede, die een zeer groote partij
van zoo'n mijnheer met dubbele waardigheid,
kocht. Dat eerste is gebeurd in 1926, 't t; we ede
in 1925, dit ter voorkoming van *t nog al ge
liefde Verwijt: „Veronderstellingen, allemaal ver
zinsels."
In 1927 is geen enkele partij onder fS ver
kocht, dus is 't staaltje in 't v'orig stemmingsr
beeld verteld, veronderstelling-verzinsel. (Zie in
gezonden stuk). Nu stonid daar niet in 't Stem
mingsbeeld, dat zulks in 1927 had plaats ge
vonden- 't is een jaar vroeger, in '26 geschied.
Dat geval speelde zich af te N.S., betrof de
commissie van den N.M.B. Een koopman weM
naar den verkooper B., welbekend, verwezen, bood
9.25, een best bod; 'tmoiest 9.50 ,w©zeii. Over
drie dagen zou hij antwoord krijgen, dat kwam
ook. De partij heette verkocht. Zes'.wéken later
trof de koopman toevallig we>er den' bouwer, hou
der van 't goed. „Je was er af hé, van je aardap
pelen?" De bouwier keek of hij iets in Keulen
hoorde. „Wat blief,, ik hew© ze naöh!" 'kBen
nieuwsgierig of er nu in den trant van school
jongens volgen zal: „das niettes".
Onderwijl blijven id© bouwers volkomen vrij.
Ten eerst© van de centen en hen wordt de volle
huisje binnen, Waar zij' dadelijk het wOschgoèd
begon te beredderen, dat gedurende haar afwezig
heid door de waschvrouw bezorgd was. Bij dat
werk dacht zij gedurig aan he gesprek, door
haar met Ernst Garaud gevoerd.
Voor mijn kinderen ware het misschien beter,
als ik hertrouwde," mompelde zij, „maar ik zelf
zou het zeer droevig vinden. Het beeld van mijn
armen Peter zou ik' nooit uit mijn hart kunnen
rukken en ik kan niet begrijpen, hoe men een
tweeden man 'toelacht, als men steeds de herinne
ring aan den eersten man met zich omdraagt!
Ernst Garaud is ontegenzeggelijk' zeer knap en
vlijtig en zal ongetwijfeld nog verder komen dan
hij nu reeds is. Hij zal wel eens 'een zelfstandige
betrekking hebben. De kinderen zouiden gelukkig
Worden. O ja, doch ik heb hem niet lief en ik
geloof, dat ik' hem nooit zal loeren liefhebben.
Dikwijls jaagt hij mij schrik aan, door de hef
tigheid van zijn karakter. Hij heeft zulk eeu
ijzeren, onverzettelijken Wil. Neen, neen, 't is be
ter dat ik mijne kinderen zelf opvoed ik wil
werken mijn post als portierster aan de fa
briek staat mij wel toe, om tevfens met naaiwerk
er iets bij te verdienen. Ik hertrouw nooit. Ik heb
het mijn Peter op zijn sterfbed beloofd, ik moet'
mijn woord houden.!"
De jonge Weduwe brak bij die herinnering on
willekeurig in tranen los.
De kleine George speelde bij zijn moeder met
dige vrijheid gegund, den strop te nemen; in dat
geval was die heel netjes aanwezig, fl.50 per
100 Kg.
j Zoo handelen, koopman Spelen, dat is een kunst.
I Maar 'k moet oppassen, 'k ben bang van sto
ken
Een ander geval. Oude koeien kunnen soms uit
nemende diensten bewijzen, als stook-materiaai.
Mijn woordenschat wordt al grooter.
In 1925 ging 't niet best met den potershandel,
er was weinig vraag. Een bouwer kfwam met 5000
Kg. ter maTkt, te B. op L. én die partij werd
aangekocht door den man, die nu het ingezonden
s^uk in ons blad heeft doen plaatsen. Goedge
keurd met certificaat.
Me dunkt, 't gaat moeilijk om weer^te spreken
Van veronderstellingen, verzinsels, Misschien mag
ik zelfs hopen, althans veronderstellen, zélfs in
de oogen van den geachten inzender van het booze
Stuk, toch nog wel iets, een ietsje in deze zaak
te kunnen beoordeelen.
De bouwer zei tegen den kooper,,'kHeb thuis
nog 5000 Kg., 'k wil er wel af." Voor den prijs
in de veiling voor de verkóchte partij gemaakt,
kwam de verkoop van de tweede 5000 Kg. goedge
keurde poters tot stand.
Maar dit kwam ter oore van ide pootgoedcom
missies, de inzender van het aan mij gerichte
stuk herinnere rich 't geval eens goed, of onder-
zoeke. Dat mocht niet gebeuren, de kooper heeft
de tweede partij nooit ontvangen.
't Is om er "beu van 'te worden. Brr, wat 'ft.
gestook
Geachte lezers, voor zoover ge deze epistels
nog van zin zijt te volgen, lees nu'het ingezonden
stuk in dit nr., dan hebt ge drie eoncre'te ge-
yallen bij elkaar,
i Br vroeg de vorige week, welke prijzen er te
Br. op Langendijk vorigen zomer aan da bouwers
zijn uitbetaald. Er kwam niets over 't vuur. Ons
veilingspubliek gelooft er niets vap, dat de bou
wers inderdaad den prijs hebben ontvangen, die
door den voorzitter van de L.T.B. in de veiling
is besteed.
O, 't ging zoo vreemd De prijs werd op f 10
bepaald, maar even liet men de zaak haar haluur-
lijk beloop, of voor f8 werd iemand kooper voor
f 8 een wagon. En de pootgoedoommissie, die f 10
besteedd©( vroeg aan den koopman, die voor een
prijs Van f8 had gekócht: of hij nog meer ge
bruiken kon!
Wie kan onder zulke omstandigheden en feiten
nog geloovén aan de plechtige verzekering, dat de
pootgoedcommissies met de beste bedoelingen in
en voor de veiling bezield zijn?
Is de wijze, waarop 't Vorig jaar ter veiling te
Broek op Langendijk met 't goedgekeurd poot
goed is omgesprongen, heel zadht gezegd, uiterst
vreemd geweest, nog erger is het toegegaan te
Bovenkanspel.
'k Heb de pertinente verklaring gekregen, dat
men daar net als te Br. op L. geveild heeft, óók
daar werd de prijs opgedreven tot boven f 10.
De handel heeft tot 9.50 a 9.60 betaald, de
pootgoedcommissie kon beter prijzen besteden, f 10
en daarbovten. Daar kon de handel niet tegen op
Maar wat blijkt Volgens mijn zeer achtens-
en geloofwaardige zegsman, geen koopman, maar
vooraanstaand tuinder?
Dat de bouwers van "t goedgekeurd pro-duet
maar f9 hebben uitbetaald gekregen. Dit is,
volgens bekomen inlichtingen in 1927, geschied'.
Ik vraag, allen, die nog waarde hechten aan
juiste maatschappelijke verhoudingen, of derge
lijke mededeelingen als „gestook" mogen Worden
gequalificeerd)
Mogen de groote tuinbouworganisaties op den
duur zulke dingen tolereeren? Ein wie kan ge-
looven, dat de zoo zeer gewenschte goede ver
houding tusschen producenten en handel zoo kan
blijven bestendigd? Ge kunt dit stoken noemen,
is het niet veel juister vau waarschuwen te ge
lagen, gezien de niet te loochenen rotte plek iu
het organisatie-lichaam?
De tentoonstelling te Brussel.
'kHeb nog hoop, dat de aangevraagde cliche
tijdig aankomt, om ons publiek te laten zien,
hoe er in 't welbekende gebouw de Cinquantenaire
te Brussel, dit voorjaar, voor luttele weken, een
stand was te zien, waarop de pootgoedcommissie
van den Noordermarktbond, haar waar expo
seerde.
Dan is toch zeker alle mond gestppt.
Om niet te uitvoerig te worden, de aandacht'
op de hoofdzaak te vestigen, ga ik voor ditmaal
op „het confessioneele" niet in. Ook dat komt
terecht, 'k trek me nu eenmaal niets aan van
beuheid van anderen, verwijten als stoker laten
me koud en wie 't niet lezen wil, het Stemmings
beeld, hij late het.
Plaatselijk Nieuws
OUDKARSPEL.
DE PROVINCIALE WEDSTRIJDEN
VAN DEN
NOORDHOLLANDSCHEN ATHLETIEKBOND
Bij het Bestuur van de V.V.V.V.V. is een schrij
ven ingekomen, dat door het Bestuur van boven-
genoemden Bond is besloten, de Provinciale Wed
strijden dit jaar wederom in deze gemeente te
houden, zoo de 5 V.'s hieraan haar medewerking
wenscht te verleenen.
- OUDKARSPEL.
WEGWEDSTRIJD VOOR
WIELRENNERS.
Sinds eenige jaren wordt ook de wielersport aan
den Langendijk beoefóend en met toenemend suc
ces.
Door de afdeeling Zaandam werd een vier-ste-
denwedstrijd uitgeschreven, en was de route als
volgt vastgesteld: ZaandamPurmerendHoorn
EdamZaandam. De afstand bedroeg 75 K.M.
125 deelnemers hadden zich voor deze rit laten in
schrijven, waaronder ook 3 van onze Langedijker
rijders.
zijn houten paardje, zijn geliefkoosd stuk speel
goed. Toen hij ziju moeder hoorde iweenen, liep hij
naar haar toe en sloeg zijn armpjes om hars
knieën.
„Moe mag niet schreien!" mokte hij. „Wie
heeft u kWaad gedaan? Ik zal heel zoet wezen,
maaT dan moet u ook niet zoo bedroefd zijn!"
Johanna hief den knaap op en 'drukte hem,
hartstochtelijk kussend, aan hét hart.
Eirnst Garaud haid zich, gelijk !wij zeiden, naar
het kabinet Van mijnheer Labron begeven, dat
met de andere genoemde kamers zich in het pavil
joen bevond. Dat paviljoen zelf had ook gemeen
schap met de Werkplaatsen, waarin jaar in, jaar
uit, steeds zestig of zeventig arbeiders bezig
Waren, geholpen door groote stoommachines.
Die Werkplaatsen bestonden uit afzonderlijke
zalen, die a'llen hare eigenaardige bestemming
hadden. In de eene werd het grove mechanische
werk verricht, in de andere had de rangschikking
plaats, in de derde het in elkander zetten, poli
toeren, en zoo vervolgens.
De directeur der fabriek was bizonder streng
omtrent de handhaving 'der huishoudelijke regle
menten van 0Me en eischte, dat de daarin ver
melde voorschriften letterlijk werden opgevolgd.
In de fabriek Werd geen tegenspraak geduld;
daar moest men zich aan lijdelijke gehoorzaam
heid gewennen en wie dat niet verkoos te doen,
Het traject moest worden afgelegd binnen 4
uur.
Waren er voor de 5 eerst-aankomenden extra
prijzen beschikbaar gesteld, als no. 6 kwam aan
ie heer P. Nap met een verschil van ongeveer to
M., die daardoor tevens in het bezit werd gesteld
van een medaille.
Ook de heeren J. Langedijk en C. Nap, van
Oudkarspel, legden de route binnen den bepaalden
tijd af.
I
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Aan het postkantoor Broek op Langendijk en
de daaronder ressorteerende hulppostkantoren werd
'gedurende de maand Maart 1928 ingelegd f8906.29,
terugbetaald f 6609.32.
Het laatste door dat kantoor uitgegeven boekje
draagt het nummer 1197.
- BROEK OP LANGENDIJK.
Gevonden voorwerpen: een paar dameshandschoe
,nen een zilver damesringetje een paar kin-
derpoitemonnaies.
Verloren voorwerpen: vijf rijwielbelastingplaatjes
moest maar zien dat hij elders een middel Van
bestaan vond.
Ernst Garaud, de eerste opzichter der fabriek,
kende beter dau iemand anders de bedoelingen
van mijnheer Julius Labron omtrent de discipline;
hij waakte voor "de strikte naleving der gege-
vene orders en vorderde van de onder hem staan
de werklieden eene volstrekte gehoorzaamheid met
betrekking tot de eenmaal vastgestelde bepalin
gen.
De woning van den chef was op de eerste ver
dieping van het paviljoen; de deur van diens
kabinet recht tegenover het loket van "den kas
sier en slechts door de breedte der gang daarvan
gescheiden. Aan heft einde van den gang was .ie
trap die naar de woning van den heer Labron
igeleidde.
Ernst klopte eerbiedig aan de deur vau het
kabinet ,doch geen gehoor krijgende, klopte hij
iets luider. 1
De kassier, die dit uit zijn vertrek hoorde»
opende zijn lokiet. „Ge klopt te vergeefs," zei hij»
„de patroon is afwezig."
„Voor langen tijd, mijnheer Ricoux?"
„Dat denk ik niet. Hij is naar Greteil gegaan.
Kan ik misschien van dienst zijn?"
„Neen, mijnheer Eicoux, ik had den patroon
iets omtrent het werk mee te deelen. Ik verzoek
u alleen hem bij zijn terugkomst te zeggen, dat
ik hier ben geweest, dan zal hij mij wél dadelijk
laten roepen."