NI E L W E
MOEDER EN MARTELARES
Door massa aankoop
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No 43
Woensdag 11 April 1928
37e Jaargang
Buitenlandsch Overzicht
A. ten Bruggencate,
Breek op Langendijk Tel. 48.
IMTERC. TELEPHOON 52
IHI. Ill I.Ik HI COURANT
I)e2e courant verschijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnennaitsprijs
per 3 maanden f 1.15
Redact.-Uiljf. J. II. KEIZER - Rureel Noordscharwoude
MÊL Esi ii ii
'Nadruk verbóden.
Het heeft onder de 'Entente-volken lang als
axioma gegolden, dat Duitschland 'den oorlog be
talen zou. En in verband daarmee was 'de door
Duitschland aan de geallieerden 'te betalen scha
devergoeding tot 'een fabelachtig 'bedrag opge
voerd. Het is niet 'waarschijnlijk, dat de regee
ringen der Entente-staten o,oit 'geloofd hebben
dat Duitschland tot betaling 'ervan in s'taat zon
zijn. Maar ze moesten "'bij de reeds zoo sterk
teleurgestelde volken althans het geloof in stand
trachten te houden, dat zij zelf onder de finan-
tiëele gevolgen van den gewonnen oorlog niet
rechtstreeks zouden lijden en de «economische
gevolgen ten d'eele althans door Duitsche beta
lingen zouden worden opgeheven. Heel lang heb
ben ze ook bij de volken die illusie niet kunnen
handhaven. Etn toen te Londen de totale Duitsche
oorlogsschuld tot 312 milliard werd verhoogd',
■waren er maar weinigen meer, die aan een beta
ling van dat bedrag door Dnitschland geloofden
Niettemin heeft Frankrijk zich steeds hardnekkig
aan dat bedrag vastgehouden. Was het omdat
ze Duitschland onder den druk van een onbetaal
bar eoorlogsschuld wilden houden en zoo tege
lijkertijd zijn oeconomische opkomst verhinderen
en de mogelijkheid te scheppen voor "blijvende
bezetting van het Rijngebied.
Ongetwijfeld hebben deze motieven in den aan
vang hoofdzakelijk Erankrijk's houding bepaald'
en hebben ze hun beteekenis nooit ten volle ver
loren. Maar hun kracht verslapte 'naarmate in
Frankrijk dieper het besef doordrong, dat Duitsch
lands oeconomische ontreddering op het oeoono-
misch leven van Europa en van "Frankrijk 'een ver-
lammenden invloed moest oefenen en er het be
wustzijn begon te ontwaken, dat afscheiding van
het Rijngebied van Duitschland, maar ook de
blijvende bezetting van dat gebied door Eran-
sehe troepen onmogelijk was en "'Frankrijk bij'
het herstel der goede betrekkingen tusschen twee
nabuurlanden evenzeer als Duitschland gebaat
moest zijn. 1
Wanneer Frankrijk niettemin nog aan het oude
schuldbedrag bleef vasthouden dan was het van
toen af in de eerste plaats, omdat ze daarmee een
gunstige regeling van de oude schulden aan En
geland en Amerika hoopte te verkrijgen. Telkens
opnieuw sprak het het uit, dat het éigen betaling
aan zijn crediteuren van de ontvangst van
Duitschland's milliarden afhankelijk wilde stel
len. Engeland, dat zelf aan Amerika groote som
men verschuldigd was, had tegen het leggen van
een dergelijk verband tusschen de Duitsche schuld
en de schulden der geallieerden onderling niet
het minste bezwaar en nam dan ook met een beta
ling door Frankrijk It.alië en andere debiteuren
genoegen, die het in staat "Stelde zijn eigen schuld
aan Amerika te kwijten. Maar Amerika heeftj
er van den aanvang af beslist afwijzend1 tegen-
A dvertentiën van 1—5 regels 75
oent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever
Het wilde Engeland, Frankrijk, Italië en de
andere bondgenooten in den oorlog als debiteu
ren niet ruilen voor het verslagen Duitschland
en hield hardnekkig vast aan Se stelling, dat zijn
vorderingen uit vrijwillig aangegane leeningen
voortgesproten, niets te maken hadden met de
vorderingen zijner debiteuren op derden. Toch
liet het zijn strakke houding langzamerhand in
zooverre vanen, dat h:et te samen met Duitsch
land's crediteuren éen regeling der Duitsche schul
den trachtte te ontwerpen, die een oplossing van
dat schuldvraagstuk mogelijk moest maken.
De Dawes-regeling was er "het resultaat van.
Maar deze Amerikaansch'e bemiddelingen lieten
de schulden der geallieerden aan Amerika intact.
En het verband, dat Frankrijk wilde gelegd zien,
bleef achterwege.
Het 'kon echter niet anders of die bemiddelin
gen, eenmaal, begonnen moesten Amerika vanzelf
tot nieuwe bemoeiingen dwingen en tot het zoe
ken naar een ra'dicale oplossing van de Duitsche
schuldvraagstuk-noodzaken.
En de oplossing bleek zonder Frankrijk's me
dewerking onmogelijk. Door het aanvaarden van
do Dawes-regeling had Frankrijk de vordering
op Duitschland van 132 milliard ten bate van
alle crediteuren feitelijk reads opgegeven. Om
rentedienst en amortisatie van e en dergellijke
schuld te waarborgen, zo ueen jaarlijksche annu
ïteit van 5 milliard noodig zijn. En de Dawes-
regeling bepaalde, dat de annuïteiten nooit meer
dan 3 milliard mochten bedragen. Maar offi
cieel was 'Frankrijk het te Londen vastgestelde
bedrag blijven handhaven. En het was duidelijk,
dat het dat lleen 2t)u opgëven, wanneer ook zijn
eigen schuld aan Amerika en Engeland dienover
eenkomstig zou vermeerderd worden. Amerika
wist dus den weg. En het schijnt die nu eindelijk1
ingeslagen te hebben.
De onderhandelingen, die thans tusschen Ame-
rika's en Duitsehlands' voornaamste crediteuren
gaande zijn, gaan uit van de gedachte, dat het
totaalbedrag van Duitschland's schuld "op 32 mil
liard zou gefixeerd worden en dat de helft daar-
xvan zou dieuen ter betaling van de schulden der
geallieerden onderling, dat wil dus zeggen ter
betaling van Amerika, dat aller crediteur is, er;
de andere helft in leveringen in natura voldaan
worden.
Ein men wacht blijkbaar nog alleen op de
afloop der verkiezingen in Frankrijk, Duitsch
land en Amerika om een dergelijke regeling defi
nitief te maken.
Komt zij tot stand, dan moet ilat op Duitsch
land's oeoonomischen en finantiëelen toestand een
gunstigen 'invloed oefenen. Maar die invloed zal
ook in het internationale, oeconomische leven dui-
deijk voelbaar worden. Bovendien moet de rege
ling een belangrijke ontspanning brengen in de
Duitsoh-Fransche verhouding en de ontruiming
van 'het Rijnland in 't zicht brengen. De inter
nationale toestand zal er 'dus belangrijk door
verbeteren. En het kan niet nalaten ontspanning
te brengen in de internationale betrekkingen
Maar dit wli zeker nog allerminst zeggen, dat
daarmee een algemeëhe ontspanning intreedt. De
Fransch-Duitsche verhouding en de toestand in
West-Europa zijn het niet alleen die de wereld
in onrust houden.
De conferentie van Mussolini met den Hon-
gaarschen minister-president en den Turkschen
minister van Buitenlandsche zaken hebben op
nieuw de aandacht bepaald bij de "ïtaliaansche
expansie-politiek en den min of meer gespannen
toestand in Midden- en Oost-Europa.
Ook in het Oostzeegebied is nog altijd een cen
trum van hoogspanning. En dan zijn er nog de
tallooze 'plaatselijke spanningen, als in Roeme
nië, waar de regeering maar met moeite de macht
in handen houdt en tusschen Engeland en Egyp
te, dat, nu Engeland het eenmaal de onafhan
kelijkheid heeft teruggegeven, ook geen inmen
ging in zijn aangelegenheden meer dulden wil.
De gevaren bedreigen daarom nog van alle
kanten den Europeeschen wereldvrede. Ein het'
Wordt tijd, da,t Volkénboudsaotie voor den vrede
eindelijk eenig tastbaarder resultaat voor de,n
vreed levert dan de voorbereidingscommissie voor
de ontwapeningsconferentie heeft gedaan.
Uit den Omtrek
SINT PANORAS- i
Op den 2en Paaschmiddag had alhier een 'lee-
lijk verkeersongeval plaats. Bij de Ned. Hetv.
kerk, waar dc weg 'een ruime bocht maakt naar
den Twuijvérweg, reed eeem '16-jarige jongen uit
Oudkarspel op de fiets, in de richting Bangelijk.
De knaap reed kalm én geheel rechts van den
FEUILLETON
8)
„Diaax hebt ge zekér ook meermalen te doen
gehad met de guillocheermachines, die uit Ame
rika worden geïmporteerd?"
„Ja, mijnheer, en wat misschien voor uw doel
niet onbelangrijk mag heeten, is, dat diezelfde
machine aan nauwkeurigheid gewonnen heeft door
een kleine verbetering, die ik zelf daaraan heb
gebracht, een verbetering die voor mijn laats ten
chef van een groot financieel voordeel is ge
weest. Laat mij hier echter ter waarsohuwing
bijvoegen, dat dé guillochéermachine, zooals die
tjhans in den handel voorkomt, haar hóógstee
graad vjan volkomenheid heeft bereikt."
„Dat is uw meening, maar zooals de maehiné
than werkt, kan ze alleen voor platte vlakken
gebruikt worden."
„Ja 't is ondoenlijk om gebogene of ronde op
pervlakten met de guiHooheer-machine te bewer
ken en voor 'dat doel kan zij onmogelijk geschikt
(worden gemaakt."
„Dat is uwe. meeniug," herhaalde mijnheer La-
bron glimlachend.
I „Ik kan dat met des te groollier zekerheid vér-
klaren, daar biet een enkel ander systeem met
zooveel zorg door mij bestudeerd is."
„Vergeet op nw beurt niet Ernst Garaud, dat
men op het gebied der machinerieën niet te spoe-
dig het woord „onmogelijk" moet gebruiken,"1
i antwoordde de ingenieur. „Bezwaarlijk, ja, maar
onmogelijk is mijn plan niet. Ik heb een maóhine
uitgevonden, waardoor ook ieder regelmatig ge-
bogen vlak kan bewerkt worden."
I De opzichter zeitté "groote oogen op eh was
één verbazing. i
„Als er hier "gieene vfergissing in het spel is,
mijnheer," riep hij eindelijk uit, ,ydan is uw uit
vinding miUioenen waard, daarop geef ik u mijn
woord."
„Welnu, ik heb gevonden, wat tot lieden toe
door iedereen te vergeefs werd gezocht en er is
geene vergissing in het spél, doch, zooals ik' u
reeds te kennen gaf, ik heb dwie hulp noodig voor
de onderdeelen mijner uitvinding. Ik geloof met
u, dat ik, als onze gezamenlijke pogingen met
goeden uitslag bekroond Worden, voor mijn zoon
inderdaad een reusachtig fortuin Verdienen zal.
Alleen voor hém, alleen voor 'zijn toekomst heb
ik zoo onverdroten gewerkt. Maar ik wil niet
zelffzuchtig Wezen, ik wil u mijn plannen mee-
deelen. We znUen ze met elkander bestudeeren
weg, en hoewel er daar ter plaatse overvloedig
;<Tuimte is om te pagseereu, reed eeh motorrijder,
K. alhier, de jongen pardoes van achteren aan,
zoodat deze met fiets en al o«ier hek en heg
werd gesmeten.
Met eenige flinke schrammen 'en woéden, werd
de knaap door ijlings toegeschoten hulp over
eind geholpen en door Dr. Destree verbonden.
Zijn kkeren waren' deerlijk 'gehavend en de fiets
vernield. Gelukkig bleken de wonden niet van
••levensgevaarlijken aard. Met ©en juist passeeren*
idé autowerd de knaap naar huis gebracht,
f De motorrijder kwam er met den schrik en
een kapotte motorfiets af, doch daar hij volgens
ooggetuigen, door onbekwaam of óhvoorzichtig
rijden, niet geheel onschuldig aan dit ongeval
schijnt te zjjn geweest, kan dit muisje voor 'hem
nog een staartje hebben
t ST. MAARTEN.
Maandag v.m. viel in een onbewaakt oogenblik
het 4 a 5-jarig dochtertje Lubbetje, van den
heer J. de G eus alhier, te water, Dr. Schmidt van
,St. Maartensbrug was spoedig 'ter plaatse, welke
na eenige vergeefsche pogingen oxTÏ 3e levensgees
ten op te w%kken, 'slechts den dood kon consta
teren
KRABBENDAM-
Tot voorzitter van de Tuinbouwvereeniging al-
,hie ris gekozen de heer G. J. Jonker, in plaats
van den heer K. Biersteker, die naar elders is ver
trokken. Naar wij vernemen, zal de heer Bierste
ker op verzoek nog gedurende 1928 deel uitmaken
van het bestuur van de Centrale Veilingsvereen.
jW,armenhuizen en Omstreken.
HEERHUGOWAARD-
Op den onlangs te Amsterdam gehouden ten
toonstelling, afd. Vetvee, was 'door den heer P.
Borst, veehouder alhier, een varken ingezonden,
dat het kapitale gewicht had vkn 892 pond. De
heer Borst moest zichechter met een tiweeden
prijs tevreden stellen, daar een ander exemplaar
een gelwicht had van 894 _pond.
ZANGWEDiSTRIJDi TE ALKMAAR-
Het Alkmaarsch Dubbel MannenkWartet Z,ang
en Vriendschap hield ter viering van zijn 10-
jarig bestaan beide Paasehdagen eeh nationalen
wedstrijd van dubbel gemengde en mannenkwar-
tetten en tevens voor kleine gemengde èn kleine
mannenkoren. -
Een eereavond, op Zaterdag gehouden, ging aan
den (Wedstrijd vooraf. Hierbij verleenden o.a.
medewerking de zangeressen mevr. De Lange
V. Rijn (sopraan), mej. A. Veeuenbos (alt), het I
jubileerende kwartet en Schoorl's Gemengd Koor
Zondagmiddag ving de wedstrijd aan met de
2e afd. Dubbelmannenkiwartetten 5 deelnemers,
4, uit Amsterdam en één uit Helmond.
De jury bestond uit de heeren 'Oor Jonker;
directeur Z.. en V.N. Hoogerwerf, Haarlem en
Olivier Koop, Overveen.
Het verplicht nummer voor d'eze a'fd. was;
Sneeuwvlokjes van N. Hoogerwerf (tekst G.
Hack).
Uitslag: le prijs met algem. stémtoen „Adema
v'an.Scheltema" te Amsterdam, 'dir. A. Aletrino;
2é prijs met 2—1 st.Dubbel M. K. van Hél-
mondsch Mannenkoór, dir. J. 'Jacobs; 3e pr. met
21 stem Euterpe te 'Amsterdam, dir. B. Brou
wer; 4e pr. A. met '21 stem Crescendo te Am-
♦érdam, dir. mej. Jo Jaakke; 4é pr. B met al
gem. st; Inter Nos 'te A'dam, dir. G. öomen.
en as ge daarop niets hebt aam te merken, of mij
begane fouten hebt ts Wijzen, moet' ge dadelijk
een aanvang maken raiet de proefmachine in el
kaar te zettien, daarbij' evenwel zorg dragend;,
een uitvinding geheim te houden, die ons nu kan
rijk maken, maar die door een kleine onbescheiden
heid van dezen of genen, een ander met .de winst
zou kunnen doen Strijken."
„'O, mijnheer weet wel, dat hij op mijl vertrou
wen kan."
„Dat weet ik ook en daarom maak ik u van
heden af tot mijn médewerker, die z'ijn aandeel
in de winst ontvangt en wel Item bedrage van
vijf f tien procent."
Weder tintelde de hebzucht in des opzichters
oogen. „Vijftien procent!" 'herhaalde hij.
„Ja en na een nétto winst van driehonderd
duizend frank, verhoog ik uW aandeel tot twintig
procent. We moeten bovendién een contract slui
ten, dat onze wederziidsehe belangen verzekert
Zie nu eerst mijn plan!"
Mijnheer Labron opende (de kist, die links van
het venster stond 'en nam daaruit eene kass et te
die hij op de middelste tafel plaatste. Nadait'
hij bedoelde cassette met eeu klein sleuteltje van
zijn horlogeketting geopend had, nam hij daaruit
eenige papieren, die hij op de groene 'ta'fel ont
rolde.
„Hier is het systeem,' 'zei de ingenieur, terWijl
l ubhekprijs en directeursprijs „Adema van
Scheltema Zondagavond waren de 2e en le afd.
mengde Kw"artetten aan Se beurt
2e afd verplicht summer: Nevelvrouw van
O Koop. Uitslag: le pr.: Helders Gemengd kwar-
,Den Helder, Dir. A. J. Leeuwens 2e prijs
Nieuw Leven te Medemblik ,dir. R. M. Moes
kops, 3e pr. Uno Animo, Baarn, directrice mevr.
Bethe—Van Eyken.
le afd. verplicht nummer: 'herfst van N. Hoo
gerwerf.
Uitslag: le pr. Santpoorts Gemengd Kwartet
te Santpoort, dir. H. J. Arisz. 2e pr. Zang en
Vriendschap, Haarlem, dir. J. Hensen. 3e pr.
Oefening zij Ontwikkeling, Den Haag, dir L J
van Beyers bergen van Henegouwen.
ben ik in de gelegenheid
de II. H. Tuinbouwers
zeer duurzaam en sterk
aan ie bieden legen zeer
billijken prij*
Beleefd aanbevelend,
In beide afd. werden alle prijzen toegekend met
algiemeen-e stemmen.
De publieksprijzen wezen dezelfde overwin
naars aan als door de jury bekroondeu, terwijl de
diryeeteuren der le prijswinnaars ook den spe-
cialen prijs kregen.
Maandagmiddag werd het concours voortgezét
met de afd. kleine gem. en kleine mannenkoren.
Kleine Gemengde Koren. Verplicht nummer De
Witte Sneeuw van O. Koop, len prijs met 21
st. Harmonie te Alkmaar, dir. Jac. N. Al; 2e
pr. met algem. st. Velzen's klein a eapella koor
dir. J. Arisz; 3e pr. met 2—1 st. IJmuidens
a eappella koor, dir. J. Beider; 4e pr. met 21:
st. De tSem des Volks te Alkmaar, dir. P;. H.
Blaauw. Publieks- en directeursprijs Harmonie.
Kleine mannenkoren. Verplicht nummer O
Heil'gen van N. Hoogerwerf, le pr. met algem.
st. „Con Amore" te Alkmaar, dir. Jac. N. Al.
2e. pr. met algem. St. St. Cecilia te Weesp,
dir. J. Kroese, publieks- en dir.prijs Con Amore.
le afd. dubbel mannenkwartetten. Verplicht'
nummer „Puer natus est nobis" (Eien kind is ons
geboren) van Olivier "Koop. le prijs „Harmonie"
Amsterdam; 2e pr. „Orpheus" Breda; 3e prijs
„Preciosa" Den Haag met felicitatie Van jury,
j voor uitvoering verplicht nummer; 4e prijs „In-
ter Nos" Den Helder; 5e prijs extra toegevoegd
„Aurora". Haarlem. Publieksprijs Preciosa" Den
Haag. Directeurspr. Buwalda, Orpheus.
Wedstrijd eerste en tweede prijswinners kleine
gemengde koren en kleine mannenkoren: eereprijs
gem. koren: IA „Velsens 'klein a Cappellakoor"
1B „Harmonie" Alkmaar; eereprijs mannenko
ren „Con Amore", Alkmaar.
hij met den vinger op dé zeer samengestelde
teekteningén wees.
Ernst Garaud beschouwde 't geen men hem
voorhield met de grootste nieuwsgierigheid.
„Nu zal ik u alles zoo duidelijk mogelijk ver
klaren," hervatte de ingenieur en'hij begon "die
verklaring met gebruikmaking van éen tal van
technische termén, die 'wij niet zullen herhalen,
daar het meerendeel onzer lezers daarvan "toch
niets zou begrijpen 'en de vreklaring zelf doodelijk
vervelend zou vindén.
Ernst Garaud begreep even'wiel alles wat hem
gezegd werd 'en van verveling kon gewis bij hem
geen feprakte zijn, Want zijn gezicht gloeide van
geestdrift
,,'tls een 'wonder, mijnheer!" riep hij eindelijk}
toen de ingenieur had uitgesproken. ,,'tls een
'wonder. We zien hier inderdaad het schijnbaar
onmogelijke verwezenlijkt!"
„Ge denkt dus ook, dat het succf©3 moet heb
ben
„Ik ben er van overtuigd."
„Nu, mijn aandeel in het gezamenlijke 'werk
heli ik gelevérd, uw taak begint. Zet u aan den
arbeid, Ernst Garaud!"
„Ja. dat wil ik doen, mijnheer, zoo'dra ik mét
de meest mogélijke bedaardheid alle bizouderheden
zal hebben overdacht, om dé modeUen te laten
gieten of smeden."