X [RUWE
MOEDER EÏ MMTELMES
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Donderdag 8 Mei 1928.
37e JaargangHi
NO 52 INTERC. TELEPHOON 52
IAMEDIJRGR COURANT
Deze courant verschijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 1.15
Hedact.-Uitff. J 11. HËIÏER - Bureel lToord§cliarw«iide
Advertentiën van 15 regels 75
oent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever
De raad dezer gemeente vergaderde gisteravond
hal* acht, in voltallige zitting, onder voorzitterschap
van den Burgemeester, Jhr. A. L. van Spengler.
Secretaris de heer K. G. Reinders.
Na opening met welkom door den voorz., wor
den de notulen van de vorige vergadering gelezen
en onveranderd vastgesteld.
Mededeelingen.
Voorz. doet mededeeling, dat in verband met
de nieuwe bioscoopwet tot leden van de bioscoop
commissie zijn benoemd Mevr. Frielink, en de
het reu C. Keemai. Tz„ tevens voorz., P. Deutekomi,
P. Dtijves ei. H. Reek
Dat in verband met den bij den dag slechter
wcrüeude toestand van de Mosselenbrug, B. en
W. een onderhoud hebben gehad met den ingeni
eur van den Prov. Waterstaat om' te bespreken een
middel tot tijdelijke verbetering van de Mosselen-
brug, tcldat deze geheel in orde wordt gemaakt.
Het is eei: onhoudbare toestand geworden. De
kosten zullen volgens begrooting f 450 bedragen,
die docr gemeente en Banne ieder voor de helft
zul en worden gedragen.
De teekennig berust op het oogenblik in Haar
lem, maar za' bij terug-ontvangst ter visie liggen
voor de raadsleden. Voorz. zegt nog dat het een
lapn iddel is om den bestaanden toestand te ver
beteren ten behoeve van het rijverkeer.
Bij de gehouden kasopname bleek dat de ont
vangsten hadder. bedragen f 139705.081/2 de uitga
ven f 13758^ .12I/2 zoodat in kas was en moest zijn
f2122.90. Onder de ontvangsten is begrepen een
bedrag van f 20.000 geplaatst op de boerenleen
bank.
Ingekomen is van de Gezondheidscommissie te
Schagen het veïslag over 1927.
Goedkeuring van Ged. Staten op de gemeente-
bcgrooting dienst 1928.
Bericht van Mej. Defilée en Me.j Woude, dat zij
hun benoeming tot lid van de PJ. Comm. van Toez.
op het 1. o. aanvaarden.
De heer Bekker bericht het aanvaarden van zijn
benoeming tot lid van het burgerlijk' armbestuur.
Deze stukken worden voor kennisgeving aan
genomen.
Ingekomen is het verslag van de Comm. tot
Wering van Schoolverzuim, dat in zeer optimis
tische bewoordingen, is gesteld.
Ontvangen is het verslag van het hoofd van den.
cursus V'Ooi vervolgonderwijs, waaruit blijkt dat
dit onderwijs dooi 16 leerlingen is gevolgd.
Ook deze stukken worden voor kennisgeving
aangenomen.
Een verzoek van de comm. voor cultureele en
economische propaganda voor de Olympische Spe-.
len c.m een subsidie te mogen ontvangen van f 10
De voorz. zegt dat natuurlijk niet beloofd kan
worden dat hier vreemdelingen zullen komen, hoe
wel het toch niet onwaarschijnlijk is. Noordschar-.
woude i s echter een plaats wel van zoo groote
beteekenis, wat handel en export betreft dat zij
hiervoor f 10 kan geven.
Met allen voor aangenomen.
Een verzoek van het gemeentebestuur van
Ooststellingwerf, om adhaesie te betuigen aan een
adres, te richten aan den Minister, waarin verzocht
wordt de voorstellen van de Staatscommissie, re
gelende de finantieele verhouding tusschen rijk en
gemeente, niet onveranderd aan te nemen, omdat
de kleine gemeenten hierdoor heel wat minder
zullen ontvangen.
De voorz. zegt, dat de nieuwe regeling beoogd
het wegnemen van bestaande onbillijkheden, afge
scheiden van het vraagstuk of hierdoor de eene
gemeente vooruit en de andere achteruit gaat.
Het betreft hier ook vooral de verpleging van
armlastige krankzinnigen, de salarissen van bur-
FEUILLETON
16)
Het was zeer drukkend weder en alles scheen le
duiden op een zwaar onweder, dat binnen 'korter
of langer tijd moest losbreken.
't .Was voor de werklieden ïn de verschillende
zalen om te stikken, hoewel men 'alle vensters
Iwijd geopend had.
Ernst Garaud baadde in z'weet, doch wat was
hem daaraan gelegen? Hij scheen het niet eens
te merken ,maar smeedde en vijlde er dapper
op los.
Om zes uur was hij met zijn geheimzinnigen
arbeid gereed. Hij legde de door 'hem bewerkte
stukken ijzer in een schuiflade, die hij op slot
deed, bond zijn schootsvel los en trok zijn jas
weder aan. "Vervolgens zag hij op zijn horloge.
„Ik kan hier nog een voi uur blijven, dacht
hij .„Meer tijd dus dan ik noodig heb, om een
brief aan Johanna te schrijven."
Hij plaatste zich aan zijn schrijftafel, nam
^en vel papier en een pen. Gedurende ruim eèn
'gemeesters en secret., de kosten van politie, de
kosten van onderwijs, enz. Het doel is om on
billijkheden uit den weg te ruimen. De meeste
gemeenten zullen door de nieuwe regeling er fi-
nantieel op vooruit gaan. Bij aanname vlam de
j ingediende voorstellen zou eerder een juichkreet
passen Dit onderwerp is ook breedvoerig bespro
ken in de vereeniging van Ned. Gemeenten en in
Jde Provinciale afdeeling, en daar was men van
tneening. dat men meer dan tevreden kom zijn-
Op voorstel van B. en W. wordt Jdan ook be
sloten geen adhaesie te betuigen.
Een verzoek van het gemeentebestuur van
Kollumerland om adhaesie te betuigen aan een
adres te richten aan de Kroon, waarin verzocht
wordt de gemeenten vrijheid te geven tot het hef
fen van een hooger aantal opcenten op de grond-
belastnig.
Op voorstel van B. en W. wordt besloten ook
hieraan geen adhaesie te betuigen.
Op verzoek van Ged. Staten zal het reglement
.van het Burg. Armbestuur worden uitgebreid met
de bepaling, dat bij uitbesteding, ook de uitbe-
stedeling geneeskundig moet worden onderzocht.
Een suppletoire begrooting voor den dienst '27
wordt vastgesteld op f22603.55.
Op voorstel van B. en W. wordt besloten tot
het aangaan van een geldleening ten behoeve van
de Lichtbedrijven in verband met de uitbreiding
te Sint Pancras (Zuideinde.) Deze uitbreiding vor
dert een uitgave van f 1.6000 zoodat het aandeel
daarin voor deze gemeente bedraagt f 3200. De
rente zal ten hoogste 5 pCt. bedragen, terwijl de
aflossing in 32 jaar zal geschieden.
De voorz. voegt hierbij de mededeeling, dat
aan de gemeente Oudorp concessie is gevraagd, 1
voor het aansluiten van eenige woningen, gelegen
in de onmiddellijke nabijheid van het net.
Voor het aanvaarden van deze concessie wor-,
den gemachtigd voorz. en secret, van de gascomm.
Vaststelling van den vermenigvuldigingsfactor
gem. inkomstenbelasting dienst 19281929.
Voorz. zegt dat voor 1927 de opbrengst was ge
kaamd op f 18000 met een vermenigvuldigingscijfer
van 0.9. In den loop van dat jaar kwam de onaan
gename tijding dat de uitkeeringen verminderd
moesten worden omdat het bedrag niet zou bin
nenvloeien en f 1050 moest worden teruggestort De
opbrengst bedroeg f 17000.De opbrengst voor
1928I1929 is geraamd op f 19000.Waren de om
standigheden hetzelfde als in 1927, zeker zou het
verm.-cijfer moeten worden verhoogd. De econo^
'mische omstandigheden hebben zich echter zoo-,
danig verbeterd, dat dit niet noodig is. Door de
opbrengst van 1927 wordt niet alleen 1928 maar
worden ook de volgende jaren ongunstig beinvloed
In 1927 moest er worden beschikt over het groo-
ste gedeelte van het één derde, bestemd voor 1928,
zoodat 1928 een mindere opbrengst geeft van
•f 2000.
Wat de heffing van f 18000 betreft dat is voor
een gemeente als Noordscharwoude abnormaal laag
Maar daarmede is tevens de voorzichtige weg be
wandeld voor de toekomst.
nl B. en W. kon echter geen eenstemmigheid
woTden verkregen betreffende het verm.-cijfer.
Door mij \vordt voorgesteld het verm.-cijfer on-
veranderd te handhaven op 0.9, door Weth. Ootjers
frordt 0.75 voorgesteld en door weth. Barten 0.8.
Voor de belastingbetalers za Ihet zeker niet moei
lijk zijn een keuze te doen, maar wij moeten deze
zaak van den kant van de gemeente bezien.
Tenslotte zegt voorz. den inspecteur over een en
ander te hebben geraadpleegd.
I De heer Ootjers zegt ook in B. en W. van mee
lang te zijn geweest, dat men gerust met O.7 kon
volstaan, maar tenslotte op 0.75 is gegaan om een
stemmigheid te verkrijgen. Spr. juicht den voor-
zichtigen geest van den voorz. van harte toe, maar
bij is van oordeel, ook met zijn voorstel den voor-
zichtigen weg te bewandelen. De toestand Is be-
l
halff uur 'bleef hij nochtans zitten, met den blik
op het onbeschreven papier gevestigd. Einde-
lkij kwam hij, als iemand, die een "last van "£ich
afwerpt ,tot een vast besluit, schreef haastig
eenige regels en zette er een "datum en zijn naam
onder.
i Nadat hij dit schrijven aandachtig had na
gelezen, vouwde hij het papier dicht, zonder het
in èen omslag te doen of se zegelen en tehreef aan,
den buitenkant als adres: „Mejuffrouw Johanna
Fortier."
Zoodra het adres droog was, stak hij den brief
in den binnenza"k van zijn jas en daar het toen
juist op de fabrielcsklok zeven uuf s'loeg, liet hij
de bel luiden als éene zeer welkoYne tijding voor
het werkvolk, dat de dagtaak eindelijk volbracht
Was. Daarna ging hij als gewoonlijk de verlaten j
werkplaatsen visiteeren.
Aan de deur van haar kleine woning staande,
zag Johanna, achtereenvolgens de werklieden de
ffahriek verlaten.
In de kamer achter haai', maakte inmiddels
do kleine George een geiweldig leven, terwijl hij
het paardje aan een tou,w achter zich voorttrok,
de zweep liet knallen en zelf galoppeerde, alsof
hij het paard moest verbeelden.
„Wil je stil wezen, George!" riep de moeder
hem toe.
„Moe," antwoordde de 'kleine, „nfijn paardje
lattgrijk beter en acht hij het niet onvoorzichtig
0.7, voor te stellen. De noodzakelijkheid van 0.9
jwtirdt door spr. niet ingezien. In geen geval is het
zijn bedoeling met dit voorstel de tuinders te ont
lasten, maar hji is van meening, dat met zoo'n
jaar als thans de belastingschroef niet aangedraaid
moet blijven.
De heer Barten zegt wel gevoelig te zijn voor de
argumenten van den heer Ootjers, maar toch niet
geheel gerust te zijn met een verlaging van O.9 op
0.7. Hij meende een bemiddelingsvoorstel te doen
met 0.8 en dan zeker aan den vooxzichtigen kant
te zijn, waarmede ook tegemoet gekomen wordt
iaan de tuinders. Spr. gevoelt er niet voor om direct
zoo n groote stap te doen.
De voorz. acht het zeer gevaarlijk een bepaalde
(Categorie van ingezetenen naar voren, te brengen.
'Met een factor van 0.9 wordt een niet-onrechtvaar
dig gedeelte van de tuinders geheven. De belasting
Is het vorig jaar opgebracht door twee derde
van de ingezetenen. nE zeker wordt er door hen
gehunkerd naar vermindering, die meer dan het
volle pond betaalden. Met thans niet to.t yerlaging
over te gaan, behoedt de gemeente zich voor jaren
dat een gedeelte van de ingezetenen de belasting
niet zal kunnen betalen. De uitkomsten zijn thans
schitterend geweest, maar dan ook juist moet men
niet zoo verlagen, dat men gedupeerd wordt voor
voegende jaren.
Hierop ontspint zich een finantieel debat tus
schen den Burgemeester en den heer Ootjers,
dat tot geen vruchtbare resultaten leidt.
Wanneer tenslotte het woord aan de raadsleden
gegeven wordt, zegt de heer De Geus het moeilijk
te vinden een oordeel uit te spreken, waar B. en
W. zoo verdeeld zijn.
De heeren, Kooij en Zut spreken zich uit voor
het voorstel van den heer Ootjers.
In stemming gebracht wordt het voorstel van.
den voorz. met allen tegen verworpen.
Het voorstel 'Barten wordt verworpen met 'de
voorsteller en de heeren Kwadijk en Broersen voor
de anderen tegen, waarna het voorstel van dew heer
Ootjers, wordt aangenomen, met de heeren Barten
Kwadijk en Broersen tegen.
De rondvraag, hierna gehouden, levert niets op,
waarna sluiting der vergadering volgt.
T. Smedos, slager van hier naar Slappe meer,
Noorderstraat 115.
G. de Ruiter, huishoudster, van hier naar
Haarlem, Spaarnwouderstraat 9c rood.
J. Bakker, Apothekersassistente, van hier naar
Enkhuizen, Westerstraat 3.
I P. Ruijf, van hier naar Kollumerland, Kollum.
A. van 'der Welle met gezin, groenteschip per
van hier naar Zuidscharwoude, A 22.
- BROEK OP LANGENIJIJK.
Gevonden: twee rljwielbelastingmerkèn 1928.
een zilver dames ringetje.
een kinderportemonnaie.
- ZUIDSCARWHOUDE.
We vernemen dat ons Fanfarecorps zal deel
nemen aan de concoursen te Middelie en Breezand
- ZUIDSCARWHOUDE.
De heer Jb. Kramer heeft zijn benoeming tot
lid van de commissie van toezicht op het lager,
onderwijs niet aangenomen.
- ZUIDSCARWHOUDE.
Voor het belastingjaar 1928'1929 wordt door
B. en W. de vermenigvuldigingsfactor op 1.4 voor
gesteld. Het vorige jaar was deze 1.7.
- ZUIDSCARWHOUDE.
t Ged. Staten hebben geen aanleiding gevowden in
te gaan op het verzoek van den raad een nader
onderzoek in te stellen naar de beweerde gascor-
ruptie te Noordscharwoude. Een conferentie van
het bestuur der gascommissie en den voorzitter
van Ged. Staten, heeft h.i. bewezen dat de com
missie ir. deze zaak diligent is.
BROEK OP LANGEND IJK.
Als een buitengewone zeldzaamheid kunnen we
vermelden, dat door den heer P. Glas, tuinbouwon-
derwijzer, alhier, de eerste druiven zijn gesneden.
.Daar, naar we meenen, in het Westland nog geen
druiven zijn geoogst, is dit voorzeker een proeve
van goede kweekkunst.
Plaatselijk Nieuws
NOORDSCHARWOUDE.
Van een partij ziw. ammoniak, gekocht door
de Tuinbouw vereeniging „TuinbouWbelang" te
Noordscharwoude van D. Kansen, vertegenwoor
diger van het Landbouwkantoor N.-Holland, Alk
maar, bleek bij onderzoek te bevatten 20.97 pClt.
stikstof en ammoniak, gegarandeerd was UO.öO
pCt. stikstof in ammoniak.
BROEiv OP LANGENBIJK.
Aan het postkantoor Broek op Langendijk en
de daaronder resyorteerende hulppostkantoren,
fwerd gedurende de maand April 1928 ingelegd
f8881.10, terugbetaald f 7373.35.
Het laa'stie door dat kantoor uitgegeven boek
je draagt het nummer 1201.
BROEK OP. LANGENDIJK.
Ingekomen en vertrokken personen in de
maand April 1928.
Ingekomen: 'G. V. d. Heijden met gezin, van
'sGravenhage naar hier, Sluiskade 471. C.
Kramer, timmerman, van Apeldoorn naar hier,.
Dorpsstraat 407. A. E. van Baaien mbt gezin,
van Alkemade naar hier, Dorpsstraat 402.
KI. de Geus met gezin, van Wijk aan Zee en
Duin naar hier, Dijk 610.
Vertrokken: C'. te nJBruggencate met gezin
van hier naar Heiloo, HeereniVeg "B. 234.
J. Strijbsi met gezin, tuinbouwer van hier
naar Lier, B 98.
T. Remijnse, dienstbode van hier naar Worntcr-
veer, Marktstraat 7.
wil niet huppelen, het moet gestraft worden!"
En. dit zeggend, kwam hij met gemaakte oede op
zijn speelgoed toegeschoten en sloeg het paardje
met zijn zweep, niet meer met het touw, maar
met het hout er van, en wel zoo geweldig, dat
hij op eens een 'gat in het papieren omhulsel had
gemaakt.
Iets dergelijks scheen de 'kleine George niet
verwacht te hebben, want, hij wierd op eens dood
stil, nam zijn 'lieveling3speelgoed op en keek naar
het gat, dat hij daarin had gemaakt met den on
derzoekenden blik van een 'geneesheer, die een
diepe wond moet peilen- 'Uit v!rees van beknord
te worden, zei hij echter niets, maakte geen ge
weld meer, maar "nam 'eenige prentjes van oude
illustraties, die 'zijn moeder hem gegeven had
om mee te spelen, tusschen zijn kleine handen.
Die papieren draaide hij 'ineen en stopte ze in den
buik van zijn paardje, om zoodoende de ontstane
opening zoo goed mogelijk aan .te vullen, maar het
gat kon hij niet geheel gestokt krijgen en daar
hij geen papier meer had, ging "hij, om zijn leed te
verzetten ,weer sdii aan het spelen.
De laatste werkriian was Voorbij gegaan. Mijn
heer Rieoux verwijderde zich eveneens, gevolgd
door David, den kantoorbediende. Behalve Ernst
Garaud was er niemand meer in 3e fabriek.
Met een gevoel van angst en onrust wachtte
Johanna ook op zijn vertrek. Zijn woorden van
Uit den Omtrek
i SINT MAARTEN. STROET.
Maandag vergaderde de tuinbouwvereeijiging
„Groenteteelt," alhier, ten huize van K. Wit.
Na opening door den voorz., werden de notuleji,
door den secretaris gelezen en onder dankzegging
goedgekeurd. Ingekomen en voorgelezen werd een
schrijven van de tuinbouwvereen. „De Noord West'
behelzende, dat deze vereeniging kon meegaan met
het plan kassenbouw. De heer P. Breed bracht
hierna een keurig verslag uit van de jl. gehouden
vergadering der Centrale Veilingsvereeniging, waar
voor hem door den voorz. dank werd gebracht.
':Op voorstel van den heer D. Swart werden door
(de vereeniging 10 rentelooze aandeelen ad f50.
in de nieuw te stichten veiling genomen, met de
bepaling er bij, dat ieder jaar een aandeel door de,
Centrale terug betaald moet worden. Gelegen
heid bestond om opgaaf te doen voor de benooi-
'digde „pota" ter besproeiing aardappelen en voorts
'werd medegedeeld, dat tot 1 Juni aanstaande
.gelegenheid bestaat om1 opgaaf te doen voor aard-
appelbesproeien. In de rondvraag kwam' ter spra
ke de z.g.n. glascultuur. Daar de onderhandeling,
*net den heer van Drunen is afgesprongen, omre
den volgens hem geen geschikte gelegenheid voor
het stichten van een warenhuis was te bekomen,
werd besloten om, zoo een particulier tot stichting
van een warenhuis overgaat, deze dezelfde gel
delijke steun toe te zeggen.
Niets meer te verhandelen zijnde, sluit voorz.
deze vergadering.
- OUDE NIEDORP.
Door de gymnastiekvereniging „S.S.S." van 't
Zand, werd onder leiding van den heer W. Kapteim
een uitvoering gegeven in het café' van denj heer
G. Ligthart te Zijdewind, die goed is geslaagd1.
Er werd heel goed gewerkt op het laagrek, brug.
Ook werden de vrije- en orde-oefeningen heel goed
Jiitgevcerd.
den vorigeu. 'dag wilden haar maar diet uit het
hoofd. „Morgen," had hij 'gezegd, „morgen zal
ons beider lot beslist wordenEn in een paar uur
kan veel veranderd worden." 'Dat waren inder
daad woorden, waarover veel 'viel na te denken.
Wat hield Ernst Garaud 'geheim en hoe konden
zijne plannen van invloed 'wezen op haar levens
lot? Dit vroeg Johanna 'zich zelf af, verteerd
van nieuwsgierigheid en bekommernis. Onafge
broken bleef haar blik 'gevestigd op de deur der
werkplaats, waaruit de opzichter ieder oogen
blik zou kunnen te voorschijn komen.
Na vél-loop van een 'kwartier, vertoonde hij zich
werkelijk aan die deur, 'deed ze 'daarna op slot,
liep het plein over 'met de presentielijsten in zijn
hand en wendde zijne schreden naar de portiers
loge.
Johanna was gejaagd en hoe nader Ernst Ga
raud kwam, des te zenu)Wachtiger werd het klop
pen van haar hart. Ze voelde "haar knieën knik
ken. Om zich goed staande te houden, zag zij
zich genoodzaakt tegen den post van de deur te
leunen.
Langzaam kwam Ernst naderbij. Hij scheen
van zijn kant al even onrustig als Johanna- For
tier te zijn. Toen 'die tfwee menschen eindelijk
tegenover elkander stonden zagen 'zij elkaar aan,
zonder een woord te wisselen.
Het was een pijnlijk 'zwijgen van weerskanten.
