NIEUWE
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Dinsdag 8 Mei 1928
37e Jaargang
StemmingsbeeldGroentenland
„TuiiÉuwbelang", Hoordscharwoude
NO 54 INTERC. TELEPHOON 52
ÜMOIJkER COURANT
Deze courant verschijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 1.15
Redactt-Uilg. J. H. KEI3ÜËH - Bureel Noordscharwoude
Advertentiën van 1—5 regels 75
cent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever
We zijn nu aan het einde van het seizoen 1927
1928; wat nog aan de veilingen van heit koolpro
duct wordt aangevoerd, heeft weinig meer te be-
tteekenen.
Als vanzelf aan het einde van het seizoen kijkt
men eens naar het resultaat. En dan constateeren
we, dat het best is geweest, zoowel de veiling te
B.o.L. als te N S. bereikten een omzet boven de
4 millioen gulden, veilig kan aangenomen, dat de
Langedijker veilingen en die van Warmenhuizen
samen een omzet hebben gehad boven de 10 mil
lioen gulden.
Dat dit voor onze omgeving van buitengewone
beteekenis moet geacht, zal ieder graag toegeven.
Tc opmerkelijker is het gunstig globaal-resultaat
als we eens letten op de uitkomsten van andere
bedrijven, zoo na verwant, landbouw en veeteelt.
In het vorig jaar publiceerden we in dit blad
de uitkomsten van de boekhoudingen van laaid-
|x>uw bedrijven in het Noorden des lands. Het was
al narigheid; onbeduidende winsten, voor het over-
groote deel verliezen. En thans namen we kennis
var de finantieele resultaten van landbouwbedrij
ven in het Zuiden; het is eenzelfde somber beeld,
dat di ecijfers u voor den geest brengen. De land
bouwers hebben een zeer slecht jaar gemaakt,
'ook den veehouders was de fortuin niet gunstig-
Ons groent eland maakt op den algemeen ongun-
stigen toestand, die er is, een gelukkige uitzonde
ring.
Onder zeer gunstige omstandigheden houdt
Overmorgen de Noordermarktbond zijn 15e Jaar
vergadering En het zal stellig van invloed zijn
geweest, dve goede gang van zaken, dat het bestuur
nu met volle vrijmoedigheid een punt van betee
kenis op het agendum heeft geplaatst. De N.M.
'B. staat voor een nogal beteekenisvolle beslissing
waarmee nogal wat geld gemoeid is, naar we lazen
'f80.000.de overkapte ligplaats voor vaartui
gen wil men vergrooten.
De Secretaris heeft in zijn lezenswaardig Jaar
verslag een sprekende vergelijking gemaakt tus-
,schen twee momenten in het leven van den BOnd.
In het begin hoopte men op een omzet van een
half millioen, dan zou het veilingsbedrijf, waarin
een kapitaal van 35 mille was vastgelegd, zich
kunnen bedruipen.
Thans stelt men voor f 80.000 te verbouwen
op een omzet van ruim f 3 millioen, de seizoen-om
zet is boven de f 4 millioen.
In het begin is er stellig heel wat te doen ge
weest, zal menigeen met zorg vervuld zijn geweest
nu is de toestand zoo geworden, dat ieder het als
vanzelfsprekend beschouwd, het gewoon vindt, dat
een kapitaal van f 80.000 voor uitbreiding wordt
besteed.
E11 geen mensch krijgt het in zijn hoofd, zich
bezorgd te gevoelen, of de N.M.B'. ook verder
springt dan z'jn stok lang is. Voor ieders besef
staat het vast, die uitbreiding komt
tot stand, en kan den Bond grooter compliment
worden gebracht?
Wat opvalt van, de N.H. veilnigen is, dat de be
sturen de veilingskosten zoo laag hebben weten te
houden. Hoewel we het niet zeker weten, twij
felen we er niet aan, of de onkosten zullen, ondanks
de groote kapitaaluitgave (precies als te War
menhuizen het geval is) niet verhoogd worden.
Bot ons genoegen hebben we bemerkt, dat de
N.M.B. zijn finantieele positie zelfs heeft gepu
bliceerd in de courant. De L.G.C- deed als een
doodsbenauwd renteniertje, dat tot geen prijs wi)
weten, hoe het met hem gesteld is; zelfs in het
Jaarverslag pullen voortaan geen cijfers genoemd
worden.
Is er vcor deze „achterkousigheid" van de L.
G.C. nu eenige reden?
Het lijkt ons veel beter, dat men eens per jaar
net als bankinstellingen eji groote ondernemingen,
alle gegevens publiceert.
Als punt drie van het agendum prijkt het voor
stel van l)et bestuur om tot sorteering van de
•breekpeen over te gaan volgens de voorschriften
van het U.C.B.
Over dit o.i. nogal van beteekenis te achten
punt een enkele opmerking.
Ook de vereeniging Koophandel" heeft, zooals
wel bekend zal zijn, op invoering van de peensor-
teering aangedrongen.
In tuinbouwerskringen is er nogal wat oppositie
tegen dezen voorgestelden maatregel, velen oor-
deelen, dat het voordeel niet opweegt tegen de
kosten, die het nogal tijdroovend werk meebrengt.
Nu willen we over de kosten van de sorteering
geen oordcel uitspreken, dat gesorteerde peen be
teren prijs opbrengt dan ongesorteerde staat toch
wel vast.
Als het nu een kwestie gold van direct voor-
of nadeel, dan was de l|aak al heel eenvoudig.
De proef ware, zegge een maand lang te nemen,
door ongesorteerde en gesorteerde peen te veilen.
Een vergelijking zou uitwijzen wat het voordeeligst
was en men kon zijn gedragslijn op grond van cij
fers bepalen.
j Wie echter zóó het vraagstuk van de sorteering
ziet, vergeet toch eenige zeer gewichtige factoren,
i 'ja we aarzelen niet hier neer te schrijven al ware
J het ook dat sorteeren voer het oogenblik zelfs on-
I voordeeligcr zóu zijn (wat we niet aannemen), dan
nog zou sorteeren noodig zijn.
I Want we heoben te rekenen met twee dingen; in
j de eerste plaats steeds weer de vraag te stellen,
wat de consument wenscht en in de tweede plaats-
war de concurrent-leverancier doet.
Wie in onzen tijd deze twee zaken verzuimt
onder de oogen te zien, begaat een grove fout- De
tijd is voorDij, dat de producent naar zijn persoon
lijk goedvinden zijn goed presenteert, de consument
heeft heel wat te vertellen. Hij kan overal terecht,
want onze concurrenten op dg markten passen
zich wel aan aan hetgeen de verbruikers vragen.
Zeer interessante gegevens gaf te dezer zake ir.
Mansholt op de jongste Jaarvergadering van de
hoofdorganisaiie. Onze concurrenten in Italië, Bel
gië en Frankrijk, doen hun uiterste best, juist
door middel van sorteering en verpakking, vasten
voet te krijgen op de buitenlandsche markten. Hier
ligt de voornaamste oorzaak, waarom wij juist
niet achter mogen komen, we moeten integendeel
onzen voorsprong behouden. Daarom zóu het zeer
te betreuren zijn, als het bestuursvoorstel geen
meerderheid verkreeg.
Laat men zich maar eens herinneren, hoe het
er veel op is gaan lijken, dat voor het artikel bos-
peen, het Langedijker product zelfs van de binnen-
Landsche markten door de Westlandsche peen is
verdrongen.
Hier stoorde men er zich niet aan, dat de ver
bruikers flinke bossen wenschten, men ging door
met z.g.n. enkele bossen ten verkoop te presentee
ren.
Men vrage het oordeel maar eens van de Lange
dijker schippers, die op het eind aan de Zaan,
Amsterdam en Utrecht de kleine bossen niet kwijt
konden en geen boswortelen meer' kochten- En nu
nog heeft de Langedijker bospeen op de binnen-»
landsche markten, ondanks de verbeterde samen
stelling der bossen, den naam' van niet goed te zijn.
Gaat men te N.S. door met het veilen van on
gesorteerde breekpeen, dan stelt men zich aan
soortgelijke gevaren bloot voor dit product. Alleen
kortzichtigheid kan oorzaak van verwerping zijn.
Nog één voorbeeld willen we aanhalen.
De economen van beroep hebben zich reeds
voor den oorlog afgevraagd, waaraan de Duitsche
industrie haar enorme expansie, veelal ten koste
van de Engelsche, die verdrongen werd, had te
danken.
Men kwam tot het resultaat dat de Duitsche
voorsprong het gevolg was van de gevolgde tak-
tiek. De Duitsche handelsreiziger had en heeft nog
tot taak, nauwkeurig te bestudeeren, wat de af
nemer wenscht. Naar die wenschen werd en wordt
nog geproduceerd.
En Engeland moest volgen, maar kwam te laat-
Plaatselijk Nieuws
OUDKARSPEL.
Bij de op 7 Mei gehouden stemming voor een
lid van het Bestuur van den Koog- en Bleekmeer-
polder, wegens periodiek aftreden van den heer
F de Boer Fz„ is deze als zoodanig herkozen.
Wegens bedanken van den voorzitter, den heer
C. Over en tevens als lid van Bestuur, is gekozen
de heer Jn. Swager Cz. als Voorzitter.
Tot lid van het Bestuur werd gekozen de hr.
G. Moeiies.
BROEK OP LANGENDIJK.
Uitspraak, gedaan op 4 Mei 1928 door den
Keuringsraad, voor personen, ingeschreven voor de
lichting 1929,
Geschikt verklaart
Jan Arends, Jan Bakker, Gerrit van Gulik, Jan
van der Haar, Cornelis Hopman. Jacobus Andreas
Huitema, Jacob Koedijk, Maurits Kool, Jan Kos- I
telijk, Cornelis Johannes Kouwen, Johannes v. d. j
Molen, Dirk Plugboer, Cornelis de Ruiter, Abram j
Schoon, Cornelis Slot, Willem Slot, Klaas Wage
naar, Dirk Adriaan Jozef Zaal.
Voorgoed ongeschikt verklaart
Cornelis Glas, Cornelis den Hartigh, Wouter de
Leeuw.
- NOORDSCHARWOUDE.
KUNSTMESTONDERZOEK
„TUINBOUWBELANG."
Zwavelzure ammoniak (Landbouwkantoor) 20.97
gegarandeerd was 20.50.
Zwavelzure ammoniak (Haijtema) 20.77, gega
randeerd was 20.50.
Kalksalpeter (Haijtema) 15.70, gegarandeerd was
15.50.
Chilisalpeter (Haijtema) 15.50, gegarandeerd
was 15.50.
Ureum (Haijtema)' 45.20, gegarandeerd was 46,
Patentkali (Haijtema) 26.60, gegarandeerd was
26.—.
Superofsfaat (Haijtema) 13.50, gegarandeerd
was 14
Uit den Omtrek
- SINT PA NCR AS.
Het bestuur van de Begrafenisvereeniging Me
mento Mori" nam in haar vergadering op Donder
dag 3 Mei jl. een belangrijk besluit', dat door al
le plaatsgenooten zal worden toegejuicht.
Naar aanleiding van een voorstel in de voor
gaande ledenvergadering werd besloten: het inlég-
geld te laten vervallen en in plaats hiervan te be
palen, dat personen tusschen den leeftijd van 25
tot 45 jaar thans dubbe' contributie betalen ge-
j durende 25 jaar. Voor kinderen geldt deze ver-
1 dubbeling niet. Waar het inleggeld voor vele in
gezetenen n^g een struikelblok bleek om toe te
treden als lid, mag dit een groote verbetering
worden genoemd.
ST. PANCRAS.
Op Vrijdag 4 Mei hield de afdeeling St. Pan-
eras van Volksonderwijs een leien vergadering ten
lokale van 'den heer Gerritsen.
Er bleek voor deze vergadering een flinke be
langstelling te bestaan. In zijn openingswoord
sprak de voorzitter, de heer Sinjewel zijn vol
doening uit over de flinke opkomst en heette
Inzonderheid den wethouder, den heer v. Kampen
én de aanwezige raadsleden welkom. Hij hoopt
dat hunne aanwezigheid een voorteeken moge zijn
voor hun optreden ais raadslid, wanneer straks,
in den Raad, de besluiten omtrent de vergroo-
j ting der scholen aan de orde worden gesteld.
Na goedkeuring Ser notulen deelt de voorzit
ter mede, dat nog lang niet alle ouders der school-
1 gaande kinderen op de O.L. school, lid zijn
j van Volksonderwijs, hij zou het van belang ach
ten, indien een propaganda-commissie -werd be
noemd.
De heer Jb. de Vries juicht dit voorstel zeer
toe, en merkt op, dat dit punt reeds eerder door
hem ter sprake werd gébracht en vraagt- tevens
hoe het staat met de Oudercommissie, die z.i
reeds verouderd is. Hij acht het instellen eenei
propaganda-commissie van zeer groot belang.
Door den voorz., desgevraagd, verklaart hij,
zeer tot zijn spijt, geen tijd te kunnen vinden,
dit werk op zich te nemen, doch vraagt of het
bestuur in deze zaak niet deliquent kan zijn.
I De heer K. v. Graft verklaart zich bereid,
zich voor deze zaak disponibel te stellen, waar
na na eenige discussie ook de heer de Vries zich
beschikbaar stelt. Hij zou het echter zeer op prijs1
stellen, indien de heer W. .Snel, die getoond
heeft, een warm hart 'te hebben voor de Openbare
schooi, als derde lid der commissie wilde toetre
den.
Be heer Snel zegt zijn medewerking toe, on
der acclamatie der vergadering.
Omtrent het volgende punt der agenda„scho
lenbouw" geeft de Voorz. de volgende toelich
ting; In de 1.1. gehouden Raadszitting is een
verzoek behandeld om uitbreiding van het school
gebouw ir verhand met het verplichte 7e leer
jaar. Dit verzoek was ingezonden door het be
stuur der Chr. School alhier. In deze raadsver
gadering is o.a. 'het leerlingen aantal ter sprake
gebracht. In dit verhand brengt hij o.a. het wets
voorstel Zijlstra ter sprake, dat reeds door dja
2e Kamer is aangenomen. Indien dit voorstel wet
wordt, is uitbreiding der O.LJS. ook absoluut
noodzakelijk, doch ook zélfs als dit niet het
geval is, is noodzakelijke uitbreiding slechts een
kwestie Van tijd. Bovendien zijn er nog paedago-
gische redenen, welke uitbreiding der O.LjS. drin
gend noodzakelijk maken.
De heer Jb. de Vries vraagt hoe het mogelijk
is, dat in de raai door een raadslid vcroncfjer-
steld kon worden lat de O.L.S. waarschijnlijk
nog wel in leerlingenaantal za? verminderen f
Hoe weet men reeTls nu zoo precies, hoe groot
het leerlingenaantal het volgend jaar 1 April
zal zijn?
De Voorz. kata hierop geen antwoord geven:
misschien is er wél hui.sbezoek afgelegd.
De heer v.'cl. Graft vraagt hoe het, bij uitbrei
ding der school moet gaan irieV "t 'aantal leer
krachten, waarop de voorz. antwoordt, dat ook
uitbreiding der leerkracheu noodzakelijk zal zijn
De heer A. Hoogland gelooft, dat de aan
bouw aan de Bijzondere School wel spoedig nood-
zakelijk zal zijn, doch meent óók, dat aanbouw
aan de O.LjS. straks even goed noodzakelijk is.
De vraag is 'zri. hoe moet dit nu? Hij wijst in
dit verband op het Gem. gym.-lokaal, dat ver
bouwd zou kunnen worden. Voor de lichamelijke
oefeningen zouden in de toekomst andere maat
regelen genomen kunnen worden.
De heer Lek, lid van den Raad, verklaart zich
een voorstander van zoo goed mogelijk onder
wijs, in het bijzonder voor het onderwijs aan de
O.LJS. Dit onderwijs is gemeentezaak, het is
toegankelijk voor alle kinderen. Hij spreekt het
vertrouwen uit, dat'de Raad in dit geval het
openbaar onderwijs niet ten achter zal stellen.
De heer v. Kampen beantwoordt den heer
Hoogland inzake de verbouw van het gymnas
tieklokaal, dit zou onpractisch zijn en in de
toekomst, indien dit al door ging, opnieuiw be
swaren zou scheppen. Z.i. moet het bestaande
lokaal in de toekomst een gemeenschappelijk
gymnastieklokaal worden, waarover beide scho
len vrij kunnen beschikken. Hij adviseert de ver
gadering, zich te bepalen tot den aanbouw van
een leslokaal met bijbehooren Hij wijst ook op
bestaande terreinmoeilijheden.
De heer Hoogland blijft het 'n bezwaar achten
dat de schoolkindefen der O.L.S. niet bij hunne
school een gelegenheid zullen hebben voor lichte
oefening. Het blijft heen "en weer loopen, geeft
tijdverlies en is een groot beziwaar in den win
ter Hij vraagt, wie thans eigenlijk het beheer
heeft over dit gemeentelokaal; hij meent, dat ie
verwachting, omtrent 'dit lokaal, als gemeente
belang danig is teleurgesteld.
De heer W. Snel, lid van den Raad, verklaarde
zich ar voorstander van, zoo zuinig mogelijk
bouwen, hij wenscht v<*rgrooting van beide scho-
len, dit is in. 't belang van alle kinderen, dit
is n gemeentebelang doch hij eischt gelijk
recht, voofr 'beide scholen. Hij stelt zich voor,
de Bijz. school te verbouwen, zóó dat het gym-
nastieklokaal, leslokaal wordt aan de O.LJS.
een lokaal aan te bouwen en een ander gymnas
tieklokaal op gelijken afstand der beide scholen.
Indien er toch iets moet gebeuren, dan masr de
eene partij niet in gunstiger positie komen,~3an
de anderen. Hij hoopt, met volle kracht mede
te werken, dat gelijk recht geschiedt, en voor
al, laat de gemeente baas blijven in éigen huis.
(Applaus-).
Meerdere leden verklaren zich voor deze idee.
De heer M. Zeegers acht het thans bestaande
gemeentelokaal een nuttelooze zaak, niemand bij
na, heeft er nut van, het dient het algemeen be
lang niet, welnu, laat men het verbouwen tot
leslokaal van de Bijz. school, dan geeft het ten
minste misschien nog nuttig effect, en blijft ieder
baas in eigen huis.
Algemeen is de vergadering van gevoelen, dat
het wenschelijk en alleszins billijk zou zijn, in
deze zaak meteen verandering te brengen.
Verschillende feiten, welke dit nader illustree
ren, worden ter sprake gebracht.
De voorz. zou het zeer op prijs stellen, indien
de heer v. Kampen, hier aanwezig, als wethouder
zijn aandacht eens wilde wijden aan 'het uitwer
ken van nadere plannen, in den geeist, zooals
thans op deze vergadering duidelijk tot uit mg
is gekomen. Hij toch, is naar zijn meening de
aangewezen man in deze kwestie van gemeente
belang.
De heer v. Rampen wenscht geen "toezegging
te doen inzake verbouw gymnastiek-lokaal
technische bezwaren gelden hier ookhij
houdt zich aan het oordeel van deskundigen. Bo
vendien is men bij het bouwen gebonden aan
voorschriften van den Rijksarchitect. Hij wenscht
zijn stem niet te geven aan een voorsvtel tot het
I verprutsen van een lokaal, dat zooveel geld
i heeft gekost. Wel gevoelt hij veel voor het aan-
bouwen van een leslokaal aan heide scholen.
Mocht dan latex blijken, dat een gymnastiek
lokaal óók voor de O.LjS. noodzakelijk mocht
zijn, welnu, dan kunnen er altijd nog maatregelen
genomen worden. 'Indien er thans gelijktijdig aan
béide scholen een lokaal wordt aangebouwd, geeft
dit kostenbesparing, zoodat niemand hier tegen
zal kunnen zijn.
"De heer C. Kloosterboer 'is van óbtdeel, dat
hiermede de onbillijkheid van het gymnastiek
lokaal niet wordt opgeheven, hij spreekt zijn
vertrouwen uit in de houding der hier aanwezige
raadsleden.
De heer Snel meent, dat binnen afzienbaren
tijd, het bestaande gemeentelokaal toch te klein
zal blijken. En bovendien 3taat het, als gemeen
schappelijk gymnastieklokaal voor 'beide scholen
niet op de juiste plaats.
Dte heer C. Kloosterboer meent dat de zaak
thane voldoende is besproken, hij vertrouwt, dat
de aanwezige raadsleden zullen weten te handelen
in den geest, welke thans tot uiting is gekomen.
De Voorz. meent, dat deze vergadering thans
niet vérder behoeft te gaan, 'besluiten kunnen
wij niet 'nemen, de leden van den Raad hebben
de beslissing in handen, en hij is ovtertuigd, dat
deze kwestie op alleszins billijke wijze tót op-
lassing zal worden gebracht. Met dank voor
de groote "belangstelling, wordt de vergadering!
gesloten.
Deze tuinbouw vereeniging vergaderde gister
avond 7 uur ten lokale van den heer J. de Bak
ker, alhier.
De voorz., de heer G .Barten, opent de ver
gadering en zegt dat het niet dikwijls gebeurt
dat men op een gewone ledenvergadering zooveel
leden aanwezig heeft. Spr. wijst op de belang
rijkheid van de agenda. Toen we "voor 1914 de
zaakjes van markt en spoor voor elkaar zetten,
haalden velen de schouders op en vreesden een
strop, maar zeker hadden we niet verwacht dat'
de markt zoozou bloeien, en een markt zou wor
den van 200'n groote beteekenis. Op onze agen
da komt voor het overkappen van alle water bij
de markt, welk punt straks zal worden behan-
ded. Ik feliciteer de vereeniging „Tuinbouwbe-
lang" en alle andere aangesloten vereenigingen
met den bloei onzer markt een markt die
ten volle reden van bestaan heeft.en misschien
in de toekomst nog grooter zal worden.
Na een welkom te hebben toegeroepen aan
leden en Pers, den wensch daarbij voegende dat.
de besprekingen zakelijk mogen zijn, verklaart
hij de vergadering voor geopend, waarna door
den heer J. Kliffen, Secretaris der Vereen., de
notulen voor "de jaarvergadering worden gelezen
en onder dank aan den samensteller wonden goed
gekeurd.
I. Dit voorstel betreft de algeheele overkap
ping van het water bij de markt tot berging van
de vaartuigen.