NIEUWE
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No 71
Donderdag 21 Juni 1928.
37e Jaargang
IBTER8. TELEPHOOH 52
LANGIRUKER COURANT
Deze courant verschijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 1.15
Redact.-Uitg. J. 11. HEIZËB - Bureel Noordscharwoude
Advertentiën van 15 regels 75
cent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
Brieven rechtstreeks aan denüitgever
Plaatselijk Nieuws
NOORDiSCHARWOUDE.
Dinsdag slaagde voor onderwijzer aan de "Rijks
kweekschool te Alkmaar onze plaatsgenool den
heer Jb. Kliffen Jnz. alhier.
BROEK OP LAKGENDIJR.
Het zgn. Radio-Comité ,te Broek op Langendijk
dat een rondgang .door de gemeente .heeft doem
houden voor het Zendersfomds van de C.N.R.V.
mag met voldoening ,op dat werk terugzien. Een
bedrag toch van f 131.30 werd opgehaald. Aan
de meisjes-collectanten is elk een herinnerings
bord uitgereikt.
Uit den Omtrek
-i OUDE NIEDiORP.
De Tooneelvereeniging „Molière" alhier gaf een
uitvoering in het café van den heer Mijts. Opge
voerd werd „ie Spaansche Vlieg", klucht in 3
bedrijven van Frans Arnold en Ernst Bach. Dit
stuk werd best opgevoerd, de rollen waren goect
verdeeld, zoodat het spel goed tot z'n recht kwam.
Het publiek heeft dan ook wel genoten. Het was
dikwijls een onbedaarlijk, soms hinderlijk gelach.
De grimeur, de heer Ridderikhoff uit Hoorn,
had heel goed werk geleverd.
OUI1E NIEBGRP.
Het mond- en klauwzeer woedt in deze ge
meente steeds voort, vooral in het Noordelijk ge
deelte. 11 veehouders deden tot bedien aangifte.
Prov. Staten van Noord-Holland
De Polder Geestmer-Ambacht moet voor 1 jaar inééns
f5000,- betalen ten behoeve van de verbetering
der Mosselenbrug.
In de Dinsdag en Woensdag gehouden zitting.,
maakte een punt van beraadslaging uit de voor
dracht van den 'P,older Geestmer-Ambacht bij
Bijzonder Reglement de betaling van deze f 5000
op te leggen. Over het verhandelde lezen wij
in het „Hdbld-" het volgende verslag:
De voorgestelde wijziging van het bijzonder
reglement van den polder Geestmerambacht, geeft
den heer Burger (R.K.) aanleiding tot een uit
voerige beschouwing, waarin hij betoogt, dat het
voorstel van Ged. Staten ongewenscht is. Spr.
meent dat de zelfstandigheid van het waterschap
in gevaar wordt gebracht door de voorgestelde
wijziging.
Hij gaat na hoe de verplichting tot onderhoud
van de Mosselenbrug moet wonden verdeeld en
meeiit ten slotte met nadruk de aanneming van
deze voordracht te moeten ontraden.
De heer mr. Guépin (V.B.) constateert, dat
hier eigenlijk twee phasen zijn. De eerste bêgint
in 1915 en eindigt' 1926; de tweede begint daar
waar Ged. Staten medeleden, Uat hun tusschen-
komst is ingeroepen. Spr. zet uitvoerig uiteen,
hoe de kostenverdeeling voor de noodzakelijke
verbetering en Tiet onderhoud der Mosselenbrug
is. Ged. Staten (willen nu den polder verplichten;
tot bijdragen, maar spr. constateeert, dat dwang
wettelijk niet geoorloofd is, zoolang niet alle mid
delen om den polder tot medelwierking to bewegen
zijn uitgeput. Door dwang te oefenen, zooals Ged.
Staten willen, komt men volgens' spr. in strijd met
de Waterstaatsiwet. Daar de onderhoudsplicht van
den polder buiten eenig dubium is, moet volgens
spr. elk ander milde teerst zijn beproefd voordat
tot dwang mag worden overgegaan.
De zaak moet tot een einde komen, maar spr.
vraagt, of het niet mogelijk zou zijn, nog in een
nadere bespreking tot elkaar te komdn. Spr. zou
wenschen, dat Ged- Staten nog niet overgaan tot
de ingrijpende maatregelen, .die zij nu voorstellen.
Slaagt de door spr. gewenschte poging niet, dan
is er nog de weg, dien de heer Burger gisteren
heeft aangewezen.
Na spr.'s meening is er iwel aanleiding om deze
zaak aan te houden tot het najaar. Mochten de
Staten daartoe niet bereid zijn, dan Is het goed.
dat den onderhoudsplichtigen wordit duidelijk ge
maakt, dat hun plichten bij aanvaarding van den
onderhoudsplicht van de brug niet (worden ver-
stwaard.
De heer De Jong -Schouwenburg (C.H.) meent,
dat het voorstel van Gei- Staten niet alleen een
goede oplossing brengt, maar ook met de billijk
heid overeenstemt. Spr. gaat de geschiedenis van
deze zaak uitvoerig na, en betwist, dat de Prov.
Staten door aanneming van de voordracht van
Gedeputeerden in strijd zouden komen mfet de
Waterstaatswet.
De Staten zijn wetgever» en geen rechters. Spr.
betoogt, dat Gei- Staten op grond van art. 138
der Provinciale Wet de "bevoegdheid hebben om
de reglementen van'de waterschappen te wijzigen,
en meent dat het onjuist is, dat deze bevoegdheid
alleen maar betrekking zou 'hebben op het stem- j
recht. Het "gevraagde bedrag van ten hoogkte
ff 5000 beteekent niet meer dan fl per H.A. Is
dit bedrag werkelijk eeti zóó hevig verzet waard?
vraagt spr.
Be heer Zeeman (S.D.) had zich verbaasd over
de bezwaarschriften, die tegen een zoo noodzake
lijke verbetering zijn ingebracht. Waar blijft,
vraagt spr., de zelfstandigheid van die water
schappen, aks altijd de sterke arm er bij moet
komen om iets tot stand te brengen? Moet nu,
(wanneer men van den ernst der zaak overtuigd
is, zoo worden gezocht, of alle bepalingen wel
(worden nagekomen? Spr. gaat uitvoerig na, hoe
de verhoudingen zijn, en komt tot de conclusie,
dat van een andere beperking weinig te verwach
ten is.
De heer Ankersmit (S.D.) ach& het in elk ge
val een bedenkelijk argument dat de polder wordlt
gedwongen tot hetgeen hij nu weigert. Dat is;
naar spr. meening eeif" .weinig gelukkige- wijze
van wetgeven, en hij /noemt- "het een wonderlijke
methode, om hetgeen voor pen geval noodig is;
bij reglement op te leggen. Als laatste middel
kan dit worden toegepast, maar ook niet eerd/er.
Nu is spr. niet overtuigd van de billijkheid om
den polder' dezen last die ongeveer de 'helft van
de kosten is, op te leggen. De Wenseh van de
commissie is, dat nog eens met het oog op de
billijkheid zal worden onderhandeld. Zijn Ged.
Staten tot nieuwe onderhandelingen niet bereid,
dan zou spr. worden gedwongen togen te stemmen.
De heer Kernkamp (C.H.) bestrijdt de voor
dracht, omdat z.i. een recht zou worden toegepast,
dat de Staten niet hebben.
De heer Koster (V.D.) lacht het standpunt van
Ged. Staten niet toe, maar 3pr. vraagt in dit
verband, of het niet tijd wordt om al die kleine
bestuurslichaampjes op te ruimen.
Die heer Van Lennep (O. H.), lid van Gad- Sta
ten noemt dit een nit-eressanbe kwestie, omdat
ze in dc Grondwet en in de Provinciale Wet ge
regeld is, hetgeen met andere zaken, die hier be
handeld worden, niet het geval is. Hier is een
taak voor de provincie, vastgelegd in de Provin
ciale Wet. Het gaat hier om drie zaken: Zijn
Ged. Staten bevoegd een last als deze op te leg-,
gen? Zijn ze bevoegd om dien in een reglement
vast te leggen Eb. is de last, aan Geestmeram
bacht opgelegd, billijk?
Spr. bestrijdt de opmerkingen van den heer
Guépin en-stelt vast, dat Geestmerambacht de mo
gelijkheid behoudt om in verzet te komen.'Spr.
zet uitvoerig uiteen, o.m. aan de hand van Sche
pel, op welke gronden de bevoegdheid van Gedt
Staten berust- De thans voorgestelde uitkeering
is geen 'juridisch novum.
Spr. zet verder uiteen, dat op velerlei wijzen
door Gei. Staten is getracht tot overeenstemming
te komen) maar er "bleef verzet. De pogingen zijn
tot het laatst aangewend, en spr. meent, dat ver
dere besprekingen geen nut "hebben. Tenslotte be
toogt spr., dat afwijzing een stap terug zou zijn
op den weg, door de Staten op dit gebied afge-1
"legd, maar ook zou het -zijn het afsnijden van de
mogelijkheid voor Geestmerambacht om in beroep
te gaan bij de Kroon. Spr. wijst er de aanwezige
leden van de waterschapsbesturen op, dat, als
hun polder voor eenzelfde geval komt te staan,
zij ook bij de Staten zullen moeten aankloppen.
(Gelach).
De voordracht wordt in stemming gebracht en
aangenomen met 40 tegen 19 stemmen.
Een eenvoudige waarheid
De verschillende pogingen, welke in den laat-
ston tijd zijn gedaan om bepaalde takken van
industrie, ten koste van de verbruikers te be
schermen, hebben het vraagstuk van vrijhandel
en bescherming "weder in meer algemeenen vorm
op den "voorgrond gebracht. Het is dus van be
lang dit 'vraagstuk, waarbij wij allen als verbrui
ker zoo nauw betrokken zijn, nog eens even nader
te belichten.
Als economiseh-politiek middel is bescherming
theoretisch niet 'te verdedigen; 'dit wordt zelfs
door vete Voorstanders van bescherming erkend.
Maar wat de economische theorie verwerpt, kan
de practijk van het leven soms toch noodzakelijk
maken. Wij willen aantoonen, dat de Nederland-
sche practijk evenmin de bescherming eischt of
wenechelijk maakt.
Oorspronkelijk is bescherming ingevoerd om
twee redenen:
le. om zuiver politieke redenen, .n.l. om het
land onafhankelijk 'te maken, vooral met het oog
op een 'oorlog, van den invoer van andere landen;
2e. om als opvoedingsmiddel voor het bedrijf
te dienen.
De eerste reden valt buiten het kader van wel-
vaartspolitiekde 'gevolgen echter openbaren zich
in de 'welvaart wel. Voor de tweede reden zou
oogenschijnlijk iets te zeggen zijn, maar de erva
ring heeft overal geleerd, dat men er niet weer
afkomt, als de reden vervallen is. De bescherming
'heeft dan allerlei verlangens en 'belangen ver-
Wekt^ die haar behoud met alle middelen verde
digen; anderen zien met nijd de begunstiging)
van hun medeburgers aan en botte belangenstrijd
is het gevolg. Niet het algemeen staatsbelang
eiscb' - de bescherming, Waar deze werd ingi-|
voe b.v. in Amerika, maar bijna overal "weten
grm belangen onder aanvoering van krachtige
eter aten in hun bijzonder belang de bescher
ming te-doen handhaven. Dn doordat het eerste
zichtbare gevolg vah het 'wegvallen van bescher
ming,' het kwijnen of vervallen van sommige
bedrijven zal zijn, is hetpubliek gemakkelijk
tot de meening ever te hak,;., dat de afschaffing
noodlottig zou zijn. Dit'gebrek aan Verbeelding
bij, dc groote massa, gepaard aan de zucht om
ook de begeerde bescherming te zijner tijd deel
achtig te worden, werkt voor het behoud der be
schermende maatregelen.
Wie eenmaal de industrie of den landbou'w be
gint te beveiligen door middel van bescherming,
weet wel het begin, maar kan het einde niet zien,
en daarom juist is bescherming zoo verwerpelijk.
Zonder twijfel zou ie wereld sterk vooruitgaan,
'wanneer men overal inzag, dat bescherming vooi
de belangen van het algemeen vermindering vah
(welvaart beteekent- Maar hoe zwaar ook de in
voer-belemmerende maatregelen van andere lan
den sommige onzer bedrijfstakken nu en llan ook
mogen treffen, het algemeene bedrijfsleven ir.
Nederland is. daardoor niet in die mate aangetast,
.dat het ingrijpen met drastische en 'in wezen
verkeerde maatregelen geboden isi!
Het congres van de Union der Volkenbondsvereeni-
gingen te 's Gravenhage.
Van 30 Juni tot en met 7 Juli a.s. zal te
's-Gravenhage samenkomen het jaarlijksch con
gres van de Union Internationale des Associations
pour la Société des Nations en men zal zich
'wellicht afvragen, wat dit congres is en welke
vereenigingen het omvat- Er is in Nederland Je
Vereeniging voor Volkenbond en Vrede, de cen
trale organisatie, die tracht, voorzoover dit nog
nobdig is, eiken Nederlander in kennis to stelten
van den arbeid van 'den Volkenbond en op te
wekken om dien arbeid te steunen. Zulke ver-
eenigingen zijn er in bijkans adle landen die
lid zijn van den Volkenbond. En het zijn deze
vereenigingen, die tezamen de bovengenoemde in
ternationale Union vormen. Die Union komt eens
per jaar in een congres; samen, en nadat zij, sedert
haar oprichting in 1919, bijkans alle belangrijke
steden van Europa had bezocht, meende men
terecht, dat in het voor Nederland zoó bij uitstek
internationale jaar 1928, Den Haag, de stad van
het Vredespaleis,1 niet mocht worden overgeslagen.
Zoo komt dus deze Union der VolkenJjonds-
vereenigingen voor een week in ons land samen.
Haar beraadslagingen, waartoe het gebouw van de
Tweede Kamer der St&ten-Generaal beschikbaar
is gesteld, zulten zeker belangstelling hebben.
Daarbij dient, men zich te beienkeu, dat de taak
van deze Union uiteraard een ander eis dan dlle
van elk der afzonderlijke vereenigingen in het
eigen land. Immers, de nationale vereenigingen
kunnen rechtstreeks op den Volkenbond zeiven
geen invloed doen gelden; haar taak is het de
openbare meening in het eigen land wakker te
schudden, en eventueel bij de regeeriug van het
eigen land, indien dit noodig is, meer activiteit
in Volkenbondsrichting te ontwikkelen. Maar de
Uiiion, samengesteld uit de vereenigingen van
alk landen, kan en moet invloed oefenen op
den Volkenbond zei ven, moet .dezen er toe bren
gen, om vraagstukken, die nog niet Werden aange
vat, ter hand te nemen; moet de stem der open
bare meerilng jegens en bij den Volkenbond doen
spreken. Het programma, dat voor de beraadsla
gingen van het congres te 's Gravenhage is op
gemaakt, brengt dit tot uitdrukking. Er staan
omtrent het anti-oorlogsverdrag, "Waarvan men
de verwezenlijking hoopt en verwacht; omtrent
de belangen der nationale minderheden; omtrent
economische en sociale vraagstukken, en last not
least omtrent 'de 'opvoeding der jeugd in Volken
bondszin, tal van voorstelten op de agenda, wel
ker verwezenlijking 'kan medewerken het streven
in goede richting te bevorderen.
Aan het congres zal de gebruikelijke Holland-
sche gastvrijheid worden bewezen. De Regeering,
de gemeenten s Gravenhage, Amsterdam, Rotter
dam, Delft en Arnhem bieden recepties en di
ners aan: de Zeebad-Maatschappij ,)Schevenin-
gen' 'insgelijks, terwijl de Spoorwegen gratis trei
nen ter beschikking stellen. Particulieren uit ver
schillenden kring blijven evenmin achter, en
vreemdelingen, komende uit landen met slechte
valuta, vinden welwillend huisvesting. Den laat-
sten dag bezoekt het congres de Koloniale Ten
toonstelling te Arnhem, en zal daarheen gaan
in een langen stoet van auto's, teneinde tevens
een paar mooiste gedeelten van ons land te keren
kennen. Die auto's zijn ook alweer welwillend
ter beschikking gesteld, maar mochten er nog
eigenaars van auto's zijn, die willen medehelpen,
dan wordt hun medewerking aan 'het secretariaat
der Vereeniging voor Volkenbond en Vrede, Jan
van Nassaustraat 93 te 's Gravenhage, gaarne
ingewacht.
Nieuwstijdingen
KLOMPEN-INVOER UIT BELGIë.
Van de grens wordt gemeld, dat de laatste
dagen uit België groote hoeveelheden klompen
ons land worden binnengevoerd en in <je rens-
plaatsen opgeslagen.
ONDER EEN STOOMTRAM.
Te Scheemdermeer is de arbeider E. Loer, uit
Nieuwolda, door een stoomtram overreden en ge
dood-
ERNSTIG MOTOR ONGEVAL TE
SCHEEMBiA.
Te .Scheemda had aan den Oosterweg een ern
stig motor-ongeluk plaats. De heer Tj. Muntinga
van Finsterwolde kwam n.l. op zijn motor uit
de richting Scheemda; van den tegenovergestel
de! l kant kwam de pikeur Bakker met een zijner
harddravers, eigenaar v. Spek. Door een tot nog
toe niet bekende oo(rzaak kwam de heer M. met
het paard in botsing, met het gevolg, dat M.
van zijn motor werd geslingerd en het paard in de
sloot terecht kwam. Toegeschoten hulp slaagde
er spoedgi in M. in een auto naar dr. Jager te
transporteeren, waar bleek, dat de toestand zich
vrij goed liet aanzien en hij naar huis kon worden
vervoerd. Minder goed was het paard er echter
aan toe, want toen het dier uit de sloot was ge
haald, bleek, dat een zijner achterpooten was
gebroken, zoodat het tot grooten spijt van den
pikeur afgemaakt moest worden en naar 'de nood-
slachtplaats werd vervoerd.
Door de politie werd procesverbaal opgemaakt
en de motor van M. in beslag genomen.
BEIDE BiEENEN AFGEREBiElN-
Den plm. 50-jarigen E'. Loer van Nieuwolda,
welke eenigszins hardhoorend is, overkwam een
verschrikkelijk ongeluk nabij de strooeartonfa-
briek „De Toekomst" alhier. L. wilde n.l. vóór
de brug de tramrails oversteken, doch ongelukki
gerwijze geraakte hij met zijn fiets tusschen do
rails en "kwam te vallen, juist op het moment dat
de'uram „O'.-G." uit de richting Winschoten
passeerde. De machinist, het ongeluk ziende, rem
de' uit alle macht, doch te laat. L. 'geraakte on
der de tram en Me ongelukkige werden beide bee-
nen afgereden. Direct werden de doctored uit
Scheemda ontboden en Werd L. maar het zieken
huis te Winschoten vervoerd.
Nader meldt men dat het slachtoffer heden aan
de bekomen borden is overleden.
PLEIZIERVLUCiHTEN K.L.M.
De Koninklijke Luchtvaart Maatschappij zal,
aangemoedigd door het succes behaald in April
j.l., gedurende de kermiaweek te Helder en wel
van Woensdag 4 tot en met Zondag'8 Juli an.
wederom Passagiersrondvluchten organiseeren,
vanaf het vliegveld „De Kooij".
Op bovengenoemde dagen, telkens van 117
uur zulten de inwoners- van Helder en omstreken
weder in de gelegenheid zijn om, gezeten 'in een
gemakkelijke fauteuil in de luxueus ingerichte
cabine van een der beroemde K.L.M. verkeers
vliegtuigen, die -dagelijks! op de groote interna
tionale routes dienst doen, de interessante omge
ving van Helder of de Zuiderzeewerk-en vanuit
de lucht te bekijken. Ongetwijfeld zullen velen
zich gedurende de kermisweek naar de Koov
begeven om van deze gelegenheid te 'prof itderem,
temeer daar -Je prijs- deir vluchten uiterst laag
gesteld is (f6.per persoon).
EEN NIEUW CARBOLINEUM.
Door H. Hammer's Teerindustrie, Brouwers
gracht 96, Amsterdam, is een nieuiw carbolineum
in den handel gebracht onder Oen naam: Ham-
mcrius Kleur-Carbolineum.
Verschillende vakbladen als Vraag en Aanbod
en Chemische Courant schrijven, dat deze carboli
neum zich onderscheidt door een groot bederf
werend vermogen. Het product is volkomen kleur
vast. water- en lichtbestendig en "dekt en kleurt
gelijk verf. Als een belangrijke factor verdient
voorts vermelding, -dat het behandelde hout, na
droging, geheel reukloos, is en dat bij zonnig weer
of regen de lucht niet bezwangerd wordt met uit
stralende dampen- Niet slechts voor de bouw
vakken, maar met name van kassencultuur der
tuinderij zal dit van belang zijn, omdat daardioor
eenige schade aan planten is buitengesloten. Men
doe er z'n voordeel mee.
