NIEU W E
MOEDER EN MARTELARES
Dinsdag 24 Juli 1928
37e Jaargang
Stemmingsbeeld uit Groentenland
No 85 IIITER6. TELEPHOON 52
LA 161 BUK El (III HUI
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 1.15 Uitgave: Firma 1. H. KEIZER. - Redacteur I. H. KEIZER. - Bureel Noordscharwomle. 6root* naar >laats™mt*
Advertentiën van 15 regels 75
oent, elke regel meer 15 cent.
De vorige week ij sober bet feit herdacht, hole
voor 25 jaar aan de N.-H. veilingen ie contante
betaling is ingevoerd.
Do redacteur van de „N.L.Crt." heeft naar
aanleiding van het feit nog eens gesnuffeld in
de oude jaargangen van zijn blad en daaruit de
merkwaardige besprekingen, gehouden op ie be
slissende vergadering van de aloude Handels- en
Lahdbouwvereen. opnieuw afgedrukt.
'kStel mij voor, dat de oudere tuinders, die
deze dingen hebben meegemaakt, dit zeer op
prijs hebben gesteld.
Hoe velen van hen, die toen het woord Voerden,
zijn niet meer. Een tot ernst stemmende, gedachte,
de tijd stoelt voort, de dagen rijeto zich aaneen,
een kwarteeuw geleden idat feit.
Maar ook, hoe goed is het toen genomen "be
sluit geweest, voor alle betrokken personen.
Thans weet men niet beter of het hoort zoo,
alles heeft zich aan contante betaling aangepast.
Er zijn gulle, waardeerende woorden gesproken
op den 19 Juli in het veilingsgebouw te Bro'ek
op Langendijk.
En wa't in onzen jubileum-rijken tijd zoo dik
wijls gebeurt, een opvijzelen van zaken en per
sonen, bleef hier achterwege.
Waardig werd de jubilaris, de heer Dirkmaat,
toegesproken; ieder is er van overtuigd, dat de
leiding van het betaalkantoor in bij uitstek be
voegde en bekwame handen "berust.
Weet men, dat in die kwarteeuw; aan "t betaal
kantoor een "bedrag van f75 millioen is omgezet?
Over 't algemeen i3 het zeer gevaarlijk voor
spellingen te doen. Toch wil ik nu me eens op
dat zeer gewaagde pad begeven.
Een kleine herinnering ga vooraf.
Op dejaatstgehoudou jaarvergadering van 'ten
Noordermarktbond is een voorstel aanvaard, af
komstig van de L.T.B., om goedgekeurde poot-
aardappelen vóór Augustus vrij te geven. Over
de veiling behoefde vóór dien datum goedl
niet te worden verkocht.
Motief was, de handel bet/eekende in dat arti
kel voor Augustus zoo ongeveer niets-
Voor de ontwikkeling van den handel in dat
goed was zekere vrijheid noodzakelijk.
Die vrijheid, die veel vato ongebondenheid hééft,
is verkregen.
Dat is de voorgeschiedenis.
Wat toen al reeds door velen werd gedaeht,
schijnt nu al te worden bewaarheid, als nl. juist
ia, wat mij van verschillende zeer betrouwbare
personen is meegedeeld!.
Op die mededeeling steunt 'tgeen 'ik nu al
voorzie, nl. dat óók in 1928, evenmin als in
1927, er iets van 'het poterveilen terecht komt.
We krijgen stellig een dacapo te aanschouwen
van 't vorig jaar.
Een voornaam deel van de productie ia nl. ai
vóór Augustus opgekocht.
Natuurlijk buiten 'de veiling om.
Onze kooplui staan er wéér naast.
En met een stalen gezicht zal 't straks weer
heetenZiet ge "t wel, wilt ge nog klaarder be
wijs, dat pootgoed een incourant veilingsartikel
is?
De schrijver van het Stemmingsbeeld zal ral
weer voor stokebrand uitgemaakt worden.
Ook al niet erg. t
Met de aardappelprijzen ij» het vorige week,
wat de export betreft, iets beter gewteest. Ken
in 't begin van die week 't product geen f4
per 100 Kg. opbrengen, plots kwam eenige op
leving en werd tot f 4.50 aan den Langendijk,
elders zelfs tot f4.80 besteed.
In deze week is da prijs boven de f4.ge
bleven, 't is echter voor 't pracht goed 'o schijntje."
Want waarlijk 't moet gezegd, zoo mooi als 't
goed dit jaar verladen wordt, met zoo weinig
gïond en zoo vrij van ziekten, zal wel zeilen
voorkomen.
We komen nu weer in de poterstijd.
Drommels, hoe meer ik de 'N.-H. kooplui ga
de sla, hoe minder ik 't smoesje gelóóf, dat zij
één eenig veilingBartikel zouden negeerten.
Nu 't slecht gaat, de aardappelen voor con
sumptie te verkoopen, gooien zij het over een
anderen boeg.
Tientallen "wagons goed worden gesorteerd in
N.-H., de grove aardappelen verladen en 't
plantgoed gekuild.
De pootaardappelhandel belooft wat dit jaar,
d.W.z. er zal ruim aanbod komen.
Maar zal misschien deze of gene opmer
ken mogen de kooplui nu wel pootgoed vooruit
verkoopen en de uitvoerders van de pootgoed-
eommissies niet?
Ik antwoord: Vergeet niet, dat de kooplui 't
goed publiek op de markt koopen, Waar ieder
koopen mag.
Het kwantum reeds verkochte goedgekeurde
aardappelen daar heeft geen koopman zélf»
maar kans op gehad.
Natuurlijk zal ook dit wel weer tegengeatprc
ken wórden, in theorie ia bij de L.T.B. iedere
kooper welkom, geldt ook daar gelijke rechten
naast gelijke plichten.
Practiateh ligt de zaak wel een beetje anders.
Met de vroege roode kool gaat 't lang niet
Slecht in de laatste 'dagen.
Waren de prijzen in *'t begin van de week
Biterk gedaald, Zaterdag trad een sensationeelé
prijsstijging in.
Bekend ia 'feeds algemeen, wat zich Zaterdag,
ter Broekermarkt heeft afgespeeld.
Een bouwer hield zijn roode kool ter veiling op.
Even later voer hij weer door de vaargeul en
kreeg toen voor z'n product f75 meer, dan
(waarvoor hij 't eerst had opgehouden.
'kTwijfel niet, of dit geval is in alle Langen-
dijker scheerwinkels jl. Zaterdagavond in de
lengte en breedte besproken.
De kool is erg gestegen, hoorde ik 'n bouWer
zeggen. Waarop een collega, die vroeg gemarkt
had, antwoordde„Praatjes, gisteren (Vrijdag)
mahkte ik f9.90 en heden (Zaterdag) kreeg ik
voor soortgelijk goed, afkomstig van ëen en 't
zelfde stuk f9.60.
Beiden hadlden in dat geval gelijk.
De groote stijging trad eerst op 't eind van
de markt in.
De prijzen voor vroege kool Waren óók gis
teren zeer goed.
Noord-Holland boven Alkmaar
Tegenwoordig zie ik dagelijks een deel van
N.-H. boven Alkmaar, en 't is inderdaad een mooi
gedeelte van 'onze Provincie, dat ligt aan den
FEUILLETON
38)
Ongeduldig hernam Marte: ^Nu, waarom ant
woordt ge niet? Zeg eerst wat ik u gevraagd heb,
dan kunt ge u daarna zooveel verwonderen al"
ge wilt. Neef weet wel, hóe het tjen naastebij met
uw finantiëo staat- Voor hem hebt ge geen ge
heimen en zijn bijzijn kan u derhalve diet verhin
deren, om mijn vraag openlijk en eerlijk be beant
woorden."
,;Waarom doe je me eigenlijk die vraag, kind
lief?"
,/Wel, omdat ik gTaag zou willen weten, hoe
rijk u is? D&t's, dunkt me, voldoende! Kom er
dug maar voor uit."
.jWelnu, om je je zin dan maar te geven -
we hebben op het oogenblik een rente van óm-
et reeks vijf maal honderdduizend frank.
„(Dat maakt een kapitaal van^- hoeveel?
„Van bijna tien millioen, kind.
„Is de fabriek daaronder begrepen?
„Neen." l
,jWat kan die waard zijn?"
,»Een millioen. Tegen dien prijk' sou ik
dadelijk kunnen overdoen."
spoorweg AlkmaarHoornEnkhuizen en Hoorn
Medemblik. Ge ziet, daar een zeer afwisselen!
landschap, hier is het grove tuinbouwproduct*
aardappelen en kool hoofdgewas., dan weer ziet
ge een gezicht ver niets dan grasland met vee
en schapen.
Onder Hoorn, bij Zwaag en Blokker treft ge
„Verkoop haar dan!"
1 De gewaande Paul Armamd en neef Soliva zet
ten verbaasde oogan op.
,jWat blief? Mijn fabriek verkoopen?" her
haaide Ernst.
„Zeker."
i „Maar, kindlief!"
,'Jk luister niet naar die „maren!" Ge blijft
toch rijk genoeg." Het jonge meisje kon niet na
laten te lachen over de verblufte gezichten der
beide mannen en hernam: „Ja, vader, u moet hier
zjo spoedig mogelijk alle hangende zaken likwi-
deeren en uw eigendommen verkoopen."
,j,aar is geen haast bij, kind!"
„jLat is er wel, vader, zeer veel haast zelfs. Ik
heb een plan, dat spoedig moet uitgevoerd wor
den."
En dat plan is?"
„Naar Frankrijk te gaan."
„(Naar Frankrijk te gaan?" herhaalde Ernst
Garaud en Jean Soliva als uit een mond.
„Natuurlijk, naar Frankrijk, naar het geboorte
land van mijn vader en ook van u, neef Soliva
Uw vaderland is toch ook min of meer het mijne,
zou 'ik zeggen! Ik dweep met Frankrijk, zonder
het zelfs te kennen! Ik "wil bet zien; ik wil daar
leven en sterven!"
i (Spreek niet van sterven, mijn schat!" riep
Ern6t, terwijl hij Marie's blondgelokt hoofd te-
gen zijn borst drukte.
1 JO, daarin heb ik vooreerst ook niets gieen
heel wat kassen aan, waarin nu nog tomaten,
Btraks druiven Worden geteeld. Naast de 'inten
sieve tuinbouw vindt ge daar ook de meer exten
sieve fruitcultuur.
Boode, witte en tfwaxte bessen, worden er bij
massa's aangevoerd, straks volgen appels, peren,
frambozen eu pruimen.
De Streek is over en overbekend door zijn
bloemkool en vroege aardappel verbouw, Waar in
de iaatjte jaren in zeer beteekende hoeveelhédén
bloembollen bijgekomen zijn.
Ook de Üoadteelt in de omgeving van Enk
huizen mag niet vergeten worden.
Gaat ge van Hoorn met den trein naar Medem
blik, dan hebt ge een vrij langdurige reis 6e ma
ken, de afetaud is slechts 20 K.M., Waar de
beemeltrein zeggge aoht en veertig minuten over
doet, ge neemt zulkB gemoedelijk op, als ge ver
neemt, dat tusschen Hoorn en Medemblik negen
stopplaatsen zijn.
De afstand Hoorn—Wognum bedraagt 5 K.M.,
daartusschea liggen de drie stopplaatsen, Wester-
Blokker, Zwaag en Zwaagdijk.
Vanaf Wognum tot Opperdoes domineert het
grasland, 't is daar best land onder Abbekerk,
Midwoud en Twisk.
Zwaar vee 'bevolkt de groene weiden, ie scha
pen mogen gezien worden. De hooibouw' loopt
etn einde, hier en laar ligt nog wat aan het
Zwad, een enkele hooiopper ia nog te zien.
Wat. gaat de hooioogst toch anders dan voor
heen. Geen zeis ziet ge meer hanteeren, 't gaat
alles met de machine; hooikeeren zooals voorheen,
door mannen met harken, is uit den tijd. De
schudier werpt het gebleekte gras luchtig over
't veld Zv/O goed en vlug als mensc'henhandjen
het nauwelijks vermogen. Met de 'hark wordt
het hooi aan Zwadden geraden, zoodat 't opperen
Weinig tijd kost.
Naliaiken geschiedt eveneens met de harkma-
chiniei door een paard voortbewogen- Het bin
nenhalen van het hooi zag ik op meerdere plaats-en
op voertuigen geschieden, die veel weg hebben
van karweikarren, je welbekend.
Karweikarren zijn laag-bij-de-grondsche ver
voermiddelen met groote draagvlakken, waarop
geladen wordt. Ik zag dit jaar ie te nieufws, van.
de lage kor laat- meii een zijkchut op den grond!
vallen, vlak bij den hooiopper, het paard trekt
den opper op de kor en in minimum van tijd is
het voertuig vol.
1 Een oude boer zei, 't lijkt o zoo mooi, maar de
kwaliteit van het hooi lijdt er onder, Want de
Waling", ('thooi op den grohd) altijd min of
meer vochtig, komt niet los, en komt niet droog in
schuur of mijt.
Hier en daar ziet ge 't vee reeds op het
groen weiden, erg veel gras staat er niet op, 't is
voor t grasland te droog geweest in de laatste
weken.
Een bange spanning is er onder de boerenbevol
king; komt ge te Midwoud, dan ziet ge de oor
zaak. Op een hoeve staat het door elke boer zoo
gevreesde opschrift: mond- en klauwzeer. Wie
geen beer is-, weet nauWelijks wat die ziekte
oeteekeni. Ziet ze staan, de arme dieren, het
speeksel loopt uit de bek, het gaan is uiterst
pijnlijk, vanwege de etterende Wónden aan -.kt
klauwen. I
Heel vaak gaat de ziekte met uieraandoeningen
gepaard, vele dieren worden zoogenaamd onkant.
De melkgift daalt, en al verloopt de ziekte
tamelijk gunstig, wat heden alleriWege 't gleval
schijnt te wezen, 'tis en blijft voor den boer een
groote schadepost.
Zoo zou ik nog wél een poosje door kunnen
babbelen, maar 't is al welletjes.
In den zomer geen ellenlange artikelen, hé.
zin, dat moogt ge gerust van mij aannemen,!
riep het meisje lachend.
,)Wfl ik u eens iets zeggen?" vervolgde zij.
„Als fk hier bleef, zou ik zeker heel jong ster
ven, want i'k vervee? mij hier dood! Parijs trekt
mij aan Parijs, die wonderstad! Ja, ik geloof
stellig, dat ik te' Parijs veel gemakkelijker zou
ademhalen dan hier, waar de lucht mij op de
borat drukt!"
„Maar, kindlief," bracht Ernst Garaud in het
midden, ,,We kunnen immers naar Parijs gaan,
zoodra. we willen en daar een maand of irie
doorbrengen."
„Neen, neen, dat is niet afdoende!" riep Ma
rie. „Ik Wil, dat u je zaken likwideert, uw ver
mogen realiseert en dat we dan ook voor goed
naar Frankrijk trekken."
d't Is te gek om er lang bij stil, te Btaan," liet
Jeari Soliva zich ontvallen, ,,'t zou immers on
zin wezen, om zulk een bloeiende zaak aan ande
ren over te doen."
„öf dat gek, of dat onzin is, neef, dat loet
er allemaal niets toe! U hoeft immers niet mee
naar Parijs; u kan zoo lang als u Wilt in Amerika
blijven, mijnentwege uw heele leven! Je begrijpt
niet waar, dat ik uw zeer gewaardeerd gezel-"
schap Wel heel erg zal missen, maar ik geloof
toch, dat ik mij met wat goeden wil wel over
dat gemis zal kunnen heenzett/en. U kunt dus hier
blijven, maar wij willen weg! Als ik -niet weg
mag ,zal ik heel gauw gestorven zijn, o, dat weet
Uit den Omtrek
ST- PANGRAS.
Op Vrijdag 20 Juli was de dag vato het school
feest voor de laagste klassen der openbare school.
.Waren de „grooten" de vorige Week naar het
Gooi geweest, de „kleinen" gingen lieden, even
eens per autobus, naar Bergen, Waar in de speel
tuin van „Duinvermaak" en daarna op het duin
in het „Zandgat" -naar hartelust Werd genoten.
Na den middag werd die rit voortgezet naar
Egmond, 'w-aar de kinderen zich volop vermaak
ten aan 'het strand. De reis Werd begunstigd tioor
bizonder mooi zomyWeer. Om acht uur 's avonds
arriveerden allen Weer in goeden Welstand en
feestelijke stemming, opgewacht door vele ouders
en belangstellenden. Dit prettig reisje zal bij de
kinderen nog lang in herinnering blijven, en
past hier Wel een woord van dank aan allen, die
ook 'dit mooie schoolfeest weer mogelijk hebben
gemaakt.
ST- PANGRAS.
De Ned. Herv. Knapenvereeniging, onder lei
ding vain Ds. Jellema, maakte op Vrijdag 20
Juli een gezamenlijk ontspanningsreisje naar
Haarlem en Zandvoort, per autobus van Kok en
Tuinman, hetWelk, naar wij vernamen, bizonder
goed geslaagd is.
OUDE NIEDORP-
Op Vrijdagmiddag werd aanbesteed" door B.
en W. dezer gemeente, medie voor rekening der
gemeente Nieuwe Niedorp 'en den N iedorperpokter
het vernieuwen in gewapend beton van de vaste
houten brug, gelegen in den „Oude Nieiorper-
Weg", op de grensscheiding der gemeente Ouie-
en Nieuwe Niedorp. 8 pdrsoueu hadden ingeschre
ven, al3 'volgt:
Jan de Boer te Zijdewind voor f 4155-—
K. Lodder 'te Nieuwe Niedorp f 3995.
F. Leek te Oude Niedorp f 3280.
J. Keesman te Schagen f 3453.—
J. Faust te NieuWe Niedorp f 3598.
K. Silver te Hoogwoud f 3380.—
Gebr. Boekei te 'tVeld f 3460.
G. Ruteen te NieuWe Niedorp f 3720.
Aangezien allen 'boven de begrooting hadden
ingeschreven, Werd het Werk niet' gegund.
Plaatselijk Nieuws
BROEK OP LANGENDIJK-
Boor de Ohr. Gymnastiekvereniging O.K.K.
werden Vrijdagavond j.l. onderlinge wedstrijden
gehouden voor hare adspiranten-afdeeling, waar
van de uitslag W-as als volgt:
le prijs A. Smit, 2e prijs M. Bak, 3e prijs G.
Dirkmaat, 4e prijs A.'de Jong, 5e prijs A. Strijbis.
Meisjesafdeeling B. Hindernisbaan
le pr. J. Kloosterboer, 2e prijs M. Bukken, 3e
prijs A. Dekker.
Jongens afd. A., 2-kamp:
le pr. P. de Graaf, 2e prijs L. Geluk, 3e prijs
D'. Ven.
Jongénsafd. B. 5-kamp.:
le prijs J. de Jong, 2e pr. A. Blom, 3ie pr. J'v
Giltjes. i
Adupirantleden 5-kamp:
le pr. J. Slot, 2e pr. F. Balder, 3e pr A. van
't Riet- i
Het Was een leuke avoncl voor de leden der.
Vereen-, Waarop met veel genoegen kan terug
gezien Worden.
BeginBel en doel vooropstellende en daaraan
gepaard gaande het nuttige en noodige, roepen
we aiei' ouders toelaat uw kinderen lid worden,
van de Chr. Gymn. Vereen.
ik stellig!"
,A1 'weder," mompelde haar vader ontroem.
„Hoe kom je vandaag zoo aan die sombere ge
dachten?"
„Ik Weet het niet, vader! Ik Weet alleen dit,
dat ik hier sterf van verveling dat is alles!"
Dit zeggend brak zij plotseling in'een'hevig
gesnik los.
„Wees bedaard, mijn kind, Wees beiaard!!" sta
melde Ernst Garaud, terWijl hij bet ziekelijke en
zeer verwende meisje in zijn armen sloot, en
eveneens begon te schreien. „Wees bedaard, wie
zullen je zin doen. We zullen naar Frankrijk,
naar Parijs gaan, doch wat moeten We daar in
vredesnaam uitvoeren?"
„Heerlijk leven! We moeten een lief hotel heb
ben in een der fraaiste wijken,, een schilderij zaal,
prachtige equipages enz. enz.! We moeten de
schouwburgen en 'de bals bezoeken, menscben ont
vangen, en...."
„En ik verzeker je, dat die gestadige opwin
ding je nog veel spoediger vervelen zal dan het
tegenwoordige leven te New York."
,jÖ, nooit!"
„Het ssal ons 'hinderen, dat We geen geregeld
werk meer hebben. Werkzaamheid, kind, is op
den duur oneindig aangenamer dan alle moge
lijke uitspanningen."
„Maar zou u dan altijd Willen blijven Werker,
„Natuurlijk!"
„Waarom? Als u toch rijk genoeg bent.-'
