NIEUWE
No 97
Dinsdag 21 Augustus 1928
37e Jaargang
Stemmingsbeeld .n Groentenland
IMTERG. TELEPHOON 52
miiEDMRFJi COMAJT
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag Nieuwsblad y. Holl. Noorderkwartier
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 1.15 Uitgave: Firma 1. H. KEIZER. Redacteur I. H. KEIZER. Bareel Hoorrfscharwiude. a'°°u pk«srai»,«
Aan de veilingen hebben de aardappelen de
voorrang niet meer, nu domineeren de groenten,
tenmniste aan den Langemdijk.
Bij ons is nu alle aandacht weer gevestigjd
op de vroege kool, bloemkool en andere artikelen.
De prijzen voor roode en gele kool konden zich
in de 'afgeloopen week niet handhaven ,en zijn
belangrijk gedaald; voor witte kool is de vraag
zeer levendig .gebléven, de prijs uti idien hoofde
en door ,'t betrekkelijk gering aanbod zeer hoog.
Elders, om de Oost, plegen we te zeggen, ver-
toonen de markten een geheel ander aspect. Te
Grootebroek en Medemblik komt ex nog weinig
groente aan de markt, de aardappel is er nog het
hoofdveilingsartikelnu komen er keel wat van
de witvleezige soort. Duke, een 'mooie, gave en
sterke aardappel, .die veel kan verdragen, 'zelfs
een wekenlang vervoer over zee. Vandaar, dat et
van deze soort aardappelen nog al wat voor de
warmere landen wordt bestemd, in kisten ver
pakt, worden er heel wat Duken naar WéstTndJë
getransporteerd.
In onze omgeving en ook elders is het resultaat,
met de vroege aariappelenbouw verkregen, verre
van goed te noemen. De prijzen zijn inzonderheid
in 't .begin te laag geweeest. Thans is de toestand
beter, de prijzen wel niet- hoog, 'maar wel matig
te noemen. .Vandaar nu, dat de geoogste hoeviee'l-
heid per snees of roede in de tw^eede helft van
Augustus zeer .bevredigend is, dan ligt 't voor
de hand, dat 't met de later rijpe aardappelen
beter is, dan met de allereerste 't geval was.
In de .Tuinderij van 17 dezer komen zoowel
van Noordscharwoude als van Broek op Langen-
dijk omzetstaatjes .van de maand Juni '27 als '28
voor.
We laten die hieronder volgen:
Langen dijker Groenten veiling.
1928
1927T
Aardappelen
8.168.212 Kg.
6 775.930 Kg.
Bloemkool
'271.824 st.
194.998 st.
Roode kool
1.314.063 Kgj
775 625 Kg.
Gele kool
32.390 Kg.
15.540 Kg.
Witfe kool
49.790 Kg.
24.895 Kg
Uien -
12.229 Kg.
7 783 Kg
Wortelen
150.530 bos
164.661 bos.
Tomaten
37.477 Kg,
6 513 Kg.
Slahoonen
795 Kg
163 Kg.
Omzet
f 580.260.81
f656:967.50
Hiermede een overzicht van den aanvoer en
opbrengst der .producten in do maand Juli van ,1b
jaren '1927'28.
De aanvoer is dit jaar bijna van alle produc-
etn grooter dan van het vorige jaar en toch is de
opbrengst belangrijk lager.
De reden hiervan is de lage prijs van de aam-
appelen, de gemjiddelde prijs was het vorige jaar
9t/2 cent .per Kg., terwijl de prijs dit jaar onge
veer gemiddeld 5 cent per Kg. zal zijn.
De groentenprijzen zijn beduidend hooger dan
het vorige jaar in dezelfde niaand, vooral kool
en tomaten hebben in de maand Juli een hoogen
prijs opgebracht.
De toltarieven voor de zomerkooi zijn van
dien aard dat wij meenden dat vroege kool geen
loonende teelt meer kon zijn, doch het blijkt nu
dat bij .gebrek in het buitenland ie toltarieven
geen belemmering zijn en dat de buitenlandschie
consumenten de invoertarieven van hun 'eigen
land dan moeten betalen.
Noordscharwoude.
Aan onze veiling werden gedurende de maan
den Juni en Juli 1927—1928 de volgende hoe
veelheden en .producten aangevoerd:
Aardappelen
Bloemkool
Uien
Peen
Eeensche witte
Gele kool
Omzet
Aardappelen
Bloemkool
Roode kool
Witte kool
Gele kool
Zilver en gele nep
Peulen, Tuin- en
Spercieboonen
Pinzet
Juni 1927
946.100 Kg.
4.595 st.
5.300 Kg.
1.350 Kg.
27.800 Kg.
1.675 Kg.
f 113.021.39
Juli 1927
700.600 Kg.'
111.'360 st.
1.'275 bos
80.150 Kg.
44.100 Kg.
950 Kg.
28.100 Kg.
700 Kg.
f417.756.64
Juni 1928
1.074 735 Kg.
4.815 st.
f 67.106 75
Juli 1928,
6 Q60.700 Kg.
161.450 st.
2.900 bos
120.825 Kg.
125.590 Kg.
4.050 Kg,
98.750 Kg.
2.600 Kg,
f 348 820 63
Zooals men ziet missen wij in Juni 1928 de
aanvoer van ,uien, peen, Deensche witte en gele
kool. Dit is een gelukkig verschijnsel, want deze
producten zijn stapelproiucten van het vorige
jaar, die bij een eenigszins normaal verloop be-
hooren geruimd te zijn, dit teekent de toestand
van 1926'27.
Niettegenstaande de aanvoeren, in deze tw^e
maanden van alle producten hooger (ja belangrijk
hooger) is .geweest en de prijzen van alle produc
ten uitgenomen de vroege aardappelen, veel'hooger
zijn geweest, hebben wdj een achterstand van
meer dan .honderdduizend gullen. Dit bewijst
hoe treurig het met de prijzen van de vroegte
aardappelen was gesteld, toch was er geen sprake
van ziekte of andere oorzaken, waardoor het
product voor zichzelf geen reclame maakte, in
tegendeel.
Veel risico is er voor de tuinders voor het telen
van vroege aardappelen.
Uit de cijfers van de L.G.C. blijkt, dat ie
aanvoer van .tomaten toeneemt; dit zal nog wel
meer 't geval worden, nu de tuiniers te St. Pan-
cras en elders dezen herfst nog tad van kassen
van plan.zijn te doen bouwen.
En zijn we wel ingelicht, dan hebben die bou
wers 't voornemen, al dadelijk kassen mét ver
warming aan te leggen, teneinde vóór de massa-
aanvoer uit de z.g. koutde kassen "t product te
kunnen verboopen.
Dat dit .vroeg-klaar wezen van betekenis moet
geacht, heeft de afgeloopen week bewezen; de
tomatenprijs is door de enorme aanvoeren elders
ook hier met ruim 10 ets per Kg. gedaald.
Toevallig waren wq deze iw|eek in 't Wlestland
getuige van de reeordaauvoer ter veiling. Ge
weldige hoeveelheden alïerwlege, de Tuinderij gaf
de officieele .cijfers: Poeldijk 256000 'Kg., W,es-
terlee ongeveer evenveel, Naaldwijk 163000 Kg.,
Honselaarsdijk 150.000 Kg.
't Westland, de beroemde strook gromis ten
Wésten van 'de Residentie, overvloeiende van
groenten en fruit.
Rijdt ge .vanaf den Haag met de langzaam zich
voortbewegende stoomtram langs de "beruchte
smalle wegen naar 'den Hoek' van Holland, dan
hebt ge oogen te kort, om fie zien.
Waarbij is dat land te vergelijken? Geen plek
in Europa kan op zoo'n cultuur bogen.
Rijdend door dien grootschen, modernen tuin,
zoekt ge onwillekeurig naar een vergelijking, en
ons kwam misschien haalt ge, lezer, over
zoo'n denkbeeld medelijdend' |de schouders op
het Duitsdie Ruhrgebied voor den geeèV, 't Ruhr
gebied met zijn zwart geblakerde, besmJeurdie,
tallooze schoorsteenen, zijn fabrieken en mijhen.
Er is tusschen 't Ruhrgebied en 't .Westland
groot verschil, maar toch rijdt met voornoom-
de stoomtram langs Loosiuinen, Westerlee, Poel
dijk, Naaldwijk, Z&g ons dan, of er niet tal van
punetn van overeenstemming zijn.
De talrijke schoorsteenen van de verwarmde
kassen "doen aan fabrieken 'denken; de rook ont
breekt, alsmede 't zwart, dat heel 't Duitsche
gebedi van ijzer en steenkool kenmerkt.
't Westland doet aan "fabrieken denken, ne cul
tuur heeft industrieele allures aangenomen.
Spreekt het feit dan niet, dat er ondernemers zijn,
die 100 wagons steenkool in eigen bedrijf ver
stoken
Neem verder de veiiingsgebouwien, als 't ware
de Westlandsche tuin bouwcentra les, substitueer
de namen, Krupp, Stinnes en 'Tijssen met van
Spronsen, Valstar etc.
Wat gëbouwlen en emplacementen.
Ginds nog de bijna niet te tellen spoorwagons,
in 't Westland naast de wjagon de lastauto.
Tonnen gouds zijn aan die Westlandsche Oen
trales ten koste gelegd.
Ivjuar liever .vergelijken wie toch soort bij soort,
stellen eens naast elkaar de Noordhollandsche en
de Zuid hollands che cultuur.
En dan moet ons ook van 't hart, dat jammer
genoeg beide met soortgelijke cultuurkwalen te
kampen hebben.
Ons groentenland lijdt onder de typische kool-
ziekten; de draaihartigheid en de Vallers, naar
men ons van alle zijden bericht, dit jaar zeer
sterk.
En ginds is 't al niet anders. Wat de kool is
voor onze "Streek, is de tomaat voor 't Westland.
Eln ziet nu 't product bij tienduizenden, 'ja hon
derdduizenden Kg.^XJr dag aangevoerd eens aan.
Wat een gebreken, kanker, meeldauw, stippel-
streep, noodrijp.
Hier kool-moede akkers,, ginds tomaten-moede
kassen. De druif wordt door spint aangetast.
Een ander punt van vergelijking een Noord-
hollander ,die ginds rondneust, kan 't eenvoudig
biet laten. Omgekeerd stellen we ons voor j
gaat 't precies zoo.
Het interne veilingswiezen lijkt ons in N.H.
beter georganiseerd, dan in Zi.-H., voornamelijk
w,at betreft, keur op 't goed en de sorteering.
Een langer verblijf zou tot meer positief oordeel
kunnèn leiden thans zijn 't min of meer vluchtige
indrukken. it
- We stelden inzonderheid belang in 't artike1
tftqaaten, en dan wias onze indruk, dat aan 't pro- j
duet niet half zooveel zorg is besteed, als men J
in N.-H. gewend is.
Sorteeren naar kwaliteit, men schijnt er hiet
aan te denken. Men vindt rijpe en hari-groente
exemplaren naast zieke in een en dezelfde bak
broederlijk of zusterlijk (welk ges la oh t heeft to
maat?) n#ast elkaar liggen.
Ook de sorteering naar grootte kan niet ver
geleken worden met iÜe in N.-H., nog Worden veel
partijen met de "hand gesorteerd, weer anderen
pëzigen machines van verouderd systeem en 'ier
den doen het goéd.
Wat tot gevolg heeft, dat er van een uniforme
sorteering geen sprake is.
We herinneren ons een uitlating van zekeren
Westlander, hij sprak te Noordscharwoude schert
send van wortelen-heidenen.
't Zou ons heelemaal niet verwonderen, als de
Noordscharwoniers op hun beurt gewaagden van
Westlandsche tomaten-kannibalen.
ONDER TRIBUUT
In voorgaande stemmingsbeelden en ook on
der den titel „Uit de Pers" stelden wc onzp
lezers op de hoogte, hoe 't stond met de aa ra-
appelkwestie, 't conflict tusschen tuinbodwers-
en kooplieden-organisatie. We gaven zonder meer
couranten uitknipsels en voelden niet de minste
neiging over de zaak te gaan schrijven.
In deze houding volhardend, publioeeren we
thans het antwoord, door „de combinatie van ex
porteurs" gegeven op de artikelen, in de „Tuin
derij" versohenen.
Wie twijfelen niet, of <dit stuk zal niet minder
dan de Tuinderij-artikelen met groot» belangstel
ling worden gelezen, te meer, daar het antwioori
thans voor N eerst wordt gepubliceerd. Het is
nl. niet; misschien is het juister te schrijven
„'nog niet" in de Tuinderij versohenen. Het luidt
als volgt
i
Aan de Redactie van „De Tuinderij",
Javastraat 80, 's-Gravenhage,
'Mijne Heeren,
Wanneer men, gelijk dit is geschied in U'w artikel
„Onder Tribuut", voorkomende in „de Tuinderij"
van 27 Juli, wordt gelijkgesteld met brandschat
tende, middeleeuwsche roofridders, werkende ach
ter struik en heg en met gesloten viezier, dan is
het werkelijk moeilijk, zich' tegen een zoodanige
beschuldiging te verweren. Naet^ omdat men zich
schamen zou voor zijn daden, voor een eerlijke
uiteenzetting der feiten, maar omdat het moeilijk
Valt het verweer te? richten tot hen, die, klaar
blijkelijk met opzet, een verkeerde voorstelling van
zaken geven, daarbij niet bedenkende, dat het in
strijd is met elke opvatting van burgerlijk fat
soen, wanneer men zichl niet ontziet, de eer en
den goeden naam1 van een groep menschen door
het slijk te sleuren.
Dat we ons, na ernstige overwegingen, toch
letten tot het geven van een antwoord op boven
bedoeld artikel, dan is het, omdat we ons daarbij
willen richten tot dezelfde groep van menschen,
die de schrijver van het gewraakte artikel heeft
willen bereiken, n.l. de tuinders, ons daarbij be
perkende tot een opsomming der feiten, overtuigd
als we zijn, dat den tuinders duidelijk zal zijn,
dat de schrijver zich schuldig maakte aan het
geven van een verkeerde voorstelling van zaken,
dus ook aan het onverdiend besmetten van de
eer en. den goeden naam van een groep handela
ren. Aan de tuinders laten we daarbij eveneens
gaarne het oordeel ten aanzien van de vraag, of
we het recht hebben,-ons ernstig gegriefd te ge
voelen. I
1
Ter zake dus.
We moeten beginnen te constateerem, dat de
heeren Valstar en Slott resp. Voorzitter van het
Centraal Bureau en van de Provinciale Commissie
in Noord-Holland, van den aanvang af bekend
zijn geweest van de bedoelingen van ons, expor
teurs. i 1
Reeds in een bijeenkomst, gehouden in café
Americain te Amsterdam, waar o.a. aanwezig fa-
ren de heeren Valstar en Miemöller en belegd met
het doel, onze houding te bepalen, die we op
het bekende congres te Elberfeld zouden aannemen,
is gesproken over het nemen van maatregelen
onzerzijds. i 1
Gezegd werd, dat aan den export van nieuwe
aardappelen uit Noord-Holland naar Duitschland
niets werd verdiend en, dat bij het optreden der
aardappelziekte integendeel groote verliezen door
de exporteurs werden geleden,, zoodat het nood
zakelijk zou zijn, dat men naar middelen omzag,
om daarin althans eenige verbetering te brengen.
Ons werd toegezegd, dat men deze kwestie zou
overdenken en dat een vergadering zou worden
belegd met de Provinciale) Commissie in Nöord-
Holland.
lEenigen tijd later heeft deze bijeenkomst met
enkele exporteurs plaats gehad, maar, gelijk reeds
is gebleken uit ons antwoord van 6 Juli op
hun schrijven d.d.22 Juni, leverde deze bespro
king geen resultaat op.
Eenige dagen voor den aanvang der aardappel
campagne werd door den Voorzitter der P. Cj.
aan den heer K. Wagenaar Kzn. gevraagd, wat
waar was van de geruchten, volgens welke de
handelaren voornemens waren, een bedrag van
f 20.— per wagon in een kas te storten. Geant
woord werd, dat hierover wel vergaderd en ge
sproken was, doch dat/ er naar de meening van
genoemden heer Wagenaar, wel niet veel van zou
komen, omdat er verschil bestond ten aanizien
van het toekennen der punten.
In tegenstelling van deze meening kwam de
puntenregeling echter wel tot stand en werd over
eenstemming bereikt. Het besluit, om met de stor
tingen te beginnen, werdj evenwel opgeschort.
Toen echter in dei eerste dagen der campagne
werd begonnen met het) leveren van aardappelen
onder inkoopsprijs, werd de aandrang van de aan
geslotenen zoo sterk, dat een datum' werd vast
gesteld, waarop de stortingen moesten aanvangen.
IDe circulaire, waarin dit aan de leden
werd medegedeeld, en waarin alleen werd gespro
ken over aardappelen, verzonden naar en door
Duitschland en België, du* practisch alleen voor
Duitschland, is door den heer Wagenaar aan den
Voorzitter der Provinciale Commissie ter lezing
voorgelegd. 1 1 1
D'eze zou een vergadering zijner Commissie be
leggen, om daarin de( circulaire te bespreken en
om na te gaan,, welke tegen,-maatregelen eventu
eel genomen moeten worden;
Geantwoord is, dat de exfporteurs, die genood
zaakt waren, maatregelen te nemen, opdat de
export niet wederom groote verliezen zou op
leveren, de gevolgen zouden dragen, maar dat zij
het op prijs zouden stellen, wanneer zij in de
gelegenheid zouden wor'den gesteld,, hun houding
in de vergadering der Prov. Commissie te verder
digen. Vooral ook, omdat' bekend was, dat bij'
dergelijke belangrijke conferenties gewoonlijk ook
de Voorzitter van het Centraal Bureau aanwezig
is, zou inwilliging van het verzoek ten zeerste wor
pen gewaardeerd. De Heeren hadden dan van
piles op de hoogte gesteld kunnen worden.
Maar tot groote verwondering van ons, expor
teurs, werd niets meer gehoord.
Alleen ontvingen we van die Commissie het be
kende schrijven, dat met ons antwoord daarop is
gepubliceerd in „de Tuinderij" van 3 Augustus.
Ons schrijven van 6 Juli bleef onbeantwoord
en niets werd vernomen.
Totdat in „de Tuinderij",, Officieel orgaan van
het Centraal Bureau, het gewraakte artikel ver
scheen, dat afkomstig isi van de Redactie en dat
dus is geplaatst door, of met medeweten van
de Heeren, die met) ons doen en laten volkomen
op de hoogte waren en wien we daarover op
rigen verzoek nog meer, hadden willen vertellén,
doch waarvoor ons geen gelegenheid werd ge
boden.
Aan de Tuinders te beoordeelen. hoe hun voor-
gangers met de handelaren omgaan en of het hunl
goed recht 'is, hen te stempelen tot struikroo-
vers, sluipende, met gesloten vizier, achter struik
en haag. f
De schrijver van het artikel, of zij,, die hemi de
gegevens ervoor verstrekten, beweren niet te weten,
wie bij de combinatie! zijn aangesloten. 'Nu moge
het waar zijn, dat niet alle firma's hun bekend
zijn, toch kennen zij de namen der voornaamste en
wisten zij dus ook* wie zij met het bewuste arti
kel het meest zouden; treffen.
Ook hier dus weer een misleidende voorstelling-
van zaken 1
