MTPTTW I?
MOEDER EN MARTELARES
dJi£S?Cm,s Nieuwsblad y. Holl. Noorderkwartier
No 110 «wtebb. telefhoow aa Donderdag 20 September 1928
37e Jaargang
Buitenlandsch Overzicht
LAMDIJKER COURANT
per 3 maanden f 1.15 IliUm: Firn I. H. KEIZER. - Redacteur I. II. KEIZER. - Bureel Noordscharweude. Groot* letters naar plaatsruimte
Het is voor niemand aangenaam uit een zoeten
waan plotseling door ruwe hand Iwakker geschud
te worden. En dit maakt het begrijpelijk, dat
men vrijwel overal buiten Frankrijk Briand zijn
duidelijke redevoering in de Volkenbondsverga
dering kwalijk genomen heeft. De Duitschers in
de eerste plaats natuurlijk. Men had in Duitsch-
land buitengewone verwachtingen gekoesterd van
de politiek van Locarno en toen de verwachte
resultaten uitbleven, daarvan aan de eigen regee
ring de schuld gegeven.
Toen nu eindelijk die regeering er toe over
ging de inlossing van de stilzwijgende beloften,
die Frankrijk te Locarno geacht kon worden
gedaan te hebben, meende men op een gunstig
en spoedig resultaat te mogen rekenen. De con
sternatie moest dus wel algemeen zijn, toen in
plaats daarvan Briand niet alleen de Duitsche
eischen terugwees en de billijkheid daarvan ont
kende, mar ook tegenover Duitschlnd een toon
aansloeg, die aan de eerste jaren na den oorlog.en
het felste Poincarisme herinnerde en met den
geest van Locarno, waar ook met den geest van
Genève moeilijk te rijmen viel. Het was 'deze
vooral in den mond van Briand zoo ongewone
toon, die het meest verbaasde en vooral de ont
goocheling bracht, die zich nu allerwegen doet
voelen. Want het waren niet alleen de Duitschers,
die meenden een ander antwoord van Frankrijk
te mogen verwachten dan de op zoo feilen toon
uitgesproken beschuldigingen eh de terugwijzing
van eischen, die toch algemeen als billijk ge'
voeld werden. We meenden in trouwe, dat Wie
al zoo aardig op weg w ar en naar 'den blij ven den
vrede en dat dé verzoening der vroegere vijan
den van Puitschland en Frankrijk in de eerste
plaats, die daaraan noodzakelijkerwijs vooraf
moest gaan, al vrijwel beklonken was.
In Locarno was die verzoening ingeluid en
te Thoiry bevestigd. Eln we hadden pas het anti-
oorlogsverdrag gekregen als de duidelijke beves
tiging van den blijvenden vrede door alle volken.
Er scheen nog nauwelijks iets te ontbreken.
Het is goed dat Briand's redevoering aan 'dezen
waan een einde heeft gemaakt en we den toe
stand weer ten naastenbij kunnen zien, zooals hij
in werkelijkheid is. Frankrijk staat nog altijd met
het oude wantrouwen tegenover "Diiitschland en
denkt er niet aan door ontwapening afstand te
doen van de door den oorlog verworven machts
positie. De Duitsche rijkskanselier moge zich op
het verdrag van Versailles beroepen om de al
gemeen© ontwapening te eischen, nu Duitschland
zij het gedwongen, is voorgegaan en de ontrui
ming van het Rijnland vragen', nu de ingetreden
verzoening en 'het anti-oorlogsverdrag het on
derhouden van een "bezetting in hiet land van
den voornoemden buurman tot een dwaasheid
maakt, de overwinnaars uit den grobten oorlog
doen met beroep op de macht van hun wapenen
dit beroep te niet. Want het is niet enkel Frank-
rijk's gedachte, die Briand heeft uitgesproken.
Op wat hij zei hebben alle gedelegeerden der
Entente Staten te Genève _,,ja" geknikt. En dat
geeft aan zijn redevoering juist haar groote 'be-
teekenis. Het was dwaas nu illusies te maken
FEUILLETON
Lucie deed ,het.
Marie nam het stukje papier op. „Dat blijft
afgesproken," zei ze. „Ik zal u op een "Zondag
komen bezoeken."
Lucie wilcLe reeds antwoorden, dat Marie dan
waarschijnlijk haar .verloofde, mijnheer Edmona
Labrcm, bij baar 'zou aantreffen, maar het binnen
komen van madame Augustine belette haar dit.
Nu werd slechts over toiletten gesproken en
Marie deed een tal van geheel onnoodige be-
stellingen.
Nadat de jonge Amerikaamsehe zich verwijderd
had uit het modemagazijn, reed zij naar be
bos ch van Boulogne en keerde tegen vijf uur
naar huis .terug. Haar vader, wiens komst zij
met koortsachtig ongeduld verwachtte, om te ver
nemen tot welk resultaat dezje met Edmond La-
bron was gekomen, was nog niet te huis, want
de millionair, die haar naar waarheid_een slechte
tijding had moeten brengen, zag zeer tegen de
ontmoeting op.
Wat moest hij zijn kind zeggen?
j over spoedige ontwapening, en blijvende vrede.
J En het is noodig dat we den werkelijken toe-
1 stand onder de oogen zien, willen we ooit in de
richting van dien vrede en die ontwapening vor
deringen maken. De mogendheden mogen verdra
gen sluiten, die den oorlog als misdadig buiten de
wet stellen, zij houden niettemin haar kruit droog
en wijzen elk beroep op den eisch der ontwape
ning, die reeds het verdrag van Versailles stelde,
j beslist af. Is het wonder? De oude'tegenstellingen
j bestaan nog en nieuwe zijn opgekomen. En de
hoofdvraag die allen bezig houdt is .die naar
I behoud der verworven macht. Is het deze ook
uiet, die zich ten èpziohte van de ontruiming,
j van het Rijnland doen gelden? Ongetwijfeld is
het een vooruitgang, dat over deze ontruiming
in een internationale overeenkomst onderhandeld
kan worden.
I Maar men stelle zich van dien vooruitgang
niet te veel voor. De vraag die de kwestie be-;
heerscht, is alleen deze, hoe de ontruiming kan
I geschieden zonder dat Frankrijk'» machtspositie
schade lijdt. Ten èinde alle schade te voorko-1
I men, eischen de Franschen tegenprestatie's, liefst
in den vorm van een internationale controle over
het Rijnland. Het kan moeilijk de vrees voor
Duitschland's macht zijn, die hen dezen eisch
doet stellen.
I Briand heeft, om dit aannemelijk te maken,
van Duitschland's macht om een nieuw leger
en nieuw oorlogsmateriaal te vormen, hoog op
gegeven. Maar hij weet ook wel dat de moderne
legers niet uit den grond gestampt kunnen wor-
den. Het is enkel het behoud' van Frankrijk's
overwicht, waarover Frankrijk zich zorgen
maakt. Het gaat om het behoud van de verkregen
macht. En als met Frankrijk gaat het met allen.
- De 3000 arrestaties in Spanje, vlak voordat de
dictator zijn vijf-jarig jubileum vierde, dienen
enkel om Primo de Rivera's macht te verzekeren.
Zal liet helpen"? Juist het groot aantal arrestaties
bewijst, hoe wijd het verzet al om zich heen
heeft gegrepen. Tegen een dergelijk verzt kan
op den duur geen dictatuur het uithouden, voor
al niet wanneer, zooals in Spanje het gfeval is,
dit verzet zich ook in het leger laat gelden. Het
helpt niet, of Primo.de Rivera de rebelleerenden
bij duizenden gevangen Iaat nemen.
Maar het helpt ook niet, of Frankrijk het
Rijnland bezet houdt. Dergelijke niet op natuur
lijke kracht steunende, kunstmatige machtsposi
ties vallen uiteen. Én het verstandigste dat
Frankrijk daarom kan doen, is de felle rede
voeringen van Briand te vervangen door pogin
gen tot werkelijke verzoening met den sterkeren
buurman.
Dinsdagavond half negen veï^ladandie de Raad
der gemeente Oude Niedorp ten raadhuize in
voltallige zitting, onder voorzitterschap van den
Ed.Achtb. Heer Meijer, Burgemeester tevens Se
cretaris.
De Voorz. opent de vergadering niet een woord
van welkom, 'waarna de 'notulen der vorige vier-
I Eindelijk moest Paul Armani wel besluiten
huiswaarts te keeren. Hij nam een gemaakte vroo-
lijkheid aan toen hij uit zijn rijtuig sprong en liep
regelrecht naar de kamer zijner dochter.
Marie ijlde hem te gemoed en vloog hem om d®n
hals.
,'fJe schijnt weer geheel en al beter te zijn
mijn schat!" begon hij op hartelijken toon.
„Geheel en al, vadertje! Na uw vertrek heb ik
heerlijk geslapen, ben verkwikt ontwaakt en ben
toen naar mijn modiste gereden, waar ik kostbare
dingen besteld heb, dat verzeker ik u. Gelukkig
bent u rijk 'genoeg, om zonder veel pruttelen, de
rekening te willen betalen. Vervolgens heb ik
een genotvol rijtoertje gemaakt door het bosch
van Boulogne en van daar ben ik naar huis ge
komen. Eln u, papaatje, brengt u mij goed nieuws
of althans eenige hoop
Zonder eenige aarzeling antwoordde Piaül Ar-
mand:
„Ja, kindlief, ik breng je hoopvolle berichten."
„Hebt u Edmond gezegd, dat ik hem liefheb?"
Paul Armand lachte gedwongen.
„Voorzichtig kind, je draaft te veel door!"
riep hij, „iets dergelijks ware immers niet in den
res^l geweest. Bedenk toch..
„Nu, ik meende maar zoo. Maar u hadt todh
kunnen merken, dat dat als hij om mijn hanü
aanhield, ik niet weigerachtig zou blijven."
„Ja, dat heb ik ook gedaan. Ik bracht het ge-
gadering, welke den leden in druk zijn toege
zonden, ongewijzigd worden vastgesteld.
Ingekomen stukken.
a. Verslag van den toestand eu werking dier
gemeenschappelijke gasfabriek van de gemeen
ten .Winkel en Nieuwe Niedorp over 1927.
b. Jaarverslag 1927 van bet Centraal Archief
en inlichtingenbureau voor maatschappelijk hulp
betoon in Nederland.
De stukken a en b worden ter visiie gelegd.
c. Uittreksel uit het register vau bjeeluiten van
Ged. tSaten van 'Noordholland id.d. 29 Aug. jl.
no. 15 waaruit blijkt, dat de beslissing omtrent
het raadsbesluit van 2 Aug. jl. no. 94 tot het
onderhands opdragen van het beharden van eén
gedeelte van den Oud|e Niedorperweg door dat
College is verdaagd.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
d. subsidieaanvragen voor 1929 van:
Het hoofdbestuur van de vereeniging tot bevor
dering van vakonderwijs in West-Friesland.
Het Bestuur der Sohager Handeldrijvende en
Industrieele Middenstands vereeniging te Schagen.
De commissie voor de malariabestrijding door
de bevolking in Noordholland.
Te behandelen bij de gjemeentebegrooting.
e. Verslag van den toestand der gemeente
over 1927.
f. Jaarverslag 1927 va!n het Provinciaal Water
leidingbedrijf van Noordholland.
g. Als voren Van den dienst der Arbeidsbemid
deling en Werkloosheidsverzekering te Helder.
h. Als voren Van het Prov. Electriciteitsbedjrijf
van Noordholland.
De stukken e, f, g en "h worden Voor heiinisJ
jgeving aangenomen.
i. Raming van ontvangsten en uitgaven ovei
1929 met toelichting van de gezondheidscommis
sie, zetel Hoorn.
B. en Wi. stellen voor de raming goed t,e keu
ren. Aldus wordt besloten.
J j. Schrijven van B. en W. der gemeente Arne-
muiden, d.d. 5 dezer no. 454, houdende verzoek
adhaesie te willen 'betuigen aan een aan Zi.E. den
Minister van Onderwijs, K. en W. gericht adres
nopens wijziging van art. 104 der L.Oj-wet 1920.
D;e Voorz. leest het betreffende schrijven vobr,
waaruit blijkt dat door de gemeente Arhemuiden
eene navordering is ontvangen van 'ie gemeente
Middelburg, over de jaren 19221925, ingevolge
de wet op het L.O. B. en W| der gemeente Arme-
muiden stellen voor ar,t. 104 in dien zin te wij
zigen, dat' navordering niet meer mogelijk is,
B. en W. stellen voor "het verzoek in te wil
ligen. Aldus wordt besloten.
h. Verzoek van T. Bakker Jr. van verkoop vain
500 vierkants Meter grond in de Bulleweid, toe-
behoorende aa:n de gemcfente, aan adressant.
B. en W. stellen voor afwijzend te beschikken,
daar genoemd college zulks niet wenschelijk acht,
daar zulks aanleiding kan geven tot waardever
mindering van het geheele perceel.
De heer v. Zoouen acht de mogelijkheid niet
uitgesloten, dat adressant het geheele perceel
koopt, echter zal zulks afhankelijk zijn van de
grootte van het geheele peroeel.
De Voorz. merkt op, dat het verzoek slechts
het gevraagde gedeelte betreft. Adressant behoudt
het recht opnieuw een verzoek in te dienen.
sprek er op, dat ik op zijn terrein in Alfortville
een tweede fabriek wilde oprichten, die ik dan
aan u als bruidsschat wille meegeven."
„Dat was goed bedacht, vadertje," riep Marie,;
„dat was slim overlegd! Ik maak u wel mijn
compliment. Nu, wat zei mijnheer Edinoni daar
op
Edmoiii Lahron is een bescheiden jongmensch
en hij wilde niet gelooven, 'dat mijn voorstel ern
stig gemeend was."
„Heeft hij het eindelijk aangenomen, ja of
neen?" vroeg Marie, die reeds ongeduldig werd.
„Hij heeft het aangenomen, natuurlijk, maar
l met de reeds vermelde bescheidenheid heeft hij
1 een beding gemaakt...
„Welk beding?" vroeg Marie, verbleekend.
Edmond is, zooals je weet, een snuffelaar,»
een uitvinder. Nu heeft hij eene beteekenisvolle
nieuwigheid ontdekt, een machine geconstrueerd,
die bepaald veel geld moet opbrengen. Eer hij
nu aan het huwelijk wil denken, verkiest hij het
resultaat zijner uitvinding af te wachten. Dat
gene, wat hem zijn uitvinding oplevert, wil hij
als huwelijksgift aanbrengen, 'daar hij te trotseh
is, om als eeu geheel onbemiddeld man een rijk
meisje te trouwen."
De wijze, waarop Re millionair dit vertelde,
was zoo natuurlijk, dat Marie geen oogenblik
aan de waarheid zijner woorden twijfelen kon.
„Dat is een edele frek van hem," zei de jonge
Hierna wordt het voorstel van B. en W- met
agemëene stemmen aangenomen,
j Mededeelingen.
B. en W. doelen den Raad mede dat:
j a. Het behardenvan het verbr,eede gedeelte
j van den Oude Niedorperweg door middel van
een door sproeifalt gebonden steenslagwerk is
opgedragen aan de N.V. „De Geruischloozie weg"
te Heemstede voor 'die som van f6900, welk be
drag blijft beneden de na.der door dien opzichter
Wartenhorst gewijzigde kostenberekening.
De Voorz. deelt mede om abuizen te voorkomen,
dat iie beferooting van den opzichter in eerste
instantie niet juist was door eeu klein abuis.
Deze is gewijzigd, Waardoor genoemde N.V. het
diehtsnabijzijud was, 'waarna de gunning plaats
had. 1
De heer v. "Zoonen zag gaarne dat spoedig aan
de verbetering begonnen werd. Het speet spr.,
dat een zoo mooie tijd reeds verloopen was."
De Voorz. zegt, dat niet eerder begonnen kon
worden, alvorens heit raadsbesluit goedgekeurd
is door Ged. 'Staten. Evenwel zegt ZiJA alle
spoed te zullen 'betrachten.
b. Op 21 September a.s. in het openhaar aanbe
steding zal worden gehouden van het verbreeden
van 'gedeelten van den Oude Niedorperweg.
c. Van de Tuinbouwvereeniging „Nieuw Le
ven" te Heerhugowaard onder dagteekening van
17 Aug. j.l. bericht is ingekomen dat deze ver
eeniging niet genegen is bij te dragen in de kos
ten van het vernieuwen van den aanlegsteiger
te Oude Niedorp, in verband waarmede B. en
iWL zich van verdere bemoeiingen in dezen zul
len onthouden, tenzij alsnog door belanghebben
den zelve het initiatief worde genomen.
De heer Kriller zegt, dat door fyatvQors'tel
van B. en W;. de gemeente van een nieuwe stij-
ger verstoken zal worden en acht zulks niet
wenschelijk.
De Voorz. deelt mede, dat B. en W. in prin
cipe tegen eene algeheele vernieuwing zijn op
kosten der gemeente.
De heer Kriller Ijan zich met het voorstel
van B. en Wi. niet vereenigen.
De heer V. Zoonen sluit zich bij den "vorigen
spreker aa,n en !s van meening, dat dé gemeente
verplicht is hare eigendommen te onderhouden.
Zi.A. zegt, 'dat spr. abuis is, daar de steigeh
geen gemeente,igendom is en dus alle verplicht
tingen uitsluit. Eigenaar is de firma Verburg.
De heer Liefhebber betreurt, dat Nieuw Leven
geenè inedewerking in dezen verleent en wenscht,
dat het gemeentebestuur nog eens zal aankloppen
bij den voorzitter van 'den Noordermarktbond.
De heer Ligthart vraagt of het niet mogelijk
is ,dat de gemeente in samenwerking met Nieu
we Niedorp, een nieuwe stijger bouwt. Het is toch
voor de gemeenschap.
De Voorz. is van öieening, dat het college van
B. en W. in dezen voldoende heèft gedaan en
stelt voor het bericht voor kennisgeving aan
te nemen. 1
Aldus wordt besloten.
Voorstel van de meerderheid van B. en W. om
in verband met een ingekomen schrijven van
het Historisch Genootschap „Oud West-Fries
land" d.d. 22 Aug. jl ten behoeve dier vereeni-1
dame ,„ik mofet hem gelijk geven, hoewel ons ge
luk daardoor ook versohoven wordt. Doch er is
nog iets, wat 'hier in aanmerking komt, vader,
iets waarvan ge zelfs met geen woord gierept
hebt: Heeft Edmond Tnij lief?"
Die vraag bracht Paul Armand zeer in verle
genheid. Hij moest Verder liegen, als hij het hart
van zijn kind niet wilde breken. Uitwijkend gaf
Tiij dan ook tem antwoord:
1 „Wie zou u niet liefhebben?"
„Dat is geen antwoord op mijn vraag. Heeft
hij mij lief?"
„Stel u eerst voor, dat hij u onbereikbaar waan
de, dat hij meende, dat er tusschen u en hem
eeu diepe kloof bestond, dat hij het derhalve nooit
gewaagd had 'zijne oogen tot u op te heffen. Ik
houd hem voor uiterst timide. Hij heeft mij dan
ook niet eene bepaalde bekentenis gedaan, maar
afgaande op zijn vroolijk, verbaasd gelaat en op
den levendigen glans van zijn oogen, heeft hij
u wel degelijk lief."
„Is u daar wel zeker van?" vroeg Marie.
„Natuurlijk! Overigens wordt zijn liefde dunkt
!me, reeds bewezen door de omstandigheid, dat
hij het huwelijk niet van de hand wijst. Edmond
is er de man niet naar, om zich voor geheel zijn
leven te ketenen aan een vrouw, die hij niet be
mint, alleen omdat zij fortuin bezit."
„Daarin hebt u gelijk. Maar zeg mij', vadertje,
zai ik lang moeten wachten, eer de verloving
doorgaat?" i