Algemeen Overzicht
PersonaliaMr. Paul Beijmer, de senator en
burgemeester van Hilvrsum is door zeeer ernstige
ziekte aangetast, welke voor het leven van dezen
magistraat deed vreezen. De jongste berichten
ove rzijn toestand luiden bemoedigen!!. Het
Katholieke Tweede Kamerlid, mr. Bomans, te
Haarlem, zal zich in 1929 niet herkiesbaar stel
len.
De soc. democratische Tweede Kamerfractie
heeft den heer Stenhuis, den gewezen voorzitter
van het N.V.Yofficieel uitgestooten. Die heer
Stenhuis weigert af te treden. Allerlei geruch
ten over dit gevat worden verspreid. De schil
der J. Hoynck van Papendrecht ontving óp zijn
70en verjaardag vele blijken -van warme veree-
rïng. H. M. schonk hem het Officierskruis in de
Oranje Nassau-Orde. De bekende schilderes Arine
Hugeuholtz is op haar 80sten verjaardag te Laren
met warmte gehuldigd. De Amsterdalmsche
burgemeester De Vlugt gaat op grond van jgc-
zomdheidsr effenen einde van het jaar met drie
maanden verloof een reisj.e maken naar de Oost.
Mr. van Hamel heeft ontslag genomen als Hoo-
gen Commissaris van den Volkenhond te Dantzig
en zal als zoodanig worden vervangen hoor den
Italiaan Graaf Gravina.' De heer Ketelaar zal
zich het volgend jaar wèl herkiesbaar stellen
voor de Tweed© Kamer. Aan mr. P| J. Bijleveld
is thans op zijn verzoek eervol ontslag verleend
als President van 'het AmSterdamsche 'Gerechts
hof.
Uit de doodenlijstTe Wioert is overleden mej.
de Haan, ook wel genaamd en bekend als tante
Kee. Pyof. dr C- P. K,o 1st, oud-hoogleeraar aan
de Technische Hooge 'School pp" 76-jarigen "leef
tijd, te Kijkduin. A. J Catz, wethouder te Gro
ningen, zeer bekende figuur in kringen van in
dustrie, spoort enz.
Uit de onjgste „criminalia" teeken ik aan, dat
de befaamde heer Liebermann, o.. bekend uit
het strafproces van de Veemdammeï Hypotheek-
banyk, te Helsingfors (Finland) is gepakt. De
vraag, werd hangende, in hoeyèr uitlevering aan
Nederland, waar er geen "Nederlamdsch-Finsch
tractaat is, zal kunnen volgen.
17 Augustus j.l. .werd een effecten-firma te
Amsterdam voor f 20.000 bestolen. De vermoe
delijke schuldigen, o.a. de looper van de firma,
zn ijthans gevat. In de Amsterdamsche J. J
V iotta straat had een inbrpak plaats, waarbij rijke
buit, o.a. eeu paarleneollier tor waarde van
ff 10.000 is gegraait.
Het verhaal van een wissellooper te Coevorden
wie nmen f3500 Zou hebben ontrukt, bleek fic
tie te zijn. De man is in bewaring gesteld.
Naar aanleiding van het uitbreken der 'vier
veroordeelden uit de Scheveningsche gevangenis
is een bewaarder, verdacht van de ontvluch
ting te hebben bevorderd, achteï slot en grendel
gebracht.
Te Keulen zijn eenige Nederlandsche bank
employés gearresteerd, die Hollandsche Banken
voor duizenden guluens zouden hebben opgelicht.
Op de kermis te Hengelo bracht een feestvie
rende, die ,,'bloea wilde zien", een geheel hem
onbekeuden man, :die rustig in een café zat,
gevaarlijke messteek toe. Men "frist den woeste
ling te vatten. .Wat Jantje alcohol alzoo kan
berokkenen.
Uit de geweldig uitgebreide ongelukken serie
enkele grepen. Allereerst zal ik met „den ronden
haan'' afrekening houden. Die iu de jongste week
op gruwelijke wijze spookte.
Te Amsterdam had een reeks van gewelrligé
brandên plaats. Feu kurkenfabriek aan de Bocht
boomsloot werd door het vuur geteisterd. In de
Bietlanden had een heel zware brand plaats in
een opslagplaats van huishoudelijke artikelen en
zoo meer.
Terwijl in de Uilenburgerstraat iu pakhuizen
de vlammen geweldigeschade en vernieling aan
richtten.
Wat de jongste euveldaden van het roode haan
tje betreft, teeken ik nog aan, dat te Asselt"
Swalmen (L.) eene kapitale boerenhofstede, aan
graaf Wolff-Metternich behoorend, afbrandde.
Te Helmond werd een "araadnagèlfabriek in de
asch gelegd. Ta Sevenum een groote Hollandsche
molen. Waarbij een oogst voorraad v'an 10 H.A
is - vernietigd.
Wordt het niet tijd mag men vragen stat
de euveldaden, verwoestingen op het debet van
„En kregen elkander lief!" besloot Lucie.
Marie voelde geen. grond meer.
„Ja," hervatte Lucie, ,,we kregen elkander lief,
as twee mensehen, die alleen hun heil van het
huwelijk verwachten, juffroulw: Armand! Ik heb
u eens verteld niet waar, 'dat ik mijn hart had
verpand? Welnu, dat was aan hem. We zijn ver
loofd en dank zij de betrekking die Eldmojid ge
kregen heeft, zullen we weldra het doel onzer
wenschen bereikt hebben en gelukkig.."
„Getrouwd zijn, niet waar?" vroeg Marie met
eene stem, die al zeer veel verschilde van haar
eigen stem.
Edmond Labron, die van den millionair zelf
wist ,dat Marie Armand hem lief had, voelde
hoeveel zij lijden moest en had het innigste me
delijden met haar. Wat kon hij evenwel doen?
Hij beminde Lucie en niet MaryArmand.
Lucie zag dat Marie zich nauwelijks op de heen
kon houden, schoot op haar toe, en wilde haar
naar een stoel geleiden.
„Om 's Hemels wil, juffrouwi Armand, wat
deert u?" riep zij, ge ziet zoo bleek! Zijt ge niet
wel? Ga toch zitten!"
Ditmaal was het haar trots, die Marie staande
hield; zij vermande zich dapper en zei met «en
gedwongen lachje:
„Neen ,'t is niets; bekommer u niet om mij! Ik
wilde u eens bezoeken dat is nu gebeurd
vaarwel! Ik moet naar huis."
den rooden haan vallend, leiden tot het treffen
van maatregelen ter beteugeling?
Er is uit de afgeloopen week nog "een lange
lijst van branden. Een bakkerij te O®, een boer
derij te Almelo. Ik verwijs naar de bladen.
Het is ijselijk.
Bij de thans beëindigde Limburgsche manoeu
vres had plaats het ongeval der botsing tussschen
een militairen motor met zijspan eh een vracht
auto. Een ordonnanoe werd daarbij zeer ernstig
gewond, een luitenant bekwam kwetsuur aan een
enkel.
In den Haag deed zioh het zeer tpagischje geval
voor, dat een 18-jarige jongen bij het zien van
een film uit bolsjewistische sfeer dermate door
zelfmoord-tafereel werd aangègrepen, dat hij
zich, thuis gekomeu, door ophanging (gelijk net
filmtafereel had te aanschouwen gegeven) vpn
het leven beroofde.
De onbewaakte overwegen vorderden weer
slaohtoffers. Zoo werd bij Laag-Soeren een 2-jarig
kindje onder een trein vermorzeld. Aan Exc.
v. d. Yegte ter overdenking gegeven.
Aan de laan van N.OjTniië te 's Grave'nhage
is een 24-jarige man onder een trein gedood. Het
hoofd werd van le romp gesoheiden gevonden.
Kapitein Koppen zette onder vgunstige omstan
digheden zijnluchtreis naar O.-Indië voort. Den
20en dezer is een tweede vliegtuig van de Ned.
Indische L. M. uit Schiphol naar Indië vertrok
ken, met 197 Kg. poststukken aan boord. Aange
drongen wordt op het vooral toch 'vroegtijdig
afzenden der brieven enz., welke men vla ae lucht'
naai- de Oost wil expeiieeren.
De overdracht der Universiteits-rectoraten ge
schiedde. De Leiasche rector-magnificus richtte
de aandacht op het stijgend aantal studiosi, die
zonder afgestudeerd te zijn, de Hoogeschool ver
laten.
Den 27en a.s. wordt de Nationale landstormdag
gevierd, waaraan 20.000 mam van den Bijz. Vrij-
wiiligen Landstorm, zullen deelnemen. 'Er zal
een défilé voor H.M. de Koningin plaats hebben!
Tegen de benoeming van mr. "Drooglever For"
tuyn tot burgemeester van Botterdam kwam pro
test uit den Baad onzer tweede koopstad, op
grond idat het D. B. van Botterdam in deze niet
is gehoord.
Minister Kan antwoordde, dat Zi.Exc. in deze
geheel is gebleven in de lijn, bij zulke benoemin
gen door zijn voorgangers gevolgd, alsook dat de
Botterdamsche Baad i. c. zijn "staatsrechtelijk
boekje is te buiten gegaan.
Namens de Begeering ontving minister Donner
in Huize Voorhout te 's Graverihage, de leden van
het Congres der Presbytieriaansche Alliantie, 45
millioen menschen representeerend.
In de Nieuwe Kerk te Amsterdam is het 350-
jarig bestaan van "de classis Amsterdam der Ned.
Hervormde Kerk herdacht.
Te Amsterdam heerscht een tropische kever-
plaag, vooral Heeren- en Brouwersgracht iu le
hoofdstad teisterend. "Bron ervan moet worden
gezocht in een opslagplaats van boekweitdoppen
in een pakhuis van koloniale waren. De Gezond
heidscommissie heeft den kammp tegen de kevers
aangebonden. Maar deze strijd is zwaar en zal
gedurende een aardig poose lijjdzaambeid en be
rusting in hef onvermijdelijke vorderen.
De Hanze
(door H. Henrar, Leeraar M.O. Utrecht)-,
In .de-13e en 14e eeuw verlegt zich langzaam
aan het zwaartepunt van Duitschland van het
zuiden en westen naar het noordein en1 oosten.
Er zijn verschillende oorzaken voor deze ontwik
keling aan 'te wijzen, die naar mijn meening zich
aldus laten samenvatten, d^t de verbindingsweg
tusschen Noord- en Zuid-Europa zich wijzigt. Dat
in plaats van d£n weg door de Alpen langzaam1 de
zeeweg wordt gekozen. Dat het naar voren tre
den van de Scandinavische landen, van Rusland
<en Noord-Duitschland op een en ander grooten
invloed heeft gehad, is vanzelf sprekend.
Brugge (België) had het bijzonder voorrecht
het groote vereenigingspunt van Romanen en Ger
manen, van Italianen, Zuidfranschen en Span
jaarden met Duitschers en Engelschen te worden.
Nu moet men wel bedenken, dat in die 13e. en
14e eeuw het grootste deel der bevolking nog boer
was en hoofdzakelijk zelf de benoodigde goede-
Sren produceerde en dat de handel vooral steunde
op het verlangen der landheeren, van den hooge»
adel en de hooge geestelijkheid naar voorwerpen
„Nu reeds, juffrouw Armand?" riep het naai
stertje. „U is nog nauwelijks hier."
„Ik moet naar huis!" besliste Mary. Zicih tot
Eidmond Labron wendend, voegde zij er bij: „Me
juffrouw Lucie had. mij eene verrassing beloofd
en die verrassing was inderdaad groot, grooter
dan zij zelve vermoeden kon! Ook mijn vader zal
zich zeer verwonderen, als hij hoort..."
Edmond was op de pijnbank.
Lucie begreep de plotselinge verandering bij
Marie niet en Marie keerde, bij .ie deur geko
men, zich nogmaals 'om, zeggend: „Ge denkt dus
spoedig te trouwen?"
„Ik heb aan mijnheer uw vader omtrent die
aangelegenheid alles .gezegd wat er te zeggen
viel, juffrouw Armand! antwoordde Edmond,
voor wien het duidelijk was, dat men tegenover
•Marie Armand niet geheel met open kaart had
gespeeld.
„Hoe? Hebt ge mijn vader uwe plannen meege
deeld
„Zeker, mejuffrouw! Eergisteren."
„Zoo Nu, 't is goed. Ik wensch u beiden eene
lange en gelukkige toekomst." Hierop van toon
veranderend. „Ge blijft 'toch voor mij werken,
Lucie! Houd u stipt aan uw woonl. Vaatfwel!"
„U schijnt werkelijk niet in orde te zijn, juf
frouw Armand! Mag ik u niet even naar uw rij
tuig geleiden?"
„Neen, neen."
eener hoogere industrie, naar fijne weefsels, sie
raden, enz., dus een geheél "ander karakter droeg
dan in den tegenwoordigen tijd met haar ver door
gevoerde maatschappelijke arbeidsverdeeling.
De in de 12e eeuw geboren Duitsche zeehandel
ontspande de nieuwVferworven Oostzee en te
vens de noordzee, en ontwikkelde zich daar zoo
danig, dat hij in de 15e eeuw zelfs gelijken tred
hield metd ie der Italianen in de Middellanidsche
Zee. De -gevaren, verbonden aan de zeevaart, wa
ren in de middeleeuwen talrijk. Kleine schepen,
slecht tegen storm bestand. Gemis van kaarten, in
strumenten, lichtbakens en lichttorens. Zeeroor
verij, enz. En de handel "had bovendien nog te ma
ken met zoovele rechten der heeren, zooals strand
recht en bij rivieren oeverrecht, en mateloos vele
en hooge tolrechten en marktrechten.
Het was dan ook geen Wonder, dat de kooplieden
zich reeds vroeg aaneensloten ten einde beter hun
rechten te kunnen doen gelden. Hunne bewapende
schepen lieten ze meestal dan gezamenlijk zee
kiezen. -
Uit deze vereenigingen van kooplieden ontston
den verbonden van koopsteden, die toch vaak niets
anders waren, dan door muren tegen invallen van
roovers beschermde stapelplaatsen van goederen
der kooplieden. f
De vereeniging van Duitsche kooplieden, uit
verschillende steden afkomstig, werd in Londen het
eerst als Hanze aangeduid (1282)/. Om nu de macht
van den bond, die natuurlijk vooral steunde op
geld, al eens dadelijk te demonstreeren, zij opge-
hierkt, dat Lübeck, dat in 1241 een handelsband
met Hamburg had gesloten, in 1283 een nauwe
verbintenis aanging met Wismar, Rostock, Sitral-
sund en Greisswald ten einde koning Erik III
van Noorwegen te bestrijden en dat ze dezen in
1285 bij het .verdrag van Kalmar noodzaakten tolt!
afstand van een handelsstation te Bergen en be
langrijke rechten van vissch^rij in de Noorsche
wateren wisten te verwerven.-
v Kort daarop lezen we van een station der Han
ze te Novgorod in Rusland en in Wisby op Got
land, welke laatste plaats zich zeer sterk ontwik
kelde en na Lübeck de grootste Hanzestad werd,
totdat in 1361 koning Waldemar IV van penemar
ken haar leegplunderde.
In 1300 waren reeds de meeste kuststeden der
Oost- en Duitsche Noordzee aangesloten, maar
ook vele steden aan den Rijn en in het Duitsche
binnenland (Breslau, Krakau)'. Van Londen tot
Reval wapperde de Hanzevlag. De Hanze Werd
meester van 'de vischvangst, de nijverheid en den
mijnbouw, zoowel in Neder-Duitschland als in.
Scandinavië en Denemarken en was toen zonder
twijfel een der groptste machten van het Noorden
Lübeck, reeds eerder genoemd, had de opperste
leiding. Hier werd het archief bewaard en hadden
de algemeene vergaderingen, de z.g.n. Hanzedagen
plaats. t
Van haar buitenlandsche verbindingen was
geen zoo belangrijk als Brugge, doch ook Londen
toet haar Steelyard, de daar reeds in 1250 ge
bouwde. markthal, was van groot belang, doordat
Londen het brandpunt van den handel in Groot-
Brittannië* werd. In Scandinavië, Deneniarken en
Rusland verwierf het Hanzeverbond door dwang
uitgebreide handelsvoorrechten. De zwakke regee-
ringer. hadden geen voldoend^ kracht zich ook
maar eenigszins te kunnen doen gelden.
Haar grootste macht bereikte de Hanze tus
schen 1350 en 1450, waarna het verval komt. Ovèr
de oorzaken van dat verval, dat weer verhand
houdt met nieuwe ontwikkelingstendensen der
maatschappij, vertel ik u eens een volgende maal.
Uit den Omtrek
DE 8-OCTOB E Ri-FE ESTE N
TE ALKMAAR.
Dank zij de krachtige pogingen van het Bestuur
der 8-Octobervereeniging, beioven de feesten dit
jaar van buitengewonen omvang te worden.
Het Bestuur is erin geslaagd een uitgebreid pro
gramma met vele aantrekkelijkheden samen te
stellen.
Speciaal vestigen wij de aandacht op den her
kenningswedstrijd, iets geheel nieujws voor Alkmaar.
Door een vijftiental dames en heeren te paard zul
len personen uit de geschiedenis worden voorge
steld. Het publiek moet de juistheid der voorge
stelde personen raden en de namen op hiervoor
bestemde biljetten invullen. Zeer fraaié'prijzen zijn
hieraan verbonden. t
Verder vermeld het programma een groote alle-
„Maar..
„Ik -wil het niet, dat moet u genoeg zijn. 'Blijf
gij bij mijnheer Edmond. Morgen verlaat hij Pa
rijs en gij moogt hem derhalve niet 'één oogenblik
van uw gezelschap berooven!.. Denkt u mijn
vader nog te zien voor uw vertrek, mijnheer
Labron?"
„Neen, mejuffrouw."
„Hebt ge 'hem ook niets te laten zeggen, niets
van hem te verlangen?"
„Neen, niets, mejuffrouw. Ik heb mijne instruc-
tiën en zal die zoo getrouw mogelijk opvolgen."
„Dan wensch ik u een gelukkige reis, mijn
heer Labron! Tot wederziens, Lucie!"
De dochter van den millionair verwijdende zich
haastig, terwijl haar geheele gedrag voor het
lieve naaistertje een onoplosbaar raadsel was.
"Wat Edmond Labron betreft, hij gevoelde een
onuitsprekelijk medelijden met het arme meisje,
dat om zijnentwille zooveel te verduren had.
„Wat moet dat nu beteekenen?" vroeg Lucie,
toen Marie verdwenen was. Waarom verander
de idie juffrouw Armand, toen zij1 ons hier te
zamen zag, als een blad van een boom Waarom
is zij, die anders de zachtheid en welwillendheid)
zeve tegenover mij was, plotseling zoo koud en
zoo hard geworden? Waarom eindelijk is zij,
die toch zeker diet van plan zal zijn geweest
hier een staand 'bezoek af te leggen, nauwelijks
twee of drie minuten hier geweest, tertwijl zij
gorische optocht waarbij door de omliggende ge-,
meenten hulde wordt gébracht aan de stad Alk
maar.
De dag wordt ingezet met een reveille, ge.
volgd door een bloemencorso, waarvoor een gróót
aantal deelnemers zich heeft reeds aangemeld.
Hierna vinden de plechtigheden bij het Victoria-
beeld plaats.
Verschillende muziekkorpsen verleenen deij
geheelen dag hunne medewerking, o.m. het Am
sterdamsche studentencorps, genaamd „De Dietse
Blazers.'
De versiering der stad zal niets te wensch en over
laten, daar een groot aantal buurtcommissiés voor
dit doel zijn samengesteld.
Ook 't avondprogramma is vermeldenswaardig
Het centrum der stad wordt schitterend geï Hu-
mineerd en als bijzonderheid vermelden wij de ver
lichting van den waagtoren, hetgeen eein ïantasti-
schen aanblik zal opleveren.
In verschillende zalen worden cabaretvoorstel
lingen gegeven, terwijl voor de muziekliefhebbers
een orgelconcert in de Groote Kerk wordt gege
ven. Op de verschillende pleinen der stad worden
muziekuitvoeringen gehouden.
Alkmaar zal zeer zeker op een druk. bezoek
kunnen rekenen em zullen velen van dichtbij
en verre zich een reisje op 8 October naar Alk
maar getroosten.
De medewerking van dé buitenge
meenten.
Voor het eerst dit jaar is door het bestuur van
de Ontzetvereeniging besloten, ook de omliggende
gemeenten uit te noodigen tot medewerking bij den
allegdrischen optocht.
Mocht het bestuur van vele gemeenten reeds de
officieele toezegging tot medewerking verkrijgen
in de Donderdagavond gehouden vergadering van
de V.V.V.V.V. te Oudkarspel werd besloten ook
deze gemeente te vertegenwoordigen.
Nadat een plan was ontworpen, na bespreking
van de vraag „hoe," werd tevens vastgesteld dat
deze gemeente met 2 wagens zal uitkamen.
Over jjp ontworpen plannen bewaren wij na
tuurlijk het stilzwijgen, maar het belooft werkelijk
iets moois te zullen worden. 1
SINT PANCRAS. J 1
De Malariafilm van „Het Witte Kruis" zal al
hier worden vertoond tusschen ïo en 15 Dec. I
aanstaande. Zoo mogelijk wordt hieraan verbonden
de vertponing van de Witte Kruisfilm, waarin ook
is opgenomen het werk der afd. St. Pancras.
SINT PANCRAS.
Donderdag 27 Sept. jl. opende Mej. N.. Zeegers
haaf nieuw ingerichte salon voorjhet kappen, uit
sluitend voor dames' en kinderen, waaraan reeds
geruimen tijd te dezer plaatse behoefte bleek te
-bestaan, gezien de vele personen, die door haar
aan huis werden bediend.
Deze salon is keurig en naar de eischen des
tijds ingericht, zelfs een geijser, en speciale inrich
ting voor -haarwassching ontbreekt niet. Dat dit
initiatief op prijs wordt, gesteld, bleek vooral op
den openingsdag uit de vele bloemstukken, en an
dere bewijzen van belangstelling.
Plaatselijk Nieuws
ji yj
OUDKARSPEL.
Dienstplicht.
De dienstplichtigen C. BieCboer en W. Bies-
boer, zijn door den -burgemeester opgeroepen oro
op 1 October aanstaande in werkelijken dienst
te komen.
ZUIDSCHARWOUDE-
We vernemen, dat de drie korpskolvers van „Op,
Maat" een onderlingen wedstrijd iu het kolven zul
len houden, waarvoor de burgemeester een bedrag
beschikbaar heeft gesteld. j
ZUIDSCHARWOUDE.
De damclub, die sedert eenige jaren geen teeke-
'nen van leven heeft gegeven, zal de volgende week
haar bijeenkomsten weer gaan houden. We ver
nemen tevens, dat ook het schaakspel op die avon
den zal worden beoefend.
ZUIDSCHARWOUDEt
Ds. J. J. van Meurs, laatstelijk predikant al
hier, thans te Amsterdam', heeft een beroep ont
vangen bij de Ned. Herv. gemeente Hekelingen.
.V-W,
LANGEDIJK.
„VOLKSONDERWIJS."
Vergadering van de afd. Langedijk van „Volks
onderwijs, gisteravond acht uur, ten lokale van
den heer Kramer te Zuidscharwoude.
met een toornig gezicht en met haar oogen vol
tranen de deur uitging?"
„Ik zou 't niet kunnen verklaren, lieve
Lucie," antwoordde de jonge man, die geen twij
fel of verwarring in het hart van zijn verloofde
wilde brengen door 'haar med^dejeling te doen
van de schitterende vooruitzichten, welke hem
door vader en dochter geopend waren géworden.
„Juffrouw Armand, is, zooals ge weet, lijdend)
en het voortdurend 'ziek zijn, veroorzaakt hij zoo
menigeen buien van neerslachtigheid, ja van on-
billijken toorn. Het trappenklimmen zal misschien
ook hebben bijgedragen tot "het minder - aange
name humeur. Ik weet haar grilligheid althans
nine top eee andere -«Wijze te verklaren. Doch we
moeten ons hier niet gaan opwinden ovër d*
ongelukkige nukken van een kind, dat blijkbaar
aan zenuwziekte lijdt. 'We kunnen haar bekla
gen, maar zij moet niet bet middelpunt onzer ge
dachten worden. Laten wij onzen prettigen Zon
dag niet door 'dit voorvai gaan bederven. Ik zou
het veel aardiger "vindon, om thet' u te gaan-
wandelen. Tusschen vijf fen zes uur, als moei*31,
Mina komt, kunnen 'wij al lang weder thuis zijn.
Dan zorgt mijn aanstaand vrouwtje voor'een goed
diner en wij 'blijven vroolijk bij elkander. Maak
nu gauw wat toilet, mijn schat!"
