.128
Van Calcutta naar Santiniketan -j.
Tweede Kamer
IEDER EH MARTELARES
Over ons uitstapje naar Santiniketan op 30 en JJ
Om half tien 's avonds, we haddén van
's middags drie uur in den trein gezeten,
sicomden we Calcutta bmnen. We namen
vriendelijk afscheid 'van "den Perzischen profes
sor en wanen tegen tien uur weer aan boord,
waar we den jongen een pa^r extra dikke boter
hammen lieten klaar zetten, die er als ge
smeerd ingingen. Gauw nog een paar uurtjes
«ia pen e'n om één uur 's nachts stond ik weer
ce killeen naar het lossen van mandjes melasse1?
oftewel harde stroop, en met een slaperige
glimlach dacht ik bij mij zelf, hoewel het er
niet he'elemaaal bij paste, maar vooral omdat
hec zoo'n mooie' slotzin voor een reisbeschrij
ving wasi
„SIC TRANSIT GLORIA MUNDI".
EINDE.
Over ons uitstapje naar Santiniketan op 30
31 Maart 1928, gemaakt door Captain
Kromwijk and one of his officers.
J J voor het verkrijgen der Kon. Goedkeuring. Dit
was onjuist. Besloten werd, indien het bedrag
voor sommige vereeriigingen hooger wondt dan
f25. dit meerdere uit de Bondskas bij te djragan.
„De Noordermarkt-
7 Nov. 's avonds 7
(Nadruk verboden).
Op zekeren dag was hij echter niet meer het
canigc levende wezen daar, hij voelde ander
L-ati om zich en liet z'n bladeren ritselen in
den heeten wind, die over de heuvelen kwam,
maar het wijerd niet beantwoordt, het scheen
niet gehoord te worden. Onder den boom zat
ieen man en peinsde, en hij peinsde lang en
diep- De zon ging over hem onder en weef
over hem op en hij zat en mediteerde, 't Was'
de vader van den tegenwoordigen dichter en
professor Tagere. En onder dien boom kreeg met Bake en zijn vrouw. We voelden ons op
hij een Goddelijke openbaring, die z'n oogen bekend terrein. Er waren lage krukjes aange-
kwamen vallen. „Dien 't mentien it, I am very,
very plassed in meeting a Dutch captain. I like
Dutch seamen and Dutch chipe, they are the
ibest in the world. Tra veiling with a Dutch
ship ie a real pLessure, they are so swfully clean
and that can 't be seind af a French ship
for instance of even of nost English ships.
En meteen zaten we midden in z'n reizen
z'n reizen met de Holland Amerika-lijn naar
Amerika en over z'n laatste reis naar Ball
van diep vuur deden gloeien: Hij wist waar
hijzijnlhij zijn leven aan zou moeten wijden,
een heilige, heerlijke taak. Hier rond lezen,
boom zou hij zich met volgelingen vestigen,
een school stichten en zich wijden aan een'
doel: Opheffing van kien* inlander. Hij ver
zamelde geleerde memschen rond zich; binnen,
eenige jaren waren er meer boo men, was er
meer groen ejn was er een klem dorp: Santi
niketan.
Onder die oude boom, met z'n grijzen ge
denksteen, was de Goddelijke openbaring tot
de oude Ramgere gekomen, wat leidde tot het
ontstaan van Santiniketan. Na tal van jaren
zeer veel goeds gedaan te 'hebben, stierf hij,
maar zijn zeer begaafde zoon Rabindranath
Tagere, die jaren in Europa gestudeerd had,
zette het werk met onverminderde kracht voort,
ja, hij deed nog meer, deze jonge wijsgeer
en dichter; hij schreef wondermooie dingen,
diepe gedachten en de Goddelijke legenden
van zijn land, die door de geheele wereld be
kend werden, zoodat zijn naam en zijn streven
voor de inlanders wereldberoemd werden. En
deze man. een acht en zestig-jarige nu, zouden
we direct zien en spreken, in zijn eigen huis
en omgeving, een eer, die nog maar slechts
aan een paar Hollanders te 'beurt was ge
vallen
Dat alles ging 'in mijn hoofd om ,toen we
zijn tuin bininentradein, een fraaien grooten tuin,
vol geuren vafti prachtig gekleurde bloemen,
scftitterend onderhouden en omgeven door een
hooge heg. Een groote open hal slokte ons op;
daar legden we onze hoeden, parapluiqs e.d.
neer en gingen een breade trap op naar boven.
In het voorbijgaan zag ik beneden een groote
zaal, met fraai ingelegde vloer, waar tal van'
mooie meubelen stonden. Boven moesten we
even wachten in een kleine antichamlbre in
het middengebouw. Bake ging even vooruit
om onze komst te melden en toen werden
we binnengeleid in een groote lange zaal in
de rechtervleugel; het heilige der heilig)en. Aan
,een kaq,t stond een groot bed, waar enkel een.
matras op lag, verder kreeg ik een visioen
van een hoop boeken en een mooie vloer, ver
der zag ik niets meer dan Tagere, die gedu
rende het heele korte onderhoud m'n blik
heeft weten vast te houden, zoodat de om
geving, waarin hij verkeerde zich slechts als
iets wazigs onwerkelijks aan je voordeed. Het
was onmogelijk iets anders te zien dan het ge
laat van den man, die daar achterover in een
makkelijke stoel zat te lezen en opstond toen
we binnen kwamen. Nog nooit heb ik zoo'n
zeldzaam indrukwekkend, eerbiedwaardig ge
zicht gezien als van Tagere. Sneeuwwit waren
zijn kleederen, maar z'n oogen, z'n oogen. Wat
een vuur, wat een kracht en einergie sprak uit
die gloedvolle donkere oogen van den acht-
en-zestig-jarige, ze gaven een bijna bovenaard-)
sche glans aa nz'n gelaat. Geen pen is in staat
den indruk te beschrijven, die dat gezicht op
je maakt, zelfs de meest nuchtere mensch moe'
door dien prachtigen kop ontroerd worden.
Ba"ke stelde ons aan hem voor: Captain
Kromwick of the Dutch vessel „Bengkalis"
and one of his offieere Mr. Van der Molen,
whe were very anxieus to meet you". Hij reikte
(ons een zeer kleine smalle blanke hand als
van een vrouw, terwijl wie verontschuldigingen
maakten ,dat we hem zoo maar op z'n dak!
dragen en met z'n vieren zaten we rond hem,
terwijl hij in z'n stoel achterover leunde, soms
even z'n oogen sluitend. Zijn stem was zacht,
maar doordringend .Mevrouw Bake vertelde
later, dat ze hem had hooren spreken voor een
groote met monschen gevulde zaal en dat die
zelfde zachte stem tot in de verste hoeken te
hooren was. Z'n stem paste; precies bij zijn
ge.aat.
Wie zeiden hem, dat als hij weer eens
naar Java ging, dat hij dan beslist de Java
Bengalen Lijn moiest nemen, wat hij gaarne1,
beloofde, en vroegen toen naar zijn plannen
op de aanstaande réis naar Europa en of hij
na Engeland, Nederland nog met een bezoek
zou vereeren. Hij "dacht van niet, hij had juist
een brief van „one of his Dutch friende Frie-
derik van leden" (Frederik van Eden) ont
vangen, die hetzelfde vroeg, maar hij zou niet
voor het najaar in Engeland klaar zijn „arid
you know the Dutch climate in November
Vermoedelijk zoiu hij naar Zuid-Europa gaan
en daarna? Dat wist hij nog niet.
'Het gesprek vlott euitstekend en voordat
we het wistein, was het tijd om naar den trein
te gaan .Toen wel hem vroegen om z'n hanrl-
teekéning m een van z'n boeken, glimlachte
hij en vertelde eenige anecdotes over ontmoe
tingen met autographen verzamelaars. Lang
zaam en zorgvuldig teekende hij toen z'n naam
in onze boek'eïn, die plotseling waardevolle
voorwerpen voor ons werden. Daarna namen
we afscheid van Tagere, die ons weer zijn
fijne blank ehand reikte, terwijl hij opstond.
Bij het afscheid nemen van d éBakens zat hij
weer én ik zag, hoe mevrouw "Bake voor "hem
knielde én z'n hand kuste, hoewel ze liever
gehad had, dat we dat niét gezien hadden,
en toch, nu ik Tagere ontmoet had, kan ik
mij die handeling volkomen begrijpen.
In „a hurry" ging het naar de bungales van
de Bakes tetug, waar onze bus al stond te
wachten, met als e'enige kalme berustende pas
sagier Dr. Taraperéwalla. Gauw onze koffers,
een vluchtig afscheid van de Bakes, die we
overstelptein met dankbetuigingen en voor we
het wisten, zatie'n we weer in de stoffige war mie
trein op weg naar Calcutta, i
We strekteh ons ieder op een bank uit, met
een koffér onder het hoofd als kussen en zwe
gen, eehigszins moe en vervuld van eigen ge
dachten .Nog steelds zweefde het edele gelaat
van Tagere voor mijn geest; Rabindranath Ta
gere had een onuitwisbaren indrruk bij mij
achtergelaten en toch was deze^ superbegaafde
mensch ee ninlander, die koejien als heiligt?
dieren beschouwde en, o, ik kan het bijna
niet geloven, kinderhuwelijken goedkeurdie.
bchreef hij niet in zijn „The Indian Ideal of
Marriage":
The „desire"agaamst which India s
ol the marriage problem declared war, is one
of Oature's meet powerful fightare;
consequently, the' questien of how te eve-
roeme it was met an easy one. There is a par
ticular ageat wich this attraction between
the social (as distinguished from the cheise
of the individual concerned), it must be fi
nished with befeïe such age. Manoe the India".;
custem of early marriage'.
Of met andene' woorden: Een vrouw moet
getrouwd zijn, voordat ze weet, dat ze een
vrouw is.
'Bestuursvergadering van
bond", gehouden .Woensdag
uur.
Met kennisgeving van verhindering waren niet
aanwezig de heeren jMeereboer, Kostelijk en
Band.
Bij d ©opening der vergadering herinnert de
voorzitter aan de afspraak, zooveel mogelijk op
het aangegevén uur een aanvang te maken met
de werkzaamheden.
Na lezing der notulen worden deze na een klei
ne toevoeging goedgekeurd.
Ingekomen stukken, aanbiedingen bevattend,
werden voor kennisgeving aangenomen, eveneens
een schrijven van Ged. Staten met betrekking
tot het niet openstellen voor autoverkeer van den
Twuijverweg.
Schrijven van „Koophandel" gaf aanleiding tot
het besluit ie Maandagveiling IV2 later te doen
aanvangen ter bevordering van aanvoer op dien
dag. Dit besluit zal ingaan 19 Nov. en in een
gemeenscljjappelijbe advertentie door de betrok
ken veilingen bekend Worden gemaakt. Getracht
HOOFDSTUK III (Bnitenl. Zaken)
De verhouding tot Relgjië.
Hieromtrent deelt de minister in het voorloopig
verslag mede:
Gelijk bekend is zijn mét Je Belgische regee-
ring besprekingen aangeknoopt, die tot lusver
een voorloopig karakter hadden en Welker doel
was 11a te gaan, of een grondslag kon worden ge
vonden voor nieuwe onderhandelingen.
De Belgische regeering heeft haar standpunt
nog niet kenbaar gemaakt ten aanzien van de
bevindingen der deskundigen, die zij, gelijk aan
de bladen is medegedeeld', naar Den Haag heeft
gezonden en van 'hetgeen haar vanwege d« Neier-
landsche regeering is medegedeeld, als door deze
eenerzijds 'wordt geweuscht cn anderzijds moge
lijk geacht.
Het zal uit den aard der zaak 'worden begrepen
zal wordeè, het daarheen te leiden, dat op Maan- j ,^at en atxjer het niet mogelijk maakt in dit:
dag dan ook de trein later vertrekt van de laadj
plaats opdat direct vervoer dien dag ook mogelijk
zal zijn.
Door <fen heer Eens werd geadviseerd om bij
het aanbrengen van verlichting in de nieuwe
overkapping gebruik te maken van loodkabels,
terwijl de heer Jac. Groen in overweging geeft
om bij min of meer belangrijke werken van Ver
schillende personen prijsopgave te vragen.
Van de Prov. Commissie der veilingen in N.-
Hóllandlis' ingekomen het verzoek wederom een
extra percentage van den omziet bij1 te willen,
dragen voor speciaal N.-H. reclame. Hoewel
men algemeen ze?r veel voor deze zaak gevoelt,
wordt er toch tamelijk breedvoerig over gedis-
cusseerd, vóór er een 'besluit wordt genomen.
Opgemerkt toch wordt dat jhet maar niet op-
stadium der zaak in nadere uiteenzettingen
treden. De regeering zal blijven doen wat moge
lijk is om onware en tendentieuze inlichting van
het publiek ttgen 'te gaan.
Het is bekend, dat de regeering ernstig wenscht
met België tot oen goede oplossing te komen,.
Voor zoodanige oplossing is noodig1, dat de te
treffen regeling zoovéél mogelijk op den voet
van wederkeer igheid geschoeid zij, zoodat beidie
landen daardoor worden gediend,
j Tegenover de regeering te Brussel heeft de
j Nederlanlsche regeering laten blijken dat haar
I zori g voor de Neierlaodsch© belangen niet in den
I weg behoeft te staan aan een regeling, welke aan
vele Belgische desiderata in ruime mate tegemoet
komt.
Ook de minister zal het toejuichen Wanneer ook
gaat sommige vereenigingen hiervoor een ook j met ^ezen natuurstaat te zijner tijd een regeling,
percentsgewijze berekend, hoog bedrag te doen vaTl dell aar,j ais in liet Voorloopig Verslag be-
FEUILLETON
H5)
De moordaanslag was, gelijk vermeld werd, op
rekening van den een of anderen struikroover
gesteld en daar men geen verdere punten van uit
gang voor het onderzoek bezat, had men de zaak
min of meer ter zijde gelegd. Niettemin was
daarvoor een rechter van instructie aangewezen,
die Lucie reeds eenmaal in het verhoor had ge
nomen. 1
Naar hem begaven zich de clhef der veilig-,
heidspolitie en de commissaris. Ook den rechter
kwam de omstandigheid, dat die dader het mes ge
kocht had tegenover het huis waarin zijn slacht
offer woonde, «enigszins verdacht voor. t Had
nu den schijn, dat het niet toevallig juffrouw
Lucie was geweest, die door den booéwicht was
aangevallen. De rechter ging met den chef der
veiligheidspoltie naar den winkel, waaruit het
mes afkomstig moest zijn.
De fabrikant zelf was niet te spreken, doch zijn
vrouw stond achter de toonbank.
te vragen. TI ij hield de vrouw het gevonden mes
voor, dat deze herkende voor het fabrikaat van
haar man. Aangezien, zooals vooral uit bijna
het niet gebruikte heft bleek, hetj voorwerp nog
geheel nieuw was, zag de vrotiw in de registers,
wanneer zij het laatst zulk een stuk keuken-ge
reedschap verkocht had. Zij vond, dat het mes
iwas verkocht geworden op den zooveelsten, (waar
uit bleek, dat die datum slechts één dag met dfien
der misdaad verschilde.
„En kunt u niet nagaan, wie dat mes bij u
gekocht heeft, juffrouw?" vroeg de rechter van
instructie.
„Ik weet het mij nog wel te herinneren,' luid
de'het antwoord. „Het was een voornaam heer,
zeer elegant gekleedhij kwam 's avonds tegen
acht uur hier in den winkel en verlangde een ste
vig keukenmes."
„Hoe zag die heer er ütt?"
„Dat heb ik niet zoo opgemerkt. Ik denk_
dat het iemand was, van om en bij de vijftig
hij had grijs 'haar, was naar den laatsten smaak
gekleed en droeg, als ik me Wel herinner, een paar
fatterige handschoenen. In Óen woord, hij zag
er deftig uit en sprak heel netjes."
„En zou diezelfde heer een struikroover zijn
geiweest, iemand, 'die om in 't bezit te raken
van eenige franken een moord begaat?" vToeg ie
~De réchter "van instructie noemde zijn naam rechter aan den chef der ve'iUgheid^olitie
en 'kwaliteit, maar voegde er dadelijk bij, dat zult_mij toegeven, dat dit niet Waarachijnlijk is_
hij slechts gekomen 'was, om
inlichtingen „Wie Weet," vroeg de laatstgenoemde op zijn
storten, terwijl andere weinig bijdragen
Door den heer Ootjers werd een en' ander mee
gedeeld omtrent de gevoerde reclame en een staat
voorgelezen der bijdragen van verschillende ver
eenigingen en van de provincie. Waar het bedrag
r ie provincie bij te dragen afhankelijk is
1 de bijdragen door de belanghebbenden tot
minimum van f 10000, wordt het ten zeerste
reurd, .dat dit bedrag niet van die zijde der
veilingen bijeen gebracht wordt. Teleurstelling
heeft vooral gewekt het besluit van de Centrale
Veilingsvereeniging te Warmenhuizen, aangezien
van daaruit stéeds met zooveel warmte voor het
maken van reclame gepleit is.
De heer Kliffen zou het niet ondienstig achten
aam. het weer toestaan van 1/10 pCt. van den om
zet te verbinden de voorwaarde, dat dit ook ge
schiedt door de andere groote vereenigingen. Van
andere zijde acht men het meer gewenscht een
ruimer standpunt in te nemen. Besloten wordt
tenslotte weer 1/10 pCtwaarin dan begrepen het
verplichte 1/50 pOt. voor de algemeene reclame
bij te dragen. t>
De vergadering 'draagt aan het Dlagelijksch Be
stuur op de Statuten-der aangesloten vereenigin-
ge.' te vergelijken met de Bondsstatuten vóór ze
ter Kon. Goedkeuring worden opgezonden.
Naar aanleiding van een desbetreffend schrij
ven van het Centr. Bureau werd besloten drie
bestuursleden te doen deelnemen aan een excursie
naar Sleeswijk-Holstein. Aangewezen werden
hiervoor de heeren Ootjers, Kliffen en Brugman
en als plaatsvervanger de heer A. Swager.
Hierna werden vastgesteld de instructies voor;
keurmeester, marktopziohter-uummer afgever, co»
troleur en telefonist.
In de volgende vergadering zullen worden be
handeld het huishoudelijk reglement en het markt-
reglement. Het Dagelijksch Bestuur werd ge
machtigd tot het aangaan voor den Bonid van een
loopende rekening en het nemen van een voor
schot, beide tot f25000, respectievelijk bij de
Boerenleenbank te Oudkarspel em te Noordsohar-
W-oude.
f VERBETERING
In ons verslag der vorige bestuursvergadering
werd vermeld, dat besloten werd geen bijidlrage
te verleenen aan de vereenigingen in de kosten
doeld namens vreedzame oplossing van geschil
len zal kunnen 'worden getroffen. Daarbij zal dan
overWogen kunnen worden, welke regeling tus-
schen de beide landen, naast de reeds tusscheni
hen geldende competentie van het Permanent Hof
van Internationale Justitie heti beslt past.
Plaatselijk Nieuws
-- OUDKARSPEL.
HINDERWET.
Door Burgemeester em "Wethouders is aart
de wed. C. M. E.. Lamtmam te Alkmaar krach
tens de Hinderwet vergunning verleend tof
het oprichten van een broodbakkerij", waarin
gebezigd zal worden een oven, in het per
ceel, kadastraal bekend als sectie B! no. 1131.
beurt, jwie weet of diefstal (wel de E>eweegre-
deu tot den. aanslag is geweest Hij groette de
winkeljuffrouw en verliet met den rechter haar
magazijn. v
Op de kade gekomen, bleef hij voor de huisdeur
van nummer 9 staan en vroeg den rechter„Hier
woont juffrouw Lucie niet waar
„Ja, mijnheer."
„Zouden We dan, nu we hier toch eenmaal
zijn, haar niet éven gaan opzoeken?
LI.
Hoewel nog zwak, zat Lucie .weder aan haar
werk. Zij lierkende den rechter van instructie
en stond op.
„Blijf zitten, lief kind/' zei de rechter. „Ik
heb u maar een paar vragen te doen en wij zul
len u dus niet lang ophouden of vermoeien.
„Heeft men den man ontdekt, die mij heeft
aangevallen?" Vroeg Lucie.
„Neen, zoover zijn we nog niet, we meenen
hem alleen op het spoor te zijn. We hebben het
mes gevonden, waaraan het afgebroken stukje
volkomen past. Verder weten wij ook, waar het
mes gekocht werd, namelijk bij den fabrikant
Ronsard hier tegenover en wiel op den dag, die
aan den datum, wiaarop de misdaad! werd ge
pleegd, is voora'fgegaan. Het moordtuig werd
gekocht door een oudachtig heer, .die zeer ele
gant gekleed was en iemand uit den voornamen
stand scheen te zijn."
Uit den Omtrek
- WARMENHUIZEN.
Aan de veiling te Warmien'huizen werd aan
gevoerd in October 1928 i?n October 1927:
(De tusschem geplaatste cijfers zijn over
October 1927.) i
Roode kool 439.800 K.G. (314.650 K.G.);
gele kool 17.715 K.G. (20.00 K.G.); gewone
witte kool 1.489350 K.G. (885.100 K.G.);
Deenschje witt ekool 158.050 K.G. (34.250
K.G); bloemkool 10.242 stuks (9066 stuks);
peen 39.175 K.G. (63.425 K.G.); slaboomen
556 K.G. (325 K.G.); bieten 14.310 K.G.
114.500 K.G.)aardappelen 145.567 K.G. (816
K.G groene erwten 3750 K.G.; vale erwten
4460 K.G grauwe erwten 11.405 K.G.. uien
204.775 K.G. (120.450 K.G.); nep 8190 K.G.
(17.600 K.G.). i
De omzet biedroeg in Oct. 1928 f 136.173.38
tegen f49.234.29 in October 1927.
WARMENHUIZEN.
RIOLEERING.
Het maken van leen rioleering met septie-
tank in de gedempte sloot achter het Patro
naat. is door Bi. en W. opgedragen aan den:
heer M. J. die ,Wijs alhier.
„O, dan was dat zeker niet Je man, die mij
aanviel, want dit heb ik wel gemerkt, hoe don-
ke r't ook was, dat hij een havelooze plunje aan
't lijf had."
„Hij kan zich verkleed hebben. Om kort te
gaan, wij vermeenen, dat wjj hier niet bepaald
hebben te denken aan een misdaad, die uit heb
zucht werd gepleegd. Hebt u ook vijanden, juf
frouw Lucie?"
„Ik?" lachte Lucie. „Hoe zou ik aan vijanden
gekomen zijn? Ik leef eenzaam; ik ben een wees,
ik Werd in 't vondelingengesticht groot gebracht
en ik ken, om zoo te zeggen, geen anderen man
dan hem, met wien ik verloofd ben en die nn
sedert een paar weken uit Parijs afwezig is."
„En wist niemand iets van uw boodschap naar
Garenne?"
„Niemand. Een modiste van 't magazijn, waar
voor ik werk, was mij komen zeggen, dat ik da
boodschap moest doen en ik heb er met geen
mensch over gesproken. Niemand wist bet uur
van mijn heengaan of terugkomen, evenmin als
dat ik te voet zou gaan. Kortom, ik geloof zeker,
dat de aanval alleen op mijn beurs en horloge is
gericht geweest. Geen mensch kent mij, ik werk
hier alleen, krijg nooit eenig bezoek, of 't is
van mijn minnaar of van de goede moeder Mina,
aan 'wie ik mijn levensbehoud te danken heb. Wie
zou eenig belang hebben bij mijn dood? Niet één.
Geloof me, ik werd aangevallen, zooals ieder an
der, die zich ,op dat uur en op dien eenzamen weg
bevonden had, zou overkomen zijn."