NIEUWE S
MOEDER EN MARTELARES
DJ;2:D:2i;rtt«s Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No 143 iwterc. TELEPHoow 52 Donderdag 6 December 1928
37e Jaargang
StemmingsbeeldGroentenland
LMGEI) IJKER COURANT
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 1.15
Uitgave: Firma J. H. KEIZER.
Redacteur J. H. KEIZER.
Bureel Noordscharwoude.
Advertentiën van L5 regels 7i
cent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
De groentenafzet staati in 't toeken van Ame
rika; Varia Americana konden iwe wel boven
dit artikeltje schrijven.
Naar Dollarlamd gaat kool en uien en niet on-
beteekenende hoeveelheden, 'tls zeer gelukkig,
dat er nu reeds goederen voor export worden ge
vraagd, er komt een hoekgaatje in de massa
voorraad.
Er zou stellig meer naar de groote republiek
verzonden kunnen worden, edoch de exporteurs
zitten een beetje meti de echeepsruimte. We ver
namen, dat de kooplieden reeds een conferentie
hebben gehad met de vertegenwoordigers Ier
Stoomvaart-Maatschappijen, ten einde meer te
kunnen verschepen. Naar men ons heeft bericht,
wordt de bespreking eerstdaags hervat.
't Schijnt dat de Rotiterdamsche kooplui wat
te veel ruimte voor zich hebben weten tie reser
veeren, ten koste van de kooplui in de> provin-'
cie .Maar de Noorihollanders zitten ook niet
stil, er Wordt al heel wat via Antwerpen ver-1
't Is zeer te wenschen, dat men tjot overeen
stemming inzake de laadruimte komt, we kunnen
Amerik aeiganlijk maar moeilijk missenDe groot
afnemer Duitschland 'heeft ons goed blijkbaar
nog niet erg noódig, de vraag voor Duitsche
rekening is nog gering.
Is het eendeels dus een verheugend feitT dat
Amerika in de markt is, aa nde andere zijde is
het moeilijk, aan de Amerikaansché eischen te
voldoen. "We kunnen 't ons zeer goed voorstellen,
dat menig bouwer een zucht van verlichting
slaakt, als hij goed en wel van zijn uien af is
Nimmer te voren is zoo scherp gecontroleerd als
thans .Er zijn partijen uien, die nu eennasal
niet aan de eischen, die voor 'Amerika worden
gesteld, kunnen voldoen. Worden zulke partijen
toch voor dat doel aangebracht, dan volgt 'on
herroepelijk afkeuring, zwarte gezichten, schim
pen op die keuring etc.
Men diene er van 'doordrongen te wezen, dat
de Plantenziektenkundigen dienst niet; anders kan.
De dienst is verplicht zware eischen te snellen,
zijn reputatie is er mee gemoeid.
En men mag er ook wel eens aan denken, lat
de uienprijs b.v. nu al boven f10 per 100 Kg.
toch zeker heel wat extra werk aan 't product
rechtvaardigt. Ja, zonder de vraag voor 'Amerika
zou de prijs bij guldens te gelijk kelderen. Is het
uit dat oogpunt bezien, 'dan niet; gerechtvaar
digd, geboden zelfs, niets aan de willekeur dier
verladers te laten afhangen, maar scherp toe te
zien ,om de Amerikaansche douanebeambten zoo
mogelijk alle redelijke argumenten tot wering van
onze producten te ontnemen
Eerlijk gezegd, gelooven we, vóór dat de Plan-
tenziektekundigen Dienst tie Wageningen zich met
't geval heeft bemoeid, er heel wat goederen
te Rotterdam zijn verladen, waarop gerechte aan
merkingen te maken zouden zijn geweest.
Het zijn waarlijk niet allen Langehdijker bou-
FEUILLETON
126)
De logementhoudster stond buiten Z.ij groette
den dokter en vroeg hoe 't nu met' zijn zuster
ging.
„Ik dank u, mevrouw we gaan vooruit
„En wanneer denkt u ons te verlaten?"
„O, dat zal nog wel eenige dagen duren."
III.
Jean Soliva was omgekeerd, want het werd
reeds zijn tijd. Tevergeefs had hij gepoogd zich
te herinneren ,rwaar en wanneer hij de twee man
nen die hij voorbij gewandeld was, reeds gezien
had. Het fluitje van de lokomotief meldde hem
de aankomst van den trein uit Parijs. Hij' liep
sneller door, om bijtijds Amanda fe kunnen af
halen.
De pasjuffrouw van madame Augustine stapte
uit een wagon eerste klasse, koket en elegant'
gekleed. Zij had een vrij grooten koffer op reis
meegenomen, die naar het goederen-bureau werd
gebracht.
„E'n hebt ge nu een bekoorlijk nestje gevon
den?" vroeg zij lachend aan den gewaanden ba
ron Arnold de Reisz. „Heb je ook een diner be
steld en een bootje afgehuurd?"
wers, die 'uien voor Amerika hebben geleverd
En ook in onze omgeving komen, als reeds opge
merkt, partijen voor, die eenvoudig voor Ame
rika niet deugen. Koe zal 't dan elders zijn ge
weest
Anders, althans gemakkelijker is het met de
kool. Er is een overgroots massa kool, uitnemend
voor Amerika geschikt. Op kankerstruiken dient
gelet. En ook waar men er aan twijfelde óf men
wel met een exemplaar heeft te doen, -dat; door
een of andere oorzaak afwijkt, 'doet men waarlijk
beter, deze uit de partij voor Amerika kisteend,
te verwijderen.
Wat voor de uien geldt, kan ook van de kool
worden gezegd, 't Is zeer de vraag, of goede roode
kool anders reeds f 6.50 per 100 Kg. opbrengen
zou;
Nu de vrees voorzit, Jat ondanks onze beste
bedoelingen, sorteeren als nooit te voren, Ame
rika toch straks zijn grenzen voor ons bodem-
product zal sluiten, willen we in ons blad! eens
een zeer lezenswaardig artikel publiceeren van
Mr W. F. Wery, voorkomend in de Nederland-
sche Mercuur van 29 November.
Wc bevelen onze lezers dit artikel ter lezing
ten zeerste aan.
De Maasbode heeft naar aanleiding van het
Tuinderij-artikel, wlaarin de Nederlandse he regee
ring nalatigheid wjordt verweten in 'r behar
tigen van de tuinbouw/belangen en waarin tevens
gewraakt wordt, dat alléén de Plantenziekten-
kundigen Dienst is aangewezen, enkele gcede-
deren te voren te keuren, een nogal heftig ar
tikel geschreven.
Wie over deze zaak de verschillende meeningen
leest, staat verbaasd óver zoo grooti verschil van
meening.
De „Tuinderij" verwijt de regeering nalatig
heid en zegt: Wat maalt Amerika om een simpel
certificaat je van .Wageningen, dat het aan zijn
laars lapt?
Het Centraal Orgaan prijst juist) den Wagéhing-
schen Dienst.
De Maasbode neemt de klacht van de Tuin
derij over en gaat nog een stapje verder. Al meer
splitsen zich de bedrijven, millioenen worden in
den tuinbouw vastgelegd. Nu maakt 'tj blad zich
ongerust, w:ant dreigt er geen overproductie? Van
tomaten scheten reeds een te veel. Gaat 't zoo
door, en helpt de regeering niet om afzetgebied
V vinden, dan loopt de boel spaak (meent' de
Maasbode, wel te verstaan) en krijgen we een
kraak, waarbij de toestand in den landbouw nog
maar kinderspel is.
We merken op, dat zeker de Voorlichtingen-
dienst uitnemende diensten kan verrichten, maar
't is bepalad voor den handel min of meer kwet
send, het voor te stellen, alsof de afzet,van de
regeeringsactiviteit zou afhangen. De regeering
kan niet anders dan den handel cte behulpzame
hand bieden; 't schijnt dat de Maasbode van de
activiteit van den handel weinig verwacht.
Nu we toch tegenstellingen noemen, is het in
dit verband niet onaardig om een alinea aan 'te
halen nit het zeer lezenswaardig verslag van
den secretaris van de Provinciale Commissie uit
de N.-H. tuinbouwveilingen.
Schrijft de Maasbode:: Er dreigt een te groote
productie en te lage prijzen, de secretaris van
de Provinciale Commissie schrijft letterlijk: „We
zouden allicht geneigd zijn, de veronderstelling
uit te spreken, dat groote voorraden lage prij
zen, en mindere voorraden hoogeren prijs zou
geven.)
Deze veronderstelling gaat, gezien Je ervaring
niet op. Meermalen komt 't voor, dati mét kleinen j
voorraad toch niet die prijzen gemaakt kunnen
i
worden, welke men had verwacht. Ook het om
gekeerde komt voor.
Hieruit blijkt, dat wüj, wat de prijs van het
product betreft, afhankelijk zijn van heel an
dere factoren, idie wij vooraf niet kunnen voor
zien, of vaststellen."
Hier hebben de heeren, .die toch zeker allen
tot oordeelen bevoegd zijn, een buitengewoon
moeilijk onderwierp onder handen.
Misschien komen w© er later wel eens op terug
In elk geval willen we nog een bespreking
weiden aan 'het laatste jaarverslag 'van de Pro
vinciale Commissie, ons welwillend ter hand ge
steld en waarin tal van wetens|wlaardigheden wor
den vermeld.
„Zeker, zeker, alles is in orde."
Men begaf zich naar 't logement, waar de
tafel juist gedekt werd.
Soliva gaf een kellner het belwijs voor Aman
da's passagiersgoed met de opdracht, om alen
koffer van het station te halen en in; de villa
bij den boschrand te bezorgen.
„Wat is dit voor een villa?" vxoeg Amanda
Regamy.
„Het lieve nestje, 'wat wij beiwonen gullen
„Ik zon 't (wel dadelijk eens willen zien.''
Soliva nam tie sleutel en geleidde Amanda naar
de tijdelijk voor haar bestemde kleine woning.
„Allerliefst!" jubelde het meisje en waagde
daarbij een paar danspassen, idie miet bepaald in d|e
groote Iwereld thuis hoorden. „We zullen hier
heerlijk „thuis" zijn, maar (waar eten we?"
„In 't logementantwoordde Soliva.
„Dat is jammer! Het ontbijt kan er mee door
maar ons diner. We moesten hier dinieeren,
dan behoeven iwij er zoo niet als opgeprikte ka
pelletjes bij te zit tien. Als 't regent en; je moet
dan heen en Iweer loope» voor een maal eten,
dat is immers al te dwaas. 'Hoor eens, je moet
zorgen, dat (wij hier 's avonds onder vier oogen
eten!"
„Heel goed. Ik zal er voor zorgen."
De kellner. bracht Amanda's koffer, dien zij
op haar kamer liet zetten. Vervolgens keerde
men naar het logement terug.
De logementhoudster vroeg de jonge dame, hoe
haar de landelijke (woning bevallen was en voeg-
Buitenlandsch Overzicht
Van de nieuwe tegenstellingen, die de oorlog
geschapen heeft of die na iden oorlog duidelijker
naar voren gekomen zijn, is zeker wellicht de
Engelsch-Amerikaansohe de belangrijkste. De Ver-
eeniigde Staten, die voor den oorlog, zich in het
internationale politieke leven maar weinig liet'en
gelden en in overeenstemming daarmee niet over
de machtsmiddelen beschikten, w,aarmee de Euro-
peesch© groote mogendheden en Japan hun in
vloed' voelbaar maakten, hebben zich door den
oorlog tot den machtigst'en staat dor wiereld ont
wikkeld. Die machtsontwikkeling bracht hen als
vanzelf tegenover het Britsche "wereldrijk En
geland, dat zich door den oorlog een gevaarlijk
mededinger naar de politieke en economische we
reldmacht van den hals geschoven "had, zag zich
hier plotseling geplaatst tegenover een veel ge
vaarlijker mededinger.
Het was duidelijk, dat de Vereenigdie Stat'en
die de fiuanciëele en tegelijk ook min of] meer
de politieke overmacht gekregen hebben, in staat
waren een militaire macht te scheppen, waar
door ze zich voorgoed in deze oppermacht konden
bevestigen en van plan .waren zich die militaire
macht vooral door nieuwen aanbouw van oor
logsehep©n te verzekeren. Hierdoor moest Enge
land zich wel rechtstreeks bedreigd voelen. Ame-
rika's macht, door een sterk© vloot verzekerd:,
kan het overal ter wereld, waar het zijn belangen
hal, belemmerend in den weg breiden, maar zou
bovendien in staat zijn, iwanneer het over een
overmacht ter ze© beschikte zijn leven onmiddel
lijk te bedreigen. Uit dezen toest'and hebben de
Emgelschen de noodzakelijke consequenties weten
te trekken.
De nieuwe toenadering tot Frankrijk en hef
I'ransch-Engelsch vlootaccoord waren er het ge
volg van. Maar het openbaard© zich ook inj de
Engelsche bereidwilligheid om met Amerika over
dan vlootbouw tot een overeenkomst! te geraken
.Waar de handhaving van Eugeland's machtige
maritieme positie het doel .van deze bereidwillig
heid iwas, heeft ze ,tot nu t'oe nogf niet tot een
resultaat kunnen voeren. Maar het is duidelijk,
dat het nieuwe Amerikaansche vlootprogram haar
belangrijk heeft versterkt. En dit' verklaart de
gretigheid, iwiaarmee de Emgelschen het voorstel
van Britten, de voorzitter van de oommissie voor
dé er bij: „Ge zult daar ongestoord et> geheel
op Uw gemak zijn geen bur©n, ziet/ ge
alleen rechts van de villa staat een huis, dat;
door een zieke dame bewoond Wordt, die zusteri
van dokter RichardJ"
„Een dokter," herhaalde Amanda lachend. „Als
ik ziek word, behoef ik dus maar eventjes over
den muur te roepen, of hij bij mij komt
„Daar zou hij niet veel van hooren, dame.
Het erf is heel groot en het 'huis staat aan den
anderen kamt van don tuin."
Jean Soliva luisterde aandachtig toe én Vergat'
de bi zonderheden niet. Men kwam nog o'vereen,
dat het tweetal aan de tafel van 't logement
ontbijten zou, maar dat heb diner op de villa
moest bezorgd (worden.
Zoo verliepen ©en paar dagen Amanda genoot
zooveel mogelijk van het buitenleven, doch bleef
haar wantrouwen bewaren voor den baron de
Reisz, dien zij voor. heel iets anders hield! dan
een baron, en 'wiens manier van doen haar, zeer
verdacht toescheen.
Onze twee personen waren reeds vier dagen
te Bois-le-Roi, toen men aldaar het feest van
den beschermheilige der plaats vierde. Alles
'was op de been: hier ©n daar zag men eerebogen,
groen-festoenen, kramen en spellen, alsof 't ker
mis 'was, maar de roeitochtjes op de Seine schenen
toch toit hef meest geliefkoosde amusement te
behooren.
Zeer vermoeid keerden Jean Soliva en Amanda
's avonds na'ar huis terug, genoten een rijk diner
maritieme aangelegenbeden uit het Amerikaan»
sohe Huis van Afgevaardigden, hebben in ont»
vangst genomen. Het scheen den Iweg te openen
naar een regeling, die zonder Engeland's macht
ter zee aan te tastfen, beperking van den vlootJ
bouw, ook vooral van den AmeHkaanschen vloot-
boulw, mogelijk maakte en het uitgroeien van
Amerika's maritiem© macht boven die van En
geland verhinderde.
Wanneer niettemin de Ejngelsche regeering het
voorstel niet heeft aanvaard, dan dit', omdat
de 'Amerikaansche regeering dezen eigenmachti-
gen stap van Britten niet' sanctioneert en 'de
voorgestelde conferenties dus haar ontstemming
zou iwiekkeu. Het lijkt echter niet' onmogelijk,
dat de gedacht© van Brittten's voorstel: het ver
zekeren van de gelijkheid vail maritieme macht
van de twee mededingers op de onderhandelingen
tusschen de twee regeeringen een aanmerkelijke»
invloed zal oefenen. i
Het zou de vestiging van een Angelsaksische
overmacht ter zee en daarmee feitelijk van een
Angelsaksischen iwereldhegenomie beteekeneto).
.Wellicht zai het vooruitzicht1".van het algemeen
verzet, dat daartegen onvermijdelijk zou moe
ten ontstaan, de twee regeeringen nog voor de
consequenties der gedachten doe'n terugschrikken.
Het blijft troulwens nog de vraag, of een derge
lijk samengaan tusschen de twee gegadigden naar
de wereldmacht zich lang zou kunnen bestendigen
en niet vroeger of later zich weer hetj aut'ogo*
nisme zou openbaren, dat de tegenstelling schiep^
Onze tijd heeft van het voortbestaan van een der
gelijk autogonisme en de onvermijdelijkheid zijner
gevolgen ondanks een innig bondgenootschap in
de herleving van de Erausch-Italiaansche tegen
stelling een duidelijk voorbeeld geleverd.
Deze Fransch-Italiaansche tegenstelling is niet
van varidaag óf gisteren Ze dateert feitelijk
vanaï het ontstaan van net' koninkrijk Italië,
dat Erankrijk's mededinger in de 'Mididellandsdhe
Zee werd en was ij© oorzaak van Italië's aanslui
ting bij het Drievoudig verbond. In den oorlog
scheen ze opgeheven. Ma-ar de vrede van Ver
sailles, die Italië's wenschen onbevredigd liet,
heeft haar krachtiger nog doen ontwaken. En
sinds het fascisme op koókhitte bracht', toont
ze een felheid, die den Europeeschen vrede be
dreigt.
in hom villa em "begaven zich vervolgens ter
ruste. i
Na het tweede ontbijt, den volgenden morgen
in het logement, kreeg Amanda plotseling lust
om een (weinig te roeien.
Soliva wilde dien dag zijn plan ten uitvoer
brengen, en zei daarom, terwijl hij hevige hoofd
pijn voorwendde: „Lieve schat, ik ben vaüiÜaag
heusch niet in staat je te vergezellen. Ik ben zoo
jong niet meer en ik geloof, dat jijf niet eens
weet, wat vermoeienis beteekent; Je moest mij
i van middag eens met rust laten en je zonder mij
trachten te amuseeren."
„Dat zullen Ve dan maar probeereh"' lachte
Amanda. „Ik zal in een "bootje gaan zitten hen
gelen. Wie (weet of ik je niets lekkers voor ons
diner thuis breng. Rust intusschen maar op je
gemak uit. Als je een paar uur geslapen; hebt,
zal die hoofdpijn wel over zijn."
„Ja, rust en eenzaamheid zullen mij goed doen
Ik ga maar regelrecht naar onze villa."
„Waar vinden (wij mekaar."
„Mij dunkt, hier in 't logement, qegën etenstijd,
Daar kom ik dan als gewoonlijk mijn glaasje abJ
sinth gebruiken."
.Amanda ging met haar visöhtuig in een boot
en zocht onder de overhangende hoornen een lom
merrijk plekje uit, terwijl de gewaande baron
langzaam en als iemand die door zWaxe 'hoofd
pijn geplaagd 'wordt, naar zijn huisje slenterde.
Zoodra even'wel Jean Soliva de huisdeur ach
ter zich gesloten had, werd hij, als met een tjaover-
elag Veer gezond.
