m
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
lecember
'8 Jaargang
Uitgave: Firma I. U. KEIZER. Wacteur I. H. KEIZER. Bareel Notrrilscfiarwoutle. plai"",,ir,lU
Oude Jaar. Uit het Leven.
Oude Jaar.
Het Jaar 1928.
IMTERC. TELEPHOOM 52
NIEUWE
LANfiEDIJKËR (OIRWT
Deze courant verschijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
A bonneniantsprijs
per 3 maanden f 1.15
Advertentiën van 15 regels 74
cent, elke regel meer 16 cent.
Het oude jaar met al zijn lief,
Met al zijn feed gaat van ons scheiden;
Met alles wat ons smart-e deed
Met alles wat ons mocht verblijden.
Met al, wat het harte snel deed slaan, 1
Van vreugdie, blij genoten;
Zijn t ramen stil in droeve klacht
Zoo menigmaal vergoten,
Het jaar gaat heen met al het goed,
Het kwaad door ons bedreven.
Met al wat in een menschenziel
Kan rust of angste geven.
Och, of het ons wiel altijd bracht
Wat eenmaal hoop deed leven,
Of het niet heel vaak mislukking gaf,
Ondanks manmoedig stneven,
En smart, waardoor het mienschenkuid
Gehoopt werd op wat vreugde.
(En droeve rouw, waar soms men zich
Raeds in herstel verheugde.
De klokkten zullen luiden weer,
En in hun z'ware klankien
Doemt voor ons op wat leed ons gaf
Of blijde stof tot danken.
Der klokken tomen luiden uit
Het jaar, met wat het bracht
En luiden in dien nieuwen kring,
Het jaar dat ons weer wacht.
Komt, treden wij dat nieuwe jaar
Met moied en hoopvol tegen
En brenge het, kan het zijn, aan elk
Vóel voorspoed, heil en zegen!
zijn kast
Als 't bloe^iö>ifc^r
De slinger ti&en en
Die met zijn kalme slagen
Den tijd, èn lente èn herfst,
En blijde ien droeve dagen,
Als weg doet zinken, stuk voor stuk,
In 's aigioirdo' »v.livro.t.
Daar ieder klokgetik,
Van vreugdie beide en dood
t Het sein is in 't heelal,
En wichtjes roept in 't leven
En graven opent
(De Genestet)
f
De tijd rolt als een bergstroom voort. Waar
staan we aan het eind van een jaarkring, mei)
rnoeite en zorgen doorgebracht door dezen,
onder dien druk van ramp en tegenspoed; door
anderen doorgeleefd in het genot van al het
goede, dat den mensch op aarde weggelegd kan
zijn. Plechtig en zwaar .galmen van 'den hoog-en
toren de klokketonen de lucht in die aan de'
menschheid verkondigen, dat wederom een)
mijlpaal is g-ezlet op den levensweg, lat weder
om «en tijdperk is volbracht naar menschelijke
inzetting berekend, maar onderdeel van de
eeuwigheid, het oneindige, dat alle menschelij
ke begrip te boven gaat."
Luide klinken de klokken over stad en land.
Blijde klanken, vroolijke jubel, droeve tonen,
uiting van smart, dat alles smelt in het klok-
kengeluid saam tot een machtigen galm, die
weerklinkt in de harten, en in elk gemoed de!
snaren aanslaat, doet meeklinken, die in het
afgeloopen jaar in trilling gebracht werden bij
wat aan lief en leed elks deel was. En in ge
dachten gebogen staat de jonge moeder nog
weer over het wiegje gebogen, waarin de hul-
pelooze kleine, medische kunst en wetenschap
ten spijt, het jonge leven ligt. En anderen zien
zich weer op 'den stillen doodenakker, waar een
geliefd familielid, een dierbare vriend werd ter
ruste gelegd. En de oudejaarsavond-gedachten
voeren terug naar tooneelen van vreugde en
bliidschap, naar de momenten van geluk, naar
allés wat het hart mocht verblijden, den geest
verheffen, de fijnste en teerste snaren der ziel
roeren. En de klokken die op oudejaars
avond luiden, ze roepen in de herinnering te
rug wat, naar menschelijke berekening, goed
gedaan was ennaar datgene ook, wat ver
keerd wat dwaling was. En dat alles gaat aan
d=>n oUest nog eens voorbij op den laatstem
avond "van het jaar. Gedachten, die men kan;
terugdringen wellicht, maar die het zoo velen,
goed en nuttig en noodig is voor een wijle clen
geest "te vullen en te beheerschen.
Oudejaar het eind van gansch een jaar
kring Klokketenen doen der menschheid kond,
dat ge er zijt, dat ge er wederom zijt. En met)
u is niet alleen het einde maar ook het begin.
Het begm van het nieuwe jaar, dat goed en
kwaad" èn voor- èn tegenspoed zal brengen m
bonte afwisseling - èn lente èn herfst - èn
blijde èn droeve dagen naar 't wijs bestel,
dat menschelijke bevatting verre te boven gaat.
Loop langs Broeks straten, en ge verwondert- u.
Onverschillig of ge er vóór, namiddags of
's avonds u bevindt, Broek staat1 dezer dagen in
een nieuw teeken.
In 't teeken van de muziek-
Daarom is het zoo -goed, thans in ons/ goeie
dorp te vertoeven. Zong een beroemde Duitsche
dichter ueit:
„Wo man singt, da setzt: dich nieder,
Böse Menschen haben keine -LiecLer".
We hebben vele, vele liederen bij ons in Broek.
t Verwonderd niemand, dat de ijverige Zon
dagschool-onderwijzers de Broeker jeugd dien twee
den Kerstdag verrustten met een muziekinstru
ment. Geen oogenblik zijn we zonder muziek.
De jongens hebben vacantie en elk moment
van den 'dag hooren we welluidende tonen, ont
lokt aan de pas ontvangen instrumenten.
De jeugd studeert en 'k verdenk menig huis
moeder er van, dat zij lieur muzikale spruit; de
straat opstuurt om ook anderen van die eerste
kunstuitingen te laten genieten!
Muziek 't is al muziek-
Loop 's avonds door ons dorp- De radio zrgt er
voor, dat men hier een stemmige koraal, ginds
een vroolijke marsch kan hooren.
En gedurende de feestdagen, vooral des avonds,
kondét ge dok stemmgie, schier gewijde orgel-
klanken opvangen, begeleidend vaak een meer
stemmig koor.
Een eanig gehoor, dat weldadig 'aandoet en
waar ge onwillekeurig even naar luisteren moest.
En straks wacht ons publiek weer een muzikale
attractie. Op nieuwjaarsdag hoopt ons kranig
mannenkoor een uitvoering te geven. We begin
nen een beetje trots te worden op onze! muziek
gezelschappen. Heeft „Hallelujah", het gemengd
koor niet een uitstekenden naam?
Nu gaan we nog meer op touw zetten.
Een harmoniegezelschap is opgericht. Een heel
bègin, waiit daar is heel wat voor ncSódig. Maar
er is belangstelling, ambitie -voor. En als die
aanwezig is, komt de rest vanzelf
We hooren, dat tal van jonge dames al bezig
zijn, goederen voor de te houden bazar te; ver
vaardigen. Men oppert tal van ideeën, men hoort-
praten van sjoelbak, theetuin, koekhakken, vroo
lijke keuken. En een bazarkenner bij uitnemend
heid, woonachtig te St:. -Paneras, heeft nadrukke
lijk verzocht, de bazarcommissie er attent op
té tri aken, vooral te zorgen voor voldoende ruimte.
Want te St. -Paneras had men de zaak wel
flink aangepakt, maar zelfs de grootste optimist
had zoo'n enorm bezoek niet verwacht.
Daar te St. Paneras kwamen menschen, die
men heelemaal niet verwacht had. Mag ik de
zegsman gelooven (en dat doe ik onvoorwaarde
lijk) dan is Koedijk zoo ongeveer verlaten ge
weest, vanwege de bazar, wias heel wat Langeti-
dijker publiek daar te zien en liet Alkmaar zich
niet onbetuigd.
Een schitterend financieel resultaat werd daar
bereikt.
En zou dan Broek achter kunnen blijven?
Broek, dat tegenwoordig zoo muzikaal voelt Zien
op een onnoozele 1500 piek, benoodigd voor in
strumenten
Wie dat denkt, kent-' de muziekminnenide Broe-
kers niet.
De Broeker bazar moet een succes worden, en
dat wordt het' ook. De schooljongens orgelen op
hun mondharmonica's, dat het zoo'n aard heeft.
Virtuosen zijn er onder, hoe krijgen ze het klaar,
de rakkers, met de moeilijke tegenstooten
Ze zijn op hun manier de propagandisten vöor
de bazarde jeugldvereenigingen doen mee, te
weten, die van de -meisjes.
Broek geen muziekcorps?
'Maar dat zou onze eer te na zijn. Dus wordt'
er volop voor gewerkt, met ambitie en ijver.
Alles voor de muziek, die immers de gedachte
veredelt, onzen geest beschaaft.
(door H. HENRAR, Leeraar M.O., Utrecht.)
I.
Voor den geschiedschrijver is wel een mooie
taait weggelegd. Hij kan zijn de gids, die ons
laat zien de menschheid in hare ontwikkeling,
die ons toont hoe de menschheid geworden is,
in millioenen jaren en de taak, die ieder ge
slacht zich gesteld beeft. Hij kan vertellen van
de moeilijkheden, die vorige geslachten ont
moetten, van de richting, 'die zij vonden en ons
«daarom groote diensten bewijzen bij den op
bouw van ons eigen leven.
„Regner, c'est prévoir" regeeren is voor
uitzien. Maar ho.e wil men vooruitzien, wan
neer men geen zuiver beeld heeft van het be
staande? En hoe kan men een zuiver beeld
krijgen van het bestaande, wannieer men oti-
kundig is van het verleden?;
In het verleden ligt het heden;
In het nu wat worden zal.
„L'histoire s.e repète" ide geschiedenis:
herhaalt zich. Maar dan kan kennis der ge
schiedenis ons ook geven, om eens woorden te
gebruiken van een groote Nederlandsche dich
teres: „zekerheden in deez' wat'nen oneindig
heden."
Wachter, wat is .er van den nacht?;
Er is niets nieuws onder de zon hg
Hoe zou «en Treub in 1914 die gevolgen voor
ons land van den wereldoorlog ook maar bij be
nadering hebben kunirlen overzien, een lijn in'
zijne politiek hebben weten te leggen, warhead
hem da gevolgen van vroegere oorlogen on-
bekend waren geweest?'
"Het is wel een goéde gewoonte af 'en toei
eens achterom te kijken.'
Voor de Nederlandsche parlementaire ge
schiedenis is het jaar 1928 al van bijzonder wei
nig belang geweest. De verrichte positieve ar
beid door Kabinet en Kamer al zieer gering;
Wat kon men ooTc anders verwachten vani
een Kabinet, 'dat aldus de heer Heemsklerk
in stede van een Kabinet, eel; verzameling
van Ministers moet worden genoemd en- van
een parlement, dat evenmin eenigft richting van
activiteit wist aan te geven? Is het wonder,;
dat Dr. de Visser onlangs zoo'n lange lijst vani
wetsontwerpen kon geven, die ingetrokken, ver
worpen of niet afgedaan werden?)
Reikhalzend zien 'de politieke partijen uit
naar 'de verkiezingen van 1929 in de hoop dan!
tot vorming van een parlementair Kabiniet te.
kunnen overgaan. Maar het is m.i. aan gerech
ten twijfel onderhevig, dat als gevolg van deze
verkiezingen de partijgroepeeringen van dien
aard worden dat tot vorming van een parle
mentair Kabinet, een Kabinet dus, dat een.
- meerderheid in de 2e Kamer achter zich lileeft,
kan worden overgegaan. H|et is m.i. aan groo
te n. twijfel onderhevig of een dusdanig Kabi-
Anel wel tot grooten principi-eelen arbeid ia
staat zal zijn.'
De 'door den oorlog veroorzaakte desorgani
satie zijn wij langzaam aan te boven gekomen,
er is ten nieuwe basis gevonden voor verdere
ontwikkeling en men tracht zich op grondslag
van dezen nieuwen basis zooveel mogelijk te
versterken. Voor nieuwe principes is de tfid'
al bijzonder ongunstig. De mentaliteit der ver
schillende partijen is er ook allerminst naar zich
aan experimenten over te geven.
Er beejrscht stilte en het is allerminst ge
nomen zeer onwaarschijnlijk dat het eventueel
parlementaire Kabinet deze stilte zal willen 'tn'
kunnen verbreken.'
De goedkeuring van de begrooting van Cu
racao ondervond eenige moeilijkheden. Er was
veel critiek op het beheer van den Gouverneur
evenals trouwens op de leiding van de afdeeli-.iig1
West-Indië van heit Departement van Koloniën
De moeilijkheden, die men ondervindt bii de
uitbreiding dar arbeidsgelegenheid, de bastry
ding der werkloosheid door het intensiever ex-
nloitee-ren van den West-Indischen bodem staan
Hiermede in verband. Tenslotte werd de be
groeting goedgekeurd op de stemmen der sa-
cialisten na. die zich niet by 's-Mini-sters stand
punt inzake militaire politie wilden neerleggen.
Maar deze goedkeuring werd slechts verkregen
nadat de Ministetr vooraf aan den katholieken
afgevaardigd ei van Vuuren, finantieele gelijk
stelling van openbaar en bijzonder onderwijs
had toegezegd.
Het amendement Droogleiever Fortuyn, op
de Radio weit verzette zich tegen het heffen van
belasting van luistervinken, welke "belasting-
gekten dan over de verschillende omro,eD-or
gamsaties zouden worden verdeeld.
Het heffen van belasting van Nederlanders
in den vreemde van belasting-zigeuners
werd afgekeurd:
'Het oude thema vrijhandel of protectie
in alle landen aan de orde, kwam ook iim 'het
Nedeirlanjdsche parlement weer ter sprake. -■
Nederland heeft zich daarbij onomwonden od
het standpunt van den vrijhandel gesteld.
In de weit tegen besmettelijke ziekten zijn
thans bepalingen opgenomen, op grond waar
var men vrijstelling van vaccinatieplicht wa
gens gewetensbezwaren kan verkrijgen.
De o ver groote meerderheid der Kamer
wenschte den heer Kleerekooper niet te volgen
in zijn actie tot afschaffing van de doodstraf
in Indië.
Te memo reren valt het bezoek van den
Engelschen minister van Buitenlandsche Zaken,
Sir Austen Chamberlain, aan ons land en Bel
gië, welk bezoek ongetwijfeld in verband zal
hebben gestaan met het bekende Nederlandse b
Belgische verdrag, 'dat waarschijnlijk binnen
zeer korten tijd weer aan de orde zal zijn.'
Mr. Sanmes plaatst© het staatspensioen voor
ouden van dagein weer eens op den voorgrond.
N'et slechts de geheele rechterzijde, die in be
ginsel van kostolooze ouderdomsrente niets wil
weten, ook 'de liberalen, welke in theorie voor
dat beginsel veel voelen, brachten hun stem
tegen de motie uit, aangezien zij in de gegeveim
omstandigheden haar uitvoering reeds op grond
van finantieele bezwaren onmogelijk achtten.
Men kent de interpellatie-Ketelaar inzake bet
Ootmarsumsche raadsbesluit om, zonder dat da
noodzaak aanwezig is, op kosten der gemeen
schap een nieuw schoolgebouw te do,en verrijzen-
Minister Lambooy kwam met een ontwerp
wijziging der Dienstplichtwet en had al bijzon
der weinig sucoes. Zijn voorstel om voor voor-
geoefendheid inplaats van 4 maanden slechts 3
maanden in mindering te brengen van den
diensttijd, werd afgewezien. Een zeer scherpe
oppositie was tegen het ontworpen stelsel vani
de vrijwilligers, die toegelaten moesten worden
binnen het contingent van 19500 man, waarin
een niet gewienscht fascistisch element werd ge-
z.en. En de poging van den Minister, om even-
tue-ele verlenging van den diensttijd dier zeemi
litie in de tropen mogelijk te maken werd mot
algemeen estemmen verworpen.'
De weit op de naamloozte vennootschappen,
die beoogt meerdere zeggenschap te geven aan
dé aandeelhouders en uitbreiding geeft van do
gelegenheid tot controle op de gestie van be
stuurders en commissarissen en verscherping
van de aansprakelijkheid van deze, had een be
tere ontvangst. Deze wet zal met April 1929.
wel m werking treden.;
'Brengen wie voorts in herinnering het rapport
inzake de verkiezingscampagne van het Neu
trale Middepstandsblok en de Rotterdamsche
oppositie tegen de benoeming van hun Burge
meester.
Wanneer we tenslotte nog vermelden de wij
ziging der wet op de Indische ^Staatsregeling,
gevolg van da troebelen, in den O.I. Archipel
en bedoelende de bevrediging van de i.ih-eem-
sche volkskracht-en, die bereid zijn tot samen
werking m©t het Nederlandsche gezag, dan ge
loof ik hiermede de belangrijkste feiten uit 't
Nederlandsche politieke leven,in 1928 naar vo
ren te hebben gebracht.
Liefhebbers der sport zullen 1928 het jaar
dei Olympiade; niet licht vergeten.
■En ook op deze plaats wil ik eraan herinne
ren, dan 1928 bracht heit overlijden van eaai
onzer hesten van Dorus Rijkersl
Firma POORTER
Mient 6—8 Alkmaar
Wenscht hare geachte cliëntele een gelukkig
Nieuwjaar.
Men zou licht geneigd zijn ook van een stil
te 'u 1928 in het internationale politieke levein
te hebben gesproken, ware het niet, 'dat het'
Fransch-Engelsche vlootaccoond die stilte op,
zoo'if brute wijze had verbroken.
Zeker de stilte was maar betrekkelijk.
Het Italiaansche fascisme Jiad ons zoo, mengi-
maa. verschrikt en de Chrneesche kwestie ook'
vaak tot nadenken gestemd. Maar dit alles,
zonk m het niet, vergeleken met de angst, die
c.ns beving bij het bekend worden van het bo-
v ongenoemde vlootacooord..
Immers, deed het ons duidelijk zien, dat de1
internationale tegenstellingen reeds een zoo/da
nige scherpte hadden verkregen, zich zoodanig
hadden toegespitst, dat theoretisch gesproken
een oorlog in de zeer nabije toekomst volstrekt)
n:,„. tot de onmogelijkheden behoorde. Het
toonde ons, dat Engeland er niet aan «tokt,
de tijden kalm af te wachten, kalm zal toezien
hoe het door de Velneenigd© Staten overvleugeld
woidt, -loch alvorens het zoover is alles op alles
zal zetten, alle middelen zal te baat nemen onv
zijn positie van bebeerscher der zeeën te hand
haven.'
En den Nederlanders is ondubbelzinnig ke"l
baa- gemaakt, dat een neutrale houding, een
eten van 2 ruiven, niet zou worden geduld. De;
Nederlanders zullen zich in het conflict partij
te stellen hebben. Dit moge den kortzichtigeni
Nederlanders, die maenetn dat zij mmet het we
reldgebeuren niets te maken hebben tot lee-'
ring strekken:
Ten nauwste hiermede in verband staat de
verwijdering tussc-hen Engeland en Italië, die
Mus-olini onlangs daed spreken als „Houdt
het enthousiasme op peil, want misschien wach
ten ons ernstige beproevingen. Vooral moet het
uit zijn met de oude formule van cle traditioïiee-
i«e vriendschap tusschen Engeland en ons. Da
tc-enadertng tusschen de Vereenigde Staten
«enerzijds, Duitschland en Sovjet Rusland aain
den anderen kant moeten eveneens als een ge
volg van de Engelsche actie worden gezien.
De Russische go-adkoopere petroleum leidde
tot ©en wrijving tusschen de Standard Oil en.
-de Shell-groep. Overigens is in het algemeen
te wijzen op den strijd tusschen de 2 Laatst
genoemden om de petrolenmvelden -der aarde.
Wie begrijpt het verband tusschen internationa
le politiek en petroleum weet welke gevaren
aan dezien strijd verbonden zijn.
Tegenover een groot Fransch koloniaal ge
bied staat hoegenaamd geen Italiaansch dito.
De strijd om exploiteerbare koloniën der Italia
nen, verscherpte de Fransch-Italiaansche tegen
stelling.'
Herinneren we aan den strijd op den Balkan
tusschen Serven en Kroaten, tusschen Bulgaren
en Macedoniërs, enz. .En verget*** '-nrbii;
niet, dat ids aanleiding -vsp
was -de moord te Ser,-^-"
(Zie vopr ver p'
